Analiza wykonalności dla projektu pn.: Termomodernizacja obiektów użyteczności publicznej na terenie Gminy Dębowiec



Podobne dokumenty
Finansowanie efektywności energetycznej w budynkach z funduszy europejskich w ramach perspektywy finansowej Katowice, 11 czerwca 2015 r.

SZCZYRK, Czerwiec f o s i g w. k a t o w i c e. p l

I Kongres Ekologii Powietrza. Kielce, r.

Analiza wykonalności dla projektu pn.: Termomodernizacja budynku przedszkolnego w Marklowicach Górnych

OŚ PRIORYTETOWA III RPO WO GOSPODARKA NISKOEMISYJNA KRYTERIA MERYTORYCZNE SZCZEGÓŁOWE

Załącznik nr 6 do Regulaminu naboru. Typ wskaźnika. Jednostka miary WSKAŹNIKI PRODUKTU. Nazwa wskaźnika. L.p. DEFINICJA

Analiza wykonalności dla projektu pn.: Poprawa efektywności energetycznej poprzez instalację OZE w 3 budynkach komunalnych w Zebrzydowicach

Analiza wykonalności dla projektu pn.: Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii w obiektach gminnych

OŚ PRIORYTETOWA III RPO WO GOSPODARKA NISKOEMISYJNA KRYTERIA MERYTORYCZNE SZCZEGÓŁOWE

Załącznik nr 6 do Regulaminu konkursu. Typ wskaźnika. Jednostka miary WSKAŹNIKI PRODUKTU. Nazwa wskaźnika. L.p. DEFINICJA

Program Termomodernizacji budynków użyteczności publicznej oraz budynków mieszkalnych w Kościerzynie. 26 listopada 2015 roku

Analiza wykonalności dla projektu pn.: Termomodernizacja budynku Szkoły Podstawowej, Gimnazjum oraz Sali gimnastycznej w Dębowcu wraz z wymianą ciepła

OŚ PRIORYTETOWA III RPO WO GOSPODARKA NISKOEMISYJNA KRYTERIA MERYTORYCZNE SZCZEGÓŁOWE

OŚ PRIORYTETOWA III RPO WO GOSPODARKA NISKOEMISYJNA KRYTERIA MERYTORYCZNE SZCZEGÓŁOWE

Uwaga: Jeżeli projekt zawiera inne koszty kwalifikowane poza pracami inwestycyjnymi, nie muszą one wynikać z audytu.

Wsparcie Odnawialnych Źródeł Energii w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Śląskiego na lata Katowice, 30 marca 2015 r.

Środki RPO WSL na likwidację niskiej emisji

EUROPEJSKIE SŁONECZNE DNI ENERGIA SŁOŃCA FOTOWOLTAIKA TECHNOLOGIE, OPŁACALNOSĆ, REALIZACJE

Poprawa efektywności energetycznej budynków w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata

PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA MIASTA MYSŁOWICE. Spotkanie informacyjne Mysłowice, dn. 16 grudnia 2014 r.

Beneficjent zakończył prace termomodernizacyjne w ramach projektu pn.: Termomodernizacja Szkoły Podstawowej nr 5 i Gimnazjum nr 1 w Jeleniej Górze.

Tabela 1 Ogólne zasady udzielania dotacji. inwestycyjnych. inwestycyjnych. inwestycyjnych

Efektywność energetyczna oraz energia ze źródeł odnawialnych w województwie śląskim, doświadczenia z ostatnich 10 lat oraz perspektywa do 2023 r.

Obieg środków Audyt finansowych energetyczny w ramach POIiŚ

ANEKS NR 2 DO PLANU GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ

Plany gospodarki niskoemisyjnej

Krajowy Program Czyste Powietrze

Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Miasta Józefowa. Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.

Podziałanie Ograniczanie zanieczyszczeń powietrza i rozwój mobilności miejskiej, Typ projektu: Ograniczenie,,niskiej emisji

Analiza wykonalności dla projektu pn.: Termomodernizacja placówek oświatowych na terenie gminy Radziechowy-Wieprz

WFOŚiGW w Katowicach jako instrument wspierania efektywności energetycznej oraz wdrażania odnawialnych źródeł energii. Katowice, 16 grudnia 2014 roku

Oferta dla jednostek samorządu terytorialnego

Wsparcie gospodarki niskoemisyjnej w ramach Programu Infrastruktura i Środowisko Warszawa, 20 marca 2015 r.

Plan gospodarki niskoemisyjnej w Gminie Igołomia - Wawrzeńczyce

Finansowanie planów gospodarki niskoemisyjnej w gminach

Załącznik 4 - Karty przedsięwzięć PGN

Plan gospodarki niskoemisyjnej dla Gdańskiego Obszaru Metropolitalnego

Dominik Chłond, Paweł Gałecki, Izabela Kałczuga, Ewa Krakowiak, Małgorzata Krzysztofik, Krzysztof Linek, Anna Ober, Karina Wieczorek

Jak poprawić jakość powietrza w województwie śląskim?

Plan Gospodarki Niskoemisyjnej zakres i struktura dokumentu

PROJEKT PLANU GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA MIASTA OLSZTYNA KONSULTACJE SPOŁECZNE

Przygotowanie lub aktualizacja dokumentów strategicznych związanych z ochroną środowiska i energetyką

Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko

Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Miasta Łomża

IX KLIMATYCZNE FORUM METROPOLITALNE kwietnia 2018 r. Znaczenie termomodernizacji wobec zmian klimatu przykłady

TERMOMODERNIZACJA BUDYNKÓW. w RAMACH PERSPEKTYWY FINANSOWEJ NA LATA

TERMOMODERNIZACJA WIERZBICE MIEJSCOWOŚĆ TŁO PRZEDSIĘWZIĘCIA BUDYNKÓW UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ GMINY WIERZBICA. województwo lubelskie

Użyteczność publiczna/infrastruktura komunalna. Aktualizacja "Planu Gospodarki Niskoemisyjnej Miasta Augustowa"

Lokalny Plan Działań dotyczący efektywności energetycznej. Plan działań na rzecz zrównoważonej energii

Efektywność energetyczna w budownictwie oferta finansowa

Użyteczność publiczna/infrastruktura komunalna

Użyteczność publiczna/infrastruktura komunalna

Analiza wykonalności dla projektu pn.: Poprawa efektywności energetycznej w miejskich obiektach użyteczności publicznej w Cieszynie

Podziałanie Ograniczanie zanieczyszczeń powietrza i rozwój mobilności miejskiej (typ projektu: Ograniczenie,,niskiej emisji )

PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ I INWENTARYZACJA EMISJI

unijnych i krajowych

DOFINANSOWANIE ZADAŃ ZWIĄZANYCH OCHRONY ŚRODOWISKA Z EFEKTYWNOŚCIĄ ENERGETYCZNĄ Z UWZGLĘDNIENIEM OZE ZE ŚRODKÓW WOJEWÓDZKIEGO FUNDUSZU

SPOTKANIE INFORMACYJNE. Rewitalizacja oraz termomodernizacja wielorodzinnych budynków mieszkalnych na obszarze gminy Wałbrzych r.

Elementy do wykorzystania w założeniach i planach zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i gaz

Dofinansowanie zadań z zakresu ochrony atmosfery. ze środków WFOŚiGW w Katowicach

Efektywność energetyczna szansą na modernizację i rozwój polskiej gospodarki

Opracowanie i przygotowanie do wdrożenia Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Miasta Opola

Analiza wykonalności dla projektu pn.: Termomodernizacja budynku przedszkola publicznego w Bestwinie

Plan Gospodarki Niskoemisyjnej

Sposoby poszanowania energii inwestycje modernizacyjne w powiecie dzierżoniowskim

Oś priorytetowa 3 EFEKTYWNA I ZIELONA ENERGIA. Nie dotyczy. Lp. Nazwa kryterium Definicja kryterium (informacja o zasadach oceny) Tak Nie

KOF projekty realizowane z zakresu efektywności energetycznej

EFEKTYWNOŚĆ ENERGETYCZNA A REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO

Program Priorytetowy Czyste Powietrze

Program Systemu Zielonych Inwestycji (GIS)

Przygotowanie lub aktualizacja dokumentów strategicznych związanych z ochroną środowiska i energetyką

Wsparcie finansowe pochodzące ze środków UE na potrzeby efektywności energetycznej i OZE

Dominik Chłond, Paweł Gałecki, Izabela Kałczuga, Ewa Krakowiak, Małgorzata Krzysztofik, Krzysztof Linek, Anna Ober, Karina Wieczorek

Analiza wykonalności dla projektu pn.: Termomodernizacja budynku Przedsiębiorstwa Komunalnego Sp. z o.o. w Szczyrku

UCHWAŁA NR... RADY MIASTA KATOWICE. z dnia r.

Programy dla przedsiębiorców na rzecz innowacji w ochronie środowiska w latach

Zagadnienia energooszczędności i nowoczesnego budownictwa w nadchodzącym okresie programowania

Tabela 1. Tabela z informacjami ogólnymi odnośnie jednostki przekazującej sprawozdanie z Programu ochrony powietrza

Warszawa, rok

Analiza wykonalności dla projektu pn.: Termomodernizacja budynku szkoły w Kończycach Małych

Gospodarka niskoemisyjna wsparcie w ramach w ramach PO IiŚ

) Kto może być partnerem w przypadku wniosku JST dotyczącego termomodernizacji budynków oświatowych?

Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego Wydział Ochrony Środowiska

Analiza wykonalności dla projektu pn.: Termomodernizacja budynku Zespołu Szkoły Podstawowej i Gimnazjum nr 1 przy ul. Szkolnej w Szczyrku

Analiza wykonalności dla projektu pn.: Termomodernizacja budynku Urzędu Miejskiego w Szczyrku

Informacja o krajowym programie Czyste Powietrze

RAPORT MONITORINGOWY Z REALIZACJI PLANU GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY CZORSZTYN

Program Czyste Powietrze Szkolenie dla pracowników socjalnych Ośrodków Pomocy Społecznej

Plan Gospodarki Niskoemisyjnej

Termomodernizacja wybranych budynków oświatowych na terenie Miasta Stołecznego Warszawy

Analiza wykonalności dla projektu pn.: Termomodernizacja wielorodzinnych komunalnych budynków mieszkalnych w gminie Goleszów

WPROWADZENIE DO ZAGADNIEŃ OCHRONY KLIMATU I GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ

G S O P S O P D O A D R A K R I K NI N SK S O K E O M

Fundusze Europejskie Piotr Puczek Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego Wrocław, r.

Dominik Chłond, Paweł Gałecki, Izabela Kałczuga, Ewa Krakowiak, Małgorzata Krzysztofik, Krzysztof Linek, Anna Ober, Karina Wieczorek

Analiza wykonalności dla projektu pn.: Termomodernizacja budynku Miejskiego Ośrodka Kultury, Promocji i Informacji przy ul. Myśliwskiej w Szczyrku

PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA GMINY MOSINA. dr Jacek Zatoński Consus Carbon Engineering Sp. z o.o.

Rzeszów, 4 grudnia 2013r.

Programy ochrony powietrza w województwie mazowieckim. Warszawa, styczeń 2018

Efekt ekologiczny modernizacji

Transkrypt:

Analiza wykonalności dla projektu pn.: Termomodernizacja obiektów użyteczności publicznej na terenie Gminy Dębowiec Bielsko-Biała, 2014

Zespół ekspertów w składzie: Dominik Chłond, Paweł Gałecki, Izabela Kałczuga, Ewa Krakowiak, Małgorzata Krzysztofik, Krzysztof Linek, Anna Ober, Karina Wieczorek 2

Spis treści 1. Charakterystyka projektu... 5 1.1. Tytuł i definicja projektu... 5 1.2. Lokalizacja projektu... 5 1.3. Logika interwencji, cele i wskaźniki projektu... 7 2. Analiza terytorialna... 9 3. Zgodność z politykami strategicznymi... 12 4. Komplementarność projektu... 15 5. Analiza instytucjonalna... 17 5.1. Beneficjenci projektu... 17 5.2. Wykonalność instytucjonalna projektu... 17 6. Analiza techniczna i technologiczna... 18 7. Analiza specyficzna dla sektora... 19 7.1. Stan aktualny... 20 7.2. Stan projektowany... 20 8. Analiza wariantowa... 21 9. Analiza środowiskowa... 22 10. Analiza prawna i pomoc publiczna... 23 11. Analiza finansowo-ekonomiczna... 27 12. Wykonalność i trwałość projektu... 32 13. Analiza ryzyk i zagrożeń w projekcie... 33 14. Plan wdrożenia projektu... 35 15. Raport z konsultacji społecznych... 35 16. Zakończenie... 35 17. Bibliografia... 35 Spis tabel Tabela 1 Wskaźnik rezultatu... 8 Tabela 2 Wskaźnik produktu... 8 Tabela 3 Wpływ projektu na polityki horyzontalne... 15 Tabela 4 Komplementarność projektu z innymi działaniami... 16 Tabela 5 Koszty realizacji projektu... 18 Tabela 6 Charakterystyka emisji zanieczyszczeń dla stanu istniejącego... 20 3

Tabela 7 Charakterystyka emisji zanieczyszczeń dla stanu projektowanego... 20 Tabela 8 Osiągnięcie rezultatów ekologicznych... 21 Tabela 9 Lista nieruchomości objętych projektem wraz ze wskazaniem czy istnieje podstawa dysponowania nieruchomością przez Beneficjenta... 26 Tabela 10 Planowany harmonogram rzeczowo-finansowy... 28 Tabela 11 Koszty operacyjne... 29 Tabela 12 Obliczenie luki w finansowaniu... 29 Tabela 13 Dofinansowanie projektu... 30 Tabela 14 Dofinansowanie projektu niekwalifikowany podatek VAT... 31 Tabela 15 ENVP, ERR i B/C dla projektu... 32 Tabela 16 Ryzyka i zagrożenia w projekcie... 33 Tabela 17 Plan wdrożenia projektu... 35 Spis rysunków Rysunek 1 Dębowiec na mapie województwa śląskiego... 6 Rysunek 2 Lokalizacja projektu obiekty w sołectwach: Simoradz oraz Iskrzyczyn... 6 Rysunek 3 Liczba mieszkańców gminy Dębowiec... 10 4

1. Charakterystyka projektu 1.1. Tytuł i definicja projektu Termomodernizacja obiektów użyteczności publicznej na terenie Gminy Dębowiec Projekt jest częścią zintegrowanego subregionalnego przedsięwzięcia dotyczącego ograniczenia niskiej emisji oraz wykorzystujących odnawialne źródła energii na terenie Subregionu Południowego. Przedsięwzięcie obejmuje działania polegające na realizacji programu ograniczania niskiej emisji dla mieszkańców subregionu południowego województwa śląskiego, polegającego na systemie dopłat do termomodernizacji oraz wymiany źródeł ciepła na bardziej ekologiczne; termomodernizacji, wymianie źródeł ciepła, montażu instalacji solarnych, pomp ciepła w budynkach użyteczności publicznej, zakupie energooszczędnego oświetlenia ulicznego, budowie fotowoltaicznych i wiatrowych systemów wytwarzania energii elektrycznej. Przedsięwzięcie zintegrowane złożone jest ze 106 wzajemnie komplementarnych inwestycji zaplanowanych do realizacji w Bielsku-Białej oraz powiatach: bielskim, cieszyńskim i żywieckim. Projekt dotyczy kompleksowej termomodernizacji budynków użyteczności publicznej, w tym także socjalnych i komunalnych na terenie Gminy Dębowiec. Termomodernizacją objęte zostaną dwa obiekty: budynek mieszkalny wielorodzinny w Simoradzu oraz Przedszkole Publiczne w Iskrzyczynie. Projekt polega na termomodernizacji budynków w zakresie: budynek przedszkola w Iskrzyczynie: ocieplenie ścian, ocieplenie stropodachu, budynek wielorodzinny (9 lokali mieszkalnych) w miejscowości Simoradz: ocieplenie ścian, ocieplenie stropodach, wymianę kotłów gazowych dwufunkcyjnych w lokalach mieszkalnych. Obiekty ogrzewane są z sieci gazowej, gazem wysokokalorycznym. Celem niniejszego przedsięwzięcia jest przede wszystkim poprawa stanu środowiska naturalnego na obszarze Gminy Dębowiec poprzez ograniczenie niskiej emisji. Nastąpi zmniejszenie zapotrzebowania na energię końcową wskutek poprawy sprawności źródła wytwarzania ciepła we wskazanych do termomodernizacji obiektach. Dzięki realizacji projektu zmniejszy się energochłonność sektora publicznego i mieszkaniowego, zmniejszy się zapotrzebowanie na energię. W efekcie nastąpi także poprawa jakości powietrza, zwiększy się efektywność energetyczna w infrastrukturze publicznej i mieszkaniowej w gminie Dębowiec. 1.2. Lokalizacja projektu Dębowiec gmina wiejska w województwie śląskim, w powiecie cieszyńskim. Lokalizacja termomodernizowany obiektów: Simoradz oraz Iskrzyn. 5

Rysunek 1 Dębowiec na mapie województwa śląskiego Źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/dębowiec_(powiat_cieszyńsk) Rysunek 2 Lokalizacja projektu obiekty w sołectwach: Simoradz oraz Iskrzyczyn Źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/dębowiec_(gmina_w_województwie_śląskim) 6

1.3. Logika interwencji, cele i wskaźniki projektu Cele projektu są zgodne z celami RPO WSL na lata 2014-2020 (wersja 5.1) w ramach osi priorytetowej IV EFEKTYWNOŚĆ ENERGETYCZNA, OZE I GOSPODARKA NISKOEMISYJNA, w zakresie priorytetu inwestycyjnego 4.3: Wspieranie efektywności energetycznej, inteligentnego zarządzania energią i wykorzystania odnawialnych źródeł energii w infrastrukturze publicznej, w tym w budynkach publicznych i w sektorze mieszkaniowym. Cele szczegółowe projektu odpowiadają priorytetowi inwestycyjnemu 4.3 i są spójne z celami głównym i szczegółowym Umowy Partnerstwa, którymi są odpowiednio: Zwiększenie konkurencyjności gospodarki oraz Zmniejszenie emisyjności gospodarki. Projekt odnosi się do następujących celów szczegółowych priorytetu IV w RPO WSL 2014-2020: zmniejszenie energochłonności infrastruktury publicznej i sektora mieszkaniowego, poprawa jakości powietrza w regionie. Zgodnie z Projektem Szczegółowego Opisu Priorytetów Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego (URPO WSL) na lata 2014-2020 w zakresie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (wersja 2.0 z maja 2014) przedmiotowy projekt wpisuje się w Działanie 4.3 Efektywność energetyczna i odnawialne źródła energii w infrastrukturze publicznej i sektorze mieszkaniowym. W tej wersji dokumentu celem tego działania jest przeciwdziałanie niekorzystnym zmianom klimatu oraz poprawa konkurencyjności regionalnej gospodarki, poprzez zwiększenie udziału energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych w stosunku do energii ze źródeł konwencjonalnych, zmniejszenie energochłonności infrastruktury publicznej i sektora mieszkaniowego, a także poprawa jakości powietrza w regionie, poprawa efektywności produkcji i zużycia energii oraz wzrost produkcji i dystrybucji energii z odnawialnych źródeł. Na etapie opracowania właściwego Studium Wykonalności należy odnieść się do zapisów URPO WSL 2014-2020, które aktualnie określają przykładowe rodzaje projektów odnoszące się do przedmiotowego projektu jako: 1. Likwidacja niskiej emisji poprzez wymianę/modernizację indywidualnych źródeł ciepła lub podłączanie budynków do sieciowych nośników ciepła, 2. Termomodernizacja budynków użyteczności publicznej oraz wielorodzinnych budynków mieszkalnych. W ramach 1. przykładowego rodzaju projektu możliwa będzie zarówno wymiana kotłów nieefektywnych ekologicznie na kotły charakteryzujące się zwiększoną sprawnością energetyczną oraz podłączenie budynków do istniejących sieci cieplnych. Przewiduje się możliwość wsparcia projektów w formule projektów typu słoneczne gminy (tu: np. niskoemisyjne gminy) realizowanych głównie na obszarze gmin o rozproszonej zabudowie jednorodzinnej (gminy małe). Na terenie gmin dużych możliwe podłączanie budynków do sieci miejskich. W ramach 2. przykładowego rodzaju projektu możliwa będzie kompleksowa termomodernizacja obiektu poprzez poprawę izolacyjności przegród budowlanych, a także wymianę okien i drzwi zewnętrznych na wyroby o lepszej izolacyjności. Ponadto w ramach projektu, jako element kompleksowej modernizacji energetycznej obiektu dopuszcza się także działania związane z wymianą oświetlenia na energooszczędne (w tym systemy zarządzania oświetleniem obiektu), przebudową systemów grzewczych (wraz z wymianą i podłączeniem do źródła ciepła) oraz przebudową systemów wentylacji i klimatyzacji. Zabudowa instalacji wykorzystujących OZE możliwa jest jedynie jako element 7

szerszych działań związanych z poprawą efektywności energetycznej obiektów objętych projektem. W ramach 2 typu projektu nie przewiduje się termomodernizacji budynków jednorodzinnych. Przedmiotowy projekt wpisuje się w 1 i 2 z przykładowych rodzajów projektów. Kluczowym dla przedmiotowego projektu są zapisy powyższe odnoszące się działań kompleksowej modernizacji. Na etapie sporządzania właściwego Studium Wykonalności należy w tym aspekcie zaktualizować zapisy RPO WSL i URPO WSL. Wskaźniki Zgodnie z aktualnymi zapisami w Projekcie RPO WSL na lata 2014-2020 (wersja 5.1) planowanymi rezultatami wsparcia likwidacji niskiej emisji poprzez wymianę/modernizację indywidualnych źródeł ciepła lub podłączanie budynków do sieciowych nośników ciepła oraz termomodernizacji w budynkach użyteczności publicznej, budynkach mieszkalnych wraz z instalacją OZE w modernizowanych energetycznie budynkach, będą: wzrost udziału produkcji energii ze źródeł odnawialnych w produkcji energii ogółem, obniżenie energochłonności gospodarki oraz obniżenie emisji zanieczyszczeń gazowych. Istotnymi rezultatami projektu będą również czystsze powietrze oraz zmniejszenie ilości produktów ubocznych w/w procesu modernizacji. W wyniku wsparcia w/w działań, nastąpi obniżenie kosztów funkcjonowania administracji publicznej i sektora mieszkaniowego. Niniejszy projekt spełnia te zapisy i możliwość ich osiągnięcia. W ramach przedmiotowego działania zmodernizowane energetycznie zostaną 2 dwa obiekty: budynek mieszkalny wielorodzinny w Simoradzu oraz Przedszkole Publiczne w Iskrzyczynie. Beneficjent wskazał (dane źródłowe z ankiety), iż w wyniku realizacji przedmiotowego projektu szacowany jest spadek emisji gazów cieplarnianych na poziomie 92,80 t/rok (brak źródła i metodologii wyliczeń). Poniższe tabele prezentują zakres wskaźników zaplanowanych do realizacji w oparciu o aktualnie obowiązujące RPO WSL 2014-2020 (wersja 5.1) Poniższe tabele prezentują zakres wskaźników zaplanowanych do realizacji w oparciu o aktualnie obowiązujące RPO WSL 2014-2020 (wersja 5.1) oraz wyniki ich obliczeń na podstawie audytu terenowego przeprowadzonego w 2014 r. na potrzeby niniejszej analizy: Tabela 1 Wskaźnik rezultatu L.p. Wskaźnik Jednostka pomiaru Emisja zanieczyszczeń 1. [t/r] gazowych Źródło: RPO WSL na lata 2014-2020 (wersja 5.1) Tabela 2 Wskaźnik produktu L.p. 1. Wskaźnik Liczba zmodernizowanych energetycznie budynków Jednostka pomiaru [szt.] Źródło: RPO WSL na lata 2014-2020 (wersja 5.1) Źródło danych Audyt terenowy z 2014 r. Źródło danych Dokumentacja projektowa/ protokoły zdawczoodbiorcze/ dokumentacja księgowa Wartość bazowa Wartość docelowa (2018) 17,88 11,52 Wartość bazowa Wartość docelowa (2018) 0 2 8

Procedura raportowania i monitorowania wskaźników będzie zgodna z Wytycznymi do monitoringu i sprawozdawczości RPO Województwa Śląskiego 2014-2020. Obowiązki beneficjenta w zakresie sprawozdawczości będzie również określać umowa o dofinansowanie. Funkcję sprawozdania na poziomie beneficjenta spełniać będzie część wniosku o płatność dotycząca postępu rzeczowego i finansowego danego projektu (w tym informacja nt. postępu prac, osiągniętych produktów). Wskaźniki produktu będą monitorowane co najmniej 1 raz na kwartał i po zakończeniu realizacji projektu, natomiast wskaźniki rezultatu najpóźniej w rok po zakończeniu inwestycji. Do monitorowania wskaźnika rezultatu powinny być wykorzystane: dokumentacja projektowa (np. audyt energetyczny). Natomiast do pomiaru wskaźnika produktu: dokumentacja projektowa/ protokoły zdawczo-odbiorcze/ dokumentacja księgowa. 2. Analiza terytorialna Dębowiec gmina wiejska w województwie śląskim, w powiecie cieszyńskim. W latach 1975-1998 miejscowości gminy położone były w województwie bielskim. Siedziba gminy to Dębowiec. Sąsiednie gminy: Cieszyn, Goleszów, Hażlach, Skoczów, Strumień. Gmina Dębowiec położona jest w południowo-zachodniej części województwa śląskiego, w środkowej części powiatu cieszyńskiego, w zachodniej części Pogórza Cieszyńskiego. Graniczy z następującymi jednostkami administracyjnymi: od północy gminą Skoczów i gminą Strumień należącymi do powiatu cieszyńskiego, od zachodu z gminą Hażlach i gminą Cieszyn należącymi do powiatu cieszyńskiego, od wschodu z gminą Skoczów i częściowo gminą Goleszów należącymi do powiatu cieszyńskiego, od południa z gminą Goleszów także należącą do powiatu cieszyńskiego. Gmina Dębowiec położona jest w trójkącie Cieszyn, Skoczów i Strumień, w dolinie rzeki Knajki. Dębowiec to gmina wiejska o powierzchni 4 248 ha, obejmująca swym zasięgiem 7 sołectw: Dębowiec, Ogrodzoną, Simoradz, Iskrzyczyn, Kostkowice, Gumna, Łączkę. Ze względu na rolniczy charakter większość tego obszaru to użytki rolne zajmujące 3.150 ha czyli około 74,1% powierzchni całej gminy. Gmina Dębowiec zlokalizowana jest w odległości 70 km od Katowic stolicy województwa oraz 30 km od Bielska-Białej Powiązania drogowe pomiędzy poszczególnymi sołectwami oraz z ościennymi gminami zapewnia układ drogowy, na który składa się łącznie 99,69 km dróg. Z tego 75,02 km to drogi gminne, a 24,68 km drogi powiatowe. Ponad to przez południową część gminy przebiega znacząca w powiązaniu przestrzennym droga krajowa nr 1 Cieszyn Gdańsk na odcinku o długości 5,9 km. Cechą charakterystyczną gminy Dębowiec jest występowanie bardzo licznych stawów hodowlanych rozmieszczonych wzdłuż rzeki Kanjki. Obecnie powierzchnia stawów szacowana jest na około 330 ha. Gmina Dębowiec należy do Euroregionu ŚLĄSK CIESZYŃSKI TESINSKE SLEZSKO. Euroregion leży na obszarze przygranicznym południowej Polski oraz północno-wschodnich Czech, w bliskim sąsiedztwie Słowacji. Rozciąga się na obszarze ok. 1400 km 2, który zamieszkuje ponad 680 tys. mieszkańców (z czego 360 tys. przypada na część czeską, a 320 tys. na polską). Gmina Dębowiec ma powierzchnię około 42,48 km². Stan ludności zamieszkującej gminę na koniec 2013 roku wynosił 5 665 mieszkańców, co oznacza, że gęstość zaludnienia w gminie wynosi 133 osób na km². 9

Strukturę ilości mieszkańców gminy w perspektywie czasowej zestawiono na wykresie. Rysunek 3 Liczba mieszkańców gminy Dębowiec Źródło: opracowanie własne na postawie www.stat.gov.pl 2013 oraz danych UG Dębowiec Struktura zaludnienia poszczególnych sołectw według danych na 31.12.2013 r. przedstawia się następująco: Dębowiec 1 842 mieszkańców; Simoradz 1013 mieszkańców; Ogrodzona 867 mieszkańców; Iskrzyczyn 638 mieszkańców; Kostkowice 534 mieszkańców; Gumna 469 mieszkańców; Łączka 295 mieszkańców. Według stanu na koniec 2013 roku ludność w wieku produkcyjnym stanowi około 64,4% całej populacji mieszkańców gminy, ludność w wieku przedprodukcyjnym stanowi około 20,5%, a w wieku poprodukcyjnym około 15,1%. Na podstawie danych demograficznych można zauważyć następujące zmiany w strukturze demograficznej gminy Dębowiec: liczba mieszkańców gminy na przestrzeni ostatnich dziesięciu lat utrzymuje tendencję niewielkiego 1% stałego wzrostu liczby ludności w skali roku, przyrost naturalny na terenie gminy na przestrzeni ostatnich 10 lat nie wykazywał żadnej tendencji wahał się, osiągając maksimum (+26) w 2010 i 2012 roku oraz minimum (+2) w roku 2009, liczba urodzeń utrzymuje się na stałym poziomie (60-74), także liczba zgonów kształtuje się w ostatnich latach na porównywalnym poziomie (41-58), saldo migracji przez ostanie 10 lat także wahało się od +56 do +94. Można przyjąć, iż w latach kolejnych liczba ludności będzie stabilna, z niewielkim wzrostem około 1% w skali roku. Trendy demograficzne na terenie gminy Dębowiec będą zależeć od wzrostu przyrostu naturalnego, a także od salda migracji. Na zasobność społeczno-ekonomiczną gminy duży wpływ mają podmioty gospodarki narodowej. Na analizowanym terenie według danych GUS z 30 grudnia 2013 roku zarejestrowane są 549 podmioty gospodarki narodowej. Przeważająca ilość firm (83%) funkcjonuje w sektorze prywatnym, są to głównie osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą. Największy udział stanowi działalność gospodarcza w sferze budownictwa i handlu. Głównymi zakładami pracy są Rolnicze Spółdzielnie Produkcyjne w Ogrodzonej i Simoradzu, Zootechniczny Zakład 10

Doświadczalny w Kostkowicach, Gospodarstwo Rybackie i Przetwórnia Ryb w Dębowcu, liczne przedsiębiorstwa prywatne (m.in. WIK, JAWAL, EKOCHRON, Pracownia Sprzętu Alpinistycznego Małachowski, Stacja Paliw BP), administracja samorządowa, placówki oświatowe szkoły i przedszkola. Liczba pracujących w Gminie Dębowiec to ogółem 748 osoby (GUS, stan na 31.XII.2013 r.). W tym czasie udział bezrobotnych zarejestrowanych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym ogółem w gminie wyniósł 6,4%. Na koniec czerwca 2014 r. stopa bezrobocia w Polsce wyniosła 12%, w województwie śląskim 10,2%, w powiecie cieszyńskim 10%. Liczba bezrobotnych zarejestrowanych w tym czasie z Gminy Dębowiec to 195 osób. Infrastruktura techniczna Zasoby mieszkaniowe Gminy Dębowiec stanowią 1 680 mieszkania (wg GUS, stanu na XII 2013 r.), a budynki mieszkalne oddane do użytkowania odnotowano 26. Urządzenia sieciowe (dane GUS na 2013 r.): Wodociągi długość czynnej sieci rozdzielczej to 74,1 km, a połączenia prowadzące do budynków mieszkalnych i zbiorowego zamieszkania to 1 107 szt., Kanalizacja długość czynnej sieci rozdzielczej to 31,9 km, a połączenia prowadzące do budynków mieszkalnych i zbiorowego zamieszkania to 422 szt. Korzystający z instalacji (GUS, 2012 r.) w % ogółu ludności: Wodociągowej 84,7%, kanalizacyjnej 38,3%, gazowej 79,6%. Infrastruktura społeczna (wszystkie dane z GUS wg stanu na koniec 2013 r.) Służba zdrowia: 3 przychodnie; apteki ogólnodostępne 1; liczba ludności na 1 aptekę ogólnodostępną 5 700. Placówki biblioteczne - biblioteki i filie ogółem, z których korzysta 630 czytelników w ciągu roku. Placówki edukacyjne w gminie to: 3 przedszkola dla 180 dzieci; 4 szkoły podstawowe (dla 339 uczniów) oraz 1 gimnazjum (dla 183 uczniów). W odniesieniu do przedmiotowego projektu należy podkreślić, iż w kwestii efektywności energetycznej w gminie indywidualne dokumenty strategiczne (analizy lokalne oraz regionalne) szczegółowo opisują to zagadnienie na miarę posiadanych przez Beneficjenta takich opracowań. Niniejsza analiza odnosi się do tego w rozdziale 3, gdzie wykazano i wskazano takie dokumenty, które charakteryzują obszar objęty niniejszym projektem pod tym względem. W kwestii zanieczyszczenia atmosfery na obszarze gminy takie dane monitorowane są branżowo. Na portalu (http://spjp.katowice.pios.gov.pl/): System Prognoz Jakości Powietrza w strefach i aglomeracjach województwa śląskiego, w Charakterystyce strefy śląskiej część południowa wskazano ogólnie dla regionu: Podstawowymi źródłami emisji zanieczyszczeń powietrza jest emisja komunalno-bytowa z zabudowy ośrodków miejskich i wiejskich, transport drogowy emitujący zanieczyszczenia wzdłuż arterii o natężonym ruchu samochodowym, oraz przemysł a zwłaszcza energetyka i ciepłownictwo. Emisja przemysłowa dotyczy zwłaszcza rejonów Czechowic- Dziedzic, Bielska-Białej, Żywca i Cieszyna. W obszarach górskich i pogórskich istotne znaczenie ma niska emisja komunalna w dolinach rzek i większych potoków. Do tego regionu zalicza się Gmina Dębowiec. Informacje o aktualnym stanie jakości powietrza w obszarze województwa śląskiego (wyniki z przeprowadzonych pomiarów manualnych i pasywnych) dostępne są na bieżąco na stronie 11

WIOŚ w Katowicach (źródło: http://monitoring.katowice.wios.gov.pl/) w zakresie możliwym technicznie (istniejące stacje pomiarów) dla poszczególnych obszarów, w tym z obszaru RIT Subregionu Południowego. Dla obszaru przedmiotowego projektu brak takich danych lokalnych. Podsumowanie Gmina wiejska Dębowiec liczy 5 665mieszkańców, jego powierzchnia wynosi 4 248 ha. Gęstość zaludnienia stanowi 133 os./km² i od kilku lat wzrasta. Narasta ilość osób w wieku poprodukcyjnym. Przyrost naturalny w 2013 r. jest dodatni wyniósł plus 4,8. Trendy demograficzne na terenie gminy Dębowiec będą zależeć od wzrostu przyrostu naturalnego, a także od salda migracji. W Dębowcu dominują działalności gospodarcze dot. handlu i budownictwa. Walory naturalne sprzyjają rozwojowi agroturystyki i wszelkich form związanych z rekreacją. Wykazana infrastruktura społeczna i techniczna Gminy Dębowiec stanowi istotną bazę działań projektowych będącą w trakcie uzgodnień trwają prace nad aktualną strategią rozwoju lokalnego. Potencjał i potrzeby gminy wyznaczają kierunki istotnych działań określone w strategicznych dokumentach. 3. Zgodność z politykami strategicznymi Projekt jest zgodny z poniższymi celami i priorytetami dokumentów strategicznych na poziomie kraju, regionu, powiatu i gminy. Zgodność projektu z dokumentami strategicznymi w odniesieniu do strategicznych dokumentów związanych z perspektywą finansową 2014+: Strategia Europa 2020 Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu Priorytet: rozwój zrównoważony wspieranie gospodarki efektywniej korzystającej z zasobów, bardziej przyjaznej środowisku i bardziej konkurencyjnej Działania: Konkurencyjność, Przeciwdziałanie zmianom klimatu, Czysta i efektywna energia. Programowanie perspektywy finansowej 2014-2020 Umowa Partnerstwa Cel tematyczny 4. Wspieranie przejścia na gospodarkę niskoemisyjną we wszystkich sektorach; Interwencje w ramach CT4 koncentrują się na celu szczegółowym UP - zmniejszenie emisyjności gospodarki i będą realizowane poprzez priorytet: Zwiększenie efektywności energetycznej gospodarki; zakres pilnych do podjęcia interwencji w tym zakresie jest bardzo szeroki i obejmuje m.in.: zwiększenie efektywności energetycznej budynków użyteczności publicznej i mieszkalnych wielorodzinnych (PI 4iii., PI 4c.). Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2010-2020: Regiony, Miasta, Obszary wiejskie Cele polityki regionalnej do 2020: 1. Wspomaganie wzrostu konkurencyjności regionów ( konkurencyjność ), w tym: 1.2.2. Wspieranie rozwoju i znaczenia miast subregionalnych; 2. Budowanie spójności terytorialnej i przeciwdziałanie marginalizacji obszarów problemowych ( spójność ); 2.3. Restrukturyzacja i rewitalizacja miast i innych obszarów tracących dotychczasowe funkcje społeczno-gospodarcze, w tym: 2.4. Przezwyciężanie niedogodności związanych z położeniem obszarów przygranicznych, szczególnie wzdłuż zewnętrznych granic UE. Krajowy Program Reform 2013 Strategia Bezpieczeństwo Energetyczne i Środowisko (MG/MŚ) cel główny: zapewnienie wysokiej jakości życia obecnych i przyszłych pokoleń z uwzględnieniem ochrony środowiska oraz stworzenie warunków do zrównoważonego rozwoju nowoczesnego sektora 12

energetycznego, zdolnego zapewnić Polsce bezpieczeństwo energetyczne oraz konkurencyjną i efektywną energetycznie gospodarkę; cel szczegółowy: poprawa stanu środowiska (w tym ochrona wód i powietrza, racjonalna gospodarka odpadami, promocja technologii środowiskowych i zachowań ekologicznych). Strategia Rozwoju Kraju 2020 Cel II.6. Bezpieczeństwo energetyczne i środowisko; II.6.2.Poprawa efektywności energetycznej; II.6.4. Poprawa stanu środowiska. Polska 2030. Wyzwania rozwojowe Wyzwanie 5 BEZPIECZEŃSTWO ENERGETYCZNO-KLIMATYCZNE, w tym: Wyzwania klimatyczne, Energochłonność gospodarki, Energetyka klimat. Dylematy, oś czasu i zadania, Rekomendacje. Ustawa o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej 2014 2020 (Dz. U. z 2014r., poz. 1146) - dostosowuje prawo polskie do unijnych regulacji dotyczących polityki spójności 2014-2020. Znalazły się w niej zapisy dotyczące m.in.: mechanizmów koordynacji programów operacyjnych współfinansowanych z funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności, zasad wdrażania środków polityki spójności oraz zadań i trybu współpracy podmiotów zaangażowanych w ten proces, rozliczeń z Komisją Europejską i monitorowania efektów realizowanych projektów, kontroli, audytu, nieprawidłowości i korekt finansowych, pomocy publicznej, zasad wdrażania instrumentów zwrotnych, systemu wyboru projektów. Regionalne i lokalne dokumenty programowe: Strategia Rozwoju Województwa Śląskiego Śląskie 2020+ Obszar Priorytetowy (C) PRZESTRZEŃ; Cel operacyjny: C.1. Zrównoważone wykorzystanie zasobów środowiska; Cel operacyjny: C.3. Wysoki poziom ładu przestrzennego i efektywne wykorzystanie przestrzeni. Projekt Strategii Rozwoju Subregionu Południowego Województwa Śląskiego wraz ze Strategią Regionalnych Inwestycji Terytorialnych na lata 2014-2020 (Bielsko-Biała, wrzesień 2014 r.) Cel RIT I. Poprawa infrastruktury ochrony środowiska poprzez zabezpieczenie i wykorzystanie zasobów obszaru funkcjonalnego subregionu południowego wynikający z priorytetu III Strategii Rozwoju Subregionu Południowego: Rozwój infrastruktury i usług dla zrównoważonego rozwoju oraz jest spójny z jego celem operacyjnym III.1 Ochrona środowiska i zrównoważone wykorzystanie zasobów środowiska, III.2 Efektywność energetyczna, odnawialne źródła energii i gospodarka niskoemisyjna. Priorytet I Efektywność energetyczna, odnawialne źródła energii i gospodarka niskoemisyjna; Działanie 1.1 Efektywność energetyczna i odnawialne źródła energii. Projekt RPO WSL 2014-2020 wersja 5.1 z dnia 10.04.2014 Oś Priorytetowa: IV Efektywność energetyczna, odnawialne źródła energii i gospodarka niskoemisyjna; Priorytet inwestycyjny 4.3 wspieranie efektywności energetycznej, inteligentnego zarządzania energią i wykorzystania odnawialnych źródeł energii w infrastrukturze publicznej, w tym w budynkach publicznych i w sektorze mieszkaniowym; cele szczegółowe: zmniejszenie energochłonności infrastruktury publicznej i sektora mieszkaniowego oraz poprawa jakości powietrza w regionie. 13

Projekt Szczegółowego Opisu Osi Priorytetowych RPO WSL 2014-2020 w zakresie EFRR w. 2.0 Oś Priorytetowa: IV Efektywność energetyczna, odnawialne źródła energii i gospodarka niskoemisyjna; Działanie 4.3 Efektywność energetyczna i odnawialne źródła energii w infrastrukturze publicznej i sektorze mieszkaniowym. Program Ochrony Powietrza dla stref województwa śląskiego Cel główny: Dotrzymanie standardów jakości powietrza w zakresie pyłu PM10 oraz znacząca redukcja stężeń B(a)P nawet przy niekorzystnych warunkach klimatycznych najpóźniej do roku 2020; Cel taktyczny w zakresie niskiej emisji: wyeliminowanie spalania odpadów w kotłach i piecach domowych oraz na otwartych przestrzeniach; Cel 1: Wyeliminowanie spalania odpadów w kotłach i piecach domowych; Cel 2. Wyeliminowanie spalania węgla złej jakości w kotłach i piecach domowych. Program Ochrony Powietrza Strefa bielsko-żywiecka W rozdziale 3 pn. Działania niezbędne do przywrócenia stężeń w powietrzu do poziomów nieprzekraczających poziomy dopuszczalne i docelowe wskazano zadania przewidziane do realizacji. Zaplanowany program naprawczy obejmuje m.in. następujące działania: 1. Ograniczenie emisji powierzchniowej, w tym: kontynuacja działań w zakresie wymiany przestarzałych źródeł ciepła opalanych węglem w obiektach użyteczności publicznej oraz w indywidualnych gospodarstwach domowych. Strategia Rozwoju Śląska Cieszyńskiego 2001-2016 CEL OPERACYJNY 1.4: Współdziałanie gmin i powiatu celem opracowania procedur działań proekologicznych; 1.4.1. Zaproponowanie ujednoliconych w skali powiatu przedsięwzięć zmierzających do ograniczenia tzw. niskiej emisji CEL OPERACYJNY 2.5. Promocja powiatu jako terenu, na którym przestrzegane są obowiązujące normy ochrony środowiska; 2.5.1. Dążenie do spełnienia norm czystości (powietrza, wody, gleb, etc.) ustanawianych przepisami ochrony środowiska. Strategia Rozwoju Powiatu Cieszyńskiego 2001-2016 Cel operacyjny:1.4. Współdziałanie gmin i powiatu celem opracowania procedur działań proekologicznych; Zadanie:1.4.1. Zaproponowanie ujednoliconego w skali powiatu systemu zachęt dla inwestorów decydujących się na zmianę technologii ogrzewania, np. z węglowego na gazowe i inne proekologiczne. Strategia Rozwoju Lokalnego Gminy Dębowiec 2004-2016 Domena 2 Gospodarka komunalna i ochrona środowiska, Cel Operacyjny 1.3: poprawa jakości powietrza; 1.3.1. Termomodernizacja obiektów użyteczności publicznej w oparciu o GPOŚ; 1.3.2. Zmniejszenie niskiej emisji poprzez działania edukacyjne i stosowanie ekologicznych paliw i kotłów; 1.3.3. Wyeliminowanie występowania problemu spalania śmieci w domowych instalacjach grzewczych. Program Ochrony Środowiska dla Gminy Dębowiec na lata 2014-2017 z uwzględnieniem perspektywy do roku 2021 Priorytet Ochrona środowiska, zadanie 1 Termomodernizacja budynku szkoły Podstawowej i Gimnazjum oraz sali gimnastycznej w Dębowcu wraz z wymianą źródła ciepła; zadanie 2 Termomodernizacja obiektów użyteczności publicznej na terenie gminy Dębowiec; zadanie 3 Program ograniczenia niskiej emisji. Polityki horyzontalne Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 z dnia 17 grudnia 2013 ustanawiającego wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, 14

Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 nakłada na państwa członkowskie wdrażające fundusze strukturalne, obowiązek stosowania tzw. polityk horyzontalnych: w Artykule 7 - Promowanie równości mężczyzn i kobiet oraz niedyskryminacji, w Artykule 8 - Zrównoważony rozwój. Planowane działanie następująco wpływa na poszczególne polityki horyzontalne: Tabela 3 Wpływ projektu na polityki horyzontalne Polityki horyzontalne Zrównoważony rozwój Promowanie równości mężczyzn i kobiet oraz niedyskryminacji Zgodność projektu z politykami Realizacja projektu będzie miała pozytywny wpływ na politykę zrównoważonego rozwoju przede wszystkim poprzez przeciwdziałanie niekorzystnym zmianom klimatu i poprawę jakości powietrza w regionie. Projekt spełnia założenia tej polityki horyzontalnej rozwoju UE, która skupia się m.in. na takich elementach jak: budowanie bardziej konkurencyjnej gospodarki, która będzie korzystać z zasobów w sposób racjonalny i oszczędny, ochronie środowiska poprzez ograniczanie emisji gazów. Do infrastruktury powstałej w ramach projektu równy dostęp będzie zapewniony kobietom i mężczyznom oraz osobom niepełnosprawnym różnych płci, wyznań i religii, rasy i narodowości. W pływ projektu na polityki pozytywny neutralny Źródło: Opracowanie własne na podstawie Rozporządzenia ramowego dla EFSI nr 1303/2013 (Dz. Urz. UE L 347 z 20 grudnia 2013 r.) oraz Projektu RPO WSL 2014-2020 (wersja 5.1). 4. Komplementarność projektu Projekt ujęty jest na liście projektów przewidzianych do realizacji w formule Regionalnych Inwestycji Terytorialnych (RIT) 2014-2020 dla obszaru funkcjonalnego obejmującego subregion południowy województwa śląskiego. Projekt jest komplementarny z innymi projektami, współfinansowanymi ze środków UE i WFOŚiGW zmierzającymi do poprawy gospodarki niskoemisyjnej i efektywności energetycznej w Gminie Dębowiec. 15

Tabela 4 Komplementarność projektu z innymi działaniami L.p. Nazwa projektu Podmiot realizujący Źródło finansowania Wartość brutto w PLN Stan realizacji przedsięwzięcia 1. 2. 3. 4. 5. 6. Termomodernizacja budynku Szkoły Podstawowej, Gimnazjum oraz Sali gimnastycznej w Dębowcu wraz z wymianą ciepła Program ograniczania niskiej emisji na terenie Gminy Dębowiec Modernizacja oświetlenia ulicznego na terenie Gminy Dębowiec Termomodernizacja budynku Szkoły Podstawowej w Iskrzyczynie Termomodernizacja Szkoły Podstawowej w Ogrodzonej Termomodernizacja i wymiana stolarki okiennej Szkoły Podstawowej w Dębowcu 7. Termomodernizacja i wymiana stolarki okiennej w Przedszkolu Publicznym w Dębowcu Gmina Dębowiec Gmina Dębowiec Gmina Dębowiec Gmina Dębowiec Gmina Dębowiec Gmina Dębowiec Gmina Dębowiec RPO WSL 2014-2020 RPO WSL 2014-2020 RPO WŚL 2007-2013 Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej 2 000 000,00 planowane 500 000,00 planowane 800 000,00 planowane brak danych brak danych brak danych brak danych Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z ankiety dla beneficjentów projektu zrealizowany zrealizowany zrealizowany zrealizowany 16

5. Analiza instytucjonalna 5.1. Beneficjenci projektu Beneficjentem będzie jednostka samorządu terytorialnego Gmina Dębowiec. Podstawę prawną w tym względzie określa ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r., nr 142 poz. 1591 z późn. zm.). Gmina Dębowiec jest podstawową jednostką samorządu terytorialnego, powołaną do organizacji życia publicznego na swoim terytorium. Gmina Dębowiec działa na podstawie ustawy i Statutu Gminy Dębowiec. Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym gmina może tworzyć jednostki pomocnicze: sołectwa oraz dzielnice, osiedla i inne. W skład Gminy, jako jednostki pomocnicze, wchodzą następujące sołectwa: Dębowiec, Gumna, Iskrzyczyn, Kostkowice, Łączka, Ogrodzona, Simoradz. Organem stanowiącym i kontrolnym w Gminie jest Rada Gminy, organem wykonawczym Gminy jest wójt. Aktami prawnymi są uchwały Rady i zarządzenia wójta. Zadania i obowiązku Urzędu Gminy oraz zasady funkcjonowania Urzędu określa Regulamin Organizacyjny Urzędu Gminy Dębowiec (załącznik do Zarządzenia Wójta Gminy Dębowiec Nr 318/2008 z dnia 12 września 2008 r. w sprawie nadania Regulaminu Organizacyjnego Urzędu Gminy Dębowiec). Urząd jest jednostką organizacyjną gminy zapewniającą obsługę administracyjną, organizacyjną i techniczną Wójta, oraz Rady i jej organów wewnętrznych. Urząd funkcjonuje na podstawie wewnętrznego podziału organizacyjnego na referaty, Urząd Stanu Cywilnego i samodzielne stanowiska pracy. Beneficjentem pośrednim (ostatecznym) będą Mieszkańcy gminy Dębowiec mieszkańcy zamieszkujący budynek komunalny oraz dzieci uczęszczające do Przedszkola w Iskrzyczynie oraz mieszkańcy gminy, a także mieszkańcy okolicznych sołectw, miejscowości gmin ościennych, jako że celem projektu jest ograniczenie emisji szkodliwych substancji poprzez wykonanie termomodernizacji obiektów użyteczności publicznej na terenie Gminy Dębowiec. Właścicielem wykonanej inwestycji w ramach projektu, będzie Beneficjent Gmina Dębowiec. 5.2. Wykonalność instytucjonalna projektu Na potrzeby zarządzania projektem powołany zostanie zespół zarządzający, który będzie odpowiadać za przebieg oraz nadzór nad inwestycją, a w szczególności za dotrzymanie zapisów harmonogramu rzeczowo-finansowego inwestycji, opracowanie specyfiki przetargowej, wybór wykonawcy, rozliczenie inwestycji, w skład którego wejdą pracownicy Urzędu Gminy Dębowiec. Zarządzanie bieżące projektem realizowane będzie przez zespół utworzony z pracowników Urzędu Gminy, posiadających odpowiednią wiedzę, doświadczenie i umiejętności, aby sprawować kontrolę i nadzór nad realizacją projektu oraz jego rozliczeniem. Inspektor ds. funduszy unijnych i ochrony środowiska, Inspektor ds. inwestycji. Zespół zarządzający posiada niezbędne doświadczenie w prowadzeniu i rozliczaniu inwestycji finansowanych ze środków budżetowych jak i zewnętrznych, krajowych i unijnych, nabyte podczas wykonywanych na przestrzeni ostatnich lat inwestycji w infrastrukturze edukacyjnej, kulturalnej i technicznej na terenie Gminy. 17

Jak wynika z powyżej przedstawionych danych Beneficjent, z uwagi na zaangażowanie swoich komórek organizacyjnych do przedmiotowego projektu jest przygotowany do realizacji projektu, posiada wszelką zdolność organizacyjną i finansową do wdrożenia projektu, a dotychczasowa działalność w tym zakresie zapewnia, iż zarówno realizacja, jak i utrzymanie projektu w okresie trwałości będą zagwarantowane. 6. Analiza techniczna i technologiczna Stan obecny Przedmiotem projektu p.n.: Termomodernizacja obiektów użyteczności publicznej na terenie Gminy Dębowiec realizowanej w gminie Dębowiec w powiecie cieszyńskim. W chwili obecnej na działkach nr 419 (obręb Iskrzyczyn), 420/5 (obręb Iskrzyczyn) znajduje się budynek przedszkola, oraz na działce n 147/5 (obręb Simoradz) znajduje się budynek socjalny. Działki j.w. są własnością gminy Dębowiec. Obiekty ogrzewane są z sieci gazowej, gazem wysokokalorycznym. Podstawowa charakterystyka energetyczna budynków: budynek przedszkola w Iskrzyczynie, zużycie energii końcowej: 22 110 kwh rocznie, budynek wielorodzinny (9 lokali mieszkalnych) w miejscowości Simoradz, zużycie energii końcowej 62 250 kwh rocznie. Stan projektowany Projekt polega na termomodernizacji budynków w zakresie: budynek przedszkola w Iskrzyczynie ocieplenie ścian, ocieplenie stropodachu. budynek wielorodzinny (9 lokali mieszkalnych) w miejscowości Simoradz, ocieplenie ścian, ocieplenie stropodachu, wymianę kotłów gazowych dwufunkcyjnych w lokalach mieszkalnych. W planowanym zakresie projekt jest wykonalny technicznie i technologicznie. W projekcie należy przyjąć sprawdzone rozwiązania, które zagwarantują wysoką jakość, trwałość i funkcjonalność, przy równoczesnej oszczędności kosztów na etapie inwestycji i późniejszej eksploatacji. Tabela 5 Koszty realizacji projektu L.p. Koszt Kwota netto Vat [23%] Kwota brutto 1. Szacowana wartość inwestycji 550 731,71 126 668,29 677 400,00 2. Promocja projektu 10 000,00 2 300,00 12 300,00 3. Studium wykonalności 30 000,00 6 900,00 36 900,00 4. Ekspertyzy, nadzory, wykonanie audytu energetycznego 30 000,00 6 900,00 36 900,00 18

5. wykonanie dokumentacji projektowej 50 000,00 11 500,00 61 500,00 6. Razem: 670 731,71 154 268,29 825 000,00 Źródło: Opracowanie własne a) Podstawowe założenia projektowe: Wartość współczynnika przenikania ciepła przez przegrody budowlane i stolarkę okienną dostosować w budynku do zgodności z załącznikiem nr 2 obowiązujących Warunków technicznych jaki powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie: Ocieplenie ścian zewnętrznych dostosować do obowiązujących przepisów U<0,25W/m 2 K, Ocieplenie stropu nad ostatnią kondygnacją lub dachu dostosować do obowiązujących przepisów U<0,20W/m 2 K. Wymagania co do zapotrzebowania na energię pierwotną dla budynków objętych termomodernizacją. w ocenie eksperta, wymagają dostosowania do zgodności z 329. ust 2. obowiązujących warunków technicznych jaki powinny odpowiadać budynki i ich usytuowaniem wartość ta powinna nie przekraczać EP H+W = 65 kwh/(m2rok) dla budynku w Iskrzyszynie lub EP H+W = 95 kwh/(m2rok) dla budynku w Simoradzu. b) Ryzyko projektu: Dla pełnej kwalifikowalności kosztów może wystąpić sytuacja, że termomodernizacja musi być kompleksowa, tj. wraz z wymianą źródła ciepła na kocioł wykorzystujący źródła energii odnawialnej co wykazano w pkt a). c) Harmonogram prac przygotowawczych i wykonawczych: Aktualizacja audytów energetycznych: od 0 do 45 dnia, Opracowanie dokumentacji projektowej: od 45 do120 dnia, Uzyskanie pozwoleń na budowę: od 120 do 185 dnia, Realizacja prac budowlanych: od 185 do 600 dnia. Zakładany przez Beneficjenta termin zakończenia realizacji zadania na okresie: 11.2015 do 12.2017 jest realny. 7. Analiza specyficzna dla sektora W związku z planowanym przedsięwzięciem projektowym, pomimo przyjętego najniekorzystniejszego wariantu w którym nie następuje termomodernizacja budynku ocieplenie przegród oraz poprawa sprawności wytwarzania poprzez wymianę kotła w Simoradzu przewiduje się zmniejszenie zapotrzebowania na energię końcową wskutek poprawy sprawności źródła wytwarzania ciepła. Parametry unosu i emisji substancji wyliczono w oparciu o: 1. Materiały informacyjno-instruktażowe serii 1/96 wydane przez Ministerstwo Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, 2. Wyniki badań i pomiarów IChPW w Zabrzu. 19

7.1. Stan aktualny Stan istniejący przed wdrożeniem projektu przedstawia następujące zapotrzebowanie na zużycie energii: sumaryczna energia końcowa: 2 338,00 GJ/rok, paliwo: gaz wysokometanowy typu E (GZ-50), wartość opałowa gazu: 34,00 [MJ/m 3 ], koszt nośnika: 0,28 [PLN/kWh]. Tabela 6 Charakterystyka emisji zanieczyszczeń dla stanu istniejącego L.p. Emitowane zanieczyszczenie Wskaźnik emisji [kg/gj] Emisja [kg/rok] 1. SO 2 0,0024 0,7146 2. NO 2 0,0447 13,58 3. CO 0,0088 2,68 4. CO 2 58,82 17 864,33 5. Pył 0,0000 0,0045 6. Sadza 0,0000 0,0000 7. Benzo(a)piren 0,0000 0,0000 Źródło: Opracowanie własne 7.2. Stan projektowany Stan projektowany zapotrzebowanie na zużycie energii: sumaryczna energia końcowa: 1 345.00 GJ/rok, paliwo: gaz wysokometanowy typu E (GZ-50), wartość opałowa gazu: 34,00 [MJ/m 3 ], koszt nośnika: 0,28 [PLN/kWh]. Tabela 7 Charakterystyka emisji zanieczyszczeń dla stanu projektowanego L.p. Emitowane zanieczyszczenie Wskaźnik emisji [kg/gj] Emisja [kg/rok] 1. SO 2 0,0024 0,4605 2. NO 2 0,0447 8,75 3. CO 0,0088 1,73 4. CO 2 58,82 11 511,44 5. Pył 0,0000 0,0029 6. Sadza 0,0000 0,0000 7. Benzo(a)piren 0,0000 0,0000 Źródło: Opracowanie własne 20

Tabela 8 Osiągnięcie rezultatów ekologicznych L.p. Emitowane zanieczyszczenie Stan istniejący [kg/rok] Stan projektowany [kg/rok] Efekt ekologiczny [kg/rok] Redukcja emisji [%] 1. SO 2 0,7146 0,4605 0,2541 35,56 2. NO 2 13,58 8,75 4,83 35,56 3. CO 2,68 1,73 0,9529 35,56 4. CO 2 17 864,33 11 511,44 6 352,89 35,56 5. Pył 0,0045 0,0029 0,0016 35,56 6. Sadza 0,0000 0,0000 0,0000 100.00 7. Benzo(a)piren 0,0000 0,0000 0,0000 100.00 Źródło: Opracowanie własne 8. Analiza wariantowa Do analizy wariantowości niniejszego przedsięwzięcia przyjęto trzy rozwiązania: Wariant I realizacja inwestycji w ograniczonym zakresie. Wariant ten zakłada wyłącznie pomniejszenie energii użytkowej poprzez podjęcie czynności związanych z ograniczeniem strat ciepła przez wyselekcjonowane przegrody budowlane o największym przenikaniu ciepła. Wariant ten zakład: a) Ocieplenie przegród w miejscu największych mostków termicznych na podstawie badania kamerą termowizyjną. Wariant ten został odrzucony w kilku powodów: brak możliwości spełnienia wymogów 329 ust. 2. Dz.U.2002.75.690 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie a tym samym brak możliwości uzyskania pozwolenia na termomodernizację budynku. Koszt tego wariantu wynosi o ok. 60%. wartości kosztów ogólnych podanych w rozdziale nr 6. Pozostałe środki na nakłady inwestycyjne zostałyby spożytkowanie przez Gminę Dębowiec na realizację innych zadań związanych z ograniczaniem wskaźnika Eu w budynku, bądź stopniowe przeznaczanie środków z planowanego wkładu własnego, na wykonanie remontów w ograniczonym zakresie. Wariant II - realizacja inwestycji w wariancie przyjętym do realizacji i opisanym w rozdziale 6. Wariant III rozszerzenie zakresu zadania. Zakładał on większą realizację zadania modernizacyjnego w budynku np. wymianę nośnika energii na nośnik odnawialny kocioł na biomasę. 21

Wariant ten został odrzucony w następujących powodów: zwiększone nakłady inwestycyjne w zakresie inwestycji, zwiększone koszty eksploatacyjne, nakłady w tym wariancie przekraczają możliwości finansowe Gminy Dębowiec. Koszt tego wariantu wynosi o ok. 160%. wartości kosztów ogólnych podanych w rozdziale nr 6. Mając powyższe na uwadze rekomenduje się przyjąć wariant II. 9. Analiza środowiskowa 1. Przedmiot i zakres projektu: Celem projektu jest kompleksowa termomodernizacja obiektów użyteczności publicznej, w tym komunalnych i socjalnych, na terenie Gminy Dębowiec. 2. Rekomendacje środowiskowe dla projektu: W świetle obowiązujących przepisów zaleca się obligatoryjne zgłoszenie do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska (RDOŚ) zamiaru podjęcia termomodernizacji obiektów, po wcześniejszym uzyskaniu ekspertyzy ornitologicznej i/lub chiropterologicznej. a) Ekspertyza ornitologiczna (i/lub chiropterologiczna) obejmuje dwie części: wykonanie szczegółowej inwentaryzacji obiektu pod kątem występowania potencjalnych siedlisk i miejsc niebezpiecznych dla ptaków (i/lub nietoperzy), a także stwierdzenie miejsc zajętych przez ptaki, określenie gatunków i ich liczebności; zaproponowanie możliwych rozwiązań pod kątem zachowania siedlisk, kompensacji oraz terminarza wykonania tych prac w powiązaniu z harmonogramem i technikami wykonania remontu obiektu. b) Ekspertyza ornitologiczna (i/lub chiropterologiczna) powinna zostać przeprowadzona w roku poprzedzającym planowane prace termomodernizacyjne obiektu. c) Zgodnie z zaleceniami RDOŚ harmonogram inwentaryzacji powinien być następujący: Kwiecień - sprawdzenie obiektu pod kątem występowania siedlisk ptaków i nietoperzy: szczeliny dylatacyjne, szczeliny miedzy płytami, ubytki cegieł, otwory technologiczne, szczeliny za rynnami, szczeliny pod parapetami okiennymi, otwory wentylacyjne w stropodachu, inne otwory do strychów i stropodachu (miejsca zasiedlane przez wróblowe, gołębie miejskie, pustułki), półki, gzymsy, duże wnęki, wnęki balkonowe, parapety okien niedostępnych (miejsca wybierane na założenie gniazda przez gołębiowe i pustułki), pnącza na elewacji budynku, wnęki balkonowe (miejsca wybierane przez wróblowe i gołębiowe), stropodachy i strychy (miejsca zasiedlane przez gołębie miejskie, sowy i nietoperze). Maj - w drugiej dekadzie miesiąca: sprawdzenie gdzie znajdują się gniazda jaskółek oknówek na elewacji, zarejestrowanie tych miejsc, 22

w trzeciej dekadzie miesiąca sprawdzenie czy obiekt jest zasiedlony przez jerzyki, obserwacja elewacji pół godziny przed zmrokiem i rejestracja liczby jerzyków i miejsc gdzie usiłują wejść i wchodzą w szczeliny, otwory, itp. Czerwiec - trzecia dekada miesiąca: pół godziny przed zmrokiem liczenie jerzyków krążących wokół budynku oraz rejestracja miejsc gdzie wchodzą w szczeliny, otwory, itp., ostateczne oszacowanie liczby par lęgowych poszczególnych gatunków ptaków zasiedlających obiekt, obserwacje budynku w godzinach wieczornych (tuż po zachodzie słońca, aż do zmroku) w celu stwierdzenia obecności nietoperzy (należy powtórzyć w sierpniu i październiku). Lipiec - przygotowanie planu remontu z uwzględnieniem siedlisk ptaków. Zakres zabezpieczeń zależy od stwierdzonego rozmieszczenia w obiekcie siedlisk ptaków i nietoperzy. Jeśli remont musi być wykonany w okresie lęgowym ptaków, co może oznaczać uniemożliwienie im przystąpienia do rozrodu, należy wówczas wystąpić o zgodę do RDOŚ na remont w tym okresie wraz z propozycją działań kompensacyjnych w postaci wywieszenia dodatkowych budek lęgowych w odpowiednich siedliskach w sąsiedztwie remontowanego obiektu, wraz z dokładnym planem ich zamocowania oraz planowanym harmonogramem wieszania budek i prac remontowych. W przypadku stwierdzenia obecności nietoperzy w ramach kompensacyjnych działań naprawczych należy zaplanować montaż kryjówek zastępczych (głównie skrzynek na- i podtynkowych). Sierpień - po uzyskaniu decyzji Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska ustalenie harmonogramu przygotowania obiektu do remontu pod kątem wymagań określonych w decyzji RDOŚ, dotyczących zabezpieczenia siedlisk stwierdzonych gatunków chronionych i podjętych działań kompensujących. 3. Ryzyko środowiskowe w projekcie: Planowane prace remontowe dotyczące termomodernizacji budynków użyteczności publicznej nie wpłyną negatywnie na populacje chronionych gatunków ptaków i nietoperzy pod warunkiem zastosowania się do zaleceń wynikających z przeprowadzonej inwentaryzacji przyrodniczej i zgłoszeniu do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska zamiaru podjęcia termomodernizacji obiektów. W przypadku konieczności prowadzenia prac w okresie lęgowym ptaków, należy wystąpić o zgodę do RDOŚ na remont w tym okresie wraz z propozycją działań kompensacyjnych w postaci wywieszenia dodatkowych budek lęgowych dla ptaków lub kryjówek zastępczych dla nietoperzy (na koszt Inwestora) w odpowiednich siedliskach w sąsiedztwie remontowanych obiektów, wraz z dokładnym planem ich zamocowania oraz planowanym harmonogramem wieszania budek i prac remontowych. 10. Analiza prawna i pomoc publiczna Projekt obejmuje wykonanie kompleksowej termomodernizacji obiektów użyteczności publicznej na terenie Gminy Dębowiec i dotyczy kompleksowej termomodernizacji budynków użyteczności publicznej w tym także socjalnych i komunalnych na terenie Gminy Dębowiec. Obiekty objęte termomodernizacją to: 23

budynek przedszkola w Iskrzyczynie (zakres termomodernizacji obejmuje ocieplenie ścian i stropodachu) budynek wielorodzinny (9 lokali mieszkalnych) w miejscowości Simoradz. (zakres termomodernizacji obejmuje ocieplenie ścian i stropodachu oraz wymianę kotłów gazowych dwufunkcyjnych w lokalach mieszkalnych) Beneficjent ma uregulowaną sytuację prawną w zakresie nieruchomości objętych projektem, gdyż Beneficjent jest ich właścicielem. Sytuacja prawna w zakresie korzystania z nieruchomości jest w pełni uregulowana. Z założenia projekt będzie generował dochody polegające na pobieraniu opłat z tytułu czynszu najmu mieszkań zlokalizowanych w budynku wielorodzinnym w Simoradzu. Brak jest szczegółowych danych dotyczących dochodów na poszczególnych nieruchomościach oraz poziomu tych dochodów, w tym porównania, co do obecnego ich uzyskiwania. W ramach realizowanego projektu Beneficjent zobligowany będzie do wyboru kilku wykonawców przede wszystkim wykonawcy robót budowlanych objętych termomodernizacją wraz z dostawą elementów tej termomodernizacji, ale przede wszystkim podmiotu odpowiedzialnego za opracowanie ewentualnie wymaganego studium wykonalności, audytora energetycznego, podmiotu nadzorującego wykonywane prace i prawidłowość ich wykonania. Konieczne jest również wybranie podmiotu, który wykona audyty termomodernizacyjne budynków objętych projektem, w związku z brakiem ich opracowania do tej pory. Nie można pominąć również konieczności opracowania Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia w tym prawidłowego opisu przedmiotu zamówienia i jeżeli Beneficjent nie będzie miał możliwości wykonać tego własnymi siłami (za pomocą swoich pracowników), również w tym zakresie konieczne będzie przeprowadzenie odpowiedniego postępowania celem wyłonienia podmiotu, który przygotuje takie dokumenty i ewentualnie przeprowadzi lub będzie doradzał w zakresie przeprowadzenia odpowiednich postępowań celem wyłonienia wykonawców wyżej wskazanych postępowań. Do Projektu Szczegółowego Opisu Priorytetów RPO WSL na lata 2014-2020 w zakresie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego nie zostały jeszcze opracowane wytyczne dotyczące wyboru wykonawców, w przypadku gdy stosownie do treści ustawy Prawo zamówień publicznych dany Beneficjent nie jest zobligowany do jej stosowania Jednakże mając na uwadze fakt, iż Beneficjentem jest jednostka samorządu terytorialnego to wybór wykonawców możliwy będzie jedynie zgodnie z przepisami ustawy Prawo zamówień publicznych, chyba że kwota zamówienia nie przekroczy wartości wskazanej w art. 4 pkt. 8 ustawy Pzp. W takim przypadku zaleca się uwzględnienie wymogów zawartych w Komunikacie Wyjaśniającym KE 2006/C 179/02 dotyczącym prawa wspólnotowego obowiązującego w dziedzinie udzielania zamówień, które nie są lub są jedynie częściowo objęte dyrektywami w sprawie zamówień publicznych. Wybór wykonawcy na podstawie ustawy Pzp wiąże się z koniecznością opracowania specyfikacji istotnych warunków zamówienia, zawierającej szczegółowy opis zamówienia, przy tym niezbędne jest uwzględnienie podstawowych zasad udzielania zamówień publicznych, mianowicie zasad uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców. Oznacza to przede wszystkim, iż opis przedmiotu zamówienia oraz warunki udziału w postępowaniu nie mogą powodować, że tylko jeden dostawca będzie spełniał wymogi postępowania. Co do zasady za najbardziej konkurencyjny, a jednocześnie gwarantujący całkowitą bezstronność stron uznaje się przetarg nieograniczony oraz ograniczony. Beneficjent powinien również uwzględnić wytyczne dotyczące udzielania zamówień publicznych w szczególności w projektach dofinansowanych ze środków Unii Europejskiej a przede wszystkim 24