KARTA CHARAKTERYSTYKI

Nr 100 Data wydania : 30.10.2003 Data aktualizacji : 12.03.2009 NAZWA MIESZANINY COLOR GRAM 2 (R3) Ref. 55 542 biomérieux śeromskiego 17, 01-882 Tel. 022 569 85 00 / Fax 022 569 85 54

Strona/stron 1/8 1. IDENTYFIKACJA MIESZANINY I IDENTYFIKACJA PRZEDSIĘBIORSTWA Nazwa handlowa: COLOR GRAM 2 - R3 Kod produktu: 55 542 Rodzaj produktu: R3: (1 x 240 ml) Decolorizer. Rodzaj opakowania: Butelka (1 x 240 ml). Zakres stosowania: W diagnostyce medycznej in vitro. Producent: SA, Chemin de l Orme 69280 Marcy l Etoile, Francja tel.: 04 78 87 20 00 fax: 04 78 87 20 79 Dystrybutor: biomérieux 01-882, ul. śeromskiego 17 tel: (22) 569 85 00 fax: (22) 569 85 54 Telefon alarmowy: tel: (22) 569 85 00, czynny w godz. 9:00 16:00 2. IDENTYFIKACJA ZAGROśEŃ Mieszanina została sklasyfikowana jako niebezpieczna zgodnie z przepisami prawa. (p.p. 15) ZagroŜenie poŝarowe: ZagroŜenie toksykologiczne: ZagroŜenie ekotoksykologiczne: Preparat wysoce łatwopalny. R11 Pary tworzą z powietrzem mieszaniny wybuchowe. Pary są cięŝsze od powietrza i gromadzą się przy podłoŝu. Działa draŝniąco na oczy. R36 Pary mogą wywoływać uczucie senności i zawroty głowy. R67 Pomijalne przy prawidłowym stosowaniu. F Xi 3. SKŁAD I INFORMACJA O SKŁADNIKACH Charakter chemiczny: mieszanina acetonu i etanolu. Składniki stwarzające zagroŝenie: Nazwa chemiczna % wag. Nr CAS Nr WE Symbol Zwroty ostrzegawczy zagroŝenia (R)* aceton 50 67-64-1 200-662-2 F; Xi 11-36-66-67* etanol 50 64-17-5 200-57-86 F 11* Objaśnienie: T + = bardzo toksyczny, T = toksyczny, C = Ŝrący, Xn = szkodliwy, Xi = draŝniący, E = wybuchowy, O = utleniający, F + = skrajnie łatwo palny, F = wysoce łatwo palny, N = niebezpieczny dla środowiska *Pełne znaczenie zwrotów zagroŝenia R ujęto w punkcie 16 4. PIERWSZA POMOC

Strona/stron 2/8 Uwaga: W pierwszej kolejności wyprowadzić poszkodowana osobę na świeŝe powietrze. Wygodnie ułoŝyć na boku, z głową skierowana w dół. Nie podawać niczego do połknięcia osobie nieprzytomnej. Skontaktować się z lekarzem lub centrum toksykologicznym. Następstwa wdychania: W przypadku wystąpienia takiej potrzeby wykonać sztuczne oddychanie lub podać tlen najlepiej, jeśli tego dokona osoba przeszkolona. Zapewnić pomoc lekarską. Następstwa połknięcia: W razie połknięcia przepłukać usta wodą, dać do wypicia 2-3 szklanki wody i skontaktować się z lekarzem lub centrum toksykologicznym. Podać osobie przytomnej środki wymiotne, o ile nie upłynęło zbyt wiele czasu od momentu zatrucia. Natychmiast przepłukać Ŝołądek wodą. Do chwili odtransportowania do szpitala choremu zapewnić spokój, leŝenie i ciepło. Kontakt z oczami: Przemyć zanieczyszczone oczy strumieniem letniej wody przez 15-20 minut, przy wywiniętych powiekach. Zapewnić pomoc okulisty. Kontakt ze skórą: Zdjąć zanieczyszczone ubranie. Oczyścić mechanicznie zanieczyszczoną skórę, przemyć duŝą ilością wody, następnie alkoholem oraz wodą z łagodnym mydłem. W przypadku gdy podraŝnienie skóry nie przemija, skonsultować się z lekarzem dermatologiem. 5. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU POśARU ZagroŜenia poŝarowe: Produkt wysoce łatwopalny. Pary z powietrzem tworzą mieszany wybuchowe. Zbiorniki naraŝone na działanie ognia lub wysokiej temperatury mogą eksplodować. Środki gaśnicze: gaśnice CO 2, gaśnice proszkowe z proszkiem gaszącym ABC, gaśnice proszkowe z proszkiem gaszącym BC, gaśnice pianowe, gaśnice płynowe z dodatkowym wodnym roztworem Środki gaśnicze, których nie naleŝy stosować: Gaszenie poŝaru: Sprzęt ochronny straŝaków (dotyczy duŝych poŝarów): Uwaga dodatkowa: środka. Nie stosować zwartych strumieni wody na powierzchnię palącego się preparatu. Mały poŝar gasić gaśnicą śniegową (CO 2 ) lub proszkową (ABC albo BC), duŝy poŝar gasić pianą lub w ostateczności rozproszonymi prądami wody. Opakowania naraŝone na działanie ognia lub wysokiej temperatury chłodzić wodą, a w miarę moŝliwości usunąć z zagroŝonego obszaru. Ubrania odporne na działanie wysokich temperatur. NiezaleŜne aparaty izolujące drogi oddechowe. UWAGA: Stosować eksplozymetr. Produktami spalania są tlenki węgla i woda. 6. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU NIEZAMIERZONEGO UWOLNIENIA DO ŚRODOWISKA Środki ochrony Fartuchy laboratoryjne ochronne ze zwartej tkaniny, rękawice z

Strona/stron 3/8 indywidualnej: odpowiedniego tworzywa (p. sekcja 8). Metody oczyszczania: W warunkach laboratoryjnych rozlany preparat powinien zostać dokładnie zebrany przy uŝyciu bibuły lub waty. Zabezpieczenie W warunkach stosowania laboratoryjnego zagroŝenie środowiska praktycznie środowiska: nie istnieje. W zbiorczych magazynach powinny być odpowiednio zabezpieczone podłoŝe Metody utylizacji w warunkach laboratoryjnych: i studzienki ściekowe. Na drodze spalania nasączonych organicznych absorbentów (bibuła, wata) w wyznaczonych miejscach. 7. POSTĘPOWANIE Z MIESZANINĄ I JEJ MAGAZYNOWANIE Postępowanie z mieszaniną: Podczas stosowania preparatu: nie jeść, nie pić, nie zaŝywać leków, unikać kontaktów z preparatem, unikać wdychania par i aerozoli, przestrzegać zasad higieny osobistej, stosować właściwy odzieŝ i sprzęt ochrony indywidualnej, pracować w wydajnie wentylowanych pomieszczeniach. przechowywać w zamknięciu, poza zasięgiem dzieci. stosować zasady dobrej praktyki laboratoryjnej. Zapobieganie Stosować szczególne zasady ochrony przeciwpoŝarowej. poŝarom/wybuchom: Chronić pojemniki i opakowania przed ciepłem i nagrzaniem. Magazynowanie: W oryginalnych, właściwie oznakowanych opakowaniach jednostkowych, w magazynie preparatów medycznych, łatwopalnych, wyposaŝonym w instalację wentylacyjną i elektryczną w wykonaniu przeciwwybuchowym. Zastosować środki ostroŝności zapobiegające wyładowaniom elektrostatycznym. PodłoŜe magazynowe powinno być twarde, najlepiej ceramiczne. Unikać kontaktów z silnie utleniającymi substancjami takimi jak mieszaniny nitrujące lub sulfochromowe, kwas azotowy(v), chlorany(vii) i (V), nadtlenki, metale alkaliczne, niezgodne z acetonem i etanolem plastiki. Metody postępowania z odpadami: Za odpad moŝna uznać preparat, który w Ŝadnej postaci nie nadaje się do technicznego zagospodarowania. Preparat łatwopalny. Likwidacja na drodze spalania, w wyznaczonych miejscach lub instalacjach. 8. KONTROLA NARAśENIA I ŚRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ Wartości graniczne naraŝenia: Obowiązujące w Polsce najwyŝsze dopuszczalne stęŝenie (mg/m 3 ) w środowisku pracy: Nr CAS Składnik NDS (mg/m 3 ) NDSCh (mg/m 3 ) NDSP 67-64-1 aceton 600 1800 64-17-5 etanol 1900 - - Obowiązujące w UE najwyŝsze dopuszczalne stęŝenie (mg/m 3 ) w środowisku pracy:

Strona/stron 4/8 CAS Nazwa czynnika Wartości dopuszczalne 8 godzin Krótkoterminowe mg/m 3 mg/m 3 Adnotacje 67-64-1 aceton 1210 - - 64-17-5 etanol 8 15 - Kontrola naraŝenia: Kontrola naraŝenia w miejscu pracy: Ochrona rąk: Stosować rękawice z tworzywa nitrylowego, neoprenowego, butylowego lub lateksu - do łokcia. Zapoznać się z instrukcją uŝycia rękawic, czasokresu ich stosowania, itp. Ochrona oczu: Ochrona dróg oddechowych: Ochrona skóry: Ogólne środki ochrony i higieny: Ochrony zbiorowe: Kontrola naraŝenia środowiska brak danych. Okulary ochronne w szczelnej obudowie z bocznymi ochronami. W razie potrzeby ochrona dróg oddechowych z filtrem par oznaczonym kolorem brązowym i literą A oraz filtrem cząsteczkowym oznaczonym kolorem białym i symbolem P 2. Fartuchy laboratoryjne ochronne ze zwartej tkaniny, Obowiązują przepisy dobrej praktyki laboratoryjnej. Unikać bezpośredniego kontaktu powierzchni ciała i dróg oddechowych z preparatem. Zanieczyszczone ubranie wymienić. Po pracy wymyć powierzchnię ciała oraz oczyścić ochrony osobiste. Nie jeść, nie pić, nie zaŝywać leków podczas pracy. Na bieŝąco usuwać preparat, który wydostał się do środowiska. Wentylacja na stanowiskach pracy w obiektach zamkniętych. Myjki do oczu w pobliŝu stanowisk pracy. Wprowadzić zraszanie rozproszoną wodą, w przypadku moŝliwości pojawienia się niebezpiecznych stęŝeń par/pyłów. 9. WŁAŚCIWOŚCI FIZYCZNE I CHEMICZNE INFORMACJE OGÓLNE Postać fizyczna: Ciecz Barwa: Bezbarwna Zapach: Zapach etanolu. WAśNE INFORMACJE DOTYCZĄCE ZDROWIA, BEZPIECZEŃSTWA I ŚRODOWISKA Wartość ph preparatu nie rozcieńczonego: Nie ustalono. Gęstość roztwóru: 0,8 g/cm 3 Temperatura topnienia: Nie ustalono. Temperatura wrzenia: 63,7 o C Temperatura zapłonu: -18 o C Temperatura samozapłonu: Nie ustalono. Samozapalność: Nie ustalono. PręŜność par: 0,62 bar/50 o C Rozpuszczalność: W wodzie całkowita. Bardzo dobra w rozpuszczalnikach organicznych. 10. STABILNOŚĆ I REAKTYWNOŚĆ

Strona/stron 5/8 Stabilność i reaktywność: Niebezpieczne produkty rozkładu: Właściwości korozyjne: Preparat w warunkach prawidłowego przechowywania jest stabilny chemicznie. Unikać kontaktów z silnie utleniającymi substancjami takimi jak mieszaniny nitrujące lub sulfochromowe, kwas azotowy(v), chlorany(vii) i (V), nadtlenki, metale alkaliczne, niezgodne z acetonem i etanolem plastiki. W wysokich temperaturach powstają niebezpieczne produkty rozkładu zawierające tlenek i ditlenek węgla. Podczas przechowywania mogą wytwarzać się niebezpieczne nadtlenku. Brak. 11. INFORMACJE TOKSYKOLOGICZNE Drogi naraŝenia: Dane toksykologiczne dla acetonu: Dane toksykologiczne dla etanolu: Drogi oddechowe, drogi pokarmowe, kontakt ze skórą, kontakt z oczami. LD 50(doustnie, szczur) = 5800 mg/kg TD LD (p.o. człowiek) = 2857 mg/kg masy ciała. TC LO (p.o. człowiek) = 2857 mg/kg masy ciała. DL 100 dla dorosłej osoby wynosi przeciętnie 7-8 g/kg masy ciała. LD LO (doustnie człowiek) = 6000 mg/ kg masy ciała LD LO (doustnie szczur) = 7060 mg / kg masy ciała Działanie miejscowe: Kontakt ze skórą: Kontakt z oczami: Drogi oddechowe: Drogi pokarmowe: Następstwa opóźnione i chroniczne: Działanie uczulające: Działanie rakotwórcze: Działanie mutagenne: Działanie szkodliwe na rozrodczość: Działanie narkotyczne: Działa draŝniąco na oczy. MoŜe wystąpić zaczerwienienie i podraŝnienie. Następuje odtłuszczenie skóry. MoŜe pojawić się podraŝnienie i zaczerwienienie. Wystąpi łzawienie. Pary mogą wywoływać uczucie senności i zawroty głowy. Niewielkie naraŝenie wywołuje kaszel i skrócenie oddechu. Występują nudności i wymioty. Nie dotyczy. Nie dotyczy. Nie dotyczy. Nie dotyczy. Pary mogą wywoływać uczucie senności i zawroty głowy. 12. INFORMACJE EKOLOGICZNE Działanie acetonu na ryby: Gambusia affinis znosi stęŝenie 11,5 g/dm 3 bez trwałych szkód, 15,5 g/dm 3 wywołuje jednak śmierć. Próg zakłóceń w Ŝyciu pstrągów leŝy w granicach 2000 mg/dm 3. Toksyczność etanolu dla ryb: LC 50(pstrąg tęczowy) = 13000 mg/96 godz./12 o C Stopień zagroŝenia wód: minimalny

Strona/stron 6/8 13. POSTĘPOWANIE Z ODPADAMI Metody unieszkodliwiania: Zgodnie z ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz.U.62 poz. 628) z późniejszymi zmianami oraz rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz.U.112 poz. 1206), Zawartość opakowania wg: rodzaju 07 01 04 Inne rozpuszczalniki organiczne, roztwory z przemywania i ciecze macierzyste. Opakowania wg: rodzaju 15 01 05 Opakowania wielomateriałowe. Sposób likwidacji - termiczne przekształcanie odpadów w instalacjach lub urządzeniach zlokalizowanych na lądzie. 14. INFORMACJE O TRANSPORCIE A. Transport samochodowy i kolejowy Numer UN: 1993 MATERIAŁ ZAPALNY, CIEKŁY, I.N.O. Klasa RID/ADR/IMO: 3 Kod klasyfikacyjny: Fl Ilości ograniczone: LQ4 Kategoria transportowa: 2 Grupa pakowania: II Numer rozpoznawczy zagroŝenia: 33 Nalepka ostrzegawcza wg ADR/RID Nr 3: B. Transport lotniczy Numer UN: 1993 MATERIAŁ ZAPALNY, CIEKŁY, I.N.O. Klasa IATA: 3 Kod klasyfikacyjny: Fl Instrukcja pakowania: 305 Numer rozpoznawczy zagroŝenia: 33 Nalepka ostrzegawcza wg ADR/RID Nr 3: 15. INFORMACJE DOTYCZĄCE PRZEPISÓW PRAWNYCH Mieszanina została zaklasyfikowana jako niebezpieczna i oznakowana zgodnie z przepisami prawa. Informacje na etykietach dotyczące zdrowia, bezpieczeństwa i środowiska: Symbol ostrzegawczy na opakowaniu jednostkowym: Napis ostrzegawczy na opakowaniu jednostkowym:

Strona/stron 7/8 WYSOCE ŁATWOPALNY. F DRAśNIĄCY. R 11 R 36 R 67 S 9 S 16 S 23 S 33 Kartę wykonano zgodnie z: Xi Zwroty wskazujące rodzaj zagroŝenia Produkt wysoce łatwopalny. Działa draŝniąco na oczy. Pary mogą wywoływać uczucie senności i zawroty głowy Zwroty wskazujące warunki bezpiecznego stosowania Przechowywać pojemnik w miejscu dobrze wentylowanym. Nie przechowywać w pobliŝu źródeł zapłonu nie palić tytoniu. Nie wdychać pary/rozpylonej cieczy Zastosować środki ostroŝności zapobiegające wyładowaniom elektrostatycznym. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (Reach), utworzenia Europejskiej Agencji Chemikaliów, zmieniające Dyrektywę 1999/45/WE oraz uchylające Rozporządzenie Rady (EWG) nr 793/93 i Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1488/94, jak równieŝ Dyrektywę Rady 76/769/EWG i Dyrektywy Komisji 91/155/EWG, 93/EWG, 93/105/WE i 2000/21/WE. Rozporządzenie (WE) nr 1272/2008 z dnia 16.12.2008 r. w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin, zmieniające i uchylające dyrektywy 67/548/EWG i 1999/45/WE oraz zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1907/2006, Ustawą o substancjach i preparatach chemicznych z dnia 11.01.2001r. (Dz.U.11 poz.84; z późniejszymi zmianami). Ustawą o zmianie ustawy o substancjach i preparatach chemicznych oraz niektórych innych ustaw z dnia 9.01.2009 r. ( Dz.U. nr 20 poz. 106), Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 13.11.2007r. w sprawie karty charakterystyki (Dz.U. Nr 215, poz. 1588); Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 28.09.2005r w sprawie wykazu substancji niebezpiecznych wraz z ich klasyfikacją i oznakowaniem - ZAŁĄCZNIK (Dz.U.201 poz.1674), (29ATP). Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 2.09.2003r. w sprawie oznakowania opakowań substancji niebezpiecznych i preparatów niebezpiecznych (Dz. U. Nr 173, poz. 1679 z późniejszymi zmianami). Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 2.09.2003r. w sprawie kryteriów i sposobu klasyfikacji substancji i preparatów chemicznych; ze zmianą z dnia 4.09.2007r (Dz. U. Nr 174, poz. 1222); Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29.11.2002r. (Dz.U. Nr 217, poz. 1833) w sprawie najwyŝszych dopuszczalnych stęŝeń i natęŝeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy ze zmianą z dnia 1.10.2005r (Dz.U. 212 poz.1769) i zmianą z dnia 30.09.2007 (Dz.U 161 poz.1142); DYREKTYWY KOMISJI: 2000/39/WE z dnia 8.06.2000r. i 2006/15/WE z dnia 7.02.2006r. ustanawiające pierwszy i drugi wykaz wskaźnikowych wartości dopuszczalnych ryzyka zawodowego. Ustawą z dnia 27.04.2001r. o odpadach, (Dz.U.62 poz.628) oraz rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27.09.2001r. w sprawie katalogu odpadów (Dz.U.112 poz.1206). Ustawa z dnia 11.05.2001 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych. (Dz.U. 2001 nr 63 poz. 638; z późniejszymi zmianami). Klasyfikacja towarów niebezpiecznych zgodnie z Umową Europejską dotyczącą międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR).

Strona/stron 8/8 Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 26.09.1997r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. 2003 nr 169 poz. 1650) z późniejszymi zmianami. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 30.12.2004 roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy związanej z występowaniem w miejscu pracy czynników chemicznych (Dz. U. z 2005r. Nr 11 poz. 86) z późniejszymi zmianami. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21.12.2005r. w sprawie zasadniczych wymagań dla środków ochrony indywidualnej. (Dz. U. Nr 259 poz. 2173). 16. INNE INFORMACJE Znaczenie zwrotów zagroŝenia z punktu 2, 3 i 15: R 11 Produkt wysoce łatwopalny R 36 Działa draŝniąco na oczy. R 66 Powtarzające się naraŝenie moŝe powodować wysuszanie lub pękanie skóry. R 67 Pary mogą wywoływać uczucie senności i zawroty głowy. Porady szkoleniowe: Przed uŝyciem zapoznać się z kartą charakterystyki. Normy na sprzęt ochronny: PN-EN 141:2002 Sprzęt ochrony układu oddechowego. Pochłaniacze i filtropochłaniacze, wymagania, badanie, znakowanie; PN-EN 20344:2005(U) Wymagania i metody badania obuwia bezpiecznego, ochronnego i zawodowego do uŝytku w pracy. PN-EN 166:2005 Ochrona indywidualna oczu. Wymagania.; Rękawice chroniące przed chemikaliami i mikroorganizmami. Terminologia i wymagania Wyznaczanie odporności na przesiąkanie. Wyznaczanie odporności na przenikanie chemikaliów; PN-EN 374-1:2005 PN-EN 374-2:2005 PN-EN 374-3:2005 PN-EN 14605:2005(U) OdzieŜ ochronna. Ochrona przed ciekłymi chemikaliami. Wymagania dotyczące odzieŝy chroniącej przed chemikaliami z połączeniami nieprzepuszczającymi cieczy (typ 3); Powietrze na stanowiskach pracy: PN-EN 1540:2004 Powietrze na stanowiskach pracy. Terminologia PN-EN 689:2002 Powietrze na stanowiskach pracy. Wytyczne oceny naraŝenia inhalacyjnego na czynniki chemiczne przez porównanie z wartościami dopuszczalnymi i strategia pomiarowa. Inne informacje: UŜytkownik ponosi odpowiedzialność za podjęcie wszelkich kroków mających na celu spełnienie wymogów prawa krajowego. Informacja zawarta w powyŝszej karcie stanowi opis wymogów bezpieczeństwa uŝytkowania preparatu. UŜytkownik ponosi całkowitą odpowiedzialność za określenie przydatności produktu do określonych celów. Zawarte w niniejszej karcie dane nie stanowią oceny bezpieczeństwa miejsca pracy uŝytkownika. Karta charakterystyki nie moŝe być traktowana jako gwarancja właściwości preparatu. Produkt nie moŝe być bez pisemnej zgody nie moŝe być uŝywany w Ŝadnym innym celu aniŝeli podanym w p.1 karty-charakterystyki. Karta charakterystyki jest bezpośrednio przekazywana dystrybutorowi produktu, bez zapewnień lub gwarancji co do kompletności bądź szczegółowości odnośnie do wszystkich informacji lub zaleceń w niej zawartych. Kartę wykonano w Przedsiębiorstwie EKOS S.C. 80-266 Gdańsk, al. Grunwaldzka 209, tel/fax: (0-58)305-37- 46, www.ekos.gda.pl e-mail: ekos@ekos.gda.pl. na podstawie informacji i konsultacji uzyskanych od Zamawiającego oraz materiałów z własnej bazy danych Informacje zawarte w niniejszej karcie-charakterystyce są zgodne z aktualnym stanem naszej wiedzy i spełniają warunki prawa krajowego oraz Unii Europejskiej. Informacje zawarte w niniejszej karcie-charakterystyce nie są gwarancją parametrów technicznych czy przydatności do określonych zastosowań. Wersja 2.