Czym jest Samorząd Uczniowski? Jak jego formułę przybliżać uczniom szkoły podstawowej i gimnazjum Grażyna Bochenkiewicz nauczyciel konsultant bochenkiewicz@womczest.edu.pl
Kto tworzy Samorząd Uczniowski? Samorząd tworzą wszyscy uczniowie szkoły lub placówki. Ustawa o systemie oświaty, art. 55 ust. 2 2
Organy samorządu Źródło: http://www.spbudziwoj.itl.pl są jedynymi reprezentantami ogółu uczniów. Ustawa o systemie oświaty, art. 55, ust.3 Zatem: Samorząd Uczniowski reprezentuje interes uczniów wobec nauczycieli, rodziców, administracji oświatowej. 3
Szkolna akcja plakatowa Klasa I B WSZYSCY jesteśmy Samorządem Uczniowskim Każdy z nas jest członkiem Samorządu Uczniowskiego!!! Wszyscy mamy równe prawa, więc i ja mogę zostać PRZEWODNICZĄCYM SAMORZĄDU Tu : zdjęcia uczniów KLASA II A
Popularny LipDub może wiele opowiedzieć o klimacie szkoły i SU http://www.youtube.com/watch?v=pt57fxdjbpu Wideoklip, kręcony jednym ujęciem, w którym występujące osoby poruszają ustami do słów piosenki odtwarzanej z playbacku. LipDub przestawia osoby przemieszczające się, np. uczniów po terenie szkoły. 5
Znaczenie SU w szkole Samorząd uczniowski obok dyrektora szkoły, rady pedagogicznej, rady rodziców i rada szkoły (o ile zostanie utworzona) jest jednym z organów szkoły, jest więc za nią WSPÓŁODPOWIEDZIALNY. Dyrektor szkoły w wykonywaniu swoich zadań zobowiązany jest do współpracy z samorządem uczniowskim i jest odpowiedzialny za tworzenie warunków do rozwijania samorządnej i samodzielnej pracy uczniów i wychowanków. 6
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 maja 2013 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie nadzoru pedagogicznego II. WYMAGANIA WOBEC SZKÓŁ PODSTAWOWYCH, GIMNAZJÓW Uczniowie współpracują ze sobą w realizacji przedsięwzięć będących wynikiem działań samorządu uczniowskiego. 7
Szkolny konkurs dla wszystkich klas na scenkę teatralną pod hasłem: Jestem w Samorządzie Uczniowskim i znam moje prawa
Podstawowe prawa samorządu uczniowskiego Samorząd może przedstawiać radzie szkoły lub placówki, radzie pedagogicznej oraz dyrektorowi wnioski i opinie we wszystkich sprawach szkoły lub placówki, w szczególności dotyczących realizacji podstawowych praw uczniów, takich jak: 1. prawo do zapoznawania się z programem nauczania, z jego treścią, celem i stawianymi wymaganiami, 2. prawo do jawnej i umotywowanej oceny postępów w nauce i zachowaniu 6 3. prawo do organizacji życia szkolnego, umożliwiające zachowanie właściwych proporcji między wysiłkiem szkolnym a możliwością rozwijania i zaspokajania własnych zainteresowań 3 Ustawa o systemie oświaty, art.55, ust.5
Podstawowe prawa samorządu uczniowskiego Samorząd może przedstawiać radzie szkoły lub placówki, radzie pedagogicznej oraz dyrektorowi wnioski i opinie we wszystkich sprawach szkoły lub placówki, w szczególności dotyczących realizacji podstawowych praw uczniów, takich jak: 4. prawo redagowania i wydawania gazety szkolnej, 5. prawo organizowania działalności kulturalnej, oświatowej, sportowej oraz rozrywkowej zgodnie z własnymi potrzebami i możliwościami organizacyjnymi, w porozumieniu z dyrektorem, Źródło: http://www.zskozielice.pl 6. prawo wyboru nauczyciela pełniącego rolę opiekuna samorządu. Ustawa o systemie oświaty, art.55, ust.5
równość - głosujący uczniowie oddają jednakową liczbę jednakowo ważnych głosów oraz uczestniczą w głosowaniu na takich samych zasadach Samorząd Uczniowski jest organem demokratycznym. Zatwierdzając Regulamin SU, czyli uczniowską konstytucję, poprzez głosowanie realizuje demokratyczne zasady: tajność głosowanie uczniów odbywa się w sposób anonimowy i nikt nie ma prawa ingerować w żaden sposób w przebieg głosowania powszechność - wszyscy uczniowie szkoły mają prawo głosować 11 Źródło: http://www.zs2zory.pl
Demokracja bezpośrednia i pośrednia decyzje podejmują wszyscy uczniowie decyzje podejmują przedstawiciele uczniów Najczęściej występuje model mieszany. 12
Trójpodział władzy Najbardziej demokratycznym i rozpowszechnionym sposobem sprawowania władzy jest jej trójpodział na: - uchwałodawczą, - wykonawczą - kontrolą. WŁADZE samorządu szkolnego uchwałodawcza RADA SAMORZĄDU wykonawcza ZARZĄD kontrolna KOMISJA REWIZYJNA 13
Źródło: www.ceo.org.pl Kompetencje organów SU Rada na jej czele stoi wybrany przez nią przewodniczący (wiceprzewodniczący, sekretarz). Rada do realizacji swoich zadań może powoływać komisje, Zarząd jest organem wykonawczym samorządu. Zarząd najczęściej tworzą: przewodniczący, wiceprzewodniczący (1 lub 2), sekretarz, skarbnik, członkowie (od 1 do kilku). Do realizacji swoich zadań może powoływać sekcje, którymi kierują członkowie zarządu. Komisja Rewizyjna jest wewnętrznym organem kontrolnym. Do jej zadań należy czuwanie nad zgodnością działań Zarządu z regulaminem samorządu, prawidłowością realizacji podjętych przez Radę uchwał. 14
struktura SU, zasady wyboru jego organów i ich kompetencje, zasady wyboru opiekuna SU, sposoby podejmowania decyzji (uchwał) i dokumentowania pracy, sposób uchwalania i zmieniania regulaminu. 15
Podejmowanie decyzji: kworum Rada, Zarząd i Komisja Rewizyjna są ciałami kolegialnymi. Decyzje podejmują podczas zebrań, najczęściej w formie głosowania. Regulamin Samorządu Uczniowskiego powinien określać sposób podejmowania decyzji. Najczęściej kworum to połowa lub więcej niż połowa członków jakiegoś zgromadzenia. 16
Podejmowanie decyzji: jawnie czy tajnie głosowanie jawne - stosowane jest zawsze, o ile regulamin nie stanowi inaczej lub nie zostanie zgłoszony wniosek o głosowanie tajne; głosowania jawnego nie powinno stosować się, gdy wniosek dotyczy spraw personalnych, a szczególnie wyboru władz głosowanie tajne - wymaga spełnienia koniecznych warunków; przeprowadza komisja skrutacyjna wybrana spośród uczestników zebrania (2-3 osoby; członkom komisji skrutacyjnej nie wolno kandydować); na podstawie oddzielnie przyjętego regulaminu głosowania.
Dokumentowanie pracy SU Sposób, w jaki Samorząd Uczniowski ma dokumentować swoją pracę powinno być opisane w regulaminie. Księga protokołów jest w przypadku organów samorządu uczniowskiego podstawowym dokumentem. W regulaminie Samorządu Uczniowskiego powinien znaleźć się wykaz obowiązkowej dokumentacji, np. : roczny plan pracy, księga uchwał, protokoły komisji wyborczej, protokoły komisji rewizyjnej, wpisy w kronice szkoły, wpisy na stronie internetowej szkoły. 18
Opracujmy i upowszechnijmy w naszej szkole prawa Samorządu Uczniowskiego - w pytaniach i odpowiedziach Czy co roku należy przeprowadzić procedurę uchwalania regulaminu SU, bo przecież co roku dochodzą uczniowie z nowych roczników, a starsi uczniowie opuszczają szkołę, a zatem ogół uczniów się zmienia? 19
Opracujmy i upowszechnijmy w naszej szkole prawa Samorządu Uczniowskiego - w pytaniach i odpowiedziach Czy Samorząd Uczniowski może posiadać własne fundusze? 20
Jak zapoznać uczniów z trudniejszymi problemami dot. funkcjonowania Samorządu Uczniowskiego Wspólna (opiekun i władze SU) analiza zapisów regulaminu w celu sprawdzenia, czy jest on zgodny z podstawowymi zasadami demokracji, spójny Ułożenie zestawu pytań prze Zarząd SU i organizacja szkolnego konkursu wiedzy o prawach SU pod patronatem przedstawiciela samorządu lokalnego (konkurs klasowy na forum szkoły) Zamieszczanie najczęściej zadawanych pytań z odpowiedziami na stronie www. szkoły a może całość zagadnienia zrealizować metodą projektu?
Wybory. Poradnik praktyczny http://www.ceo.org.pl/sites/default/files/koss/davbinary/materialy%20pomocnicze/poradnik_su-2.pdf Autoedukacja w pracy SU 22
Spoty wyborcze zachęcające uczniów udziału w wyborach do SU
Zasoby edukacyjne w Internecie http://www.samorzaduczniowski.org/
Autorzy: Adam Markuszewski, Anna Samel, Michał Tragarz, Jędrek Witkowski Ilustracje: Michał Rzecznik Źródło: http://www.ceo.org.pl
Materiały dla nauczycieli opiekunów SU http://www.ceo.org.pl/pl/samorzad
Źródło: http://mlodziezmawplyw.org.pl/files/przewodnik_dla_opiekunow_samorzadu.pdf 27
Sieć współpracy i samokształcenia dla opiekunów SU Źródło: www.ore.edu.pl 29
Zapraszamy do zapisania się do newslettera 30
Dziękuję za uwagę i zapraszam do dalszej współpracy. Grażyna Bochenkiewicz nauczyciel konsultant bochenkiewicz@womczest.edu.pl