GMINNY ZAKŁAD KOMUNALNY Sp. z o.o. Ul. Karola Kurpińskiego 29 64-140 Włoszakowice NIP: 697 19 46 071 KONCEPCJA ROZBUDOWY OCZYSZCZALNI ŚCIEKÓW W GROTNIKACH Opracował: mgr inż. Rafał Jagodzik Włoszakowice, marzec 2017 r.
I. Zakres i cel opracowania. Opracowanie zawiera koncepcję rozbudowy oczyszczalni ścieków w Grotnikach w ramach której przewiduje się: zwiększenie przepustowości obiektu; poprawienie efektywności redukcji zanieczyszczeń, w tym zwiększenie stopnia redukcji związków azotu; dostosowanie gospodarki osadowej oczyszczalni ścieków do zwiększonych potrzeb wynikających z jej rozbudowy; włączenie nowoprojektowanych obiektów i instalacji w ciąg technologiczny istniejącej oczyszczalni oraz jej system sterowania. Koncepcja ma na celu wstępne określenie potrzeb oczyszczalni w zakresie umożliwiającym podłączenie do niej planowanych do budowy odcinków sieci kanalizacji sanitarnej w miejscowościach Dłużyna, Sądzia i Krzycko Wielkie, odcinków powstających w ramach intensywnej w ostatnich latach rozbudowy miejscowości Włoszakowice oraz planowanych do budowy odcinków sieci na terenach letniskowych, z zachowaniem aktualnie obsługiwanych odbiorców usług, w tym także dostawców ścieków przemysłowych spełniających warunki określone przez eksploatatora obiektu Gminny Zakład Komunalny Sp. z o.o. we Włoszakowicach. Niniejsze opracowanie ma również określić szacunkowy koszt przedmiotowych działań i stanowić podstawę do wystąpienia do Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie z wnioskiem o wyrażenie zgody na przeznaczenie części zaoszczędzonej kwoty w ramach projektu pn.: Rozbudowa i modernizacja infrastruktury wodociągowo-kanalizacyjnej Aglomeracji Włoszakowice etap I na modernizację oczyszczalni ścieków w Grotnikach. II. Status oczyszczalni w Grotnikach. Biologiczno mechaniczna oczyszczalnia ścieków zlokalizowana jest w północno zachodniej części Grotnik przy ulicy Łąkowej 17, 64-140 Włoszakowice na działkach o numerach ewidencyjnych 208/3, 221/1, 209, 218/2 i 218/1. Rys. 1. Ogólny widok oczyszczalni ścieków 2
Oczyszczalnia ścieków posiada decyzję pozwolenie wodnoprawne nr OS.II.6341.47.2015 z dnia 2 grudnia 2015 roku określająca następujące parametry: 1) Maksymalna godzinowa ilość ścieków Q maxh = 100,0 m 3 /h, 2) Maksymalna dobowa ilość ścieków Q dmax =1430,0 m 3 /d, 3) Średnia ilość ścieków Q śrd =1344,0 m 3 /d, 4) Maksymalna ilość ścieków w ciągu roku Q maxr = 521.950 m 3 /r, 5) RLM = 12 409 (RLM=Q d x BZT 5 /60) Według Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 18.11.2014r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U. z 2014r., poz. 1800 z późn. zm.) dla oczyszczalni powyżej 10 000 RLM najwyższe dopuszczalne wskaźniki zanieczyszczeń w ściekach oczyszczonych wynoszą: 1) BZT 5 25 g O 2 /m 3, 2) ChZT 125 g O 2 /m 3, 3) Zawiesiny ogólne 35 g O 2 /m 3, 4) Azot ogólny 15 g/m 3 jako wartość średnio roczna, 5) Fosfor ogólny 2 g/m 3 jako wartość średnio roczna. III. Technologia oczyszczania ścieków. Technologię oczyszczalni ścieków w Grotnikach przyjęto w oparciu o proces niskoobciążonego osadu czynnego pracującego wg metody obróbki porcjowej ścieków SBR (Sequence Batch Reactors) z porcjowym zasilaniem ze zbiornika retencyjnego, wg systemu ze stałą objętością napełniania. Mechaniczno-biologiczna oczyszczalnia z możliwością chemicznego strącania fosforu składa się z: 1) części ściekowej: a) część mechaniczna, b) część biologiczna z możliwością chemicznego strącania fosforu 2 reaktory SBR o zasilaniu porcjowym ze zbiornika retencyjnego umożliwiające prowadzenie następujących procesów: mineralizacja związków węgla, nitryfikacja i denitryfikacja, defosfatacja biologiczna z wykorzystaniem PAO, 2) części osadowej: a) stabilizacja tlenowa oraz wstępne grawitacyjne zagęszczenie osadu w wydzielonych komorach stabilizacji tlenowej, b) odwodnienie osadu na prasie taśmowej, c) higienizacja osadu wapnem. 3
Ścieki surowe z sieci kanalizacji sanitarnej oraz ścieki dowożone ze stacji zlewnej SZ doprowadzane są na obiekt grawitacyjnie przewodem PVC 315 do sita ślimakowego pionowego SŚP zainstalowanego w przepompowni ścieków surowych P1. Po wstępnym podczyszczeniu na sicie ślimakowym pionowym SŚP ścieki z przepompowni P1 pompami zatapialnymi P-1 i P-2 pompowane są do stacji wstępnego oczyszczania ścieków SWOŚ zainstalowanej w budynku technicznym (obiekt nr 1) posadowionym na reaktorze SBR. W przypadku przekroczenia maksymalnego godzinowego dopływu ścieków (100 m 3 /h) ich nadmiar poprzez przegrodę przelewową na przewodzie ścieków surowych PVC 315 przepływa do zbiornika buforowego nadwyżki ścieków surowych ZB. W zbiorniku buforowym ZB zainstalowana jest pompa zatapialna P-7 przepompowująca ścieki do przepompowni ścieków surowych P-1 z pominięciem sita SŚP. Załączenie pompy P-7 uwarunkowane jest ustaniem przekroczenia maksymalnego godzinowego dopływu ścieków do oczyszczalni. Do przepompowni ścieków surowych P1 doprowadzane są także ścieki z kanalizacji zakładowej. W budynku SWOŚ ścieki oczyszczane są w sitopiaskowniku poziomym SPK w skład którego wchodzą: sito spiralne ślimakowe ST, piaskownik poziomy napowietrzany PP oraz awaryjna krata ręczna KR. Przed sitopiaskownikiem na przewodzie tłocznym PVC 225 zainstalowany jest przepływomierz elektromagnetyczny ścieków surowych PQ-1 oraz zasuwy nożowe ZS.4 i ZS.5 umożliwiające przekierowanie ścieków na kratę ręczną KR. Skratki z sita ST oraz piasek z piaskownika PP poprzez niezależny system transportowy kierowane są do dwudzielnego kontenera na skratki i pasek. Części flotujące z komory tłuszczowej sitopiaskownika SPK poprzez pompę części flotujących PF przepompowywane są do komór stabilizacji tlenowej osadu ZTSO1 i ZTSO2. Po wstępnym mechanicznym podczyszczeniu w sitopiaskowniku SPK ścieki odprowadzane są do komory retencyjnej KR. Komora retencyjna KR pełni funkcję uśredniania jakości i ilości ścieków dopływających na oczyszczalnię. W komorze retencyjnej KR zamontowane są dwie pompy zatapialne P-3 i P-4 oraz mieszadło poziome zatapialne M-1. Ścieki z komory retencyjnej KR przepompowywane są pompami P-2 i P-3 odpowiednio do komór reaktora SBR1 lub SBR2. W każdej komorze reaktora biologicznego zamontowane są m.in. mieszadło zatapialne średnioobrotowe M-2 M-3, pompy zatapialne do osadu nadmiernego P-5 P-6, dekantery pływakowe DE-1 DE-2 oraz na dnie każdej z komór ruszty do napowietrzania ścieków R-1 R-2. Doprowadzenie powietrza do rusztów R-1 i R-2 realizowane jest za pomocą dmuchaw D-1 i D-2 zlokalizowanych w stacji dmuchaw SD w budynku socjalno-technicznym. Chemiczne strącania fosforu realizowane jest poprzez dozowanie roztworu PAX-u pompami membranowymi PIX-1 i PIX-2 ze zbiornika PAX-u (obiekt nr 12) bezpośrednio do 4
komór reaktorów SBR-1 i SBR2 w tracie cyklu oczyszczania ścieków pod koniec fazy napowietrzania ścieków. Pompy PIX-1 i PIX-2 zainstalowane są w pomieszczeniu stacji odwadniania osadu SOO. Reaktory SBR1 i SBR2 pracują ze stałą objętością napełniania - 4cykle/dobę. Ścieki po biologicznym oczyszczeniu w reaktorach SBR1 i SBR2 poprzez dekantery DE-1 DE-2 kanałem grawitacyjnym PE 280 odprowadzane są do połączonych komór retencyjnych ścieków oczyszczonych KRSO1 i KRSO2. Następnie poprzez komorę pomiarową ścieków oczyszczonych KP2 z zainstalowanym przepływomierzem elektromagnetycznym ścieków oczyszczonych PQ-2 odprowadzane są do odbiornika tj. Rowu Grotnickiego w km 0+715. Z komory ścieków oczyszczonych KRSO1 możliwy jest pobór ścieków oczyszczonych tzw. wody technologicznej. Osad nadmierny z reaktorów SBR1 i SBR2 odprowadzany jest za pomocą pomp zatapialnych P-5 P-6 do komór tlenowej stabilizacji osadu ZTSO1 i ZTSO2. Na dnie komór ZTSO1 i ZTSO2 zainstalowany jest ruszt do napowietrzania ścieków R-3 R-4. Doprowadzenie powietrza do rusztów R-3 i R-4 realizowane jest za pomocą dmuchawy D-3 zainstalowanej w stacji dmuchaw SD w budynku socjalno-technicznym. W komorach ZTSO1 i ZTSO2 następuje również wstępne grawitacyjne zagęszczenie osadu do uwodnienia U = ~98%. Wody nadosadowe z komór ZTSO1 i ZTSO2 odprowadzane są grawitacyjnie przelewami RP-1 RP-2 poprzez komorę cieczy nadosadowej do przepompowni ścieków surowych P1. Proces tlenowej stabilizacji osadu w komorach ZTSO1 i ZTSO2 dzięki odpowiedniemu ustawieniu zasuw ZO.1 ZO.8 realizowany może być w systemie szeregowym lub równoległym. Ustabilizowany osad z komór ZTSO1 i ZTSO2 grawitacyjnie odprowadzany jest do komory nadany osadu ZN na prasę taśmową z zagęszczaczem śrubowo bębnowym PT. W komorze ZN w celu uśrednienia zawartości przed podaniem na prasę taśmową PT zainstalowane jest mieszadło zatapialne M-4. Z komory nadawy osadu ZN osad poprzez pompę śrubową PŚ podawany jest do odwadniania mechanicznego na prasie taśmowej PT zainstalowanej wraz z urządzeniami towarzyszącymi w pomieszczeniu stacji odwadniania osadu SOO. Odwodniony osad przenośnikiem ślimakowym bezwałowym PS-1 transportowany jest do sąsiedniego pomieszczenia stacji higienizacji osadu SHO. Ilość osadu podawanego na prasę taśmową PT mierzona jest za pomocą przepływomierza elektromagnetycznego PQ-3 zainstalowanym na przewodzie tłocznym osadu. Proces odwadniania osadu wspomagany jest poprzez dozowanie polimeru z automatycznej stacji dawkowania polimeru SD do mieszacza statycznego osadu z roztworem polimeru MS. W pomieszczeniu stacji higienizacji osadu SHO do odwodnionego osadu poprzez instalację do higienizacji osadu dozowane jest wapno. Układ higienizacji osadu wapnem składa się z zasobnika wapna ZW, dozownika wapna DW, mieszacza osadu z wapnem MO oraz przenośnika ślimakowego do osadu z wapnem PS-2. Z przenośnika PS-2 zhigienizowany osad zrzucany jest do kontenera na odsad KP. 5
Rys. 2. Schemat technologiczny oczyszczalni ścieków stanowisko wizualizacji Rys. 3. Schemat blokowy oczyszczalni ścieków główna szafa sterownicza Wyodrębnia się 5 faz oczyszczania ścieków w reaktorze SBR: 1) Faza 1 - napełnianie komory, denitryfikacja, napowietrzenie, nitryfikacja, symultaniczne końcowe chemiczne strącanie fosforu; 2) Faza 2 - sedymentacja; 6
3) Faza 3 - spust ścieków oczyszczonych; 4) Faza 4 - spust osadu nadmiernego; 5) Faza 5 - oczekiwanie na wsad. Faza 1 po napełnianiu komory reaktora do górnego poziomu (poziom startu procesu) automatycznie załączane jest mieszadło które pracuje w warunkach anoksycznych (poziom tlenu < 0,5 g /m 3 ) i następuje denitryfikacja azotanów. Następnie przez około 203 godzin trwa intensywne napowietrzanie. Zachodzą procesy: utleniania związków węgla, amonifikacja, nitryfikacja oraz częściowa biologiczna defosfatacja około 25 min. przed wyłączeniem dmuchaw włącza się pompka PIX w celu strącenia fosforu koagulantem PIX. Faza 2 po zakończeniu procesu napowietrzania automatycznie zostaje wyłączona dmuchawa napowietrzająca i rozpoczyna się proces sedymentacji. W wyniku flokulacji osadu (kłaczkowanie) tworzy się warstwa sklarowanych ścieków oczyszczonych oraz warstwa zagęszczonego osadu na dnie reaktora. Faza sedymentacji trwa zwykle 45 60 min. Faza 3 po zakończeniu procesu sedymentacji zanurza się dekanter i następuje odprowadzanie ścieków oczyszczonych. Faza 4 w procesie biologicznego oczyszczania ścieków powstaje nadmiar osadu czynnego, który należy usunąć w celu utrzymania jego stałej ilości w reaktorze. Po zakończeniu fazy sedymentacji włącza się pompa i przepompowuje osad do 2 zbiorników tlenowej stabilizacji osadu ZTSO1 i 2. Faza 5 - w procesie oczekiwania reaktor przygotowany jest do przyjęcia ścieków. Faza ta wystąpi w przypadku braku ścieków w komorze retencyjnej. IV. Istniejące obiekty oczyszczalni ścieków: 1. Stacja zlewna ścieków dowożonych: 1) Producent: Pol-Eko Aparatura, 2) Pomiary: przepływu, ph, przewodności, 3) Kontener ze stali nierdzewnej 1,0 x 2,0 m, 4) Posiada moduł identyfikacyjny przewoźników. Rys. 4. Stacja zlewna ścieków dowożonych 7
2. Zbiornik buforowy nadwyżki ścieków surowych: 1) Pompa zatapialna Sarlin Helsinki, Q max = 6 dm 3 /s, H p = 12 m, masa 100 kg, moc = 3 kw, 2) Pojemność zbiornika 160 m 3. Rys. 5. Zbiornik buforowy 3. Pompownia ścieków surowych z sitem ślimakowym pionowym: 1) Parametry D = 2 m, H = 6 m, z kręgów żelbetowych przykryta blachą ze stali nierdzewnej, włazy ze stali nierdzewnej na zawiasach, 2) Pompy zatapialne 2 x ABS XFP 100E z wirnikiem typu contrablock, Q = 32 l/s, H p = 14 m, moc 9 kw, 3) Zawory zwrotne kulowe kołnierzowe typu Szuster 2 szt., 4) Sonda hydrostatyczna poziomu 1 szt., 5) Pływakowy wyłącznik poziomu 1 szt., 6) Przewód tłoczny PE ø 250 mm, 7) Sito ślimakowe pionowe produkcji PWP Katowice 1 szt. Rys. 6. Pompownia ścieków z sitem ślimakowym pionowym 8
4. Stacja wstępnego oczyszczania ścieków: 1) Budynek murowany, posadowiony na wyniesionym reaktorze SBR, jednospadowy (nad komorą retencji KR), 2) Sitopiaskownik (zlokalizowany w budynku) poziomy Dynamik Filtr, przepływ Q maxh = 40 l/s, 3) Wyposażenie sito spiralne ślimakowe, piaskownik poziomy napowietrzany z separacją piasku i tłuszczu, krata ręczna, przelew awaryjny, pompa substancji flotujących, własna szafa sterownicza, przepływomierz elektromagnetyczny ścieków surowych, 4) Zsyp skratek i piasku pionowy, rurami spustowymi do kontenera zlokalizowanego pod zadaszoną wiatą (wywóz na składowisko odpadów), 5) Odpływ ścieków oczyszczonych mechanicznie grawitacyjnie do komory retencji. 5. Komora retencyjna: Rys. 7. Budynek sitopiaskownika 1) Konstrukcja żelbetowa, strop żelbetowy, 2) Pojemność czynna 405 m 3, całkowita 433 m 3, 3) Pompy zatapialne ABS XFP 150E, Q = 34,7 l/s, H p = 4,5 m, wirnik typu contrablock 2 szt., 4) Mieszadło M1 zatapialne średnioobrotowe ABS RW 4024 1 szt., 5) Sonda hydrostatyczna poziomu. Rys. 8. Komora retencji u dołu, nad nią budynek sitopiaskownika, zsyp oraz kontener na piasek i skratki 9
6. Komory reaktorów biologicznych SBR 1 i SBR 2: 1) Konstrukcja żelbetowa przykryta stropem żelbetowym, 2) Pojemność każdego reaktora czynna 1003 m 3, całkowita 1075 m 3, 3) Mieszadła obrotowe M2 i M3 średnioobrotowe ABS RW 6532, 4) Dekantery pływające (2 szt.) EkoWodrol, wydajność 200 m 3 /h 5) Pompy zatapialne (2 szt.) do odprowadzania osadu nadmiernego ABS XFP 80C, Q = 14 l/s, H p = 7,0 m, moc 2,5 kw, 6) Ruszty napowietrzające (2 kpl) ABS, dyfuzory dyskowe membranowe na rusztach PVC z systemem odwadniania rusztów, 140 szt. dyfuzorów, 7) Sonda stężenia tlenu i temperatury 2 kpl., 8) Sonda stężenia osadu 2 szt., 9) Sonda hydrostatyczna poziomu 2 szt. Rys. 9. Reaktory biologiczne SBR 1 i SBR 2 7. Komora retencyjna ścieków oczyszczonych: 1) Pojemność czynna 12 m 3 (D = 2,50 m, H = 2,50 m), 2) Kręgi żelbetowe, strop żelbetowy, 3) Sonda hydrostatyczna poziomu ścieków oczyszczonych 1 szt., 4) Pływakowy wyłącznik poziomu 1 kpl., 5) Zawory zwrotne kulowe kolanowe Szuster 2 szt. Rys. 10. Komora retencyjna ścieków oczyszczonych 10
8. Komora pomiaru przepływu ścieków oczyszczonych: 1) Kręgi żelbetowe przykryte pokrywą z laminatu, 2) Średnica komory 1,5 m, wysokość 1,5 m, 3) Przewód przepływowy PE ø 225 mm, 4) Przepływomierz elektromagnetyczny SIEMENS MAG 5100W, Q maxh = 250 m 3 /h. 9. Stacja dmuchaw: Rys. 11. Komora pomiaru ścieków oczyszczonych 1) Lokalizacja budynek socjalno techniczny oczyszczalni, 2) Dmuchawy powietrza D1 i D2 do napowietrzania ścieków w reaktorach SBR 1 i SBR 2 (2 szt.) Aerzen Delta Blower, Q = 22,3 m 3 /min, Δp = 600 mbar, obudowa dźwiękochłonna 73 db, przyłącze tłoczne DN 150, moc 37 kw, 3) Dmuchawa powietrza do napowietrzania ścieków w komorach stabilizacji osadu ZTSO 1 i ZTSO 2 (1 szt.) Aerzen Delta Blower, Q = 4,6 m 3 /min, Δp = 800 mbar, obudowa dźwiękochłonna 73 db, przyłącze tłoczne DN 80, moc 11 kw, 4) Przepustnice ręczne do powietrza na przewodach tłocznych. Rys. 12. Stacja dmuchaw 11
10. Komory tlenowej stabilizacji osadu i zbiornik nadawy: 1) Konstrukcja żelbetowa, komory otwarte z pomostem, 2) Pojemność czynna 2 x 450 m 3, 3) Szeregowy przepływ osadu z ZTSO 2 do ZTSO 1, 4) Spust wody nadosadowej grawitacyjny poprzez komorę spustową wód nadosadowych do pompowni ścieków P1, 5) Zbiorniki wyposażone w ruszty napowietrzające, 6) Ustabilizowany osad odprowadzany grawitacyjnie do zbiornika nadawy, 7) Sonda hydrostatyczna poziomu, 8) Zbiornik nadawy - konstrukcja żelbetowa, zbiornik otwarty z pomostem, zbiornik retencyjny ustabilizowanego osadu przed podaniem na prasę wyposażony w mieszadło poziome 1 szt. i sondę hydrostatyczną poziomu osadu. Rys. 13. Zbiornik tlenowej stabilizacji osadu i zbiornik nadawy 11. Stacja odwadniania osadu SOO, stacja higienizacji osadu SHO, stacja dawkowania wapna SDW, zbiornik PAX: 1) Pompa ślimakowa nadawy osadu na prasę EKOFINNPOL Q max = 12 m 3 /h, moc 2.2 kw, 2) Pojemnik płynnego roztworu polimeru poj. 25 l, 3) Automatyczna stacja dawkowania polimeru płynnego TOMAL, 4) Mieszacz statyczny osadu z roztworem polielektrolitu, 5) Prasa taśmowa z zagęszczaczem śrubowo bębnowym EKOFINNPOL typu Monobelt, przepustowość max 6 m 3 /h z systemem pneumatycznej kontroli i automatycznej korekty położenia taśmy, 6) Przenośnik ślimakowy bezwałowym do osadu, 7) Mieszacz osadu z wapnem palonym, 8) Przenośnik ślimakowy osadu zmieszanego z CaO, 9) Kontener na odwodniony osad, 10) Przenośnik ślimakowy wapna palonego z silosa do mieszacza, 11) Pompy membranowe PAX EKOFINNPOL Tekna, Q ch = 54 l/h, 12) Sprężarka powietrza do obsługi prasy do osadu, 13) Instalacja dozowania wapna palonego, 12
14) Przepływomierz elektromagnetyczny do pomiaru przepływu osadu podawanego na prasę taśmową, 15) Pojemność zbiornika PAX 10 m 3. Rys. 13. Prasa do odwadniania osadu Rys. 14. Kontener transportowy do osadu odwodnionego Rys. 15. Zbiornik PAX 13
12. Budynek socjalno techniczny, agregat prądotwórczy, budynek garażowomagazynowo-warsztatowy: 1) Pomieszczenie sterowni oczyszczalni, 2) Pomieszczenia sanitariatów dla pracowników, 3) Pomieszczenia szatni, 4) Pomieszczenie magazynowe na sprzęt sprzątający i dokumenty. Rys. 16. Budynek socjalno techniczny oczyszczalni 5) Agregat prądotwórczy stacjonarny o mocy 100 kw, 6) Garaże dla pojazdów spółki komunalnej, 7) Magazyn armatury wodociągowej i drobnego sprzętu technicznego, 8) Warsztat. Rys. 17. Budynek garażowo-magazynowo-warsztatowy 14
V. Gospodarka osadowa. Osad nadmierny z komór reaktora biologicznego SBR1 i SBR2 usuwany jest po zakończeniu cyklu spustu ścieków oczyszczonych poprzez załączenie pomp zatapialnych P-5 i P-6. Osad nadmierny trafia do komór tlenowej stabilizacji osadu ZTSO1 i ZTSO2, w których zostaje ustabilizowany tlenowo oraz wstępnie zagęszczony grawitacyjnie do uwodnienia około 98%. Właściwy czas tlenowej stabilizacji osadu to 20 dni. Powstające wody nadosadowe odprowadzane są przelewami RP-1 i RP-2 do przepompowni ścieków surowych P1 skąd ponownie trafiają do układu oczyszczania ścieków. Proces tlenowej stabilizacji osadu w komorach ZTSO1 i ZTSO2 dzięki odpowiedniemu ustawieniu zasuw ZO.1 ZO.8 realizowany może być w systemie szeregowym lub równoległym. Ustabilizowany i wstępnie zagęszczony osad z dna komór tlenowej stabilizacji osadu ZTSO1 i ZTSO2 odprowadzany jest do zbiornika nadawy ZN osadu na prasę taśmową PT. W zbiorniku nadawy ZN w celu uśrednienia zawartości przed podaniem na prasę zainstalowane jest mieszadło zatapialne M4. Z komory nadawy osadu ZN osad poprzez pompę śrubową PŚ podawany jest do odwadniania mechanicznego na prasie taśmowej PT zainstalowanej wraz z urządzeniami towarzyszącymi w pomieszczeniu stacji odwadniania osadu SOO. Odwodniony osad przenośnikiem ślimakowym bezwałowym PS-1 transportowany jest do sąsiedniego pomieszczenia stacji higienizacji osadu SHO. Ilość osadu podawanego na prasę taśmową PT mierzona jest za pomocą przepływomierza elektromagnetycznego PQ-3 zainstalowanego na przewodzie tłocznym osadu. Proces odwadniania osadu wspomagany jest poprzez dozowanie polimeru z automatycznej stacji dawkowania polimeru SD do mieszacza statycznego osadu z roztworem polimeru MS. W pomieszczeniu stacji higienizacji osadu SHO do odwodnionego osadu poprzez instalację do higienizacji osadu dozowane jest wapno. Układ higienizacji osadu wapnem składa się z zasobnika wapna ZW, dozownika wapna DW, mieszacza osadu z wapnem MO oraz przenośnika ślimakowego do osadu z wapnem PS-2. Z przenośnika PS-2 zhigienizowany osad zrzucany jest do kontenera na odsad KP (obecnie układ jest wyłączony z cyklu przeróbki osadu). VI. Sterowanie oczyszczalnią. Oczyszczalnia ścieków wyposażona jest w zaawansowany system sterowania i wizualizacji jej pracy, który umożliwia automatyczną, bezobsługową eksploatację większości urządzeń, przy jednoczesnym zachowaniu pełnej kontroli nad wszystkimi procesami technologicznymi prowadzonymi na terenie oczyszczalni. Sterowanie oczyszczalnią ścieków oparte jest na sterowniku XV-252-57CNN-1-10 firmy MOELLER z podłączonymi rozszerzeniami lokalnymi. Sterownik na podstawie mierzonych sygnałów steruje odpowiednimi urządzeniami wykonawczymi urządzeń załączając je wg zadanej technologii działania. Sterownik wyposażony jest w graficzny, dotykowy panel operatorski, umożliwia wprowadzanie nastaw wg których realizowane jest sterowanie oraz rejestruje pracę/awarie urządzeń, pomiary wielkości chwilowych oraz stany alarmowe. 15
VII. Rzeczywiste przepływy hydrauliczne. W latach 2015 2016 roczny sumaryczny przepływ ścieków na oczyszczalni ścieków w Grotnikach kształtował się następująco: Ilość ścieków [m 3 ] Rodzaj ścieków 2015 r. 2016 r. Ogólnie 284 093 313 615 223 752 239 602 Kanalizacja sanitarna (socjalno bytowe i przemysłowe) (79%) (76%) 25 777 30 527 Ścieki dowożone Ścieki deszczowe, wody infiltracyjne, inne niezidentyfikowane (9%) 34 564 (12%) (10%) 43 486 (14%) W latach 2015 2016 przepływy dobowe na oczyszczalni ścieków kształtowały się następująco: Miesiąc Dzień Ilość ścieków [m 3 ] 2015 2016 Styczeń 1 485 464 2 807 618 3 646 462 4 486 480 5 648 906 6 485 464 7 812 775 8 710 770 9 1069 620 10 810 468 11 485 1197 12 840 971 13 810 619 14 809 801 15 648 645 16 649 819 17 647 361 18 810 778 19 625 619 20 640 621 21 641 930 22 810 636 23 646 619 24 961 620 25 460 807 26 650 637 27 968 777 28 650 800 29 810 624 30 648 773 31 646 503 Ogółem 21 811 21 184 Luty 1 635 646 2 650 936 3 645 650 16
4 810 785 5 650 774 6 811 671 7 649 621 8 649 820 9 890 1120 10 650 791 11 805 643 12 630 630 13 806 773 14 650 477 15 650 658 16 656 929 17 630 777 18 810 474 19 809 775 20 796 780 21 620 652 22 600 930 23 650 775 24 650 620 25 750 777 26 740 787 27 537 777 28 740 465 29-931 Ogółem 19 568 21 444 Marzec 1 590 616 2 883 619 3 720 931 4 880 930 5 590 783 6 739 461 7 887 931 8 442 796 9 740 933 10 872 620 11 560 929 12 740 632 13 887 620 14 739 928 15 630 620 16 857 924 17 740 929 18 667 938 19 740 780 20 741 481 21 890 908 22 740 630 23 890 775 24 599 769 25 884 775 26 592 930 27 1036 430 28 728 499 29 1046 770 30 1002 772 31 856 838 Ogółem 23 907 23 497 Kwiecień 1 1223 865 2 1115 618 17
3 1072 773 4 1010 775 5 456 620 6 580 620 7 886 926 8 861 618 9 575 773 10 868 774 11 730 619 12 684 930 13 870 770 14 586 1236 15 870 1082 16 710 913 17 734 619 18 792 1082 19 754 773 20 880 927 21 710 926 22 703 773 23 733 763 24 884 620 25 725 618 26 585 924 27 586 770 28 882 929 29 584 619 30 881 929 Ogółem 23 529 24 184 Maj 1 732 618 2 881 930 3 588 771 4 880 772 5 731 616 6 733 1084 7 732 920 8 879 473 9 737 928 10 590 775 11 732 771 12 740 926 13 740 927 14 735 616 15 877 616 16 879 927 17 729 617 18 885 925 19 878 610 20 710 934 21 751 773 22 866 726 23 883 971 24 1023 764 25 731 915 26 723 760 27 886 1072 28 730 611 29 880 918 30 880 760 31 444 1050 Ogółem 24 185 25 076 18
Czerwiec 1 1022 1113 2 1024 914 3 733 916 4 733 754 5 883 763 6 1031 609 7 737 765 8 883 918 9 883 760 10 890 915 11 881 765 12 884 761 13 882 915 14 884 916 15 883 611 16 794 1071 17 733 1077 18 880 1070 19 884 610 20 882 919 21 441 787 22 883 1044 23 720 611 24 883 1071 25 588 1061 26 737 920 27 1169 913 28 734 918 29 881 916 30 880 918 Ogółem 25 322 26 301 Lipiec 1 880 918 2 911 934 3 1017 919 4 930 1160 5 1016 1031 6 934 1026 7 1072 1070 8 1017 920 9 997 1030 10 796 917 11 1040 1076 12 1072 1052 13 1090 920 14 942 1492 15 945 1535 16 1092 1077 17 933 1227 18 937 1343 19 1140 1192 20 1037 1222 21 1089 1175 22 934 1165 23 1247 1302 24 934 1054 25 1250 1002 26 937 1330 27 940 1059 28 940 1376 29 1082 1205 30 799 1199 19
31 940 1170 Ogółem 30 890 35 098 Sierpień 1 1041 1555 2 1078 1144 3 1057 1005 4 998 1196 5 1235 1345 6 941 1514 7 960 1127 8 1256 1084 9 1097 1032 10 1128 1010 11 1081 1345 12 1253 1006 13 939 1207 14 1249 1212 15 1254 730 16 933 1108 17 934 1088 18 1112 1148 19 1112 1192 20 935 1218 21 942 1000 22 941 1020 23 942 1001 24 784 1040 25 940 1023 26 779 1196 27 938 1186 28 939 840 29 930 862 30 774 1023 31 780 1020 Ogółem 31 282 34 477 Wrzesień 1 622 853 2 778 1021 3 793 1008 4 778 848 5 775 750 6 695 988 7 706 960 8 777 896 9 780 676 10 772 1017 11 774 677 12 760 677 13 620 1014 14 774 680 15 772 1014 16 619 851 17 775 1032 18 927 676 19 773 680 20 466 839 21 770 856 22 622 841 23 618 851 24 620 840 25 773 677 26 620 676 27 463 680 20
28 774 863 29 465 841 30 618 676 Ogółem 21 079 24 958 Październik 1 928 1015 2 921 676 3 609 890 4 439 1027 5 770 840 6 623 1184 7 622 839 8 464 846 9 930 500 10 774 675 11 464 856 12 930 1078 13 774 850 14 464 981 15 930 896 16 620 668 17 770 852 18 468 941 19 620 951 20 619 886 21 775 748 22 620 881 23 713 609 24 681 1175 25 463 900 26 465 834 27 776 881 28 715 798 29 679 997 30 619 710 31 620 811 Ogółem 20 865 26 795 Listopad 1 467 666 2 773 782 3 619 973 4 619 830 5 618 888 6 619 758 7 620 810 8 618 910 9 620 836 10 619 849 11 620 670 12 597 663 13 642 501 14 621 845 15 940 837 16 609 672 17 774 1009 18 619 832 19 780 846 20 614 674 21 772 671 22 465 1010 23 774 836 24 620 673 25 775 1010 21
26 619 672 27 772 673 28 776 894 29 463 674 30 774 877 Ogółem 19 818 23 841 Grudzień 1 620 1125 2 618 891 3 775 837 4 774 673 5 620 1014 6 618 846 7 618 1011 8 620 1011 9 775 837 10 774 665 11 619 1018 12 929 672 13 621 845 14 619 836 15 770 1010 16 776 1003 17 617 681 18 931 677 19 931 845 20 465 820 21 774 1012 22 930 1015 23 932 744 24 619 997 25 622 808 26 463 519 27 468 1008 28 774 845 29 774 836 30 619 871 31 772 788 Ogółem 21 837 26 760 Q r 284 093 313 615 Q śrd 778 857 Oczyszczalnia ścieków w Grotnikach charakteryzuje się znaczną nierównomiernością przepływów dobowych oraz sezonowością dopływu ścieków na przestrzeni całego roku związane jest to z dopływem do obiektu ścieków z terenów letniskowych w miesiącach lipiec/sierpień (Boszkowo-Letnisko, Dominice ośrodki wczasowe i domki letniskowe nad Jeziorem Dominickim). Obecnie do oczyszczalni dopływają siecią kanalizacji sanitarnej ścieki socjalno bytowe z miejscowości Grotniki, Włoszakowice, Bukówiec Górny, Dominice i Boszkowo- Letnisko oraz ścieki przemysłowe z myjni samochodowych, piekarni, restauracji oraz wytwórni wód mineralnych Hermes we Włoszakowicach. Transportem asenizacyjnym dowożone są także ścieki socjalno bytowe z pozostałych miejscowości gminy Włoszakowice. Znaczący wpływ na dobowe przepływy hydrauliczne obiektu mają ścieki dostarczane siecią kanalizacji sanitarnej przez wytwórnię wód mineralnych Hermes z Włoszakowic: 22
Ilość dostarczonych ścieków przez firmę Hermes Miesiąc [m 3 ] 2014 2015 2016 Q mies. Q śrd Q mies O śrd Q mies Q śrd Styczeń 2370 76 3020 97 2360 76 Luty 2670 95 2200 79 2350 84 Marzec 3370 109 3120 101 3290 106 Kwiecień 5160 172 3260 109 3190 106 Maj 4610 149 3040 98 4050 135 Czerwiec 3360 112 3980 133 4650 155 Lipiec 4700 152 5000 161 4330 140 Sierpień 3190 103 3730 120 4050 131 Wrzesień 3110 104 3600 120 5260 175 Październik 3410 110 3600 116 4060 131 Listopad 2800 93 3480 116 3360 112 Grudzień 2657 86 4280 138 3870 125 VIII. Skuteczność procesu oczyszczania ścieków. 1. Pomiary średniodobowe do celów sprawozdawczych: W niniejszej koncepcji uwzględniono wyniki pomiarów próbek pobranych do celów sprawozdawczych w okresie styczeń 2016 grudzień 2016, czyli w okresie rozpoczęcia obowiązywania zmienionego w grudniu 2015 pozwolenia wodnoprawnego. Poboru próbek oraz badań laboratoryjnych dokonało laboratorium Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. w Lesznie. Data ChZT BZT 5 Zaw. og. N og P og poboru S * O * S O S O S O S O 14.01.2016 277 60,9 95 19,3 133 13 59,8 38,5 6,88 1,15 12.02.2016 888 51 569 11 307 10 99,8 32,7 0,83 0,3 10.03.2016 1667 50,5 960 6,6 393 15,5 88,9 33,3 19 0,455 14.03.2016 1578 37,3 653 5,7 950 6,5 106 36,9 10,2 3,1 13.05.2016 2264 83,5 905 12 368 31 114 46 20,2 0,73 07.06.2016 1388 50,4 362 10,4 600 13 130 17 15,7 0,428 14.07.2016 1258 29,6 565 4,8 340 2,5 100 7,31 7,9 0,3 12.08.2016 633 18,1 255 4,8 450 15 97,9 6,17 14,4 0,385 07.09.2016 804 16,5 301 4,8 347 14 85,3 24,4 8,4 0,4 11.10.2016 952 38,2 242 4,8 347 14 130 24 14,3 13,3 08.11.2016 638 13,5 300 4,8 344 2 93,7 0,149 15,1 0,3 14.12.2016 2612 40,8 589 4,8 470 17 116 22,9 14,3 0,3 Średnia 1247 40,9 483 7,8 413,9 12,8 101,8 24,1 12,3 1,8 * - S surowe, O - oczyszczone 23
2. Pomiary chwilowe do celów technologicznych: Pomiarów chwilowych do celów technologicznych dokonano w okresie maj 2015 wrzesień 2016. Wyniki pobranych próbek przedstawiają się następująco (pobór próbek we własnym zakresie, badanie zlecano laboratorium Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. w Lesznie): PARAMETR Azot amonowy [mg/l] Azot azotanowy [mg/l] Azot azotynowy [mg/l] RODZAJ ŚCIEKÓW NUMER PRÓBKI 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 surowe P1 19,2 62 83,0 77,0 87,8 122 62,8 72,7 75,4 54,3 82,4 97,0 86,2 104,0 62,3 121 79,3 surowe KR1 93,1 73,3 110 75,9 104 144 97,4 82,5 81,2 60,0 87,7 81,2 100 120 80,8 124 94,7 ocz. SBR 1 55,8 11,8 4,0 70,1 65,4 51,0 1,13 8,48 20,3 27,8 55,0 44,7 14,2 62,8 0,550 53,2 34,1 surowe KR 2 101 65,1 78,8 60,8 105 139 82,9 67,5 50,3 44,7 75,3 181 98,8 126 79,1 140 93,5 ocz. SBR2 53,9 13,1 6,3 41,2 30,8 9,18 12,0 11,8 32,5 48,2 53,2 58,1 13,3 69,0 0,42 58,2 31,9 proces SBR 1 52,6 - - - 67,3 - - 13,8 - - 53,2-59,2 - - 59,0 46,3 F1 SBR 2 54,5 - - - 37,1 - - 45,6 - - 56,1-78,5 - - 72,6 57,4 proces SBR 1 56,9 - - - 68,6 - - 13,6 - - 49,0-84,4 - - 51,9 54,1 F2 SBR 2 53,8 - - - 33,2 - - 44,1 - - 54,5-80,5 - - 64,4 55,1 proces SBR 1 57,1 - - - 70,3 - - 11,3 - - 52,3-71,1 - - 51,4 52,2 F3 SBR 2 54,5 - - - 31,7 - - 41,3 - - 57,8-80,3 - - 65,8 55,2 proces SBR 1 55,1 - - - 68,8 - - 9,3 - - 55,6-68,5 - - 58,8 52,7 F4 SBR 2 53,5 - - - 32,0 - - 38,3 - - 55,0-86,4 - - 65,6 55,1 proces SBR 1 - - - - - - - 9,14 - - 52,4 - - - - 55,8 39,1 F5 SBR 2 - - - - - - - 10,1 - - 50,0 - - - - 53,1 37,7 surowe P1 0,44 0,39 1,71 0,415 0,385 0,145 1,57 2,33 1,43 1,46 0,258 0,295 0,128 0,343 1,13 0,228 0,791 surowe KR 1 0,27 0,40 0,583 0,195 0,160 0,185 0,578 0,253 0,950 1,80 0,278 0,305 0,153 0,175 0,234 0,240 0,421 ocz. SBR 1 0,16 0,19 0,17 0,123 0,090 0,110 7,04 3,63 2,37 0,598 0,060 0,105 0,060 0,098 3,400 0,105 1,144 surowe KR 2 0,27 0,39 0,538 0,113 0,160 0,165 0,813 1,13 2,93 0,944 0,328 0,212 0,140 0,213 0,250 0,197 0,550 ocz. SBR 2 0,14 0,26 0,16 0,075 0,060 1,320 1,35 0,615 2,01 1,14 0,105 0,060 0,073 0,083 2,340 0,115 0,619 proces SBR 1 0,10 - - - 0,060 - - 0,183 - - 0,080-0,108 - - 0,122 0,109 F1 SBR 2 0,17 - - - 0,155 - - 0,258 - - 0,060-0,100 - - 0,155 0,150 proces SBR 1 0,17 - - - 0,060 - - 0,865 - - 0,060-0,163 - - 0,112 0,238 F2 SBR 2 0,14 - - - 0,185 - - 0,260 - - 0,060-0,098 - - 0,128 0,145 proces SBR 1 0,18 - - - 0,060 - - 2,36 - - 0,060-0,183 - - 0,113 0,493 F3 SBR 2 0,10 - - - 0,685 - - 0,660 - - 0,060-0,130 - - 0,103 0,290 proces SBR 1 0,13 - - - 0,060 - - 3,13 - - 0,075-0,188 - - 0,107 0,615 F4 SBR 2 0,25 - - - 0,490 - - 0,700 - - 0,070-0,123 - - 0,110 0,290 proces SBR 1 - - - - - - - 4,04 - - 0,180 - - - - 0,225 1,482 F5 SBR 2 - - - - - - - 0,365 - - 0,075 - - - - 0,138 0,193 surowe P1 0,006 0,910 0,910 3,100 0,015 0,006 0,080 1,320 0,720 0,405 0,015 0,250 0,203 0,108 0,060 0,211 0,520 surowe KR 1 0,010 0,160 0,203 0,006 0,013 0,006 0,500 0,083 0,760 0,483 0,015 0,200 0,210 0,010 0,085 0,226 0,186 ocz. SBR 1 0,038 0,033 0,235 0,045 0,118 0,048 2,500 0,625 0,060 0,140 0,015 0,365 0,043 0,405 0,125 0,030 0,302 surowe KR 2 0,013 0,008 0,240 0,006 0,013 0,006 0,290 1,880 0,300 0,238 0,039 0,150 0,205 0,015 0,080 0,239 0,233 ocz. SBR 2 0,018 0,485 0,255 1,700 0,080 1,900 0,710 0,175 0,035 0,021 0,006 0,030 0,028 0,325 0,025 0,041 0,365 proces SBR 1 0,010 - - - 0,010 - - 0,006 - - 0,045-0,063 - - 0,061 0,032 F1 SBR 2 0,010 - - - 0,043 - - 0,006 - - 0,015-0,085 - - 0,076 0,039 proces SBR 1 0,006 - - - 0,053 - - 0,270 - - 0,030-0,078 - - 0,041 0,080 F2 SBR 2 0,013 - - - 1,23 - - 0,175 - - 0,050-0,105 - - 0,088 0,277 proces SBR 1 0,010 - - - 0,068 - - 0,495 - - 0,030-0,085 - - 0,035 0,120 F3 SBR 2 0,010 - - - 2,05 - - 0,265 - - 0,095-0,095 - - 0,234 0,458 proces SBR 1 0,013 - - - 0,048 - - 0,525 - - 0,025-0,073 - - 0,050 0,122 F4 SBR 2 0,080 - - - 2,05 - - 0,280 - - 0,025-0,125 - - 0,094 0,442 proces SBR 1 - - - - - - - 0,625 - - 0,015 - - - - 0,074 0,238 F5 SBR 2 - - - - - - - 0,145 - - 0,006 - - - - 0,036 0,062 ŚR. 24
Azot ogólny [mg/l] BZT 5 [mg/l] ChZT [mg/l] Fosfor ogólny [mg/l] Zawiesiny Ogólne [mg/] surowe P1 21,0 80,6 108 111 118 170 88 97,1 104 72,8 111 115 103 105 79,8 181 104,1 surowe KR 1 157 101 128 101 107 155 101 116 122 79,4 162 82,9 109 121 86,0 143 116,1 ocz. SBR 1 66 60,8 81,2 72,1 67,9 53,9 13,4 20,9 35,5 33,8 55,3 46,5 61,8 63,5 7,42 54,3 49,6 surowe KR 2 154 95,8 114 86,4 126 154 91,2 141 79,8 48,3 95,4 190 99,9 130 85,9 195 117,9 ocz. SBR 2 63 53,6 54,3 43,0 35,8 14,9 20,0 38,4 41,7 52,8 55,7 59,4 63,5 69,6 5,20 60,1 45,7 proces SBR 1 207 - - - 70,6 - - 14,2 - - 58,0-68,1 - - 61,3 79,9 F1 SBR 2 357 - - - 43,9 - - 47,7 - - 56,5-80,2 - - 75,4 110,1 proces SBR 1 288 - - - 71,8 - - 18,3 - - 50,0-94,0 - - 53,6 95,9 F2 SBR 2 306 - - - 36,1 - - 50,6 - - 54,7-83,3 - - 78,8 101,6 proces SBR 1 264 - - - 73,1 - - 17,1 - - 54,9-78,2 - - 53,8 90,2 F3 SBR 2 331 - - - 36,5 - - 47,4 - - 60,3-81,5 - - 68,7 104,2 proces SBR 1 366 - - - 71,6 - - 17,7 - - 56,3-87,3 - - 87,2 114,3 F4 SBR 2 384 - - - 40,6 - - 52,0 - - 55,3-90,4 - - 82,0 117,4 proces SBR 1 - - - - - - - 18,1 - - 52,5 - - - - 57,2 42,6 F5 SBR 2 - - - - - - - 42,6 - - 52,9 - - - - 59,0 51,5 surowe P1 599 440 596 314 409 816 411 361 569 874 921 475 498 492 712 594 567,6 surowe KR 1 299 418 599 327 316 707 406 249 391 517 756 670 521 556 460 652 490,2 ocz. SBR 1 24,7 11,7 107 55,9 9,7 15,6 23,3 4,8 23,9 11,8 5,34 9,6 18,5 10,0 4,8 37,7 23,4 surowe KR 2 388 763 1326 322 350 567 441 257 662 692 586 400 483 502 481 637 553,6 ocz. SBR 2 20,3 4,8 56,3 7,1 7,5 7,8 30 4,8 13,2 8,35 4,89 10,8 6,52 15,0 5,34 10,5 13,3 proces SBR 1 59,9 - - - 22,5 - - 18,7 - - 19,8-57,8 - - 28,3 34,5 F1 SBR 2 113 - - - 21,5 - - 17,6 - - 18,6-73,8 - - 20,1 44,1 proces SBR 1 155 - - - 20,1 - - 69,6 - - 16,2-108 - - 22,7 65,3 F2 SBR 2 40,8 - - - 12,3 - - 21,7 - - 9,89-75,3 - - 28,4 31,4 proces SBR 1 49,1 - - - 12,5 - - 67,5 - - 13,9-106 - - 19,7 44,8 F3 SBR 2 56,5 - - - 12,1 - - 10,0 - - 9,19-49,3 - - 21,3 24,9 proces SBR 1 319 - - - 16,9 - - 28,1 - - 8,24-56,3 - - 15,4 74,0 F4 SBR 2 114 - - - 12,5 - - 8,3 - - 8,59-103 - - 21,0 44,6 proces SBR 1 - - - - - - - 4,8 - - 4,8 - - - - 25,6 11,7 F5 SBR 2 - - - - - - - 4,8 - - 13,7 - - - - 7,19 8,6 surowe P1 1156 1078 1655 1036 1090 2763 1295 953 1319 1739 1480 980 1430 1053 1676 1049 1359,5 surowe KR 1 687 878 1633 1130 767 1465 1231 1807 1178 1512 1485 1517 1164 1238 1013 1189 1243,4 ocz. SBR 1 35,2 21,8 256 184 214 82,0 53,8 83,2 136 40,1 67,8 79,3 107 85,3 159 192 112,3 surowe KR 2 751 1428 2061 702 843 1334 1329 1322 1646 1707 3326 868 1110 1012 1036 925 1337,5 ocz. SBR 2 26,9 1,9 86,0 73,8 189 76,8 69,3 117 92,3 30,8 57,9 95,5 97,0 107 41,2 96,5 78,7 proces SBR 1 130 - - - 279 - - 134 - - 90,6-275 - - 208 186,1 F1 SBR 2 188 - - - 96,7 - - 152 - - 87,8-336 - - 308 194,7 proces SBR 1 254 - - - 270 - - 149 - - 85,2-348 - - 150 208,5 F2 SBR 2 136 - - - 79,6 - - 184 - - 71,2-347 - - 271 181,5 proces SBR 1 132 - - - 254 - - 118 - - 75-467 - - 140 197,7 F3 SBR 2 140 - - - 75,4 - - 113 - - 59,4-307 - - 189 147,3 proces SBR 1 689 - - - 275 - - 104 - - 63-297 - - 143 261,8 F4 SBR 2 182 - - - 82,9 - - 121 - - 62,7-573 - - 154 195,9 proces SBR 1 - - - - - - - 92,4 - - 55,2 - - - - 101 82,9 F5 SBR 2 - - - - - - - 102 - - 58,6 - - - - 93,9 84,8 surowe P1 21,7 9,2 18,2 15,1 23,3 35,9 31,1 11,4 7,1 15,7 17,1 10,0 13,2 9,2 18,0 17,6 17,1 surowe KR 1 61,7 11,9 21,8 17,9 14,4 32,8 32,6 13,5 6,1 12,9 24,7 7,3 20,3 14,1 15,8 17,2 20,3 ocz. SBR 1 2,6 0,83 3,15 1,39 2,7 1,3 0,265 0,355 0,7 1,85 0,3 0,869 2,28 0,138 0,475 0,990 1,3 surowe KR 2 56,8 12,6 20,7 9,4 15,9 37,4 31,3 17,0 6,9 6,9 26,7 16,5 17,4 15,3 18,2 23,5 20,8 ocz. SBR 2 2,1 1,06 0,89 0,42 5,4 0,815 0,255 0,890 0,300 1,22 0,30 0,30 1,41 0,155 0,3 0,903 1,0 proces SBR 1 94,6 - - - 2,2 - - 5,58 - - 5,75-30,9 - - 20,2 26,5 F1 SBR 2 110 - - - 4,8 - - 6,76 - - 2,55-21,6 - - 18,7 27,4 proces SBR 1 129 - - - 4,0 - - 6,68 - - 4,35-37,9 - - 10,7 32,1 F2 SBR 2 59,3 - - - 5,4 - - 5,88 - - 1,50-26,0 - - 14,2 18,7 proces SBR 1 67,2 - - - 9,2 - - 6,74 - - 2,56-41,2 - - 8,90 22,6 F3 SBR 2 84,3 - - - 0,9 - - 4,76 - - 2,10-24,7 - - 8,4 20,9 proces SBR 1 89,5 - - - 2,7 - - 5,81 - - 0,900-43,1 - - 9,6 25,3 F4 SBR 2 117 - - - 5,4 - - 3,99 - - 1,10-31,1 - - 6,6 27,5 proces SBR 1 - - - - - - - 0,400 - - 0,300 - - - - 1,05 0,6 F5 SBR 2 - - - - - - - 0,495 - - 1,55 - - - - 1,01 1,0 surowe P1 560 500 1220 460 450 1400 510 186 425 580 2208 515 920 323 710 720 730,4 surowe KR 1 950 530 800 240 440 660 630 590 600 255 856 505 530 470 365 580 562,6 ocz. SBR 1 70 29 73 50 14 22 15 14 68 25 41 31 55 33 8 35 36,4 surowe KR 2 680 770 780 245 420 860 545 1370 765 284 1776 524 540 430 365 148 656,4 ocz. SBR 2 55 64 24 10 9 15 21 4,0 31 10 28 36 35 46 6,5 32 26,7 proces SBR 1 2050 - - - 363 - - 8800 - - 3200-2500 - - 3420 3388,8 F1 SBR 2 3180 - - - 77 - - 2410 - - 2920-3150 - - 3840 2596,2 proces SBR 1 2890 - - - 230 - - 1780 - - 3100-2900 - - 3900 2466,7 F2 SBR 2 2320 - - - 32 - - 3240 - - 3460-4233 - - 4440 2954,2 proces SBR 1 2190 - - - 335 - - 3340 - - 3780-3283 - - 3880 2801,3 F3 SBR 2 3100 - - - 49 - - 2740 - - 2800-3300 - - 4260 2708,2 SBR 1 3490 - - - 645 - - 2480 - - 3600-3133 - - 3820 2861,3 proces 1016 F4 SBR 2 4870 - - - 46 - - 2520 - - 3340 - - - 4700 4273,8 7 proces SBR 1 - - - - - - - 22 - - 31 - - - - 86 46,3 F5 SBR 2 - - - - - - - 28 - - 33 - - - - 36 32,3 25
IX. Osad ściekowy, zawartość piaskowników i skratki. W latach 2015 2016 ilość wytworzonych odpadów powstających w wyniku procesu oczyszczania ścieków kształtowała się następująco (19 08 05 ustabilizowany komunalny osad ściekowy, 19 08 02 zawartość piaskowników, 19 08 01 skratki): Masa odpadów [Mg] Miesiąc 2015 2016 19 08 05 19 08 02 19 08 01 19 08 05 19 08 02 19 08 01 Styczeń 84,00 3,40 1,70 102,00 2,00 1,00 Luty 90,00 1,50 0,80 102,00 2,80 1,41 Marzec 102,00 1,88 0,84 66,00 2,80 2,30 Kwiecień 30,00 3,60 1,80 84,00 3,00 3,15 Maj 126,00 2,00 1,10 114,00 2,00 2,00 Czerwiec 138,00 2,48 1,14 96,00 3,00 2,50 Lipiec 120,00 1,34 0,66 108,00 2,50 2,30 Sierpień 78,00 1,50 0,80 36,00 2,44 2,38 Wrzesień 48,00 2,16 1,10 42,00 2,20 1,80 Październik 66,00 2,82 2,81 90,00 2,58 2,45 Listopad 18,00 2,00 1,00 72,00 3,20 1,80 Grudzień 42,00 2,12 1,08 90,00 3,30 2,00 Ogółem 942,00 26,80 14,83 1002,00 31,82 25,09 X. Część obliczeniowa dla planowanej rozbudowy 2017 2030. 1. Bilans ilościowy i jakościowy ścieków: 1.1. Stan projektowany wg. dokumentacji projektowej modernizacji i rozbudowy oczyszczalni ścieków w Grotnikach z 2011 r. Projekt modernizacji i rozbudowy oczyszczalni ścieków w Grotnikach z 2011 roku zakładał następującą docelową wydajność obiektu: średnia dobowa ilość ścieków maksymalna dobowa ilość ścieków 1100 m 3 /d, 1430 m 3 /d, maksymalny dopływ ścieków 100 m 3 /h. Skład jakościowy ścieków surowych wg. dokumentacji projektowej z 2011 roku: Parametr Stężenie średnie mg/l Krótkotrwałe stężenie mg/l min max Ładunek dobowy kg/d ChZT 1109 555 1442 1220 BZT 5 554 277 720 609 Zawiesina ogólna 529 265 688 582 Azot ogólny 115 58 150 126 Fosfor ogólny 15 8 19 16,5 RLM 10164 26
1.2. Stan projektowany na 2030 rok Zgodnie z danymi zestawionymi w tabeli poniżej dla planowanej rozbudowy obiektu w okresie 13 lat zakłada się wzrost ilości ścieków do wartości Q śrd =1800 m 3 /d. Przewidywany udział wód infiltracyjnych w odniesieniu do ilości ścieków surowych przyjęto na poziomie ~16% tj. 64 m 3 /d. Ilość ścieków surowych dla planowanej rozbudowy obiektu w latach 2017 2030 Miejscowość Norma [dm 3 /d] Ilość mieszkańców [LM] Q śrd [m 3 /d] Zakład prod. pieczarek Włoszakowice ul. Wolności [m 3 /d] Firma Werner Kenkel [m 3 /d] Miesiące czerwiec - wrzesień [m 3 /d] Włoszakowice 1 M = 80 [dm 3 /d] 400 32 30 Sądzia 1 M = 80 [dm 3 /d] 236 19 1 M = 80 [dm 3 /d] 954 77 50 Krzycko szkoła 25 [dm 3 /d] 224 6 Wielkie przedszkole 40 [dm 3 /d] 75 3 Dłużyna 1 M = 80 [dm 3 /d] 490 40 szkoła 25 [dm 3 /d] 140 4 Ujazdowo/Boszkowo - Letnisko/Boszkowo/Dominice 131 Planowana rozbudowa 2017-2030 Q śrd [m 3 181 30 50 131 /d] Wody infiltracyjne ok. ~16% 64 Istniejąca oczyszczalnia Q śrd [m 3 /d] 1 344 Ogółem Q śrd [m 3 /d] 1 800 1.3. Porównanie przepływów, ładunków oraz stężeń zanieczyszczeń w ściekach surowych w latach 2011, 2017. L.p Parametry Stan Stan projektowany istniejący 2011 r. 2017 r. 1 Przepływy Q śrd [m 3 /d] 1100 1122* 2 Ładunki zanieczyszczeń 3 Stężenia zanieczyszczeń BZT 5 [kgo 2 /d] 609,4 1056 ChZT Cr [kgo 2 /d] 1219,9 2560 Z og [kg/d] 581,9 960 N og [kg/d] 126,5 244 P og [kg/d] 16,5 40 BZT 5 [kgo 2 /d] 554 660 ChZT Cr [kgo 2 /m 3 ] 1109 1600 Z og [kg/m 3 ] 529 600 N og [kg/m 3 ] 115 140 P og [kg/m 3 ] 15 25 4 RLM (wg BZT 5 ) 10 157 12 342 *średnia z dwóch miesięcy o najwyższym średniodobowym natężeniu przepływu w 2016 r. 27
XI. Proponowane rozwiązanie technologiczne 1. Cel i zakres rozbudowy Oczyszczalnia ścieków w Grotnikach została rozbudowana i zmodernizowana w latach 2011 2012. Zakres wykonanych wówczas robót określony został na podstawie dostępnej w ówczesnym budżecie gminy Włoszakowice kwoty i został pod nią podporządkowany stwierdzić zatem należy, że zakres rozbudowy obiektu nie do końca wynikał z faktycznych potrzeb, a z możliwości finansowych inwestora. Nie ulega jednak wątpliwości, że rozbudowa i unowocześnienie obiektu były konieczne i nieuniknione. Niniejsza koncepcja wskazuje na dalsze potrzeby modernizacyjne oczyszczalni, które wynikają z następujących faktów: 1) Choć zakres modernizacji oczyszczalni wykonanej w latach 2011-2012 przewidywał zwiększenie przepustowości obiektu w celu uzyskania możliwości rozbudowy sieci kanalizacji sanitarnej w miejscowościach Dłużyna, Sądzia i Krzycko Wielkie oraz terenów letniskowych to nie uwzględnił: a) intensywnej rozbudowy mieszkaniowej w miejscowości Włoszakowice, b) dostawy znacznej ilości ścieków przemysłowych przez firmę Hermes i innych zakładów pracy, c) zwiększenia zakresu planowanej budowy sieci kanalizacji sanitarnej na terenach letniskowych. 2) Niedostatecznej jakości ścieków surowych (małego stężenia związków węgla w ściekach dopływających do oczyszczalni) wynikającej ze znacznego rozrzedzenia ścieków wodami deszczowymi, infiltracyjnymi oraz ściekami technologicznymi z przedsiębiorstwa Hermes, co skutkuje bardzo niestabilną i niedostateczną redukcją związków azotu. 3) Znacznym wzrostem kosztów zagospodarowania osadu ściekowego, w tym przede wszystkim kosztów odzysku oraz transportu brak możliwości zmagazynowania na obiekcie większej ilości osadu odwodnionego i konieczność transportu osadu w pojedynczych kontenerach do miejsca odzysku. 2. Projektowana technologia oczyszczania ścieków Przyjęta w koncepcji technologia oczyszczalni ścieków w Grotnikach o wydajności Qnom = Qśrd = 1 800 m 3 /d pozostaje bez zmian i oparta jest o proces niskoobciążonego osadu czynnego pracującego wg metody obróbki porcjowej ścieków SBR (Sequence Batch Reactors) z porcjowym zasilaniem ze zbiornika retencyjnego oraz stałą objętością napełniania. W ramach projektowanej rozbudowy oczyszczalni ścieków w Grotnikach mając na uwadze założenia koncepcji przewiduje się: 28
1. Wymianę 2 szt. pomp zatapialnych wraz adaptację instalacji tłocznej w pompowni głównej P1, 2. Budowę dwóch dodatkowych żelbetowych reaktorów biologicznych SBR (SBR3, SBR4) o pojemności ok. 1500 m 3 każdy, 3. Wyposażenie nowych reaktorów SBR3 i SBR4 w urządzenia i instalacje technologiczne: 1) mieszadła 2 kpl, 2) pompy osadu nadmiernego wraz z instalacją tłoczną 2 kpl, 3) dekantery ścieków oczyszczonych wraz z instalacją ścieków oczyszczonych oraz instalacją sprężonego powietrza dla dekanterów 2 kpl, 4) ruszty napowietrzające wraz z instalacją sprężonego powietrza 2 kpl, 5) sondy poziomu 2 kpl, 6) sondy stężenia suchej masy osadu 2 kpl, 7) sondy tlenu rozpuszczonego 2 kpl, 8) instalację dozowania PAX-u wraz z pompami PAX 2 kpl, 4. Montaż pomp i instalacji tłocznej w istniejącej komorze retencyjnej ścieków surowych KR na potrzeby tłoczenia ścieków surowych do nowych reaktorów biologicznych i SBR4 2 kpl, 5. Wykonanie nowych sieci zewnętrznych, w tym: 1) przewody sprężonego powietrza od stacji dmuchaw do reaktorów biologicznych SBR3 i SBR4, 2) przewód ścieków oczyszczonych z reaktorów biologicznych SBR3 i SBR4 do istniejącej komory ścieków oczyszczonych KRŚO2, 3) przewody tłoczne osadu nadmiernego z reaktorów biologicznych SBR3 i SBR4 do istniejących komór tlenowej stabilizacji osadu KTSO1 i KTSO2, 4) przewody PAX-u na potrzeby rektorów biologicznych SBR3 i SBR4, 5) przełożenie istniejących przewodów tłocznych osadu nadmiernego, 6) przewód odcieków z wiaty na osad, 7) likwidacja istniejącego przewodu tłocznego ścieków surowych, 8) przewód tłoczny ścieków surowych instalacja wewnątrz reaktora SBR3 i SBR4 do komory retencyjnej KR, 6. Montaż dmuchaw wraz z instalacją sprężonego powietrza w stacji dmuchaw na potrzeby napowietrzania ścieków w reaktorach biologicznych SBR3 i SBR4 2 kpl, 7. Modernizacja stacji odwadniania osadu w zakresie: 1) wymiany prasy do odwadniania osadu 1 kpl, 2) adaptacja istniejącego układu instalacji technologicznej na potrzeby nowej prasy 1 kpl, 3) adaptacja istniejącego układu transportu i higienizacji osadu na potrzeby nowej prasy 1 kpl, 4) roboty budowlane rozbudowa pomieszczenia prasy na potrzeby nowej instalacji odwadniania osadu, 29
5) wymiana zbiornika PAX na nowy, 8. Wykonanie nowych sieci elektrycznych i instalacji AKPiA 1 kpl, 9. Wykonanie nowej rozdzielnicy technologicznej dla projektowanych urządzeń wraz z podłączeniem do istniejącej rozdzielnicy 1 kpl, 10. Wymiana istniejącej stacji transformatorowej 160 kva na nową z transformatorem 250 kva w układzie pomiarowym po średnim napięciu 1 kpl, 11. Wymiana agregatu prądotwórczego wraz z instalacją elektryczną i fundamentem 1 kpl., 12. Oprogramowanie oraz wpięcie do istniejącego systemu sterowania i wizualizacji 1 kpl, 13. Budowa wiaty na osad umożliwiająca magazynowanie odwodnionego osadu przez 15 dni, 14. Roboty drogowe w tym rozbiórkę, odtworzenie i budowę dróg komunikacyjnych na oczyszczalni 1 kpl, 15. Zagospodarowanie terenu: zieleń, ogrodzenie, 16. Rozruch. Podsumowanie W koncepcji przedstawiono ogólne rozwiązania dla modernizacji układu technologicznego oczyszczalni ścieków w Grotnikach. Zawarto w niej kluczowe założenia modernizacji umożliwiające rozpoczęcie prac projektowych. Szczegółowe rozwiązania techniczne w tym szczegółowy dobór urządzeń, instalacji technologicznych i AKPiA podlegają uzgodnieniu na etapie przygotowywania dokumentacji projektowej. Proponowane rozwiązanie umożliwi uzyskanie parametrów ścieków oczyszczonych zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dn. 18.11.2014 r. (Dz.U. 2014 poz. 1800) w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego dla tej wielkości oczyszczalni. W celu obniżenia kosztów modernizacji oczyszczalni ścieków w Koncepcji przyjęto: 1) lokalizację nowoprojektowanych obiektów w sposób umożliwiający wykorzystanie układu istniejących obiektów np. części ściany istniejącego reaktora SBR jako ściany wspólnej dla nowoprojektowanych reaktorów biologicznych oraz wiaty na osad, 2) wykorzystanie istniejących pomieszczeń tj. sterowni, stacji dmuchaw, stacji odwadniania osadu, komory retencyjnej ścieków surowych, budynku sitopiaskownika dla montażu nowoprojektowanych urządzeń i instalacji, 3) optymalne wykorzystania istniejących dróg i ciągów komunikacyjnych, 4) wykorzystanie istniejącego wejścia technologicznego na istniejące reaktory SBR jako wspólnego dla nowoprojektowanych reaktorów SBR3, SBR4 i SBR5, 5) ograniczenie do minimum ingerencji w istniejący układ technologiczny oczyszczalni ścieków, w tym instalację i urządzenia technologiczne oraz instalację elektryczną i AKPiA, 6) z uwagi na dobry stan techniczny wykorzystanie w całości lub w części istniejących urządzeń i instalacji technologicznych, elektrycznych i AKPiA. 30
Oczyszczalnia spełniać będzie warunki: 1) wysokiej sprawności, 2) automatyzacji procesu oczyszczalnia ścieków, 3) minimalizacji czynności obsługowych, 4) zmniejszenie uciążliwości dla środowiska ze względu na częściową hermetyzację procesu, 5) elastyczności pracy przy zmiennej ilości ścieków. Rozmieszczenia nowoprojektowanych obiektów przedstawiono w załączniku graficznym do Koncepcji Rys. nr 1, Plan Zagospodarowania Terenu Oczyszczalni w Grotnikach skala 1:500. 31