Ocena zasobów pomocy społecznej

Druk nr 966 Ocena zasobów pomocy społecznej Autorzy: Marek Radom Krzysztof Grzybowski

SPIS TREŚCI STRONA 1 Wprowadzenie 3 2 Dane o sytuacji demograficznej i społecznej 3 3 Dane o korzystających z pomocy i wsparcia 4 3.1 GMINA - ZADANIA OPS ORAZ MOPS, MOPR 8 4 Inne rodzaje pomocy i świadczeń 10 5 Zasoby instytucjonalne pomocy i wsparcia 12 6 Kadra jednostki organizacyjnej pomocy społecznej 17 6.1 Zatrudnienie pomocnicze w jednostce organizacyjnej pomocy społecznej 17 6.2 Zespoły pracy socjalnej i integracji społecznej w jednostce pomocy społecznej 18 7 Środki finansowe na wydatki w pomocy społecznej i innych obszarach polityki społecznej w budżecie jednostki samorządu terytorialnego 8 Aktywność projektowo-konkursowa jednostki organizacyjnej pomocy społecznej 20 9 Współpraca z organizacjami pozarządowymi - zadania zlecone w obszarze pomocy i wsparcia 21 10 Wskaźniki oceny zasobów pomocy społecznej 22 10.1 KADRA PRACOWNIKÓW SOCJALNYCH 22 10.2 KOSZTY 24 10.3 OSOBY I RODZINY KORZYSTAJĄCE Z POMOCY I WSPARCIA 24 10.4 POWODY PRZYZNANIA POMOCY 25 10.5 POMOC W FORMIE ŚWIADCZEŃ 26 10.6 POMOC W FORMIE USŁUG 27 10.7 POMOC INSTYTUCJONALNA 28 10.8 ODMOWY POMOCY I WSPARCIA (tylko w zakresie zagadnień związanych z pomocą społeczną) 28 10.9 BUDŻET POLITYKI SPOŁECZNEJ 29 11 Wnioski końcowe 32 18 2

1. Wprowadzenie Nowelizacja z 2011 r., ustawy o pomocy społecznej z dnia 12 marca 2004 r. (Dz. U. z 2017r., poz. 1769, ze zm.), wprowadziła obowiązek przygotowywania corocznie przez gminy, powiaty i samorząd województwa oceny zasobów pomocy społecznej, która będzie przedstawiana odpowiednio radzie gminy, radzie powiatu oraz sejmikowi województwa. Ocena ta wraz z rekomendacjami będzie podstawą planowania budżetu na rok następny 2. Dane o sytuacji demograficznej i społecznej DANE O SYTUACJI DEMOGRAFICZNEJ i SPOŁECZNEJ (stan na 31.II) Rok po ocenie PROGNOZA* Dwa lata po ocenie MIESZKAŃCY (w osobach) Ogółem 1 27 645 27 510 27 432 27 432 27 432 KOBIETY Ogółem 2 14 481 14 419 14 371 14 371 14 371 Wiek 0-17 3 2 215 2 169 2 151 2 151 2 151 Wiek 18-59 4 8 043 7 937 7 885 7 885 7 885 Wiek 60 lat i więcej 5 4 223 4 313 4 335 4 335 4 335 MĘŻCZYŹNI Ogółem 6 13 164 13 091 13 061 13 061 13 061 Wiek 0-17 7 2 297 2 225 2 218 2 218 2 218 Wiek 18-64 8 9 061 9 003 8 961 8 961 8 961 Wiek 65 lat i więcej 9 1 806 1 863 1 882 1 882 1 882 RYNEK PRACY Bezrobotni ogółem 10 1 591 1 417 1 062 1 062 1 062 Bezrobotni długotrwale ogółem 11 976 869 609 609 609 Bezrobotni ogółem z prawem do zasiłku 12 158 167 118 118 118 INFRASTRUKTURA SPOŁECZNA Liczba mieszkań komunalnych w zasobie gminy 13 1 911 1 896 1 889 1 880 1 880 Liczba wniosków złożonych na mieszkanie komunalne z zasobów gminy w tym z wiersza 13: Liczba mieszkań socjalnych (lokali) 14 90 112 135 113 120 15 301 292 301 299 295 Liczba oczekujących na mieszkanie socjalne 16 36 36 23 27 30 Liczba wyroków eksmisyjnych bez wskazania lokalu socjalnego Liczba żłobków (żłobki, kluby dziecięce, oddziały żłobkowe w przedszkolach) 17 4 0 4 4 5 18 3 3 3 3 3 Liczba opiekunów dziennych do dzieci 19 0 0 0 0 0 Liczba miejsc w żłobkach (żłobki, kluby dziecięce, oddziały żłobkowe w przedszkolach) Liczba dzieci, którym nie przyznano miejsc w żłobku (żłobek, klub dziecięcy, oddziały żłobkowe w przedszkolach) 20 114 114 115 115 115 21 20 20 30 20 20 Powody nie przyznania miejsca w żłobku Liczba przedszkoli (przedszkola wraz z oddziałami przedszkolnymi przy szkołach) Liczba miejsc w przedszkolach (przedszkola wraz z oddziałami przedszkolnymi przy szkołach) 22 11 11 11 11 11 23 820 860 910 910 910 3

Rok po ocenie PROGNOZA* Dwa lata po ocenie Liczba dzieci, którym nie przyznano miejsc w przedszkolu wg złożonych wniosków 24 0 19 10 10 10 Powody nie przyznania miejsca w przedszkolu Liczba świetlic i klubów dla dzieci i młodzieży - ogółem 25 0 0 0 0 0 Z tego: (wiersze "Przyszkolne" i "Pozaszkolne") Przyszkolne 26 0 0 0 0 0 Pozaszkolne 27 0 0 0 0 0 Liczba klubów i innych miejsc spotkań dla seniorów 28 0 0 0 0 0 Liczba hospicjów 29 0 0 0 0 0 Liczba ośrodków dla cudzoziemców 30 * Wielkość prognozy nie dotyczy wartości przyrostu lub spadku. W przypadku braku możliwości oszacowania wielkości liczbowych dla prognozy należy wpisać liczby odpowiadające danym z kolumny "". 3. Dane o korzystających z pomocy i wsparcia DANE O KORZYSTAJĄCYCH Z POMOCY i WSPARCIA (w całym okresie sprawozdawczym) Prognoza rok po ocenie OSOBY I RODZINY, KTÓRYM UDZIELONO POMOCY i WSPARCIA Liczba osób 1 2 199 2 161 2 073 2 073 OSOBY I RODZINY, KTÓRYM PRZYZNANO ŚWIADCZENIE Liczba osób 2 2 018 1 857 1 648 1 648 W tym: osoby długotrwale korzystające 3 1 254 1 176 1 053 1 053 Wiek 0-17 4 614 531 471 471 Wiek produkcyjny * 5 1 097 978 870 870 Wiek poprodukcyjny ** 6 307 348 307 307 Liczba rodzin 7 1 370 1 211 1 113 1 113 Liczba osób w rodzinach 8 3 015 2 586 2 366 2 366 w tym: KOBIETY (z wierszy 2-6) Ogółem 9 1 116 1 021 902 902 W tym: osoby długotrwale korzystające 10 697 645 534 534 Wiek 0-17 11 312 266 229 229 Wiek 18-59 12 577 500 443 443 Wiek 60 lat i więcej 13 238 255 230 230 w tym: MĘŻCZYŹNI (z wierszy 2-6) Ogółem 14 902 836 746 746 W tym: osoby długotrwale korzystające 15 557 531 467 467 Wiek 0-17 16 313 265 242 242 Wiek 18-64 17 520 478 427 427 Wiek 65 lat i więcej 18 69 93 77 77 4

Prognoza rok po ocenie OSOBY I RODZINY, KTÓRYM PRZYZNANO ŚWIADCZENIE PIENIĘŻNE Liczba osób ogółem 19 1 088 999 929 929 Liczba rodzin 20 1 033 956 880 880 Liczba osób w rodzinach 21 2 349 2 080 1 895 1 895 OSOBY I RODZINY, KTÓRYM PRZYZNANO ŚWIADCZENIE NIEPIENIĘŻNE Liczba osób ogółem 22 1 156 1 049 954 954 Liczba rodzin 23 784 725 645 645 Liczba osób w rodzinach 24 1 985 1 799 1 616 1 616 OSOBY I RODZINY, Z KTÓRYMI PRZEPROWADZONO WYWIAD ŚRODOWISKOWY Liczba osób ogółem 25 1 390 1 279 1 259 1 259 Liczba rodzin 26 1 370 1 261 1 238 1 238 Liczba osób w rodzinach 27 3 015 2 660 2 574 2 574 POWODY UDZIELENIA POMOCY I WSPARCIA UBÓSTWO Liczba rodzin 28 500 484 421 421 Liczba osób w rodzinach 29 1 154 1 064 960 960 BEZROBOCIE Liczba rodzin 30 839 766 711 711 Liczba osób w rodzinach 31 2 060 1 805 1 681 1 681 NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ Liczba rodzin 32 112 130 169 169 Liczba osób w rodzinach 33 199 232 314 314 DŁUGOTRWAŁA LUB CIĘŻKA CHOROBA Liczba rodzin 34 279 272 278 278 Liczba osób w rodzinach 35 427 406 443 443 BEZRADNOŚĆ W SPRAWACH OPIEKUŃCZO-WYCHOWAWCZYCH Liczba rodzin 36 83 72 53 53 Liczba osób w rodzinach 37 244 187 129 129 ALKOHOLIZM Liczba rodzin 38 49 41 40 40 Liczba osób w rodzinach 39 95 75 67 67 NARKOMANIA Liczba rodzin 40 3 2 2 2 Liczba osób w rodzinach 41 4 2 3 3 POTRZEBA OCHRONY MACIERZYŃSTWA Liczba rodzin 42 28 30 26 26 W TYM: WIELODZIETNOŚĆ Liczba rodzin 43 9 10 9 9 BEZDOMNOŚĆ Liczba rodzin 44 20 18 14 14 Liczba osób w rodzinach 45 30 27 20 20 5

Prognoza rok po ocenie TRUDNOŚCI W PRZYSTOSOWANIU DO ŻYCIA PO ZWOLNIENIU Z ZAKŁADU KARNEGO Liczba rodzin 46 10 13 9 9 Liczba osób w rodzinach 47 13 16 10 10 ZDARZENIA LOSOWE Liczba rodzin 48 4 3 7 7 Liczba osób w rodzinach 49 11 8 26 26 KLĘSKI ŻYWIOŁOWE I EKOLOGICZNE Liczba osób 50 0 0 0 0 SIEROCTWO Liczba rodzin 51 0 0 0 0 Liczba osób w rodzinach 52 0 0 0 0 PRZEMOC W RODZINIE Liczba rodzin 53 7 5 3 3 Liczba osób w rodzinach 54 19 13 9 9 OCHRONA OFIAR HANDLU LUDŹMI Liczba rodzin 55 0 0 0 0 USŁUGI POMOCY SPOŁECZNEJ USŁUGI OPIEKUŃCZE OGÓŁEM Liczba osób 56 169 148 142 142 Liczba świadczeń 57 43 716 43 392 47 872 47 872 Kwota świadczeń w złotych 58 1 082 963 1 092 333 1 200 144 1 200 144 W TYM: SPECJALISTYCZNE (wiersze 59-61) Liczba osób 59 0 0 0 0 Liczba świadczeń 60 0 0 0 0 Kwota świadczeń w złotych 61 0 0 0 0 SPECJALISTYCZNE USŁUGI DLA OSÓB Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI Liczba osób 62 47 53 58 58 Liczba świadczeń 63 16 620 21 195 22 725 22 725 Kwota świadczeń w złotych 64 345 142 519 524 569 321 569 321 PORADNICTWO SPECJALISTYCZNE Liczba rodzin 65 49 56 0 0 Liczba osób w rodzinach 66 126 225 0 0 PRACA SOCJALNA Liczba rodzin 67 775 1 140 2 197 2 197 Liczba osób w rodzinach 68 2 301 2 511 5 580 5 580 INTERWENCJA KRYZYSOWA Liczba rodzin 69 92 75 0 0 Liczba osób w rodzinach 70 221 128 0 0 KONTRAKT SOCJALNY Liczba zawartych kontraktów socjalnych - ogółem 71 0 1 1 0 6

Prognoza rok po ocenie Liczba osób objętych kontraktem socjalnym - ogółem (z wiersza 71) Liczba zawartych kontraktów socjalnych część A Liczba osób objętych kontraktem socjalnym część A (z wiersza 71) Liczba zawartych kontraktów socjalnych część B Liczba osób objętych kontraktem socjalnym część B (z wiersza 72) Liczba osób objętych kontraktem socjalnym w Klubie Integracji Społecznej - ogółem 72 0 1 1 0 73 1 0 74 1 0 75 0 0 76 0 0 77 0 0 0 0 PROJEKT SOCJALNY Liczba realizowanych projektów socjalnych 78 0 0 Liczba osób objętych projektami socjalnymi 79 0 0 * wiek produkcyjny: kobiety w wieku 18-59 lat, mężczyźni 18-64 lat ** wiek poprodukcyjny: kobiety w wieku 60 i więcej, mężczyźni 65 i więcej 7

3.1. GMINA - ZADANIA OPS ORAZ MOPS, MOPR GMINA - ZADANIA OPS ORAZ MOPS, MOPR (w całym okresie sprawozdawczym) Prognoza rok po ocenie ŚWIADCZENIA PIENIĘŻNE Z POMOCY SPOŁECZNEJ ZASIŁEK STAŁY Liczba osób 1 223 228 235 235 Liczba świadczeń 2 2 216 2 313 2 310 2 310 Kwota świadczeń w złotych 3 999 958 1 170 794 1 143 685 1 143 685 W tym: (wiersze 4-6) Zasiłek stały dla osób samotnie gospodarujących Liczba osób 4 169 179 189 189 Liczba świadczeń 5 1 739 1 851 1 833 1 833 Kwota świadczeń w złotych 6 850 240 1 022 013 1 009 805 1 009 805 W tym: (wiersze 7-9) Zasiłek stały dla osoby w rodzinie Liczba osób 7 56 52 52 52 Liczba świadczeń 8 477 462 477 477 Kwota świadczeń w złotych 9 149 718 148 781 133 880 133 880 ZASIŁEK OKRESOWY Liczba osób 10 752 676 578 578 Liczba świadczeń 11 5 668 5 385 4 549 4 549 Kwota świadczeń w złotych 12 1 977 918 1 944 671 1 576 647 1 576 647 W tym: (wiersze 13-24) Zasiłek okresowy z tytułu bezrobocia Liczba osób 13 729 654 551 551 Liczba świadczeń 14 5 421 5 098 4 232 4 232 Kwota świadczeń w złotych 15 1 900 667 1 853 085 1 500 177 1 500 177 Zasiłek okresowy z tytułu długotrwałej choroby Liczba osób 16 3 5 10 10 Liczba świadczeń 17 8 28 54 54 Kwota świadczeń w złotych 18 1 551 7 150 10 202 10 202 Zasiłek okresowy z tytułu niepełnosprawności Liczba osób 19 14 18 22 22 Liczba świadczeń 20 46 98 125 125 Kwota świadczeń w złotych 21 6 745 19 960 16 174 16 174 Zasiłek okresowy z tytułu możliwości utrzymania lub nabycia uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego Liczba osób 22 0 0 2 2 Liczba świadczeń 23 0 0 2 2 Kwota świadczeń w złotych 24 0 0 776 776 Zasiłek okresowy kontynuowany niezależnie od dochodu na podstawie art. 38 ust. 4a i 4b Liczba osób 25 0 0 0 0 8

Prognoza rok po ocenie Liczba świadczeń 26 0 0 0 0 Kwota świadczeń w złotych 27 0 0 0 0 ZASIŁEK CELOWY OGÓŁEM Liczba osób 28 835 746 718 718 Kwota świadczeń w złotych 29 496 214 447 615 443 341 443 341 W tym: ZASIŁEK CELOWY PRZYZNANY W RAMACH PROGRAMU WIELOLETNIEGO "POMOC PAŃSTWA W ZAKRESIE DOŻYWIANIA" Liczba osób 30 534 544 503 503 Liczba świadczeń 31 591 774 698 698 Kwota świadczeń w złotych 32 125 400 133 338 132 050 132 050 ZASIŁKI CELOWE PRZYZNANE NIEZALEŻNIE OD DOCHODU na podstawie art. 39a ust. 1 i 2 Liczba osób 33 0 0 0 0 Kwota świadczeń w złotych 34 0 0 0 0 ŚWIADCZENIA NIEPIENIĘŻNE Z POMOCY SPOŁECZNEJ POSIŁEK OGÓŁEM Liczba osób 35 956 857 766 766 Liczba świadczeń 36 141 282 126 989 111 199 111 199 Kwota świadczeń w złotych 37 984 703 895 673 846 510 846 510 W TYM: DLA DZIECI Liczba osób 38 611 543 489 489 Liczba świadczeń 39 80 483 71 544 62 418 62 418 Kwota świadczeń w złotych 40 736 303 655 183 296 206 296 206 W tym: (z wierszy 35-37) POSIŁEK - świadczenie przyznane w ramach programu wieloletniego "Pomoc Państwa w zakresie dożywiania" Liczba osób 41 956 857 766 766 Liczba świadczeń 42 141 282 126 989 111 199 111 199 Kwota świadczeń w złotych 43 984 703 895 673 846 510 846 510 W TYM: DLA DZIECI (z wierszy 41-43) Liczba osób 44 622 568 489 489 Liczba świadczeń 45 80 483 71 544 61 199 61 199 Kwota świadczeń w złotych 46 736 303 655 183 594 267 594 267 SCHRONIENIE Liczba osób 47 0 0 0 0 Liczba świadczeń 48 0 0 0 0 Kwota świadczeń w złotych 49 0 0 0 0 UBRANIE Liczba osób 50 0 0 0 0 Liczba świadczeń 51 0 0 0 0 Kwota świadczeń w złotych 52 0 0 0 0 SPRAWIENIE POGRZEBU Liczba osób 53 6 8 5 5 Liczba świadczeń 54 6 8 5 5 9

Prognoza rok po ocenie Kwota świadczeń w złotych 55 17 033 23 955 14 631 14 631 ODPŁATNOŚĆ GMINY ZA POBYT W DOMU POMOCY SPOŁECZNEJ Liczba osób 56 76 84 82 82 Liczba świadczeń 57 762 923 817 817 Kwota świadczeń w złotych 58 1 503 940 1 681 168 1 676 896 1 676 896 INDYWIDUALNE PROGRAMY POMOCY INDYWIDUALNY PROGRAM WYCHODZENIA Z BEZDOMNOŚCI Liczba osób 59 0 0 0 0 INDYWIDUALNY PROGRAM ZATRUDNIENIA SOCJALNEGO (Centrum Integracji Społecznej) Liczba osób 60 0 0 0 0 WSPIERANIE RODZINY I PIECZA ZASTĘPCZA Liczba rodzin objęta pracą asystenta rodziny 61 58 46 58 58 Liczba rodzin wspierających 62 0 0 0 0 Liczba asystentów rodziny 63 4 3 3 3 Odpłatność za pobyt dziecka w pieczy zastępczej w złotych 64 135 424 216 235 321 118 321 118 4. Inne rodzaje pomocy i świadczeń INNE RODZAJE POMOCY I ŚWIADCZEŃ Prognoza rok po ocenie ŚWIADCZENIE WYCHOWAWCZE Liczba rodzin 1 1 513 1 515 1 515 Kwota świadczeń w złotych 2 10 087 474 14 189 690 14 189 690 ZASIŁKI RODZINNE I DODATKI DO ZASIŁKÓW RODZINNYCH Liczba rodzin 3 588 643 664 664 Kwota świadczeń w złotych 4 2 225 353 2 748 751 2 837 998 2 837 998 JEDNORAZOWY DODATEK Z TYTUŁU URODZENIA SIĘ DZIECKA (ujmowany w pozycji "Zasiłki rodzinne i dodatki do zasiłków rodzinnych") Liczba świadczeń 5 63 86 74 74 Kwota świadczeń w złotych 6 63 000 74 200 65 173 65 173 JEDNORAZOWA ZAPOMOGA Z TYTUŁU URODZENIA SIĘ DZIECKA Liczba świadczeń 7 170 190 178 178 Kwota świadczeń w złotych 8 170 000 190 000 178 000 178 000 ŚWIADCZENIA OPIEKUŃCZE ŚWIADCZENIE PIELĘGNACYJNE Liczba świadczeń 9 1 257 1 224 1 170 1 170 Kwota świadczeń w złotych 10 1 495 187 1 585 930 1 641 067 1 641 067 ZASIŁEK PIELĘGNACYJNY - Ogółem Liczba świadczeń 11 10 581 10 898 10 888 10 888 10

Prognoza rok po ocenie Kwota świadczeń w złotych 12 1 618 893 1 666 271 1 665 864 1 665 864 W tym: (od poz. 13 do poz. 20) ZASIŁEK PIELĘGNACYJNY DLA NIEPEŁNOSPRAWNEGO DZIECKA Liczba świadczeń 13 3 209 3 547 3 749 3 749 Kwota świadczeń w złotych 14 490 977 541 568 573 597 573 597 ZASIŁEK PIELĘGNACYJNY DLA OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNEJ W WIEKU POWYŻEJ 16 ROKU ŻYCIA O ZNACZNYM STOPNIU NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI Liczba świadczeń 15 4 279 4 148 3 891 3 891 Kwota świadczeń w złotych 16 654 687 634 644 595 323 595 323 ZASIŁEK PIELĘGNACYJNY DLA OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNEJ W WIEKU POWYŻEJ 16 ROKU ŻYCIA O UMIARKOWANYM STOPNIU NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI, KTÓRA POWSTAŁA PRZED UKOŃCZENIEM 21 ROKU ŻYCIA Liczba świadczeń 17 118 115 110 110 Kwota świadczeń w złotych 18 18 054 17 595 16 830 16 830 ZASIŁEK PIELĘGNACYJNY DLA OSOBY, KTÓRA UKOŃCZYŁA 75 LAT Liczba świadczeń 19 2 975 3 088 3 138 3 138 Kwota świadczeń w złotych 20 455 175 472 464 480 114 480 114 SPECJALNY ZASIŁEK OPIEKUŃCZY Liczba świadczeń 21 199 282 374 374 Kwota świadczeń w złotych 22 102 215 145 258 193 060 193 060 ZASIŁEK DLA OPIEKUNA Liczba świadczeń 23 766 576 447 447 Kwota świadczeń w złotych 24 396 985 297 346 229 852 229 852 ŚWIADCZENIE Z FUNDUSZU ALIMENTACYJNEGO Liczba osób 25 314 299 279 279 Liczba rodzin 26 188 181 178 178 Kwota świadczeń w złotych 27 1 554 301 1 522 317 1 401 317 1 401 317 DODATKI MIESZKANIOWE Liczba gospodarstw domowych 28 586 813 639 639 Kwota świadczeń w złotych 29 1 122 063 1 084 771 1 028 727 1 028 727 DODATKI ENERGETYCZNE Liczba gospodarstw domowych 30 83 119 66 66 Kwota świadczeń w złotych 31 13 909 12 460 10 444 10 444 OPŁACENIE SKŁADKI UBEZPIECZENIA ZDROWOTNEGO Liczba osób 32 367 362 377 377 Kwota świadczeń w złotych 33 218 007 280 411 269 221 269 221 OPŁACENIE SKŁADKI UBEZPIECZENIA SPOŁECZNEGO Liczba osób 34 127 127 134 134 Kwota świadczeń w złotych 35 369 401 419 966 475 603 475 603 ŚWIADCZENIE INTEGRACYJNE (CENTRUM INTEGRACJI SPOŁECZNEJ) Liczba osób 36 0 0 0 0 Kwota świadczeń w złotych 37 0 0 0 0 ŚWIADCZENIA PIENIĘŻNE Z PRAC SPOŁECZNIE UŻYTECZNYCH 11

Prognoza rok po ocenie Liczba osób ogółem 38 46 65 76 51 Kwota świadczeń w złotych 39 63 371 61 774 68 069 66 647 STYPENDIA SOCJALNE DLA UCZNIÓW I ZASIŁKI SZKOLNE Liczba osób 40 332 327 226 226 Kwota świadczeń w złotych 41 460 832 310 473 288 652 288 652 5. Zasoby instytucjonalne pomocy i wsparcia ZASOBY INSTYTUCJONALNE POMOCY i WSPARCIA Rok po ocenie Potrzeby Dwa lata po ocenie OŚRODKI WSPARCIA - OGÓŁEM Liczba placówek 1 2 2 2 2 2 Z tego: według organu prowadzącego (wiersze 2 i 3) Liczba placówek prowadzonych przez JST 2 2 2 2 2 2 3 0 0 0 0 0 Liczba miejsc w placówkach ogółem 4 120 120 120 120 120 Liczba osób korzystających 5 114 115 120 120 120 Liczba osób oczekujących (wg stanu na 31 grudnia danego roku) Liczba decyzji odmownych (wg stanu na 31 grudnia danego roku) Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) 6 0 0 0 0 0 7 0 0 0 0 0 8 14 13 13 13 13 9 1 221 270 1 156 491 1 343 227 1 343 227 1 343 227 W TYM (z wierszy 1-9): ŚRODOWISKOWE DOMY SAMOPOMOCY Liczba placówek 10 1 1 1 1 1 Z tego: według organu prowadzącego (wiersze 11 i 12) Liczba placówek prowadzonych przez JST 11 1 1 1 1 1 12 0 0 0 0 0 Liczba miejsc w placówkach ogółem 13 60 60 60 60 60 Liczba osób korzystających 14 60 60 60 60 60 Liczba osób umieszczonych 15 60 60 60 60 60 Liczba osób oczekujących (wg stanu na 31 grudnia danego roku) Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) 16 0 0 0 0 0 17 12 11 11 11 11 18 971 627 928 559 1 103 554 1 103 554 1 103 554 DZIENNE DOMY POMOCY Liczba placówek 19 1 1 1 1 1 12

Rok po ocenie Potrzeby Dwa lata po ocenie Z tego: według organu prowadzącego (wiersze 20 i 21) Liczba placówek prowadzonych przez JST 20 1 1 1 1 1 21 0 0 0 0 0 Liczba miejsc w placówkach ogółem 22 60 60 60 60 60 Liczba osób korzystających 23 54 55 60 60 60 Liczba osób oczekujących (wg stanu na 31 grudnia danego roku) Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) 24 0 0 0 0 0 25 2 2 2 2 2 26 249 643 227 932 242 519 242 519 242 519 NOCLEGOWNIE, SCHRONISKA I DOMY DLA OSÓB BEZDOMNYCH Liczba placówek 27 0 0 0 0 0 Z tego: według organu prowadzącego (wiersze 28 i 29) Liczba placówek prowadzonych przez JST 28 0 0 0 0 0 29 0 0 0 0 0 Liczba miejsc w placówkach ogółem 30 0 0 0 0 0 Liczba osób korzystających 31 0 0 0 0 0 Liczba osób skierowanych w wyniku eksmisji 32 0 0 0 0 0 Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) 33 0 0 0 0 0 34 0 0 0 0 0 OGRZEWALNIE Liczba placówek 35 0 0 0 0 Z tego: według organu prowadzącego (wiersze 36 i 37) Liczba placówek prowadzonych przez JST 36 0 0 0 0 37 0 0 0 0 Liczba miejsc w placówkach ogółem 38 0 0 0 0 Liczba osób korzystających 39 0 0 0 0 Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) 40 0 0 0 0 41 0 0 0 0 KLUBY SAMOPOMOCY Liczba placówek 42 0 0 0 0 0 Z tego: według organu prowadzącego (wiersze 43 i 44) Liczba placówek prowadzonych przez JST 43 0 0 0 0 0 44 0 0 0 0 0 Liczba miejsc w placówkach ogółem 45 0 0 0 0 0 Liczba osób korzystających 46 0 0 0 0 0 Liczba osób oczekujących (wg stanu na 31 grudnia danego roku) 47 0 0 0 0 0 13

Rok po ocenie Potrzeby Dwa lata po ocenie Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) 48 0 0 0 0 0 49 0 0 0 0 0 ZASOBY INSTYTUCJONALNE POMOCY i WSPARCIA (c.d.) Rok po ocenie Potrzeby Dwa lata po ocenie DOMY POMOCY SPOŁECZNEJ Liczba placówek 1 0 0 0 0 0 Z tego: według organu prowadzącego (wiersze 2 i 3) Liczba placówek prowadzonych przez JST 2 0 0 0 0 0 3 0 0 0 0 0 Liczba miejsc w placówkach ogółem 4 0 0 0 0 0 Liczba osób korzystających 5 0 0 0 0 0 Liczba osób umieszczonych 6 0 0 0 0 0 Liczba osób oczekujących (wg stanu na 31 grudnia danego roku) Liczba decyzji odmownych (wg stanu na 31 grudnia danego roku) Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) 7 0 0 0 0 0 8 0 0 0 0 0 9 0 0 0 0 0 10 0 0 0 0 0 MIESZKANIA CHRONIONE OGÓŁEM Liczba placówek 11 0 0 0 0 0 Z tego: według organu prowadzącego (wiersze 12 i 13) Liczba placówek prowadzonych przez JST 12 0 0 0 0 0 13 0 0 0 0 0 Liczba miejsc w placówkach ogółem 14 0 0 0 0 0 Liczba osób korzystających 15 0 0 0 0 0 Liczba osób umieszczonych 16 0 0 0 0 0 Liczba osób oczekujących (wg stanu na 31 grudnia danego roku) Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) 17 0 0 0 0 0 18 0 0 0 0 0 19 0 0 0 0 0 OŚRODKI INTERWENCJI KRYZYSOWEJ OGÓŁEM Liczba placówek 20 0 0 0 0 0 Z tego: według organu prowadzącego (wiersze 21 i 22) Liczba placówek prowadzonych przez JST 21 0 0 0 0 0 22 0 0 0 0 0 14

Rok po ocenie Potrzeby Dwa lata po ocenie Liczba miejsc w placówkach ogółem 23 0 0 0 0 0 Liczba osób korzystających 24 0 0 0 0 0 Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) 25 0 0 0 0 0 26 0 0 0 0 0 JEDNOSTKI SPECJALISTYCZNEGO PORADNICTWA Liczba placówek 27 0 0 0 0 0 Z tego: według organu prowadzącego (wiersze 28 i 29) Liczba placówek prowadzonych przez JST 28 0 0 0 0 0 29 0 0 0 0 0 Liczba osób korzystających 30 0 0 0 0 0 Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) 31 0 0 0 0 0 32 0 0 0 0 0 PLACÓWKI WSPARCIA DZIENNEGO Liczba placówek 33 1 1 1 1 1 Z tego: według organu prowadzącego (wiersze 34 i 35) Liczba placówek prowadzonych przez JST 34 1 1 1 1 1 35 0 0 0 0 0 Liczba miejsc w placówkach ogółem 36 15 15 15 15 15 Liczba osób korzystających 37 11 11 15 15 15 Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) 38 1 1 1 1 1 39 20 813 27 876 28 504 28 504 28 504 PLACÓWKI OPIEKUŃCZO-WYCHOWAWCZE OGÓŁEM Liczba placówek 40 Z tego: według organu prowadzącego (wiersze 41 i 42) Liczba placówek prowadzonych przez JST 41 42 Liczba miejsc w placówkach ogółem 43 Liczba osób korzystających 44 Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) 45 46 W tym: PLACÓWKI TYPU RODZINNEGO Liczba placówek 47 Z tego: według organu prowadzącego (wiersze 48 i 49 ) Liczba placówek prowadzonych przez JST 48 49 Liczba miejsc w placówkach ogółem 50 15

Rok po ocenie Potrzeby Dwa lata po ocenie Liczba osób korzystających 51 Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) 52 53 CENTRUM INTEGRACJI SPOŁECZNEJ Liczba placówek 54 0 0 0 0 0 Z tego: według organu prowadzącego (wiersze 55 i 56) Liczba placówek prowadzonych przez JST 55 0 0 0 0 0 56 0 0 0 0 0 Liczba uczestników zajęć 57 0 0 0 0 0 Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) 58 0 0 0 0 0 59 0 0 0 0 0 KLUB INTEGRACJI SPOŁECZNEJ Liczba placówek 60 0 0 0 0 0 Z tego: według organu prowadzącego (wiersze 61 i 62) Liczba placówek prowadzonych przez JST 61 0 0 0 0 0 62 0 0 0 0 0 Liczba uczestników zajęć 63 0 0 0 0 0 Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) 64 0 0 0 0 0 65 0 0 0 0 0 WARSZTAT TERAPII ZAJĘCIOWEJ Liczba placówek 66 0 0 0 0 0 Z tego: według organu prowadzącego (wiersze 67 i 68) Liczba placówek prowadzonych przez JST 67 0 0 0 0 0 68 0 0 0 0 0 Liczba uczestników zajęć 69 0 0 0 0 0 Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) 70 0 0 0 0 0 71 0 0 0 0 0 ZAKŁAD AKTYWNOŚCI ZAWODOWEJ Liczba placówek 72 0 0 0 0 0 Z tego: według organu prowadzącego (wiersze 73 i 74) Liczba placówek prowadzonych przez JST 73 0 0 0 0 0 74 0 0 0 0 0 Liczba uczestników zajęć 75 0 0 0 0 0 Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) 76 0 0 0 0 0 77 0 0 0 0 0 16

INNE INSTYTUCJE POMOCY I WSPARCIA Potrzeby Rodzaj instytucji Wyszczególnienie Rok po ocenie Dwa lata po ocenie 6. Kadra jednostki organizacyjnej pomocy społecznej KADRA JEDNOSTKI ORGANIZACYJNEJ POMOCY SPOŁECZNEJ (w osobach, stan na 31 grudnia) Rok po ocenie Potrzeby Dwa lata po ocenie OGÓŁEM PRACOWNICY JEDNOSTKI Liczba ogółem pracowników jednostki pomocy społecznej 1 63 76 80 81 81 KADRA KIEROWNICZA Ogółem kadra kierownicza (dyrektor jednostki i jego zastępcy) 2 1 1 1 1 1 W tym: (od poz. 3 do poz. 4) Wykształcenie wyższe 3 1 1 1 1 1 Specjalizacja z organizacji pomocy społecznej 4 1 1 1 1 1 PRACOWNICY SOCJALNI Ogółem 5 11 11 10 11 11 W tym: pracownicy socjalni ogółem zatrudnieni z EFS 6 0 0 0 0 0 W tym: (od poz. 7 do poz. 11) Wykształcenie wyższe 7 11 11 10 11 11 Wykształcenie średnie 8 0 0 0 0 0 Specjalizacja 1-ego stopnia w zawodzie 9 0 0 2 2 2 Specjalizacja 2-ego stopnia w zawodzie 10 0 0 0 0 0 Specjalizacja z organizacji pomocy społecznej 11 4 4 4 4 4 POZOSTALI PRACOWNICY: Ogółem 12 51 64 69 69 69 W tym: (od poz. 13 do poz. 15) Wykształcenie wyższe 13 13 17 21 21 21 Wykształcenie średnie 14 24 34 34 34 34 Inne 15 14 13 14 14 14 6.1. Zatrudnienie pomocnicze w jednostce organizacyjnej pomocy społecznej ZATRUDNIENIE POMOCNICZE W JEDNOSTCE ORGANIZACYJNEJ POMOCY SPOŁECZNEJ (w osobach, w ciągu danego roku) 17

W osobach Rok po ocenie Potrzeby Dwa lata po ocenie Wolontariusze 1 0 0 0 0 0 Zatrudnienie subsydiowane (roboty publiczne, prace interwencyjne i inne) 2 0 0 1 0 0 Staże 3 5 3 2 5 5 6.2. Zespoły pracy socjalnej i integracji społecznej w jednostce pomocy społecznej ZESPOŁY PRACY SOCJALNEJ I INTEGRACJI SPOŁECZNEJ W JEDNOSTCE POMOCY SPOŁECZNEJ (w osobach, w ciągu danego roku) W osobach Rok po ocenie Potrzeby Dwa lata po ocenie Liczba zespołów 1 0 0 0 0 0 Liczba osób ogółem w zespole 2 0 0 0 0 0 W tym z wiersza 2: Pracownicy socjalni 3 0 0 0 0 0 Specjaliści zgodnie z art.110 ust.3 ustawy o pomocy społecznej 4 0 0 0 0 0 7. Środki finansowe na wydatki w pomocy społecznej i innych obszarach polityki społecznej w budżecie jednostki samorządu terytorialnego ŚRODKI FINANSOWE NA WYDATKI W POMOCY SPOŁECZNEJ I INNYCH OBSZARACH POLITYKI SPOŁECZNEJ W BUDŻECIE JEDNOSTKI SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO (zadania własne i zadania zlecone) W złotych Rok po ocenie Potrzeby Dwa lata po ocenie OGÓŁEM OGÓŁEM ( działy) 1 37 826 864 38 240 702 38 240 702 W tym: w budżecie OPS/PCPR 2 36 425 423 35 190 644 35 190 644 851 - OCHRONA ZDROWIA 85153 - Przeciwdziałanie narkomanii 3 14 493 16 244 13 943 16 500 16 500 w tym: w budżecie OPS / PCPR 4 0 0 0 0 0 85154 - Przeciwdziałanie alkoholizmowi 5 415 315 399 186 417 732 441 600 441 600 w tym: w budżecie OPS / PCPR 6 23 400 0 0 23 400 23 400 852 - POMOC SPOŁECZNA 85202 - Domy pomocy społecznej 7 1 503 940 1 681 168 1 676 896 1 750 000 1 750 000 w tym: w budżecie OPS / PCPR 8 1 503 940 1 681 168 1 676 896 1 750 000 1 750 000 18

Rok po ocenie Potrzeby Dwa lata po ocenie 85203 - Ośrodki Wsparcia 9 1 477 920 1 316 191 1 594 073 1 499 539 1 499 539 w tym: w budżecie OPS / PCPR 10 249 643 852 895 1 594 073 1 499 539 1 499 539 85205 - Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie 11 34 558 35 058 35 058 35 900 35 900 w tym: w budżecie OPS / PCPR 12 34 558 35 058 35 058 35 900 35 900 85213 - Składki na ubezpieczenie zdrowotne opłacane za osoby pobierające niektóre świadczenia z pomocy społecznej, niektóre świadczenia rodzinne oraz za osoby uczestniczące w zajęciach centrum integracji społecznej 13 246 041 280 609 269 816 272 000 272 000 w tym: w budżecie OPS / PCPR 14 246 041 280 411 269 816 271 000 271 000 85214 - Zasiłki okresowe, celowe i pomoc w naturze oraz składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (od roku 2017) 15 1 953 520 1 651 000 1 651 000 w tym: w budżecie OPS / PCPR 16 1 953 520 1 651 000 1 651 000 85215 - Dodatki mieszkaniowe 17 1 136 250 1 097 447 1 039 602 1 031 219 1 031 219 w tym: w budżecie OPS / PCPR 18 1 136 250 1 097 447 1 039 602 1 031 219 1 031 219 85216 - Zasiłki stałe 19 1 001 077 1 172 606 1 147 309 741 000 741 000 w tym: w budżecie OPS / PCPR 20 999 958 1 170 794 1 147 309 740 000 740 000 85218 - Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie 21 w tym: w budżecie OPS/PCPR 22 85219 - Ośrodek Pomocy Społecznej 23 1 395 024 1 519 228 1 587 354 1 689 734 1 689 734 w tym: w budżecie OPS/PCPR 24 1 395 024 1 519 228 1 587 354 1 689 734 1 689 734 85220 - Specjalistyczne poradnictwo, mieszkania chronione i ośrodki interwencji kryzysowej 25 0 0 0 0 0 w tym: w budżecie OPS / PCPR 26 0 0 0 0 0 85228 - Usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze 27 1 465 535 1 555 035 1 588 713 1 648 734 1 648 734 w tym: w budżecie OPS / PCPR 28 1 465 535 1 555 035 1 588 713 1 648 734 1 648 734 85230 - Pomoc w zakresie dożywiania 29 581 105 494 000 494 000 w tym: w budżecie OPS / PCPR 30 581 105 494 000 494 000 85231 - Pomoc dla cudzoziemców 31 0 0 0 0 0 w tym: w budżecie OPS / PCPR 32 0 0 0 0 0 W tym (z wiersza 31): Wydatki na pomoc dla cudzoziemców w celu integracji ze środowiskiem (cudzoziemcy, którzy uzyskali status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą) 33 0 0 0 0 0 w tym: w budżecie OPS / PCPR 34 0 0 0 0 0 85232 - Centra Integracji Społecznej 35 0 0 0 0 0 w tym: w budżecie OPS / PCPR 36 0 0 0 0 0 85278 - Usuwanie skutków klęsk żywiołowych 37 0 0 0 28 762 28 762 w tym: w budżecie OPS / PCPR 38 0 0 0 28 762 28 762 85295 - Pozostała działalność 39 102 669 1 642 435 1 642 435 w tym: w budżecie OPS / PCPR 40 0 0 0 853 - POZOSTAŁE ZADANIA W ZAKRESIE POLITYKI SPOŁECZNEJ 85311 - Rehabilitacja zawodowa i społeczna osób niepełnosprawnych 41 0 0 0 0 0 w tym: w budżecie OPS / PCPR 42 0 0 0 0 0 19

Rok po ocenie Potrzeby Dwa lata po ocenie 85321 - Zespoły orzekania o niepełnosprawności 43 0 0 0 0 0 w tym: w budżecie dyspozycji OPS / PCPR 44 0 0 0 0 0 85324 - Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych 45 0 0 0 0 0 w tym: w budżecie OPS / PCPR 46 0 0 0 0 0 85395 - Pozostała działalność w zakresie polityki społecznej 47 0 705 2 283 5 000 5 000 w tym: w budżecie OPS / PCPR 48 0 0 0 0 0 854 - Edukacyjna opieka wychowawcza 85415 - Pomoc materialna dla uczniów o charakterze socjalnym (od roku 2017) 49 297 702 72 000 72 000 w tym: w budżecie OPS / PCPR 50 288 652 72 000 72 000 85416 - Pomoc materialna dla uczniów o charakterze motywacyjnym 51 13 500 13 400 13 400 w tym: w budżecie OPS / PCPR 52 0 0 0 855 - Rodzina 85501 - Świadczenie wychowawcze 53 14 402 851 14 190 000 14 190 000 w tym: w budżecie OPS / PCPR 54 14 394 100 14 175 000 14 175 000 85502 - Świadczenia rodzinne, świadczenie z funduszu alimentacyjnego oraz składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z ubezpieczenia społecznego 55 9 817 059 9 532 265 9 532 265 w tym: w budżecie OPS / PCPR 56 9 808 029 9 514 265 9 514 265 85504 - Wspieranie rodziny 57 140 078 158 568 158 568 w tym: w budżecie OPS / PCPR 58 140 078 158 568 158 568 85505 - Tworzenie i funkcjonowanie żłobków 59 824 483 919 523 919 523 w tym: w budżecie OPS / PCPR 60 0 0 0 85506 - Tworzenie i funkcjonowanie klubów dziecięcych 61 0 0 0 w tym: w budżecie OPS / PCPR 62 0 0 0 85507 - Dzienni opiekunowie 63 0 0 0 w tym: w budżecie OPS / PCPR 64 0 0 0 85508 - Rodziny zastępcze 65 148 825 178 000 178 000 w tym: w budżecie OPS / PCPR 66 148 825 178 000 178 000 85510 - Działalność placówek opiekuńczo-wychowawczych 67 172 293 229 523 229 523 w tym: w budżecie OPS / PCPR 68 172 293 229 523 229 523 8. Aktywność projektowo-konkursowa jednostki organizacyjnej pomocy społecznej AKTYWNOŚĆ PROJEKTOWO-KONKURSOWA JEDNOSTKI ORGANIZACYJNEJ POMOCY SPOŁECZNEJ (w całym okresie sprawozdawczym) 20

Prognoza rok po ocenie PROJEKTY WSPÓŁFINANSOWANE z EFS Liczba projektów 1 0 0 0 0 Ogółem liczba osób objętych projektami 2 0 0 0 0 Łączna kwota środków EFS 3 0 0 0 0 W tym: UDZIAŁ W KONKURSACH OGŁASZANYCH PRZEZ MRPiPS Liczba konkursów 4 1 1 1 1 Ogółem liczba osób objętych projektami 5 4 3 3 3 W tym: UDZIAŁ W PROGRAMACH OSŁONOWYCH (nie wymienione wyżej) Liczba programów 6 1 1 1 1 Ogółem liczba osób objętych projektami 7 1 701 1 593 1 593 1 593 W tym: 9. Współpraca z organizacjami pozarządowymi - zadania zlecone w obszarze pomocy i wsparcia WSPÓŁPRACA Z ORGANIZACJAMI POZARZĄDOWYMI - ZADANIA ZLECONE W OBSZARZE POMOCY I WSPARCIA (w całym okresie sprawozdawczym) Prognoza rok po ocenie Liczba organizacji pozarządowych z którymi współpracuje OPS/PCPR 1 1 1 1 1 ZLECENIA W TRYBIE DZIAŁALNOŚCI POŻYTKU PUBLICZNEGO Liczba organizacji pozarządowych, którym zlecono zadania 2 1 1 1 1 Liczba zleceń / umów 3 1 1 1 1 Wartość przekazanych dotacji dla organizacji pozarządowych w złotych 4 25 000 25 000 25 000 25 000 ZLECENIA W TRYBIE ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Liczba organizacji pozarządowych, którym zlecono zadania Wartość przekazanych dotacji dla organizacji pozarządowych w złotych 5 0 0 0 0 6 0 0 0 0 WYBRANE USŁUGI POMOCY SPOŁECZNEJ Usługi opiekuńcze Liczba organizacji pozarządowych, którym zlecono zadania Wartość przekazanych dotacji dla organizacji pozarządowych w złotych 7 0 0 0 0 8 0 0 0 0 Specjalistyczne usługi opiekuńcze Liczba organizacji pozarządowych, którym zlecono zadania 9 1 1 1 1 21

Prognoza rok po ocenie Wartość przekazanych dotacji dla organizacji pozarządowych w złotych 10 25 000 25 000 25 000 25 000 Prowadzenie placówki pomocy społecznej Liczba organizacji pozarządowych, którym zlecono zadania Wartość przekazanych dotacji dla organizacji pozarządowych w złotych 11 0 0 0 0 12 0 0 0 0 10. Wskaźniki oceny zasobów pomocy społecznej 10.1. KADRA PRACOWNIKÓW SOCJALNYCH Wskaźnik wykształcenia pracowników socjalnych - gmina potrzeby 2019 potrzeby liczba pracowników socjalnych posiadających wyższe wykształcenie 1 10 10 11 11 10 11 11 liczba wszystkich pracowników socjalnych 2 11 10 11 11 10 11 11 w1 / w2 x 100% 3 91 100 100 100 100 100 100 4 110 100 100 100 100 100 Wskaźnik profesjonalizacji kadry - gmina potrzeby 2019 potrzeby liczba osób pełniących funkcje kierownicze i pracowników socjalnych posiadających specjalizację z organizacji pomocy społecznej liczba pozostałych osób zatrudnionych posiadających specjalizację z organizacji pomocy społecznej * 1 5 5 5 5 5 5 5 2 4 4 4 4 4 4 4 liczba wszystkich zatrudnionych osób 3 57 59 63 76 80 81 81 w1+w2 / w3 x 100% 4 16 15 14 12 11 11 11 5 94 93 86 92 100 100 * nie ujęci w wierszu 1 Wskaźnik specjalizacji pracowników socjalnych I - gmina potrzeby 2019 potrzeby liczba pracowników socjalnych posiadających specjalizację I st. w zawodzie 1 0 0 0 0 2 2 2 liczba wszystkich pracowników socjalnych 2 11 10 11 11 10 11 11 w1 / w2 x 100% 3 0 0 0 0 20 18 18 4 0 0 0 0 90 100 22

Wskaźnik specjalizacji pracowników socjalnych II - gmina potrzeby 2019 potrzeby liczba pracowników socjalnych posiadających specjalizację II st. w zawodzie 1 0 0 0 0 0 0 0 liczba wszystkich pracowników socjalnych 2 11 10 11 11 10 11 11 w1 / w2 x 100% 3 0 0 0 0 0 0 0 4 0 0 0 0 0 0 Wskaźnik wolontariatu - gmina potrzeby 2019 potrzeby liczba wolontariuszy 1 0 0 0 0 0 0 0 liczba wszystkich pracowników 2 62 63 68 79 83 86 86 w1 / w2 x 100% 3 0 0 0 0 0 0 0 4 0 0 0 0 0 0 Wskaźnik dostępności kadry pracy socjalnej I - gmina i miasto na prawach powiatu potrzeby / 2019 potrzeby / liczba pracowników socjalnych 1 11 10 11 11 10 11 11 liczba mieszkańców 2 27 956 27 956 27 645 27 510 27 432 27 432 27 432 w1 / w2 x 2000 3 0,79 0,72 0,80 0,80 0,73 0,80 0,80 4 91 111 100 91 110 100 Wskaźnik dostępności kadry pracy socjalnej II - gmina i miasto na prawach powiatu potrzeby / 2019 potrzeby / liczba pracowników socjalnych 1 11 10 11 11 10 11 11 liczba rodzin (w tym osób samotnie gospodarujących) objętych pracą socjalną w1 / w2 x 50 2 672 705 775 1 140 2 197 2 197 2 197 3 0,82 0,71 0,71 0,48 0,23 0,25 0,25 4 87 100 68 48 109 100 23

Wskaźnik dostępności kadry pracy socjalnej V Warunki 2015 2016 2017 (rok oceny) 1 na 2 tys. min. 3 1 na 50 rodzin Minimalna liczba pracowników socjalnych potrzebnych do spełnienia warunku Minimalna liczba pracowników socjalnych potrzebnych do spełnienia warunku Minimalna liczba pracowników socjalnych potrzebnych do spełnienia warunku 1 2 3 1 3 3 4 2 5 12 34 Ogółem 3 3 3 4 10.2. KOSZTY Wskaźnik wydatków na utrzymanie jednostki - gmina 2019 Całkowity roczny koszt prowadzenia i utrzymania jednostki w zł Wydatki na realizację zadań pomocy i integracji społecznej ogółem w zł bez względu na źródło finansowania OGÓŁEM z tablicy 7 w1 / w2 x 100% 1 18 124 107 5 065 930 5 692 936 5 906 930 5 943 815 5 943 815 5 943 815 2 18 124 107 18 792 417 19 635 540 21 361 816 36 425 423 35 190 644 35 190 644 3 100 27 29 28 16 17 17 4 27 107 97 57 106 100 10.3. OSOBY I RODZINY KORZYSTAJĄCE Z POMOCY I WSPARCIA Wskaźnik deprywacji lokalnej - gmina i miasto na prawach powiatu liczba osób w rodzinach, którym decyzją przyznano świadczenie 1 3 120 3 023 3 015 2 586 2 366 2 366 liczba mieszkańców 2 27 956 27 956 27 645 27 510 27 432 27 432 liczba osób w rodzinach, którym przyznano świadczenie na każde 1000 mieszkańców w1 / w2 x 1000 3 111,60 108,13 109,06 94,00 86,25 86,25 4 97 101 86 92 100 Wskaźnik długotrwale korzystających z pomocy - gmina i miasto na prawach powiatu liczba osób długotrwale korzystających ze świadczeń 1 1 123 1 205 1 254 1 176 1 053 1 053 liczba osób, którym przyznano świadczenie 2 2 055 2 068 2 018 1 857 1 648 1 648 procentowy udział osób długotrwale korzystających ze świadczeń w ogólnej liczbie świadczeniobiorców 3 55 58 62 63 64 64 24

w1 / w2 x 100% 4 105 107 102 102 100 Wskaźnik pomocy pieniężnej - gmina liczba osób, którym przyznano świadczenie pieniężne liczba osób, którym przyznano świadczenie OGÓŁEM w1 / w2 x 100% 1 1 204 1 170 1 088 999 929 929 2 2 055 2 068 2 018 1 857 1 648 1 648 3 59 57 54 54 56 56 4 97 95 100 104 100 Wskaźnik pomocy niepieniężnej - gmina liczba osób, którym przyznano świadczenie niepieniężne liczba osób, którym przyznano świadczenie OGÓŁEM w1 / w2 x 100% 1 1 131 1 195 1 156 1 049 954 954 2 2 055 2 068 2 018 1 857 1 648 1 648 3 55 58 57 56 58 58 4 105 98 98 104 100 10.4. POWODY PRZYZNANIA POMOCY Struktura rodzin, którym przyznano pomoc według powodów przyznania pomocy - gmina Ubóstwo Bezrobocie Niepełnosprawność Długotrwała lub ciężka choroba Bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gosp. domowego Alkoholizm Narkomania Potrzeba ochrony macierzyństwa 1 37 36 37 40 38 38 2 67 66 61 63 64 64 3 7 7 8 11 15 15 4 21 22 20 22 25 25 5 7 7 6 6 5 5 6 3 3 4 3 4 4 7 0 0 0 0 0 0 8 1 2 2 2 2 2 25

Przemoc w rodzinie 9 0 0 1 0 0 0 Wskaźnik pomocy z powodu bezdomności - gmina i miasto na prawach powiatu liczba osób objęta indywidualnym programem wychodzenia z bezdomności liczba rodzin, którym udzielono pomocy z powodu bezdomności 1 0 0 0 0 0 0 2 25 23 20 18 14 14 liczba rodzin, którym przyznano świadczenie 3 1 385 1 359 1 370 1 211 1 113 1 113 w2 / w3 x 100% 4 2 2 1 1 1 1 5 100 50 100 100 100 10.5. POMOC W FORMIE ŚWIADCZEŃ Wskaźnik zasiłku stałego - gmina i miasto na prawach powiatu średnia wysokość zasiłku stałego dla osób samotnie gospodarujących w zł częstotliwość w miesiącach średnia wysokość zasiłku stałego dla osoby w rodzinie w zł częstotliwość w miesiącach 1 461 467 489 552 551 551 2 10 10 10 10 10 10 3 293 300 314 322 281 281 4 8 9 9 9 9 9 Wskaźnik zasiłku okresowego - gmina i miasto na prawach powiatu średnia wysokość zasiłku okresowego w zł częstotliwość w miesiącach średnia wysokość zasiłku okresowego z powodu bezrobocia w zł częstotliwość w miesiącach średnia wysokość zasiłku okresowego z powodu długotrwałej choroby w zł częstotliwość w miesiącach średnia wysokość zasiłku okresowego z powodu niepełnosprawności w zł 1 334 334 349 361 347 347 2 8 8 8 8 8 8 3 334 334 351 363 354 354 4 8 8 7 8 8 8 5 0 0 194 255 189 189 6 0 0 3 6 5 5 7 0 0 147 204 129 129 26

częstotliwość w miesiącach średnia wysokość zasiłku okresowego z powodu możliwości utrzymania uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego w zł częstotliwość w miesiącach 8 0 0 3 5 6 6 9 0 0 0 0 388 388 10 0 0 0 0 1 1 Wskaźnik zasiłku celowego - gmina i miasto na prawach powiatu średnia wysokość zasiłku celowego na osobę w roku w zł 1 642 552 594 600 617 617 10.6. POMOC W FORMIE USŁUG Wskaźnik korzystających z usług opiekuńczych i specjalistycznych usług opiekuńczych realizowanych w ramach zadań własnych - gmina i miasto na prawach powiatu liczba osób objęta pomocą w formie usług opiekuńczych w wieku poprodukcyjnym* 1 20 20 153 146 120 120 Liczba mieszkańców w wieku poprodukcyjnym* 2 3 154 5 746 6 029 6 176 6 217 6 217 w1 / w2 x 100% 3 1 0 3 2 2 2 4 0 0 67 100 100 * wiek poprodukcyjny: kobiety w wieku 60 i więcej, mężczyźni 65 i więcej Wskaźnik kontraktu socjalnego - gmina liczba osób objętych kontraktem socjalnym 1 6 2 0 1 1 0 liczba osób, którym przyznano świadczenie 2 2 055 2 068 2 018 1 857 1 648 1 648 w1 / w2 x 100% 3 0 0 0 0 0 0 4 0 0 0 0 0 Wskaźnik reintegracji społeczno-zawodowej - gmina i miasto na prawach powiatu liczba osób z indywidualnym programem zatrudnienia socjalnego i osób z kontraktem socjalnym w KIS 1 0 0 0 0 0 0 liczba osób długotrwale bezrobotnych 2 1 307 1 222 976 869 609 609 27

w1 / w2 x 100% 3 0 0 0 0 0 0 4 0 0 0 0 0 10.7. POMOC INSTYTUCJONALNA Wskaźnik zaspokojenia potrzeb miejsc w domach pomocy społecznej - gmina liczba osób umieszczonych w domu pomocy społecznej liczba osób oczekujących na umieszczenie w domu pomocy społecznej (w1x100)/(w1+w2) 1 0 0 0 0 0 0 2 0 0 0 0 0 0 3 0 0 0 0 0 0 4 0 0 0 0 0 Wskaźnik zaspokojenia potrzeb miejsc w środowiskowych domach samopomocy - gmina liczba osób umieszczonych w środowiskowych domach samopomocy liczba osób oczekujących na umieszczenie w środowiskowym domu samopomocy (w1x100)/(w1+w2) 1 60 60 60 60 60 60 2 2 0 0 0 0 0 3 97 100 100 100 100 100 4 103 100 100 100 100 Wskaźnik zaspokojenia potrzeb miejsc w mieszkaniach chronionych - gmina 8 progn liczba osób umieszczonych w mieszkaniu chronionym 1 0 0 0 0 0 0 liczba osób oczekujących na umieszczenie w mieszkaniu chronionym 2 0 0 0 0 0 0 (w1x100)/(w1+w2) 3 0 0 0 0 0 0 4 0 0 0 0 0 10.8. ODMOWY POMOCY I WSPARCIA (tylko w zakresie zagadnień związanych z pomocą społeczną) Wskaźnik odmów - gmina i miasto na prawach powiatu 28

liczba decyzji odmownych 1 3 3 3 9 9 9 liczba decyzji przyznających zasiłek / usługę 2 5 032 4 835 5 184 4 134 4 376 4 376 w1/(w1+w2) x 100% 3 0 0 0 0 0 0 4 0 0 0 0 0 Wskaźnik odmów z powodu nie spełnienia kryterium dochodowego - gmina i miasto na prawach powiatu liczba decyzji odmownych z powodu nie spełnienia kryterium dochodowego 1 3 2 0 3 5 5 liczba decyzji odmownych 2 3 3 3 9 9 9 w1 / w2 x 100% 3 100 67 0 33 56 56 4 67 0 0 170 100 Wskaźnik odmów z powodu braku środków - gmina i miasto na prawach powiatu liczba decyzji odmownych z powodu braku środków 1 0 1 0 0 0 0 liczba decyzji odmownych 2 3 3 3 9 9 9 w1 / w2 x 100% 3 0 33 0 0 0 0 4 0 0 0 0 0 10.9. BUDŻET POLITYKI SPOŁECZNEJ Struktura wydatków na zadania realizowane w ramach polityki społecznej (działy) - gmina Wyszczególnienie 2015 2016 2017 Potrzeby 2019 Potrzeby Kwota %* Kwota %* Kwota %* Kwota %* Kwota %* Ogółem wydatki 1 37 826 864 100 38 240 702 100 38 240 702 100 851 - OCHRONA ZDROWIA 2 429 808 415 430 431 675 1 458 100 1 458 100 1 852 - POMOC SPOŁECZNA 3 11 576 115 31 12 484 323 33 12 484 323 33 853 - POZOSTAŁE ZADANIA W ZAKRESIE POLITYKI SPOŁECZNEJ 854 - EDUKACYJNA OPIEKA WYCHOWAWCZA 4 2 283 0 5 000 0 5 000 0 5 502 249 416 994 311 202 1 85 400 0 85 400 0 855 - RODZINA 6 25 505 589 67 25 207 879 66 25 207 879 66 * procentowy udział w wydatkach ogółem 29

Struktura wydatków na zadania realizowane w ramach polityki społecznej (rozdziały) - gmina Wyszczególnienie 2015 2016 2017 Potrzeby 2019 Potrzeby Kwota %* Kwota %* Kwota %* Kwota %* Kwota %* Ogółem wydatki 1 37 826 864 100,00 38 240 702 100,00 38 240 702 100,00 85153 - Przeciwdziałanie narkomanii 2 14 493 16 244 13 943 0,04 16 500 0,04 16 500 0,04 85154 - Przeciwdziałanie alkoholizmowi 3 415 315 399 186 417 732 1,10 441 600 1,15 441 600 1,15 85202 - Domy pomocy społecznej 4 1 503 940 1 681 168 1 676 896 4,43 1 750 000 4,58 1 750 000 4,58 85203 - Ośrodki Wsparcia 5 1 477 920 1 316 191 1 594 073 4,21 1 499 539 3,92 1 499 539 3,92 85205 - Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie 85213 - Składki na ubezpieczenie zdrowotne opłacane za osoby pobierające niektóre świadczenia z pomocy społecznej, niektóre świadczenia rodzinne oraz za osoby uczestniczące w zajęciach centrum integracji społecznej 6 34 558 35 058 35 058 0,09 35 900 0,09 35 900 0,09 7 246 041 280 609 269 816 0,71 272 000 0,71 272 000 0,71 85214 - Zasiłki okresowe, celowe i pomoc w naturze oraz składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (od roku 2017) 8 1 953 520 5,16 1 651 000 4,32 1 651 000 4,32 85215 - Dodatki mieszkaniowe 9 1 136 250 1 097 447 1 039 602 2,75 1 031 219 2,70 1 031 219 2,70 85216 - Zasiłki stałe 10 1 001 077 1 172 606 1 147 309 3,03 741 000 1,94 741 000 1,94 85219 - Ośrodek Pomocy Społecznej 11 1 395 024 1 519 228 1 587 354 4,20 1 689 734 4,42 1 689 734 4,42 85220 - Specjalistyczne poradnictwo, mieszkania chronione i ośrodki interwencji kryzysowej 12 0 0 0 0,00 0 0,00 0 0,00 85228 - Usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze 13 1 465 535 1 555 035 1 588 713 4,20 1 648 734 4,31 1 648 734 4,31 85230 - Pomoc w zakresie dożywiania 14 581 105 1,54 494 000 1,29 494 000 1,29 85231 - Pomoc dla cudzoziemców 15 0 0 0 0,00 0 0,00 0 0,00 85232 - Centra Integracji Społecznej 16 0 0 0 0,00 0 0,00 0 0,00 85278 - Usuwanie skutków klęsk żywiołowych 17 0 0 0 0,00 28 762 0,08 28 762 0,08 85295 - Pozostała działalność W tym: - klub integracji społecznej, - warsztat terapii zajęciowej, - prace społecznie użyteczne 18 102 669 0,27 1 642 435 4,29 1 642 435 4,29 85311 - Rehabilitacja zawodowa i społeczna osób niepełnosprawnych 85321 - Zespoły orzekania o niepełnosprawności 85324 - Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych 85395 - Pozostała działalność w zakresie polityki społecznej 85415 - Pomoc materialna dla uczniów o charakterze socjalnym (od roku 2017) 85416 - Pomoc materialna dla uczniów o charakterze motywacyjnym 19 0 0 0 0,00 0 0,00 0 0,00 20 0 0 0 0,00 0 0,00 0 0,00 21 0 0 0 0,00 0 0,00 0 0,00 22 0 705 2 283 0,01 5 000 0,01 5 000 0,01 23 297 702 0,79 72 000 0,19 72 000 0,19 24 13 500 0,04 13 400 0,04 13 400 0,04 85501 - Świadczenie wychowawcze 25 14 402 851 38,08 14 190 000 37,11 14 190 000 37,11 85502 - Świadczenia rodzinne, świadczenie z funduszu alimentacyjnego oraz składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z ubezpieczenia społecznego 26 9 817 059 25,95 9 532 265 24,93 9 532 265 24,93 85504 - Wspieranie rodziny 27 140 078 0,37 158 568 0,41 158 568 0,41 30

Wyszczególnienie 85505 - Tworzenie i funkcjonowanie żłobków 85506 - Tworzenie i funkcjonowanie klubów dziecięcych 2015 2016 2017 Potrzeby 2019 Potrzeby Kwota %* Kwota %* Kwota %* Kwota %* Kwota %* 28 824 483 2,18 919 523 2,40 919 523 2,40 29 0 0,00 0 0,00 0 0,00 85507 - Dzienni opiekunowie 30 0 0,00 0 0,00 0 0,00 85508 - Rodziny zastępcze 31 148 825 0,39 178 000 0,47 178 000 0,47 85510 - Działalność placówek opiekuńczo-wychowawczych 32 172 293 0,46 229 523 0,60 229 523 0,60 * procentowy udział w wydatkach ogółem Struktura wydatków na zadania realizowane w ramach polityki społecznej (działy) - w budżecie OPS/PCPR - gmina Wyszczególnienie 2015 2016 2017 Potrzeby 2019 Potrzeby Kwota %* Kwota %* Kwota %* Kwota %* Kwota %* Ogółem wydatki 1 36 425 423 100 35 190 644 100 35 190 644 100 851 - OCHRONA ZDROWIA 2 23 400 0 0 0 23 400 0 23 400 0 852 - POMOC SPOŁECZNA 3 11 473 446 32 10 839 888 31 10 839 888 31 853 - POZOSTAŁE ZADANIA W ZAKRESIE POLITYKI SPOŁECZNEJ 854 - EDUKACYJNA OPIEKA WYCHOWAWCZA 4 0 0 0 0 0 0 5 460 832 388 091 288 652 1 72 000 0 72 000 0 855 - RODZINA 6 24 663 325 68 24 255 356 69 24 255 356 69 * procentowy udział w wydatkach ogółem Struktura wydatków na zadania realizowane w ramach polityki społecznej - w budżecie OPS/PCPR (rozdziały) - gmina Wyszczególnienie 2015 2016 2017 Potrzeby 2019 Potrzeby Kwota %* Kwota %* Kwota %* Kwota %* Kwota %* Ogółem wydatki 1 36 425 423 100,00 35 190 644 100,00 35 190 644 100,00 85153 - Przeciwdziałanie narkomanii 2 0 0 0 0,00 0 0,00 0 0,00 85154 - Przeciwdziałanie alkoholizmowi 3 23 400 0 0 0,00 23 400 0,07 23 400 0,07 85202 - Domy pomocy społecznej 4 1 503 940 1 681 168 1 676 896 4,60 1 750 000 4,97 1 750 000 4,97 85203 - Ośrodki Wsparcia 5 249 643 852 895 1 594 073 4,38 1 499 539 4,26 1 499 539 4,26 85205 - Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie 85213 - Składki na ubezpieczenie zdrowotne opłacane za osoby pobierające niektóre świadczenia z pomocy społecznej, niektóre świadczenia rodzinne oraz za osoby uczestniczące w zajęciach centrum integracji społecznej 6 34 558 35 058 35 058 0,10 35 900 0,10 35 900 0,10 7 246 041 280 411 269 816 0,74 271 000 0,77 271 000 0,77 85214 - Zasiłki okresowe, celowe i pomoc w naturze oraz składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (od roku 2017) 8 1 953 520 5,36 1 651 000 4,69 1 651 000 4,69 85215 - Dodatki mieszkaniowe 9 1 136 250 1 097 447 1 039 602 2,85 1 031 219 2,93 1 031 219 2,93 85216 - Zasiłki stałe 10 999 958 1 170 794 1 147 309 3,15 740 000 2,10 740 000 2,10 31

Wyszczególnienie 2015 2016 2017 Potrzeby 2019 Potrzeby Kwota %* Kwota %* Kwota %* Kwota %* Kwota %* 85219 - Ośrodek Pomocy Społecznej 11 1 395 024 1 519 228 1 587 354 4,36 1 689 734 4,80 1 689 734 4,80 85220 - Specjalistyczne poradnictwo, mieszkania chronione i ośrodki interwencji kryzysowej 12 0 0 0 0,00 0 0,00 0 0,00 85228 - Usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze 13 1 465 535 1 555 035 1 588 713 4,36 1 648 734 4,69 1 648 734 4,69 85230 - Pomoc w zakresie dożywiania 14 581 105 1,60 494 000 1,40 494 000 1,40 85231 - Pomoc dla cudzoziemców 15 0 0 0 0,00 0 0,00 0 0,00 85232 - Centra Integracji Społecznej 16 0 0 0 0,00 0 0,00 0 0,00 85278 - Usuwanie skutków klęsk żywiołowych 85295 - Pozostała działalność W tym: - klub integracji społecznej, - warsztat terapii zajęciowej, - prace społecznie użyteczne 85311 - Rehabilitacja zawodowa i społeczna osób niepełnosprawnych 85321 - Zespoły orzekania o niepełnosprawności 85324 - Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych 85395 - Pozostała działalność w zakresie polityki społecznej 85415 - Pomoc materialna dla uczniów o charakterze socjalnym (od roku 2017) 85416 - Pomoc materialna dla uczniów o charakterze motywacyjnym 17 0 0 0 0,00 28 762 0,08 28 762 0,08 18 0 0,00 0 0,00 0 0,00 19 0 0 0 0,00 0 0,00 0 0,00 20 0 0 0 0,00 0 0,00 0 0,00 21 0 0 0 0,00 0 0,00 0 0,00 22 0 0 0 0,00 0 0,00 0 0,00 23 288 652 0,79 72 000 0,20 72 000 0,20 24 0 0,00 0 0,00 0 0,00 85501 - Świadczenie wychowawcze 25 14 394 100 39,52 14 175 000 40,28 14 175 000 40,28 85502 - Świadczenia rodzinne, świadczenie z funduszu alimentacyjnego oraz składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z ubezpieczenia społecznego 26 9 808 029 26,93 9 514 265 27,04 9 514 265 27,04 85504 - Wspieranie rodziny 27 140 078 0,38 158 568 0,45 158 568 0,45 85505 - Tworzenie i funkcjonowanie żłobków 85506 - Tworzenie i funkcjonowanie klubów dziecięcych 28 0 0,00 0 0,00 0 0,00 29 0 0,00 0 0,00 0 0,00 85507 - Dzienni opiekunowie 30 0 0,00 0 0,00 0 0,00 85508 - Rodziny zastępcze 31 148 825 0,41 178 000 0,51 178 000 0,51 85510 - Działalność placówek opiekuńczo-wychowawczych 32 172 293 0,47 229 523 0,65 229 523 0,65 * procentowy udział w wydatkach ogółem 11. Wnioski końcowe Analizując dane zebrane w ocenie zasobów pomocy społecznej w Gminie Prudnik należy sformułować główny wniosek o następującej treści: W zdecydowanej większości obszarów funkcjonowania pomocy społecznej w Gminie Prudnik w ocenianym okresie zauważalna jest tendencja spadkowa niekorzystnych zjawisk, co może świadczyć o zmniejszaniu się obszarów biedy i skali niekorzystnych zjawisk co jest związane przede wszystkim z polityką społeczną Państwa oraz korzystną koniunkturą na lokalnym rynku pracy. Na podstawie przeanalizowanych danych, należy stwierdzić, że kierownictwo Ośrodka Pomocy Społecznej winno prowadzić stałą ewaluację celów szczegółowych. Ocena zasobów pomocy Społecznej na rok wskazuje następujące zjawiska/problemy wymagające podjęcia działań dla ich rozwiązania/zminimalizowania: - problemy demograficzne związane ze starzeniem się i niedołężnieniem społeczeństwa oraz konieczność zapewnienia usług w tym zakresie, - utrwalone w dużej części społeczeństwa niekorzystne zjawiska w tym tzw. dziedziczenie ubóstwa, niedostosowanie społeczne, bezrobocie w tym wykluczenie z rynku pracy, - niepełnosprawność, - problemy funkcjonowania rodzin i pieczy zastępczej. Potwierdzeniem przedstawionych problemów występujących w wyspecyfikowanych obszarach są następujące tendencje : - trwale utrzymujący się spadek ludności, - utrzymująca się na wysokim poziomie odpłatność gminy za pobyt osób w domach pomocy społecznej, 32