Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 2 CKU w Kluczborku Lista tematów do części ustnej egzaminu maturalnego z języka polskiego w sesji wiosennej 2014 r.
KATEGORIA LITERATURA 1. Poddaj analizie wybrane liryki W. Szymborskiej w celu wykazania obecności w nich motywu obcości i samotności człowieka w świecie współczesnym. 2. Polemiki, spory, prowokacje - starcia pokoleń literackich. Omów na przykładach wybranych utworów. 3. Motyw wędrówki w literaturze. Omów różne jego wersje w wybranych utworach. 4. Omów na przykładach metamorfozę bohatera i jej sens w literaturze wybranych epok. 5. Przedstaw kreacje bohaterów, którzy doświadczyli okrucieństw II wojny i próbują odbudować świat wartości. 6. Groteska jako sposób wyrażania w literaturze tragiczności świata. Omów problem na przykładach wybranych utworów z różnych epok. 7. Utopia i antyutopia w literaturze - sposoby ich kreowania i funkcje. Omów problem na wybranych przykładach. 8. Polacy w satyrze i karykaturze literackiej. Przedstaw sposoby kreowania portretów i ich funkcje analizując utwory pochodzące z co najmniej 2 epok. 9. Literatura faktu. Dokonaj analizy i interpretacji tego zjawiska kulturowego XX wieku na wybranych przykładach 10. Polskie utwory literackie, które zasługują Twoim zdaniem na miano arcydzieł minionego stulecia. Analizując wybrane przykłady scharakteryzuj kryteria oceny, którymi się posłużyłeś. 11. Don Kichot na polskich drogach, czyli literackie portrety idealistów i marzycieli. Omów sposoby ich kreowania analizując dzieła pochodzące z co najmniej 2 epok. 12. Dlaczego ludzie wybierają niekiedy samotność? Odpowiedz na pytanie, analizując znane dzieła literackie różnych epok. 13. System wartości prezentowany przez bohaterów A. Sapkowskiego i J.R. Tolkiena w konfrontacji ze średniowiecznym etosem rycerskim. Omów problem poddając analizie wybrane przykłady literackie. 14. Odmienne postawy człowieka wobec śmierci. Omów na przykładach polskich dzieł literackich średniowiecza i renesansu. 15. Na podstawie wybranych przykładów z różnych epok omów wpływ antyku na rozwój i kształt literatury polskiej. 16. Wyjaśnij na wybranych przykładach, co dla bohaterów literackich różnych epok znaczy
słowo HONOR? 17. Sposoby mówienia o buncie wobec rzeczywistości w utworach literackich i tekstach współczesnych muzyków młodzieżowych. Rozważ problem analizując wybrane przykłady. 18. Przedstaw kreacje bohaterów, którzy doświadczyli okrucieństw wojny i próbują odbudować świat wartości. 19. Analizując celowo dobrane utwory polskie i obce, scharakteryzuj różne odmiany awangardowego dramatu XX wieku. 20. Realizm, symbolizm, groteska - różne sposoby kreowania rzeczywistości w literaturze. Omów problem analizując wybrane utwory literackie. 21. Sposób kreowania bohatera dziecięcego w literaturze polskiej. Rozwiń temat analizując wybrane przykłady z różnych epok. 22. Kształt relacji polsko - żydowskich ukazany w literaturze polskiej. Przedstaw zagadnienie na wybranych przykładach literackich różnych epok 23. Szkoła i środowisko uczniowskie jako inspiracja dla twórców literackich. Przedstaw temat, odwołując się do wybranych utworów 24. W oparciu o teksty literackie XX w. przedstaw postawy człowieka wobec zagrożeń totalitaryzmu. 25. Twórcza i destrukcyjna siła miłości. Przedstaw zagadnienie analizując wybrane utwory z różnych epok. 26. Miasto - synonim cywilizacji i postępu czy obszar zepsucia i degeneracji? Rozważ na przykładzie wybranych utworów literackich. 27. Literatura XX wieku o domu i rodzinie - na serio i prześmiewczo (np. Dąbrowska, Zapolska, Gombrowicz, Pilch i inni). 28. Egzystencjaliści - filozofowie i pisarze. Na wybranych przykładach literackich przedstaw ich sposób widzenia świata i człowieka. 29. Różne obrazy i rola sił nieczystych w literaturze. Omów problem, odwołując się do wybranych przykładów z różnych epok. 30. Bohaterki polskich utworów romantycznych. Co je łączy, a co dzieli? Omów temat, analizując wybrane utwory literackie. 31. Dekalog bohaterów Josepha Conrada. Interpretując wybrane utwory, scharakteryzuj i oceń kanon moralny w nich zawarty.
KATEGORIA ZWIĄZKI LITERATURY Z INNYMI DZIEDZINAMI SZTUKI 1. Motyw tańca oraz sposoby jego ujęcia w wybranych utworach literatury polskiej i obrazach. 2. Przedstaw różne ujęcia Arkadii w literaturze i innych dziedzinach sztuki na przykładzie wybranych dzieł. 3. Omów funkcjonowanie toposu domu i rodziny w literaturze i malarstwie XIX i XX stulecia analizując wybrane dzieła sztuki. 4. Artystyczne interpretacje historii w literaturze i malarstwie. Analiza porównawcza dzieł sztuki. 5. Analizując wybrane przykłady, przedstaw rolę inspiracji biblijnych we współczesnej literaturze, filmie i malarstwie. 6. Motyw rozstania w literaturze i malarstwie. Omów na wybranych przykładach. 7. Czy piękno implikuje dobro? Odpowiedz, analizując celowo wybrane dzieła literackie i inne tekst kultury 8.Wizerunek anioła w literaturze i innych dziedzinach sztuki. Przedstaw na przykładach pięciu dzieł z różnych epok. 9. Duchy, diabły i upiory - różne sposoby ich przedstawiania w tekstach kultury. Analiza wybranych przykładów. 10. Moja miejscowość w poezji, piosence i malarstwie. Przedstaw i omów ujęcie tego tematu w wybranych dziełach. 11. Scharakteryzuj różnorodne sposoby przedstawiania przyrody ojczystej w literaturze i innych dziedzinach sztuki (na wybranych przykładach). 12. Witkacy - artysta wszechstronny. Zaprezentuj jego sylwetkę twórczą, analizując wybrane dzieła literackie i z innych dziedzin sztuki. 13. Wizje Boga w literaturze i innych dziedzinach sztuki. Przedstaw ich różnorodność na wybranych przykładach, pochodzących z dwóch sąsiadujących epok. 14. Impresja jako środek wyrazu w literaturze i malarstwie. Omów, odwołując się do wybranych przykładów. 15. Dziecko w literaturze i innych dziedzinach sztuki. Rozwiń temat, odwołując się do wybranych przykładów. 16. Obrazy marca 1968 r. Omów na wybranych przykładach różnych tekstów kultury. 17. Słowa memento mori uczyń kluczem do odczytania wybranych tekstów kultury z różnych epok. 18. Stanisław Wyspiański - malarz, dramaturg, poeta... Zaprezentuj sylwetkę twórczą artysty analizując wybrane dzieła literackie i z innych dziedzin sztuki. 19. Wielcy kochankowie na przestrzeni dziejów. Przedstaw ich kreacje literackie, teatralne i filmowe. 19. Motyw Ikara w literaturze i malarstwie. Zaprezentuj wybrane przykłady, analizując wybrane dzieła literackie i z innych dziedzin sztuki. 20. Motyw Stabat Mater w sztuce. Przedstaw, analizując wybrane przykłady literackie, plastyczne i muzyczne. 21. Motyw stworzenia świata i człowieka. Omów temat, analizując wybrane przykłady z literatury, malarstwa lub filmu. 22. Motyw śmierci. Przedstaw jego funkcjonowanie w literaturze i malarstwie dwóch wybranych epok. 23. Dawniejsze i współczesne wzorce rodziny. Przedstaw problem, analizując przykłady z literatury, filmu i innych
dzieł kultury. 24. Omów różne ujęcia motywu Sądu Ostatecznego w literaturze i sztuce. Odwołaj się do wybranych przykładów z różnych epok. 25. Omów funkcje brzydoty w literaturze i w innych dziedzinach sztuki. Przeanalizuj wybrane dzieła z różnych epok. 26. Analizując wybrane dzieła literatury i sztuki, określ, jakie było pojęcie piękna i urody kobiecej w dwóch różnych epokach. 27. Rozważ w oparciu o wybrane teksty kultury temat: Miasto jako przestrzeń życia człowieka. 28. Przedstaw pozytywne i negatywne wizerunki władców ukazane w literaturze i innych dziedzinach sztuki różnych epok. 29. Motyw śmierci w literaturze i malarstwie. Przedstaw na przykładzie epoki średniowiecza, baroku i romantyzmu. 30. Hagiografia pędzlem i piórem malowana. Ideał świętego w literaturze i malarstwie różnych epok. Omów problem, uwzględniając specyfikę formę artystycznego wyrazu. 31. Różne ujęcia motywu raju w literaturze i innych dziedzinach sztuki. Przedstaw, analizując wybrane przykłady z różnych epok. 32. Motyw femme fatale w literaturze. Przedstaw sposób prezentacji, odwołując się do wybranych tekstów kultury. 33. Zbigniew Herbert i Krzysztof Kieślowski jako twórcy dekalogu człowieka czasów zagrożenia. Odwołując się do wybranych dzieł, wskaż podobieństwa i różnice. KATEGORIA JĘZYK 1. Język środowiska, w którym żyję na co dzień. Omów zagadnienie gwary uczniowskiej, analizując zgromadzony materiał. 2. Zapożyczenia językowe. Omów problem i oceń zasadność najnowszych zapożyczeń w języku polskim, analizując zgromadzony materiał. 3. Wieloznaczność wyrazów i jej konsekwencje dla procesu komunikacji. Omów zagadnienie na wybranych przykładach tekstów kabaretowych. 4. Omów pochodzenie nazw miejscowych Twojego regionu. 5. Dlaczego niektóre wyrazy stają się modne? Zanalizuj przykłady ze współczesnej polszczyzny. 6. Język jako instrument walki o klienta. Zanalizuj wybrane materiały reklamowe. 7. Innowacje we współczesnej mowie potocznej, poezji i tekstach muzycznych a kryteria poprawności językowej. Poddaj analizie celowo zgromadzony materiał. 8. Język Internetu. Przedstaw jego charakterystyczne cechy na podstawie analizy wybranych list dyskusyjnych, blogów itp.
9. Dialekty terytorialnie języka polskiego jako tworzywo literackie. Omów na przykładach wybranych utworów. 10. Język prasy. Omów różne odmiany stylu publicystycznego na konkretnych przykładach. 11. Oceń język reklam telewizyjnych, radiowych i prasowych, uwzględniając ich wpływ na odbiorcę. 12. Dlaczego postawa użytkowników języka musi być racjonalna? Omów zjawiska puryzmu i liberalizmu językowego. Podaj przykłady ich stosowania oraz zaprezentuj stanowisko współczesnych językoznawców, analizując celowo dobrany materiał. 13. Zapożyczenia językowe. Omów problem i oceń zasadność najnowszych zapożyczeń w języku polskim, prezentując zebrany materiał językowy. 14. Poprawność językowa w prasie młodzieżowej i tekstach muzycznych. Omów temat, odwołując się do kilku wybranych przykładów. 15. Dokonaj analizy słownictwa związanego z Internetem, komputerem, telefonią komórkową. Oceń ich zrozumiałość i przydatność, posługując się kryteriami poprawności językowej. 16. Język wybranej subkultury młodzieżowej. Dokonaj jego charakterystyki na podstawie analizy zgromadzonego materiału. 17. Język mówiony mieszkańców okolic Kluczborka lub Twojej miejscowości. Dokonaj analizy typowych cech fleksyjnych, fonetycznych i leksykalnych. 18. Omów funkcje języka w tworzeniu groteskowych obrazów świata. Dokonaj analizy wybranych przykładów. 19. Odwołując się do historii języka, wyjaśnij, dlaczego polska ortografia jest tak skomplikowana. 20. W oparciu o zebrany materiał językowy, scharakteryzuj żargon uczniowski. 21. Teksty piosenek jako próba opisania rzeczywistości. Scharakteryzuj język wybranych utworów.