Data wydania: 21.08.2006 Data aktualizacji: Strona/stron 1/7 1. IDENTYFIKACJA SUBSTANCJI, PRODUCENTA I DYSTRYBUTORA Nazwa produktu: Wzór chemiczny: Inne nazwy: Producent: Dystrybutor: Tlenek cynku ZnO biel cynkowa 2. SKŁAD I INFORMACJA O SKŁADNIKACH Substancja stwarzająca zagroŝenie: Nazwa chemiczna % wag. Nr CAS Nr WE Symbol zagroŝenia Zwroty zagroŝenia (R)* tlenek cynku 100 1314-13-2 215-222-5 N 50/53 3. IDENTYFIKACJA ZAGROśEŃ Substancja została zaklasyfikowana jako niebezpieczna zgodnie z obowiązującym prawem. ZagroŜenie poŝarowe: ZagroŜenie toksykologiczne: ZagroŜenie ekotoksykologiczne: 4. PIERWSZA POMOC N Substancja stała, niepalna. Wdychanie najdrobniejszych cząstek wywołuje szybko mijające stany gorączkowe, w przebiegu swym podobne do zakaźnych nieŝytów dróg oddechowych. Tlenek cynku odkłada się w płucach. Działa bardzo toksycznie na organizmy wodne; moŝe powodować długo utrzymujące się niekorzystne zmiany w środowisku wodnym. Uwaga: W pierwszej kolejności naleŝy wyprowadzić poszkodowaną osobę ze skaŝonego pyłem tlenku cynku środowiska. Skontaktować się z lekarzem lub centrum toksykologicznym. Następstwa wdychania: 1. UłoŜyć poszkodowaną osobę w pozycji leŝącej. 2. W przypadku wystąpienia takiej potrzeby wykonać sztuczne oddychanie i zapewnić pomoc lekarską. Następstwa połknięcia: 1. Przepłukać usta. Podać 0,5 l wody do wypicia. U osoby przytomnej wywołać wymioty lub wykonać płukanie Ŝołądka. 2. Zapewnić spokój, leŝenie i ciepło. Zapewnić pomoc lekarską. Kontakt z oczami: 1. Przemywać zanieczyszczone oczy większą ilością letniej wody przez 15-20 minut, przy wywiniętych powiekach (usunąć przedtem szkła kontaktowe). 2. W przypadku konieczności zapewnić konsultację lekarza okulisty. Kontakt ze skórą: 1. Zdjąć zanieczyszczone ubranie. Oczyścić mechanicznie zanieczyszczoną skórę, przemyć duŝą ilością wody, a następnie wodą z łagodnym mydłem. 2. Zasięgnąć porady dermatologa, gdy wystąpi podraŝnienie skóry. 5. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU POśARU ZagroŜenia poŝarowe: Substancja niepalna. Nie stwarza zagroŝenia poŝarowego i
Data wydania: 21.08.2006 Data aktualizacji: Strona/stron 2/7 W przypadku poŝaru sąsiednich obiektów stosować: Zalecenia szczegółowe: Sprzęt ochronny straŝaków w warunkach duŝego poŝaru: wybuchowego. gaśnice CO2, gaśnice proszkowe z proszkiem gaszącym ABC lub BC, gaśnice pianowe. Nie jest zalecane stosowanie wody w przypadku gaszenia obiektów w sąsiedztwie magazynowania tlenku cynku. Podczas kontaktu tlenku cynku z wodą następuje wydzielanie znacznych ilości ciepła reakcji. JeŜeli w czasie poŝaru niezbędne staje się uŝycie wody, naleŝy ją tak zastosować, aby unikać kontaktów z tlenkiem cynku. Jeśli doszło do reakcji z wodą, naleŝy uŝyć jej równieŝ w takich ilościach, aby zostało zaabsorbowane ciepło reakcji. NaleŜy unikać wprowadzania wody do wnętrza pojemników z tlenkiem cynku, gdyŝ wskutek wydzielającego się ciepła moŝe nastąpić rozerwanie pojemników. Aparaty izolujące drogi oddechowe. 6. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU NIEZAMIERZONEGO UWOLNIENIA DO ŚRODOWISKA Środki ochrony osobistej: Zalecenia szczegółowe: Zabezpieczenie środowiska: Metody utylizacji: Ubrania robocze ze zwartej tkaniny, rękawice z tworzywa powlekanego, buty robocze, okulary ochronne w szczelnej obudowie, ochrony dróg oddechowych przed pyłami (filtr cząsteczkowy oznaczony kolorem białym i symbolem P2). Usunąć wszelkie potencjalne źródła zapłonu, uszczelnić uszkodzone opakowania, zebrany ze środowiska tlenek cynku umieścić w opakowaniu zastępczym. Zebraną substancję skierować do wtórnego zagospodarowania (np. do zasilania gleby). Zabezpieczyć studzienki ściekowe. W przypadku skaŝenia wód powiadomić odpowiednie władze. Na drodze składowania w wyznaczonym miejscu zgodnie z wymogami rozporządzenia Ministra Gospodarki w sprawie szczegółowych zasad usuwania, wykorzystywania i unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych. 7. POSTĘPOWANIE Z SUBSTANCJĄ I JEJ MAGAZYNOWANIE Postępowanie z substancją: Zalecenia szczególne dotyczące magazynowania: Podczas wykonywania wszelkich czynności z tlenkiem cynku nie jeść, nie pić, nie zaŝywać lekarstw, unikać bezpośrednich kontaktów z substancją, unikać wdychania pyłów, przestrzegać zasad higieny osobistej, stosować odzieŝ i sprzęt ochrony osobistej. Wszelkie pomieszczenia magazynowe muszą być wentylowane. Podłoga powinna być wykonana z materiału ceramicznego. Magazynowanie: We właściwie oznakowanych, zamkniętych, fabrycznych opakowaniach, z informacją w języku polskim zgodną z obowiązującymi normami. Temperatura przechowywania nie powinna przekraczać 30ºC. Zalecana jest temperatura niŝsza. Pomieszczenia muszą być suche. Przechowywać w oddzieleniu od materiałów utleniających i środków Ŝywności. Zasady magazynowania określa norma PN-89/C-81400.
Data wydania: 21.08.2006 Data aktualizacji: Strona/stron 3/7 Metody postępowania z odpadami: Za odpad moŝna uznać tlenek cynku, który w Ŝadnej postaci nie nadaje się do zagospodarowania. Odpadowa substancja moŝe być wykorzystana rolniczo. 8. KONTROLA NARAśENIA I ŚRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ Rozwiązania techniczne: Ogólne niezbędne do prawidłowego przewozu, magazynowania i stosowania tlenku cynku. Osobiste wyposaŝenie ochronne: Ręce: Oczy: Drogi oddechowe: Skóra i ciało: Ogólne środki ochrony: Rękawice z tworzywa sztucznego. Okulary ochronne w szczelnej obudowie (oprawa z tworzywa sztucznego). Ochrony dróg oddechowych w przypadku pracy w atmosferze z zawartością pyłu tlenku cynku (filtr cząsteczkowy oznaczony kolorem białym i symbolem P2). Ubrania ochronne ze zwartej tkaniny. Fartuchy ochronne. Ochrony zbiorowe: Higiena pracy: Wentylacja na stanowiskach pracy w obiektach zamkniętych. Zdroiki w pobliŝu stanowisk pracy. Obowiązują przepisy ogólne przemysłowej higieny pracy. Unikać bezpośredniego kontaktu powierzchni ciała i dróg oddechowych z tlenkiem cynku. Zanieczyszczone ubranie wymienić. Po pracy wymyć powierzchnię ciała oraz oczyścić ochrony osobiste. Nie jeść, nie pić, nie zaŝywać leków podczas pracy. Na bieŝąco usuwać substancję, która wydostała się do środowiska. Zapobieganie zagroŝeniom: Tam gdzie występuje moŝliwość pojawienia się niebezpiecznych stęŝeń pyłów, wprowadzić zraszanie rozproszoną wodą. Obowiązujące w Polsce najwyŝsze dopuszczalne stęŝenie (mg/m 3 ) w środowisku pracy: Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29.11.2002r. (Dz.U. Nr 217, poz. 1833) w sprawie najwyŝszych dopuszczalnych stęŝeń i natęŝeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy ze zmianą z dnia 1.10.2005r. (Dz.U. 212 poz.1769). NajwyŜsze dopuszczalne stęŝenie tlenku cynku w środowisku pracy: Tlenek cynku - w przeliczeniu na Zn dymy [1314-13-2] NDS 5 mg/m³, NDSCh 10 mg/m³. 9. WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNE Masa cząsteczkowa: Postać fizyczna, barwa, zapach: 81,39 g/mol Tlenek cynku w warunkach normalnych jest substancją stałą barwy białej, amfoterycznym proszkiem, nieodwracalnie zmieniającym barwę pod wpływem ogrzania. Tlenek cynku techniczny (biel cynkowa), jest białym pigmentem mineralnym zawierającym 98-99% tlenku cynku. Odporny na czynniki atmosferyczne, odbijający promienie słoneczne.
Data wydania: 21.08.2006 Data aktualizacji: Strona/stron 4/7 Temperatura topnienia: 1970ºC Temperatura sublimacji: 1970ºC Gęstość w 20ºC: 3,66 g/cm³ Rozpuszczalność w wodzie: Nie rozpuszcza się w wodzie. Rozpuszczalny w kwasach i ługach. ZagroŜenie wód: Małe. Reaktywność: Tlenek cynku jest substancją chemicznie słabo reaktywną. Po dłuŝszym leŝeniu traci swoje własności, łącząc się z ditlenkiem węgla z powietrza. Właściwości korozyjne: Nie posiada. Inne: Tlenek cynku otrzymywany jest przez utlenianie par cynku. Tlenek cynku stosowany jest jako pigment w przemyśle farb i lakierów, jako wypełniacz w przemyśle gumowym, kablowym, tworzyw sztucznych oraz w farmaceutykach i kosmetykach. 10. STABILNOŚĆ I REAKTYWNOŚĆ Stabilność i reaktywność: Właściwości korozyjne: Tlenek cynku przechowywany w warunkach normalnych jest produktem stabilnym. Unikać kontaktów z wilgocią (powstaje wodorotlenek cynku), ditlenkiem węgla, silnymi reduktorami i kwasami. Brak. 11. INFORMACJE TOKSYKOLOGICZNE Drogi naraŝenia: oczy tak połkniecie tak (większa ilość) skóra nie wdychanie pyłów tak Działanie miejscowe: Wdychanie pyłów, par i aerozoli: Wdychanie najdrobniejszych cząstek wywołuje szybko mijające stany gorączkowe, w przebiegu swym podobne do zakaźnych nieŝytów dróg oddechowych. Tlenek cynku odkłada się w płucach. Działanie drobno rozpylonego tlenku cynku polega na wywołaniu zamierania nabłonka dróg oddechowych lub znajdujących się tam drobnoustrojów, wskutek tworzenia się zdenaturowanego i obcogatunkowego białka, którego wchłanianie powoduje gorączkę. Typowe objawy gorączki: słodki smak w ustach, brak łaknienia, często wzmoŝone pragnienie, zmęczenie, senność, ucisk i ból w klatce piersiowej, czasami suchy kaszel, a następnie dreszcze i wysoka temperatura. Gorączka występuje tylko w wyniku działania świeŝo wytworzonych cząsteczek tlenku cynku. Nie moŝe być wywołana przez rozpylanie gotowego pyłu tlenku cynkowego. Połknięcie większej ilości: Wystąpią objawy podraŝnienia błon śluzowych przewodu pokarmowego, nudności, wymioty. Kontakt ze skórą: W indywidualnych przypadkach moŝe wystąpić podraŝnienie, zaczerwienienie, wysuszenie skóry. Kontakt z oczami: MoŜe wystąpić podraŝnienie, pieczenie, zaczerwienienie i łzawienie. Skutki zdrowotne naraŝenia ostrego: Następstwami nadmiernego wdychania pyłów tlenku cynku są: podraŝnienie błon śluzowych oczu i dróg oddechowych, znuŝenie, zawroty głowy, bóle głowy, nudności, wymioty, bezsenność. Skutki zdrowotne naraŝenia przewlekłego: Osoby, które są chronicznie naraŝone na oddychanie powietrzem z zawartością pyłów tlenku cynku, mogą uskarŝać się na podraŝnienia błon śluzowych, bóle i zawroty głowy, problemy z układem pokarmowym, wysuszenie skóry. 12. INFORMACJE EKOLOGICZNE
Data wydania: 21.08.2006 Data aktualizacji: Strona/stron 5/7 Tlenek cynku w środowisku ulega stopniowemu przekształceniu się w wodorotlenek cynku i węglan cynku substancję naturalnie występującą. tlenek cynku: EC50 (Dafnia magna) >1000 mg/l/48 godz. LC50 (Oncorhynchus mykiss) = 1,1 mg/l/96 godz. LC50 (Lepomis macrochirus) >320 mg/l/96 godz. LC50 (Pimephales promelas) = 2246 mg/l/96 godz. Stopień zagroŝenia wód: zagroŝenie praktycznie nie występuje. 13. POSTĘPOWANIE Z ODPADAMI Metody unieszkodliwiania: Zgodnie z ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz.U.62 poz. 628) oraz rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz.U.112 poz. 1206) Zawartość opakowania wg: rodzaju 06 13 99 inne, nie wymienione odpady. Opakowania wg: rodzaju 15 01 02 opakowania z tworzyw sztucznych rodzaju 15 01 04 opakowania z metali rodzaju 15 01 07 opakowania ze szkła Sposób likwidacji (D10) - termiczne przekształcanie odpadów w instalacjach lub urządzeniach zlokalizowanych na lądzie. ZuŜyte opakowania dostarczać do uprawnionych do ich przerabiania przedsiębiorstw. Opakowania opróŝnić całkowicie. 14. INFORMACJE O TRANSPORCIE A. Transport drogowy i kolejowy (ADR /RID) Nr UN: - Klasa: - Grupa pakowania: - Kod klasyfikacyjny: - Numer rozpoznawczy zagroŝenia: - Nalepka ostrzegawcza wg (ADR/RID): - B. Transport morski (IMDG) Nr UN: - Klasa: - Grupa pakowania: - EmS numer: - Zanieczyszczenie środowiska morskiego: nie Nalepka ostrzegawcza wg IMDG: - C. Transport lotniczy (IATA-DGR) Nr UN: - Klasa: - Grupa pakowania: - Nalepka ostrzegawcza wg IATA: - 15. INFORMACJE DOTYCZĄCE PRZEPISÓW PRAWNYCH Substancja została zaklasyfikowana jako niebezpieczna zgodnie z obowiązującym prawem.
Data wydania: 21.08.2006 Data aktualizacji: Strona/stron 6/7 Na etykietach naleŝy umieścić następujące informacje: Symbole ostrzegawcze na opakowaniach jednostkowych: N Napis ostrzegawczy na opakowaniach Produkt niebezpieczny dla środowiska. jednostkowych: Zwroty wskazujące rodzaj zagroŝenia R 50/53 Działa bardzo toksycznie na organizmy wodne; moŝe powodować długo utrzymujące się niekorzystne zmiany w środowisku wodnym. Zwroty określające warunki bezpiecznego stosowania R 60 Produkt i opakowanie usuwać jako odpad niebezpieczny. R 61 Unikać zrzutów do środowiska. Postępować zgodnie z instrukcją lub kartą charakterystyki. Kartę wykonano zgodnie z: Ustawą o substancjach i preparatach chemicznych z dnia 11.01.2001r. (Dz.U.11 poz.84; z późniejszymi zmianami). Rozporządzeniem w sprawie karty charakterystyki substancji niebezpiecznej i preparatu niebezpiecznego. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 3 lipca 2002 r. (Dz. U. Nr 140, poz. 1171) ze zmianą z dnia 14.12.2004r. (Dz.U. 2 z 2005r. poz.2). Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 28.09.2005r w sprawie wykazu substancji niebezpiecznych wraz z ich klasyfikacją i oznakowaniem - ZAŁĄCZNIK (Dz.U.201 poz.1674), (29ATP). Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 2.09.2003r. w sprawie oznakowania opakowań substancji niebezpiecznych i preparatów niebezpiecznych (Dz. U. Nr 173, poz. 1679 z późniejszymi zmianami). Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 2.09.2003r. w sprawie kryteriów i sposobu klasyfikacji substancji i preparatów chemicznych (Dz. U. Nr 171, poz. 1666 z późniejszymi zmianami). Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29.11.2002r. (Dz.U. Nr 217, poz. 1833) w sprawie najwyŝszych dopuszczalnych stęŝeń i natęŝeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy ze zmianą z dnia 1.10.2005r (Dz.U. 212 poz.1769). Ustawą z dnia 27.04.2001r. o odpadach (Dz.U.62 poz.628) oraz rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27.09.2001r. w sprawie katalogu odpadów (Dz.U.112 poz.1206). Ustawą z dnia 11 maja 2001 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych (Dz.U. 2001 nr 63 poz. 638). Klasyfikacją towarów niebezpiecznych zgodnie z Umową Europejską dotyczącą międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR). Ustawą z dnia 28 października 2002 r. o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych (Dz. U. 2002 nr 199 poz. 1671) z późniejszymi zmianami. Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 26.09.1997r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. 2003 nr 169 poz. 1650) z późniejszymi zmianami. Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 30.12.2004 roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy związanej z występowaniem w miejscu pracy czynników chemicznych (Dz. U. z 2005r. Nr 11, poz. 86). Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 21.12.2005r. w sprawie zasadniczych wymagań dla środków ochrony indywidualnej (Dz. U. Nr 259, poz. 2173). Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 26.09.1997r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. 2003 nr 169 poz. 1650) z późniejszymi zmianami. Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 30.12.2004 roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy związanej z występowaniem w miejscu pracy czynników chemicznych (Dz. U. z 2005r. Nr 11, poz. 86). Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 21.12.2005r. w sprawie zasadniczych wymagań dla środków ochrony indywidualnej (Dz. U. Nr 259, poz. 2173). 16. INNE INFORMACJE Chemiczne określenie produktu: Tlenek cynku
Data wydania: 21.08.2006 Data aktualizacji: Strona/stron 7/7 N R 50/53 Normy na sprzęt ochronny: PN-EN 141:2002 PN-EN 344:1996 PN-EN 166:2002 (U) PN-EN 374-3:2004 (U) PN-EN 466:1998 Powietrze na stanowiskach pracy PN-EN 1540:2004 PN-EN 689:2002 Zwroty wskazujące rodzaj zagroŝenia Produkt niebezpieczny dla środowiska, Działa bardzo toksycznie na organizmy wodne; moŝe powodować długo utrzymujące się niekorzystne zmiany w środowisku wodnym. Sprzęt ochrony układu oddechowego. Pochłaniacze i filtropochłaniacze, wymagania, badanie, znakowanie; Wymagania i metody badania obuwia bezpiecznego, ochronnego i zawodowego do uŝytku w pracy. Zmiana A1; Ochrona indywidualna oczu. Wymagania; Rękawice chroniące przed chemikaliami i mikroorganizmami. Wyznaczanie odporności na przenikanie chemikaliów; OdzieŜ ochronna. Ochrona przed ciekłymi chemikaliami. Wymagania dotyczące odzieŝy chroniącej przed chemikaliami z połączeniami nieprzepuszczającymi cieczy (typ 3); Powietrze na stanowiskach pracy. Terminologia Powietrze na stanowiskach pracy. Wytyczne oceny naraŝenia inhalacyjnego na czynniki chemiczne przez porównanie z wartościami dopuszczalnymi i strategia pomiarowa. Uwaga: UŜytkownik ponosi odpowiedzialność za podjęcie wszelkich kroków mających na celu spełnienie wymogów prawa krajowego. Informacja zawarta w powyŝszej karcie stanowi opis wymogów bezpieczeństwa uŝytkowania preparatu. UŜytkownik ponosi całkowitą odpowiedzialność za określenie przydatności produktu do określonych celów. Zawarte w niniejszej karcie dane nie stanowią oceny bezpieczeństwa miejsca pracy uŝytkownika. Karta charakterystyki nie moŝe być traktowana jako gwarancja właściwości preparatu. Produkt nie moŝe być uŝywany bez pisemnej zgody w Ŝadnym innym celu aniŝeli podanym w p.1 karty charakterystyki. Karta charakterystyki jest bezpośrednio przekazywana dystrybutorowi produktu, bez zapewnień lub gwarancji co do kompletności bądź szczegółowości wszystkich informacji lub zaleceń w niej zawartych. Kartę wykonano w Przedsiębiorstwie EKOS S.C. 80-266 Gdańsk, al. Grunwaldzka 209, tel/fax: (0-58)305-37- 46, www.ekos.gda.pl e-mail: ekos@ekos.gda.pl na podstawie informacji i konsultacji uzyskanych od Zamawiającego oraz materiałów z własnej bazy danych. Informacje zawarte w niniejszej karcie charakterystyki są zgodne z aktualnym stanem naszej wiedzy i spełniają warunki prawa krajowego oraz Unii Europejskiej. Informacje zawarte w niniejszej karcie charakterystyki nie są gwarancją parametrów technicznych czy przydatności do określonych zastosowań. * * * * *