OBRÓBKA CIEPLNA SILUMINU AK9

Podobne dokumenty
OBRÓBKA CIEPLNA SILUMINU AK132

OKREŚLANIE WŁASNOŚCI MECHANICZNYCH SILUMINU AK20 NA PODSTAWIE METODY ATND

SZACOWANIE WŁASNOŚCI MECHANICZNYCH SILUMINU AK9 NA PODSTAWIE METODY ATND

OKREŚLENIE WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNYCH SILUMINU AK132 NA PODSTAWIE METODY ATND.

WIELOMIANOWE MODELE WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNYCH STOPÓW ALUMINIUM

REJESTRACJA PROCESÓW KRYSTALIZACJI METODĄ ATD-AED I ICH ANALIZA METALOGRAFICZNA

ANALIZA KRYSTALIZACJI STOPU AlMg (AG 51) METODĄ ATND

WPŁYW MODYFIKACJI NA STRUKTURĘ I MORFOLOGIĘ PRZEŁOMÓW SILUMINU AK132

KRYSTALIZACJA I SKURCZ STOPU AK9 (AlSi9Mg) M. DUDYK 1, K. KOSIBOR 2 Akademia Techniczno Humanistyczna ul. Willowa 2, Bielsko Biała

WPŁYW RODZAJU SILUMINU I PROCESU TOPIENIA NA JEGO KRYSTALIZACJĘ

Maksymilian DUDYK Katedra Technologii Bezwiórowych Filia Politechniki Łódzkiej w Bielsku-Białej Bielsko-Biała, ul. Willowa 2.

ANALIZA KRZEPNIĘCIA I BADANIA MIKROSTRUKTURY PODEUTEKTYCZNYCH STOPÓW UKŁADU Al-Si

WPŁYW MODYFIKACJI NA STRUKTURĘ I MORFOLOGIĘ PRZEŁOMÓW SILUMINU AlSi7

WPŁYW DODATKÓW STOPOWYCH NA WŁASNOŚCI STOPU ALUMINIUM KRZEM O NADEUTEKTYCZNYM SKŁADZIE

MODYFIKACJA STOPU AK64

MODYFIKACJA SILUMINU AK20. F. ROMANKIEWICZ 1 Politechnika Zielonogórska,

FILTRACJA STOPU AlSi9Mg (AK9) M. DUDYK 1 Wydział Budowy Maszyn i Informatyki Akademia Techniczno - Humanistyczna ul. Willowa 2, Bielsko-Biała.

WPŁYW OBRÓBKI CIEPLNEJ NA WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNE SILUMINU AlSi17Cu3Mg

WPŁYW MODYFIKACJI NA STRUKTUR I MORFOLOGI PRZEŁOMÓW SILUMINU AK64

KRYSTALIZACJA EUTEKTYKI W SILUMINACH NADEUTEKTYCZNYCH

MODYFIKACJA SILUMINU AK12. Ferdynand ROMANKIEWICZ Folitechnika Zielonogórska, ul. Podgórna 50, Zielona Góra

MODYFIKACJA SILUMINU AK20 DODATKAMI ZŁOŻONYMI

ANALIZA KRZEPNIĘCIA I BADANIA MIKROSTRUKTURY STOPÓW Al-Si

ZMIANA WYBRANYCH WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNYCH SILUMINU AK9 PO OBRÓBCE METALOTERMICZNEJ

WYSOKOWYTRZYMAŁ Y SILUMIN CYNKOWO-MIEDZIOWY

WPŁYW OBRÓBKI CIEPLNEJ NA MIKROSTRUKTURĘ SILUMINÓW

MODYFIKACJA SILUMINÓW AK7 i AK9. F. ROMANKIEWICZ 1 Uniwersytet Zielonogórski, ul. Podgórna 50, Zielona Góra

SILUMIN NADEUTEKTYCZNY Z DODATKAMI Cr, Mo, W i Co

WPŁYW OBRÓBKI CIEPLNEJ NA WYBRANE WŁASNOŚCI STALIWA CHROMOWEGO ODPORNEGO NA ŚCIERANIE

OPTYMALIZACJA PARAMETRÓW OBRÓBKI CIEPLNEJ SILUMINU ALSi17

SILUMIN OKOŁOEUTEKTYCZNY Z DODATKAMI Cr, Mo, W i Co

MONITOROWANIE PRODUKCJI I KONTROLA JAKOŚCI STALIWA ZA POMOCĄ PROGRAMU KOMPUTEROWEGO

ROZSZERZALNOŚĆ CIEPLNA SILUMINÓW WIELOSKŁADNIKOWYCH

OCENA KRYSTALIZACJI STALIWA METODĄ ATD

WSKAŹNIK JAKOŚCI ODLEWÓW ZE STOPU Al-Si

WPŁYW SZYBKOŚCI STYGNIĘCIA NA WŁASNOŚCI TERMOFIZYCZNE STALIWA W STANIE STAŁYM

OKREŚLENIE TEMPERATURY I ENTALPII PRZEMIAN FAZOWYCH W STOPACH Al-Si

OCENA JAKOŚCI ŻELIWA SFEROIDALNEGO METODĄ ATD

FOTOELEKTRYCZNA REJESTRACJA ENERGII PROMIENIOWANIA KRZEPNĄCEGO STOPU

KONTROLA STALIWA GXCrNi72-32 METODĄ ATD

WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNE I TRYBOLOGICZNE SILUMINU NADEUTEKTYCZNEGO PO OBRÓBCE CIEPLNEJ

KRYSTALIZACJA, STRUKTURA ORAZ WŁAŚCIWOŚCI TECHNOLOGICZNE STOPÓW I KOMPOZYTÓW ALUMINIOWYCH

WPŁYW WYBRANYCH CZYNNIKÓW TECHNOLOGICZNYCH NA STOPIEŃ ZAGAZOWANIA SILUMINÓW

KRYSTALIZACJA ALUMINIUM ZANIECZYSZCZONEGO ŻELAZEM. M. DUDYK 1 Politechnika Łódzka, Filia w Bielsku - Białej Katedra Technologii Bezwiórowych

26/25 Solidifikation or l\lctals and Alloys, No 26, 1996

MODYFIKACJA TYTANEM, BOREM I FOSFOREM SILUMINU AK20

KRYSTALIZACJA SILUMINU AlSi17 Z DODATKIEM Cr, Co i Ti

DIAGNOZOWANIE PROCESÓW KRYSTALIZACJI METALI NIEŻELAZNYCH STOSOWANYCH W BUDOWIE MASZYN

ANALIZA ZAKRESU KRYSTALIZACJI STOPU AlSi7Mg PO OBRÓBCE MIESZANKAMI CHEMICZNYMI WEWNĄTRZ FORMY ODLEWNICZEJ

TWARDOŚĆ, UDARNOŚĆ I ZUŻYCIE EROZYJNE STALIWA CHROMOWEGO

KRZEPNIĘCIE KOMPOZYTÓW HYBRYDOWYCH AlMg10/SiC+C gr

WPŁYW MAGNEZU I BIZMUTU NA MODYFIKACJĘ STOPU AlSi7 DODATKIEM AlSr10

KRYSTALIZACJA SILUMINU AK20 PO MODYFIKACJI FOSFOREM I SODEM

Inżynieria Maszyn, R. 22, z. 1, 47-57, 2017 ISSN X

GEOMETRIA NADTOPIEŃ I STRUKTURA USZLACHETNIONYCH POWIERZCHNIOWO ODLEWÓW Z NADEUTEKTYCZNEGO STOPU Al-Si

KRYSTALIZACJA KOMPOZYTÓW ALUMINIOWYCH

WPŁYW TEMPERATURY WYGRZEWANIA NA UDZIAŁ FAZ PIERWOTNYCH W STRUKTURZE ŻAROWYTRZYMAŁEGO ODLEWNICZEGO STOPU KOBALTU

KRYSTALIZACJA I MIKROSTRUKTURA BRĄZU CuAl10Fe5Ni5 PO RAFINACJI

WPŁYW WARUNKÓW PRZESYCANIA I STARZENIA STOPU C355 NA ZMIANY JEGO TWARDOŚCI

ZMĘCZENIE CIEPLNE STALIWA CHROMOWEGO I CHROMOWO-NIKLOWEGO

BADANIA SKURCZU LINIOWEGO W OKRESIE KRZEPNIĘCIA I STYGNIĘCIA STOPU AlSi 6.9

WPŁYW TEMPERATURY ODLEWANIA NA INTENSYWNOŚĆ PRZEPŁYWU STOPÓW Al-Si W KANALE PRÓBY SPIRALNEJ BINCZYK F., PIĄTKOWSKI J., SMOLIŃSKI A.

OCENA WYDŁUŻENIA WZGLĘDNEGO SILUMINU AK7 PO OBRÓBCE Na 2 B 4 O 7, NaNO 3 i Cr 2 O 3 +AlNi

KRZEPNIĘCIE STRUGI SILUMINU AK7 W PIASKOWYCH I METALOWYCH KANAŁACH FORM ODLEWNICZYCH

DOBÓR PARAMETRÓW OBRÓBKI CIEPLNEJ STOPU AlSi7Mg0,3

OKREŚLENIE WŁASNOŚCI MECHANICZNYCH ŻELIWA SFEROIDALNEGO METODĄ ATD

BADANIA SKURCZU LINIOWEGO W OKRESIE KRZEPNIĘCIA I STYGNIĘCIA STOPU AlSi 5.4

WPŁYW TWARDOŚCI I MIKROSTRUKTURY STOPÓW ALUMINIUM NA UDARNOŚĆ

WPŁYW DOMIESZKI CYNKU NA WŁAŚCIWOŚCI SILUMINU EUTEKTYCZNEGO. A. PATEJUK Instytut Materiałoznawstwa i Mechaniki Technicznej WAT Warszawa

Inżynieria Maszyn, R. 22, z. 1, 58-64, 2017 ISSN X. WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNE STOPÓW EN AC (AlSi6Cu4) i AlSi17CuNiMg PO OBRÓBCE CIEPLNEJ

ODLEWANIE KÓŁ SAMOCHODOWYCH Z SILUMINÓW. S. PIETROWSKI 1 Politechnika Łódzka, Katedra Systemów Produkcji ul. Stefanowskiego 1/15, Łódź

WPŁYW ZABIEGÓW USZLACHETNIANIA NA WŁASNOŚCI STOPU ALUMINIUM KRZEM O NADEUTEKTYCZNYM SKŁADZIE

PARAMETRY EUTEKTYCZNOŚCI ŻELIWA CHROMOWEGO Z DODATKAMI STOPOWYMI Ni, Mo, V i B

S. PIETROWSKI 1 Katedra Systemów Produkcji, Politechnika Łódzka, ul. Stefanowskiego 1/15, Łódź

LEJNOŚĆ KOMPOZYTÓW NA OSNOWIE STOPU AlMg10 Z CZĄSTKAMI SiC

WPŁYW CHROPOWATOŚCI POWIERZCHNI MATERIAŁU NA GRUBOŚĆ POWŁOKI PO ALFINOWANIU

Wpływ temperatury odpuszczania na własności niskostopowego staliwa

WPŁYW WIELKOŚCI WYDZIELEŃ GRAFITU NA WYTRZYMAŁOŚĆ ŻELIWA SFEROIDALNEGO NA ROZCIĄGANIE

TEMPERATURY KRYSTALIZACJI ŻELIWA CHROMOWEGO W FUNKCJI SZYBKOŚCI STYGNIĘCIA ODLEWU

WPŁYW SZYBKOŚCI STYGNIĘCIA NA PARAMETRY KRYSTALIZACJI ŻELIWA CHROMOWEGO

BADANIA MATERIAŁOWE ODLEWÓW GŁOWIC SILNIKÓW

MODYFIKACJA STOPU Al-Si12 PROSZKIEM ZE STOPU Al-Si12

KONTROLA STALIWA NIESTOPOWEGO METODĄ ATD

OCENA JAKOŚCI ŻELIWA SFEROIDALNEGO FERRYTYCZNEGO

ĆWICZENIE Nr 2/N. 9. Stopy aluminium z litem: budowa strukturalna, właściwości, zastosowania.

WPŁYW SKŁADU CHEMICZNEGO NA ZAKRES TEMPERATUR KRZEPNIĘCIA ZAEUTEKTYCZNEGO ŻELIWA TYPU Ni-Mn-Cu

BADANIA NAPRĘŻEŃ SKURCZOWYCH W OKRESIE KRZEPNIĘCIA I STYGNIĘCIA STOPU AlSi 6.9

MONITOROWANIE PRODUKCJI ŻELIWA SFEROIDALNEGO W WARUNKACH ODLEWNI

OCENA PROCESU ODLEWANIA I OBRÓBKI CIEPLNEJ STOPOWEGO STALIWA KONSTRUKCYJNEGO METODĄ ANALIZY TERMICZNEJ I DERYWACYJNEJ

SKURCZ TERMICZNY ŻELIWA CHROMOWEGO

OKREŚLANIE ZALEŻNOŚCI POMIĘDZY CZASEM KRYSTALIZACJI EUTEKTYCZNEJ A ZABIELANIEM ŻELIWA. Z. JURA 1 Katedra Mechaniki Teoretycznej Politechniki Śląskiej

SYSTEM KOMPUTEROWY KONTROLI I STEROWANIA JAKOŚCIĄ SILUMINÓW PRZEZNACZONYCH NA KOŁA SAMOCHODOWE

STRUKTURA ORAZ UDARNOŚĆ ŻELIWA AUSTENITYCZNEGO PRZEZNACZONEGO DO PRACY W NISKICH TEMPERATURACH

ROZKŁAD TWARDOŚCI I MIKROTWARDOŚCI OSNOWY ŻELIWA CHROMOWEGO ODPORNEGO NA ŚCIERANIE NA PRZEKROJU MODELOWEGO ODLEWU

WPŁYW MODYFIKACJI NA PRZEBIEG KRYSTALIZACJI, STRUKTURĘ I WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNE BRĄZU CYNOWO-FOSFOROWEGO CuSn10P

33/15 Solidiiikation of Metlłls and Alloys, No. 33, 1997 Krzejlnięcic Metali i Stopów, Nr JJ, 1997

WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNE ŻELIWA SFEROIDALNEGO OBRABIANEGO RÓŻNYMI MODYFIKATORAMI

KRYSTALIZACJA KOMPOZYTÓW ALUMINIOWYCH ZBROJONYCH SiC

IDENTYFIKACJA FAZ W MODYFIKOWANYCH CYRKONEM ŻAROWYTRZYMAŁYCH ODLEWNICZYCH STOPACH KOBALTU METODĄ DEBYEA-SCHERRERA

EKOLOGICZNA MODYFIKACJA STOPU AlSi7Mg

Transkrypt:

50/14 Archives of Foundry, Year 2004, Volume 4, 14 Archiwum Odlewnictwa, Rok 2004, Rocznik 4, Nr 14 PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 OBRÓBKA CIEPLNA SILUMINU AK9 J. PEZDA 1 Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku Białej Katedra Technologii Maszyn i Automatyzacji, Zakład Technologii Bezwiórowych ul. Willowa 2, 43-309 Bielsko Biała STRESZCZENIE W artykule przedstawiono próbę zastosowania jednoczesnej metody Analizy Termiczno-Napięciowo Derywacyjnej i analizy regresji do określenia optymalnych parametrów obróbki cieplnej siluminu AK9. Badany stop został poddany typowym zabiegom rafinacji i modyfikacji. Następnie została przeprowadzona obróbka cieplna stopu, badania udarności i analiza regresji. Key words: ATD, ATND, impact strength, heat treatment. 1. WSTĘP Siluminy, które oprócz krzemu zawierają dodatek magnezu lub miedzi, albo oba te pierwiastki łącznie, są zazwyczaj stosowane w odlewach obrabianych cieplnie. Obróbka cieplna siluminów nosi nazwę utwardzania dyspersyjnego (wydzieleniowego) i jest połączeniem dwóch kolejnych zabiegów cieplnych: przesycania i starzenia. Celem obróbki cieplnej jest przede wszystkim wzrost twardości i wytrzymałości na rozciąganie oraz granicy plastyczności odlewów. Do zmiany właściwości stopu prowadzi wydzielanie się rozpuszczonego składnika z przesyconego roztworu α podczas chłodzenia. W siluminach zawierających tylko magnez lub miedź umocnienie wydzieleniowe uzyskuje się w wyniku wydzielania faz Mg 2 Si, Al 2 CuMg oraz Al 2 Cu w procesie starzenia po uprzednim przesycaniu [1]. Stosowany zabieg wygrzewania odlewów w procesie przesycania wywołuje nie tylko wzrost stężenia w roztworze stałym α pierwiastków stanowiących potencjalne źródło procesów wydzieleniowych, ale może powodować także korzystną zmianę morfologii kryształów eutektycznych krzemu ich koalescencję i sferoidyzację. Zwiększa to właściwości mechaniczne 1 dr inż., jpezda@ath.bielsko.pl

376 siluminów i nie wykazuje pogorszenia własności plastycznych, pomimo umocnienia roztworu stałego α wskutek późniejszego starzenia odlewów [2]. Wprowadzenie metod opartych na analizie przebiegu zmian temperatury (termiczne - ATD), lub przewodności elektrycznej (elektryczne - AED), oraz nowej metody Analizy-Termiczno-Napięciowo-Derywacyjnej (ATND) pozwoliło na rejestrację zjawisk powstających w wyniku procesów topienia (nagrzewania) i krzepnięcia (chłodzenia) stopów. Na krzywych temperaturowych i napięciowych (ATND) można zaobserwować efekty cieplne i napięciowe występujące na tych krzywych w postaci charakterystycznych pików. Wartości temperatury odczytane dla tych punktów charakterystycznych stają się podstawą do podjęcia analizy regresji mającej na celu określenie najkorzystniejszych parametrów procesów przesycania i starzenia siluminu AK9. 2. METODYKA I WYNIKI BADAŃ Obróbkę cieplną przeprowadzono dla stopu AK9 rafinowanego i modyfikowanego. Polegała ona na poddaniu stopu zabiegom przesycania i starzenia. Przed obróbką cieplną na podstawie przeprowadzonego procesu topienia stopu a następnie jego krystalizacji przy jednoczesnym pomiarze napięcia i temperatury (metoda ATND) zarejestrowano krzywe topienia i krystalizacji badanego stopu (rys. 1). Rys. 1. Krzywe metody ATND dla stopu AK9 Fig 1. Curves of AK9 alloys of the ATND analysis Badany stop AK9 został rafinowany Rafalem 1 w ilości 0,4 % masy wsadu, a następnie modyfikowany zaprawą AlSr10 w ilości 0,6 % masy wsadu. Skład chemiczny badanego stopu przedstawiono w tablicy 1.

377 Tablica 1. Skład chemiczny stopu AK9 (rafinowanego i modyfikowanego) Table 1. Chemical conditions of AK9 alloy. Stop AK9 Si Fe Cu Zn Ti Mn Ni Sr Pb Cr Mg Al [%] [%] [%] [%] [%] [%] [%] [%] [%] [%] [%] [%] modyfikowany 9,34 0,503 0,124 0,10 0,012 0,245 0,009 0,005 0,017 0,016 0,236 reszta Na podstawie zarejestrowanych krzywych metody ATND i występujących na nich charakterystycznych punktów dobrano temperatury zabiegów przesycania i starzenia (rys. 2). Rys. 2. Krzywe metody ATND i charakterystyczne punkty dla stopu AK9: - dobór temperatur obróbki cieplnej Fig 2. Crystallization curves and characteristic points of AK9 alloys of the ATND analysis: - selection temperatures of heat treatment

378 Zaznaczonym na rys. 2 punktom A C oraz D F odpowiadają temperatury: starzenia, oraz przesycania (tabl. 2). Wartości odczytane dla tych punktów (zmienne niezależne) stanowią podstawę do stworzenia plików przeznaczonych do analizy regresji. Tabela 2. Temperatury i czasy zabiegów obróbki cieplnej stopu AK9 Table 2. Temperature and time heat treatment of AK9 alloy temperatura temperatura czas przesycania starzenia [ o czas starzenia [h] C] przesycania [ o C] [h] A - 180 4 D - 520 1 B - 200 8 E - 537 3 C - 230 12 F - 550 5 W celu określenia wpływu temperatury i czasu obróbki na udarność siluminu AK9 przyjęto trzystopniowy plan badań o liczbie czterech zmiennych. Zmiennymi niezależnymi są temperatury i czasy obróbki, natomiast zmienną zależną jest udarność badanego stopu. Na podstawie tak zbudowanego planu przeprowadzono obróbkę cieplną stopu AK9. Kolejnym etapem badań było wykonanie prób udarności badanego siluminu. Próbę udarności wykonano przy użyciu młota wahadłowego typu Charpy. Wartość udarności dla stopu AK9 po obróbce cieplnej wynosi od 5,2 J/cm 2 do 27,6 J/cm 2. Rys. 3. Próbka do badania udarności Fig. 3. Sample of test of the impact strength Po wykonaniu próby udarności przeprowadzono analizę regresji, wraz z określeniem stopnia korelacji dla wyznaczonych zależności pomiędzy zmianą wartości punktów charakterystycznych metody ATND, a udarnością badanego stopu. Na podstawie planu frakcyjnego trójwartościowego przyjęto funkcje obiektu badań w formie wielomianu stopnia drugiego (1): KCV = b 0 + b 1 x 1 + b 11 x 1 2 + b 2 x 2 + b 22 x 2 2 + b 3 x 3 + b 33 x 3 2 + b 4 x 4 + b 44 x 4 2 (1) gdzie: KCV udarność badanego stopu [J/cm 2 ], b 0, b 1, b 11,..., b 44 estymatory (współczynniki) regresji, x 1 temperatura przesycania, x 2 czas przesycania, x 3 temperatura starzenia, x 4 czas starzenia.

379 Po podstawieniu współczynników regresji do równania (1) otrzymano: KCV = - 2881,92 + 10,61x 1 0,01x 1 2 + 1,37x 2 0,27x 2 2 + 0,16x 3 0,000075x 3 2 0,09x 4 + 0,02x 4 2 [J/cm 2 ] (2) Współczynniki determinacji: R 2 = 0,95; popr. R 2 = 0,92 Uzyskane równanie (2) przedstawia zależność pomiędzy założonymi wartościami wejściowymi, a wartością udarności stopu AK9 po przeprowadzonej obróbce cieplnej. Przyjmując wartości punktów ustalonych, odpowiadające maksymalnym średnim krańcowym (wartości obliczone KCV) wykonano przestrzenne wykresy oddziaływania zmiennych wejściowych na zmianę udarności (rys. 4,5). KCV [J/cm 2 ] 30 26 22 18 14 10 6 5,5 560 4,5 550 3,5 540 2,5 530 Czas przesycania [h] 1,5 520 Temperatura przesycania [ 0 C] 0,5 Rys. 4. Wpływ zmiany wartości czasu i temperatury przesycania na udarność Fig. 4. Influence of temperatures and times solutioning on the impact strenght Rys. 5. Wpływ zmiany wartości czasu i temperatury starzenie na udarność Fig. 5. Influence of temperatures and times ageing on the impact strenght

380 3. WNIOSKI Na podstawie otrzymanych wyników można stwierdzić już we wstępnej fazie badań, stosując analizę regresji, istnienie korelacji pomiędzy wartościami parametrów obróbki cieplnej i udarnością stopu. Rejestrowane procesy wydzieleniowe zachodzące w trakcie topienia (nagrzewania) stopu rejestrowane przez metodę ATND mogą posłużyć do określenia charakterystycznych temperatur obróbki cieplnej siluminu AK9. Najlepszą udarność stopu AK9 obrobionego cieplnie uzyskano przy następujących parametrach obróbki cieplnej: temperatura starzenia - 280 300 [ 0 C], czas starzenia od 10 do 13 godz., temperatura przesycania - 530 550 0 C, czas przesycania od 1,5 do 3 godzin. Przeprowadzone badania wstępne pozwoliły na opisanie w sposób istotny równaniem szacującym wartość udarności obrobionego cieplnie siluminu AK9 na podstawie punktów charakterystycznych krzywych ATND w warunkach doświadczalnych, przy poziomie istotności = 0,05. Pozwala to na dobór parametrów obróbki cieplnej, co wiąże się nie tylko z uzyskaniem dobrych właściwości mechanicznych, ale również z ekonomicznością procesu. LITERATURA [1] Pietrowski S.: Siluminy. Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej, Łódź 2001 r. [2] Poniewierski Z., Krystalizacja, struktura i własności siluminów. WNT, Warszawa 1986 r. [3] Wasilewski P., Siluminy - modyfikacja i jej wpływ na strukturę i właściwości. PAN Krzepnięcie metali i stopów, Zeszyt 21, Monografia, Katowice 1993 r. [4] Pietrowski S., Siluminy tłokowe. PAN Krzepnięcie metali i stopów, Zeszyt 29, Monografia, Katowice 1997 r. [5] Pezda J., Szacowanie właściwości mechanicznych siluminów na podstawie metody ATND., Zeszyt Naukowy nr 233, Akademia Techniczno-Rolnicza, Bydgoszcz 2001 r. SUMMARY HEAT TREATMENT OF THE SILUMIN AK9 The evaluation test of impact strength after heat treatments of the AK9 has been described in this paper. The characteristics points obtained from the thermal curves and from the voltage curves, as well from their derivatives have been determined on the state of the melting and crystallization curves using the metode simultaneous recording ATND. Recenzował Prof. Przemysław Wasilewski