Załącznik Nr 1 KARTA PRZEDMIOTU 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Metodyka pracy opiekuńczo wychowawczej II 2. KIERUNEK: Pedagogika. POZIOM STUDIÓW: I stopnia 4. ROK/ SEMESTR STUDIÓW: II rok/ 4 semestr 5. LICZBA PUNKTÓW ECTS: 4 6. LICZBA GODZIN: 45 7. TYP PRZEDMIOTU 1 : obowiązkowy 8. JĘZYK WYKŁADOWY: polski 9. FORMA REALIZACJI PRZEDMIOTU 2 : ćwiczenia 10. WYMAGANIA WSTĘPNE: Treści kształcenia w zakresie przedmiotu: Przygotowanie psychologiczno-pedagogiczne praca opiekuńczo-wychowawcza i piecza zastępcza, Teoretyczne podstawy wychowania, Podstawy dydaktyki. 11. ZAŁOŻENIA I CELE PRZEDMIOTU: Wiedza: Student/studentka: - ma uporządkowaną wiedzę o celach, organizacji i funkcjonowaniu wybranych instytucji edukacyjnych, wychowawczych, opiekuńczych, kulturalnych, pomocowych i terapeutycznych, - posiada wiedzę konieczną do realizowania zadań zawodowych (dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych) wynikających z roli nauczyciela (opiekuna, wychowawcy) - zna podstawowe teorie dotyczące procesu wychowania i kształcenia oraz determinanty przebiegu tych procesów, posiada wiedzę z zakresu dydaktyki i szczegółowej metodyki działalności pedagogicznej, popartą doświadczeniem w jej praktycznym wykorzystywaniu - posiada wiedzę na temat konstruowania scenariuszy zajęć wychowawczych i planów pracy z grupą. 1 2 Obowiązkowy, fakultatywny. Wykłady, ćwiczenia, laboratoria, konwersatoria.
Umiejętności: Student/studentka: - potrafi sprawnie posługiwać się wybranymi ujęciami teoretycznymi w celu analizowania podejmowanych działań praktycznych - posiada umiejętność samodzielnego zdobywania wiedzy i rozwijania umiejętności profesjonalnych, jest praktycznie przygotowany do realizowania zadań zawodowych (dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych) wynikających z roli nauczyciela (opiekuna, wychowawcy) - potrafi wybrać i zastosować właściwy dla danej działalności pedagogicznej sposób postępowania, potrafi dobierać środki i metody pracy w celu efektywnego wykonania pojawiających się zadań zawodowych - posiada umiejętności i kompetencje niezbędne do kompleksowej realizacji dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych zadań szkoły, w tym do samodzielnego przygotowania i dostosowania programu nauczania do potrzeb i możliwości uczniów (wychowanków) - wykazuje umiejętność uczenia się i doskonalenia własnego warsztatu pedagogicznego z wykorzystaniem nowoczesnych środków i metod pozyskiwania, organizowania i przetwarzania informacji i materiałów Kompetencje społeczne: Student/ studentka: - alnie przygotowuje się do swojej pracy, projektuje i wykonuje działania pedagogiczne (dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze) - dostrzega problemy pojawiające się w grupie. 12. PRZEDMIOTOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA Odniesienie do kierunkowych efektów kształcenia (symbol) P_W01 wychowawcy) P_W02 WIEDZA ma wiedzę konieczną do realizowania zadań zawodowych (dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych) wynikających z roli nauczyciela (opiekuna, zna podstawowe teorie dotyczące procesu wychowania i kształcenia oraz determinanty przebiegu tych procesów, posiada wiedzę z zakresu dydaktyki i szczegółowej metodyki działalności pedagogicznej, popartą doświadczeniem w jej praktycznym wykorzystywaniu UMIEJĘTNOŚCI P_U01 umiejętnie komunikuje się przy użyciu różnych technik i metod (w tym informacyjnych i informatycznych), zarówno z osobami będącymi podmiotami działalności pedagogicznej, jak i z innymi osobami współdziałającymi w procesie dydaktyczno-wychowawczym oraz specjalistami wspierającymi ten proces P_U02 posiada umiejętność samodzielnego zdobywania wiedzy i rozwijania umiejętności profesjonalnych, jest praktycznie przygotowany do realizowania zadań zawodowych (dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych) wynikających z roli nauczyciela (opiekuna, wychowawcy)
P_U0 potrafi pracować w zespole, pełniąc różne role; umie podejmować i wyznaczać zadania; posiada elementarne umiejętności organizacyjne pozwalające na realizację działań pedagogicznych (dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych), posiada umiejętność współpracy z innymi nauczycielami, pedagogami i rodzicami uczniów P_U04 wykazuje umiejętność uczenia się i doskonalenia własnego warsztatu pedagogicznego z wykorzystaniem nowoczesnych środków i metod pozyskiwania, organizowania i przetwarzania informacji i materiałów P_U05 P_K01 posiada umiejętności i kompetencje niezbędne do kompleksowej realizacji dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych zadań szkoły, w tym do samodzielnego przygotowania i dostosowania programu nauczania do potrzeb i możliwości uczniów (wychowanków) KOMPETENCJE SPOŁECZNE alnie przygotowuje się do swojej pracy, projektuje i wykonuje działania pedagogiczne (dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze), dostrzega problemy pojawiające się w grupie. 1. METODY OCENY EFEKTÓW KSZTAŁCENIA Symbol przedmiotowego efektu Metody (sposoby) oceny Typ oceny 4 Forma dokumentacji kształcenia P_W01; P_W02; test wiedzy podsumowująca arkusze testowe P_U01; P_U02; P_U0; P_U04 P_U05 prezentacja/ projekt; scenariusz zajęć, prace pisemne podsumowująca prezentacje/projekty (utrwalone na nośniku w wersji elektronicznej); wydruki prac pisemnych (ew. utrwalone na nośniku w wersji elektronicznej); 4 Ocenianie ciągłe (bieżące przygotowanie do zajęć), śródsemestralne zaliczenie pisemne, śródsemestralne zaliczenie ustne, końcowe zaliczenia pisemne, końcowe zaliczenia ustne, egzamin pisemny, egzamin ustny, praca semestralna, ocena umiejętności ruchowych, praca dyplomowa, projekt, kontrola obecności Formująca, podsumowująca.
aktywność na zajęciach; formująca; podsumowująca adnotacja aktywności na zajęciach; 14. KRYTERIA OCENY OSIĄGNIĘTYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA Kryterium procentowe EFEKTY KSZTAŁCENIA P_W01; P_W02; P_U01; P_U02; P_U0; P_U04; P_U05;,0 51 60% 51 60%,5 61 70% 61 70% 4.0 71 80% 71 80% Analiza aktywności * zadania: poszczególnie pozycje w sprawdzenie umiejętności, prezentacje, prace pisemne. 4,5 81 90% 81 90% 5,0 91 100% 91 100% 15. WARUNKI UZYSKANIA ZALICZENIA PRZEDMIOTU: Osiągnięcie założonych efektów kształcenia i pozytywny wynik projektu sporządzonego konspektu/scenariusza zajęć przeprowadzonego fragmentu szkolenia testu wiedzy 16. TREŚCI PROGRAMOWE Treść zajęć Warsztaty/ćwiczenia Forma zajęć 5 (liczba godz.) Symbol przedmiotowych efektów kształcenia 1. 2.. Zajęcia organizacyjne. Wprowadzenie do tematyki przedmiotu. Podstawowe pojęcia, przedmiot zainteresowań metodyki opiekuńczo-wychowawczej. Działalność opiekuńczo-wychowawcza wobec dzieci i młodzieży rys historyczny i współczesne tendencje rozwoju. Podstawowe pojęcia i zadania metodyki pracy opiekuńczo-wychowawczej, P_W01; P_W02; P_W0; P_U01; P_U02; 5 P_W01; P_W02; P_U02; 5 Wykłady, ćwiczenia, laboratoria, samodzielne prowadzenie zajęć przez studenta.
4. Planowanie pracy opiekuńczo-wychowawczej. (definicja planowania, zakres planowania, cechy dobrego planu, funkcje planu, rodzaje planów i rozkładów zajęć, elementy konspektu, zasady, metody i formy pracy opiekuńczej) Celowość funkcjonowania rodzin zastępczych. Forma tworzenia, procedury. a) Zasady funkcjonowania rodzin zastępczych, b) Rodzaje rodzin zastępczych c) Typologia rodzin zastępczych, d) Dobór rodziców i dzieci do rodzin zastępczych. P_U04; P_W01; P_W02; P_U02; P_U0; P_U04; P_U02; P_U0; P_U04; 5. Formy nieinstytucjonalne (rodzina zastępcza, rodziny opiekuńcze, rodziny adopcyjne). a) Rodziny adopcyjne pojęcie adopcji, rodzaje adopcji, tajemnica adopcji b) Rodzinne domy dziecka, P_U02; P_U0; 6. Uzupełnianie rodziny (żłobki, przedszkola, placówki wychowania pozaszkolnego, wczasy dla dzieci i młodzieży). a) Instytucje oświatowo-wychowawcze b) Placówki kształcenia specjalnego c) Podmioty resocjalizacyjne d) Instytucje pomocy społecznej e) Podmioty wielofunkcyjne f) Organizacje pozarządowe 9 P_U02; P_U0; P_U04 P_U05; 7. Prezentacja konspektów i scenariuszy zajęć. 6 P_W01; P_U02; P_U0; P_U04; P_U05; 8. Formy i metody pracy świetlicowej. a) Zakres zadań opiekuńczo- wychowawczych świetlicy szkolnej b) Metody i formy pracy opiekuńczowychowawczej w świetlicy c) Rodzaje zajęć świetlicowych. P_U02; P_U04; P_U05; 9. Wychowanie w internacie i bursie szkolnej. Scenariusze zajęć. a) funkcje internatu oraz bursy szkolnej b) zadania internatu i bursy c) wychowanie innowacyjne w internacie i bursie P_U02; P_U0; P_U04; 10. Sytuacja dziecka w rodzinie dysfunkcyjnej na przykładzie rodziny alkoholicznej. a) charakterystyka rodziny alkoholowej b) funkcjonowanie dziecka i przyjmowanie ról w wadliwym systemie rodzinnym c) doświadczenia dziecka w rodzinie alkoholowej 6 P_U02; P_U0; P_U04; 11. Zajęcia podsumowujące. Test wiedzy. 1
Zajęcia wymagające udziału prowadzącego 17. METODY DYDAKTYCZNE: Mini-wykład, pogadanka, dyskusja, praca grupowa, praca z tekstem, prezentacja, symulacje/ćwiczenia w parach, gry interaktywne. 18. LITERATURA PODSTAWOWA I UZUPEŁNIAJĄCA 6 : Literatura podstawowa: 1. Górnicka B., Metodyka pracy opiekuńczo-wychowawczej wybrane zagadnienia. Podręcznik akademicki, Uniwersytet Opolski, Opole 2015. 2. Dąbrowski Z., Pedagogika opiekuńcza w zarysie. T. 1-2, Wyd. UWM, Olsztyn 2006.. Krajewska B., Instytucje wsparcia dziecka i rodziny. Zagadnienia podstawowe. Wyd. Impuls, Kraków 2010. 4. Red. Wojciechowska Charlak B., Środowiska opiekuńczo-wychowawcze. Wyd. Wszechnica Świętokrzyska, Kielce 200. 5. Łobocki M., ABC Wychowania, Wyd. Uniwersytetu Marii Curie Skłodowskiej. Lublin 1999. Literatura uzupełniająca: - Jachimska, M. (1994). Grupa bawi się i pracuje. Zbiór grupowych gier i ćwiczeń psychologicznych. Wałbrzych: Oficyna Wydawnicza UNUS. - Rojewska, J. (2000). Grupa bawi się i pracuje. Zbiór grupowych gier i ćwiczeń psychologicznych część II. Wałbrzych: Oficyna Wydawnicza UNUS. - Winogrodzka, L. (2007). Rodziny zastępcze i ich dzieci. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie- Skłodowskiej. - Vopel, K. W. (2009). Gry i zabawy interakcyjne dla dzieci i młodzieży. Części I- IV. Kielce: Wydawnictwo,,Jedność. 19. OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA Forma aktywności a) Realizacja przedmiotu: wykłady Rodzaj zajęć Liczba godzin na zrealizowanie aktywności w semestrze b) Realizacja przedmiotu: ćwiczenia 45 c) Realizacja przedmiotu: laboratoria d) Egzamin e) Godziny kontaktowe z nauczycielem f) Realizacja przedmiotu g). 6 Dostępna w czytelni, bibliotece, Internecie.
Samokształcenie Łączna liczba godzin zajęć realizowanych z udziałem prowadzącego (pkt. a +b + c + d + e ) 45 h) Przygotowanie się do zajęć 5 c) a) i) Przygotowanie się do zaliczeń/kolokwiów j) Przygotowanie się do egzaminu/zaliczenia k) Wykonanie zadań poza uczelnią 20 l) Łączna liczba godzin zajęć realizowanych we własnym zakresie (pkt. h + i +j + k + l ) Razem godzin (zajęcia z udziałem prowadzącego + samokształcenie) 55 100 Liczba punktów ECTS 4 20. PROWADZĄCY PRZEDMIOT (IMIĘ, NAZWISKO, ADRES E-MAIL, INSTYTUT, NR POKOJU KONSULTACJI) mgr Agnieszka Gałan Instytut Humanistyczny, nr pokoju konsultacji: 12