Zajęcia e-kompetencje E-bankowość Projekt pt:. E-dzi@dek, e-b@bcia i nauczyciel wnuczek 1 Plan dzisiejszych zajęć: o Pojęcie bankowości elektronicznej o Historia e-bankowości na świecie o Historia e-bankowości w Polsce o Formy bankowości elektronicznej o Korzyści płynące z e-bankowości dla klienta o Zasady bezpieczeństwa związane z e-bankowowścią o Jak uruchomić usługę e-bankowości w posiadanym przez siebie koncie? o Nauka obsługi konta bankowego na przykładzie Informacja o saldzie rachunku Informacja o obrotach na rachunku Lista odbiorców przelewów, tworzenie i weryfikacja Historia operacji Wykonywanie przelewów na rachunki obce Wykonywanie przelewów z przyszłą datą realizacji Przelewy na rachunki ZUS Anulowanie przelewu Definiowanie zleceń stałych Zakładanie i likwidacja lokat terminowych Doładowanie telefonu zmiana hasła dostępu 2
Pojęcie bankowości elektronicznej: Bankowość elektroniczna (ang. e-banking) forma usług oferowanych przez banki, polegająca na umożliwieniu dostępu do rachunku za pomocą urządzenia elektronicznego: komputera, bankomatu, terminalu POS, telefonu (zwłaszcza telefonu komórkowego) i linii telekomunikacyjnych. Usługi bankowości elektronicznej są także określane jako telebanking (bankowość zdalna). Zależnie od wykorzystanych rozwiązań umożliwia wykonywanie operacji pasywnych (np. sprawdzanie salda i historii rachunku) oraz aktywnych (np. dokonanie polecenia przelewu, założenie lokaty terminowej). Bankowość elektroniczna jest kluczowym elementem bankowości transakcyjnej. 3 Historia e-bankowości na świecie: Pierwszy bankomat uruchomiono w 1964 r. w Stanach Zjednoczonych, w Europie w Wielkiej Brytanii w 1967 r., rok później we Francji, Szwajcarii i Szwecji. Na przełomie lat 60. i 70. pojawiły się one w Japonii. W roku 1984 w Finlandii po raz pierwszy wprowadzono do użytku system home banking umożliwiający kontakt z bankiem przy pomocy komputera. W 1995 r. Security First Network Bank w USA umożliwił świadczenie usług bankowych poprzez Internet, zaś transakcje internetowe w Europie były po raz pierwszy świadczone w 1996 r. przez banki fińskie i szwedzkie. 4
Historia e-bankowości w Polsce: W Polsce pierwszą formą bankowości elektronicznej były bankomaty, które zainstalował Bank Pekao S.A. w roku 1990 r. Karty płatnicze dopuszczono do użycia w 1993 r. za sprawą zarządzenia prezesa NBP (z 11 grudnia 1992 r.). W tym samym roku pierwszy polski bank zaoferował klientom korzystanie z home bankingu: był to Bank Rozwoju Eksportu, którego system BRESOK (w unowocześnionej formie) funkcjonuje do dziś. Świadczenie usług przez Internet jako pierwszy zaoferował w październiku 1998 r. Powszechny Bank Gospodarczy S.A. w Łodzi. Rok później elektroniczny oddział tego banku w wyniku fuzji został włączony do banku Pekao S.A. W 2000 roku uruchomiony został pierwszy bank wirtualny w Polsce mbank (będący częścią BRE Banku). W 2001 roku dołączyły do niego dwa kolejne banki założony w kwietniu 2001 roku Volkswagen Bank Direct, oraz Inteligo Financial Services będące od 1 listopada 2002 roku własnością PKO BP. 5 Historia e-bankowości w Polsce: Coraz więcej Polaków korzysta z bankowości internetowej. W naszym kraju już 16,8 mln (dane ZBP za II kw. 2011 r.) klientów indywidualnych ma podpisaną umowę umożliwiającą korzystanie z bankowości internetowej chociaż aktywnych użytkowników jest mniej ok. 10 mln. W skali europejskiej Polska zajmuje 20 miejsce pod względem liczby osób korzystających z bankowości online (25% klientów korzysta z bankowości internetowej). 6
Homebanking Formy bankowości elektronicznej: Rozwiązanie to umożliwia obsługę rachunków bankowych bez konieczności wychodzenia z domu. Obsługa rachunku bankowego odbywa się przy użyciu publicznej sieci telefonicznej, telefonii komórkowej lub innego łącza dostępowego oraz komputera wyposażonego w odpowiednie oprogramowanie. Bezpieczeństwo systemu zapewniają m.in. generowane hasła, a transmitowane dane są kodowane. Wadą home bankingu jest to, że dostęp do konta jest możliwy tylko z komputera, na którym jest zainstalowany program. dotyczące rachunku. Najprostszą i najczęściej wykonywaną operacją pasywną jest sprawdzenie salda rachunku. Inne, dostępne w większości serwisów telefonicznych, usługi to sprawdzanie historii rachunku bądź uzyskiwanie informacji o aktualnych stopach oprocentowania lub kursach walut. Usługi aktywne bankowości telefonicznej to takie, które powodują zmianę salda i historii rachunku. Do typowych operacji aktywnych zaliczyć możemy przelewy oraz dyspozycje dotyczące lokat terminowych. 7 Formy bankowości elektronicznej: Bankowość internetowa Bankowość internetowa to komunikacja z bankiem za pośrednictwem Internetu. Witryna internetowa banku umożliwia klientom dokonywanie on-line różnorodnych operacji na ich rachunkach. Klient banku internetowego powinien mieć dostęp do komputera z zainstalowaną przeglądarką stron WWW podłączonego do sieci Internet. Kluczową ideą bankowości internetowej jest przede wszystkim wirtualna obsługa klienta, tj. włączenie klienta jako fizycznego użytkownika do skomputeryzowanego systemu bankowego. Istotą jej jest zaś możliwość korzystania z usług bankowych niezależnie od czasu i miejsca[3]. 8
Formy bankowości elektronicznej: Phone banking i mobile banking Usługi bankowe dostępne za pośrednictwem telefonu nazywamy bankowością telefoniczną lub phone bankingiem. Te dostępne dzięki urządzeniom przenośnym, głównie telefonom komórkowym, określamy jako bankowość mobilną lub mobile banking. Operacje bankowe przez telefon mogą być realizowane na kilka sposobów: poprzez kontakt z operatorem (call center) lub automatyczny serwis telefoniczny IVR oraz przy użyciu telefonu komórkowego za pomocą SMS lub technologii WAP. Operacje wykonywane za pomocą bankowości telefonicznej możemy podzielić na pasywne i aktywne. Pasywne to takie, gdzie klient odbiera jedynie informacje 9 Formy bankowości elektronicznej: Karty płatnicze: Za pomocą karty płatniczej klienci mogą dokonywać operacji w bankomatach i wpłatomatach oraz dokonywać transakcji za pośrednictwem terminali POS. Karty bankowe: Karta bankowa to plastikowa płytka z wbudowanym paskiem magnetycznym lub mikroprocesorem pozwalającym na identyfikację karty oraz jej użytkownika. Wymiary samego plastiku są standardowe i ściśle określone przez normy ISO (akt 7810 z 1985 roku). Zdefiniowanie karty bankowej językiem bankowym przysparza już pewnych trudności. Występujące powszechnie definicje (a jest ich wiele) z reguły nie obejmują swoim zasięgiem wszystkich rodzajów kart bankowych, co jest efektem częstego utożsamiania karty bankowej z kartą płatniczą lub kartą kredytową. W rzeczywistości te dwa ostatnie pojęcia są zawężeniem pojęcia karty bankowej. W Polsce działa obecnie kilka centrów rozliczeniowych, które umożliwiają punktom handlowo-usługowym akceptację kart płatniczych, a liczba punktów stale rośnie i obejmuje niemalże wszystkie możliwe rodzaje ich działalności handlowej, produkcyjnej czy usługowej, jak również obejmuje akceptację kart płatniczych przez sieć Internet. 10
Formy bankowości elektronicznej: Podział kart kredytowych według różnych kryteriów: Różnorodność występujących kart bankowych zmusza do usystematyzowania ich według różnych kryteriów: onośnik informacji ofunkcjonalność osposób rozliczeń transakcji osegmentacja klientów ozasięg funkcjonowania. W praktyce występują często karty mające w sobie kilka funkcji jednocześnie. Silna konkurencja na rynku zmusza banki do zwiększania swojej oferty, dlatego też trudno wymienić wszystkie rodzaje funkcjonujących kart. 11 Formy bankowości elektronicznej: Przykładowe karty płatnicze: 12
Bankomat: Formy bankowości elektronicznej: 13 Korzyści płynące z bankowości elektronicznej dla klienta: o Niższe koszty przeprowadzonych operacji poprzez eliminację zarówno pośrednich, jak i bezpośrednich kosztów obsługi klienta oferowane usługi stały się bardziej atrakcyjne pod względem cenowym. o Zwiększenie satysfakcji dostępność wirtualnych usług bankowych 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu daje klientom komfort psychiczny, jak i w znacznym stopniu stanowi duże udogodnienie z racji dostępu do usług bankowych z dowolnego miejsca bez konieczności fizycznej obecności w placówce banku. o Bieżący kontroling bankowość elektroniczna umożliwia swoim klientom sprawowanie bieżącej kontroli nad własnym rachunkiem, sprawdzenie salda, dokonywanie transakcji bezgotówkowych, co jest gwarancją poczucia bezpieczeństwa, a także formą nadzoru sytuacji finansowej. o Wygodna komunikacja bankowość elektroniczna oznacza brak konieczności stania w kolejkach do okienka bankowego (a nawet wychodzenia z domu) szybki i łatwy dostęp do informacji. Wszystko czego potrzebuje klient by mieć dostęp do pełnej informacji to urządzenie elektroniczne (np.: telefon, komputer) 14
Bezpieczeństwo bankowości elektronicznej: Jednym z głównych problemów bankowości internetowej są systemy bezpieczeństwa. Systematyczny wzrost wartości transakcji w internecie uzasadnia konieczność ciągłego doskonalenia systemów bezpieczeństwa. Banki w Polsce są wyposażone w jedne z najnowocześniejszych systemów zabezpieczeń bankowości elektronicznej na świecie. Niestety, prosta obsługa rachunku przez Internet, brak zaawansowanych aplikacji i możliwość szybkiego logowania sprawiają, że sam klient, poprzez niedbalstwo, lenistwo i brak świadomości pewnych zagrożeń, ułatwia potencjalnym złodziejom dostęp do swojego konta. 15 Bezpieczeństwo bankowości elektronicznej: Oto dekalog bezpiecznego korzystania z e-bankowości: 1.Nie będziesz prowadził mailowej korespondencji ze mną Banki nigdy nie wysyłają do swoich klientów maili z prośbami o podanie danych osobowych i haseł (najczęściej poprzez uzupełnienie formularzy). Po pierwsze, nie muszą bo w ich bazie znajdują się naprawdę wszystkie informacje na nasz temat, a po drugie, utworzenie tego typu maili i rozsyłanie ich po klientach wiązałoby się ze stratą czasu i pieniędzy, a nie o to chodzi w e-bankowości. Nie wolno zatem odpowiadać na tego typu listy a już tym bardziej nie uruchamiać zawartych w nich linków. Najlepiej oznaczać takie wiadomości jako spam. Następnym razem zostaną automatycznie odseparowane do kosza. Internetowi oszuści często podszywają się pod bankowców i preparują maile, a nawet całe witryny internetowe popularnych banków, które do złudzenia przypominają oryginalne. 16
Bezpieczeństwo bankowości elektronicznej: 2. Nie będziesz umieszczał swoich danych w Internecie nadaremno Metoda jest prosta: wpisz swoje imię i nazwisko w przeglądarkę Google. Jeżeli jesteś w stanie znaleźć siebie na pierwszych 3 stronach wyników wyszukiwania, oznacza to, że Twoja osoba jest dość dobrze wypozycjonowana. Sprawdź, czy przypadkiem nie podałeś gdzieś swojego adresu e-mail, nie dodałeś funpage swojego banku na facebooku czy nk. W ilu serwisach udostępniłeś swoją datę urodzenia, a w ilu posługujesz się tym samym hasłem? Złodzieje nie wezmą Twoich danych z magicznego kapelusza. 17 Bezpieczeństwo bankowości elektronicznej: 3. Certyfikatu pilnuj Do logowania do systemu należy używać wyłącznie adresu podanego przez bank. Jeśli go zapomnimy, możemy sprawdzić w umowie z bankiem lub dostać się do systemu logowania bezpośrednio ze strony naszego banku. Nie powinno się używać w tym celu wyszukiwarki internetowej. Specjaliści odradzają także trzymanie strony logowania wśród ulubionych stron przeglądarki internetowej. Przestępcy tworzą bowiem oprogramowanie, które jest w stanie wykorzystać luki w systemie i podmienić stronę na fałszywą. O tym, że znajdujemy się na właściwej stronie internetowej, informuje nas pasek adresu. Adres musi zaczynać się od https:// a przeglądarka powinna zweryfikować połączenie wyświetlając symbol zamkniętej kłódki. 18
Bezpieczeństwo bankowości elektronicznej: 4. Nie korzystaj z procedur innych witryn Logując się na stronę banku należy stosować się do procedur obowiązujących w danym banku. Na witrynie każdej instytucji znajduje się dokładna instrukcja, jak bezpiecznie przejść przez cały proces. Najlepiej zapoznać się z witryną jeszcze w placówce przy zakładaniu konta, w obecności pracownika banku. Jeśli w trakcie logowania pojawią się komunikaty niezgodne z instrukcją, lub prośby o podanie kodów jednorazowych służących do zlecania przelewów, nie należy kontynuować procesu logowania. Powinno się natomiast niezwłocznie poinformować bank o zaistniałej sytuacji. 19 Bezpieczeństwo bankowości elektronicznej: 5. Wybierz konto z bezpiecznym systemem autoryzacji Niestety nawet najlepiej rozwiązany system haseł łatwo złamać za pomocą ataku phishingowego czy bardziej wyrafinowanych metod hakerskich, jak man-in-themiddle. Na szczęście sam fakt, że złodziej dostanie się do twojego konta, nie znaczy jeszcze, że zdoła ukraść ci pieniądze. Na drodze stoi jeszcze mechanizm autoryzacji przelewów i płatności, który jest najważniejszym zabezpieczeniem każdego systemu transakcyjnego. Podstawowe metody autoryzacji przelewów to: karta kodów podstawowych, token, hasło SMS. Wszystkie wspomniane metody autoryzacji transakcji, nawet karta kodów jednorazowych, pozwalają na bezpieczne korzystanie z konta internetowego. 20
Bezpieczeństwo bankowości elektronicznej: 6. Aktualizuj system i przeglądarkę internetową Przeglądarka internetowa to program, który służy do otwierania stron internetowych, także tych do logowania do systemu bankowości internetowej. Należy zatem zadbać o to, by na naszym komputerze była zawsze najnowsza wersja tej aplikacji. Hakerzy wyszukują luk w programach, za pomocą których mogą wykraść niezbędne informacje. To samo dotyczy systemu operacyjnego, który powinien być na bieżąco aktualizowany. Dostawcy oprogramowania na bieżąco monitorują poziom bezpieczeństwa i publikują łatki uzupełniające luki w oprogramowaniu. Nowoczesna przeglądarka internetowa jest niezbędnym elementem zapewniającym bezpieczne korzystanie z systemu bankowości internetowej. 21 Bezpieczeństwo bankowości elektronicznej: 7. Korzystaj z oprogramowania antywirusowego Równie niezbędne jak bezpieczna przeglądarka internetowa jest zainstalowanie programu antywirusowego. Tego typu aplikacja powinna zapobiec instalacji wirusów i innego szkodliwego oprogramowania. Warto przy tym korzystać z programów polecanych przez ekspertów, ponieważ nie wszystkie aplikacje dostępne w sieci spełniają niezbędne standardy. Należy pamiętać, że instalowanie aplikacji pobranych z niesprawdzonych stron internetowych bardzo często kończy się zainfekowaniem komputera przez oprogramowanie szpiegujące. Warto także raz na kilka dni skanować antywirusem komputer i dbać o aktualne bazy wirusów. 22
Bezpieczeństwo bankowości elektronicznej: 8. Loguj się na własnym komputerze i zabezpiecz go Zaletą bankowości internetowej jest to, że dostęp do własnego konta możemy mieć z dowolnego komputera podpiętego do sieci. Tu jednak zaleca się duża ostrożność powinniśmy korzystać przede wszystkim z naszej własnej maszyny w domu. Nie powinniśmy logować się na ogólnie dostępnych komputerach, np. w kafejkach internetowych. Nie mamy bowiem gwarancji, że komputery te są czyste. Mogą tam być zainstalowane programy szpiegujące, które potrafią przechwycić dane do logowania czy numery kart. Jeśli już jednak musimy skorzystać z obcego komputera należy pamiętać, by zawsze wylogować się z serwisu transakcyjnego. 23 Bezpieczeństwo bankowości elektronicznej: 9. Zapamiętuj dane i zmieniaj hasła Nie zapisuj danych do logowania w miejscach dostępnych osobom trzecim, a także bezpośrednio w przeglądarce internetowej. Nie noś zapisanego hasła przyklejonego do karty zdrapki. Staraj się także jeśli to możliwe okresowo zmieniać hasło dostępu do konta. Pamiętaj też, by w haśle nie umieszczać imion, nazwisk i dat urodzenia. To dane banalnie proste do pozyskania. Hasła jednorazowe do zatwierdzania transakcji internetowych trzymaj w bezpiecznym miejscu nie zostawiaj ich na przykład w biurku w pracy. Pamiętaj, że są to dane, które mogą posłużyć do zlecenia przelewu z twojego konta. Sprawdzaj także daty i godziny ostatniego logowania na rachunek. 24
Bezpieczeństwo bankowości elektronicznej: 10. Pilnuj danych swojej karty, token noś na szyi jeśli trzeba Transakcje w sieci można dokonywać także za pomocą kart płatniczych. Wybierajmy więc znane i dobrze opiniowane sklepy Internetowe. Unikajmy małych, niech wszelka próba wyłudzenia większej ilości danych niż to niezbędna do wysyłki będzie dla nas podejrzana. Sklep nie potrzebuje naszej dany urodzenia ani nazwiska panieńskiego matki. Warto również wiedzieć, że w bankach dostępne są specjalne karty przedpłacone do transakcji internetowych. Techniczny rachunek takiej karty można zasilić odpowiednią kwotą tuż przed dokonaniem transakcji. Karta nie jest powiązana z kontem bankowym, czy limitem kredytowym, nie istnieją zatem obawy, że jeśli dane wpadną w ręce niepowołanych osób, stracimy więcej pieniędzy 25 Bezpieczeństwo bankowości elektronicznej: Formy zabezpieczenia dostępu do e-konta: 1.Token w systemach bezpieczeństwa, używa się tokena, będącego małym urządzeniem wielkości karty kredytowej, który wyświetla na swoim wyświetlaczu ciągle zmieniające się w zadanych odstępach czasu hasło. Rozwiązanie to najczęściej stosuje się w bankach internetowych. Przy logowaniu użytkownik najpierw wpisuje swoje własne hasło, a potem hasło wygenerowane przez token, co całkowicie eliminuje niebezpieczeństwo włamania się do jego konta, nawet w przypadku poznania jego prywatnego hasła. 26
Bezpieczeństwo bankowości elektronicznej: 2. Token GSM To rozwiązanie na razie mało popularne w naszym kraju, jednak jest uważane aktualnie za najbardziej bezpieczne. W telefonie instalowana jest niewielka aplikacja, której uruchomienie wymaga podania PINu. Aplikacja ta generuje odpowiednie hasła na podstawie opisu transakcji. Opis transakcji wpisywany jest do telefonu w formie kodu (wyświetlonego podczas transakcji w systemie bankowości internetowej). Jeżeli opis transakcji wyświetlony w telefonie (na podstawie wpisanego kodu) odpowiada wykonywanej transakcji, użytkownik akceptuje go i otrzymuje hasło. Ponieważ hasło nie jest w żaden sposób przesyłane siecią telekomunikacyjną, rozwiązanie to może być stosowane zawsze i wszędzie. Jedyny warunek to włączony aparat telefoniczny. 27 Bezpieczeństwo bankowości elektronicznej: Przykładowy Token GSM: 28
Bezpieczeństwo bankowości elektronicznej: 3. Zabezpieczenie hasłem Standardowym rozwiązaniem we wszystkich bankach są: o login, który użytkownik otrzymuje przy nadawaniu dostępu do bankowości internetowej (czasem można nadać własny identyfikator, co ułatwia jego zapamiętanie), o hasło definiowane samodzielnie przez użytkownika. Hasło to najczęściej ciąg znaków (duże lub małe litery, cyfry, znaki specjalne). Nowością jest hasło w formie graficznej, które wprowadza się poprzez łączenie punktów w określonej kolejności (rozwiązanie to używane jest do zabezpieczenia dostępu w niektórych telefonach). 29 Bezpieczeństwo bankowości elektronicznej: 4. Karta kodów jednorazowych Niegdyś dosyć powszechne rozwiązanie, które pozwoliło upowszechnić bankowość internetową w Polsce, jest obecnie coraz częściej zastępowane przez inne formy zabezpieczeń. Karta kodów może mieć różne formy: o o małej karteczki, na której wpisane są kolejno ponumerowane kody, małej plastikowej karty, wielkości karty płatniczej, na której podane kody są opisane odpowiednio oznaczonymi wierszami i kolumnami, czasem również zabezpieczone zdrapką. Przy dokonywaniu transakcji użytkownik jest proszony o podanie określonego (kolejnego) kodu z karty kodów. Takie rozwiązanie jest łatwe w użytkowaniu, gdyż ze względu na rozmiar karty łatwo ją przechowywać np. w portfelu. Osoby korzystające z karty kodów są jednak narażone na phishing, gdyż niestety zdarza się, że użytkownik nieświadomy zasad bezpiecznego korzystania z tej formy zabezpieczenia podaje kod jednorazowy (a nawet kilka kodów) na fałszywej stronie banku. 30
Bezpieczeństwo bankowości elektronicznej: Przykładowa karta kodów jednorazowych 31 Bezpieczeństwo bankowości elektronicznej: 5. Hasła sms To aktualnie najbardziej powszechne zabezpieczenie w polskiej bankowości, wypierające karty kodów jednorazowych. Rozwiązanie jest bardzo przyjazne użytkownikowi, gdyż prawie każdy z nas posiada telefon komórkowy i potrafi odbierać SMSy. Użytkownik otrzymuje SMSem kod transakcji z dodatkowym opisem. Przed wpisaniem kodu, przy potwierdzeniu transakcji, użytkownik powinien sprawdzić, czy opis transakcji przysłany wraz z kodem SMS odpowiada wykonywanej transakcji. Takie rozwiązanie jest bardzo bezpieczne, bo jest odporne na różne formy elektronicznego przejęcia kodu potwierdzającego transakcję. Zresztą, nawet samo przejęcie określonego kodu nie pozwalana na zatwierdzenie przy jego wykorzystaniu innej operacji, gdyż dla tej innej operacji wymagany byłby inny kod potwierdzający. Wadą opisanego rozwiązania jest konieczność pozostawania w zasięgu sieci GSM, aby móc otrzymać kod za pomocą SMSa. Jednak w Polsce jest coraz mniej miejsc, gdzie brakuje zasięgu sieci telefonii komórkowej. 32
Jak uruchomić usługę e-bankowości w posiadanym przez siebie koncie? 33 Nauka obsługi konta bankowego na przykładzie 1. Uruchamiamy przeglądarkę WWW 2. W pasku adresu wpisujemy poniższy adres: www.ipko.pl 34
Nauka obsługi konta bankowego na przykładzie 3. Następnie w prawym dolnym rogu odszukujemy napis Demo 35 Nauka obsługi konta bankowego na przykładzie 4. Kolejna strona przywita nas informacją o wersji demonstracyjnej 36
Nauka obsługi konta bankowego na przykładzie 5. Umożliwi również logowanie do naszego fikcyjnego konta ipko 37 Nauka obsługi konta bankowego na przykładzie Po zalogowaniu znajdziemy się na stronie z informacją o saldzie rachunku oraz o obrotach na rachunku: 38
Nauka obsługi konta bankowego na przykładzie Lista odbiorców przelewów, tworzenie i weryfikacja: 1. Odnajdujemy na stronie naszego konta napis Transakcje 39 Nauka obsługi konta bankowego na przykładzie Lista odbiorców przelewów, tworzenie i weryfikacja: 2. Odnajdujemy na stronie naszego konta napis Transakcje i dalej zdefiniowani odbiorcy: 40
Nauka obsługi konta bankowego na przykładzie Lista odbiorców przelewów, tworzenie i weryfikacja: Gdzie odnajdziemy listę odbiorców przelewów 1, będziemy mogli poprawić już zdefiniowanego2 oraz dodać nowego odbiorcę3: 3 1 2 41 Nauka obsługi konta bankowego na przykładzie Historia operacji: Klikamy w napis Historia rachunku 42
Nauka obsługi konta bankowego na przykładzie Historia operacji: 43 Nauka obsługi konta bankowego na przykładzie Wykonywanie przelewów na rachunki obce: 1. Odnajdujemy na stronie naszego konta napis Transakcje 1 i klikamy 2. W menu po lewej stronie klikamy w napis Przelew jednorazowy 2 3. Wypełniamy formularz: o Wybieramy konto, z którego przelejemy pieniądze o Wybieramy, komu przelejemy pieniądze o Wpisujemy kwotę o Naciskamy OK 1 2 44
Nauka obsługi konta bankowego na przykładzie Wykonywanie przelewów na rachunki obce: 4.Przepisujemy kod z obrazka (przy prawdziwym przelewie wpisujemy Hasło jednorazowe) 5.Naciskamy Wykonaj 45 Nauka obsługi konta bankowego na przykładzie Wykonywanie przelewów na rachunki obce: Otrzymujemy potwierdzenie przyjęcia do realizacji. omożemy również skorzystać z opcji stworzenia na podstawie tegoż przelewu zlecenia stałego omamy też możliwość dodania odbiorcy przelewu do listy odbiorców 46
Nauka obsługi konta bankowego na przykładzie Wykonywanie przelewów z przyszłą datą realizacji: 1.Odnajdujemy na stronie naszego konta napis Transakcje 1 i klikamy 2.W menu po lewej stronie klikamy w napis Przelew jednorazowy 2 3.Wypełniamy formularz: o Wybieramy konto, z którego przelejemy pieniądze o Wybieramy, komu przelejemy pieniądze o Wpisujemy kwotę o Wstawiamy datę wykonania o Naciskamy OK 1 2 47 Nauka obsługi konta bankowego na przykładzie Przelewy na rachunki ZUS: 1.Odnajdujemy na stronie naszego konta napis Transakcje 1 i klikamy 2.W menu po lewej stronie klikamy w napis Płatności do ZUS 2 i Przelew jednorazowy 3.Wypełniamy formularz: o Wybieramy konto, z którego przelejemy pieniądze o Wybieramy, szczegóły przelewu o Wpisujemy kwotę o Wstawiamy datę wykonania o Naciskamy OK 1 2 48
Nauka obsługi konta bankowego na przykładzie 1 Anulowanie przelewu: 1. W menu po lewej stronie klikamy w napis Płatności 1 i klikamy 2. Odnajdujemy wybrany do usunięcia przelew na liście płatności2 3. Klikamy w napis Usuń 4. Następnie potwierdzmy operację jak w przypadku przelewu jednorazowego 2 49 Nauka obsługi konta bankowego na przykładzie Definiowanie zleceń stałych: 1.W menu po lewej stronie klikamy w napis Zlecenia stałe 1 2.Dalej Nowe zlecenie stałe 2 3.Wypełniamy formularz i naciskamy OK 4.Następnie potwierdzamy zlecenie podobnie jak przelew jednorazowy 1 2 50
Nauka obsługi konta bankowego na przykładzie Zakładanie i likwidacja lokat terminowych: 1.Odnajdujemy na stronie naszego konta napis Rachunki 1 i klikamy 2.W menu po lewej stronie klikamy w napis Lokaty następnie Nowa lokata 3.Wybieramy rachunek, z którego zlecimy przelew na lokatę i klikamy OK 51 Nauka obsługi konta bankowego na przykładzie Zakładanie i likwidacja lokat terminowych: 4.Wybieramy okres trwania lokaty i klikamy OK 52
Nauka obsługi konta bankowego na przykładzie Zakładanie i likwidacja lokat terminowych: 5.Wybieramy walutę lokaty i klikamy OK 53 Nauka obsługi konta bankowego na przykładzie Zakładanie i likwidacja lokat terminowych: 6.Ustawiamy, czy lokata ma być automatycznie odnawialna oraz gdzie mają trafić odsetki i klikamy OK 7.Następnie potwierdzamy operację podobnie jak przy przelewie jednorazowym 54
Nauka obsługi konta bankowego na przykładzie Zakładanie i likwidacja lokat terminowych: 1.Zerwanie lokaty należy poprzedzić kliknięciami w Rachunki -> Lokaty, gdzie na Liście lokat odnajdujemy tę, którą chcemy zerwać i klikamy Zerwij 2.Następnie potwierdzamy operację podobnie jak przy przelewie jednorazowym 55 Nauka obsługi konta bankowego na przykładzie Doładowanie telefonu: 1.Doładowanie telefonu należy poprzedzić kliknięciami w Doładowania, gdzie wpisujemy numer telefonu, wybieramy operatora i rachunek, z którego zasilimy telefon 56
Nauka obsługi konta bankowego na przykładzie Doładowanie telefonu: 1.Wpisujemy kwotę doładowania 2.Zaznaczamy odpowiednią opcję dotyczącą faktury i klikamy OK 3.Następnie potwierdzamy operację podobnie jak przy przelewie jednorazowym 57 Nauka obsługi konta bankowego na przykładzie Zmiana hasła dostępu: 1.Zmianę hasła do naszego internetowego konta bankowego możemy przeprowadzić na podstronie Dostęp 2.Następnie należy wpisać najpierw stare hasło, poniżej nowe i je potwierdzić poprzez powtórzenie go i kliknięcie WYKONAJ 58
Zajęcia e-kompetencje Do zobaczenia na następnych zajęciach i Dziękuję za uwagę 59