Komenda Miejska Państwowej Straży Pożarnej w Nowym Sączu INFORMACJA z zakresu działalności operacyjno-szkoleniowej ochotniczych straży pożarnych w latach 2001-2006 Materiał na II Zjazd Oddziału Powiatowego Związku Ochotniczych Strazy Pożarnych RP w Nowym Sączu w dniu 18 listopada 2006 roku.
2 Stosownie do zapisów ustaw strażackich jednym z zasadniczych zadań spoczywających na komendancie powiatowym/miejskim PSP jest współdziałanie z zarządem oddziału powiatowego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych. Współdziałanie to przekłada się w życiu codziennym na szereg szczegółowych zadań realizowanych na styku działalności Państwowej Straży Pożarnej i ochotniczych straży pożarnych, w tym w szczególności na : - organizowanie i prowadzenie działań ratowniczych obszarze powiatu, - organizowanie i doskonalenie krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego na szczeblu powiatowym, - szkolenie członków ochotniczych straży pożarnych, - przeprowadzanie inspekcji gotowości operacyjnej ochotniczych straży pożarnych, pod względem przygotowania do działań ratowniczych.. I. DZIAŁALNOŚĆ RATOWNICZA. Okres sprawozdawczy obejmujący lata 2001-2006 charakteryzuje tendencja wzrostowa w zakresie zarówno liczby, skali, jak również różnorodności powstających rokrocznie zagrożeń i zdarzeń wymagających interwencji ratowniczych zastępów straży pożarnych. W omawianym okresie sprawozdawczym jednostki straży pożarnych działające na obszarze Komendy Miejskiej PSP przeprowadziły ponad 13500 działań ratowniczych, w związku z : - 4031 pożarami, - 8801 miejscowymi zagrożeniami, - 762 alarmami fałszywymi. Zestawienie liczby zdarzeń w poszczególnych latach obrazuje tabela nr 1. Liczba Rok interwencji : Pożary Miejscowe Alarmy OGÓŁEM, zagrożenia fałszywe w tym : 2001 2085 585 1349 151 2002 2266 720 1390 156 2003 2499 886 1480 133 2004 2106 523 1480 103 2005 2128 704 1305 119 2006 2510 613 1797 100 RAZEM 13594 4031 8801 762
3 Szacunkowe straty z tytułu powstałych zdarzeń, w których w latach 2001-2006 interweniowały zastępy straży pożarnych wyniosły ok. 200.020 tys. zł. Wartość uratowanego mienia wyszacowano na łączną kwotę 1.243.845 tys. zł. Zestawienie szacunkowych wartości strat i uratowanego mienia tabela nr 2. Rok Szacunkowa wartość : / zł / Straty w mieniu Uratowane mienie 2001 136.113,60 21.429,00 2002 10.968,80 88.988,00 2003 11.409,10 127.797,00 2004 23.236,50 639.474,00 2005 8.466,50 225.715,00 2006 9.825,80 140.442,00 RAZEM 200.020,30 1.243.845,00 W prowadzonych działaniach ratowniczych uczestniczyło ogółem 94666 strażaków, z czego 44889 to strażacy-ratownicy ochotniczych straży pożarnych. Udział strażaków w działaniach ratowniczych obrazuje tabela nr 3. Strażacy biorący udział w działaniach ratowniczych : Rok Działania RAZEM JRG PSP OSP, w tym : ratownicze PSP + OSP Ogółem OSP w OSP do KSRG pozostałe 2001 2085 18202 8755 9477 4647 4830 2002 2266 15905 8838 7067 4055 3012 2003 2499 15940 9218 6722 4412 2310 2004 2106 15539 7897 7642 5381 2261 2005 2128 15359 7740 7619 5605 2014 2006 2510 13721 7359 6362 4438 1924 RAZEM 13594 94666 49807 44889 28538 16351
4 Zestawienie liczby działań ratowniczych w poszczególnych gminach tabela nr 4 2001 2002 2003 2004 2005 2006 Suma Chełmiec 163 173 177 145 151 196 1005 Gródek n/d 40 31 36 50 54 68 279 m. Grybów 41 25 23 16 12 10 118 gm. Grybów 69 70 127 94 124 181 665 Kamionka W 51 45 58 36 50 59 299 Korzenna 48 69 71 34 30 102 354 Krynica 258 267 287 328 223 256 1619 Łabowa 33 19 30 47 33 42 203 Łącko 56 54 78 67 87 74 416 Łososina Dolna 51 59 66 50 58 61 345 Muszyna 93 140 90 122 77 87 609 Nawojowa 46 43 86 46 39 89 349 Nowy Sącz 728 863 924 722 772 868 4887 Piwniczna 85 111 189 99 134 158 776 Podegrodzie 50 64 50 45 58 57 324 Rytro 42 63 49 43 48 39 284 Stary Sącz 231 170 158 162 178 178 1062 RAZEM 2085 2266 2499 2106 2128 2510 13594 Jak wykazuje analiza statystyk działań ratowniczych : w ogólnej liczbie interwencji, działania ratownicze podczas pożarów stanowiły około 30%, a działania prowadzone w związku z likwidacją pozostałych zagrożeń ok. 64,7 % ogółu zdarzeń, strażacy ochotniczych straży pożarnych uczestniczyli w ok. 40 % wszystkich podjętych działań ratowniczych, natomiast w 25% zdarzeń działania te prowadzili samodzielnie. różnorodność zdarzeń wymagających interwencji ratowniczych realizowanych przez zastępy straży pożarnych wymaga systematycznego doskonalenia w zakresie przygotowania do działań z zakresu ratownictwa specjalistycznego : drogowego, medycznego, chemiczno-ekologicznego.
5 II. SZKOLENIE. 1. Szkolenie kursowe. Zgodnie z zapisami art. 35 ust.1 ustawy o ochronie przeciwpożarowej szkolenie członków ochotniczych straży pożarnych prowadzi nieodpłatnie Państwowa Straż Pożarna. Realizując to zadanie Komenda Miejska PSP organizowała w minionym pięcioleciu szkolenie dla strażaków ochotniczych straży w dwóch formach, tj. na kursach kwalifikacyjnych oraz w ramach szkoleń dla funkcyjnych zarządów miejsko-gminnych i gminnych ZOSP RP. Stosownie do zapotrzebowań zgłaszanych przez komendantów gminnych Związku OSP kursy kwalifikacyjne organizowano : - w systemie codziennym (dochodzącym) na bazie remiz ochotniczych straży pożarnych lub w strażnicach JRG PSP, - w systemie skoszarowanym na bazie obiektów o charakterze szkoleniowym. Kursy i szkolenia skoszarowane finansowane były każdorazowo przez Starostwo Powiatowe w Nowym Sączu. Ogółem w latach 2001-2006 podczas 39 kursów przeszkolono 1494 strażaków OSP. W okresie tym zorganizowano : - 25 kursów kwalifikacyjnych szeregowych OSP (przeszkolono 1011 strażaków), - 2 kursy dowódców OSP (83), - 2 kursy naczelników OSP (51), - 2 kursy operatorów sprzętu specjalistycznego OSP (92), - 1 kurs obsługi sprzętu ochrony dróg oddechowych (36) - 5 szkoleń dla komendantów gminnych, prezesów zarządów miejsko-gminnych, gminnych, naczelników OSP włączonych do ksrg (220). Ponadto w 2002 roku przeprowadzono cykl szkoleń dla strażaków OSP z zakresu zasad pracy w sieci radiowej, w ramach których przeszkolono ogółem 380 strażaków. Kursy kwalifikacyjne realizowano w oparciu o kadrę oficerską, aspirancką i podoficerską KM PSP w Nowym Sączu W organizowaniu szkoleń dla funkcyjnych ZOSP dodatkowo korzystano z wiedzy przedstawicieli KW PSP w Krakowie, Policji, pogotowia ratunkowego, służb zarządzania kryzysowego i innych podmiotów.
6 Zestawienie przeprowadzonych kursów i szkoleń przedstawia tabela nr 5. Rok liczba kursów / liczba przeszkolonych strażaków Rok OGÓŁEM szeregowych dowódców obsługi operatorów naczelników OSP OSP sprzętu sprzętu OSP ochrony specjalist. dróg OSP oddechow. 2001 4/148 2/70 1/39 1/39 szkolenia Funkcyjnych OSP 2002 7/256 5/184 1/42 1/30 2003 6/218 4/137 1/36 1/45 2004 8/316 5/215 1/44 1/12 1/45 2005 7/284 6/234 1/50 2006 7/272 5/171 1/51 1/50 Razem 39/1494 25/1011 2/83 1/36 2/92 2/51 5/220 2. Inne formy doskonalenia przygotowania do działań ratowniczych. Do innych zrealizowanych form doskonalenia przygotowania ochotniczych straży pożarnych do działań ratowniczych należą : 1/ Zawody sportowo-pożarnicze ; w latach 2001 2005 organizowano i przeprowadzano corocznie zawody na szczeblu gminnym, w lipcu 2002 zorganizowano II Zawody Powiatowe dla OSP, we wrześniu 2002 roku przeprowadzono zawody sportowo-pożarnicze dla ochotniczych straży pożarnych włączonych do ksrg, w lipcu 2005 roku zorganizowano III Zawody Powiatowe dla OSP. 2/ Inspekcje gotowości operacyjnej (IGO): W latach 2001 2006 przeprowadzono następujące ilości inspekcji : w 2001 roku : 16 - IGO w jednostkach OSP włączonych do ksrg, 12 - IGO w jednostkach spoza ksrg, w 2002 roku : 22 - IGO w jednostkach OSP włączonych do ksrg,
7 w 2003 roku : 23 - IGO w jednostkach OSP włączonych do ksrg, w 2004 roku : 29 - IGO w jednostkach OSP włączonych do ksrg, w 2005 roku : 25 - IGO w jednostkach OSP włączonych do ksrg, w 2006 roku : 13 - IGO w jednostkach OSP włączonych do ksrg. 3/ Ćwiczenia zgrywające W celu doskonalenia działania związków taktycznych oraz współdziałania podczas działań ratowniczych, w latach 2001-2006 na szczeblu powiatu zorganizowano i przeprowadzono między innymi następujące ćwiczenia zgrywające dla ochotniczych straży pożarnych : w kwietniu 2002 roku ćwiczenia w miejscowości Jazowsko sprawdzające założenia planu ratowniczego powiatu nowosądeckiego, w październiku 2003 roku ćwiczenia dla wszystkich OSP włączonych do ksrg na obiektach Ośrodka Wypoczynkowego Nad Popradem, w czerwcu 2004 roku ćwiczenia sprawdzające założenia planu ratowniczego miasta Nowego Sącza na obiekcie Muzeum Okręgowego Skansen Etnograficzny w Nowym Sączu, w maju 2005 roku ćwiczenia praktyczne pk. Tunel na obiekcie tunelu kolejowego w miejscowości Andrzejówka, w listopadzie 2005 roku ćwiczenia pk. Fakro w Nowym Saczu, w październiku 2006 roku ćwiczenia ewakuacji Kolejki Gondolowej na Jaworzynę Krynicką. III. DOSKONALENIE KRAJOWEGO_SYSTEMU RATOWNICZO-GAŚNICZEGO. 1. Teren własny działania jednostek OSP. W miesiącu 2002 roku z inicjatywy Komendy Miejskiej PSP w Nowym Sączu przygotowane zostało porozumienie w sprawie ustalenia terenu własnego działania ochotniczych straży pożarnych powiatu nowosądeckiego. Porozumienie to zostało podpisane w marcu 2002 roku przez Komendanta Miejskiego PSP, Prezydenta Miasta Nowego Sącza, burmistrzów miast, miast i gmin oraz wójtów z terenu powiatu. Zapisy porozumienia zostały zweryfikowane w praktyce podczas działań ratowniczych w Muszynie w lipcu 2002 roku, po katastrofalnych opadach deszczu.
8 2. Proces włączania jednostek OSP do krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego. Do ustawowych zadań nałożonych na Komendanta Miejskiego PSP należy organizowanie na obszarze powiatu krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego. Jednym z podstawowych filarów tego systemu są ochotnicze straże pożarne. Do roku 2000 włączono do krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego 10 jednostek ochotniczych straży pożarnych. W oparciu o sporządzane analizy zabezpieczenia operacyjnego podległego obszaru (aktualizowane corocznie) i wynikające z nich ustalenia - wypracowywane zostały wnioski dotyczące planów korekty sieci podmiotów tworzących krajowy system ratowniczo-gaśniczy. W oparciu o powyższe wnioski, w latach 2001-2006 kontynuowano działania zmierzające do rozszerzenia liczby jednostek OSP włączonych do ksrg. W wyniku podjętych działań w tym zakresie w okresie sprawozdawczym złożono wnioski o włączenie do ksrg kolejnych 18 jednostek OSP. Decyzjami Komendanta Głównego PSP w okresie tym włączonych zostało do systemu 15 ochotniczych straży pożarnych. Według stanu na dzień 15 listopada 2006 roku do ksrg włączonych jest 26 jednostek ochotniczych straży pożarnych z terenu Powiatu Nowosądeckiego. Proces włączania ochotniczych straży pożarnych do ksrg przedstawia tabela nr 6. Rok 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 Razem Liczba jednostek włączanych do ksrg w poszczegól. latach Wysokość dotacji dla OSP z budżetu państwa / zł / 11 7 5 0 1 1 2 27 0 128 300 337 000 132 600 135 000 172 500 173 000 1 077 300 Średnia dotacja na jedną OSP 9.869 18.722 5.675 5.690 7.187 6.920 8.550 W ramach finansowania ochotniczych straży pożarnych włączonych do krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego z budżetu państwa w latach 2001-2006 dofinansowano jednostki OSP kwotą łączną 1.077.300 złotych.
9 Według zatwierdzonych wytycznych Komendy Głównej PSP w chwili obecnej do krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego włączane są tylko te jednostki OSP, które usytuowane są na terenie gminy z której : - żadna OSP nie jest jeszcze włączona do ksrg, - włączona jest tylko jedna jednostka OSP, a wnioskowana do włączenia OSP ma swą lokalizację w miejscowości gdzie siedzibę ma urząd gminy. Ponadto jednostki OSP wnioskowane do włączenia do ksrg muszą posiadać na swym wyposażeniu zestawy do realizacji ratownictwa drogowego (sprzęt hydrauliczny) oraz do ratownictwa medycznego (R1). 3. Przekazywanie samochodów i sprzętu do ochotniczych straży pożarnych. Jednym z elementów współpracy pomiędzy Państwową Strażą Pożarną a ochotniczymi strażami pożarnymi jest pomoc w doposażeniu jednostek OSP w sprzęt ratowniczy. Stosownie do możliwości budżetu PSP oraz instytucji dofinansowujących krajowy system ratowniczo-gaśniczy (Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Sejmik Województwa Małopolskiego, Komenda Główna PSP, Starostwo Powiatowe w Nowym Sączu, Związek Ochotniczych Straży Pożarnych) w latach 2001 2006 jednostki ochotniczych straży pożarnych z terenu powiatu nowosądeckiego dofinansowane zostały znaczącymi środkami pozwalającymi na zakup i karosaż samochodów ratowniczych oraz sprzętu specjalistycznego. W ten sposób doposażono OSP między innymi : - w zestawy narzędzi hydraulicznych, - pompy, agregaty, pilarki, itp. z magazynu przeciwpowodziowego Starosty. W związku z doposażaniem Komendy Miejskiej PSP w Nowym Sączu w nowe jednostki sprzętowe, sukcesywnie wycofywano z eksploatacji samochody i sprzęt ratowniczy. Sprawne samochody i sprzęt przekazywany był do jednostek OSP. W latach 2001-2006 przekazano następujące ilości samochodów pożarniczych : - 4 samochody ratowniczo-gaśnicze, - 2 samochody ratownicze specjalne, - 3 samochody operacyjne, - 2 samochody pomocnicze, Ponadto przekazano następujące ilości sprzętu ratowniczego i wyposażenia : - 6 przyczepek pożarniczych, - 1 agregat piany lekkiej, - 1 motopompę pożarniczą, - 1 zestaw hydrauliczny mini.
10 Zestawienie samochodów i sprzętu ratowniczego przekazanego dla OSP- tabela nr 5. Lp Rodzaj sprzętu OSP Rok przekazania 1. GBA 2,5/16 Star 244 OSP Tęgoborze 2001 2. samochód pomocniczy Star OSP Biegonice 2002 3. samochód oświetleniowy Son m. Żuk OSP Biegonice 2002 4. Sop samochód operacyjny m. Polonez OSP Łabowa 2002 5. GCBA 6/32 Jelcz OSP Zagorzyn 2003 6. SOp Tarpan Honker OSP Tylicz 2003 7. przyczepkę pożarnicza OSP Brzezna 2003 8. motopompa PO5 OSP Głębokie 2003 9. zestaw narzędzi hydraulicznych mini OSP Bogusza 2003 10. GCBA Jelcz 6/32 Jelcz OSP Brzezna 2004 11. SOp Land Rover OSP Łabowa 2005 12. agregat piany lekkiej OSP Brzezna 2005 13. SLRt Volkswagen T-4 OSP Niskowa 2006 14. SRw AUM OSP Biegonice 2006 15. GBA 3/15 Renault OSP Biegonice 2006 Podsumowując realizację zadań o charakterze operacyjnym ( przygotowanie do udziału w akcjach ratowniczych, wyszkolenie, wyposażanie w samochody pożarnicze, sprzęt ratowniczy, środki ochrony osobistej) stwierdzić należy iż lata 2001-2006 przyniosły bezsprzecznie znaczącą poprawę w tym zakresie. Najbardziej obiektywną oceną tego faktu są skuteczne działania ratownicze, wysoki poziom zaufania społecznego jakim cieszy się formacja straży pożarnej oraz poczucie dobrze spełnionego obowiązku. W ocenie kierownictwa Komendy Miejskiej PSP bez strażaków ochotników nie jest możliwe odpowiednie zabezpieczenie terenu, a tym zapewnienie skutecznego systemu ratowniczogaśniczego. W latach następnych należy robić będę wszystko, by w miarę posiadanych środków i możliwości wspomagać jednostki OSP w specjalistyczny sprzęt, wyposażenie osobiste, zapewnić potrzeby szkoleniowe i wspomagać doradztwem. Składam serdeczne podziękowania wszystkim strażakom ochotnikom za poświęcenie i społeczny trud, a także tym wszystkim którzy w minionym okresie w jakikolwiek sposób wspierali strażaków zarówno ochotniczych jak również strażaków PSP.