KOMUNIKAT Z BADAŃ ISSN 2353 5822 Nr 76/ Preferencje partyjne w czerwcu Czerwiec Przedruk i rozpowszechnianie tej publikacji w całości dozwolone wyłącznie za zgodą CBOS. Wykorzystanie fragmentów oraz danych empirycznych wymaga podania źródła
Znak jakości przyznany CBOS przez Organizację Firm Badania Opinii i Rynku 11 stycznia roku Fundacja Centrum Badania Opinii Społecznej ul. Świętojerska 5/7, 00-236 Warszawa e-mail: sekretariat@cbos.pl; info@cbos.pl http://www.cbos.pl (48 22) 629 35 69
7 15 X 14 21 X 3 10 XII 7 14 I 21 28 I 3 10 II 12 19 III 31 III 7 I 5 12 18 29 2 9 30 7 I 17 25 II 8 15 IX 8 19 X 4 13 XI 1 11 XII 7 15 I 2 9 II 30 III 6 I 5 14 1 8 29 6 I 17 24 II 7 14 IX 5 12 X 2 12 XI 1 7 XII 9 17 I 1 8 II 1 8 III 5 12 I 10 17 7 14 1 Gdyby wybory parlamentarne odbywały się na początku czerwca, uczestniczyłoby w nich dwie trzecie dorosłych Polaków (66%) 1. W porównaniu z majem liczba chętnych do wzięcia udziału w wyborach obniżyła się o 4 punkty procentowe. Wzrósł odsetek respondentów niepewnych co do swego udziału w ewentualnym głosowaniu (15%, wzrost o 2 punkty). Nieznacznie wzrosła również liczba osób z góry odrzucających uczestnictwo w wyborach (18%, wzrost o 1 punkt). CBOS RYS. 1. Gdyby w najbliższą niedzielę odbywały się wybory do Sejmu i Senatu, to czy wziął(ęła)by Pan(i) w nich udział? 80 70 60 68 64 67 67 62 63 64 65 67 66 67 64 64 64 65 66 66 68 67 67 70 67 69 69 70 72 68 71 71 70 69 70 66 62 60 58 50 % 40 30 20 23 17 24 20 20 21 23 26 24 22 21 22 20 19 20 22 18 20 20 19 18 18 19 19 17 18 18 16 16 16 14 15 15 16 17 18 15 10 15 17 12 13 12 13 16 16 16 14 17 16 14 14 14 15 15 12 13 14 15 14 13 14 15 13 14 13 14 15 14 15 15 13 15 0 2015 2016 2017 Na pewno wziął(ęła)bym w nich udział Nie wiem, czy wziął(ęła)bym w nich udział Na pewno nie wziął(ęła)bym w nich udziału W październiku 2015 roku pytanie brzmiało: Czy zamierza Pan(i) wziąć udział w wyborach do Sejmu i Senatu, które odbędą się 25 października? Z obliczeń wyłączono odmowy odpowiedzi 1 Badanie Aktualne problemy i wydarzenia (337) przeprowadzono metodą wywiadów bezpośrednich wspomaganych komputerowo (CAPI) w dniach 7 14 czerwca roku na liczącej 1029 osób reprezentatywnej próbie losowej dorosłych mieszkańców Polski.
7 15 X 14 21 X 25 X 3 10 XII 7 14 I 21 28 I 3 10 II 12 19 III 31 III 7 I 5 12 18 29 2 9 30 7 I 17 25 II 8 15 IX 8 19 X 4 13 XI 1 11 XII 7 15 I 2 9 II 30 III 6 I 5 14 1 8 29 6 I 17 24 II 7 14 IX 5 12 X 2 12 XI 1 7 XII 9 17 I 1 8 II 1 8 III 5 12 I 10 17 7 14 2 W czerwcu, tak jak we wszystkich miesiącach od wyborów w 2015 roku, największym poparciem Polaków cieszy się rządząca partia. Na Prawo i Sprawiedliwość swój głos chce oddać ponad dwie piąte respondentów zapowiadających swój pewny udział w hipotetycznym głosowaniu (43%). Po ubiegłomiesięcznym spadku notowań, w czerwcu rządząca partia odrobiła część strat, odsetek jej zwolenników wzrósł o 3 punkty procentowe. Na drugim miejscu naszego rankingu lokuje się Platforma Obywatelska z poparciem 17% zdeklarowanych wyborców. W porównaniu z majem najsilniejsza partia opozycyjna straciła 2 punkty. Tak jak w maju trzecie miejsce zajmuje ruch Kukiz 15 mający wśród potencjalnych uczestników wyborów 8% zwolenników. Po odnotowanej w ubiegłym miesiącu poprawie notowań, w czerwcu partia Pawła Kukiza minimalnie straciła (spadek o 2 punkty). Ostatnią partią, która miałaby szansę na wprowadzenie swoich przedstawicieli do Sejmu jest Nowoczesna w czerwcu poparcie dla tego ugrupowania zbliżyło się do progu wyborczego (5%, wzrost o 1 punkt procentowy). CBOS RYS. 2. Poparcie dla PiS, PO, Kukiz 15 i Nowoczesnej 50 45 40 35 Wyniki wyborów 25 X 2015 ODPOWIEDZI OSÓB DEKLARUJĄCYCH ZAMIAR WZIĘCIA UDZIAŁU W POTENCJALNYCH WYBORACH DO SEJMU 30 % 25 20 15 10 5 0 2015 2016 2017 Prawo i Sprawiedliwość Platforma Obywatelska RP Kukiz 15 Nowoczesna Gdyby wybory do Sejmu odbywały się już teraz, pozostałe ugrupowania nie zdołałyby wprowadzić do niego swoich posłów. Po trzech miesiącach dobrych wyników obniżyła się liczba sympatyków SLD, obecnie 4% wyborców (spadek o 2 punkty procentowe) chce oddać swój głos na to ugrupowanie. Tylu samo zwolenników ma PSL (4%, spadek o 1 punkt). W naszym rankingu z identycznym wynikiem jak w maju znalazły się jeszcze ugrupowanie Wolność Janusza Korwina Mikke (2%) oraz Partia Razem (1%).
3 Wszystkie odnotwane w czerwcu zmiany są nieistotne statystycznie 2. CBOS RYS. 3. Poparcie dla PiS, PO, Kukiz 15 oraz PSL (w procentach) PiS PO Kukiz 15 Nowoczesna 50,0 45,0 40,0 35,0 43,9 37,1 40,4 46,6 39,2 42,8 30,0 25,0 20,0 21,5 18,7 19,9 17,0 15,0 10,0 5,0 0,0 16,1 14,2 12,0 9,8 7,9 9,7 5,9 7,9 5,4 3,9 6,3 2,8 3,1 4,7 Deklarowane poparcie Przedział ufności W porównaniu z ubiegłym miesiącem nieco wzrósł odsetek wyborców niezdecydowanych, którzy chcieliby iść na wybory, ale nie wiedzą, na kogo oddaliby swój głos, (14%, wzrost o 2 punkty procentowe). 2 Stosowanie prób losowych umożliwia wnioskowanie o populacji dorosłych Polaków oraz pozwala na określenie skali błędu statystycznego naszych oszacowań więcej o naszej metodologii na stronie CBOS w zakładce: Badania: metody realizacji badań. Na rysunku 3 prezentujemy z uwzględnieniem błędu statystycznego wyniki, jakie w maju i czerwcu br. uzyskały cztery ugrupowania mające obecnie szanse na wprowadzenie swoich przedstawicieli do Sejmu.
4 TABELA 1 Gdyby w najbliższą niedzielę odbywały się wybory do Sejmu, to na kandydata której partii/inicjatywy politycznej głosował(a)by Pan(i) w tych wyborach? Odpowiedzi osób deklarujących zamiar wzięcia udziału w potencjalnych wyborach 2015 2017 Wyniki wyborów 25 X 30 III 6 I 5 14 1 8 29 6 I 17 24 II 7 14 IX 5 12 X w procentach Prawo i Sprawiedliwość (wraz z Solidarną Polską i Porozumieniem) 37,58 37 39 42 38 42 44 47 45 41 44 43 44 46 40 43 Platforma Obywatelska RP 24,09 26 26 21 22 20 19 16 17 18 15 17 14 16 19 17 Kukiz 15 8,81 9 7 9 8 8 8 8 8 7 5 7 6 5 10 8 Nowoczesna 7,60 5 5 4 5 6 6 6 5 11 6 5 6 4 4 5 Sojusz Lewicy Demokratycznej 7,55* 4 4 4 5 4 3 2 3 3 4 4 5 6 6 4 Polskie Stronnictwo Ludowe 5,13 4 4 3 3 4 5 3 4 3 4 4 5 3 5 4 Wolność Janusza Korwin-Mikke ** 4,76 2 2 1 2 2 1 2 1 2 2 2 2 2 2 2 Partia Razem 3,62 2 2 1 1 2 2 2 2 2 3 1 2 2 1 1 Inna partia 0,87 1 1 1 1 2 1 2 1 1 1 2 2 1 1 1 Trudno powiedzieć 10 10 13 14 12 12 12 13 13 15 15 14 14 12 14 Odmowa odpowiedzi <1 <1 <1 <1 <1 <1 <1 1 <1 1 0 1 <1 <1 1 N= 15 200 671 719 688 710 653 700 683 667 725 632 673 751 767 780 813 681 2 12 XI 1 7 XII 9 17 I 1 8 II 1 8 III 5 12 I 10 17 7 14 * Wyniki dotyczące KKW Zjednoczona Lewica SLD+TR+PPS+UP+Zieloni ** Do 8 października 2016 roku partia działała pod nazwą KORWiN: Koalicja Odnowy Rzeczypospolitej Wolność i Nadzieja, później jako Wolność (KORWiN), a od 1 kwietnia 2017 roku pod nazwą Wolność Janusza Korwin-Mikke
5 W ubiegłym miesiącu podczas protestu opiekunów dzieci niepełnosprawnych odbywającego się w Sejmie, rządząca partia straciła nieco zwolenników. W czerwcu, już po zawieszeniu tego protestu PiS odnotował wzrost poparcia, powracając do wyników z pierwszego kwartału bieżącego roku. Straciły natomiast najsilniejsze partie opozycyjne PO oraz ruch Kukliz 15. Pogorszył się również wynik niezbyt widocznego na scenie politycznej SLD, po okresie dobrych notowań odsetek zwolenników tej partii ponownie spadł poniżej progu wyborczego. Można sądzić, że okres przedwakacyjny nie sprzyja zainteresowaniu polityką, mniejsza jest liczba osób chcących wziąć udział w wyborach, nieco większa część ewentualnych głosujących nie wie, którą partię poparłoby w wyborach. Opracował Krzysztof Pankowski