Uchwała Nr XXXIX/205/09 Rady Gminy Buczkowice z dnia 2 grudnia 2009r. 2010. w sprawie uchwalenia Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii na rok Na podstawie art.18 ust.2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (tekst jednolity Dz.U. z 2001r. Nr 142 poz.1591 ze zmianami) oraz art.10 ust.1-4 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz.U. z 2005r. Nr 179 poz.1485 ze zmianami) w związku z art.18² ustawy z dnia 26 października 1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (tekst jednolity Dz.U. z 2007r. Nr 70 poz.473 ze zmianami) Rada Gminy Buczkowice postanawia: 1 Uchwalić Gminny Program Przeciwdziałania Narkomanii na rok 2010 w brzmieniu stanowiącym załącznik do niniejszej uchwały. 2 Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi Gminy. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia. 3
Załącznik do uchwały Nr XXXIX/205/09 Rady Gminy Buczkowice z dnia 2 grudnia 2009r. Gminny Program Przeciwdziałania Narkomanii na rok 2010
WSTĘP Gminny Program Przeciwdziałania Narkomanii określa sposób realizacji przez Gminę Buczkowice zadań własnych określonych w ustawie z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz.U. z 2005r. Nr 179 poz.1485 ze zmianami) i jest w swych założeniach spójny z Gminnym Programem Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na rok 2010. Realizatorem Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii jest Urząd Gminy Buczkowice. Na niniejszy Program składa się pięć następujących rozdziałów: I. Ogólna charakterystyka zjawiska narkomanii. II. Charakterystyka narkomanii w Polsce. III. Analiza zagrożenia narkomanią na terenie Gminy Buczkowice. IV. Zadania Gminy Buczkowice w zakresie przeciwdziałania narkomanii. V. Finansowanie Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii na rok 2010. I. Ogólna charakterystyka zjawiska narkomanii. Narkomania to zjawisko stałego lub okresowego używania w celach innych niż medyczne środków odurzających lub substancji psychotropowych albo środków zastępczych, w wyniku czego może powstać lub powstało uzależnienie od nich 1. Uzależnienie powstaje po pewnym, zazwyczaj niezbyt długim, okresie zażywania środków narkotycznych i przejawia się jako niezwykle silne, wręcz nie do opanowania pragnienie przeżywania rauszu, czyli błogostanu, któremu towarzyszy - w zależności od przyjmowanego środka - pobudzenie lub zahamowanie aktywności. Uzależnieniu psychicznemu nieco później zaczyna towarzyszyć znacznie głębsza zależność fizyczna (narkotyk staje się konieczny do zachowania biochemicznej równowagi ustroju), po wytworzeniu się której brak środków odurzających wywołuje głód narkotyczny powodujący przymus systematycznego zażywania narkotyków i ciągłego zwiększania ich dawki. Po wytworzeniu się uzależnienia psychicznego i fizycznego rozpoczyna się i systematycznie pogłębia degeneracja społeczna (niewypełnianie obowiązków związanych z pełnioną rolą społeczną, zachowania przestępcze), fizyczna (skrajne wyniszczenie organizmu) i psychiczna (nieodwracalne zmiany w systemie nerwowym powodujące zaburzenia charakterologiczne) osoby uzależnionej, które prowadzą ją na dno ludzkiej egzystencji i często kończą się śmiercią 2. II. Charakterystyka narkomanii w Polsce. 16% polskich piętnastolatków i 19% siedemnastolatków przynajmniej raz w życiu przyjęło leki uspokajające lub nasenne bez przepisu lekarza (pod tym względem polskie nastolatki plasują się na 1. miejscu w Europie). Odpowiednio 16 i 28% młodych ludzi choć raz w życiu sięgnęło po marihuanę lub haszysz. 4% uczniów 3. klas polskich gimnazjów i 8% uczniów 2. klas szkół wyższego rzędu zażywało w swoim życiu amfetaminę. Okazjonalnie przetworów konopi indyjskich używa 11% piętnastolatków i 17% siedemnastolatków, natomiast w przypadku amfetaminy jest to odpowiednio 2 i 4%. 3% polskich siedemnastolatków okazjonalnie używa ecstasy. Wszystkie te napawające niepokojem zjawiska podlegają nierównej dystrybucji na terenie kraju - bardziej rozpowszechnione są w wielkich miastach, 1 Ustawa z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz.U. z 2005r. Nr 179 poz.1485 ze zmianami). 2 S. Górski, Narkomania wśród dzieci i młodzieży (w: W. Pomykało (red), Encyklopedia Pedagogiczna, Warszawa 1997).
mniej powszechne w małych miejscowościach, przy czym nakładają się na to również zróżnicowania regionalne. 3 Zażywanie narkotyków przez młodzież w latach 1995-1999 wykazywało bardzo silny trend wzrostowy, który utrzymywał się aż do roku 2003. Badania przeprowadzone w roku 2007 wykazały, że zagadnienie to stabilizuje się, a nawet w pewnym zakresie zaobserwować można spadek. Podobnie korzystnie przedstawia się kwestia oceny dostępności poszczególnych substancji odurzających oraz akceptacji ich używania. Badacze zjawiska, jakkolwiek mają na uwadze własną dynamikę zjawiska i wpływ przemian obyczajowych w Polsce w latach 90. XX wieku na wzrost zagrożenia narkomanią, podkreślają wpływ nasilonych oddziaływań profilaktycznych ukierunkowanych na młodzież w ostatnich latach i zachęcają do ich kontynuowania celem utrzymania zapoczątkowanego trendu spadkowego. 4 III. Analiza zagrożenia narkomanią na terenie Gminy Buczkowice. Statystyki policyjne dotyczące przestępczości narkotykowej na terenie działania Komendy Miejskiej Policji w Bielsku Białej z wyodrębnieniem Powiatu Bielskiego i terenu podległemu Komisariatowi Policji w Szczyrku przedstawia poniższa tabela. 5 Przestępstwa narkotykowe. Powiat Bielski i Miasto Bielsko-Biała Powiat Bielski Styczeń wrzesień 2008r. Styczeń wrzesień 2009r. 158 w tym: 50 posiadanie; 38 udzielanie, nakłanianie, ; 35 udzielanie, nakłanianie, w celu korzyści materialnej; 19 wprowadzanie do obrotu znacznej ilości; 12 - posiadanie znacznej ilości. 32 w tym: 9 posiadanie; 8 udzielanie, nakłanianie, w celu korzyści materialnej. 150 w tym: 65 posiadanie; 35 udzielanie, nakłanianie, w celu korzyści materialnej; 17 wprowadzanie do obrotu znacznej ilości; 11 udzielanie, nakłanianie,. 25 w tym: 9 posiadanie; 7 udzielanie, nakłanianie, w celu korzyści materialnej. Teren KP Szczyrk (gminy: Buczkowice, Wilkowice, Szczyrk) 17 w tym: 6 - udzielanie, nakłanianie, w celu korzyści materialnej; 4 - udzielanie, nakłanianie, ; 3 posiadanie; 2 uprawa maku, konopi, koki; 1 posiadanie znacznej ilości; 1 wprowadzanie do obrotu 1 posiadanie (stwierdzone na terenie Gminy Buczkowice). 3 J. Sierosławski, Używanie alkoholu i narkotyków przez młodzież szkolną, Raport z ogólnopolskich badań ankietowych zrealizowanych w 2007r. - Europejski Program Badań Ankietowych w Szkołach ESPAD. 4 Ibit. 5 Dane udostępnione przez Komendę Miejską Policji w Bielsku-Białej.
znacznej ilości. Analizując powyższe dane należy mieć na uwadze, że dotyczą one jedynie ujawnionych przestępstw i nie stanowią pełnego obrazu sytuacji, co wynika przede wszystkim z braku w tego typu przestępczości klasycznie pojmowanego pokrzywdzonego, który byłby zainteresowany reakcją organów ścigania na fakt zaistnienia na jego szkodę przestępstwa. Pewien obraz narkomanii na terenie Gminy Buczkowice dają również wyniki ankiet przeprowadzonych w 2009r. wśród uczniów drugich klas gimnazjów. Badaniami objęto łącznie 127 uczniów. 10 drugoklasistów, tj. 8% przebadanej grupy ma za sobą pierwszy kontakt z narkotykami. Trzech uczniów po inicjacji narkotykowej przyznało, że sięgnęło po narkotyki tylko jeden raz (pozostali kilka razy, biorą okazjonalnie lub częściej). 16% przebadanych uczniów stwierdziło, że uczniowie z ich szkoły zażywają narkotyki. 72% uczniów drugich klas gimnazjów Gminy Buczkowice nie wie gdzie można zaopatrzyć się w narkotyki. 87% uczniów posiada świadomość szkód zdrowotnych i rozwojowych związanych z zażywaniem narkotyków, przy czym 15% młodych ludzi uważa, że zażywanie narkotyków jest modne. Według 61% objętych badaniami uczniów przyczyną sięgania po środki odurzające jest presja rówieśnicza. Porównując przedstawione wyniki badań do analogicznych, przeprowadzonych w roku 2006, zauważyć można pewne zmiany. Jakkolwiek bowiem wzrostowi uległa liczba drugoklasistów przyznających się do inicjacji narkotykowej (z 5 na 8%) oraz procent uczniów uznających presję rówieśniczą za przyczyną sięgania po narkotyki (z 47 na 61%), to jednak znacznie zmniejszył się odsetek uczniów wskazujących modę jako przyczynę sięgania po narkotyki (z 22 na 15%) i podniósł się odsetek uczniów, którzy nie wiedzą gdzie można zaopatrzyć się w narkotyki (z 66 na 72%) oraz tych, którzy wiedzą, gdzie należy szukać pomocy w przypadku problemów z narkotykami (z 25 na 35%). Niewielkiemu obniżeniu również uległa liczba uczniów, którzy uważają, że uczniowie z ich szkoły zażywają narkotyki (z 18 na 16%). Powyższe dane pozwalają stwierdzić, że młodzież Gminy Buczkowice jest narażona na sytuacje narażające na sięganie po substancje odurzające. Korzystne odniesienie do skali kraju oraz wskazane powyżej pozytywne zjawiska dotyczące postaw i wiedzy młodzieży Gminy odnośnie zjawiska narkomanii są na pewno wypadkową charakteru i położenia Gminy oraz podejmowanych od lat intensywnych oddziaływań profilaktycznych. Bardzo ważne więc jest dalsze podejmowanie możliwie maksymalnie nasilonych oddziaływań profilaktycznych mających na celu zahamowanie rozpowszechniania się na terenie Gminy zjawiska narkomanii. Szczególnie ważne wydaje się tutaj kładzenie nacisku na kształtowanie wśród młodych ludzi odpowiednich postaw względem narkotyków, podnoszenie poczucia własnej wartości oraz rozwijanie asertywności i zainteresowań. IV. Zadania Gminy Buczkowice w zakresie przeciwdziałania narkomanii. 1. Zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych i osób zagrożonych uzależnieniem. 1) prowadzenie punktu konsultacyjnego, w ramach którego udziela się informacji nt. możliwości uzyskania przez osoby uzależnione i zagrożone uzależnieniem pomocy terapeutycznej, rehabilitacyjnej, medycznej i reintegracyjnej;
2) współpraca z placówkami leczenia i terapii uzależnień w zakresie pozyskiwania informacji dotyczących możliwości uzyskania pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych i osób zagrożonych uzależnieniem; 3) zamieszczanie w prasie lokalnej informacji na temat możliwości uzyskania pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych i zagrożonych uzależnieniem; 4) podnoszenie kwalifikacji osób zaangażowanych w realizację Gminnego Programu; 5) w miarę potrzeb podejmowanie innych działań służących realizacji zadania. 2. Udzielanie rodzinom, w których występują problemy narkomanii pomocy psychospołecznej i prawnej. 1) prowadzenie punktu konsultacyjnego, w ramach którego udziela się członkom rodzin, w których występują problemy narkomanii pomocy psychospołecznej i prawnej; 2) zamieszczanie w prasie lokalnej informacji na temat możliwości uzyskania pomocy psychospołecznej i prawnej przez rodziny, w których występują problemy narkomanii; 3) w miarę potrzeb podejmowanie innych działań służących realizacji zadania. 3. Prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej, edukacyjnej oraz szkoleniowej w zakresie rozwiązywania problemów narkomanii. 1) informowanie, edukowanie oraz szkolenie mieszkańców Gminy Buczkowice w zakresie rozwiązywania problemów narkomanii oraz prowadzenie działalności wychowawczej i zapobiegawczej w odniesieniu do przedmiotowej problematyki w ramach punktu konsultacyjnego; 2) upowszechnianie materiałów edukacyjnych dotyczących zagrożeń związanych z narkomanią i zasad zapobiegania jej oraz zamieszczanie artykułów dotyczących przedmiotowych kwestii w prasie lokalnej; 3) zbieranie i opracowywanie informacji nt. występowania na terenie Gminy Buczkowice zachowań związanych z zażywaniem narkotyków; 4) realizacja programów profilaktycznych mających na celu zapobieganie narkomanii dla dzieci i młodzieży, nauczycieli oraz rodziców uczniów placówek oświatowych Gminy Buczkowice; 5) organizowanie czasu wolnego i rozwijanie zainteresowań młodzieży w ramach współpracy ze szkołami; 6) ogłoszenie i przeprowadzenie konkursu z zakresu profilaktyki dla młodzieży Gminy Buczkowice; 7) organizacja Gminnego Dnia Profilaktyki; 8) przeprowadzenie diagnozy zjawiska narkomanii na terenie Gminy Buczkowice; 9) w miarę potrzeb podejmowanie innych działań służących realizacji zadania. 4. Wspomaganie działalności instytucji, organizacji pozarządowych i osób fizycznych służących rozwiązywaniu problemów narkomanii. 1) udzielanie merytorycznego wsparcia instytucjom, organizacjom pozarządowym i osobom fizycznym podejmującym działania służące rozwiązywaniu problemów narkomanii; 2) w miarę potrzeb podejmowanie innych działań służących realizacji zadania. 5. Pomoc społeczna osobom uzależnionym i rodzinom osób uzależnionych dotkniętych ubóstwem i wykluczeniem społecznym i integrowanie ze środowiskiem lokalnym tych osób z wykorzystaniem pracy socjalnej i kontraktu socjalnego.
1) nawiązanie współpracy z Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej w Buczkowicach w zakresie udzielania przez tę instytucję pomocy społecznej osobom uzależnionym i rodzinom osób uzależnionych dotkniętych ubóstwem i wykluczeniem społecznym i integrowanie ze środowiskiem lokalnym tych osób z wykorzystaniem pracy socjalnej i kontraktu socjalnego oraz przekazywanie przedmiotowych informacji osobom uzależnionym i członkom ich rodzin; 2) w miarę potrzeb podejmowanie innych działań służących realizacji zadania. V. Finansowanie Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii. Źródłem finansowania Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii są środki pochodzące z opłat za zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych. Łączny koszt jego realizacji na rok 2010 wynosi 10.000,00 zł.