Zdjęcie z roku 1985. Pomnik pielęgniarki przed wydziałem nauk o zdrowiu am we wrocławiu przy ul. Bartla 5. Napis na pomniku: W XXX rocznice, PRL Pielęgniarkom społeczeństwo dzielnicy Wrocław-Śródmieście. Pomnik dłuta Feliksa Kochanowskiego z 1974 r. Kształcenie pielęgniarek i położnych dawniej... kalendarz na rok 2009
Kolejny rok - kolejny kalendarz jaki Dolnośląska Okręgowa Rada Pielęgniarek i Położnych we Wrocławiu postanowiła wydać dla naszych członków. Ideą było przybliżenie - w tej skromnej formie - kształcenia pr aktycznego pielęgniarek i położnych w XX wieku. Tym bardziej, że wielor akość form kształcenia do zawodu, stroju uczennic oraz odmienność warunków technicznych nie jest już dziś, w pierwszym dziesięcioleciu XXI wieku, spotyk ana. Profesje nasze, które powstawały w XIX i XX wieku w Polsce mają bardzo skromnie zarchiwizowaną historię. 16 września 2008 r. powstało Centralne Archiwum Pielęgniarstwa Polskiego utworzone przez Polskie Towarzystwo Pielęgniarskie - Zarząd Główny. Już od lat 30 XIX wieku zaczęto dostrzegać znaczenie pielęgnowania, które stawało się elementem terapii - od tego czasu zapoczątkowany został rozwój podstaw teoretycznych. Po wojnie w niepodległym kraju idea szkolnictwa nabierała innego - nowego wymiaru. Profesjonalizacji ale i wzrastającym wymaganiom sprzyjał rozwój wiedzy medycznej i wyłanianie się nowych jej specjalności, zatem zapotrzebowanie na wykształconą, zdolną do pracy w tych dziedzinach kadrę. W okresie powojennym uprawnienia zawodowe można było uzyskać poprzez ukończenie szkoły lub drogą uproszczoną przez zdanie egzaminu państwowego przez osoby posiadające wieloletni staż zawodowy. Kształcenie przyjęło różnorodne formy - nauk a odbywała się w szkołach pielęgniarskich i na kursach PCK - istniało kilk anaście rodzajów szkół przygotowujących do zawodu. Dziś, kiedy po raz pierwszy został ujednolicony system kształcenia do zawodu na poziomie studiów wyższych zawodowych z możliwością kontynuowania nauki na studiach magisterskich wspomnijmy tamte czasy. Pełnym sercem popier ając ideę konieczności zachowania w pamięci wybr ałyśmy te 14 fotografii - oddając w wasze ręce ten kalendarz - licząc, że korzystając każdego dnia pracy z jego kart wspomnicie nasze poprzedniczki. Cytując za mgr Krystyną Wolsk ą-lipiec Przewodniczącą Głównej Komisji Historycznej przy zarządzie Głównym PTP znajomość własnych korzeni daje poczucie przynależności, więzi, dumy, poczucia tożsamości zawodowej. Inspiruje i dodaje sił do pracy na rzecz rozwoju profesji. Pragnę gorąco podziękować wszystkim, którzy pomogli nam w stworzeniu tego kalendarza: Pani Jolancie Kolasińskiej za udostępnienie fotografii i ich opisów, Pani Bożenie Bedryk za pomoc techniczną or az całemu Zespołowi Redakcyjnemu przy Dolnośląskiej Okręgowej R adzie Pielęgniarek i Położnych. Z najlepszymi życzeniami na 2009 rok mgr Urszula Olechowsk a Przewodnicząca DORPiP.
Zdobywanie doświadczeń zawodowych na przełomie lat 50-tych i 60-tych xx wieku. Styczeń 2009 1 29 30 31 1 Nowy Rok JANUARY JANUAR 2 3 4 Bazylego, Grzegorza, Danuty, Genowefy, Zdzisława Anieli, Elżbiety, Eugeniusza Marii, Mieczysława, Mieszka Izydora 2 5 Edwarda, Emiliana, Szy- 6 7 8 9 10 11 Kacpra, Melchiora, Baltazarryna Juliana Juliana, Lucjana, Rajmunda Juliusza, Mścisława, Sewe- Marceliny, Adriana, Danuty, Grzegorza, Jana Honoraty, Matyldy, Teodozjuszmona 13 14 15 3 12 sława Grety, Arkadiusza, Cze- Bogumiły, Weroniki Niny, Hilarego, Krzesimira 16 17 18 Dąbrówki, Arnolda, Pawła Marcelego, Waldemara, Antoniego, Jana, Rościsława Małgorzaty, Piotra Włodzimierza 20 21 22 23 24 25 4 19 Marty, Henryka, Mariusza Fabiana, Sebastiana Agnieszki, Jarosława Anastazego, Wincentego Ildefonsa, Rajmunda Mileny, Franciszka, Rafała Elwiry, Miłosza, Pawła 5 26 27 28 29 30 31 1 Michała, Tytusa Anieli, Jerzego, Przybysławregsława Teofila Karola, Tomasza, Wale- Franciszka, Józefa, Zdzi- Martyny, Macieja, Ludwiki, Marceli, Jana
Ośrodek szkolenia młodszych pielęgniarek PCK w Świdnicy kurs ii 1950 rok. Luty 2009 FEBRUARY FEBRUAR 5 26 27 28 29 30 31 1 Brygidy, Ignacego, Seweryna 6 2 Joanny, Marii, 3 4 5 6 7 8 Błażeja, Oskara, Wawrzyńcdrzeja Agnieszki Pawła Joanny, Weroniki, An- Adelajdy, Agaty, Doroty, Bogdana, Eugenii, Romana, Ryszarda Ireny, Jana, Mirosława Sebastiana 7 9 Eryki, Cyryla, Mariana 10 8 16 11 12 13 14 15 Elwiry, Scholastyki, Jacka Światowy Dzień Chorego Eulalii, Damiana, Radosława Jordana Katarzyny, Grzegorza, Cyryla, Metodego, Walentego Jowity, Klaudii, Faustyna Marii, Grzegorza, Lucjana 17 18 19 20 21 22 Danuty, Julianny, Daniela Aleksego, Łukasza, Zbigniewa Szymona Arnolda, Józefa, Konstancji, Flawina, Tłusty Czwartek Ludmiły, Leona, Zenobiusza Eleonory, Piotra, Roberta Małgorzaty, Marty, Piotra Konrada 9 23 Izabeli, Romany, 24 25 26 27 28 1 Ostatki Środa Popielcowa Aleksandra, Bogumiła, Anastazji, Gabriela, Juliana Ludomira, Makarego, Damiana Bogusza, Macieja, Marka Cezarego, Donata, Wiktora Mirosława Romana
Zdobywanie doświadczeń zawodowych na sali oper acyjnej. Marzec 2009 MARCH MÄRZ 9 23 24 25 26 27 28 1 Antoniny, Dawida, Radosława 10 2 Heleny, Pawła, 11 9 Dominiki, Franciszki, 12 16 3 4 5 6 7 8 Kunegundy, Maryny, Łucji, Eugeniusza, Kazimierza, Teofila Wiktora Adriana, Fryderyka, Agnieszki, Róży, Felicyty, Perpetuy, Tomasza Beaty, Jana, Radosława Tycjana Wincentego 10 11 12 13 14 15 Aleksandra, Cypriana, Benedykta, Konstantego, Alojzego, Grzegorza, Bożeny, Krystyny, Patrycji Matyldy, Leona, Ludwiki, Klemensa, Longina Katarzyny Marcela Ludosława Justyna Łazarza 17 18 19 20 21 22 Izabeli, Oktawii, Hilarego Gertrudy, Patryka, Zbigniewa Edwarda Boguchwały, Cyryla, Bogdana, Józefa Eufemii, Klaudii, Maurycego Benedykta, Lubomira Katarzyny, Bogusława 23 25 13/14 Pelagii, Fe- Katarzyny, Ga- liksa, Zbysława 30 Anieli, Amadeusza, Leonarda 24 briela, Marka 31 Beniamina, Dobromierza, Gwidona 26 27 28 29 Marii, Marioli, Larysy, Emanuela, Teodora Lidii, Ernesta, Anieli, Joanny, Eustachego, Helmuta, Ireneusza Jana Jana Wiktoryna
Zdobywanie doświadczeń zawodowych w latach 60 XX wieku przez przyszłe położne. Kwiecień 2009 14 30 31 1 Grażyny, Ireny, 16 13 Poniedziałek Wielkanocny APRIL APRIL 2 3 4 5 Teodozji, Franciszka, Jakuba, Pankracego, Benedykta, Izydora, Wacława Ireny, Katarzyny, Niedziela Palmowa Teodory Władysława Ryszarda Wincentego 15 6 Izoldy, Celestyna, Wil- 7 8 9 10 11 12 Donata, Jana, Julii, Dionizego, Seweryna Wielki Czwartek Wielki Piątek, Męki Pańskiej Wielka Sobota Wielkanoc helma Saturnina Mai, Dymitra, Marcelego Makarego, Michała, Terencjusza Filipa, Leona, Stanisława Juliusza, Wiktora, Zenona 14 15 16 17 18 19 Bereniki, Justyna, Waleriandorlinniusza Anastazji, Wacławy, Teo- Bernadety, Ksenii, Cecy- Roberta, Rudolfa, Stefana Alicji, Bogusławy, Apolo- Adolfa, Konrada, Hermenegildy, Marcina Leona 21 22 17 20 Mariana Agnieszki, Czesława, Anzelma, Bartosza, Feliksa 18 27 Felicji, Zyty, Teofila 28 23 24 25 26 Kai, Leona, Łukasza Idziego, Jerzego, Wojciecha Horacego Aleksego, Grzegorza, Jarosława, Marka Marii, Marzeny, Klaudiusza 29 30 1 Walerii, Ludwika, Witalisa Katarzyny, Bogusława, Danuty, Tamary, Piotra Mariana 2 3
Zdobywanie doświadczeń zawodowych na przełomie lat 50-tych i 60-tych xx wieku przez położne. Maj 2009 18 27 28 29 30 1 Święto Pracy 5 6 7 19 4sława Moniki, Michała, Włady- Ireny, Waldemara Judyty, Filipa, Jakuba 20 11 MAY MAI 2 3 Anatola, Atanazego, Zygmunta Antoniny, Marii, Konstytucji 3-go Maja Filipa, Jeremiasza, Józefa Marioli 8 9 10 Gizeli, Ludmiły, Benedykta Dzień Położnej Karoliny, Katarzyny, Antoniny, Izydora, Symeona Ilzy, Stanisława, Wiktora Grzegorza 12 13 14 15 16 17 Igi, Władysławy, Ignacego Międzynarodowy Dzień Glorii, Roberta, Serwacego Bonifacego, Dobiesława, Nadziei, Zofii, Izydora Andrzeja, Jędrzeja, Szymona Stanisława Weroniki, Sławomira, Pielęgniarki Macieja Joanny, Dominika, Pankracego 20 21 22 23 24 Celestyna, Iwo, Piotra Aleksandra, Bazylego, Jana, Kryspiana, Wiktora Heleny, Ryty, Wiesławy Emilii, Iwony, Kryspiana Joanny, Marii, Zuzanny Bernardyna 21 18 Eryka, Feliksa, Jana 19 25 26 27 28 22 Magdaleny, Grzegorza, Marianny, Pauliny, Filipa Magdaleny, Jana, Juliana Urbana Justyny, Jaromira, Justa Bogumiły, Magdaleny, Ferdynanda, Jana, Karola Anieli, Kamili, Petroneli 29 30 31 Justy
Zajęcia pr aktyczne. lata 50-te XX wieku przyszłych położnych. Czerwiec 2009 23 1 Jakuba, Justyna, Konrada 2 24 8 Maksyma, Medarda, Seweryna 9 25 15 JUNE JUNI 3 4 5 6 7 Marianny, Erazma, Piotra Tamaty, Karola, Kwiryny, Franciszka, Walerii, Bonifacego, Bogumiy, Pauliny, Norberta Jarosława, Roberta, Wiesława Leszka Karola Waltera 10 11 12 13 14 Anny, Dominika, Felicjana Diany, Małgorzaty, Bogumiła Barnaby, Feliksa, Radomiła Boże Ciało Janiny, Jana, Antoniego, Lucjana Elwiry, Bazylego, Michała Leona 16 17 18 19 20 21 Jolanty, Wita Aliny, Anety, Laury, Alberta, Elżbiety, Marka Gerwazego, Protazego, Bogny, Diny, Alicji, Marty, Benona Ignacego Romualda Florentyny Alojzego 23 24 26 22 Tomasza Pauliny, Jana, Wandy, Zenona 27 29 Pawła, Piotra 30 Emilii, Lucyny, Rajmunda 1 Danuty, Jana Doroty, Łucji, Jana, Pawła Maryli, Cyryla, Władysława Ireneusza, Leona 25 26 27 28 Wilhelma 2 3 4 5
Ośrodek szkolenia młodszych pielęgniarek pck w świdnicy. Kurs II, 1950 rok. Lipiec 2009 27 29 30 1 28 6 Dominiki, Łucji, JULY JULI 2 3 4 5 Haliny, Marcina, Mariana Jagody, Marii, Anatola, Jacka, Anieli, Elżbiety, Eugeniusza Karoliny, Marii, Antoniego Urbana Tomasza 7 8 9 10 11 12 Estery, Cyryla, Adrianny, Elżbiety, Eugeniusza Zenona Olafa Benedykta Sylwii, Weroniki, Antoniego, Filipa, Kaliny, Olgi, Bonifacego, Brunona, Teresy Metodego Jana 29 13 Kingi, Andrzeja, Henryka 14 30 20 Małgorzaty, Czesława, 31 27 Julii, Natalii, 15 16 17 18 19 Izabeli, Kamila, Ulryka Dawida, Henryka, Włodzimierza Eustachego Bogdana Szymona Benity, Marii, Anety, Jadwigi, Erwina, Kamila, Marcina, Wincentego, Wodzisława 21 22 23 24 25 26 Dalidy, Daniela, Wawrzyńcrego Olgi Magdaleny, Marii Bogny, Brygidy, Apolina- Kingi, Krystyny, Walentyny, Jakuba, Krzysztofa Anny, Mirosławy, Joachima Hieronima 28 29 30 31 1 Aidy, Marceli, Marii, Marty, Aldony, Ludmiły, Heleny, Ignacego, Lubomira Celestyna Wiktora Olafa Piotra 2
Zajęcia praktyczne w szpitalu - lata 50-te XX wieku. Sierpień 2009 AUGUST AUGUST 31 27 28 29 30 31 1 Juliana, Justyna, 4 5 32 3 Nikodema Lidii, Augusta, Dominika, Jana, Protazego 33 10 2 Kariny, Euzebiusza, Gustawa Piotra 6 7 8 9 Marii, Mariana, Stanisława Sławy, Jakuba, Doroty, Kajetana, Konrada Emiliana Cypriana, Dominika, Edyty, Romana, Stefana Ryszarda 11 12 13 14 15 16 Filomeny, Bogdana, Borysa Klary, Lidii, Euzebii, Innocentego, Diany, Gertrudy, Alfreda, Euzebiusza, Maksymiliana Marii, Stelli, Napoleona Wniebowzięcie NMP Joachima, Rocha, Zuzanny Lecha Hipolita Stefana 34 17 18 19 20 21 22 23 Anity, Żanny, Jacka Heleny, Ilony, Bolesława, Jana, Bernarda, Samuela, Sobiesława Piusa Joanny, Kazimiery, Marii, Cezarego, Zygfryda Róży, Apolinarego, Bronisława Ludwika Filipa 24 25 35/36 Haliny, Bartłomieja, Jerzego 31 Izabeli, Bohdana, Rajmunda 26 27 28 29 30 Luizy, Józefa, NMP Jasnogórskiej Moniki, Cezarego, Patrycji, Aleksandra, Beaty, Sabiny, Róży, Feliksa, Ludwika Marii, Natalii, Teresy Józefa Augustyna Jana Szczęsnego
Pr acownia umiejętności pielęgniarskich - 1967 rok. Liceum Medyczne Pielęgniarstwa przy ul. Poniatowskiego we Wrocławiu - szkoła 5-letnia na podbudowie 7-letniej szkoły podstawowej - przeniesiona na ul. Św. Mikołaja. Na zdjęciu uczennice i nauczyciel mgr halina Tybińsk a-rzepa. Wrzesień 2009 36 31 1 Bronisławy, Idziego 2 37 7 SEPTEMBER SEPTEMBER 3 4 5 6 Juliana, Stefana, Wilhelma Izabeli, Grzegorza, Szymona Róży Julianny, Rozalii, Doroty, Teodora, Wawrzyńca Beaty, Eugeniusza 8 9 10 11 12 13 Marka, Melchiora, Stefana Adrianny, Marii, Radosława Piotra Jacka, Piotra, Sergiusza Aldony, Łukasza, Mikołaja Hiacynta, Jacka, Marii, Gwidona, Radzimira Eugenii, Aureliusza, Jana 38 14 Roksany, Bernarda, Cy- 15 16 17 18 19 20 Marii, Albina, Edyty, Cypriana, Justyny, Franciszka, Ireny, Irmy, Stanisława Konstancji, Januarego, Euzebii, Filipiny, Eustachegpriana Nikodema Kamila Roberta Teodora 39 21 Mirosławy, Jonasza, Ma- 22 23 24 25 26 27 Joachima, Maurycego, Tekli, Bogusława, Tomiry, Gerarda, Teodora Aurelii, Kleofasa, Władysławrzyńca Justyny, Damiana, Waw- Mirabeli, Wawrzyńca, teusza Tomasza Linusa Wincentego 40 28 Marka, Tymona, Wacława 29 30 1 Gabriela, Michała, Rafała Wery, Hieronima, Honoriusza 2 3 4
Zajęcia pr aktyczne w Łódzkim szpitalu - 1947 rok. Październik 2009 40 28 29 30 1 Danuty, Teresy, 41 5 Flawii, Igora, Rajmunda 6 42 12 Edwina, Eustachego, Maksymiliana 13 43 19 Jana, Pawła, OCTOBER OKTOBER 2 3 4 Dionizego, Sławomira, Gerarda, Heliodora, Jana Rozalii, Franciszka, Konrada Igora Teofila 7 8 9 10 11 Fryderyki, Artura, Zenona Marii, Marka, Brygidy, Pelagii, Bogdana, Dionizego, Wincentego Pauliny, Daniela, Franciszka Aldony, Aleksandra, Emila Sergiusza Walerii 14 15 16 17 18 Edwarda, Geralda, Teofila Liwii, Bernarda, Aurelii, Jadwigi, Jadwigi, Małgorzaty, Lucyny, Ignacego, Wiktora Bogumiła, Juliana, Łukasza Kaliksta Teresy Gawła 20 21 22 23 24 25 Ireny, Kleopatry, Urszuli, Hilarego, Salomei, Filipa, Igi, Marleny, Antoniego, Marcina, Darii, Ingi, Ziemowita Jana Jakuba Marka Seweryna Rafała Bonifacego 26 27 28 29 44 Damiana, Ewarysta, Lucjana Iwony, Sabiny, Wincentego Szymona, Tadeusza 30 31 1 Euzebii, Wioletty, Felicjana Zenobii, Edmunda, Przemysława Krzysztofa, Saturnina, Urbana
Pr acownia umiejętności pielęgniarskich 1947 rok. Szkoła Pielęgniarstwa PCK we Wrocławiu, przy ul. Bartla (2-letnia szkoła pomatur alna). Listopad 2009 NOVEMBER NOVEMBER 44 26 27 28 29 30 31 1 Wszystkich Świętych 45 2 Dzień Zaduszny 3 4 5 6 7 8 Sylwii, Huberta, Emeryka, Karola, Olgierda Elżbiety, Dominika, Sławomira Leonarda Żytomira Feliksa, Jacka, Antoniego, Ernesta, Bogdana, Klaudiusza, Bohdany, Bogdana, Tobiasza Marcina Seweryna 46 9 Genowefy, Aleksandra, 23 10 11 12 13 14 15 Leny, Andrzeja, Święto Niepodległości Renaty, Mateusza, Witolda Benedykta, Mikołaja, Stanisława Agaty, Judyty, Wawrzyńca Alberta, Leopolda Teodora Leona Bartłomieja, Marcina, Teodora 47 16 Małgorzaty, Marii, Ed- 17 18 19 20 21 22 Elżbiety, Salomei, Grzegorza Romana syma Rafała Karoliny, Klaudyny, Matyldy, Seweryny, Mak- Anatola, Feliksa, Alberta, Janusza, Konrada Cecylii, Marka, munda Stefana 24 48/49 Adeli, Felicy- 30 ny, Klemensa Maury, Andrzeja, Konstantego 25 26 27 28 29 Emmy, Aleksandry, Katarzyny, Erazma Delfiny, Konrada, Sylwestrgiliusza Maksyma, Waleriana, Wir- Natalii, Stefana, Zdzisława Błażeja, Fryderyka, Satrurnina Jana
Czepkowanie 1963 rok - egzamin państwowy dla asystentek po kursie przy ul. Bartla we Wroclawiu. Dyplom słuchaczek Liceum medycznego w 1969 roku. Grudzień 2009 49 30 1 50 7 Ambrożego, Marcina, 51 14 Alfreda, Izydora, 52 21 DECEMBER DEZEMBER 2 3 4 5 6 Natalii,Edmunda, Eligiusza Balbiny, Pauliny, Franciszka, Kasjana, Ksawerego Krystiana Barbary, Jana, Edyty, Krystyny, Emiliana, Jaremy, Mikołaja Piotra Sabiny 8 9 10 11 12 13 Marii, Makarego, Światozargorzmara Joanny, Nataszy, Wiesława Danieli, Bogdana, Grze- Daniela, Stefana, Walde- Dagmary, Joanny, Aleksandry Łucji, Otylii Teodora 15 16 17 18 19 20 Celiny, Niny, Albiny, Alicji, Olimpii, Floriana, Łukasza Laurencji, Bogusława, Eleonory, Gabrieli, Dariusza Bogumiły, Dominika, Jana Waleriana Zdzisława Gracjana Juliusza 22 23 24 25 26 27 Piotra, Seweryna, Tomasza Franciszki, Honoraty, Sławomiry, Wiktorii, Wigilia Boże Narodzenie Dionizego, Szczepana Żanety, Jana, Zenona Jana Adama, Ewy, Eweliny Anastazji, Eugenii, Piotra Maksyma 53 28 Teofilii, Antoniego, 29 30 31 1 Dawida, Dominika, Tomasza Rainera Irmy, Eugeniusza, Melanii, Mariusza, Sylwestra Cezarego 2 3