WYŻSZA SZKOŁA OFICERSKA WOJSK LĄDOWYCH im. gen. Tadeusza Kościuszki BIBLIOTEKA GŁÓWNA OŚRODEK INFORMACJI NAUKOWEJ, BIBLIOGRAFICZNEJ i PATENTOWEJ ZESTAWIENIE TEMATYCZNE ROZMINOWANIE TERYTORIUM POLSKI PO ZAKOŃCZENIU II WOJNY ŚWIATOWEJ Zasięg chronologiczny: 1947-2005 Zasięg językowy: polski Wykaz wykorzystanych źródeł: Głos Weterana i Rezerwisty, Odra, Poglądy i Doświadczenia, Polityka, Polska Zbrojna, Przegląd, Przegląd Inżynieryjny =Przegląd Inżynieryjno-Saperski, Przegląd Obrony Terytorium Kraju, Przegląd Wojsk Lądowych, Raport: Wojsko-Technika- Obronność, Saper, Śląski Kwart. Historyczny Sobótka, Wiedza Obronna, Wojska Lądowe, Wojsko i Wychowanie, Wojskowy Przegląd Historyczny, Wojskowy Przegląd Techniczny, Żołnierz Polski, Żołnierz Wolności Rodzaj wykorzystanych źródeł: artykuły w wydawnictwach ciągłych, wydawnictwa zwarte Ilość pozycji, stron 98, 8 Data opracowania październik, 2005 Opracowujący : K. Aulich WROCŁAW 2005
WYDAWNICTWA ZWARTE 1. BARSZCZEWSKI Zdzisław: Przywrócone życiu : rozminowanie ziem Polski. Warszawa: Bellona, 1998. - 479 s. 2. BORDZIŁOWSKI Jerzy: Żołnierska droga. T. 2. Warszawa: Wydaw. MON, 1972. 3. Budowa i pokonywanie zapór inżynieryjnych / Sztab Generalny WP. Szefostwo Wojsk Inżynieryjnych. - Warszawa : Szt. Gen. WP Szef. Wojsk Inż., 1994. - 336 s. 4. DOMINICZAK Henryk: W walce o Polskę Ludową. Udział Wojska Polskiego w przeobrażeniach ustrojowo-społecznych i gospodarczych 1944-1948. Warszawa: Wydaw. MON, 1980. - 246 s. 5. KUCZALSKI Edmund, KACZOROWSKI Ryszard: Wykorzystanie i działania kompanii rozminowania w zasadniczych rodzajach walki. Wrocław: WSOWI, 1984. - 61 s. 6. Ludowe Wojsko Polskie w walce, służbie i pracy na ziemiach zachodnich i północnych 1945-1950. Praca zbiorowa pod red. Stanisława Gacia. Poznań: Wydaw. Poznańskie, 1983. - 387 s. 7. Metodyka szkolenia inżynieryjno-saperskiego pododdziałów ogólnowojskowych. Warszawa: Wydaw. MON, 1974. - 243 s. 8. Metodyka szkolenia pododdziałów wojsk inżynieryjnych z budowy i pokonywania zapór inżynieryjnych. Podręcznik. Warszawa: Wydaw. MON, 1977. - 170 s. 9. MICHALAK Marian, Zdankiewicz Adam: Minowanie, niszczenie dróg, obiektów komunikacyjnych i osiedli. Całkowite rozminowanie terenu i osiedli. Wrocław: WSO- TK, 1994. - 39 s. 10. OGRODOWCZYK Arkadiusz: Żołnierze Wojska Polskiego na Śląsku Opolskim i Dolnym 1945-1948. Opole: Wydaw. Inst. Opolskiego, 1978. - 276 s. 11. Oczyszczanie terenów z przedmiotów wybuchowych i niebezpiecznych. Warszawa: Wydaw. MON, 1978. - 119 s. 12. Organizacja i działanie grup rozpoznania i likwidacji min jądrowych (GRL). Wrocław: WSOWI, 1987. - 70 s. 13. Podręcznik saperski dla wszystkich rodzajów wojsk i służb. Warszawa: MON. Szefostwo Wojsk Inżynieryjnych, 1991. - 551 s. 14. SZCZEPAŃSKI Stanisław: Na saperskim szlaku. Z dziejów I Warszawskiej Brygady Inżynieryjno-Saperskiej. Warszawa: Wydaw. MON, 1967. - 282 s. 2
ARTYKUŁY 15. 1 Pułtuski Batalion Saperów 1 Warszawskiej Dywizji Zmechanizowanej im. Tadeusza Kościuszki : tradycje // Saper. - 2005, nr 2, s. 12 16. BANATOWICZ Jerzy: Osiągnięcia wojsk inżynieryjnych // Przegląd Wojsk Lądowych. - 2000, nr 9, s. 94-96 17. BARSZCZEWSKI Zdzisław: Niedoceniana powojenna saperska operacja // Saper. - 2005 nr 2, s. 8-9 18. BĘBENEK B., OSIAK M.: Oczyszczanie dużych powierzchni terenu // Przegląd Wojsk Lądowych. - 1999 nr 4, s. 16-10 19. BĘBENEK Bogusław: Patrole minerskie w ciągłej gotowości // Wojska Lądowe. - 2003, nr 4, s. 11 20. BĘBENEK Bogusław: Przedsięwzięcia wojsk inżynieryjnych na 2005 r. // Przegląd Wojsk Lądowych. - 2005, nr4, s. 5-8 21. BOGACKI Roman: Rozwój metod i technik rozminowania // Przegląd Wojsk Lądowych. - 1999, nr 7, s. 77-81 22. BOSIACKI Henryk, KNAPEK Henryk: Sprzęt do rozminowania w wojskach inżynieryjnych Wielkiej Brytanii // Przegląd Wojsk Lądowych. - 2000, nr 6, s. 68-72 23. DAMSKI Zbigniew: Sprzątanie po wojnie, o dekoncentracji czy nieuwadze nie może być mowy // Spocznij! Polska Zbrojna. Magazyn. - 1996, nr 5, s. VII 24. DOBOSZ Marian: Saperskie drogi, z albumu weterana. Głos Weterana i Rezerwisty, 2000, nr 2, s. 10-11 25. DROZDOWICZ Edmund, KRYSIAN Władysław: Udział saperów w rozminowywaniu Warszawy // Przegląd Wojsk Lądowych. - 1969, nr 1, s. 169-177 26. FRODYMA Roman: Zardzewiała śmierć // Płaj. - 2003, t. 27, s. 96-103 27. GARSTKA J., RUCIŃSKI Z.: Usuwanie niewybuchów // Wojskowy Przegląd Techniczny. - 1990, nr 6, s. 331-333 28. GARSTKA Jerzy: Jak pokonywać zapory minowe? // Przegląd Wojsk Lądowych. - 1995, nr 11, s. 54-57 29. GARSTKA Jerzy: Działanie grup rozminowania // Przegląd Wojsk Lądowych. 1992, nr 1, s. 35-38 30. GARSTKA Jerzy: Sposoby i techniki rozminowania stosowane w WP // Raport: Wojsko-Technika-Obronność. - 2000, nr 9, s. 34-40 3
31. GARSTKA Jerzy: Rozbrajanie niewybuchów i min na lotniskach // Wojskowy Przegląd Techniczny i Logistyczny. - 2002, nr 4, s. 35-37 32. GARSTKA Jerzy: Rozpoznanie i pokonywanie narzutowych pól minowych (artykuł dyskusyjny) // Przegląd Wojsk Lądowych. - 1981, nr 8, s. 57-60 33. GARSTKA Jerzy: Sprzęt i wyposażenie do rozminowywania terenu // Przegląd Wojsk Lądowych. 2004, nr 11, s. 70-75 34. GĄTARZ Henryk: Oczyszczanie kraju z przedmiotów wybuchowych i niebezpiecznych 1947-1979. Wojskowy Przegląd Historyczny 1977 R. 22 nr 4, s. 123-137 35. GĄTARZ Henryk: Trzydzieści lat walki saperów z zardzewiałą śmiercią // Przegląd Wojsk Lądowych. - 1974, nr 1, s. 9-17 36. GIEŁŻYŃSKI Wojciech: Miny pod Śląskiem // Odra. - 1969, nr 7-8, s. 21-26 37. GLIJER Krzysztof: Oczyszczanie terenu z przedmiotów niebezpiecznych i wybuchowych // Przegląd Wojsk Lądowych. - 1997, nr 9, s. 42 38. GLIJER Krzysztof, SROKA Henryk: Patrol rozminowania // Przegląd Wojsk Lądowych. - 2001, nr 5, s. 104-105 39. KOPEĆ Jarosław: Odrobina strachu, więcej ostrożności, [patrol rozminowania OSSWI] // Polska Zbrojna. - 1996, nr 88, s. 6 40. KOPEĆ Jarosław: Ryzyko skalkulowane, niewypały nie są tak niebezpieczne jak... ludzie którzy je znajdują // Polska Zbrojna. - 1996, nr 232, s. 6 41. KOWALIK Helena: Minerzy pomylili się dwa razy // Przegląd. - 2001, nr 4, s. 19-21 42. KMIECIAK Henryk: Doświadczenia rozminowania wiosennego 1954 roku // Przegląd Inżynieryjny. - 1954, nr 4, s. 62-65 43. KNAPEK Henryk, ROSENKIEWICZ Dariusz: Niekonwencjonalne metody usuwania przedmiotów niebezpiecznych // Poglądy i Doświadczenia. - 2001, nr 4, s. 167-178 44. KOMINKO Jerzy, Mączewski Zdzisław: 5 Mazurska Brygada Saperów // Przegląd Inżynieryjny. - 1958, nr 5, s. 23-26 45. KOWALSKI Kazimierz: Z życia saperów // Przegląd Inżynieryjno-Saperski. - 1947, z. 4, s. 400-406 46. KOWALSKI Kazimierz, OWCZYNNIKOW Michał: Rozminowanie terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Organizacja prac i ich wykonanie // Przegląd Inżynieryjno- Saperski. - 1947, z. 1, s. 20-41 47. KOWALSKI Kazimierz: Obecne stadium akcji rozminowania terenów RP // Przegląd Inżynieryjno-Saperski. - 1950, nr 5, s. 434-436 4
48. LALKA J., ZAJDA L.: System oczyszczania kraju z przedmiotów wybuchowych i niebezpiecznych. Stan aktualny i perspektywy. W: Inżynieria wojskowa - współdziałanie z układem pozamilitarnym w sytuacjach kryzysowych // Poglądy i Doświadczenia. - 2003, wyd. spec., s. 248-254 49. LESZCZYŃSKI Stanisław, DĘBEK Stanisław, STĘPNIAK Zdzisław: 2 Warszawska Brygada Saperów // Przegląd Inżynieryjny. - 1958, nr 5, s. 15-22 50. MAJZNER Jan:: Rozminowanie kwatery Hitlera w kwietniu 1954 r. : wspomnienia // Saper 2005, nr 2, s. 23 51. MARZEC Zenon: Organizacja oczyszczania terenów z porzuconej amunicji i niewypałów z okresu wojny : wojskowe prace inżynieryjne // Przegląd Inżynieryjny. - 1958, nr 6, s. 41-45 52. MICHALAK Marian: Unieszkodliwianie min // Przegląd Wojsk Lądowych. - 1993, nr 7, s. 51-53 53. MICZKO Bolesław: Nagrodzony trud sapera // Przegląd Inżynieryjny. - 1956, z. 3, s. 70-75 54. MICZKO Bolesław: Przed jesienną akcją rozminowania kraju // Przegląd Inżynieryjny. - 1955, z. 4, s. 59-72 55. MIELNICZUK Piotr:: Działanie patroli rozminowania w rejonie odpowiedzialności ŚOW // Przegląd Wojsk Lądowych. - 2002, nr 4, s. 90-92 56. MISZTAL Adam: Likwidacja materiałów wybuchowych i niebezpiecznych // Przegląd Wojsk Lądowych. - 1996, nr 4, s. 71-72 57. PAJĄK Jan: Ponad 83 miliony min, pocisków i bomb lotniczych unieszkodliwili saperzy // Żołnierz Wolności. - 1974, nr 14, s. 5 58. PAJĄK Jan: Rozminowanie i oczyszczanie terytorium kraju z przedmiotów wybuchowych i niebezpiecznych // Przegląd Obrony Terytorium Kraju. - 1981, nr 3, s. 119-128 59. PAZDOWSKI Zbigniew: Bombowy tydzień, [akcja saperów z 9 Chełmińskiego Pułku Pontonowego] // Polska Zbrojna. - 1996, nr 180, s. 6-7 60. PAZDOWSKI Zbigniew: Borne - [Sulinowo] oczyszczone, saperzy zapewnili spokój mieszkańcom miasta // Polska Zbrojna. - 1995, nr 221, s. 7 61. PAZDOWSKI Zbigniew: Patrol [rozminowania] : [9 Pułk Pontonowy z Chełmna] // Polska Zbrojna. - 1996, nr 117, s. 7 62. PAZDOWSKI Zbigniew: Ryzyko wkalkulowane :, saperska rzecz // Polska Zbrojna. - 1996, nr 18, s. 5 5
63. PETELCZYC Józef: 4 Inżynieryjno-Saperska Brygada // Przegląd Inżynieryjny. - 1958, nr 4, s. 6-12 64. PILIŃSKI Włodzimierz: Saperzy przystępują do dalszej akcji rozminowywania kraju // Żołnierz Wolności. - 1954, nr 77, s. 3 65. PIOTROWSKI Czesław: Wczoraj, dziś i jutro wojsk inżynieryjnych // Przegląd Wojsk Lądowych. - 1974 nr 6, s. 5-17 66. Pirania w akcji, czyli Jak chronić życie na terenie zaminowanym // Raport: Wojsko- Technika-Obronność. - 2001, nr 9, s. 21 67. PRZECISZEWSKI Roman: Saperska odwaga // Żołnierz Polski. - 1998, nr 7 s. 14-15 68. RAWSKI Aleksander: Tylko maszyna się nie boi, trudno sobie wyobrazić, ile ofiar mogłyby spowodować niewypały, gdyby nie saperzy. Ludzie, których życie wyceniono niedrogo, na jakieś 32 złote i 70 groszy. Reportaż // Polska Zbrojna. - 1999, nr 16, s. 36-38 69. RAWSKI Aleksander: Zardzewiałe paskudztwo // Polska Zbrojna. - 2002, nr 17, s. 28-29 70. RAZNOWIECKI Leopold: Kilka uwag przed wiosenną akcją rozminowywania i oczyszczania terenów PRL // Przegląd Inżynieryjny. - 1954, z. 2, s. 44-49 71. RAZNOWIECKI Leopold: Nie szczędząc trudu // Przegląd Inżynieryjny. - 1954, z. 4, s. 100-101 72. RAZNOWIECKI Leopold: Saperzy przed wiosenną akcją rozminowania i oczyszczania terenów PRL // Przegląd Inżynieryjny. - 1956, z. 2, s. 52-63 73. REZIECKI Michał: Jak utrwalić pamięć o ludziach o faktach rozminowania kraju // Wiedza Obronna. - 1998, nr 2, s. 122-136 74. REZIECKI Michał: Historia saperskiego wynalazku // Przegląd Wojsk Lądowych. - 1996, nr 8, s. 96-97 75. REZIECKI Michał: Nie zapominać o operacji rozminowania kraju // Przegląd Wojsk Lądowych. - 1999, nr 4, s. 116-118 76. REZIECKI Michał: Ocalić od zapomnienia : o Medal dla minerów // Wojska Lądowe. - 2000, nr 9, s. 7 77. REZIECKI Michał: Pomnik i pamięć o żyjących (w sprawie kombatanctwa minerów powojennych) : listy, polemiki // Wojsko i Wychowanie. - 1999, nr 4, s. 35-37 78. REZIECKI Michał: Saperskie barwy czasu // Przegląd Wojsk Lądowych. - 2001, nr 1, s. 91-93 6
79. REZIECKI Michał: Śmierć zaczajona w ziemi : pamięci minerów // Polska Zbrojna. - 1995, nr 205, s. 10 80. REZIECKI Michał: Zaminowany świat // Polska Zbrojna. - 1996, nr 6, s. 6 81. ;REZIECKI Michał: W przededniu 60. rocznicy rozpoczęcia operacji rozminowania kraju // Przegląd Historyczno-Wojskowy. - 2002, nr 3, s. 157-165 82. REZIECKI Michał: Wykrywanie min według zasad rozminowywania indywidualnego // Przegląd Wojsk Lądowych. - 1998, nr 3, s. 28-29 83. REZIECKI Michał: Z doświadczeń rozminowania kraju (1945-1956) // Wiedza Obronna. - 1998, nr 3, s. 125-133 84. SOSZYŃSKI Krzysztof: Działalność patroli rozminowania w WOW // Przegląd Wojsk Lądowych. - 1994, nr 5, s. 49-52 85. STOBNICKI Marek: Wojska inżynieryjne bliżej społeczeństwa // Przegląd Wojsk Lądowych. - 1999, nr 4, s. 19-23 86. STYŚ Leszek Stanisław: Rozminowanie Dolnego Śląska w latach 1945-1948 // Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka. - 1965, nr 3, s. 401-409 87. SZYMANOWSKI Marek: Patrole rozminowania ŚOW // Przegląd Wojsk Lądowych. - 1997, nr 4, s, 66-70 88. ŚWINARSKI Stanisław: Z życia saperów // Przegląd Inżynieryjno-Saperski. - 1947, z. 3, s. 303-305 89. TWARDZIK Stefan: Kilka uwag o rozminowywaniu i oczyszczaniu terenów // Przegląd Inżynieryjno-Saperski. - 1953, z. 2, s. 51-53 90. WIATROWSKA Maria: Ziemia nadziewana śmiercią // Żołnierz Polski. - 1999, nr 3, s. 54-55 91. WINNICKA Ewa: Min niet? //Polityka. - 1999, nr 32, s. 31-31 92. WITEK Jacek: Nowe spojrzenie na rozminowanie // Przegląd Wojsk Lądowych. - 1994, nr 8, s. 54-55 93. WITEK Jacek: Krok w odpowiednim kierunku // Przegląd Wojsk Lądowych. - 1996, nr 4, s. 75-78 94. WOJTYŚ Apolinary: Codziennie na ostro" Il. Spocznij! // Polska Zbrojna. Magazyn. - 1996, nr 29, s. I, VII 95. WOJTYŚ Apolinary: Samotność przy niewypale, wojsko // Polska Zbrojna. - 2000, nr 14, s. 19 7
96. WOSZCZYŃSKI Bolesław: Z działalności wojsk inżynieryjnych na rzecz gospodarki narodowej w latach 1945-1948 // Wojskowy Przegląd Historyczny. - 1974, nr 2, s. 552-564 97. WRABEC Paweł: Polska na minach // Polityka. - 2003, nr 22, s. 42-44 98. Ziętara Zdzisław: Zardzewiałe paskudztwo // Komandos. - 2004, nr 12, s. 20-22 8