Formularz zgłoszenia udziału w Konkursie Zdrowy Samorząd 1. Nazwa programu: Mamy w Żorach karmią piersią 2. Realizator programu: Miejskie Zakłady Opieki Zdrowotnej w Żorach Sp. z o.o., (realizator został wyłoniony w konkursie ofert), 3. Krótki opis problemu zdrowotnego uzasadnienie epidemiologiczne podjętych działań: Pomimo tego, iż sposób sprawowania opieki nad kobietą ciężarną, położnicą i noworodkiem - w zakresie edukacji i poradnictwa laktacyjnego, regulują krajowe akty prawne, to badania przeprowadzone na koniec 2012 roku, wśród 143 matek, mieszkanek Żor, które urodziły dzieci w 2009 roku, pokazały, że niewystarczające są: dostępność edukacji i poradnictwa w zakresie karmienia piersią dla mieszkanek Żor będących w okresie okołoporodowym, poziom wiedzy w zakresie karmienia piersią personelu medycznego opiekującego się kobietą w okresie okołoporodowym na terenie miasta Żory, odsetek dzieci karmionych wyłącznie mlekiem matki do 6 miesiąca życia. Matki, które nie mają dostępu do profesjonalnej poradni laktacyjnej przedwcześnie odstawiają dziecko od piersi. Wiąże się to z późniejszymi następstwami, t.j. m.in. z większą zachorowalnością tych dzieci na nadciśnienie tętnicze, choroby układu krążenia, otyłości i cukrzycy, a tym samym wzrostem wydatków publicznych na ochronę zdrowia. Wzorzec działania na rzecz ochrony, propagowania i wspierania karmienia piersią w Europie, zakłada m.in., że cały personel medyczny mający bezpośredni kontakt z matką i dzieckiem powinien być objęty kursami szkoleniowymi, których programy oparte są na aktualnych wynikach badań naukowych. Oprócz tego pracownicy ochrony zdrowia powinni być motywowani do uczestnictwa w zaawansowanych kursach dotyczących karmienia piersią i fizjologii laktacji tak, aby mogli posiąść możliwie najwyższe kompetencje zawodowe odnośnie praktyki w tej dziedzinie. 4. Opis najważniejszych działań podjętych w ramach ww. programu, w tym: Sposób promowania programu (dotarcia do uczestników): strony internetowe Żor i lokalne media, ulotki i plakaty, Określenie grupy docelowej i dobór kryteriów kwalifikowania do programu: kobiety będące w okresie okołoporodowym zamieszkujące w Żorach, personel medyczny zajmujący się opieką mieszkanek Żor będących w okresie okołoporodowym, Przebieg realizacji programu (w punktach): 1) wyłonienie Realizatora programu w drodze konkursu ofert, 2) akcja promocyjna w lokalnych w mediach lokalnych, 3) informacja o programie na stronie internetowej realizatora programu, 4) udzielenie porad laktacyjnych dla mieszkanek Żor, których problemy dotyczące karmienia piersią nie zostały rozstrzygnięte w ramach podstawowej opieki okołoporodowej, 5) zajęcia edukacyjne dla personelu medycznego zajmującego się opieką mieszkanek Żor będących w okresie okołoporodowym.
5. Źródła finansowania programów i wielkość wykorzystanych środków: Gmina Miejska Żory: rok 2014 16.975,00 zł., rok 2015 25.000,00 zł, rok 2016 35.000,00 zł, 6. Efektywność programu zdrowotnych: Zasady monitorowania przebiegu programu: Wykonawca programu zobowiązany był do składania co pół roku sprawozdania z realizacji programu. Frekwencja: - liczba kobiet - mieszkanek Żor objętych działaniami edukacyjnymi w okresie okołoporodowym: w latach 2014-2016, co rocznie około 600, - liczba udzielonych porad laktacyjnych dla mieszkanek Żor: rok 2014 43 porady, rok 2015 233 porady, rok 2016 302 porady, - liczba personelu medycznego objętego działaniami edukacyjnymi na temat karmienia piersią: rok 2014 25 osób, rok 2015 30 osób, rok 2016 31 osób. Czy i na jakich zasadach przeprowadzona została ocena efektów zdrowotnych podjętych działań: - ankietyzacja kobiet uczestniczących w programie w zakresie oceny jakości świadczonych usług w ramach programu, - ankietyzacja personelu medycznego w zakresie oceny jakości przeprowadzonych szkoleń w ramach programu.
Formularz zgłoszenia udziału w Konkursie Zdrowy Samorząd 1. Nazwa programu: Organizacja i wykonanie nieodpłatnych szczepień przeciw wirusowi brodawczaka ludzkiego ( HPV ) dla 13 letnich dziewcząt, zamieszkałych na terenie miasta Żory 2. Realizator programu: rok 2014-2016 NZOZ Spółka Cywilna SZKOL-MED z siedzibą w Żorach, rok 2017 Miejskie Zakłady Opieki Zdrowotnej w Żorach Sp. z o.o. (realizatorzy wyłonieni w konkursie ofert), 3. Krótki opis problemu zdrowotnego uzasadnienie epidemiologiczne podjętych działań: Rak szyjki macicy to drugi co do częstości występowania typowo kobiecy nowotwór na świecie. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) podaje, że co roku nowotwór ten wykrywany jest u 500 000 kobiet z tego ok. 300 000 umiera. W Polsce każdego roku ponad trzy tysiące kobiet w różnym wieku dowiaduje się, że ma raka szyjki macicy, większość z nich niestety zbyt późno, by mieć szansę na przeżycie. Udowodniono, że czynnikiem wywołującym raka szyjki macicy jest ludzki wirus brodawczaka (HPV). Wyróżnia się ponad 100 typów wirusa HPV, które wykazują powinowactwo do nabłonka narządów płciowych kobiety. Trzy najczęstsze typy HPV 16,18 i 45 związane są występowaniem raka szyjki macicy. Choć w przypadku raka szyjki macicy zakażenie wirusem HPV uznawane jest za niezbędny i najważniejszy czynnik chorobotwórczy (nie wykrywa się tego nowotworu bez zakażenia HPV), to sama obecność wirusa nie wystarcza, by rak się rozwinął, niezbędne są też inne, słabiej zbadane czynniki. Należą do nich: wczesne rozpoczęcie współżycia (przed ukończeniem 16 lat), częste zmiany partnerów seksualnych, kilka porodów w krótkich odstępach czasu, palenie (również bierne) tytoniu, nieleczone stany zapalne i wszelkie zmiany w obrębie szyjki macicy, wiek - rak szyjki macicy rzadko atakuje przed 20. rokiem życia, częściej po trzydziestce; zachorowalność sięga szczytu w wieku 45-55 lat, ale może zachorować też dwudziestolatka, która nie rodziła i nie współżyła, doustna antykoncepcja hormonalna. W ramach profilaktyki wtórnej raka szyjki macicy od wielu lat prowadzone są w Polsce masowe badania przesiewowe w ramach Populacyjnego Programu Profilaktyki i Wczesnego Wykrywania Raka Szyjki Macicy będącego elementem Narodowego Programu Profilaktyki Nowotworów. Testem przesiewowym jest badanie cytologiczne, którego zadaniem jest wykrycie zmian chorobowych w obrębie szyjki macicy zanim nabiorą one charakteru nowotworowego. Problemem jest jednak niska zgłaszalność kobiet na te badania. Szczepienia dziewczynek przeciwko HPV prowadzone są w ramach szczepień powszechnych w wielu krajach m. in. Australii, Kanadzie, USA, Belgii, Wielkiej Brytanii, Danii, Francji, Hiszpanii, Luksemburgu, Niemczech, Słowenii
i w Szwajcarii. Szczepienie dziewczynek zalecają polskie towarzystwa medyczne: Polskie Towarzystwo Pediatryczne, Polskie Towarzystwo Wakcynologii, Polskie Towarzystwo Ginekologiczne, Polskie Towarzystwo Medycyny Rodzinnej oraz Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce, rekomendując je jako skuteczne działania w zakresie profilaktyki pierwotnej raka szyjki macicy. Rekomendacje podkreślają, że optymalne jest szczepienie jeszcze przed ekspozycją na zakażenie. W Polsce zarejestrowane są dwie szczepionki przeciwko HPV. Jedna zawiera dwa typy wirusa HPV druga ma w swoim składzie cztery typy wirusa HPV. Obie szczepionki są bezpieczne, dobrze tolerowane i wysoce skuteczne w profilaktyce przetrwałego zakażenia HPV, raka szyjki macicy oraz zmian przedrakowych i rakowych związanych z zakażeniem typami serologicznymi HPV, których antygeny wchodzą w skład szczepionek. 4. Opis najważniejszych działań podjętych w ramach ww. programu, w tym: Sposób promowania programu (dotarcia do uczestników): strony internetowe Żor i lokalne media, ulotki i plakaty, spotkania z rodzicami dziewcząt objętych programem, Określenie grupy docelowej i dobór kryteriów kwalifikowania do programu: Dziewczęta trzynastoletnie, zamieszkałe na terenie miasta Żory, natomiast w przypadku niewykorzystania szczepionek przez 13-latki, szczepienia obejmowały dziewczęta dwunastoletnie. Przebieg realizacji programu (w punktach): 1) Wyłonienie Realizatora programu w drodze konkursu ofert, 2) informacja i zaproszenia na szczepienia prowadzone w ramach programu za pośrednictwem ogłoszeń, reklamy, spotkań z rodzicami, 3) zebranie od rodziców bądź opiekunów prawnych dziecka zgody na wykonanie szczepienia - w formie deklaracji, 4) realizacja szczepień, 5) dokonanie stosownych wpisów potwierdzających wykonanie szczepień w dokumentacji medycznej - m.in. książeczce zdrowia. 5. Źródła finansowania programów i wielkość wykorzystanych środków: Gmina Miejska Żory: rok 2014 76.250,00 zł., rok 2015 72.292,50 zł, rok 2016 67.095,00 zł, rok 2017 27.090,00 zł. 6. Efektywność programu zdrowotnego: Zasady monitorowania przebiegu programu: Ocena zgłaszalności do programu jest monitorowana w trakcie trwania programu oraz po zakończeniu programu na podstawie list uczestnictwa. Frekwencja: - populacja dziewcząt kwalifikujących się do szczepienia, zgodnie z przyjętymi kryteriami: rok 2014 250, rok 2015 230, rok 2016 260, rok 2017-180, - liczba dziewcząt objętych programem, które zostały zaszczepione I i II dawką szczepionki: rok 2014 250, rok 2015 229, rok 2016 213, rok 2017-86.
Czy i na jakich zasadach przeprowadzona została ocena efektów zdrowotnych podjętych działań: - poziomu uczestnictwa - frekwencji, - w perspektywie wieloletniej analiza statystyczna zapadalności na raka szyjki macicy publikowanej przez Centrum Onkologii.
Formularz zgłoszenia udziału w Konkursie Zdrowy Samorząd 1. Nazwa programu: Organizacja i wykonanie nieodpłatnych, profilaktycznych szczepień ochronnych przeciwko meningokokom dla dwulatków zamieszkałych na terenie miasta Żory 2. Realizator programu: rok 2014 Miejskie Zakłady Opieki Zdrowotnej w Żorach Sp. z o.o., ul. Dąbrowskiego 20, rok 2015-2017 Spółka lekarska "ALFA-MED" Sp. z o.o. z siedzibą w Żorach (realizatorzy wyłonieni w konkursie ofert), 3. Krótki opis problemu zdrowotnego uzasadnienie epidemiologiczne podjętych działań: Meningokoki to bakterie chorobotwórcze, których jedynym miejscem bytowania jest nosogardziel zdrowego człowieka. Przebywając tam, najczęściej nie powodują zwykle żadnych dolegliwości ani objawów. Bakterie te łatwo się przenoszą przez bliski kontakt z nosicielem np. poprzez kichnięcie czy kaszel, a ich nosicielstwo jest w Polsce powszechne. Szacuje się, że 5 do 20 % zdrowych osób to nieświadomi nosiciele tych bakterii. Samo nosicielstwo nie jest chorobą, jednak w sytuacji osłabienia odporności, np. w wyniku infekcji wirusowej, bakterie te mogą przedostać się do krwi i wywołać sepsę lub zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu. Na zakażenie meningokokami narażeni są wszyscy, niezależnie od płci czy wieku. Jednak najczęściej, ze względu na jeszcze niedojrzały układ immunologiczny chorują niemowlęta oraz dzieci do 5 roku życia. Bardzo istotne jest wczesne rozpoznanie, jak najszybsza hospitalizacja oraz wdrożenie właściwego leczenia, gdyż w każdym przypadku zachorowania istnieje bezpośrednie zagrożenie życia. Co dziesiąta osoba umiera w wyniku zakażenia meningokokami, a u 20% pacjentów występują trwałe powikłania, takie jak np. uszkodzenie słuchu, niedowład kończyn, padaczka i inne problemy neurologiczne. Zakażenia meningokokowe ich objawy i przebieg. Pierwsze objawy zakażenia nie różnią się od oznak przeziębienia czy grypy, dlatego często choroba diagnozowana jest bardzo późno. Po okresie wylęgania, który trwa od 2 do 7 dni pojawiają się pierwsze objawy: wysoka gorączka, bóle głowy i kończyn, a u niemowląt: m.in. wymioty, brak apetytu. Następnie bóle głowy i gorączka nasilają się, chory nie może swobodnie poruszać głową wprzód i w tył, pojawia się sztywność karku, odrętwienie, oszołomienie i zakłócenia świadomości, a w końcu dochodzi do śpiączki. U niemowląt obserwuje się najczęściej przeczulicę, czyli nadwrażliwość na dotyk, światło i bodźce słuchowe. U części chorych może pojawić się wysypka krwotoczna tzn. czerwono - sine plamy na skórze, które nie znikają pod naciskiem np. szklanką. W Europie odnotowuje się głównie zachorowania wywołane przez meningokoki z grupy B i C. Dominują one także i w Polsce przy czym od 2002 roku wzrasta procentowy udział meningokoków w grupy C. W latach 2002 2008 meningokoki C były odpowiedzialne za 36,6 % potwierdzonych przypadków inwazyjnej choroby meningokokowej w tym za wszystkie, które wystąpiły w postaci ognisk zachorowań. Choroby wywołane przez meningokoki można leczyć antybiotykami jednak, aby zapobiec trwałym powikłaniom leczenie powinno być rozpoczęte we wczesnej fazie choroby. Jedynym skutecznym sposobem ochrony przed groźnymi zakażeniami meningokowymi są szczepienia. Znaczenie szczepionkowej profilaktyki meningokokowej jest niepodważalne. Szczepionki wpływają na układ
odpornościowy w taki sposób, aby był on w stanie chronić organizm przed niebezpieczeństwem wystąpienia choroby w przyszłości. Dodatkowo zaletą szczepionki jest fakt, że chroni ona również przed nosicielstwem meningokoków C, przez co zwłaszcza przy masowym stosowaniu ogranicza roznoszenie tych bakterii. W ten sposób osoby, których nie można zaszczepić mają znacznie zmniejszone ryzyko zakażenia. 4. Opis najważniejszych działań podjętych w ramach ww. programu, w tym: Sposób promowania programu (dotarcia do uczestników): strony internetowe Żor i lokalne media, ulotki i plakaty, imienne zaproszenia rozsyłane do wszystkich dzieci objętych programem, Określenie grupy docelowej i dobór kryteriów kwalifikowania do programu: Dwulatki, zamieszkałe na terenie miasta Żory, natomiast w przypadku niewykorzystania szczepionek przez 2-latki, szczepienia obejmowały dzieci starsze zamieszkałe na terenie miasta Żory, które nie zostały jeszcze zaszczepione przeciwko meningokokom. Przebieg realizacji programu (w punktach): 1) Wyłonienie Realizatora programu w drodze konkursu ofert, 2) informacja i zaproszenia na szczepienia prowadzone w ramach programu za pośrednictwem ogłoszeń, reklamy, 3) zebranie od rodziców bądź opiekunów prawnych dziecka zgody na wykonanie szczepienia - w formie deklaracji, 4) realizacja szczepień, 5) dokonanie stosownych wpisów potwierdzających wykonanie szczepień w dokumentacji medycznej - m.in. książeczce zdrowia. 5. Źródła finansowania programów i wielkość wykorzystanych środków: Gmina Miejska Żory: rok 2014 36.890,00 zł., rok 2015 52.197,00 zł, rok 2016 38.610,00 zł, rok 2017 35.230,00 zł. 6. Efektywność programu zdrowotnego: Zasady monitorowania przebiegu programu: Ocena zgłaszalności do programu będzie monitorowana w trakcie trwania programu oraz po zakończeniu programu na podstawie list uczestnictwa. Frekwencja: - populacja dzieci kwalifikujących się do szczepienia, zgodnie z przyjętymi kryteriami: rok 2014 760, rok 2015 650, rok 2016 700, rok 2017-630, - liczba dzieci objętych programem, które zostały zaszczepione: rok 2014 310, rok 2015 411, rok 2016 297, rok 2017-271. Czy i na jakich zasadach przeprowadzona została ocena efektów zdrowotnych podjętych działań: - poziomu uczestnictwa - frekwencji, - w perspektywie wieloletniej analiza statystyczna zapadalności i umieralności na IChM publikowana przez odpowiednie podmioty.