Dobre rady na odpady Nowy system odbioru i zagospodarowania odpadów komunalnych
Puławy 2013 r.
Odpady komunalne to jeden z najpoważniejszych problemów współczesnej Polski. Niestety dotychczasowe przepisy nie sprzyjają ochronie środowiska, opłaca się oszukiwać. W lasach szybciej niż grzyby po deszczu rosną dzikie wysypiska śmieci. W piecach domowych nierzadko zamiast węgla i drewna spalamy odpady, trując siebie i swoich najbliższych. Problem stanowi również podrzucanie śmieci sąsiadom. To się zmieni! Od 1 lipca 2013 roku w całym kraju zaczną obowiązywać nowe zasady gospodarowania odpadami. Gminy przejmą obowiązki właścicieli nieruchomości w tym zakresie. W drodze przetargu wyłonią firmę, która będzie odbierała odpady komunalne od właścicieli nieruchomości w zamian za wnoszoną do gminy opłatę. Podstawą naliczenia opłaty będzie deklaracja składana przez właściciela nieruchomości. Cel zmiany ustawy: osiągnięcie odpowiednich poziomów odzysku i recyklingu odpadów objęcie wszystkich właścicieli nieruchomości sprawnym systemem odbioru i zagospodarowania odpadów stworzenie lepszych warunków do segregacji odpadów wyeliminowanie dzikich wysypisk likwidacja zjawiska palenia odpadów w piecach domowych edukacja mieszkańców w zakresie prawidłowego postępowania z odpadami 3
Zalety nowego systemu odbioru odpadów Dzięki wprowadzonym zmianom spełnione zostaną wymogi prawa unijnego, większa ilość odpadów zostanie poddana odzyskowi, a miasto będzie czyste. Zniknie pokusa nielegalnego pozbywania się odpadów tworzenia dzikich wysypisk śmieci i podrzucania śmieci sąsiadom. W ramach nowego systemu będzie funkcjonował Punkt Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych (PSZOK), do którego mieszkańcy będą mogli w ramach opłaty oddać wszystkie problemowe odpady powstające w gospodarstwach domowych. Koniec ze zmartwieniem co zrobić z wysłużoną pralką, rozpadającą się szafą, czy starą kanapą. PSZOK METAL PLASTIK PAPIER 4
Założenia systemu gospodarowania odpadami komunalnymi w Puławach Opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi naliczana będzie w zależności od liczby mieszkańców zamieszkujących daną nieruchomość. System obejmie tylko nieruchomości zamieszkałe. Gmina będzie świadczyć usługi dodatkowe w zakresie: odbioru odpadów wielkogabarytowych odbioru zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego odbioru odpadów zielonych odbioru guzu budowlanego odbioru odpadów zmieszanych wyposażenia nieruchomości w pjemniki lub sprzedaży pojemników mycia i dezynfekcji pojemników Gmina ogłosi przetarg na odbiór odpadów ze wskazaniem ich zagospodarowania w Zakładzie Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych w Puławach. Przy ogłaszaniu przetargów, miasto nie zostanie podzielone na sektory. 5
Zbiórka w podziale: odpady surowcowe odpady tzw. kuchenne (przydomowe kompostowniki w zabudowie jednorodzinnej) odpady z pielęgnacji zieleni przydomowej w zabudowie jednorodzinnej odbierane w workach akcyjnie dwa razy do roku oraz za dodatkową opłatą, przyjmowane również w PSZOK (bez opłaty) szkło odpady komunalne zmieszane Przy założeniu: odpady surowcowe zbierane będą w systemie gniazdowym do pojemników (zabudowa wielorodzinna) i w systemie workowym (zabudowa jednorodzinna) szkło zbierane w podziale na białe i kolorowe w systemie gniazdowym do pojemników (zabudowa wielorodzinna) i bez podziału na kolory w systemie workowym (zabudowa jednorodzinna). Częstotliwość odbioru: Zabudowa wielorodzinna: Odpady surowcowe: 3 razy w tygodniu Szkło: 3 razy w tygodniu Odpady komunalne zmieszane: 3 razy w tygodniu Zabudowa jednorodzinna: Odpady surowcowe: 1 raz na miesiąc Szkło: 1 raz na miesiąc Odpady komunalne zmieszane: 1 raz na miesiąc 6
System obejmie również: Punkt selektywnego zbierania odpadów komunalnych Punkt zbiórki sprzętu elektrycznego i elektronicznego Punkty zbierania przeterminowanych leków (apteki), baterii (szkoły) Zbieranie akcyjne: odpady z pielęgnacji zieleni przydomowej: wiosna, jesień odpady wielkogabarytowe: zabudowa wielorodzinna co miesiąc zabudowa jednorodzinna 2 razy w roku PSZOK W ramach systemu powstanie Punkt Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych (PSZOK), gdzie mieszkańcy z terenu miasta w ramach ponoszonej opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi będą mogli bez dodatkowych opłat oddawać odpady problemowe, powstałe w gospodarstwach domowych. Przedsiębiorcy dostarczający odpady do punktu selektywnego zbierania odpadów będą wnosić za ich przyjęcie opłatę. Odpady przyjmowane w PSZOKu: zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny odpady zielone odpady wielkogabarytowe zużyte baterie i akumulatory, świetlówki opony odpady budowlane, rozbiórkowe, poremontowe szkło budowlane (szyby okienne) przeterminowane leki popioły ceramika (porcelana, naczynia typu arco, doniczki), znicze odpady w postaci środków chemicznych, farb, lakierów, rozpuszczalników, środków ochrony roślin, przepracowanych olejów oraz opakowań po nich odpady opakowaniowe zebrane selektywnie szkło opakowaniowe bezbarwne i kolorowe 7
Jak będą wyliczane stawki opłat? Właściciele nieruchomości będą mieli obowiązek uiszczania do gminy opłaty za odbiór odpadów komunalnych. Z pobranych opłat gmina pokryje koszty funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi, które obejmują koszty: odbierania, transportu, zbierania, odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych tworzenia i utrzymania Punktów Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych obsługi administracyjnej tego systemu Wysokość stawki opłaty ustala Rada Miasta w drodze uchwały. Opłata naliczana będzie w oparciu o liczbę osób zamieszkujących daną nieruchomość, na podstawie deklaracji składanej przez właściciela nieruchomości. Osoby segregujące odpady będą płacić mniej od tych, które ich nie segregują. Firma odbierająca odpady będzie miała obowiązek powiadomić gminę o przypadku niedopełnienia przez właściciela nieruchomości obowiązku selektywnego zbierania odpadów, następnie w drodze decyzji zmieniona zostanie wysokość opłaty za odbiór odpadów. Nieruchomości niezamieszkałe W przypadku nieruchomości niezamieszkałych (szkoły, sklepy, restauracje) odpady odbierał będzie podmiot, z którym właściciel nieruchomości podpisze umowę. Gmina będzie miała możliwość przeprowadzenia kontroli z zakresu posiadania umowy na odbiór odpadów komunalnych. Gospodarkę odpadami reguluje Regulamin utrzymania czystości i porządku na terenie gminy Miasto Puławy, przyjęty Uchwałą Rady Miasta Puławy. 8
+ POJEMNIK POJEMNIK ZIELONY SUROWCE WTÓRNE POJEMNIK NIEBIESKI POJEMNIK SORTOWNIA DALSZE ZAGOSPODAROWANIE ZIELONY I BEZBARWNY WOREK ODPADY KOMUNALNE ZMIESZANE ODPADÓW KOMUNALNYCH ODPADY WIELKOGABARYTOWE ORAZ ELEKTRYCZNY I ELEKTRONICZNY ZBIÓRKA AKCYJNA PSZOK PRZETWARZANIA I ODZYSKU ELEKTRYCZNEGO I ELEKTRONICZNEGO DALSZE ZAGOSPODAROWANIE Komunalnych Sp. z o.o., ODPADY ZIELONE ZBIÓRKA AKCYJNA PSZOK KOMPOSTOWNIA DALSZE ZAGOSPODAROWANIE PRZETERMINOWANE LEKI ZBIÓRKA W APTEKACH SPALARNIA ODPADÓW CHEMICZNYCH ODPADY BUDOWLANE PSZOK ODZYSKU SUROWCÓW DALSZE ZAGOSPODAROWANIE BATERIA + BATERIA BATERIE I AKUMULATORY OZNAKOWANE POJEMNIKI W WYZNACZONYCH PLACÓWKACH NA TERENIE MIASTA PSZOK ODZYSKU LUB UNIESZKODLIWIANIA SUROWCÓW DALSZE ZAGOSPODAROWANIE ODPADY NIEBEZPIECZNE PSZOK ODZYSKU LUB UNIESZKODLIWIANIA SUROWCÓW DALSZE ZAGOSPODAROWANIE 9
Segregacja się opłaca Selektywna zbiórka to jeden z najważniejszych sposobów ograniczania ilości składowanych odpadów. Produkt staje się odpadem wtedy, kiedy przestaje być nam przydatny. Należy go wtedy wyrzucić w odpowiednie miejsce, aby nie stanowił dla nas żadnego zagrożenia, dając mu w ten sposób drugie życie. Powtórne wykorzystanie lub przetwarzanie posegregowanych odpadów znajduje coraz szersze zastosowanie w produktach codziennego użytku takich jak: chusteczki higieniczne, papier toaletowy, kubki, doniczki, kolczyki, kosze, torebki a nawet meble czy ubrania. Segregując odpady oszczędzamy zasoby naturalne: wodę, energię, ale także własne pieniądze. Osoby segregujące odpady wnoszą do gminy niższą opłatę. Jak segregować Zgodnie z zapisami ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (tekst jednolity Dz. U. 2012, poz. 391, z późniejszymi zmianami), właściciele nieruchomości zobowiązani są do wyposażenia swoich nieruchomości w urządzenia służące do zbierania odpadów komunalnych, jak również do utrzymywania tych urządzeń w odpowiednim stanie sanitarnym, porządkowym i technicznym. 10
Pojemnik niebieski, żółty lub osiatkowany, worek bezbarwny: odpady surowcowe Wrzucamy puste, odkręcone i zgniecione butelki plastikowe po napojach plastikowe opakowania po żywności (jogurty, serki, śmietania) plastikowe nakrętki (można je oddawać również w akcjach charytatywnych) kartony po mleku puszki po napojach i konserwach wszelkiego rodzaju tworzywa sztuczne gazety, papierowe torby i worki, papier szkolny, biurowy, książki, katalogi kartony i tekturę opakowania wielomateriałowe opakowania z metali żelaznych opakowania z metali nieżelaznych pojemniki po kosmetykach i środkach czystości tekstylia reklamówki, woreczki foliowe drobny złom żelazny oraz drobny złom metali kolorowych (np. zabawki, narzędzia) opakowania po olejach spożywczych Nie wrzucamy tłustego i zabrudzonego papieru (np. papierowe opakowania po maśle, margarynie, twarogu,) odpadów higienicznych (np. pieluchy, waciki) tapet opakowań po olejach samochodowych, smarach styropianu puszek po farbach i lakierach baterii opakowań po aerozolach, lekach opakowań po środkach ochrony roślin sprzętu AGD Opakowania należy opróżnić z zawartości przed wrzuceniem do pojemnika 11
Pojemnik zielony: szkło kolorowe Wrzucamy butelki i słoiki szklane po napojach i żywności (bez nakrętek) butelki po napojach alkoholowych szklane opakowania po kosmetykach Pojemnik biały: szkło bezbarwne Wrzucamy butelki i słoiki szklane po napojach i żywności (bez nakrętek) butelki po napojach alkoholowych szklane opakowania po kosmetykach Nie wrzucamy porcelana i ceramika, szkło stołowe, naczynia typu arco żarówki, lampy neonowe, reflektory fluorescencyjne i rtęciowe fajans szkło samochodowe (np. szyby, reflektory) szkło żaroodporne, szkło okularowe, szkło budowlane (szyby okienne, szkło zbrojone) doniczki, lustra ekrany i lampy telewizyjne znicze Nie wrzucamy porcelana i ceramika, szkło stołowe, naczynia typu arco żarówki, lampy neonowe, reflektory fluorescencyjne i rtęciowe fajans szkło samochodowe (np. szyby, reflektory) żarówki, reflektory, izolatory szkło żaroodporne, szkło okularowe, szkło budowlane (szyby okienne, szkło zbrojone) doniczki, lustra ekrany i lampy telewizyjne znicze Zadbaj o czystość szkła przed wrzuceniem do pojemnika. 12
Worek zielony: Szkło kolorowe i bezbarwne Wrzucamy butelki i słoiki szklane po napojach i żywności (bez nakrętek) butelki po napojach alkoholowych szklane opakowania po kosmetykach Nie wrzucamy porcelana i ceramika, szkło stołowe, naczynia typu arco żarówki, lampy neonowe, reflektory fluorescencyjne i rtęciowe fajans szkło samochodowe (np. szyby, reflektory) szkło żaroodporne, szkło okularowe, szkło budowlane (szyby okienne, szkło zbrojone) doniczki, lustra ekrany i lampy telewizyjne znicze Zadbaj o czystość szkła przed wrzuceniem do pojemnika. 13
Odpady biodegradowalne Odpady ulegające biodegradacji warto zbierać selektywnie, ponieważ stanowią doskonały materiał, z którego można uzyskać kompost. Kompostowanie jest najtańszą, najprostszą i zgodną z naturalnymi procesami metodą zagospodarowania odpadów organicznych pochodzenia roślinnego. Możemy kompostować: liście patyki trawę odpady z warzyw i owoców chwasty suchy chleb skorupki jaj resztki z jedzenia Nie kompostujemy: szkła artykułów higienicznych (pieluchy, waciki itp.) metali plastiku popiołu chemikaliów Kompostować można w specjalnych kompostownikach (do nabycia w sklepach ogrodniczych). Kompostownik należy tak zlokalizować, aby nie był on uciążliwy dla otoczenia. Należy zapewnić dostęp powietrza oraz właściwą wilgotność kompostowanej masy. Kompostownik najlepiej umiejscowić w miejscu zacienionym. Dobrą praktyką jest również nasadzenie czarnego bzu w okolicach kompostownika ponieważ pochłania on zapachy powstające podczas kompostowania. Liście, skoszoną trawę można przekazywać firmie odbierającej odpady komunalne w ramach akcji organizowanej dwa razy do roku lub przekazać bezpłatnie do Punktu Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych. Odpady można również przekazać bezpośrednio do Kompostowni Odpadów Zielonych przy ul. Komunalnej. 14
+ Przeterminowane leki Przeterminowane leki to odpady niebezpieczne. Związki chemiczne, z których są zbudowane po terminie przydatności stanowią potencjalne zagrożeniem dla środowiska i zdrowia ludzi. Związki zawarte w lekach są bardzo trwałe przedostając się do środowiska mogą go skazić na dziesięciolecia. W domu przeterminowane leki należy przechowywać w oddzielnych pojemnikach i regularnie je wyrzucać. Do zbiórki przeterminowanych leków służą specjalne pojemniki umieszczone w wyznaczonych aptekach. Adresy aptek znajdują się na stronie: www.um.pulawy.pl/czystagmina lub www.um.pulawy.pl Baterie i akumulatory Baterie i akumulatory zawierają metale ciężkie takie jak: ołów, kadm, nikiel, rtęć oraz inne szkodliwe substancje, które stanowią zagrożenie dla środowiska i zdrowia ludzi, dlatego ważne jest by zbierać je selektywnie już w domu. Zużyte baterie można wrzucać do specjalnych pojemników ustawionych na terenie puławskich placówek oświatowych. Wykaz tych placówek znajduje się na stronie: www.um.pulawy.pl/czystagmina lub www.um.pulawy.pl Zużyte baterie można zostawić również w placówkach handlowych lub w Punkcie Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych (PSZOK). Zużyty akumulator należy oddać w placówce handlowej przy zakupie nowego w przeciwnym razie zostanie naliczona opłata w wysokości 30 zł. Akumulator będzie można oddać do Punktu Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych. BATERIA + BATERIA 15
Zużyty sprzęt elektryczny i eletroniczny Zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny zawiera substancje niebezpieczne tj. rtęć, kadm, PCB, związki bromu czy freony. Postępując właściwie z tymi odpadami zapobiegamy przedostawaniu się tych substancji do środowiska, a tym samych do organizmu ludzi i zwierząt. Kłopotliwym odpadem są świetlówki, które ze względu na zastosowane w nich luminoforów i rtęci są niebezpieczne dla środowiska i zdrowia ludzi. Zatrucie organizmu rtęcią może mieć tragiczne skutki. Pierwiastek ten może powodować zmiany nowotworowe, deformacje kości, zaburzenia słuchu, wzroku, mowy, uszkodzenie nerek, mózgu i układu nerwowego. Bardzo ważne jest odpowiednie postępowanie z tymi odpadami. Zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny można oddawać w placówkach handlowych przy zakupie nowego. Dodatkowo sprzęt elektryczny i elektroniczny będzie można oddać do Punktu Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych lub Zakładu Przetwarzania Zużytego Sprzętu Elektrycznego i Elektronicznego. Ponadto, dwa razy do roku w zabudowie jednorodzinnej, a w budownictwie wielorodzinnym raz na miesiąc, będzie można wystawić wielkogabarytowy zużyty sprzęt elektroniczny i elektryczny, który odbierze firma odbierająca odpady komunale. 16
Odpady wielkogabarytowe Mimo wielkich rozmiarów odpady wielkogabarytowe nie muszą sprawiać wielkich problemów. Niepotrzebne już meble będzie można oddać do Punktu Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych (PSZOK). Ponadto, dwa razy do roku w zabudowie jednorodzinnej, a w budownictwie wielorodzinnym raz na miesiąc, będzie można wystawić wielkogabarytowe odpady, które odbierze firma odbierająca odpady komunale. Pamiętajmy, że spalanie odpadów wielkogabarytowych jest niebezpieczne, ponieważ mogą one zawierać substancje w postaci lakierów, impregnatów, klejów, farb, oklein z tworzyw sztucznych. W wyniku ich spalania do atmosfery emitowane są substancje (dioksyny, furany, WWA, pyły) mające działanie toksyczne i rakotwórcze. 17
Dobre rady: zawsze zgniataj puszki, kartony i butelki plastikowe przed wrzuceniem do pojemnika wyrzucaj butelki bez nakrętek i korków (można je oddawać w akcjach charytatywnych) wybierając się na zakupy weź ze sobą własną torbę np. lnianą, dzięki temu ograniczysz zużycie plastikowych torebek a jeżeli przyniesiesz do domu foliową reklamówkę, wykorzystaj ją ponownie, np. jako worek na śmieci zwróć uwagę, co producent proponuje zrobić z opakowaniem po wykorzystaniu jego zawartości (zobacz znak na opakowaniu) do wycierania używaj szmatek wielokrotnego użycia zamiast papierowych ręczników kupuj tyle, ile naprawdę potrzebujesz i to, czego potrzebujesz - czasami wystarczy coś pożyczyć wybieraj produkty trwałe i w dużych opakowaniach zamiast zwykłych, jednorazowych baterii stosuj akumulatorki, które można wielokrotnie ładować jeżeli to możliwe wybieraj szklane opakowania unikaj zbędnych opakowań (jeżeli pasta do zębów to tylko w tubce bez kartonowego opakowania) jeśli masz przydomowy ogródek, kompostuj odpady spożywcze, które stanowią 31% wytwarzanych przez Ciebie odpadów, posłużą do nawożenia Twojego ogrodu zwracaj uwagę na daty przydatności do spożycia unikaj jednorazowych produktów np. plastikowych sztućców na grilla czy papierowych talerzyków, golarek itp wyrzucaj tylko opróżnione opakowania bez zawartości nie drukuj e-maili kopiuj i drukuj dwustronnie 18
Nie spalaj odpadów Pamiętajmy, że spalanie odpadów w domu szkodzi zdrowiu. Wielu ludzi traktuje spalanie odpadów w piecach domowych jako tanią, łatwą i niekłopotliwą metodę pozbywania się odpadów. Niestety oszczędność jest jedynie pozorna. W wyniku spalania odpadów do atmosfery uwalniane są toksyczne związki. Zwiększa się emisja pyłów i węglowodorów aromatycznych, tlenków azotu i siarki. Toksyny uwalniane z dymem do powietrza dostają się do dróg oddechowych, opadają na glebę zanieczyszczając warzywa w przydomowych ogródkach, dostają się do wód gruntowych. Substancje te, nawet w niewielkich ilościach mają negatywny wpływ na organizmy powodując alergie, choroby układu oddechowego i nowotwory. Pamiętaj! Szczególnie wrażliwe na działanie toksyn są dzieci. Pomyśl o nich, zanim znowu wrzucisz odpady do pieca lub ogniska. 19
Przydatne informacje Wszelkich dodatkowych informacji udziela: Wydział Nadzoru Komunalnego i Spraw Lokalowych Urzędu Miasta Puławy ul. Lubelska 5, pok.: 20, 112, 113 Numery telefonów: 81 880 45 74 81 880 45 88 email: odpady@um.pulawy.pl Zgłoszenia telefoniczne dotyczące naruszeń przepisów dotyczących utrzymania czystości i porządku na terenie gminy Miasto Puławy przyjmują: Straż Miejska w Puławach ul. Lubelska 5 Numery telefonów: 986 81 880 45 90 Komenda Powiatowa Policji w Puławach ul. Wojska Polskiego 6 Numery telefonów: 997 81 889 02 09 Zakład Przetwarzania Zużytego Sprzętu Elektrycznego i Elektronicznego ul. Dęblińska 2 Numer telefonu: 81 886 20 18 Aby ułatwić mieszkańcom zapoznanie się z zasadami nowego systemu gospodarki odpadami, powstała również specjalna strona internetowa Puławy Czysta Gmina: www.um.pulawy.pl/czystagmina 20
21
Nasze Puławy wolne od śmieci! Urząd Miasta Puławy 24-100 Puławy, ul. Lubelska 5 tel: +48 81 880 45 00 +48 81 880 45 01 faks: +48 81 880 45 02 email: um@um.pulawy.pl www.um.pulawy.pl 22