Wymagania edukacyjne z przyrody kl. V Wymagania na ocenę celującą: Uczeń : realizuje w sposób pełny wymagania zawarte w podstawie programowej osiąga sukcesy w konkursach przyrodniczych o randze powiatu i województwa twórczo rozwija i dokumentuje własne zainteresowania przyrodnicze biegle posługuje się zdobytymi wiadomościami i umiejętnościami w rozwiązywaniu problemów teoretycznych i praktycznych potrafi zastosować posiadaną wiedzę do rozwiązywania zadań i problemów w nowej sytuacji wykazuje się umiejętnością organizowania swojej wiedzy, stawiania pytań, poszukiwaniem na nie odpowiedzi w lekturze uzupełniającej chętnie podejmuje prace i zadania dodatkowe, bardzo aktywnie uczestniczy w procesie lekcyjnym, posługuje się bogatym słownictwem przyrodniczym, uzyskuje maksymalne wyniki z prac pisemnych i odpowiedzi ustnych, odpowiada na dodatkowe pytania, potrafi zaprojektować doświadczenie przyrodnicze, zinterpretować jego wyniki, wyciągnąć wnioski, formułuje problemy i rozwiązuje je w sposób twórczy, trafnie dobierając liczne przykłady Wymagania na ocenę bardzo dobrą: formułuje wnioski z przeprowadzonych doświadczeń samodzielnie przeprowadza obserwacje i doświadczenie zna i rozumie wszystkie pojęcia wprowadzone na zajęciach oraz potrafi się nimi posługiwać w różnych sytuacjach argumentuje swoje wypowiedzi wyjaśnia, co to jest skala, zapisuje skalę różnymi sposobami oblicza rzeczywiste odległości między wskazanymi miastami, korzystając z podziałki liniowej podaje przykłady informacji, które można odczytać z mapy poziomicowej rozpoznaje na mapie poziomicowej formy terenu klasyfikuje wypukłe i wklęsłe formy terenu, wykorzystując przedziały wysokości pokazuje na mapie krainy, które tworzą poszczególne pasy ukształtowania powierzchni Polski wyjaśnia, na czym polega ochrona gatunkowa opisuje w jaki sposób powstaje smog i kwaśne deszcze opisuje krajobraz wybranych parków narodowych omawia w jaki sposób powstały jeziora przybrzeżne i w jaki sposób Wisła ukształtowała krajobraz Żuław wyjaśnia w jaki sposób kształtował się krajobraz pojezierny 1
wie co to jest krasowienie opisuje wygląd jaskini krasowej opracowuje plan wycieczki po Warszawie i Krakowie wymienia czynniki wewnętrzne i zewnętrzne, które ukształtowały krajobraz Polski porównuje krajobraz Tatr Wysokich z krajobrazem Tatr Zachodnich omawia rolę poszczególnych części ciała mchu rozpoznaje mchy i paprotniki posługując się atlasem roślin rozpoznaje typy kwiatostanów wskazane przez nauczyciela omawia proces zapylenia i zapłodnienia u roślin porównuje budowę drobinową w ciałach stałych, cieczach i gazach omawia wzajemne oddziaływania magnesów podaje przykłady zastosowania przewodnictwa cieplnego ciał stałych podaje przykłady rozszerzalności temperaturowej ciał stałych, cieczy i gazów wyjaśnia na czym polega zjawisko dyfuzji w cieczach i gazach podaje właściwości mechaniczne ciał stałych Wymagania na ocenę dobrą: zna i rozumie większość pojęć wprowadzonych na zajęciach czyta i interpretuje mapy, wykresy, tabele wyjaśnia co to jest plan oblicza wymiary przedmiotu w różnych skalach oblicza odległości na planie na mapie za pomocą podziałki liniowej wyjaśnia pojęcie poziomica pokazuje na mapie główne dopływy Wisły i Odry podaje nazwy największego i najgłębszego jeziora znajdującego się w Polsce omawia rolę sił zewnętrznych i wewnętrznych w ukształtowaniu powierzchni Polski wymienia nazwy stolic państw graniczących z Polską podaje przykłady organizmów objętych ochroną wyjaśnia na czym polega ochrona częściowa i ścisła wymienia działania człowieka służące ochronie przyrody wyjaśnia na czym polega niszcząca działalność morza wyjaśnia pojęcia: cieśnina, mierzeja, wydmy ruchome, depresja, trójmiasto, klif, depresja wyjaśnia dlaczego morze Bałtyckie jest morzem słabo zasolonym wymienia zabytki Gdańska i Warszawy opisuje krajobraz wybranego pojezierza wymienia ślady zlodowacenia w krajobrazie pojezierzy opisuje krajobraz nizin wymienia cechy krajobrazu krasowego podaje przykłady atrakcji wyżyny Krakowsko Częstochowskiej wyjaśnia w jaki sposób powstają wąwozy wymienia rośliny rosnące w Ojcowskim Parku Narodowym wyjaśnia, dlaczego roślinność w górach jest rozmieszczona piętrowo 2
wyjaśnia jak powstały gołoborza wskazuje na mapie pasma górskie tworzące Karpaty wymienia cechy krajobrazu wysokogórskiego wyjaśnia pojęcia: rośliny nasienne, rośliny nagonasienne i okrytonasienne podaje przykłady znaczenia mchów i paprotników wyjaśnia, na czym polega rozmnażanie płciowe roślin opisuje rolę poszczególnych części kwiatu wyjaśnia znaczenie pojęć zapłodnienie i zapylenie podaje przykłady grzybów jedno i wielokomórkowych opisuje ułożenie drobin w ciałach stałych, cieczach i gazach porównuje właściwości ciał stałych i cieczy w zakresie kształtu i ściśliwości wyjaśnia pojęcia: przewodnik ciepła, izolator ciepła oraz podaje przykłady przewodników i izolatorów Wymagania na ocenę dostateczną: popełnia błędy, które potrafi samodzielnie poprawić po uwagach nauczyciela wyciąga podstawowe wnioski samodzielnie rozwiązuje proste zadania prawidłowo stosuje większość podstawowych terminów nauk przyrodniczych oblicza wymiary przedmiotu w skali wyjaśnia, co to jest podziałka liniowa oblicza odległość rzeczywistą za pomocą skali liniowej wykorzystując cyrkiel lub linijkę wyjaśnia pojęcia: wysokość bezwzględna, wysokość względna omawia barwy stosowane na mapach hipsometrycznych wymienia nazwy pasów ukształtowania powierzchni Polski podaje i pokazuje na mapie najwyżej i najniżej położone miejsca w Polsce wskazuje na mapie bieg rzeki od źródła do ujścia wskazuje na mapie największe i najgłębsze jezioro w Polsce wymienia nazwy krajów sąsiadujących z Polską wymienia formy ochrony przyrody w Polsce wymienia źródła zanieczyszczeń wody i powietrza rozpoznaje niektóre zwierzęta i rośliny chronione podaje przykłady organizmów występujących w Morzu Bałtyckim podaje typy wybrzeży morskich wskazuje na mapie jeziora przybrzeżne i opisuje w jaki sposób powstały wymienia cechy krajobrazu pojezierzy wymienia zabytki, które warto zwiedzić w Warszawie, Krakowie i Gdańsku porównuje typ krajobrazu wyżyn: Śląskiej, Krakowsko - Częstochowskiej, Lubelskiej wyjaśnia pojęcia związane z krajobrazem wysokogórskim wymienia pietra roślinne w Tatrach podaje cechy pogody w górach wyjaśnia co to są gołoborza i jak powstają 3
omawia budowę mchu podaje funkcje korzeni, łodygi i liści wymienia grzyby jadalne i trujące podaje sposoby rozprzestrzeniania się nasion podaje przykłady ciał stałych, cieczy i gazów rozpoznaje stan skupienia substancji na podstawie ułożenia drobin bada oddziaływanie magnesu podaje przykłady ściśliwości gazów wykorzystywanych w życiu codziennym Wymagania na ocenę dopuszczającą: potrafi wyjaśnić z pomocą nauczyciela proste pojęcia przyrodnicze rozwiązuje proste zadania, korzystając z pomocy nauczyciela wykonuje rysunek przedmiotu w podanej skali, wie co to jest plan i skala wymienia formy wypukłe i wklęsłe odczytuje wysokości względne i bezwzględne z rysunku przyporządkowuje barwy hipsometryczne do odpowiadających im form powierzchni wskazuje na mapie miasta, rzeki, jeziora najgłębsze i największe pokazuje na mapie pasy ukształtowania powierzchni Polski wymienia przykłady drzew iglastych i liściastych pokazuje na mapie kraje sąsiadujące z Polską wymienia 2 3 formy ochrony przyrody w Polsce wymienia cechy krajobrazu nadmorskiego, pojezierzy, nizinnego, wyżynnego i górskiego wymienia zabytki Krakowa, Warszawy i Gdańska wie w jaki sposób powstały pojezierza wskazuje na mapie najwyższe szczyty Gór Świętokrzyskich, Sudetów i Tatr wymienia kilka cech krajobrazu wysokogórskiego podaje cechy pogody w górach wskazuje na rysunku części budowy mchu wymienia funkcje korzeni, łodygi i liści podaje przykłady sposobów rozprzestrzeniania nasion znajdujących się w owocach podaje nazwy części grzybów wymienia znaczenie mchów i paprotników podaje przykłady ciał stałych, cieczy i gazów rysuje ułożenie drobin w ciałach stałych, cieczach i gazach podaje przykłady ciał twardych, kruchych, sprężystych i plastycznych wskazuje bieguny magnetyczne w magnesie podaje przykłady ciał stałych dobrze i źle przewodzących ciepło opisuje, popierając przykładami, zjawisko dyfuzji w gazach Ocenę niedostateczny otrzymuje uczeń, który: nie opanował wiadomości i umiejętności na ocenę dopuszczającą 4
5