Data wydania: 21.08.2006 Data aktualizacji: Strona/stron 1/7 1. IDENTYFIKACJA SUBSTANCJI, PRODUCENTA I DYSTRYBUTORA Nazwa produktu: Wzór chemiczny: Inne nazwy: Producent: Dystrybutor: Rodanek potasu KSCN izotiocyjanian potasu, sulfotiocyjanek potasu, siarkocyjanek potasu 2. SKŁAD I INFORMACJA O SKŁADNIKACH Składnik stwarzający zagroŝenie: % Symbol Nr CAS Nr WE Nazwa chemiczna wag. ostrzegawczy rodanek potasu 100 333-20-0 206-370-1 Xn, NOTA A Zwroty zagroŝenia (R)* 20/21/22-32 3. IDENTYFIKACJA ZAGROśEŃ Substancja została zaklasyfikowana jako niebezpieczna zgodnie z obowiązującym prawem. ZagroŜenie poŝarowe: ZagroŜenie toksykologiczne: ZagroŜenie ekotoksykologiczne: 4. PIERWSZA POMOC Xn Substancja stała, niepalna. Nie stwarza zagroŝenia poŝarowego. Działa szkodliwie przez drogi oddechowe, w kontakcie ze skórą i po połknięciu Rodanek potasu działa szkodliwie na zywe organizmy, w szczególności wodne. W kontakcie z kwasami uwalnia bardzo toksyczne gazy. Uwaga: W pierwszej kolejności naleŝy wyprowadzić poszkodowaną osobę ze skaŝonego rodankiem potasu środowiska. UłoŜyć na lewym boku z głową skierowaną w dół. Nie wolno stosować oddychania metodą usta - usta z powodu zagroŝenia ratownika. Następstwa wdychania: 1. W przypadku wystąpienia takiej potrzeby - wykonać sztuczne oddychanie lub podać tlen - najlepiej jeśli tego dokona osoba przeszkolona. 2. Zapewnić pomoc lekarską. Następstwa połknięcia: 1. Przepłukać wodą usta. Podać osobie przytomnej do wypicia 2 3 szklanki wody. Wywołać wymioty (tylko u osób przytomnych). 2. Do chwili odtransportowania do szpitala choremu zapewnić spokój, leŝenie i ciepło. Kontakt z oczami: 1. Przemywać skaŝone oczy strumieniem letniej wody przez 15-20 minut, przy wywiniętych powiekach. 2. Zapewnić pomoc okulisty. Kontakt ze skórą: 1. Zdjąć skaŝone ubranie. Oczyścić mechanicznie skaŝoną skórę, przemyć duŝą ilością wody, następnie wodą z łagodnym mydłem. 2. Skonsultować się z lekarzem dermatologiem. 5. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU POśARU
Data wydania: 21.08.2006 Data aktualizacji: Strona/stron 2/7 Szczególne zagroŝenia: Środki gaśnicze: Zalecenia szczegółowe: Substancja niepalna. Opakowania naraŝone na działanie ognia lub wysokiej temperatury mogą eksplodować. W ogniu wydzielają się toksyczne pary i dymy zawierające m.in. cyjanowodór, tlenki węgla, tlenki siarki, tlenki azotu, tlenki potasu. gaśnice CO2, gaśnice proszkowe z proszkiem gaszącym ABC, gaśnice proszkowe z proszkiem gaszącym BC. Mały poŝar gasić gaśnicą śniegową (CO2) lub proszkową (ABC lub BC), Uwaga: Nie stosować wody, ani w postaci mgły wodnej ani strumieni. Opakowania naraŝone na działania lub wysokiej temperatury chłodzić wodą, a w miarę moŝliwości usunąć z zagroŝonego obszaru. 6. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU NIEZAMIERZONEGO UWOLNIENIA DO ŚRODOWISKA Zalecenia ogólne: Środki ochrony osobistej: Zalecenia szczegółowe: Zabezpieczenie środowiska: W przypadku wydostania się większej ilości rodanku potasu do środowiska, skaŝony teren naleŝy wyizolować z otoczenia, a poza jego obręb wyprowadzić osoby postronne. W pierwszej kolejności odciąć źródło skaŝania środowiska. Wezwać ekipy ratownicze. Unikać kontaktu z uwalniającym się rodankiem potasu. Stosować ubrania ochronne z tkanin powlekanych, rękawice ochronne, okulary ochronne, ochrony dróg oddechowych przed pyłami. NaleŜy pamiętać o ograniczonym czasie działania ochronnego filtrów cząsteczkowych (filtr cząsteczkowy oznaczony kolorem białym i symbolem P 2). Usunąć źródło zapłonu (ugasić otwarty ogień, ogłosić zakaz palenia i uŝywania narzędzi iskrzących) zabezpieczyć opakowania przed nagrzaniem, pary strącać rozproszonym strumieniem wody, starać się odciąć źródło skaŝenia środowiska (uszczelnić uszkodzone opakowania i umieścić w opakowaniu awaryjnym), zebrać, skierować do ewentualnego zagospodarowania lub zniszczenia. Zabezpieczyć studzienki ściekowe. W przypadku skaŝenia wód powiadomić odpowiednie władze. SkaŜony grunt podlega wymianie. 7. POSTĘPOWANIE Z SUBSTANCJĄ I JEJ MAGAZYNOWANIE Zapobieganie zatruciom: Zapobieganie poŝarom / wybuchom: Magazynowanie: Metody postępowania z odpadami: Podczas stosowania rodanku potasu nie jeść, nie pić, nie zaŝywać leków, unikać kontaktów z substancją, unikać wdychania pyłów, par i aerozoli, przestrzegać zasad higieny osobistej, stosować odzieŝ i sprzęt ochrony osobistej, pracować w wentylowanych pomieszczeniach. Przechowywać w zamknięciu, w warunkach jak dla substancji chemicznych, poza zasięgiem dzieci. Wyeliminować źródła zapłonu - nie wykonywać prac z otwartym ogniem, nie palić, chronić pojemniki przed ciepłem i nagrzaniem. Unikać kontaktów z silnymi utleniaczami. W oryginalnych, właściwie oznakowanych opakowaniach w magazynie materiałów szkodliwych, wyposaŝonych w wydajną instalację wentylacyjną na półkach regałów lub na twardym podłoŝu. Unikać kontaktów z silnymi utleniaczami. W kontakcie z kwasami uwalnia bardzo toksyczne gazy Za odpad moŝna uznać rodanek potasu, który w Ŝadnej postaci nie nadaje się do zagospodarowania. Likwidować poprzez spalanie w wyznaczonych instalacjach. 8. KONTROLA NARAśENIA I ŚRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ
Data wydania: 21.08.2006 Data aktualizacji: Strona/stron 3/7 Rozwiązania techniczne: Ogólne - niezbędne do prawidłowego przewozu, magazynowania rodanku potasu. Sprawna wentylacja. Osobiste wyposaŝenie ochronne: Ręce: Oczy: Drogi oddechowe: Skóra i ciało: Ogólne środki ochrony: Rękawice z tworzywa powlekanego. Okulary ochronne w szczelnej obudowie (oprawa z tworzywa sztucznego z osłonami bocznymi). Ochrony dróg oddechowych (z filtrem cząsteczkowym oznaczonym kolorem białym i symbolem P2). Ubrania ochronne ze zwartej tkaniny. Fartuchy ochronne. Ochrony zbiorowe: Wentylacja na stanowiskach pracy w obiektach zamkniętych. Zdroiki w pobliŝu stanowisk pracy. Higiena pracy: Obowiązują przepisy ogólne przemysłowej higieny pracy. Unikać bezpośredniego kontaktu powierzchni ciała i dróg oddechowych z rodankiem potasu, jego pyłami, parami i aerozolami. Nie wdychać pyłów, par i aerozoli. Zanieczyszczone ubranie wymienić. Zapobieganie zagroŝeniom: Tam, gdzie występuje moŝliwość pojawienia się niebezpiecznych stęŝeń pyłów, par lub aerozoli pochodzących z rodanku potasu, wprowadzić zraszanie rozproszoną wodą. Obowiązujące w Polsce najwyŝsze dopuszczalne stęŝenie (mg/m 3 ) w środowisku pracy: Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29.11.2002r. (Dz.U. Nr 217, poz. 1833) w sprawie najwyŝszych dopuszczalnych stęŝeń i natęŝeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy ze zmianą z dnia 1.10.2005r. (Dz.U. 212 poz.1769). NDS - brak, norma rosyjska (PDK) - 0,5 mg/m³. 9. WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNE Masa cząsteczkowa: 97,16 g/mol Postać fizyczna, barwa, zapach: Rodanek potasu warunkach normalnych jest bezbarwną substancją krystaliczną. Higroskopijny. Gęstość: 1,28 g/dm³ (20oC) Gęstość usypowa: ok. 650 kg/m³ Temperatura topnienia: 175ºC Temperatura wrzenia: >500ºC - rozkład Temperatura zapłonu: nie dotyczy Temperatura samozapłonu: nie dotyczy. Rozpuszczalność w wodzie i innych rozpuszczalnikach: Rodanek potasu bardzo dobrze rozpuszcza się w wodzie (2170 g/l/20ºc). Inne: Rodanek potasu jest pochodną potasową mocnego kwasu izotiocyjanowego (izomer kwasu tiocyjanowego HCNS). Powstaje podczas stapiania cyjanku potasu z siarką. Stosowany jest jako odczynnik w analizie chemicznej do oznaczania jonów Ŝelaza Fe3+, w lecznictwie jako środek zmniejszający lepkość krwi, w analizie chemicznej, w fotografii. 10. STABILNOŚĆ I REAKTYWNOŚĆ Reaktywność i stabilność: Rodanek potasu w warunkach prawidłowego przechowywania jest substancją trwałą. Substancja reaktywna chemicznie. W kontakcie z nawet słabymi kwasami uwalniają się toksyczne gazy.
Data wydania: 21.08.2006 Data aktualizacji: Strona/stron 4/7 Właściwości korozyjne: Brak 11. INFORMACJE TOKSYKOLOGICZNE Drogi naraŝenia człowieka: Wdychanie, połknięcie, kontakt ze skórą, kontakt z oczami. Informacja ogólna: Rodanek potasu jest substancją szkodliwą. Działa szkodliwie na cały organizm. Wdychanie pyłów, par i aerozoli: Przy niskich stęŝeniach tych związków zwykle pojawia się kaszel, niewielkie skrócenie oddechu, podraŝnienie ust i gardła. Mogą pojawić się zawroty głowy i zaburzenia psychiczne. W groźniejszych przypadkach - przy wyŝszych stęŝeniach - moŝe wystąpić bezdech z pieniącą się śliną (obrzęk płuc). Kontakt ze skórą: Wskutek kontaktu ze skórą powstaną zaczerwienienia i podraŝnienia. Mogą pojawić się pęcherze. Kontakt z oczyma: Wskutek kontaktu rodanku potasu z oczami powstanie zaczerwienienie, podraŝnienia i łzawienie. Połknięcie: Połknięcie rodanku potasu wywoła podraznienie układu trawiennego, niesmak i szczypanie w ustach oraz przełyku, odruchy wymiotne. Uszkodzeniu ulegną organy wewnętrzne. Skutki zdrowotnego naraŝenia ostrego: Wdychanie pyłów i par wywołuje gwałtowne krztuszenie się i skrócenie oddechu. MoŜe powstać zapalenie oskrzeli i inne schorzenia dróg oddechowych. Mogą wystąpić zmiany uczuleniowe skóry. Następstwem zatruć mogą być zaburzenia gastryczne oraz zmiany we krwi obwodowej. 12. INFORMACJE EKOLOGICZNE ZagroŜenie ekotoksykologiczne: Rodanek potasu działa szkodliwie na zywe organizmy. Biodegradacyjność: Rodanek potasu ulega degradacji środowiskowej. Stopień zagroŝenia wód: mały 13. POSTĘPOWANIE Z ODPADAMI Metody unieszkodliwiania: Zgodnie z ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz.U.62 poz. 628) oraz rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz.U.112 poz. 1206) Zawartość opakowania wg: rodzaju 06 03 99 inne nie wymienione odpady Opakowania wg: rodzaju 15 01 02 opakowania z tworzyw sztucznych rodzaju 15 01 04 opakowania z metalu rodzaju 15 01 07 opakowania ze szkła Sposób likwidacji (D10) - termiczne przekształcanie odpadów w instalacjach lub urządzeniach zlokalizowanych na lądzie. ZuŜyte opakowania dostarczać do uprawnionych do ich przerabiania przedsiębiorstw. Opakowania opróŝnić całkowicie. 14. INFORMACJE O TRANSPORCIE A. Transport drogowy i kolejowy (ADR /RID) Nr UN: - Klasa: - Grupa pakowania: -
Data wydania: 21.08.2006 Data aktualizacji: Strona/stron 5/7 Kod klasyfikacyjny: - Numer rozpoznawczy zagroŝenia: - Nalepka ostrzegawcza wg (ADR/RID): - B. Transport morski (IMDG) Nr UN: - Klasa: - Grupa pakowania: - EmS numer: - Zanieczyszczenie środowiska morskiego: nie Nalepka ostrzegawcza wg IMDG: - C. Transport lotniczy (IATA-DGR) Nr UN: - Klasa: - Grupa pakowania: - Nalepka ostrzegawcza wg IATA: - 15. INFORMACJE DOTYCZĄCE PRZEPISÓW PRAWNYCH Substancja została zaklasyfikowana jako niebezpieczna zgodnie z obowiązującym prawem. Na etykietach naleŝy umieścić następujące informacje: Symbol ostrzegawczy na opakowaniu jednostkowym: Napis ostrzegawczy na opakowaniach jednostkowych: Xn Produkt szkodliwy. R 20/21/22 R 32 S 2 S 13 Kartę wykonano zgodnie z: Zwroty wskazujące rodzaj zagroŝenia Działa szkodliwie przez drogi oddechowe, w kontakcie ze skórą i po połknięciu W kontakcie z kwasami uwalnia bardzo toksyczne gazy Zwroty określające warunki bezpiecznego stosowania Chronić przed dziećmi Nie przechowywać razem z Ŝywnością, napojami i paszami dla zwierząt Ustawą o substancjach i preparatach chemicznych z dnia 11.01.2001r. (Dz.U.11 poz.84; z późniejszymi zmianami). Rozporządzeniem w sprawie karty charakterystyki substancji niebezpiecznej i preparatu niebezpiecznego. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 3 lipca 2002 r. (Dz. U. Nr 140, poz. 1171) ze zmianą z dnia 14.12.2004r. (Dz.U. 2 z 2005r. poz.2). Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 28.09.2005r w sprawie wykazu substancji niebezpiecznych wraz z ich klasyfikacją i oznakowaniem - ZAŁĄCZNIK (Dz.U.201 poz.1674), (29ATP). Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 2.09.2003r. w sprawie oznakowania opakowań substancji niebezpiecznych i preparatów niebezpiecznych (Dz. U. Nr 173, poz. 1679 z późniejszymi zmianami). Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 2.09.2003r. w sprawie kryteriów i sposobu klasyfikacji substancji i preparatów chemicznych (Dz. U. Nr 171, poz. 1666 z późniejszymi zmianami). Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29.11.2002r. (Dz.U. Nr 217, poz. 1833) w sprawie najwyŝszych dopuszczalnych stęŝeń i natęŝeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy ze zmianą z dnia 1.10.2005r (Dz.U. 212 poz.1769). Ustawą z dnia 27.04.2001r. o odpadach, (Dz.U.62 poz.628) oraz rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27.09.2001r. w sprawie katalogu odpadów (Dz.U.112 poz.1206). Ustawą z dnia 11 maja 2001 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych (Dz.U. 2001 nr 63 poz. 638).
Data wydania: 21.08.2006 Data aktualizacji: Strona/stron 6/7 Klasyfikacją towarów niebezpiecznych zgodnie z Umową Europejską dotyczącą międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR). Ustawą z dnia 28 października 2002 r. o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych (Dz. U. 2002 nr 199 poz. 1671) z późniejszymi zmianami. Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 26.09.1997r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. 2003 nr 169 poz. 1650) z późniejszymi zmianami. Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 30.12.2004 roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy związanej z występowaniem w miejscu pracy czynników chemicznych (Dz. U. z 2005r. Nr 11, poz. 86). Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 21.12.2005r. w sprawie zasadniczych wymagań dla środków ochrony indywidualnej (Dz. U. Nr 259, poz. 2173). Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 26.09.1997r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. 2003 nr 169 poz. 1650) z późniejszymi zmianami. Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 30.12.2004 roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy związanej z występowaniem w miejscu pracy czynników chemicznych (Dz. U. z 2005r. Nr 11, poz. 86). Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 21.12.2005r. w sprawie zasadniczych wymagań dla środków ochrony indywidualnej (Dz. U. Nr 259, poz. 2173). 16. INNE INFORMACJE Chemiczne określenie produktu: Xn R 20/21/22 R 32 Normy na sprzęt ochronny: Rodanek potasu Symbol ostrzegawczy na opakowaniach jednostkowych Produkt szkodliwy. Działa szkodliwie przez drogi oddechowe, w kontakcie ze skórą i po połknięciu W kontakcie z kwasami uwalnia bardzo toksyczne gazy PN-EN 141:2002 Sprzęt ochrony układu oddechowego. Pochłaniacze i filtropochłaniacze, wymagania, badanie, znakowanie; PN-EN 344:1996 Wymagania i metody badania obuwia bezpiecznego, ochronnego i zawodowego do uŝytku w pracy. Zmiana A1; PN-EN 166:2002 (U) Ochrona indywidualna oczu. Wymagania; PN-EN 374-3:2004 (U) Rękawice chroniące przed chemikaliami i mikroorganizmami. Wyznaczanie odporności na przenikanie chemikaliów; PN-EN 466:1998 OdzieŜ ochronna. Ochrona przed ciekłymi chemikaliami. Wymagania dotyczące odzieŝy chroniącej przed chemikaliami z połączeniami nieprzepuszczającymi cieczy (typ 3); Powietrze na stanowiskach pracy PN-EN 1540:2004 PN-EN 689:2002 Powietrze na stanowiskach pracy. Terminologia Powietrze na stanowiskach pracy. Wytyczne oceny naraŝenia inhalacyjnego na czynniki chemiczne przez porównanie z wartościami dopuszczalnymi i strategia pomiarowa. Uwaga: UŜytkownik ponosi odpowiedzialność za podjęcie wszelkich kroków mających na celu spełnienie wymogów prawa krajowego. Informacja zawarta w powyŝszej karcie stanowi opis wymogów bezpieczeństwa uŝytkowania preparatu. UŜytkownik ponosi całkowitą odpowiedzialność za określenie przydatności produktu do określonych celów. Zawarte w niniejszej karcie dane nie stanowią oceny bezpieczeństwa miejsca pracy uŝytkownika. Karta charakterystyki nie moŝe być traktowana jako gwarancja właściwości preparatu. Produkt nie moŝe być uŝywany bez pisemnej zgody w Ŝadnym innym celu aniŝeli podanym w p.1 karty charakterystyki. Karta charakterystyki jest bezpośrednio przekazywana dystrybutorowi produktu, bez zapewnień lub gwarancji co do kompletności bądź szczegółowości wszystkich informacji lub zaleceń w niej zawartych. Kartę wykonano w Przedsiębiorstwie EKOS S.C. 80-266 Gdańsk, al. Grunwaldzka 209, tel/fax: (0-58)305-37- 46, www.ekos.gda.pl e-mail: ekos@ekos.gda.pl na podstawie informacji i konsultacji uzyskanych od
Data wydania: 21.08.2006 Data aktualizacji: Strona/stron 7/7 Zamawiającego oraz materiałów z własnej bazy danych Informacje zawarte w niniejszej karcie charakterystyki są zgodne z aktualnym stanem naszej wiedzy i spełniają warunki prawa krajowego oraz Unii Europejskiej. Informacje zawarte w niniejszej karcie charakterystyki nie są gwarancją parametrów technicznych czy przydatności do określonych zastosowań. * * * * *