Załącznik do Uchwały Nr XV/107/15 Rady Gminy Goworowo z dnia 23.11.2015r. GMINNY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY W RODZINIE ORAZ OCHRONY OFIAR PRZEMOCY W RODZINIE w GMINIE GOWOROWO NA LATA 2016-2021
I. WSTĘP II. PODSTAWY PRAWNE PROGRAMU III. ZASOBY GMINY IV. PLANOWANE KIERUNKI DZIAŁAŃ V. CELE PROGRAMU VI. ZAŁOŻENIA PROGRAMU VII. REALIZATORZY PROGRAMU VIII. OCZEKIWANE REZULTATY DZIAŁAŃ ZAWARTYCH W PROGRAMIE IX. MONITORING X. ŹRÓDŁA FINANSOWANIA
I. WSTĘP Przemoc jest zjawiskiem występującym powszechnie w naszym społeczeństwie i dotyka rodziny o różnym statusie społecznym. Bez wątpienia należy ją zaklasyfikować do kategorii zachowań negatywnych i szkodliwych społecznie. Mimo, że w relacjach międzyludzkich istniała od zawsze, to do niedawna mówiono o niej niewiele, ponieważ był to temat wstydliwy i wynika z uwarunkowań kulturowych. Przemoc w rodzinie, rozumiana jako przemoc fizyczna, psychiczna, seksualna lub ekonomiczna jest istotnym problemem społecznym, występującym we wszystkich grupach społecznych. Przemoc jest często problemem ukrytym, któremu towarzyszą inne dysfunkcje Skutki przemocy u dorosłych osób oraz dzieci są wielowymiarowe, często na całe życie, począwszy od charakteryzującego pokrzywdzonego zespołu stresu pourazowego, poprzez choroby psychosomatyczne i psychiczne, nerwice lękowodepresyjne, po różnego rodzaju zaburzenia zachowania, a także uzależnienia. Z uwagi na powiązanie przemocy w rodzinie z innymi obszarami problemów społecznych, konieczne jest uzupełnianie się działań szeregu instytucji i organizacji, m.in.: placówek opiekuńczo-wychowawczych, ochrona zdrowia, pomocy społecznej, instytucji porządku publicznego, organizacji pozarządowych oraz tworzenie międzyinstytucjonalnej sieci wsparcia, realizowanej przez specjalistów, w tym: pracowników socjalnych, pedagogów, psychologów, kuratorów, policjantów, lekarzy i innych, w celu usprawnienia całego systemu przeciwdziałania przemocy w rodzinie, ograniczenia tego zjawiska oraz poprawy jakości życia rodzin. Gminny Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na lata 2016-2021 jest realizacją Ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. z 2015, poz. 1390), zgodnie z którą do zadań własnych należy opracowywanie programów ochrony ofiar przemocy w rodzinie, oraz ramowych programów korekcyjno edukacyjnych dla osób stosujących przemoc Program powstał z uwagi na konieczność inicjowania specjalistycznego wsparcia społecznego ukierunkowanego na promowanie działań profilaktycznych, wspieranie osób doświadczających przemocy w powrocie do wolnego od przemocy życia, pracę ze sprawcami przemocy nad zmianą ich zachowań oraz doskonalenia kompetencji zawodowych służb i instytucji przeciwdziałających przemocy Adresatami programu są nie tylko różne służby społeczne, instytucje czy organizacje pozarządowe, ale również lokalna społeczność Gminy Goworowo, oraz wszyscy ci, którzy na co dzień są świadkami przemocy, doznają przemocy lub też ją stosują.
Program ten ma także charakter profilaktyczny i edukacyjny. Celem programu, jest ograniczenie skali problemu i skutków przemocy domowej. II. PODSTAWY PRAWNE PROGRAMU Program realizowany będzie w oparciu o następujące przepisy: 1. Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483 ze zm.), 2. Krajowy Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na lata 2014 2020 ustanowiony Uchwałą Nr 76 Rady Ministrów z dnia 29 kwietnia 2014 r. w sprawie ustanowienia Krajowego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na lata 2014-2020 (M.P. z 2014 r., poz. 445). 3. Ustawę z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz.U. z 2015, poz. 1390) 4. Ustawę z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz.U. z 2015 r., poz. 1286 ) 5. Ustawę o pomocy społecznej z dnia 12 marca 2004 r. (Dz. U. z 2015 r., poz. 163 z późn. zm.) 6. Ustawę z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz.U. z 2015 r., poz. 332 z późn. zm.) 7. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 września 2011 r. w sprawie procedury Niebieskiej Karty oraz wzorów formularzy Niebieska Karta (Dz.U. z 2011 r., Nr 209, poz. 1245) 8. Strategia Rozwiązania Problemów Społecznych Gminy Goworowo na lata 2014-2021 przyjęta Uchwałą Nr XLVI/272/14 Rady Gminy Goworowo z dnia 29 lipca 2014 r. III. ZASOBY GMINY Na terenie Gminy Goworowo funkcjonują służby, które w zakresie w swoich kompetencji realizują zadania w zakresie przeciwdziałania przemocy Są to przede wszystkim: Zespół Interdyscyplinarny Gminy Goworowo Punkt Konsultacyjny ds. Uzależnień i przemocy w Gminie Goworowo Posterunek Policji w Goworowie Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Goworowie Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Goworowie Szkoły, przedszkola Placówki ochrony zdrowia
Realizując zadania instytucje te współpracują z Poradnią Psychologiczno Pedagogiczną, placówkami oświatowymi szkołami i przedszkolami poprzez pedagogów szkolnych i psychologów, placówkami ochrony zdrowia, Sądem Rejonowym w Ostrołęce, Zespołem Kuratorskiej Służby d/s orzekania w sprawach rodzinnych i nieletnich oraz sprawach karnych, organizacjami pozarządowymi. Dotychczasowe działania dotyczące zjawiska przemocy opierały się na Gminnym Programie Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na lata 2011-2015. IV. PLANOWANE KIERUNKI DZIAŁAŃ 1. Zapewnienie bezpieczeństwa ofiarom przemocy, poprzez poradnictwo psychologiczne, prawne, pedagogiczne i socjalne. Udzielanie wsparcia, w zależności od potrzeb ofiar przemocy, w formie działań interwencyjnych bezpośrednio w środowisku domowym ofiar przemocy, poprzez zespół interdyscyplinarny złożony z pracownika socjalnego, funkcjonariusza Policji, pedagoga szkolnego, kuratora sądowego, pracownika ochrony zdrowia. W razie konieczności odizolowania sprawcy od ofiary, umieszczenie ofiar w ośrodku interwencji kryzysowej dostępnym na terenie województwa mazowieckiego. 2. Zbudowanie partnerstwa w zakresie rozwiązywania problemów przemocy w rodzinie pomiędzy instytucjami i organizacjami zajmującymi się problematyką przemocy poprzez opracowywanie i realizację programów osłonowych 3. Efektywniejsze wykorzystanie procedury Niebieskiej Karty przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej, Posterunek Policji, placówki oświatowe, placówki ochrony zdrowia. 4. Tworzenie grup wsparcia i grup samopomocowych dla osób doświadczających przemocy. 5. Organizowanie szkoleń, spotkań edukacyjnych, pogadanki w szkołach, podnoszenie kwalifikacji osób zajmujących się zjawiskiem przemocy. 6. Rozpowszechnienie materiałów informacyjnych o przemocy w rodzinie i możliwości uzyskania pomocy (ulotki, broszury). 7. Konkurs profilaktyczny (plastyczny) we wszystkich placówkach oświatowych na terenie Gminy Goworowo, pt. Przemocy mówię NIE V. CELE PROGRAMU Cel główny: Celem głównym programu jest przeciwdziałanie zjawisku przemocy w rodzinie i zwiększenie skuteczności działań na rzecz przeciwdziałania przemocy na terenie Gminy Goworowo.
Cele szczegółowe: 1. Monitorowanie i diagnozowanie zjawiska przemocy na terenie Gminy Goworowo. 2. Podnoszenie poziomu wiedzy i wrażliwości społecznej mieszkańców gminy na temat zjawiska przemocy, jego przejawów i form. 3. Poprawa skuteczności działań osób i instytucji zobowiązanych i uprawnionych do przeciwdziałania przemocy. 4. Zapewnienie kompleksowej pomocy osobom doświadczającym przemoc 5. Zwiększenie skuteczności działań interwencyjnych i korekcyjnych wobec stosujących przemoc. VI. ZAŁOŻENIA PROGRAMU 1. Poszerzenie wiedzy i świadomości mieszkańców gminy w zakresie przemocy. 2. Promowanie wartości rodzinnych. 3. Edukacja dzieci, młodzieży i dorosłych w zakresie skutków stosowania przemocy w rodzinie (poprzez pogadanki, konkursy nt. przemocy). 4. Promowanie metod wychowawczych bez użycia przemocy. 5. Zmniejszenie liczby rodzin, w których dochodzi do zjawiska przemocy. VII. REALIZATORZY PROGRAMU: 1. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Goworowie. 2. Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. 3. Zespół Interdyscyplinarny Gminy Goworowo. 4. Punkt Konsultacyjny ds. Uzależnień i przemocy (działalność 4 godziny w tygodniuporady w zakresie przemocy domowej). 5. Posterunek Policji w Goworowie. 6. Sąd Rejonowy w Ostrołęce. 7. Placówki edukacyjne. 8. Poradnia Psychologiczna Pedagogiczna. 9. Placówki ochrony zdrowia. 10. Urząd Gminy w Goworowie Zakłada się, że Gminny Program Przeciwdziałania Przemocy w rodzinie w Gminie Goworowo na lata 2016-2021 realizowany będzie przez wszystkie instytucje i organizacje
zobligowane do podejmowania działań na rzecz zapobiegania i ograniczania przemocy Ze względu na charakter programu cele będą realizowane w formie pracy ciągłej przez okres 6 lat. Działania będą miały charakter: a) profilaktyczny promowanie, propagowanie zachowań alternatywnych wobec przemocy, nowatorskich i systemowych rozwiązań b) edukacyjny upowszechnianie wiedzy na temat przemocy i jej negatywnych skutków, kształtowanie właściwych postaw c) pomocowy specjalistyczne poradnictwo, działania profilaktyczno-terapeutyczne, korekcyjno-edukacyjne, informowanie o miejscach i możliwościach udzielania pomocy d) wspierający wsparcie merytoryczne i praktyczne służb pomocowych, wzmacnianie i aktywizowanie instytucji i organizacji, współpraca oraz wymiana doświadczeń i informacji. VIII. OCZEKIWANE REZULTATY DZIAŁAŃ ZAWARTYCH W PROGRAMIE 1. Zmiana postaw społeczeństwa wobec zjawiska przemocy. 2. Promowanie wartości rodzinnych. 3. Edukacja dzieci, młodzieży i dorosłych w zakresie skutków stosowania przemocy 4. Promowanie metod wychowawczych bez użycia przemocy. 5. Zmniejszanie skali zjawiska przemocy 6. Zwiększanie skuteczności i dostępności pomocy. 7. Wzrost liczby placówek udzielających pomocy w środowisku lokalnym. 8. Wzrost liczby osób profesjonalnie pomagającym ofiarom i sprawcom przemocy 9. Spadek liczby rodzin, w których interwencje Policji i innych służb zajmujących się przemocą w rodzinie podejmowane są wielokrotnie. 10. Zwiększenie społecznej wrażliwości i zaangażowania w problematykę przeciwdziałania przemocy.
IX. MONITORING Realizacja Programu będzie poddawana systematycznemu monitoringowi, który prowadzony będzie na podstawie zebranych informacji, przekazanych przez jednostki współrealizujące Program. Umożliwi to dokonywanie bieżącej oceny skuteczności prowadzonych działań i pozwoli na ich korektę. Przeprowadzanie raz w roku przez młodzież gimnazjalną sondażu dot. świadomości mieszkańców gminy nt. wiedzy o działalności Zespołu Interdyscyplinarnego oraz posiadanej wiedzy, gdzie szukać pomocy. Koordynatorem działań związanych z realizacją Programu będzie Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej, który będzie odpowiedzialny za całościowe monitorowanie Programu. Koordynator przekaże roczne sprawozdanie z realizacji Programu Radzie Gminy Goworowo do końca marca każdego roku kalendarzowego. X. ŹRÓDŁA FINANSOWANIA Źródłem finansowania Programu są środki własne gminy ujęte w uchwale budżetowej Rady Gminy Goworowo na każdy rok kalendarzowy w dziale ochrona zdrowia i pomoc społeczna. Środki zostaną przeznaczone tylko i wyłącznie na zadania związane z realizacją Programu.