Polskie Towarzystwo Numizmatyczne Oddział Słupsk BIULETYN lipiec - grudzień 2012 r. Nr 2/55
CIEKAWOSTKA MEDALIERSKA. Prałata Jana Giriatowicza. Z tej też okazji członkowie Polskiego W dniu 24 czerwca 2011 roku w Słupsku obchodzono jednocześnie dwie uroczystości: 30 lat parafii rzymsko - katolickiej p.w. św. Jacka oraz 30-lecie opieki duszpasterskiej nad parafią ks. Towarzystwa Numizmatycznego Oddział w Słupsku, koledzy: Władysław Piotrowicz, Grzegorz Rataj i Jan Radkowski zaprojektowali i wyemitowali pamiątkową klipę upamiętniającą jubileusz. Na awersie, na fakturowym tle umieszczono budynek kościoła św. Jacka (gotycki kościół, jednonawowy, wzniesiony w XIV wieku, w którym znajdują się płyty nagrobne Księcia Ernesta Bogusława de Croy i jego matki Anny, renesansowy ołtarz i barokowe organy). W górnej części medalu w owalu, wypukłe popiersie św. Jacka, w dolnej części w pięciu wersetach wypukły napis: 30 LAT PARAFII/ RZYMSKO - KATOLICKIEJ/ P. W. ŚW. JACKA/ SŁUPSK/ 24.06.1981-2011. Na rewersie, na fakturowym tle ksiądz Prałat Jan Giriatowicz przed otwartą książką. U góry napis: BÓG HONOR OJCZYZNA, w dole w trzech wersetach napis: 30 - lecie opieki duszpasterskiej/ nad parafią rzymsko- katolicką p.w. św. Jacka/ks. Prałata Jana Gieriatowicza. 3
Na rewersie z winy wykonawcy błędnie napisano nazwisko, zamiast Giriatowicza jest Gieriatowicza. Medal wykonano z mosiądzu srebrzonego, patynowanego, o wymiarach 90 x 60 mm, w 30 egzemplarzach. Odlany został w zakładzie Celstan" mgr Stanisława Śliwy w Kosakowie, koło Gdyni. Ksiądz Prałat ' Jan Giriatowicz jest pierwszym duchownym w Słupsku, który został umieszczony na medalu jubileuszowym. Jan Radkowski Ks. Prałat Jan Giriatowicz
Numizmaty Beatyfikacyjne Błogosławionego Jan Pawła II Błogosławiony Jan Paweł II zapisał się w historii Kościoła jako papież tysiąclecia", apostoł pokoju". Tuż po jego śmierci (2 kwietnia 2005 roku) tysiące wiernych zgromadzonych na placu św. Piotra wzywało hasłem Santo subito" do jego rychłej beatyfikacji. Krótko po tym jego następca, Benedykt XVI ogłosił rozpoczęcie procesu beatyfikacyjnego. Decyzję tę uzasadniono cudownym uzdrowieniem francuskiej zakonnicy, która podobnie jak papież, cierpiała na chorobę Parkinsona. 1 maja 2011 roku Benedykt XVI podczas uroczystej mszy świętej sprawowanej w Rzymie ogłosił, że błogosławionym został Karol Wojtyła. Dla upamiętnienia beatyfikacji Jana Pawła II w wielu krajach wyemitowano pamiątkowe monety i medale. Trudno jest przedstawić w jednym artykule wszystkie monety i medale poświęcone beatyfikacji Karola Wojtyły. Z racji zainteresowania medalami błogosławionego Jana Pawła II, pozwoliłem sobie na wybranie niektórych numizmatów, które zasługują na uwagę kolekcjonerów, jak i sympatyków zajmujących się tą tematyką. Bardzo ciekawą serię dziewięciu numizmatów przygotowanych w dwóch edycjach: w srebrze próby 925 oraz platerowana 24 - karatowym złotem wprowadził w 2011 roku do obiegu Skarbiec Mennicy Polskiej. Obie kolekcje otwiera numizmat beatyfikacyjny, na awersie którego umieszczona jest półpostać Jan Pawła II w stroju pontyfikalnym i wspierający się na pastorale oraz napis BŁOGOSŁAWIONY JAN PAWEŁ II. Na rewersie na tle kopuły Bazyliki Świętego Piotra w Watykanie księga Pisma Świętego z rozwianymi kartami i przecinającym je podpisem Jana Pawła II, na dole w dwóch wersach napis: WATYKAN/01.05.2011. W górze, w pół otoku napis: życie JEST WIECZNE. Kolejne egzemplarze obrazują niezwykły pontyfikat Jana Pawła II, ukazany przez pryzmat ośmiu błogosławieństw, które wyniosły go na ołtarze. Na awersach widnieją teksty błogosławieństw, natomiast na rewersach umieszczono autentyczne fotografie z życia Papieża. Projektantami tej niezwykłej kolekcji są: Robert Kotowicz oraz Piotr Demitraszek. Wszystkie numizmaty są o średnicy 32 mm i w limitowanej emisji 9 900 egzemplarzy. Ponadto Mennica Polska wybiła limitowaną emisję trzech wyjątkowych numizmatów beatyfikacyjnych z okazji wyniesienia na ołtarze Papieża- Polaka Jana Pawła II. Wykonano je z platyny próby 999, złota próby 900 oraz srebra próby 925 według projektu Roberta Kotowicza. Numizmaty z platyny i złota są 5
o średnicy 21 mm i wadze 8 g, natomiast ze srebra o średnicy 60 mm i wadze 93,30 gram. Mennica Polska w maju 2011 roku wybiła także pamiątkowy numizmat z okazji Beatyfikacji Papieża Jana Pawła II. Numizmat o średnicy 27 mm wykonany został z mosiądzu platerowanym 24 karatowym złotem. 6
Dla uczczenia najpopularniejszego papieża wszech czasów Polski Kantor Numizmatyczny zaczął rozprowadzać medal kolekcjonerski Papież Jan Paweł II - beatyfikacja 2011". Medal o śr. 50mm, pokryty jest 24 karatowym złotem oraz ręcznie naniesionym hologramem. Dla kolekcjonera istotne są informacje odnośnie wykonania medalu (np. kto projektował medal), szkoda tylko, że Polski Kantor Numizmatyczny nie umieszcza tych danych. 7
Z okazji 1 rocznicy beatyfikacji Jana Pawła II Mennica Polska S.A. w Warszawie wyemitowała numizmat, gdzie w plastikowej kapsule znajduje się ziemia z Ziemi Świętej z Jerozolimy. Projekt wizerunku papieża został wykonany specjalnie na potrzeby uhonorowania 1 rocznicy beatyfikacji i powstał na bazie numizmatu zaprojektowanego przez Urszulę Walerzak. Numizmat wykonany został z mosiądzu, platerowany 24-karatowym złotem, o średnicy 27 mm i masie 8,6 g. 8
Ciekawą inicjatywę podjęło Centrum Jana Pawła II w Krakowie, które z okazji beatyfikacji Ojca Świętego wyemitowało medal pamiątkowy. Medal w formie cegiełki sprzedawany jest celem wspierania budowy Centrum Jana Pawła II Nie lękajcie się" w Krakowie. Ciekawostkę numizmatyczną przygotowała także prywatna mennica GYGES A.R.D., która wyemitowała w 2012 roku numizmat o nominale 1 peregrinus, upamiętniający Beatyfikację Jana Pawła II. Moneta zastępcza prywatna wykonana została z mosiądzu, stemplem lustrzanym o średnicy 32 mm, w nakładzie 1000 sztuk. 9
Na koniec chciałbym przedstawić ciekawą informację o naszym Ojcu Świętym, o którym nie każdy kolekcjoner medali może wiedzieć. Tuż przed zamknięciem trumny Jana Pawła II kardynał Kamerling złożył wewnątrz woreczek z 26 medalami annualnymi wybijanymi co roku przez Watykan. Te srebrne monety są odzwierciedleniem najważniejszych wydarzeń z pontyfikatu danego papieża. Można było je zobaczyć na zdjęciach umieszczonych wokół placu św. Piotra przy kolumnadach podczas uroczystości beatyfikacyjnych 1 maja 2011 roku. Właśnie te medale są nieprzemijającym dowodem wielkości naszego Papieża. 27 medalu Jan Paweł II nie doczekał - odszedł do domu Ojca w kwietniu 2005 roku, a medale wydawane są w połowie roku. Ta tradycja jest podtrzymywana od stuleci. Corocznie wydaje się 1000 sztuk takich medali w Au, po 6000 szt. w Ag i brązie. Jedynie w roku 2000 wydano podwójną ilość. Gdy nakład nie jest sprzedany do końca danego roku zostają przetopione na materiał do następnego medalu. Jan Radkowski 10
PÓŁMARATON Półmaraton rozgrywany jest od 2002 roku na trasie Ustka- Słupsk. Już tradycyjnie start biegaczy odbył się na dolnej promenadzie przy skrzyżowaniu z ulicą Żeromskiego. Trasa biegu prowadzi ulicami Ustki a następnie biegacze kierowani są na drogę krajową nr 21, którą z, nadmorskiego kurortu biegną w kierunku Słupska. Po dotarciu do miasta biegacze pokonują kilka ulic, by ostatecznie finiszować na ulicy Policjantów, która znajduje się na terenie słupskiej Szkoły Policji. Trasa półmaratonu należy do lekkotrudnych, biegacze mają do pokonania kilka długich podbiegów, utrudnieniem bywa także wiatr, choć dzisiaj pogoda sprzyja biegaczom, jest lekkie zachmurzenie a temperatura waha się w granicach 20 st. Celcjusza. Start na promenadzie położony jest na wysokości 7 metrów nad poziomem morza; na granicy Ustki jest to już 19 m.n.p.m.. W połowie trasy (wieś Bydlino) teren obniża się 10 m.n.p.m., a w pobliskiej wsi Włynkowo wzrasta aż do 40 m.n.p.m. Meta w słupskiej Szkole Policji znajduje się na wysokości 18 m.n.p.m. W zawodach uczestniczą: - policjanci i reprezentacji innych służb podległych MSW, - emerytowani funkcjonariusze policji, - goście (funkcjonariusze policji innych państw), - od tej edycji XVI -ej stworzono formułę Open (każdy chętny mógł wystartować). Tylko w latach 2007 i 2008 zawody nie odbyły się. Poza dyplomami nagrodami za zwycięstwo w poszczególnych kategoriach wiekowych, uczestnicy otrzymują pamiątkowe odznaki a od 2009 roku medale pamiątkowe. 11
Projekt opracował: Zenon BARTOS Wykonano 200 sztuk. Józef TERLECKI - Katowice Emitent: Szkoła Policji w Słupsku i Słupskie Policyjne Towarzystwo Sportowe. Zwycięzcy XVI Półmaratonu Ustka-Słupsk 1. miejsce - Paweł Piotraschke - Szkoła Policji w Słupsku -1 godz. 6 min. 3 sek. 2. miejsce - Maciej Wojciechowski - Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie - 1 godz. 11 min. 3 sek. 3. miejsce - Mateusz Kazek - Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie - 1 godz. 12 min. 5 sek. Najlepsze drużyny 1. miejsce Szkoła Policji w Słupsku 16 pkt. 2. miejsce Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie 18 pkt. 3. miejsce Biuro Ochrony Rządu 39 pkt. 12
Rekord trasy ustanowiony przez biegaczy ukraińskiej Milicji:l godz. 5 min. 31 sek. Patrząc na medal znany już z poprzedniej edycji półmaratonu można odnieść wrażenie, iż emitent opracował wzór, który będzie powielany w kolejnych latach tworząc swoistą kolekcję lub będzie przynajmniej przez kilka edycji wydawany by stworzyć oryginalną kolekcję medali z coraz popularniejszego sposobu spędzania wolnego czasu, jakim jest bieganie. Andrzej BEZULSKI Opracowano na podstawie materiałów Szkoły Policji Słupsku, www.slupsk.szkolapoiicii.gov.pl. 13
XIX Turniej Par Patrolowych Od roku 1994 Szkoła Policji w Słupsku jest organizatorem i gospodarzem finału Ogólnopolskich Zawodów Policjantów Prewencji - Turniej Par Patrolowych "Patrol Roku". Pod patronatem Prezydenta RP funkcjonariusze reprezentujący wszystkie komendy wojewódzkie oraz Komendę Stołeczną Policji rywalizują w Słupsku o miano policyjnego patrolu roku. To właśnie w murach Szkoły Policji w Słupsku narodziła się idea stworzenia zawodowej rywalizacji policjantów pionu prewencji. Funkcjonariusze patrolujący ulice polskich miast i miasteczek od wielu lat spotykają się w grodzie nad Słupią, aby zaprezentować swoje zawodowe umiejętności. W zmaganiach udział biorą po dwa patrole z każdej Komendy Wojewódzkiej Policji oraz z Komendy Stołecznej. Zawody rozgrywane są przez 3 dni. Turniejowe konkurencje to: strzelanie, techniki obezwładniania osób, interwencje policyjne, udzielanie pierwszej pomocy przedmedycznej, teoretyczny sprawdzian z wiedzy zawodowej oraz pokonywanie policyjnego toru przeszkód. Konkurencja strzelecka ma charakter strzelania sytuacyjnego. Policjanci oddają strzały zza osłony do ukazujących się tarcz strzeleckich. Słupski turniej to jedna z prestiżowych policyjnych imprez, która pozwala ocenić poziom i wskazać dalsze kierunki doskonalenia pracy policjantów. O tym, jaki jest obraz Policji w oczach społeczeństwa w dużej mierze decyduje właśnie praca 14
policjantów prewencji i ich postawa w trakcie podejmowanych działań. Wraz z kolejną edycją turnieju zostaje emitowana odznaka, która jest prawie niezmieniona w swojej formie i kształcie od początku turnieju. Otrzymuje ją każdy uczestnik turnieju, a dla kolekcjonerów tematu stanowi kontynuację kolekcji i z pewnością nie jest to ostatnia z serii. W turnieju, który odbywał się w dniach 12-14 września 2012 roku, zwyciężyła drużyna KM P w Lublinie. W przyszłym roku jubileuszowa edycja turnieju i z pewnością organizatorzy będą chcieli uhonorować tą rocznicę emitując ciekawy walor falerystyczny. Andrzej Bezulski Opracowano na podstawie materiałów Szkoły Policji Słupsku, www.slupsk.szkolapolicji.gov.pl 15
POWIAT SŁUPSKI - LEŚNA STOLICA POLSKI Pod takim tytułem prezentowana była wystawa w dniach od 2 lipca do 31 sierpnia 2012 roku w budynku głównym Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Marii Dąbrowskiej w Słupsku. Na wystawie prezentowane były między innymi pamiątkowe medale o tematyce łowieckiej pochodzące ze zbiorów Prezesa Oddziału Słupskiego PTN Jana Radkowskiego. Bogata kolekcja medali okolicznościowych o tematyce łowieckiej znacząco wzbogaciła wystawę i wywołała duże zainteresowanie zwiedzających, zarówno Słupszczan jak i turystów odpoczywających w naszym regionie. Jan Radków ski 16
WYSTAWA Z OKAZJI ŚWIĘTA NIEPODLEGŁOŚCI Z okazji Święta Niepodległości w dniach 6-30 listopada 2012 roku w Sali Kominkowej Klubu Słuchacza Szkoły Policji w Słupsku czynna była wystawa poświęcona pamięci Marszałka Józefa Piłsudskiego. Śledząc losy dowódcy Legionów można było dowiedzieć się jak przebiegały wydarzenia związane z odrodzeniem się państwa polskiego. Na wystawie prezentowano postać Marszałka w medalach, filatelistyce i literaturze, ale nie tylko jako spiskowca, zesłańca, wodza narodu, ale również jako znawcę sztuki, męża i ojca. Zbiory pochodziły z kolekcji Jana Radkowskiego, emerytowanego wykładowcy słupskiej Szkoły Policji. Wystawa cieszyła się dużym zainteresowaniem słuchaczy, kadry dydaktycznej szkoły, i wycieczek szkolnych zwiedzających najstarszą Szkołę Policji w kraju. Skróty z wystawy prezentowane były w telewizji lokalnej. Jan Radkowski
Refleksje po Wigilijne. 7 grudnia 2012 roku członkowie Słupskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Numizmatycznego spotkali się na tradycyjnej Wigilii w Gościńcu Młyn Słupski. Dzięki uprzejmości kolegi Grzegorza Rataja, który użyczył nam lokalu i przygotował tradycyjne potrawy Wigilijne, mogliśmy wspólnie spędzić ten wieczór, połamać się opłatkiem i złożyć sobie serdeczne życzenia. Na naszej Wigilii gościliśmy Macieja Kobylińskiego Prezydenta Miasta Słupska, księdza wikarego Zdzisława Dmuchałę z parafii p.w. św. Jacka oraz przyjaciół z Koła PTN Lębork. Wigilia jest też dniem gdzie oprócz życzeń wspomina się miniony rok. 2012 rok był szczególny dla naszego Towarzystwa, obchodziliśmy bowiem 40-lecie działalności naszego Oddziału Słupskiego PTN. Co zostało zrobione w tym czasie i jak obchodzono tą uroczystość można było przeczytać w naszym Biuletynie. Przy tej okazji chciałbym jeszcze raz podziękować wszystkim tym, którzy pomagali w obchodach jubileuszowych. W związku z tym, iż nie wszyscy członkowie naszego Towarzystwa mogli uczestniczyć w Wigilii pozwolę sobie jeszcze raz złożyć życzenia. Czego można życzyć w tak uroczystym dniu? przede wszystkim zdrowia, które tak jest potrzebne zarówno w pracy jak i w domu, pomyślności w życiu osobistym i zawodowym, życzę wszystkim również spokoju ducha. Każdy z nas musi w końcu zatrzymać się choć na chwilę, odetchnąć. Współczesny, nieustanny pościg z pewnością jest nieunikniony. Jednak nie możemy dać się zwariować. Mam nadzieję, że w kolejnym roku znajdą koleżanki i koledzy, choć trochę czasu na taką ucieczkę" od codzienności i prawdziwy odpoczynek (np. przy uporządkowaniu swoich zbiorów kolekcjonerskich). Jest takie powiedzenie: Naucz się zatrzymywać, bo inaczej nic wartościowego cię nie dogoni". Skorzystajmy z tej mądrości, jednym z przesądów (dla niektórych- zwyczajów) wigilijnych jest wkładanie karpiej łuski do portfela. Zapewnić ma to dostatek w nadchodzącym roku. Cóż, mam nadzieję, że rok 2013 mimo że ma być rokiem kryzysowym przyniesie Wam wzrost zarobków i wyższych emerytur. I właśnie tego Wam życzę. Wówczas karpie łuski nie będą potrzebne. Tradycją są również życzenia rodzinnej atmosfery. To jedne z najbardziej z familijnych świąt; moment, w którym spotykamy się nawet z dalekimi 18
bliskimi przyjeżdżającymi zza mórz i oceanów. Wierzę, że tak będzie w Waszych rodzinach i w te święta. Pamiętajmy jednak - nie tylko w Boże Narodzenie - o tych z nas, którzy są samotni. Zawsze ilekroć się uśmiechniesz do swojego brata, wyciągniesz do niego rękę - jest Boże Narodzenie. Zawsze, kiedy milkniesz, by innych wysłuchać, zawsze, kiedy rezygnujesz z zasad, które jak żelazna obręcz uciskają ludzi w ich samotności". Słowa Matki Teresy z Kalkuty wspaniale oddają charakter tych świąt. Bądźmy dla siebie mili, szczerzy. Szanujmy się i opiekujmy się słabszymi. Jednak nie zapominajmy, że można być dobrym w Boże Narodzenie. Właśnie tego- dobroci i serca dla innych przez cały rok życzę nam wszystkim. Prezes Słupskiego Oddziału PTN Jan Radkowski 19
NOTKI 1. W dniu 27.07.2012 roku podczas uroczystych obchodów Święta 7 Brygady Obrony Wybrzeża nasi członkowie przygotowali i zaprezentowali wystawę: kol. Henryk Błaszkiewicz - ordery i odznaczenia bojowe i pamiątkowe", monety kolekcjonerskie związane z II wojną światową", Garnizon Słupsk w medalierstwie i falerystyce", kol. Zdzisław Michał Dróbka - mundury i odznaczenia żołnierzy i policji - uczestników Misji Pokojowych ONZ i NATO", dokumentację z wyróżnikami poczty polowej - polskiej misji pokojowej", kol. Jan Radkowski - medale papieskie i medale słupskie z wizerunkiem herbu miasta". Zdzisław Michał Dróbka prezentuje wystawę. 20
W dniu 26.08.2012 roku z okazji Święta Numizmatyki" na Jarmarku Gryfitów" w Słupsku członkowie Oddziału Polskiego Towarzystwa Numizmatycznego w Słupsku zorganizowali i zaprezentowali ekspozycje: kolega Jan Radkowski - medale słupskie", kolega Janusz Grabowski - menniczy dukat lokalny", kolega Henryk Błaszkiewicz - polskie srebrne monety kolekcjonerskie", kolega Zdzisław Michał Dróbka - dorobek wydawniczy, numizmatyczny, filatelistyczny naszego oddziału w 40 - leciu działalności". W czasie obchodów Święta Numizmatyki" uczestnikom jarmarku nasi członkowie przedstawili: prezes kolega Jan Radkowski historię oddziału, kolega Janusz Grabowski historię dukata lokalnego 21
W dniu 1.09.2012 roku na Cmentarzu Komunalnym w Słupsku przy ul. Kaszubskiej odbyła się uroczystość odsłonięcia tablicy pamiątkowej poświęconej kombatantom i byłym więźniom politycznym Rzeczpospolitej Polskiej i żołnierzom polskim pochowanych na ziemi słupskiej, którzy uczestniczyli w walkach o niepodległość Polski na wszystkich frontach II wojny światowej. W Muzeum Pierwszych Słupszczan" przy cmentarzu kolega Zdzisław Michał Dróbka na bazie własnych zbiorów, pamiątek rodzinnych zorganizował wystawę pt.: Katyń - Sybiracy". Zaprezentował ją na Zaduszkach kombatanckich" w czasie uroczystych obchodów 'buchu II woiny światowej W dniu 1.09.2012 roku w rocznicę wybuchu II wojny światowej w gabinecie numizmatycznym Muzeum Regionalnego w Lęborku na bazie zbiorów muzeum i kolegi Stanisława Olecha zorganizowano wystawę pt.: II wojna światowa na medalach i monetach". Na wystawie w ramach września miesiąca pamięci o gen. Sosabowskim" zaprezentowano medale i monety z wizerunkiem dowódcy I Samodzielnej Brygady Spadochronowej gen. Stanisława Sosabowskiego. Wystawa trwała do 31.12.2012 r. 22
5. W dniu 16.10.2012 roku w sali tradycji 7 Brygady Obrony Wybrzeża w Słupsku kolega Zdzisław Michał Dróbka zorganizował czasową ekspozycję pt. Odrodzona, utracona, odzyskana" z własnych zbiorów (malarstwo, filatelistyka, numizmatyka, medalierstwo i falerystyka) dotyczącą historii Rzeczpospolitej od utracenia niepodległości do współczesności. Wystawę autor prezentował między innymi: kadrze, rodzinom żołnierzy brygady, gościom z Ministerstwa Obrony Narodowej, zainteresowanym. Wystawę tą zaprezentowano na stronie internetowej wojska. Wystawa była czynna do 30.11.2012 roku. 6. W dniu 12.11.2012 roku w Szkole Podstawowej im. Gen. Stefana Roweckiego - Grota we Wrześciu kolega Zdzisław Michał Dróbka z cyklem zajęć wspartych okolicznościową wystawą (ordery, odznaczenia, medale, numizmaty, filatelistyka i bukinistyka ze zbiorów: Andrzeja Bezulskiego, Bartosza Dróbki Zdzisława Michała Dróbki) w grupach edukacyjnych pod ogólnym tytułem Historia: godła, barwy, hymnu - Najjaśniejszej Rzeczpospolitej" uatrakcyjnił gminne uroczystości 94 rocznicy Odzyskania Niepodległości. Zajęcia zakończono capstrzykiem pod obeliskiem patrona szkoły. 23
Pismo Zarządu Oddziału Zespół redakcyjny: Zdzisław Dróbka, Jan Radkowski, Henryk Błaszkiewicz Opracowanie graficzne: Agnieszka Błaszkiewicz-Górniak Nakład 30 egzemplarzy