DSR na rynku energii elektrycznej Tomasz Sikorski Jachranka, 28.09.2017 r.
Mechanizmy konkurencji w elektroenergetyce Oczekiwane rezultaty Optymalne wykorzystywanie istniejących źródeł wytwórczych oraz sieci elektroenergetycznych do realizacji dostaw energii elektrycznej do odbiorców Stymulowanie rozwoju źródeł wytwórczych oraz sieci elektroenergetycznych w sposób najbardziej efektywny z punktu widzenia zaspokojenia przyszłych potrzeb odbiorców Wymagania jakościowe w zakresie modelu rynku Efektywność ekonomiczna maksymalizacja globalnego social welfare, tj. uwzględniającego wszystkie składowe kosztów dostaw energii (energia, ograniczenia przesyłowe, rezerwy mocy, straty przesyłowe) Bezpieczeństwo spełnienie kryteriów jakości i niezawodności dostaw energii do odbiorców, tj. wymagań w zakresie pracy sieci, pracy źródeł wytwórczych oraz poziomów rezerw mocy Zgodność zachęt spójność pomiędzy strategiami działania uczestników rynku oraz bezpieczną i efektywną ekonomicznie pracą systemu Transparentność dostęp uczestników rynku do informacji wspierających budowanie efektywnych strategii rynkowych 2
Aktywny udział odbiorców w rynku Zarządzanie stroną popytową (DSM) Aktywna strona popytowa (DSR) Efektywność Energetyczna (EE) Sterowalna Niesterowalna Niezawodnościowa Ekonomiczna Usługi Systemowe Bilansowanie Program Gwarantowany Program Bieżący Rezerwa operacyjna (regulacyjna) Energia Bilansująca Energia Bilansująca 3
Czynniki wpływające na udział w DSR negatywne całą dobę arbitralne, nieprzewidywalne sekundy nieustalona nieograniczona niemożliwa niedokładny, niezrozumiały tylko wykonanie dotkliwe dostępność zasobów wydanie polecenia redukcji czas osiągnięcia redukcji długość bloku redukcji liczba poleceń redukcji agregacja profil bazowy należności konsekwencje niewykonania usługi pozytywne w szczycie transparentne godziny ustalona ograniczona możliwa dokładny, zrozumiały gotowość i wykonanie rozsądne 4
Struktura obiektowa w programie IP-DSR OSP (IP-DSR) Podmiot U Uczestnik programu 1 Uczestnikiem programu jest podmiot posiadający umowę na świadczenie usługi DSR Przedmiot Produkt 1 lub więcej 1 Produkt jest przedmiotem zakupu/sprzedaży i rozliczenia na rynku DSR Obiekt Zasób 1 lub więcej Obiekt redukcji Odbiory energii elektrycznej Generacja wewnętrzna Magazyny energii 1 1 lub więcej Obiekt redukcji jest fizycznym obiektem realizującym redukcję zapotrzebowania podlega procesowi certyfikacji 5
Produkt i jego parametry w programie IP-DSR Produkt jest definiowany przez następujące parametry: Oferowaną moc redukcji (P RZ, P G ). Długość bloku redukcji (Δb). Czas osiągnięcia redukcji (Δt). Oferowaną cenę za redukcję (C RZ ). Oferowaną cenę za gotowość do świadczenia usługi (C G ) dotyczy wyłącznie Programu gwarantowanego. Typ (S-stały, E-elastyczny). Lokalizację. P... 14 15 16 17 18 19 20... P RZ Δt Δb t 6
Kontraktowanie w programie IP-DSR oceniane cechy produktu cena jednostkowa za gotowość długość bloku redukcji maksymalna cena jednostkowa za redukcję zapotrzebowania moc redukcji produkt typ produktu czas osiągnięcia redukcji wskaźnik niedyspozycyjności 7
Harmonogram aktywacji i realizacji programów IP-DSR Termin dostarczenia planów pracy i zgłaszania niedyspozycyjności (tryb 1) Aktywacja: Wezwanie do złożenia propozycji sprzedaży Przedział redukcji 18 00 19 00 21 00 doba n-1 Odpowiedź na wezwanie w Programie gwarantowanym doba n Komunikat o aktywacji IP-DSR zawiera następujące informacje: Tryb aktywacji Datę redukcji Przedział redukcji Oczekiwany wolumen redukcji Istnieją dwa tryby aktywacji IP-DSR: Zwyczajny Specjalny 8
Wyznaczanie profilu bazowego w programie IP-DSR W programach IP-DSR metody wyznaczania wielkości redukcji służą do monitorowania odpowiedzi Uczestników programu na wezwanie OSP Wolumen redukcji wyznaczany jest jako różnica profilu bazowego i rzeczywistego pomiaru obciążenia dane pomiarowe [wolumen redukcji] = [profil bazowy] [rzeczywiste obciążenie] rozliczenie Produktów 9
obciążenie zasobów produkt Produkt i profil redukcji w programie IP-DSR dzień n moc redukcji PRZ Δb długość bloku redukcji godzina Dostarczenie Produktu polega na wykonaniu redukcji o wielkości i jakości zgodnych z parametrami Produktu 10
Wyznaczanie profilu bazowego przewidywalność kształtu profilu bazowego minimalizacja możliwości gry strategicznej prostota dokładność minimalizacja błędu systematycznego Metody wyznaczania profilu bazowego: Metoda profilu planowego Metoda historyczna (XofY) z korektą Metoda wykładniczej średniej kroczącej z korektą Metoda podobnego dnia Metoda wartości okołoredukcyjnej (before-after) Pożądane cechy metod wyznaczania profilu bazowego (ilościowe i jakościowe) 11
Zakontraktowane pakiety Pakiet nr 1 (sezon letni): kwiecień - wrzesień (IV IX), dni robocze systemowe, godziny 10 00-18 00 (od 01.07.2017 r. do 30.09.2017 r. i od 01.04.2018 r. do 30.06.2018 r) Pakiet nr 2 (sezon zimowy): październik - marzec (X III), dni robocze systemowe, godziny 16 00 20 00 Pakiet nr 1 cz. 1 Pakiet nr 2 Pakiet nr 1 cz. 2 30.09.2017 01.04.2018 01.07.2017 30.06.2018 12
Przetarg 08.03.2017 r. Przetarg 08.03.2017 r. zakontraktowane umowy cz. 1 Program Gwarantowany pakiet letni C G C RZ_MAX P G Δb TYP H b1 Δt w N 89,70 13 777,00 20 8 S 10:00 1,0 0,05 87,99 12 900,00 50 4 E 1,5 0,20 79,00 12 999,00 30 4 E 2,5 0,10 80,73 12 399,30 30 8 S 10:00 0,5 0,05 78,00 3 000,00 10 4 E 1,0 0,00 89,70 10 010,00 100 4 E 1,0 0,10 89,70 10 010,00 37 4 E 1,0 0,10 71,76 7 000,00 25 3 E 2,0 0,05 60,00 8 000,00 40 4 E 2,0 0,00 89,60 13 777,00 19 4 E 1,0 0,10 Wysokie limity ceny za wykorzystanie Pełen zakres mocy gwarantowanej produktów 10-100 MW Zróżnicowane długości bloku redukcji 3h 8 produktów E, 2 produkty S, brak typu P Krótkie czasy osiągnięci a redukcji 0,5-2,5 h Małe wartości w N 0,00-0,20 13
Rozwój aktywnego udziału odbiorców w rynku Podstawowe cele Racjonalizacja wyceny energii elektrycznej (krótko i długoterminowa) Usługi w zakresie elastyczności, w tym szybkie rampy Mitygowanie siły rynkowej Zakres udziału Rynek energii elektrycznej oraz usług systemowych Rynek mocy Programy interwencyjne Potrzeba uwzględnienia cech dostarczanego produktu? Negawatt = Megawatt Wiele cech wspólnych Pewne różnice pod względem ekonomicznym i technicznym 14
Dziękuję za uwagę