Informacje ogólne 1. Informacje ogólne 1.1. Profesjonalizacja Sił Zbrojnych Profesjonalizacja Sił Zbrojnych RP to proces jakościowej transformacji zasadniczych dziedzin funkcjonalnych Sił Zbrojnych RP, w tym modernizacja techniczna sprzętu, gwarantujący gotowość do wykonywania konstytucyjnych funkcji oraz wypełniania misji wynikających z zobowiązań sojuszniczych i umów międzynarodowych, na terenie kraju i poza jego granicami oraz zastąpienie służby obowiązkowej, ochotniczą służbą zawodową (stałą i kontraktową) obejmujący dostosowanie stanu faktycznego do nowych wyzwań i zagrożeń oraz oczekiwań społecznych w zakresie bezpieczeństwa narodowego. W szczególności proces ten jest realizowany równolegle w wielu obszarach takich jak: - kształtowanie pożądanej struktury zasobów osobowych - modernizacja techniczna - szkolenie - organizacja dowodzenia - utrzymanie gotowości bojowej - wsparcie logistyczne - infrastruktura wojskowa - wykorzystanie rezerw osobowych - rekrutacja i promocja służby wojskowej Celem procesu profesjonalizacji Sił Zbrojnych RP w zakresie zarządzania zasobami osobowymi jest doskonalenie systemu uzupełnień gwarantującego osiągnięcie gotowości do wykonywania konstytucyjnych funkcji oraz wypełniania misji wynikających z zobowiązań sojuszniczych i umów międzynarodowych na terenie kraju i poza jego granicami. Cel zamierza się osiągnąć głównie poprzez zastąpienie służby obowiązkowej, ochotniczą służbą wojskową (zawodową) i w ramach Narodowych Sił Rezerwowych, uwzględniając aktualną sytuację demograficzną oraz oczekiwania społeczne. Profesjonalizacja pozwoli na lepsze przygotowanie wojska do reagowania na aktualne i przewidywane zagrożenia militarne i niemilitarne. Doprowadzi też do zwiększenia liczby jednostek bojowych, wsparcia i zabezpieczenia o charakterze uniwersalnym, zdolnych do reagowania na zagrożenia militarne i niemilitarne, przy jednoczesnej poprawie ich zdolności ekspedycyjnych tj. przerzutu i użycia poza granicami kraju w operacjach sojuszniczych i koalicyjnych. Profesjonalizacja będzie oznaczała oparcie zasadniczego uzupełniania Sił Zbrojnych w czasie pokoju o dobrowolne (ochotnicze) rodzaje czynnej służby wojskowej takie jak zawodowa służba wojskowa w skład której wchodzą żołnierze: służby stałej i kontraktowej, służba kandydacka, służba przygotowawcza oraz służba w ramach Narodowych Sił Rezerwowych, na którą składają się ćwiczenia wojskowe oraz służba okresowa. 1.2. Źródła gromadzenia zasobów osobowych na potrzeby Narodowych Sił Rezerwowych. Strona 1
1.3. Przeznaczenie NSR Wzmocnienie potencjału jednostek wojskowych w przypadkach uzasadnionych potrzebami obrony państwa, potrzebami Sił Zbrojnych lub zarządzania kryzysowego w celu udziału tych jednostek w: - zwalczaniu klęsk żywiołowych i likwidacji ich skutków - działaniach antyterrorystycznych - ochronie mienia - akcjach poszukiwawczych - ratowaniu lub ochronie zdrowia i życia ludzkiego - oczyszczaniu terenów z materiałów wybuchowych i niebezpiecznych pochodzenia wojskowego oraz ich unieszkodliwianiu - realizacji zadań z zakresu zarządzania kryzysowego. 1.4. Wyjaśnienie niektórych pojęć - ochotnik - osoba posiadająca obywatelstwo polskie, zdolna ze względu na wiek i stan zdrowia oraz kwalifikacje do pełnienia służb.y wojskowej, która dobrowolnie zgłosiła się do pełnienia służby wojskowej - żołnierzem rezerwy jest osoba (kobieta, mężczyzna), która złożyła przysięgę wojskową i została przeniesiona do rezerwy po zwolnieniu z czynnej służby wojskowej, w tym z zawodowej służby wojskowej lub ze służby kandydackiej, jeżeli w dalszym ciągu podlega obowiązkowi służby wojskowej. - zasoby osobwe na potrzeby NSR tworząosoby podlegające obowiązkowi służby wojskowej będące żołnierzami rezerwy i zdolne do czynnej służby wojskowej, w tym do zawodowej służby wojskowej, do końca roku kalendarzowego, w którym kończą pięćdziesiąt lat życia, a posiadające stopień podoficerski lub oficerski - sześćdziesiąt lat życia. - Narodowe Siły Rezerwowe (NSR) wyselekcjonowany ochotniczy zasób żołnierzy rezerwy, posiadających przydziały kryzysowe na określone stanowiska służbowe w JW., nadane w wyniku ochotniczo zawartych kontraktów na pełnienie służby wojskowej w rezerwie i pozostających w dyspozycji do wykorzystania w przypadku realnych zagrożeń militarnych i niemilitarnych, zarówno na terenie kraju, jak i za granicą. - przydział kryzysowy ma charakter stosunku administracyjno-prawnego powstałego w wyniku jego nadania za pomocą karty przydziału kryzysowego, stanowiącej decyzję administracyjną. Do nadania przydziału kryzysowego uprawniony jest wyłącznie organ administracji publicznej, którym jest wojskowy komendant uzupełnień. Nadanie przydziału kryzysowego jest dwuinstancyjne. - służba wojskowa w rezerwie pełnienie określonego rodzaju czynnej służby wojskowej przewidzianej dla żołnierzy rezerwy posiadających nadany przydział kryzysowy w ramach Narodowych Sił Rezerwowych, którymi są ćwiczenia wojskowe. Dla żołnierzy rezerwy posiadających nadany przydział kryzysowy służba w Strona 2
rezerwie oznacza również ich gotowość (dyspozycję) do natychmiastowego rozpoczęcia pełnienia czynnej służby wojskowej w przypadku wystąpienia takich potrzeb. - służba przygotowawcza rodzaj czynnej służby wojskowej dla ochotników niebędących żołnierzami rezerwy lub niepełniących dotychczas żadnego innego jej rodzaju, na potrzeby gromadzenia zasobów osobowych Narodowych Sił Rezerwowych. - okresowa służba wojskowa rodzaj czynnej służby wojskowej dla żołnierzy rezerwy, pełnionej w ramach Narodowych Sił Rezerwowych przez czas określony, w razie zagrożenia kryzysowego lub na potrzeby wykonywania przez JW. zadań poza granicami RP. 2. Przydział kryzysowy - kryteria oraz rola poszczególnych organów w ich nadawaniu 2.1. Kryteria i warunki, jakie winien spełniać ochotnik/kandydat Kandydat winien spełniać ogólne wymagania dotyczące osób powoływanych do czynnej służby wojskowej (obywatelstwo polskie, odpowiedni wiek życia oraz zdolność fizyczną i psychiczną do pełnienia czynnej służby wojskowej). Powinna to być jednak osoba posiadająca tytuł żołnierza rezerwy i pełniąca wcześniej czynną służbę wojskową. -warunkiem nadania przydziału kryzysowego żołnierzowi rezerwy jest uprzednie zawarcie kontraktu na wykonywanie obowiązków w ramach NSR. Kontrakt natomiast może być zawarty z żołnierzem rezerwy, żołnierzem w czynnej służbie wojskowej oraz żołnierzem pełniącym zawodową służbę wojskową lub służbę kandydacką, który ochotniczo zgłosił się do jego zawarcia, a ponadto spełnia, oprócz wyżej wymienionych następujące warunki: - nie był przeznaczony do służby zastępczej, - nie był karany za przestępstwo umyślne, - posiada wykształcenie co najmniej gimnazjalne przewidziane dla stanowisk przeznaczonych dla szeregowych lub co najmniej średnie przewidziane dla stanowisk przeznaczonych dla podoficerów albo co najmniej wyższe przewidziane dla oficerów ( wykształcenie dla danego korpusu nie dotyczy żołnierzy posiadających już w tym korpusie odpowiedni stopień wojskowy), -posiada przygotowanie zawodowe oraz kwalifikacje i umiejętności przydatne w służbie wojskowej, - zaliczył z oceną pozytywną sprawdzian z wychowania fizycznego zorganizowany przez dowódcę jednostki wojskowej, - pełnił służbę przygotowawczą i zdał egzamin na jej zakończenie, w przypadku żołnierza rezerwy, który wcześniej nie odbywał czynnej służby wojskowej. Zawarcie kontraktu może być również uzależnione od posiadania przez żołnierza rezerwy: - poświadczenia bezpieczeństwa, - orzeczenia wojskowej pracowni psychologicznej o braku przeciwwskazań do pełnienia służby wymagającej szczególnych predyspozycji psychofizycznych albo zdolności do pełnienia służby poza granicami państwa. 2.2. Rola poszczególnych organów Wojskowy Komendant Uzupełnień Jest właściwy do przyjęcia wniosku żołnierza rezerwy o zawarcie kontraktu na wykonywanie obowiązków w ramach NSR, weryfikację kandydatów i sprawdzenie ich przydatności (skierowania na badania itd.) oraz sporządzenie opinii w tej sprawie wraz z dokumentacją dla dowódcy jednostki wojskowej. Przed zawarciem kontraktu może wystąpić z wnioskiem o wydanie przez odpowiedni organ poświadczenia bezpieczeństwa dla żołnierza rezerwy. Wojskowy komendant uzupełnień, po otrzymaniu kontraktu, będzie właściwy do dalszej Strona 3
weryfikacji kandydata i nadania mu przydziału kryzysowego. Dowódca Jednostki Wojskowej Jest właściwy do zawarcia kontraktu z żołnierzem rezerwy na wykonywania obowiązków w ramach NSR. Z tego względu do niego należy faktyczna decyzja co do przyjęcia żołnierza rezerwy na stanowisko służbowe w ramach NSR w jego jednostce wojskowej. W tym celu opiniuje i weryfikuje kandydata, prowadzi z nim rozmowę kwalifikacyjną, przeprowadza egzamin z wychowania fizycznego, sprawdza jego przydatność i kwalifikacje. W razie potrzeby, przed zawarciem kontraktu, może wystąpić z wnioskiem o wydanie przez odpowiedni organ poświadczenia bezpieczeństwa. 2.3. Przydział kryzysowy Przydział kryzysowy można nadać na okres od 2 do 6 lat, z możliwością jego ponownego nadania. Uchylenie przydziału kryzysowego żołnierzowi rezerwy następuje w przypadku: - zrzeczenia się obywatelstwa polskiego - osiągnięcia wieku 63 lat, a w przypadku szeregowych 55 lat życia - wybrania na posła, w tym do Parlamentu Europejskiego, senatora, na kierownicze stanowisko państwowe oraz do organów wykonawczych samorządu terytorialnego - niezdolności do czynnej służby wojskowej - utraty stopnia wojskowego albo degradacji - zwolnienia z okresowej służby wojskowej w wyniku prawomocnego orzeczenia kary dyscyplinarnej usunięcia z tej służby - skazania prawomocnym wyrokiem na karę pozbawienia wolności albo karę aresztu wojskowego, bez warunkowego zawieszenia jej wykonania, a także prawomocnego orzeczenia środka karnego pozbawienia praw publicznych - powołania do zawodowej służby wojskowej lub przyjęcia do służby wojskowej w charakterze kandydata na żołnierza zawodowego - nie wyrażenia przez żołnierza rezerwy zgody na zmianę przydziału kryzysowego w przypadku rozformowania jednostki wojskowej lub skreślenia stanowiska służbowego zaistnienia okoliczności wyłączających możliwość nadania przydziału kryzysowego oraz utraty lub nieuzyskania uprawnień lub kwalifikacji zawodowych wymaganych na stanowisku służbowym. Uchylenie przydziału kryzysowego żołnierzowi rezerwy może nastąpić ponadto w przypadku: - odmowy przyjęcia skierowania do wojskowej komisji lekarskiej lub wojskowej pracowni psychologicznej, niezgłoszenia się do tej komisji lub pracowni w określonym terminie i miejscu albo niepoddania się badaniom, do których żołnierz rezerwy został zobowiązany przez tę komisję lub pracownię - odmowy przyjęcia lub nieodebrania karty powołania albo niestawienia się, w przypadku powołania do czynnej służby - wojskowej, w określonym terminie i miejscu do odbycia ćwiczeń wojskowych lub okresowej służby wojskowej - skazania prawomocnym wyrokiem na karę pozbawienia wolności albo karę aresztu wojskowego, z warunkowym zawieszeniem wykonania tej kary - odmowy wydania lub cofnięcia żołnierzowi rezerwy wymaganego poświadczenia bezpieczeństwa albo odmowy wyrażenia zgody na przeprowadzenie postępowania sprawdzającego - w przypadku rozformowania jednostki wojskowej lub skreślenia stanowiska służbowego, jeżeli brak jest możliwości zmiany przydziału kryzysowego Strona 4
- wniosku żołnierza rezerwy, uzasadnionego szczególnie ważnymi względami osobistymi lub rodzinnymi - wydania opinii służbowej stwierdzającej nieprzydatność żołnierza rezerwy do pełnienia służby na zajmowanym stanowisku służbowym lub innym stanowisku służbowym odpowiadającym jego przygotowaniu zawodowemu, kwalifikacjom i umiejętnościom 3. System szkolenia oraz zasady pełnienia służby w NSR 3.1. System szkolenia 3.2. Zasady pełnienia służby Strona 5
4. Świadczenia dla pracodawców zatrudniających żołnierzy NSR Pracodawcy zatrudniającemu pracownika, będącego żołnierzem rezerwy i posiadającego nadany przydział kryzysowy, przysługiwać będzie świadczenie pieniężne za okres: - odbywania ćwiczeń wojskowych - pełnienia okresowej służby wojskowej przez żołnierza rezerwy Świadczenie obejmie wyłącznie rekompensatę kosztów, bez kwot wynagrodzenia, poniesionych przez pracodawcę z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na czas określony nowego pracownika w celu zastępstwa żołnierza rezerwy w czasie pełnienia przez niego czynnej służby wojskowej lub z tytułu powierzenia tego zastępstwa innemu pracownikowi, a także wypłaty żołnierzowi rezerwy odprawy przed jego powołaniem po raz pierwszy do okresowej służby wojskowej. Pracodawca przesyła wniosek w sprawie wypłaty świadczenia wraz z dokumentami potwierdzającymi poniesione koszty żołnierza rezerwy do szefowi wojewódzkiego sztabu wojskowego właściwemu ze względu na siedzibę pracodawcy. Kwotę świadczenia ustala szef wojewódzkiego sztabu wojskowego. Odmowa wypłaty świadczenia lub ustalenie kwoty niższej, niż wskazana we wniosku pracodawcy, nastąpi w drodze decyzji administracyjnej. Kwota świadczenia za każdy dzień odbywania ćwiczeń wojskowych lub pełnienia okresowej służby wojskowej przez żołnierza rezerwy nie może być wyższa od 1/21 dwuipółkrotnego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw. Wniosek do pracodawcy oraz o powołanie do NSR znajduje się w dziale DO POBRANIA. Strona 6