PROGRAMU OPIEKI NAD ZABYTKAMI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO

Załącznik do uchwały Sejmiku Województwa Kujawsko-Pomorskiego Nr VIII/128/11 z dnia 23 maja 2011 r. SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI W LATACH 2009-2010 PROGRAMU OPIEKI NAD ZABYTKAMI WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO NA LATA 2009-2012 TORUŃ, KWIECIEŃ 2011

OPRACOWANIE: Departament Kultury i Dziedzictwa Narodowego Kujawsko-Pomorskiego Urzędu Marszałkowskiego KONSULTACJE: dr Marek Rubnikowicz Ekspert wiodący Programu Opieki nad Zabytkami Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2009-2012 2

ZAWARTOŚĆ SPRAWOZDANIA 1. UWAGI WSTĘPNE... 5 2. POWSTANIE I PRZYJĘCIE PROGRAMU... 6 3. UWARUNKOWANIA REALIZACJI PROGRAMU, INSTRUMENTY WDRAśANIA... 7 4. OCHRONA ZABYTKÓW I OPIEKA NAD ZABYTKAMI DZIAŁANIA SAMORZĄDU WOJEWÓDZTWA... 9 4.1. Dotacje na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytkach połoŝonych na obszarze województwa kujawsko-pomorskiego... 9 Tab. 1. Wykaz dotacji na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytkach udzielonych przez samorząd województwa w roku 2009 Tab. 2. Wykaz dotacji na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytkach udzielonych przez samorząd województwa w roku 2010 4.2. Wsparcie udzielone na ochronę i zachowanie dziedzictwa kulturowego w ramach funduszy strukturalnych... 18 A. Regionalny Program Operacyjny Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2007-2013... 18 Tab. 3. Lista projektów, które otrzymały dofinansowanie ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko- Pomorskiego w ramach osi priorytetowej 3 Rozwój infrastruktury społecznej, działania 3.3 Rozwój infrastruktury kultury. Konkurs Nr 37/III/3.3/2010 Tab. 4. Lista projektów kluczowych Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego w ramach osi priorytetowej 3 Rozwój infrastruktury społecznej, działania 3.3 Rozwój infrastruktury kultury Tab. 5. Lista projektów Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego w ramach Działanie 7.1 Rewitalizacja zdegradowanych dzielnic miast Tab. 6. Lista projektów Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego w ramach Działanie 7.2 Adaptacja do nowych funkcji społeczno-gospodarczych terenów poprzemysłowych i powojskowych Tab. 7. Lista projektów Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego w ramach innych osi priorytetowych B. Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013... 26 Tab. 8. Wartość środków zakontraktowanych dla projektów dotyczących obiektów zabytkowych w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 w województwie kujawskopomorskim w latach 2009-2010 3

4.3. Zabytki będące własnością Województwa... 27 Tab. 9. Nieruchomości stanowiące własność województwa kujawsko-pomorskiego wpisane do rejestru zabytków 4.4. Inicjatywy Zarządu Województwa dla ochrony, opieki i społecznego zagospodarowania zabytków... 30 5. DZIAŁANIA SAMORZĄDÓW LOKALNYCH NA RZECZ OCHRONY I ZACHOWANIA DZIEDZICTWA KULTUROWEGO... 32 Tab. 10. Dotacje samorządów lokalnych na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytkach, przyznane w latach 2009-2010. (zestawienie zbiorcze) 5.1. Działania podejmowane przez jednostki samorządu terytorialnego na rzecz ochrony i opieki nad zabytkami w ramach funduszy strukturalnych... 33 5.2. Działania samorządów gminnych i wsparcie samorządu województwa w zakresie tworzenia i utrzymania parków kulturowych... 35 6. PROMOCJA DZIEDZICTWA KULTUROWEGO WOJEWÓDZTWA... 37 Tab. 11. A - Projekty edukacyjne; B Konferencje; C - Publikacje poświęcone dziedzictwu kulturowemu regionu 7. PODSUMOWANIE... 42 Tab. 12. Dotacje budŝetu państwa pozyskane przez beneficjentów z województwa kujawsko-pomorskiego w latach 2009-2010 (zestawienie zbiorcze) Tab. 13. Dotacje samorządów wojewódzkich na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytkach, przyznane w latach 2009-2010 Wykres 1. Porównanie kwot dotacji samorządów wojewódzkich przyznanych w latach 2009 i 2010 na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytkach 4

1. UWAGI WSTĘPNE Program Opieki nad Zabytkami Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2009-2012, zwany dalej Programem, został przyjęty uchwałą Nr XXV/496/08 Sejmiku Województwa Kujawsko-Pomorskiego z dnia 8 września 2008 roku. Zgodnie z art. 87 ustawy z dnia 23 lipca 2003 roku o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami objął okres czterech lat. Sporządzenie sprawozdania z realizacji Programu w okresie dwóch lat jego realizacji oraz przedłożenie go Sejmikowi Województwa, Wojewódzkiemu Konserwatorowi Zabytków oraz Generalnemu Konserwatorowi Zabytków wynika z obowiązku ustawowego (art. 87 pkt. 5 i 6 ww. ustawy). Cele Programu są zgodne z obowiązującą Strategią Rozwoju Województwa Kujawsko- Pomorskiego na lata 2007-2020 oraz Planem zagospodarowania przestrzennego województwa kujawsko-pomorskiego. Niniejsze sprawozdanie podsumowuje działania podejmowane w pierwszych dwóch latach realizacji Programu przez Samorząd Województwa zgodnie z jego kompetencjami, oraz rejestruje działania na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego w województwie kujawskopomorskim podejmowane przez powołane do tego urzędy administracji, jednostki samorządu terytorialnego, instytucje kultury, organizacje pozarządowe, kościoły i związki wyznaniowe oraz inne podmioty. Realizując Program Samorząd Województwa koncentrował się przede wszystkim na działaniach wynikających ze Strategii Rozwoju Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2007-2020, w obrębie Działania 2.5. Promocja dziedzictwa kulturowego, w tym na: ochronie krajobrazu kulturowego i dziedzictwa narodowego województwa kujawskopomorskiego, poprzez wdroŝenie systemu wsparcia finansowego działań właścicieli 5

i zarządców zabytków dla zapewnienia ochrony i konserwacji zabytków w trybie dotacji zgodnie z Działaniem 2.5.1 Zachowanie dziedzictwa kulturowego; zadaniach konserwacji, adaptacji i społecznego wykorzystania zabytków będących we władaniu Samorządu Województwa zgodne z Działaniem 2.5.2 Adaptacja dziedzictwa kulturowego do współczesnych potrzeb społecznych. 2. POWSTANIE I PRZYJĘCIE PROGRAMU Program został opracowany przez zespół autorski dysponujący rozległą wiedzą na temat zasobów środowiska kulturowego województwa, jak i doświadczeniem w zakresie zarządzania procesami opieki nad zabytkami, we współpracy z Regionalnym Ośrodkiem Badań i Dokumentacji Zabytków oraz słuŝbą konserwatorską szczebla wojewódzkiego. Tekst Programu został podzielony na 12 rozdziałów, z których pierwsze 3 prezentują podstawy prawne opracowania: bezpośrednie zobowiązanie ustawowe; wynikające ze strategicznych dokumentów województwa oraz narzędzia prawne realizacji opieki nad zabytkami. Treścią kolejnych trzech rozdziałów jest syntetyczny wykład historii ziem naleŝących do obecnego województwa, oparty na aktualnym stanie badań, odwołujący się do zabytków dziedzictwa materialnego, w tym archeologicznego i krajobrazowego. Rozdziały 7 i 8 poświęcono zasobom kulturowym województwa oraz diagnozie ich stanu. Rozdziały 9 i 10 zawierają wskazania do priorytetowych działań w zakresie ochrony najcenniejszych zasobów dziedzictwa (R. 9) i postulaty w zakresie ochrony i opieki oraz promocji i upowszechniania wiedzy o dziedzictwie (R. 10). Rozdział 11 omawia potencjalne źródła finansowania prac z zakresu konserwacji zabytków. Podsumowujący rozdział 12 zawiera rekapitulację najwaŝniejszych punktów programu. W takiej formie, zgodnie z procedurą przewidzianą w ustawie, Program został zaopiniowany przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków i skierowany pod obrady Sejmiku. Uchwalony przez Sejmik Program został opublikowany na stronach internetowych samorządu województwa oraz w formie ksiąŝkowej. Przyjęty do realizacji Program nie narzuca nikomu zadań. Stanowi natomiast merytorycznie przygotowaną ofertę skierowaną do osób i organów zarządzających dziedzictwem z jednej 6

strony, z drugiej jest zobowiązaniem samorządu województwa do udzielenia wsparcia inicjatywom społeczności lokalnych oraz działaniom właścicieli i zarządców zabytków zmierzającym do naleŝytego ich utrzymania, poprawy stanu zachowania i właściwego wykorzystania. 3. UWARUNKOWANIA REALIZACJI PROGRAMU, INSTRUMENTY WDRAśANIA Program jest realizowany przez Departament Kultury i Dziedzictwa Narodowego, we współpracy z innymi Departamentami Urzędu Marszałkowskiego, zaangaŝowanymi w realizację ww. dokumentów strategicznych, w tym: z Departamentem Inwestycji, Finansów, WdraŜania Regionalnego Programu Operacyjnego, Planowania Strategicznego i Gospodarczego, Edukacji i Sportu. W celu realizacji Programu nawiązano współpracę z instytucjami i jednostkami administracji rządowej, samorządowej i kościelnej Kujawsko-Pomorskim Urzędem Ochrony Zabytków (Wojewódzki Konserwator Zabytków w Toruniu, Delegatury K-P UOZ w Bydgoszczy i Włocławku), konserwatorami miejskimi (Bydgoszcz, Toruń, Grudziądz, Inowrocław), konserwatorami diecezjalnymi (diecezji bydgoskiej, gnieźnieńskiej, pelplińskiej, płockiej, toruńskiej, włocławskiej), oraz z Regionalnym Ośrodkiem Badań i Dokumentacji Zabytków w Toruniu (obecnie: Oddział Terenowy Narodowego Instytutu Dziedzictwa w Toruniu), Pracownią Dokumentacji, Popularyzacji Zabytków i Dziedzictwa Narodowego przy Wojewódzkim Ośrodku Kultury i Sztuki Stara Ochronka w Bydgoszczy. Do współpracy w charakterze ekspertów zaproszono przedstawicieli Stowarzyszenia Historyków Sztuki i Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków. W okresie realizacji Programu nastąpiły następujące zmiany narzędzi niezbędnych do prawidłowej realizacji opieki nad zabytkami w województwie (Rozdział 3 Programu): - Wojewódzki Konserwator Zabytków wydał 57 decyzji o wpisaniu do rejestru zabytków 100 zabytków architektury oraz 24 decyzje o wpisaniu do rejestru zabytków 736 zabytków ruchomych. Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego wydał 3 decyzje o skreśleniu z rejestru zabytków obiektów które uległy całkowitemu zniszczeniu (R.3.1.). 7

- Rada Gminy Rojewo 17 września 2009 roku przyjęła uchwałę o utworzeniu Parku Kulturowego Kościół p.w. Św. Oswalda w Płonkowie, celem ochrony reliktów dwóch kościołów z zachowanymi kryptami i grobami oraz przykościelny cmentarz (R. 3.2.). - Rada Miejska w Lubrańcu 22 października 2010 r. przyjęła uchwałę w sprawie utworzenia parku kulturowego o nazwie Park Kulturowy Sarnowo w Sarnowie, celem ochrony zespołu grobowców neolitycznych wraz z przyrodniczą otuliną (R. 3.2.). - Wojewódzki Konserwator Zabytków uzgodnił pod względem zagadnień ochrony dziedzictwa 500 studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego (R. 3.4.). - Wojewódzki Konserwator Zabytków, w związku z wejściem w Ŝycie ustawy z dn. 18.03.2010 r. o zmianie ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami oraz zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 75, poz. 474), do dnia 05.12.2010 r. przekazał wszystkim gminom wykazy zabytków wymienionych w art. 1 pkt 5 lit. b i art. 7 (R. 3.5.). - Marszałek Województwa podjął inicjatywę wszczęcia procedury zgłoszenia zamków dawnego państwa Zakonu KrzyŜackiego do wpisu na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego UNESCO. W tej sprawie uzyskano pozytywną opinię Prezesa Polskiego Komitetu Narodowego Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków ICOMOS w kwestii moŝliwości uznania tych zamków za dobro o wyjątkowej uniwersalnej wartości. W związku z tym Zarząd Województwa udzieli niezbędnego wsparcia w działaniach kompetentnych organów w przygotowaniach wniosku o uznanie zamków dawnego państwa Zakonu KrzyŜackiego za Pomnik Historii, a takŝe w działaniach międzynarodowych, niezbędnych do wypracowania aplikacji do Komitetu Światowego dziedzictwa UNESCO (R. 3.3.; 3.6.). - W okresie sprawozdawczym Wojewódzki Konserwator Zabytków oraz miejscy konserwatorzy zabytków wydali 2.687 decyzji-pozwoleń na prowadzenie prac przy zabytkach. Ta liczba obejmuje takŝe pozwolenia na prowadzenie badań archeologicznych oraz prac remontowych i konserwatorskich w obiektach połoŝonych na obszarach wpisanych do rejestru zabytków. (Rozdziały 8, 9). 8

4. OCHRONA ZABYTKÓW I OPIEKA NAD ZABYTKAMI DZIAŁANIA SAMORZĄDU WOJEWÓDZTWA Działania samorządu województwa w okresie sprawozdawczym koncentrowały się na wdroŝeniu systemu wsparcia finansowego działań właścicieli i zarządców zabytków poprzez udzielanie dotacji na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytkach połoŝonych na obszarze województwa kujawsko-pomorskiego. W pierwszym roku realizacji Programu środki na wsparcie tych działań pochodziły ze środków własnych samorządu województwa, w drugim roku Instytucja Zarządzająca (Zarząd Województwa) przyznała dofinansowanie ze środków RPO WK-P. 4.1. Dotacje na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytkach połoŝonych na obszarze województwa kujawsko-pomorskiego. Udzielanie dotacji na prace konserwatorskie wynika ze strategicznych celów Samorządu Województwa Kujawsko-Pomorskiego, uwzględniających konieczność zachowania i ochrony dziedzictwa kulturowego regionu i jest zgodne z omawianym Programem. Podstawą mechanizmu wspierania i stymulowania działań właścicieli i zarządców zabytków w regionie, w zakresie ochrony dziedzictwa kulturowego, jest podjęta przez Sejmik Województwa Kujawsko-Pomorskiego uchwała Nr XXV/497/08 w sprawie ustalenia zasad udzielania i rozliczania dotacji na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytkach wpisanych do rejestru zabytków połoŝonych na obszarze województwa kujawskopomorskiego. W zasadach przyjęto, Ŝe celem dotacji jest ochrona krajobrazu kulturowego i dziedzictwa kulturowego województwa, wspieranie i uzupełnianie działań właścicieli i zarządców zabytków dla zapewnienia ochrony i konserwacji wartościowych elementów substancji zabytkowej. Dotacje mogą być udzielane na wykonanie prac konserwatorskich, restauratorskich i robót budowlanych przy zabytkach dostępnych publicznie, posiadających 9

istotne znaczenie historyczne, artystyczne lub kulturowe i znajdujących się w złym stanie technicznym. O dotację ubiegać się moŝe osoba fizyczna lub jednostka organizacyjna posiadająca tytuł prawny do zabytku wynikający z prawa własności, uŝytkowania wieczystego, trwałego zarządu, ograniczonego prawa rzeczowego albo stosunku zobowiązaniowego. W zasadach przewidziano następujące kryteria oceny wniosków o dotacje: 1. Znaczenie zabytku dla dziedzictwa kulturowego ze szczególnym uwzględnieniem jego wartości historycznej, naukowej lub artystycznej. 2. Dostępność zabytku dla społeczeństwa. 3. Stan zagroŝenia, w jakim znajduje się zabytek. 4. Racjonalne uzasadnienie kosztów realizacji planowanych prac oraz zaangaŝowanie finansowe podmiotu występującego o dotację. 5. Pozyskanie środków finansowych z innych źródeł. 6. Wpływ na Ŝycie społeczno gospodarcze. Po wejściu w Ŝycie uchwały Nr XXV/497/08, ogłoszono nabór wniosków o dotacje na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytkach wpisanych do rejestru zabytków połoŝonych na obszarze województwa kujawsko-pomorskiego. Zarząd Województwa powołał komisję do spraw oceny wniosków, w skład której weszli eksperci zewnętrzni. W roku 2009 zostało zarejestrowanych 125 wniosków o dotacje na łączną sumę 32.429.815,21 zł. Na rok 2010 wpłynęło łącznie 140 wniosków na sumę 36.623.733,19 zł. DuŜa liczba złoŝonych wniosków i ich łączna wartość obrazuje skalę potrzeb finansowania prac remontowych i konserwatorskich. Dowodzi zarazem potrzeby zaistnienia wojewódzkiego, samorządowego mechanizmu dotowania zadań z zakresu konserwacji dziedzictwa oraz potwierdza skuteczną promocję Programu. W roku 2009 Sejmik Województwa Kujawsko-Pomorskiego przyznał 66 dotacji, na łączną kwotę 4.800.000 zł. Wysokości dotacji pokrywały średnio 80% kosztów zadań, a ich wykonanie zostało rozliczone na łączną sumę 4 735 964,53 zł. Tab. 1. Wykaz dotacji na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytkach udzielonych przez samorząd województwa w roku 2009. l.p. 1. 2. 3. 4. Wnioskodawca Obiekt cel dotacji Michała Archanioła, Wtelno Parafia Rzym-Kat. p.w. Wniebowzięcia NMP, Lipno Michała Arch. w Siedlimowie Oddział Nadgoplański PTTK w Kruszwicy Kościół p.w. Św. Michała Archanioła we Wtelnie Kościół p.w. Wniebowzięcia NMP w Lipnie Kościół p.w. Św. Michała Archanioła w Siedlimowie Mysia Wieża w Kruszwicy Remont dachu kościoła p.w. Św. Michała Archanioła we Wtelnie. Konserwacja północnej i południowej elewacji wieży kościoła. Rekonstrukcja i odbudowa wieży przykościelnej drewnianego kościoła. Prace konserwatorsko-restauratorskie na trzech ścianach Mysiej Wieży. Dotacja (kwota zł) 90000,00 99988,50 199989,42 100000,00 10

5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. Parafia Rzym-Kat. p.w. Wniebowzięcia NMP, Kcynia Jakuba Apostoła, Tuchola Trójcy. Pruszcz Pomorski Trójcy, Kłótno Zgromadzenie Księży Marianów, Warszawa Parafia rzym.-kat. przy Bazylice Konkatedralnej w Chełmży Wawrzyńca, Parlin. Parafia Rzym-Kat. p.w. ŚŚ. Wojciecha i Katarzyny. Boluminek Mikołaja, Lubanie Katedralna parafia rzymskokatolicka p.w. ŚŚ. Janów, Toruń Anny. Radzyń Chełmiński Barbary, Starogród Fundacja Kultury YAKIZA, Bydgoszcz 18. Jakuba Apostoła, Toruń 19. Mikołaja, Gniewkowo 20. 21. 22. 23. 24. Klasztor OO Bernardynów, Skępe Zarząd Regionu Toruńsko- Włocławskiego NSZZ Solidarność, Toruń Parafia Katedralna p.w. Wniebowzięcia NMP, Włocławek Kuria Diecezjalna Toruńska, Toruń Trójcy, Byszewo 25. Diecezja Bydgoska Bydgoszcz 26. 27. 28. 29. Parafia Rzym-Kat. p.w. Podwyższenia Krzyża Św., Cekcyn Klasztor OO Karmelitów Bosych, Zamarte Trójcy, Runowo Krajeńskie Parafia Rzym-Kat. p.w. Zwiastowania NMP, Potulice 30. Katarzyny w Grzywnie Parafia Rzym-Kat. p.w. 31. Wniebowzięcia NMP, Bierzgłowo Kościół p.w. Wniebowzięcia NMP w Kcyni Kościół p.w. Św. Jakuba Apostoła w Tucholi Kościół filialny w Wałdowie Trójcy w Kłótnie Kościół Jezuitów, ob. OO Marianów, Grudziądz Kościół par p.w. Św. Mikołaja w Chełmży Plebania w Parlinie Kościół p.w. ŚŚ. Wojciecha i Katarzyny w Boluminku Kościół p.w. Św. Mikołaja w Lubaniu Kościół katedralny p.w. Św. Jana Chrzciciela i Św. Jana Apostoła Kościół farny p.w. Św. Anny w Radzynie Chełm. Epitafium Biskupa Wojciecha Leskiego Synagoga przy ul. 20 Stycznia w Bydgoszczy Kościół p.w. Św. Jakuba w Toruniu Kościół p.w. Św. Mikołaja w Gniewkowie Krużganki w zespole kościoła i klasztoru OO Bernardynów w Skępem Kamienice przy ul. Piekary 35, 37, 39 w Toruniu Katedra we Włocławku Kamienica ul. Żeglarska 7 - Muzeum Diecezjalne Kościół p.w. Św. Trójcy w Byszewie "Dom Katolicki", ul. Grodzka 1. Bydgoszcz Kościół p.w. Podwyższenia Krzyża Św. w Cekcynie Zespół klasztorny w Zamartem Wyposażenie kościoła Św. Trójcy w Runowie Kraj. Kaplica grobowa Potulickich, ob. Kościół par. p.w. Zwiastowania NMP Katarzyny w Grzywnie Kościół p.w. Wniebowzięcia NMP w Bierzgłowie 32. Zakład Karny, Grudziądz Kościół Św. Krzyża, poklasztorny 33. Trójcy, Rypin Marii 34. Magdaleny, Biskupice. Kaplica Św. Barbary w Rypinie Kościół p.w. Św. Marii Magdaleny w Biskupicach restauracja i konserwacja malowideł ściennych w krużgankach odpustowych. Prace konserwatorskie przy kościele p.w. Św. Jakuba Apostoła w Tucholi. Remont konserwatorski neorenesansowego kościoła - remont konstrukcji drewnianej. Wymiana i wzmocnienie więźby dachowej w kościele. 50 000,00 80 111,41 179 983,98 200 000,00 Konserwacja ołtarza głównego - II etap. 50 000,00 Konserwacja więźby dachowej z wymianą pokrycia dachowego dach wieży. Wymiana pokrycia dachowego, remont więźby i poddasza plebanii. Wymiana pokrycia dachowego kościoła p.w. ŚŚ. Wojciecha i Katarzyny. 40 000,00 49 997,82 57 020,22 Remont dachu nad prezbiterium kościoła. 45 000,00 Renowacja i konserwacja pokrycia i detali na dachu wieży kościoła p.w. Św. Janów w Toruniu. Prace konserwatorsko-rewaloryzacyjne - barokowa ambona. Prace konserwatorskie rokokowego epitafium biskupa Wojciecha Leskiego. 175 000,00 97 000,00 78 223,20 Remont budynku po byłej synagodze w Fordonie. 99 988,00 Konserwacja kościoła p.w. Św. Jakuba - elewacja nawy południowej. Kontynuacja prac konserwatorskich przy elewacjach kościoła paraf. w Gniewkowie. Prace remontowe więźby dachowej i wymiana pokrycia krużganków zespołu klasztornego w Skępem. Prace konserwatorsko-renowacyjne na trzech kamienicach ul. Piekary 35-37-39. Dokończenie konserwacji elewacji Katedry - kaplica Św. Kazimierza kościoła katedralnego. Adaptacja kamienicy mieszczańskiej na Muzeum Diecezjalne - pomieszczenia piwnicy. 200 000,00 50 000,00 150 000,00 35 561,62 200 000,00 50 000,00 Remont dachu kościoła p.w. Św. Trójcy w Byszewie. 80 000,00 Rewaloryzacja bud. Diecezji Bydgoskiej przy ul. Grodzkiej 1 - "Dom Polski", Etap 5. Wykonanie prac konserwatorskich na elewacji prezbiterium. Prace konserwatorskie i restauratorskie w zespole klasztornym - elewacja wschodnia. Prace konserwatorskie przy unikalnym wyposażeniu kościoła - intarsjowane drzwi do zakrystii. Naprawa więźby i poszycia dachu, zabezpieczenie dekoracji sztukatorskiej kolebki pozornej. Wymiana pokrycia dachowego kościoła par. p.w. Św. Katarzyny w Grzywnie. Kontynuacja remontu elewacji kościoła par. w Bierzgłowie elewacja północna. Izolacja przeciw-wilgociowa I drenaż ścian piwnicznych. Remont posadzki i ogrodzenia zabytkowej kaplicy Św. Barbary. Remont elewacji południowej i zachodniej (front.) kościoła Św. Marii Magdaleny w Biskupicach. 40 000,00 75 000,00 36 000,00 20 000,00 110 000,00 50 000,00 29 987,76 67 485,12 30 000,00 70 000,00 11

Parafia Rzym-Kat. p.w. Trójcy 35. Św., Książki 36. Michała Arch. w Czarnem 37. Wawrzyńca, Kijewo Król. Diecezja Włocławska, 38. Włocławek Parafia Prawosławna im. Św. 39. Mikołaja, Włocławek 40. Piotr Tuliszewski, Golub Dobrzyń 41. 42. Parafia Rzym-Kat. p.w. M.B. Wspomożycielki Wiernych Rojewo Anny, Łąsko Wielkie 43. Diecezja Bydgoska, Bydgoszcz 44. Trójcy, Raciąż Jana 45. Apostoła i Ewangelisty, Bydgoszcz Parafia Rzym-Kat. p.w. 46. Podwyższenia Krzyża Św. Górzno Rzymsko-katolicka Parafia 47. Wojskowa p.w. Św. Katarzyny, Toruń 48. Katarzyny - Fara, Brodnica 49. 50. 51. 52. Katarzyny, Golub-Dobrzyń Fundacja im. Krzywdów i Bieńków, Nieszawa Parafia Rzym-Kat. p.w. Nawiedzenia NMP, Markowice. Parafia Rzym-Kat. p.w. Imienia NMP, Inowrocław Parafia Rzym-Kat. pw. Św. 53. Trójcy, Strzelno Dom Zakonny Towarzystwa 54. Jezusowego, Bydgoszcz 55. Apostołów Piotra i Pawła, Bydgoszcz Parafia Rzym-Kat. p.w. Świętego 56. Krzyża, Inowrocław Parafia Rzym-Kat. p.w. 57. Chrystusa Króla w Jeleńczu 58. Roman Górski, Gościeradz 59. 60. 61. 62. 63. Józefa, Sitno Jakuba w Płonnem Kosmy i Damiana w Okoninie Sebastiana. Rywałd Królewski Jana Chrzciciela i Św. Jana Ewangelisty w Świerczynkach Kościół p.w. Trójcy Św. w Książkach Zabytki ruchome z wyposażenia kościoła Kościół p.w. Św. Wawrzyńca w Kijewie Królewskim Remont konstrukcji i wymiana pokrycia dachu, naprawa spękanych ścian. Renowacja, konserwacja i restauracja: prospektu organowego. Konserwacja i restauracja ołtarza bocznego prawego z kościoła Św. Wawrzyńca w Kijewie. 80 000,00 15 000,00 15 000,00 Dzwonnica na Pl. Kopernika 3 Remont elewacji neogotyckiej dzwonnicy. 70 000,00 Cerkiew Prawosławna we Włocławku, ul. Chopina 3/5 Budynek mieszkalny, Podzamek Golubski Kościół p.w. M.B. Wspomożycielki Wiernych w Rojewie Anny w Łąsku Wielkim. Budynek Gimnazjum Realnego przy ul. Grodzkiej 18 Kościół p.w. Św. Trójcy w Raciążu Kościół p.w. Św. Jana Apostoła i Ewangelisty w Bydgoszczy- Fordonie Kościół p.w. Podwyższenia Krzyża Św. w Górznie Kościół Garnizonowy p.w. Św. Katarzyny Aleksandryjskiej Kościół filialny p.w. MB Królowej Polski, tzw. szkolny Kościół p.w. Św. Katarzyny w Dobrzyniu Kościół i klasztor OO Franciszkanów w Nieszawie Zespół Klasztorny Karmelitów Trzewiczkowych w Markowicach Kościół p.w. Imienia NMP w Inowrocławiu Epitafium książąt kujawskich Aleksandra i Kazimierza Kościół p.w. Św. Andrzeja Boboli w Bydgoszczy Apostołów Piotra i Pawła w Bydgoszczy Kościół p.w. Św. Krzyża w Inowrocławiu Zespół kościoła filialnego p.w. Św. Bernarda w Kęsowie Założenie dworsko-parkowe w Gościeradzu Kościół p.w. Św. Józefa w Sitnie Organy w kościele p.w. Św. Jakuba w Płonnem Ambona z kościoła w Okoninie Polichromia prezbiterium kościoła p.w. Św. Sebastiana. Kościół p.w. ŚŚ. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty, Świerczynki Remont budynku cerkwi Parafii Prawosławnej Św. Mikołaja. Odbudowa translokowanej z Torunia willi fachwerkowej z 1902 roku z częściową rekonstrukcją. 40 000,00 70 000,00 Dokończenie prac remontowych dachu kościoła. 80 000,00 Remont elewacji kościoła w Łąsku Wielkim. 50 000,00 Przebudowa bud. przy ul. Grodzkiej 18 na potrzeby Wyższego Seminarium Duchownego Diecezji Bydgoskiej. Remont pokrycia dachowego kościoła p.w. Św. Trójcy w Raciążu. Remont pozostałych części dachu kościoła Św. Jana Apostoła i Ewangelisty. I etap prac konserwatorsko-restauratorskich ołtarza głównego z kościoła. Modernizacja kościoła Garnizonowego Św. Katarzyny Aleks. w Toruniu - dokończenie konserwacji elewacji. Remont dachu między kondygnacyjnego wieży kościoła szkolnego w Brodnicy. Wymiana więźby dachowej i pokrycia dachowego na kościele par. p.w. Św. Katarzyny w Dobrzyniu n/drwęcą. Odnowa elewacji bud. Klasztornego i kościoła klasztornego w Nieszawie. Wykonanie prac remontowych dachu zespołu klasztornego oraz muru wokół kościoła p.w. NMP w Markowicach. Remont dachu kościoła wymiana zniszczonej dachówki nad nawą gł. i prezbiterium. Prace konserwatorskie - epitafium książąt kujawskich Aleksandra i Kazimierza. Prace konserwatorskie wieży kościoła p.w. Św. Andrzeja Boboli w Bydgoszczy. Prace konserwatorskie 4 witraży ponad emporami kościoła. Podniesienie i stabilizacja chóru w kościele p.w. Świętego Krzyża w Inowrocławiu. Remont elewacji kościoła św. Bernarda i plebanii w Kęsowie z ociepleniem. Odbudowa dworku L. Wyczółkowskiego w Gościeradzu, po pożarze 23.01.2009 r. Prace remontowe przy dachu, więźbie dachowej i murach w obrębie dachu kościoła. Prace organmistrzowskie przywrócenie sprawności technicznej i walorów muzycznych. II etap prac konserwatorskich przy manierystycznej ambonie. Prace konserwatorskie polichromii na ścianach prezbiterium kościoła w Rywałdzie Królewskim. Konserwacja więźby dachowej wraz z wymianą pokrycia dachu wieży kościoła. 90 000,00 59 998,92 30 000,00 50 000,00 100 000,00 50 000,00 99 934,40 99 994,07 39 943,37 50 000,00 10 000,00 200 000,00 10 000,00 90 000,00 35 000,00 60 000,00 16 000,00 12 000,00 15 000,00 49 997,00 60 000,00 12

64. Chełmińskie Tow. Strzeleckie. Bractwo Kurkowe, Chełmno Mury miejskie w Chełmnie - Baszta Dominikańska Dokończenie robót bud. oraz prac konserwatorskich w baszcie Dominikańskiej w Chełmnie. 14 000,00 65. Jana Apostoła - Klasztor, Mogilno Kościół p.w. Św. Jana Apostoła i klasztor pobenedyktyński Prace remontowo-konserwatorskie wnętrza kościoła posadzka prezbiterium. 40 937,60 66. Polskie Radio Pomorza i Kujaw, Bydgoszcz Dom przy ul Gdańskiej 48 w Bydgoszczy Remont dachu z wymianą pokrycia, remont elewacji i tarasu budynku przy ul. Gdańskiej 48. 46 822,12 RAZEM 4 735 964,53 W roku 2010 budŝet przewidywał na dotacje do prac konserwatorskich, restauratorskich i robót budowlanych kwotę 3 150 000,00 zł. Celem zwiększenia poziomu finansowania ochrony dziedzictwa regionu, został przygotowany projekt partnerski p.n.: Ochrona dziedzictwa kulturowego województwa kujawsko-pomorskiego o wartości całkowitej 12 460 494,61 zł, na który złoŝono wniosek aplikacyjny o dofinansowanie z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego, w osi priorytetowej 3. Rozwój infrastruktury społecznej, działania 3.3. Rozwój infrastruktury kultury. Instytucja Zarządzająca (Zarząd Województwa Kujawsko-Pomorskiego) Uchwałą Nr 66/1133/10 z 26 sierpnia 2010 roku podjął decyzję o dofinansowaniu projektu kwotą 7 956 572,47 zł, stanowiącą 65 % udział środków UE EFRR w jego finansowaniu. Lider projektu województwo kujawsko-pomorskie zapewniło 15 % kwalifikowanych kosztów zadań, natomiast wymagany udział własny beneficjentów wynosił 20 % tych kosztów. Dotacja ze środków samorządu województwa objęła takŝe wnioskodawców, którzy ze względów regulaminowych nie mogli uczestniczyć w projekcie partnerskim RPO (podmioty skarbu państwa, przedsiębiorcy, właściciele prywatni). Łącznie w roku 2010 przyznano 110 dotacji, na kwotę 10 765 177,05 zł, w tym: ze środków województwa 3 150 000,00zł, ze środków RPO WK-P 7 615 177,05 zł. Rozliczono 107 dotacji na sumę 10 520 926,67 zł, w tym ze środków województwa 3 063 281,06 zł, ze środków RPO WK-P 7 457 645,61 zł. Koszty studium wykonalności, promocji i rozliczenia projektu wyniosły 437 533,32 zł. Tab. 2. Wykaz dotacji na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytkach udzielonych przez samorząd województwa w roku 2010. l.p. Wnioskodawca Obiekt cel dotacji 1. 2. 3. 4. Instytut Zootechniki - Państwowy Instytut Badawczy Zakład Karny nr 1 w Grudziądzu Bydgoska Sp-nia Spożywców w Bydgoszczy Piernik Helena, Gniewkowo Założenie dworskoparkowe w Kołudzie Wielkiej. Kościół p.w. Św. Krzyża (poklasztorny) w Grudziądzu Hala Targowa przy ul. Podwale 5 w Bydgoszczy Dom mieszkalny Rynek 14 w Gniewkowie kwota dofinansowania RPO kwota dotacji z budżetu województwa Kompleksowy remont dworu w Kołudzie Wielkiej. x 100 000,00 Naprawa tynków zewnętrznych, nadanie elewacji nowej kolorystyki części fasady frontowej, restauracja stolarki okiennej w fasadzie frontowej ze szkleniem witrażowym. Remont elewacji Hali Targowej - etap II, od strony ul. Magdzińskiego i Przy Zamczysku. Odtworzenie ceramicznego pokrycia dachu i konserwacja więźby dachowej. x 100 000,00 x 35 000,00 x 19 634,45 13

5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. Region Toruńsko- Włocławski NSZZ Solidarność, Toruń Piotr Tuliszewski, Golub- Dobrzyń Żnińska Kolej Powiatowa Sp. z o.o., Żnin Zarząd Oddziału Nadgoplańskiego PTTK w Kruszwicy Roman Górski, Gościeradz Woj. Stacja Sanitarno- Epidemiologiczna w Bydgoszczy "Polskie Radio Pomorza i Kujaw" Spółka Akcyjna w Bydgoszczy Zgrom. Sióstr Miłosierdzia św. Wincentego A'Paulo, Chełmno Parafia Rzym-Kat. p.w. Św. Wita w Słupach. Dom Zakonny Towarzystwa Jezusowego w Bydgoszczy Parafia Rzym-Kat. p.w. Św. Jakuba Apostoła w Mogilnie Parafia Rzym-Kat. p.w. Św. Anny w Radzyniu Chełmińskim Parafia Rzym-Kat. p.w. św. Michała Arch., Dąbrówka Parafia Rzym-Kat. p.w. Wniebowzięcia NMP w Chełmnie Gmina Miejska Aleksandrów Kujawski Parafia Rzym-Kat. p.w. Św. Michała Archanioła, Czarne Bartłomieja w Świedziebni Par. Rzym-Kat. p.w. Opieki Matki Bożej, Osięciny Parafia Prawosławna im. Mikołaja, Włocławek Trójcy, Kłótno Marcina, Wrocki Mateusza Apostoła, Sędzin Mikołaja, Inowrocław Kamienica przy ul. Piekary 35, 37, 39 w Toruniu Podzamek Golubski - willa z 1902 r. translokowana z Torunia Parowóz wąskotorowy Px-38 805 nr fabr. 727 Mysia Wieża w Kruszwicy Założenie dworskoparkowe w Gościeradzu Dom, ul. Kujawska 4 w Bydgoszczy Dom przy ul. Gdańskiej 48 w Bydgoszczy Kościół pw. ŚŚ. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty Wita w Słupach Kościół p.w. Św. Andrzeja Boboli w Bydgoszczy Jakuba Większego Apostoła - Fara w Mogilnie Kościół par. wraz z urządzeniem wnętrza Wyposażenie kościoła par. w Dąbrówce Kościół farny p.w. Wniebowzięcia NMP w Chełmnie Zespół Dworca Kolejowego w Aleksandrowie Kuj. Zabytki ruchome z wyposażenia kościoła Kościół filialny p.w. NMP w Księtem Kościół par, p.w. Opieki MB w Osięcinach Cerkiew Prawosławna Św. Mikołaja we Włocławku Trójcy w Kłótnie Marcina we Wrockach Mateusza Ap. w Sędzinie - ołtarz główny Mikołaja w Inowrocławiu Prace konserwatorsko-renowacyjne 3 kamienic, ul. Piekary 35-37-39. Etap II. Odbudowa translokowanej z Torunia willi fachwerkowej z 1902 roku z częściową rekonstrukcją spalonych partii poddasza. Naprawa oraz powrót na szlak kolejowy Żnin- Wenecja-Gąsawa lokomotywy parowej "LEON". Remont tarasu widokowego Mysiej Wieży w Kruszwicy. Odbudowa dworku Leona Wyczółkowskiego w Gościeradzu, po pożarze kontynuacja. Rewaloryzacja elewacji bud. WSS-E w Bydgoszczy, w tym termomodernizacja. Remont elewacji i tarasów budynku Radia PIK przy ul. Gdańskiej 48 w Bydgoszczy. Remont kościoła p.w. ŚŚ. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty: konstrukcja dachu; pokrycie; instalacja alarmowa; renowacja ścian i sufitów. Prace budowlano-konserwatorskie przy dachu, więźbie dachowej i murach w obrębie dachu kościoła w Słupach. Prace konserwatorskie posadzki kościoła p.w. Św. Andrzeja Boboli w Bydgoszczy. Wymiana pokrycia dachowego nad prezbiterium i zakrystią kościoła par. p.w. Św. Jakuba Większego w Mogilnie. Drugi etap prac konserwatorsko-rewaloryzacyjnych XVII-w. ołtarza głównego NMP. Konserwacja i restauracja I, II i III stacji drogi Krzyżowej z kościoła par. Św. Michała Archanioła w Dąbrówce. Ochrona dziedzictwa kulturowego miasta Chełmna - II etap. Rewitalizacja dworca kolejowego w Aleksandrowie. I etap - remont elewacji westybulu z portykiem. Prace remontowo konserwatorskie w kościele p.w. Św. Michała Archanioła w Czarnem. Wymiana pokrycia dachu oraz remont elewacji kościoła p.w. NMP w Księtem. Renowacja ceglanego ogrodzenia kościoła p.w. Opieki Matki Bożej w Osięcinach (etap końcowy). Prace konserwatorskie i restauratorskie przy ikonach cerkiewnych Parafii Prawosławnej p.w. Św. Mikołaja we Włocławku. Wymiana pokrycia dachu z blachy na dachówkę w kościele parafialnym p.w. Św. Trójcy w Kłótnie. Prace w XII-wiecznym kościele p.w. Św. Marcina - wymiana niezbędnej części konstrukcji oraz wymiana dachu z instalacją odgromową. Konserwacja i restauracja barokowego ołtarza głównego z figurami św. Piotra i Pawła z kościoła p.w. Św. Mateusza Apostoła w Sędzinie. Remont dachu kościoła p.w. Św. Mikołaja w Inowrocławiu etap: dach prezbiterium. x 60000,00 x 35000,00 x 80000,00 x 80000,00 x 35000,00 x 120000,00 x 120000,00 x 150000,00 x 40000,00 x 95000,00 x 50000,00 x 95000,00 x 7651,45 x 20000,00 x 100000,00 56875,00 13125,00 138125,00 31875,00 52042,44 12009,80 16250,00 3750,00 243750,00 56250,00 121875,00 28125,00 24375,00 5625,00 89375,00 20625,00 14

28. 29. 30. 31. 32. 33. 34. 35. Par. Rzym-Kat. p.w. NMP Wspomożycielki Wiernych, Rojewo Par. Rzym-Kat. p.w. Najświętszego Serca Pana Jezusa, Bydgoszcz Jana Chrzciciela w Nieżywięciu Barbary w Starogrodzie Michała Arch. w Siedlimowie Par. Rzym.-Kat. p.w. Wniebowzięcia NMP w Kcyni Par. Rzym.-Kat. p.w. Św. Jana Chrzciciela we Włocławku Par. p.w. Św. Jana Apostoła - Klasztor w Mogilnie Kościół par. p.w. NMP Wspomożycielki Wiernych w Rojewie Kościół par. p.w. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Bydgoszczy Jana Chrzciciela w Nieżywięciu Barbary w Starogrodzie Michała Archanioła w Siedlimowie Kościół p.w. Wniebowzięcia NMP w Kcyni Jana Chrzciciela we Włocławku Jana Apostoła w Mogilnie - ołtarz główny III etap prac remontowo-budowlanych kompleksu kościelnego w Rojewie. Remont pokrycia dachu kościoła Najświętszego Serca Pana Jezusa w Bydgoszczy. Renowacja i konserwacja elewacji kościoła par. w Nieżywięciu. Etap wieża. Prace konserwatorsko-rewaloryzacyjne barokowa ambona z kościoła Św. Barbary w Starogrodzie. Rekonstrukcja i odbudowa wieży przykościelnej oraz pokrycia dachu kościoła etap II. Restauracja i konserwacja malowideł ściennych w krużgankach odpustowych Stacja IX i X. Remont wieży kościoła parafialnego p.w. Św. Jana Chrzciciela we Włocławku. Prace konserwatorskie ołtarza barokowego głównego w kościele p.w. Św. Jana Apostoła w Mogilnie. 65000,00 15000,00 81250,00 18750,00 65000,00 15000,00 32500,00 7500,00 243750,00 56250,00 65000,00 15000,00 121875,00 28125,00 97500,00 22500,00 36. 37. 38. 39. 40. 41. 42. 43. 44. 45. 46. 47. 48. 49. 50. Mikołaja w Lubaniu Apostołów Piotra i Pawła w Ciechocinku Bartłomieja, Wabcz Kosmy i Damiana w Okoninie Klasztor BM Kapucynów w Rywałdzie Królewskim Bartłomieja, Unisław Apostołów Piotra i Pawła, Lembarg Par. Rzym-Kat. p.w. Podwyższenia Krzyża Świętego w Górznie Katarzyny Aleks., Sypniewo Trójcy w Strzelnie Trójcy w Strzelnie Par. Rzym-Kat. p.w. Podwyższenia Krzyża Św. Cekcyn Zgromadzenie Księźy Marianów, Warszawa Hieronima, Raciążek Marii Magdaleny, Wąwelno Mikołaja w Lubaniu Apostołów Piotra i Pawła w Ciechocinku Bartłomieja w Wałczu Kosmy i Damiana, Okonin Kościół p.w. Św. Sebastiana w Rywałdzie Król. Bartłomieja w Unisławiu Kościół fil. p.w. Dobrego Pasterza w Konojadach Kościół par p.w. Podwyższenia Krzyża Św. w Górznie Kościół par p.w. Św. Katarzyny Aleks. w Sypniewie Trójcy w Strzelnie - wyposażenie Trójcy w Strzelnie - wyposażenie Zespól Kościoła par. p.w. Podwyższenia Krzyża Św. w Cekcynie Kościół Rektoralny OO Marianów, Grudziądz Kościół par. p.w. Św Hieronima w Raciążku Kościół par. p.w. ŚŚ. Jakuba, Filipa i Marii M. w Wąwelnie Remont ogrodzenia wokół kościoła parafialnego p.w. Św. Mikołaja w Lubaniu, Gmina Lubanie. Wymiana pokrycia dachowego na kościele parafialnym p.w. Św. Apostołów Piotra i Pawła w Ciechocinku. Prace konserwatorskie przy elewacjach kościoła parafialnego p.w. Św. Bartłomieja w Wałczu. Prace konserwatorskie przy manierystycznej chrzcielnicy (I poł. XVII w.). Prace konserwatorskie polichromie na ścianie tęczowej kościoła p.w. Św. Sebastiana w Rywałdzie Królewskim. Kompleksowa konserwacja elewacji wieży kościoła p.w. Św. Bartłomieja w Unisławiu strona wschodnia i południowa. Naprawa więźby dachowej oraz wymiana pokrycia dachu nawy kościoła filialnego p.w. Dobrego Pasterza w Konojadach. II etap prac konserwatorsko restauratorskich dla głównego, zabytkowego ołtarza z kościoła p.w. Podwyższenia Świętego Krzyża w Górznie. Prace konserwatorskie przy barokowoklasycystycznym konfesjonale w kościele p.w. Św. Katarzyny w Sypniewie. Prace konserwatorskie przy zabytku ruchomym ołtarz główny z prezbiterium kościoła p.w. Św. Trójcy w Strzelnie. Etap II. Konserwacja epitafium książąt kujawskich Aleksandra i Kazimierza z kościoła p.w. Świętej Trójcy w Strzelnie. Etap II. Prace konserwatorskie elewacji frontowej z wieżą, naprawy lica muru ceglanego i scalenie kolorystyczne. Konserwacja ołtarza głównego w kościele OO. Marianów w Grudziądzu III etap: dokończenie (konserwacja I kondygnacji). I etap prace remontowe przy wieży i elewacji kościoła parafialnego p.w. Św. Hieronima w Raciążku. 56 875,00 13 125,00 162 500,00 37 500,00 243 750,00 56 250,00 24 375,00 5 625,00 65 000,00 15 000,00 81 250,00 18 750,00 211 250,00 48 750,00 65 000,00 15 000,00 18 330,00 4 230,00 40 625,00 9 375,00 8 125,00 1 875,00 40 625,00 9 375,00 65 000,00 15 000,00 105 625,00 24 375,00 II etap - konserwacja ołtarza Św. Krzyża. 40 625,00 9 375,00 15

51. 52. 53. 54. 55. 56. 57. 58. 59. Par. Rzym-Kat. p.w. Wniebowzięcia NMP w Toruniu Mikołaja, Gąsawa Antoniego w Toruniu Trójcy, Jeżewo Mikołaja, Gniewkowo Par. Rzym-Kat. p.w. ŚŚ. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty, Świerczynki Par. Rzym-Kat. p.w. ŚŚ. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty, Świerczynki Klasztor Franciszkanów (OFM) we Włocławku Katarzyny i Małgorzaty, Wielka Łąka Wyposażenie kościoła p.w. Wniebowzięcia NMP w Toruniu Mikołaja w Gąsawie - organy Wyposaż. kaplicy p.w. Św. Barbary na Barbarce Trójcy w Jeżewie wyposażenie Mikołaja i Konstancji w Gniewkowie Wyposaż. kościoła p.w. ŚŚ. Jana Chrzciciela. i Jana Ewangelisty. Wyposażenie kościoła p.w. ŚŚ. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty. Kościół i klasztor OO Reformatów we Włocławku Katarzyny i Małgorzaty, w Wielkiej Łące I etap prac konserwatorskich przy ołtarzu głównym Wniebowzięcia NMP z kościoła p.w. Wniebowzięcia NMP w Toruniu. Rekonstrukcja zabytkowych 8-głosowych organów mechanicznych w kościele par. p.w. Św. Mikołaja w Gąsawie. Prace konserwatorsko rewaloryzacyjne w kaplicy Św. Barbary rokokowy ołtarz główny z XVIII w. Konserwacja ołtarza Św. Józefa, 2 zwieńczeń ołtarzy z obrazami, 2 rzeźb Św. Sebastiana i Grzegorza. Kontynuacja prac konserwatorskich przy elewacjach kościoła parafialnego p.w. św. Mikołaja i Konstancji w Gniewkowie. Część druga prace konserwatorskorewaloryzacyjne przy regencyjnej ambonie. I etap prac konserwatorsko-rewaloryzacyjnych przy ołtarzu głównym w kościele św. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty w Świerczynkach. Prace konserwatorskie i restauratorskie murowanej bramy klasztoru i kościoła OFM we Włocławku z kutymi wrotami oraz rzeźbami. Prace dekarskie w kościele parafialnym pod wezwaniem Św. Katarzyny i Małgorzaty w Wielkiej Łące. 73125,00 16875,00 52812,50 12187,50 24375,00 5625,00 32500,00 7500,00 56875,00 13125,00 36562,50 8437,50 73125,00 16875,00 81250,00 18750,00 40625,00 9375,00 60. Powiat bydgoski, Bydgoszcz Oficyna dworska w Karolewie Renowacja Oficyny Dworskiej w Karolewie poprzez remont dachu i wymianę stolarki otworowej. 32 500,00 7 500,00 61. 62. 63. 64. 65. 66. 67. 68. 69. Ap. Piotra i Pawła w Wierzchucinie Królewskim Trójcy, Byszewo Anny, Łąsko Wielkie Par. Rzym-Kat. p.w. Wniebowzięcia NMP w Koronowie Katedralna par. rzym.- kat. p.w. ŚŚ. Jana Chrzciciela i Jana Apostoła w Toruniu Anny, Kościeszki Trójcy, Strzelno Katarzyny w Brodnicy Krzyża, Inowrocław Ap. Piotra i Pawła w Wierzchucinie Kościół par. p.w. Świętej Trójcy w Byszewie Anny w Łąsku Wlk. Kościół filialny p.w. Św. Andrzeja w Koronowie Kościół katedralny p.w. Św. Jana Chrzciciela i Św. Jana Apostoła Anny w Kościeszkach Romańska rotunda - kościół Św. Prokopa Kościół filialny p.w. MB Królowej Polski, ul. Kościelna 1 Kościół p.w. Św. Krzyża w Inowrocławiu Remont dachu kościoła p.w. Św. Apostołów Piotra i Pawła w Wierzchucinie. Remont dachu kościoła pw. Świętej Trójcy w Byszewie. Remont dachu kościoła p.w. Św. Anny w Łąsku Wielkim. Wymiana pokrycia dachowego kościoła filialnego p.w. Św. Andrzeja w Koronowie. Konserwacja elewacji gotyckiej Katedry p.w. ŚŚ. Jana Chrzciciela i Jana Apostoła w Toruniu - wieża, elewacja zachodnia. Całkowita konserwacja drewnianego kościoła Św. Anny w Kościeszkach. Konserwacja lica kamiennego i ceglanego na elewacjach południowej nawy i prezbiterium romańskiej Rotundy Św. Prokopa w Strzelnie. Remont dachu kościoła filialnego p.w. MB Królowej Polski w Brodnicy. Wykonanie płyty żelbetowej na podłodze kościoła kontynuacja. 81250,00 18750,00 65000,00 15000,00 69062,50 15937,50 73125,00 16875,00 243749,99 56250,00 20312,50 4687,50 162500,00 37500,00 121874,99 28125,00 20312,50 4687,50 70. 71. 72. 73. 74. Par. rzym.-kat. p.w. Św. Trójcy, Raciąż Par. rzym.-kat. p.w. Św. Trójcy, Raciąż Par. Rzym-Kat. p.w. Narodzenia NMP w Strzelcach Klasztor Zakonu B.M. Franciszkanów, Pakość Diecezja Toruńska - Kuria Diecezjalna, Toruń Kościół p.w. Św. Trójcy w Raciążu Kościół filialny p.w. Św. Jana Nepomucena w Dąbrówce wyposażenie Kościół par. p.w. Narodzenia NMP drewniany Zespół Kalwarii Pakość Kamienice mieszczańska, ul. Żeglarska 7 w Toruniu Remont elewacji południowej kościoła Św. Trójcy w Raciążu. Prace konserwatorskie i restauratorskie przy dwóch ołtarzach bocznych w kościele filialnym p.w. Św. Jana Nepomucena w Dąbrówce. Konserwacja wewnętrznych ścian prezbiterium i stropu nawy kościoła p.w. Narodzenia NMP w Strzelcach. Kaplica Dworzec Heroda z zespołu Kalwarii w Pakości remont kapitalny. Adaptacja Muzeum Diecezjalne. Etap przygotowania ekspozycji gotyckiej studni i hipocaustum, wykonanie schodów i konserwacji gotyckich ścian. 81250,00 18750,00 56875,00 13125,00 40625,00 9375,00 162500,00 37500,00 24375,00 5625,00 16

75. Par. Rzym-Kat. pw. Św. Prokopa w Kłóbce 76. Pałac Lubostroń 77. 78. 79. 80. 81. 82. 83. Ap. Piotra i Pawła, Kruszwica Fundacja im. Krzywdów i Bieńków, Nieszawa Par. Prawosławna Św. Mikołaja w Toruniu Par. Rzym-Kat. p.w. Niepokalanego Serca Maryi, Sośno Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej, Włocławek Par. katedralna p.w. Wniebowzięcia NMP, Włocławek Fundacja Kultury YAKIZA, Bydgoszcz 84. Gmina Łubianka 85. 86. 87. 88. 89. 90. 91. 92. 93. 94. 95. 96. 97. 98. Marii Magdaleny, Biskupice Par. Rzym-Kat. p.w. Wniebowzięcia NMP, Bierzgłowo Par. Rzym-Kat. p.w. Wniebowzięcia NMP, Bierzgłowo Jana Apostoła i Ewangelisty, Bydgoszcz Jadwigi, Nieszawa Par. Rzym.-Kat. p.w. Św. Trójcy, Runowo Krajeńskie Par. Rzym.-Kat. p.w. Św. Michała Archanioła, Wtelno Par. Rzym.-Kat. p.w. Zwiastowania NMP, Potulice Par. Rzym.-Kat. p.w. Św. Andrzeja Boboli, Sicienko Par. rzym.-kat. p.w. Św. Kazimierza Królewicza, Kruszyn Par. Rzym.-Kat. p.w. ŚŚ. Apostołów Piotra i Pawła, Tuczno Par. Rzym.-Kat. p.w. ŚŚ. Apostołów Piotra i Pawła, Wylatowo Par. Rzym.-Kat. p.w. Św. Małgorzaty, Kościelec Prowincja Św. Franciszka z Asyżu Zakonu Braci Mniejszych, Poznań Prokopa w Kłóbce Kompleks pałacowoparkowy w Lubostroniu Kolegiata romańska w Kruszwicy Kościół i klasztor OO Franciszkanów w Nieszawie Ikonostas z elementami dodatkowymi Kościół par. p.w. Niepokalanego Serca Maryi w Sośnie Dom, ul. Mickiewicza 6, Nieszawa Katedra p.w. Wniebowzięcia NMP we Włocławku Synagoga przy ul. 20 stycznia w Bydgoszczy Zespół pałacowoparkowy w Wybczu Marii Magdaleny wyposażenie Wiatrak w Bierzgłowie Kościół par. p.w. Wniebowzięcia NMP w Bierzgłowie Jana Apostoła i Ewangelisty w Bydgoszczy Jadwigi w Nieszawie Trójcy w Runowie Kraj. Michała Arch. we Wtelnie Kaplica grobowa Potulickich, ob. kościół parafialny w Potulicach Andrzeja Boboli w Sicienku Kazimierza Król. w Kruszynie Kościół par. ŚŚ. Apostołów Piotra i Pawła w Tucznie Kościół par. p.w. ŚŚ Piotra i Pawła w Wylatowie Małgorzaty w Kościelcu wyposażenie Wyposażenie kościoła p.w. Św. Piotra i Pawła w Toruniu Prace konserwatorskie wnętrz kościoła p.w. Św. Prokopa w Kłóbce. Renowacja zabytkowego kompleksu pałacowoparkowego w Lubostroniu - odrestaurowanie piwnic w fosie. Konserwacja kamiennego wątku wewnętrznych ścian kolegiaty w Kruszwicy. Odnowa elewacji budynku Klasztornego w Nieszawie. Prace konserwatorskie i restauratorskie przy ikonostasie z Parafii Prawosławnej p.w. Św. Mikołaja w Toruniu. Prace remontowo konserwatorskie: wymiana posadzki, renowacja elewacji kościoła parafialnego w Sośnie. Prace konserwatorsko-remontowe domu Stanisława Noakowskiego w Nieszawie (ob. muzeum). Osuszenie ścian zewnętrznych przyziemia i remont systemu odwodnienia dachów Katedry we Włocławku. 89 375,00 20 625,00 151 031,07 34 853,33 170 625,00 39 375,00 162 500,00 37 500,00 32 500,00 7 500,00 97 500,00 22 500,00 68 649,60 15 842,22 162 500,00 37 500,00 Kontynuacja remontu bud. Synagogi w Fordonie. 81 250,00 18 750,00 Remont elewacji bud. Szkoły Podstawowej w Wybczu. Konserwacja ołtarza Św. Marii Magdaleny w kościele w Biskupicach. Remont zabezpieczająco - wzmacniający wiatraka 'koźlaka' w Bierzgłowie. Remont elewacji kościoła par. w Bierzgłowie, kontynuacja. Konserwacja i restauracja pięciu drzwi drewnianych kościoła. Remont pokrycia dachowego na kościele par. p.w. Św. Jadwigi w Nieszawie. Konserwacja prezbiterium renesansowego kościoła w Runowie Krajeńskim. Wykonanie wewnętrznych tynków solochłonnych w kościele par. we Wtelnie. Naprawa więźby oraz prace konserwatorsko - restauratorskie przy dekoracji sztukatorskiej kolebki pozornej. Naprawa obróbek blacharskich na kościele parafialnym w Sicienku. Rekonstrukcja pierwotnej dekoracji elementów wyposażenia, i kolorystyki kościoła poewangelickiego w Kruszynie. Remont konstrukcji i pokrycia dachu kościoła Św. Apostołów Piotra i Pawła w Tucznie - II etap. Prace konserwatorskie i rewaloryzacja prezbiterium drewnianego kościoła p.w. Św. Ap. Piotra i Pawła w Wylatowie. Konserwacja ołtarza p.w. Najświętszego Serca Pana Jezusa z kaplicy północnej kościoła Św. Małgorzaty w Kościelcu. Konserwacja barokowego wyposażenia kościoła Św. Piotra i Pawła w Toruniu. 44 448,21 10 257,28 60 937,50 14 062,50 227 472,05 52 493,55 42 250,00 9 750,00 24 375,00 5 625,00 121 874,99 28 125,00 146 250,00 33 750,00 48 750,00 11 250,00 121 875,00 28 125,00 6 500,00 1 500,00 32 500,00 7 500,00 81 250,00 18 750,00 243 749,99 56 250,00 28 437,50 6 562,50 81 250,00 18 750,00 17

99. Klasztor OO Karmelitów Bosych w Zamartem Kościół i klasztor pobernardyński w Zamartem - wyposażenie Konserwacja i restauracja XVIII w. ołtarza bocznego p.w. Św. Jana Nepomucena, restauracja tynków wokół ołtarza w systemie WTA. 60 937,50 14 062,50 100. Par. Rzym.-Kat. p.w. Św. Katarzyny, Grzywna Katarzyny w Grzywnie Remont elewacji kościoła parafialnego p.w. Św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Grzywnie. 81 250,00 18 750,00 101. 102. 103. 104. 105. 106. 107. Par. Rzym.-Kat. p.w. Narodzenia NMP, Wenecja Zgromadzenie Sióstr Miłosierdzia św. Wincentego A'Paulo, Chełmno Par. Rzym.-Kat. p.w. Św. Katarzyny w Brodnicy Par. Rzym.-Kat. p.w. Św. Trójcy, Pruszcz Pomorski Towarzystwo Naukowe w Toruniu Par. Rzym.-Kat. p.w. Św. Maksymiliana i Pierwszych Polskich Męczenników w Płonkowie Par. Rzym.-Kat. p.w. Miłosierdzia Bożego, Bydgoszcz Kościół par. p.w. Narodzenia NMP w Wenecji wyposażenie Kościół p.w. Św. Wawrzyńca wraz z klasztorem w Bysławku Katarzyny w Brodnicy Kościoła filialny p.w. Podwyższ. Krzyża Św. i Św. Andrzeja Boboli w Wałdowie Budynek Książnicy Miejskiej, ob. TNT w Toruniu Stanowisko archeologiczne - teren cmentarza przykościelnego w Płonkowie Kościół par. p.w. Miłosierdzia Bożego w Bydgoszczy Konserwacja i restauracja ołtarza głównego z gotyckim obrazem Matki Boskiej z Dzieciątkiem z XV w. Wymiana stolarki okiennej w budynku klasztornym w Bysławku. Konserwacja i rewaloryzacja elewacji kaplicy Św. Krzyża Kościoła Św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Brodnicy. Remont konserwatorski neorenesansowego kościoła filialnego w Wałdowie p.w. Podwyższenia Krzyża Świętego i Św. Andrzeja Boboli. Renowacja dachu kamienicy TNT - pokrycie w papie i opierzenia blacharskie. Rewitalizacja obszaru z reliktami drewnianego kościoła z XVIII w. i cmentarza przykościelnego na terenie Parku Kulturowego Kościół p.w. Św. Oswalda w Płonkowie. Renowacja stropu w kościele p.w. Miłosierdzia Bożego w Bydgoszczy etap I. 16250,00 3750,00 46150,00 10650,00 97500,00 22500,00 233508,28 53886,52 26639,00 6147,46 48750,00 11250,00 48750,00 11250,00 RAZEM 7 457 645,61 3 063 281,06 4.2. Wsparcie udzielone na ochronę i zachowanie dziedzictwa kulturowego w ramach funduszy strukturalnych. A. Regionalny Program Operacyjny Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2007-2013 Oprócz wsparcia finansowego w postaci udzielanych z budŝetu dotacji na prace konserwatorskie, restauratorskie i roboty budowlane przy zabytkach województwo stworzyło wiele mechanizmów, dzięki którym moŝna pozyskać środki na wymienione prace. Jednym z nich jest Regionalny Program Operacyjny Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2007-2013 (jeden z 16 programów regionalnych dla realizacji Strategii Rozwoju Kraju na lata 2007 2015 i Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia na lata 2007 2013 w zakresie polityki wzrostu konkurencyjności i wyrównywania szans rozwojowych planowanych przez samorządy województw), będący podstawowym instrumentem realizacji celów Strategii Rozwoju Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2007-2020. Głównym celem Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2007 2013 jest tworzenie warunków dla poprawy konkurencyjności województwa oraz spójności społecznogospodarczej i przestrzennej jego obszaru. 18