OCENA STANU ZDROWIA LUDNOŚCI ZAMIESZKAŁEJ NA TERENIE MIASTA CHEŁM ZA 2013 ROK

Transkrypt

1 OCENA STANU ZDROWIA LUDNOŚCI ZAMIESZKAŁEJ NA TERENIE MIASTA CHEŁM ZA 213 ROK Chełm, 214 rok

2 Spis treści Demografia... 3 Ludność miasta Chełm...3 Przyrost naturalny w mieście Chełm...5 Analiza urodzeń w mieście Chełm...6 Analiza umieralności... 6 Stan zdrowia dzieci i młodzieży do 18 roku życia...16 Stan zdrowia osób powyżej 18 roku życia...17 Analiza sytuacji epidemiologicznej...22 Analiza struktury hospitalizacji...23 Działania profilaktyczne podejmowane przez Miejski Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Chełmie Posumowanie Ocena stanu zdrowia ludności zamieszkałej na terenie miasta Chełm za 213 rok 2 z 31

3 Demografia Ludność miasta Chełm Na dzień 31 grudnia 213r. ludność miasta Chełm wynosiła osób (w 212r osób, w tym 3 99 mężczyzn i kobiet), w tym: mężczyzn i kobiet. Z powyższego wynika, iż liczba ludności Chełma nadal się zmniejsza, w porównaniu do 25r. łącznie ubyło mieszkańców, co potwierdza prognozę dla powiatów i miast na prawach powiatu oraz podregionów na lata Głównego Urzędu Statystycznego (GUS), z której wynika, iż liczba ludności miasta Chełm nadal systematycznie będzie spadać. Szacuje się, że w 235r osoby, w tym ponad 26 tys. mężczyzn i ponad 3 tys. kobiet. Wykres nr 1 Liczba ludności Chełma (faktyczne miejsce zamieszkania) w latach Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Baza Demografia Głównego Urzędu Statystycznego Wśród mieszkańców miasta, osoby są w wieku przedprodukcyjnym (do 17 roku życia), osób w wieku produkcyjnym (osoby zdolne do pracy: mężczyźni w wieku lat i kobiety lat) oraz osoby w wieku poprodukcyjnym. Na 1 osób w wieku produkcyjnym przypadają 29 osoby w wieku poprodukcyjnym (w 22r. wskaźnik ten wynosił 19,8, a w 212 roku 27,3 osoby). Przy czym na 1 osób w wieku przedprodukcyjnym przypada 118 osób w wieku poprodukcyjnym (w 22r. wskaźnik ten wynosił 56,4, a w 212 roku 11,9 osoby). Z powyższego wynika, iż w ogólnej liczbie Chełmian zwiększa się udział osób po 6 roku życia, obecnie seniorzy stanowią 18,9% społeczności miasta. Ocena stanu zdrowia ludności zamieszkałej na terenie miasta Chełm za 213 rok 3 z 31

4 Wykres nr 2 Liczba mieszkańców miast Chełm w 25r.,212r. i 213r. (faktyczne miejsce zamieszkania) w ujęciu procentowym w podziale na: ludność w wieku przedprodukcyjnym, produkcyjnym, poprodukcyjnym) 18,9 % ludności w wieku poprodukcyjnym 18 13,7 65,1 % ludności w wieku produkcyjnym 65,9 66,7 16 % ludności w wieku przedprodukcyjnym 16,1 19, Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Banku Danych Lokalnych Głównego Urzędu Statystycznego Na liczbę ludności mają wpływ różne czynniki, w tym np. urodzenia żywe, zgony, ale również migracje ludności (emigracje i imigracje). Z danych statystycznych Głównego Urzędu Statystycznego prezentujących ruch naturalny i wędrówkowy ludności 1 miasta Chełm wynika, iż w 213r. zanotowano odpływ mieszkańców w liczbie 835 osób (wymeldowania na pobyt stały) oraz napływ ludności w liczbie 469 osób (zameldowania na pobyt stały). Z powyższego wynika, że w 213r. saldo migracji wyniosło minus 366 osób. Wg kierunków wskazywanych migracji, mieszkańcy miasta Chełm najczęściej meldowali się kolejno: na wsi, w miastach oraz za granicą. Podobnie sytuacja kształtuje się w przypadku zameldowań, najczęściej do miasta Chełm migrują ludzie ze wsi. Województwo lubelskie w 213r. zamieszkiwało osób, co stanowi spadek w porównaniu do danych zarówno z roku poprzedniego o 9 51 osób (212r osób) jaki i w stosunku do 211r. o osób (211r osób). Miasto Chełm jest nadal drugim, pod względem liczby mieszkańców, miastem województwa. 1 Źródło: Bank Danych Lokalnych Głównego Urzędu Statystycznego Migracje wewenętrzne i zagraniczne oraz Stan ludności i ruch naturalny w 213r. Ocena stanu zdrowia ludności zamieszkałej na terenie miasta Chełm za 213 rok 4 z 31

5 Wykres nr 3 Liczba mieszkańców miast województwa lubelskiego w 213r. (faktyczne miejsce zamieszkania) Lublin Chełm Zamość Biała Podlaska 1 5 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Banku Danych Lokalnych Głównego Urzędu Statystycznego Przyrost naturalny w mieście Chełm W 213r. odnotowano 528 urodzeń żywych oraz 63 zgonów. Ujemny przyrost naturalny wyniósł minus 12 osoby (w 212r. - minus 1 osoba, w 211r. - minus 43 osoby, w 21r. - minus 6 osób), w tym wśród mężczyzn odnotowano przyrost naturalny minus 43, a wśród kobiet przyrost naturalny wyniósł minus 59. W mieście Chełm wskaźnik przyrostu naturalnego na 1 mieszkańców wyniósł minus 1,6. Dla porównania: średnia wojewódzka to minus 1,4, przy czym w Lublinie i Zamościu odnotowano dodatni przyrost naturalny: Lublin,1 (wskaźnik na 1 mieszkańców) i Zamość,3 (wskaźnik na 1 mieszkańców). Wykres nr 4 Urodzenia i zgony mieszkańców Chełma w latach r Urodzenia Zgony Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Banku Danych Lokalnych Głównego Urzędu Statystycznego Ocena stanu zdrowia ludności zamieszkałej na terenie miasta Chełm za 213 rok 5 z 31

6 Analiza urodzeń w mieście Chełm W 213r. zanotowano 534 urodzenia, w tym 528 urodzeń żywych (212r ) i 6 urodzeń martwych (212r. - 1). Wśród narodzonych: 276 stanowiły noworodki płci męskiej (212r. - 31) i 258 noworodki płci żeńskiej (212r ). Przeciętne dalsze trwanie życia u nowo narodzonych mieszkańców podregionu chełmsko - zamojskiego szacuje się na około 72,4 lat dla noworodków płci męskiej oraz 81,5 lat dla noworodków płci żeńskiej 2. Wykres nr 5 Liczba urodzeń żywych w mieście Chełm w latach Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Banku Danych Lokalnych Głównego Urzędu Statystycznego Analiza umieralności W 213r. odnotowano 63 zgonów mieszkańców Chełma (liczba wg stałego miejsca zamieszkania), w tym 316 mężczyzn i 314 kobiety, 6 zgonów odnotowano wśród dzieci do lat. W porównaniu do roku poprzedniego, liczba zgonów mieszkańców miasta zwiększyła się o 63 i jest jedną z najwyższych na przestrzeni ostatnich dziewięciu lat (wyższą liczbę zgonów zanotowano jedynie w 21r ). Wykres nr 6 Zgony mieszkańców Chełma w latach Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Banku Danych Lokalnych Głównego Urzędu Statystycznego 2 Źródło: Bank Danych Lokalnych Głównego Urzędu Statystycznego - Przeciętne dalsze trwanie życia w 213r. według podregionów Ocena stanu zdrowia ludności zamieszkałej na terenie miasta Chełm za 213 rok 6 z 31

7 W 213r. wskaźnik zgonów na 1 tysięcy ludności danej płci i grupy wieku dla województwa lubelskiego wyniósł 157,6 w tym: 114,6/1 tys. mężczyzn i 979,5/1 tys. kobiet. Podobny wskaźnik dla miasta Chełm to 959,9/1 tys. mieszkańców. A zatem liczba zgonów wśród mieszkańców Chełma w przeliczeniu na 1 tysięcy ludności danej płci i grupy wieku jest niższa od średniej wojewódzkiej, jak również od średniej krajowej wynoszącej 15,9/1 tys. Wykres nr 7 Zgony mieszkańców miasta Chełm w podziale na przyczyny w 212r Choroby układu krążenia Objawy, cechy chorobowe oraz nieprawodłowe wyniki badań gdzie indziej niesklasyfikowane Nowotwory Choroby układu oddechowego Choroby układu trawiennego Zewnętrzne przyczyny zachorowania i zgonu 153 Inne Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Baza Demografia Głównego Urzędu Statystycznego Według danych za 212r. 3 do najczęstszych przyczyn zgonów 4 mieszkańców Chełma zalicza się: 1) choroby układu krążenia (263 zgony); 2) nowotwory (153 zgony), w tym nowotwory złośliwe (151 zgonów) i nowotwory niezłośliwe (2 zgony); 3) objawy, cechy chorobowe oraz nieprawidłowe wyniki badań klinicznych i laboratoryjnych jednostek chorobowych gdzie indziej niesklasyfikowane (41 zgonów), w tym niedokładnie określone lub nieznane przyczyny umieralności, tj. nagła śmierć i śmierć nieoczekiwana (23 zgony) oraz starość (18 zgonów); 4) choroby układu trawiennego (29 zgonów), 5) zewnętrzne przyczyny zachorowania i zgonu (27 zgonów); 6) choroby układu oddechowego (24 zgony). W porównaniu do danych z 211r. zwiększyła się liczba zgonów spowodowanych nowotworami oraz objawami, cechami chorobowymi oraz nieprawidłowymi wynikami badań 3 Dane dotyczące zgonów według przyczyn za 213r. będą dostępne w 215r. 4 Wg Światowej Organizacji Zdrowia (WH) do przyczyn zgonów zalicza się: choroby, stany chorobowe, które kończą się, albo wiodą do śmierci; urazy, które kończą się, albo wiodą do śmierci, okoliczności wypadku lub użycia przemocy, które powodują ww. urazy. Ocena stanu zdrowia ludności zamieszkałej na terenie miasta Chełm za 213 rok 7 z 31

8 klinicznych i laboratoryjnych jednostek chorobowych gdzie indziej niesklasyfikowanych. Porównując do 211r., w którym odnotowano 147 zgonów spowodowanych nowotworami (w 21r zgony spowodowane nowotworami), liczba podobnych przypadków wzrosła. Nadal większość osób, które umierają w ten sposób stanowią mężczyźni około 52% zgonów spowodowanych nowotworami. W 212r. najwięcej zgonów kobiet spowodowanych było przez: 1) choroby układu krążenia (147 zgonów), 2) nowotwory (73 zgony), 3) objawy, cechy chorobowe oraz nieprawidłowe wyniki badań klinicznych i laboratoryjnych jednostek chorobowych gdzie indziej niesklasyfikowane (18 zgonów), w tym 12 zgonów starość, 5 zgonów nagła śmierć, przyczyna nieznana, 1 zgon śmierć nieoczekiwana, 4) choroby układu trawiennego (1 zgonów), w tym alkoholowa marskość wątroby (1 zgon), 5) choroby układu oddechowego (1 zgonów), 6) zewnętrzne przyczyny zachorowania i zgonu (1 zgonów), 7) choroby układu nerwowego (6 zgonów), 8) zaburzenia wydzielania wewnętrznego, stanu odżywiania i przemiany metabolicznej (5 zgonów). Wykres nr 8 Zgony kobiet - mieszkanek Chełma w latach w podziale na przyczyny zgonów Średnia (21) Nowotwory Choroby układu nerwowego Choroby układu krążenia Objawy, cechy chorobowe oraz nieprawidłowe wy niki badań kliniczny chi laboratory jny ch jednostek chorobowy ch gdzie indziej niesklasy f ikowane Choroby układu trawiennego Choroby układu oddechowego choroby układu moczowo - płciowego Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Baza Demografia Głównego Urzędu Statystycznego Ocena stanu zdrowia ludności zamieszkałej na terenie miasta Chełm za 213 rok 8 z 31

9 Z analizy porównawczej danych z lat wynika, że więcej kobiet zmarło z powodu: 1) chorób układu krążenia, 2) nowotworów, 3) objawów, cech chorobowych oraz nieprawidłowych wyników badań klinicznych i laboratoryjnych jednostek chorobowych gdzie indziej niesklasyfikowanych. Zmniejszyła się liczba zgonów kobiet spowodowanych chorobami układu krążenia, objawami, cechami chorobowymi oraz nieprawidłowymi wynikami badań klinicznych i laboratoryjnych jednostek chorobowych gdzie indziej niesklasyfikowane, chorobami układu trawiennego oraz układu moczowo płciowego. Jednak różnice pomiędzy danymi z poszczególnych lat nie są na tyle duże, aby zmieniły istniejące tendencje choroby układu krążenia oraz nowotwory to dwie podstawowe przyczyny zgonów wśród kobiet. Trzecią przyczynę zgonu kobiet stanowią objawy, cechy chorobowe oraz nieprawidłowe wyniki badań klinicznych i laboratoryjnych jednostek chorobowych gdzie indziej niesklasyfikowanych, tj. starość, nagła śmierć, przyczyna nieznana czy śmierć nieoczekiwana. Najwięcej zgonów wśród mężczyzn w 212r. spowodowanych było przez: 1) choroby układu krążenia (116 zgonów), 2) nowotwory (8 zgonów), 3) objawy, cechy chorobowe oraz nieprawidłowe wyniki badań klinicznych i laboratoryjnych jednostek chorobowych gdzie indziej niesklasyfikowane (23 zgony), w tym niedokładnie określone lub nieznane przyczyny umieralności (6 zgonów), śmierć nieoczekiwana (6 zgonów) oraz starość (6 zgonów), 4) choroby układu trawiennego (19 zgonów), w tym alkoholowa choroba wątroby, tj. alkoholowa marskość wątroby lub niewydolność (7 zgonów), 5) zewnętrzne przyczyny zachorowania i zgonu (17 zgonów), 6) choroby układu oddechowego (14 zgonów), w tym inna przewlekła zaporowa choroba płuc (9 zgonów), 7) choroby układu moczowo płciowego (6 zgonów). Ocena stanu zdrowia ludności zamieszkałej na terenie miasta Chełm za 213 rok 9 z 31

10 Wykres nr 9 Zgony mężczyzn - mieszkańców Chełma w latach w podziale na przyczyny zgonów Nowotwory Zewnetrzne przy czy ny zgonu Choroby układu krążenia Objawy, cechy chorobowe oraz nieprawidłowe wy niki badań kliniczny chi laboratory jny ch jednostek chorobowy ch gdzie indziej niesklasy f ikowane Choroby układu oddechowego Choroby układu trawiennego choroby układu moczowo - płciowego Średnia (21) Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Baza Demografia Głównego Urzędu Statystycznego Z analizy porównawczej danych z lat wynika, że wśród mężczyzn wzrosła liczba zgonów z powodu: 1) nowotworów, 2) objawów, cech chorobowych oraz nieprawidłowych wyników badań klinicznych i laboratoryjnych jednostek chorobowych gdzie indziej niesklasyfikowanych. Zmniejszyła się liczba zgonów mężczyzn spowodowanych: 1) chorobami układu krążenia, 2) zewnętrznymi przyczynami zgonów, 3) chorobami układu oddechowego, 4) chorobami układu trawiennego. Powyższe zmiany nie są na tyle duże, aby zmieniły istniejące tendencje, gdyż znajdują się na podobnym poziomie, jak dane z 29r. Trzy podstawowe przyczyny zgonów wśród mężczyzn to choroby układu krążenia, nowotwory oraz objawy, cechy chorobowe oraz nieprawidłowe wyniki badań klinicznych i laboratoryjnych jednostek chorobowych gdzie indziej niesklasyfikowane. Na wysokim poziomie odnotowuje się zgony spowodowane chorobami układu trawiennego, przy czym blisko połowę z nich stanowią konsekwencję nadużywania alkoholu. Zamierzone zatrucie przez narażenie na alkohol odnotowano jako przyczynę zgonów jedynie wśród mężczyzn. Ocena stanu zdrowia ludności zamieszkałej na terenie miasta Chełm za 213 rok 1 z 31

11 Z danych statystycznych prezentujących przyczyny zgonów mieszkańców miasta Chełm w 212r. wynika, że podstawową przyczyną śmierci są choroby układu krążenia (263 zgony), w tym: 1) choroby tętnic, tętniczek i naczyń włosowatych 19 zgonów (w 211r zgony), w tym 16 zgonów spowodowanych miażdżycą (w 211r zgony), 2) inne choroby serca 8 zgonów (w 211r zgonów), w tym 57 zgonów spowodowanych niewydolnością serca (w 211r zgonów), 3) choroby naczyń mózgowych 38 zgonów (w 211r zgony), w tym 17 zgonów spowodowanych zawałem mózgu (w 211r zgonów), 4) choroby niedokrwienne serca 28 zgonów (w 211r zgony), w tym 15 zgonów spowodowanych ostrym zawałem serca (w 211r zgony), 5) choroba nadciśnieniowa 6 zgonów (w 211r. - 6 zgonów),wszystkie spowodowane chorobą nadciśnieniową z zajęciem serca, 6) zespół sercowo płucny i choroby krążenia płucnego 2 zgony (w 211r. - 1 zgon). Podsumowując: miażdżyca, niewydolność serca, zawał mózgu oraz ostry zawał serca to najczęstsze przyczyny zgonów zaliczanych do chorób układu krążenia. Wykres nr 1 Zgony mieszkańców miasta Chełm z powodu chorób układu krążenia w 212r. w podziale na płeć Kobiety Średnia (Kobiety ) Mężczyźni Miażdży ca Niewy dolność serca Zawał mózgu Ostry zawał serca Zatrzy manie krążenia Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Baza Demografia Głównego Urzędu Statystycznego Z porównania danych dotyczących zgonów spowodowanych chorobami układu krążenia wynika, iż kobiety zdecydowanie częściej umierały z powodu miażdżycy i zawałów mózgu, Ocena stanu zdrowia ludności zamieszkałej na terenie miasta Chełm za 213 rok 11 z 31

12 mężczyźni natomiast z powodu: niewydolności serca, ostrego zawału serca oraz zatrzymania krążenia. Z informacji publikowanych przez Główny Urząd Statystyczny wynika, że w 212r. z powodu nowotworów złośliwych zmarło 151 mieszkańców miasta Chełm. W 212r. najwięcej mężczyzn umierało kolejno na nowotwory złośliwe: 1) narządów oddechowych i klatki piersiowej 37 zgonów, w tym 36 zgonów spowodowanych nowotworem złośliwym oskrzela i płuca, 2) narządów trawiennych 15 zgonów, w tym spowodowanych: nowotworem żołądka (2 zgony), nowotworem odbytnicy (2 zgony), nowotworem jelita grubego (4 zgony), trzustki (6 zgonów), 3) układu moczowego 6 zgonów, w tym 4 przypadki nowotwór złośliwych nerki i 2 pęcherza moczowego, 4) męskich narządów płciowych 5 zgonów, 5) mózgu 3 zgony, 6) niedokładnie określone, wtórne i o nieokreślonym umiejscowieniu 4 zgony. Wykres nr 11 Zgony mężczyzn mieszkańców Chełma z powodu nowotworów złośliwych w latach Średnia (21) Narządów trawienny ch Układu moczowego Narządów oddechowy ch i klatki piersiowej Męskich narządów płciowy ch Nowotwory niedokładnie określone, wtórne i o nieokreślony m umiejscowieniu Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Baza Demografia Głównego Urzędu Statystycznego Z analizy porównawczej danych dotyczących zgonów z powodu nowotworów złośliwych w latach wynika, że zwiększyła się liczba mężczyzn, którzy zmarli z powodu Ocena stanu zdrowia ludności zamieszkałej na terenie miasta Chełm za 213 rok 12 z 31

13 nowotworów złośliwych narządów oddechowych i klatki piersiowej oraz męskich narządów płciowych. Liczba zgonów mężczyzn spowodowanych nowotworem złośliwym narządów oddechowych i klatki piersiowej zwiększyła się ponad dwukrotnie i stanowi najwyższą wartość zgonów spowodowanych nowotworami złośliwymi na przestrzeni ostatnich pięciu lat. Zmniejszyła się liczba zgonów z powodu nowotworów złośliwych narządów trawiennych, układu moczowego oraz nowotworów niedokładnie określonych, wtórnych i o nieokreślonym umiejscowieniu. W 212r., podobnie jak w roku poprzednim, jedynym nowotworem złośliwym męskich narządów płciowych był nowotwór złośliwy gruczołu krokowego (5 zgonów). W 212r. najwięcej kobiet umierało kolejno na nowotwory złośliwe: 1) narządów trawiennych 21 zgonów, 2) narządów oddechowych i klatki piersiowej, w tym nowotworów złośliwych oskrzela i płuc 14 zgonów, 3) żeńskich narządów płciowych 11 zgonów, w tym: nowotwór złośliwy szyjki macicy 3 zgony, nowotwór złośliwy jajnika 4 zgony, 4) sutka 9 zgonów, 5) układu moczowego 6 zgonów, 6) niedokładnie określonych, wtórnych i o nieokreślonym umiejscowieniu 4 zgony. Wykres nr 12 Zgony kobiet mieszkańców Chełm z powodu nowotworów złośliwych w latach Narządów oddechowy ch i klatki piersiowej Narządów trawienny ch Żeńskich narządów płciowy ch Sutka Układu moczowego 6 Mózgu Średnia (21) Nowotwory niedokładnie określone, wtórne i o nieokreślony m umiejscowieniu 4 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Baza Demografia Głównego Urzędu Statystycznego Ocena stanu zdrowia ludności zamieszkałej na terenie miasta Chełm za 213 rok 13 z 31

14 Z analizy porównawczej danych dotyczących zgonów z powodu nowotworów złośliwych w latach wynika, że zwiększyła się liczba kobiet, które umarły z powodu nowotworów złośliwych układu moczowego, narządów oddechowych i klatki piersiowej oraz narządów trawiennych, przy czym liczba zgonów kobiet z powodu nowotworów złośliwych układu trawiennego osiągnęła najwyższą wartość od 29 roku. Zmniejszyła się liczba zgonów z powodu nowotworów złośliwych sutka, mózgu i żeńskich narządów płciowych. Z przedstawionych powyżej danych wynika, iż liczba nowotworów złośliwych wzrasta, w 1999r. z tego powodu odnotowano 125 zgonów, w 212r zgony. Z powodu nowotworów w latach zmarło łącznie 993 mieszkańców miasta Chełm płci męskiej oraz 843 osoby płci żeńskiej. Zjawiska demograficzne zachodzące w polskiej populacji wskazują, że liczba zachorowań i zgonów z powodu nowotworów złośliwych w Polsce będzie prawdopodobnie nadal rosła w najbliższych dekadach. Zachorowalność i umieralność z powodu nowotworów złośliwych wskazują bowiem silną zależność od wieku, z czym związana jest długość ekspozycji na czynniki rakotwórcze. Można przypuszczać, iż podobne trendy obecne będą również w województwie lubelskim oraz mieście Chełm. Wykres nr 13 Zgony mężczyzn mieszkańców Chełm z powodu nowotworów złośliwych w latach Nowotwór złośliwy oskrzela i płuc Nowotwór jelita grubego Nowotwór gruczołu krokowego Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Baza Demografia Głównego Urzędu Statystycznego Z danych zaprezentowanych na powyższym wykresie (wykres nr 13) wynika, iż liczba zgonów mężczyzn spowodowanych nowotworami: jelita grubego i gruczołu krokowego wykazuje tendencję Ocena stanu zdrowia ludności zamieszkałej na terenie miasta Chełm za 213 rok 14 z 31

15 wzrostową. Następuje spadek w liczbie zgonów spowodowanych nowotworem oskrzeli i płuc. Wykres nr 14 Zgony kobiet mieszkańców Chełm z powodu nowotworów złośliwych w latach Nowotwór oskrzela i płuca Nowotwór jelita grubego Nowotwór sutka Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Baza Demografia Głównego Urzędu Statystycznego Z danych zaprezentowanych na powyższym wykresie (wykres nr 14) wynika, iż liczba zgonów kobiet spowodowanych nowotworami: oskrzeli i płuc, jelita grubego i sutka wykazuje tendencję wzrostową. W 212r. odnotowano 17 zgonów mężczyzn spowodowanych zewnętrznymi przyczynami, w porównaniu do lat ubiegłych, liczba przedmiotowych zgonów zmniejszyła się (31 zgonów 29r., 27 zgonów 21r., 34 zgony 211r.) Do najczęstszych przyczyn zgonów zewnętrznych wśród mężczyzn zalicza się kolejno te spowodowane przez: 1) zamierzone samouszkodzenie (8 zgonów), w tym zamierzone: a) zatrucie przez narażenie na alkohol (3 zgony), b) samouszkodzenie przez powieszenie, zadzierzgnięcie i zadławienie (5 zgonów), 2) upadki (5 zgonów), 3) utonięcie (2 zgony), 4) uraz pieszego, rowerzysty oraz użytkownika samochodu w wypadku komunikacyjnym (1 zgon), 5) pożar (1 zgon). Około 47% zgonów mężczyzn spowodowanych przyczynami zewnętrznymi stanowią zamierzone samouszkodzenia, czyli samobójstwa. Ocena stanu zdrowia ludności zamieszkałej na terenie miasta Chełm za 213 rok 15 z 31

16 W 212r. odnotowano 1 zgonów kobiet spowodowanych zewnętrznymi przyczynami (w 21r. - 4 zgony, w 211r. - 1 zgonów) w tym: 1) wypadkiem komunikacyjnym (3 zgony), 2) upadkiem (3 zgony), 3) utonięciem (1 zgon), 4) pożarem (1 zgon), 5) zamarznięciem (1 zgon), 6) zamierzonym samouszkodzeniem (1 zgon). Stan zdrowia dzieci i młodzieży do 18 roku życia Według danych Lubelskiego Urzędu Wojewódzkiego w 213r dzieci i młodzieży do 18 roku życia było objętych podstawową opieką zdrowotną, u 1 16 z nich stwierdzono schorzenie po raz pierwszy w danym roku. Najwyższy udział w chorobowości dzieci i młodzieży do 18 roku życia w 213r. miały kolejno: 1) alergie, w tym: dychawica oskrzelowa, alergia skórna, alergia pokarmowa, 2) zniekształcenie kręgosłupa, 3) niedokrwistość, 4) choroby układu moczowego, 5) zaburzenia refrakcji i akomodacji, 6) choroby tarczycy, 7) otyłość. Najwyższy udział w zachorowalności dzieci i młodzieży do 18 roku życia w 213r. miały kolejno: 1) alergie, w tym: dychawica oskrzelowa, alergia pokarmowa, alergia skórna, 2) niedokrwistość, 3) zniekształcenie kręgosłupa, 4) inne wady rozwojowe, 5) choroby układu moczowego. Ocena stanu zdrowia ludności zamieszkałej na terenie miasta Chełm za 213 rok 16 z 31

17 Wykres nr 15 Zachorowalność dzieci i młodzieży do 18 roku życia będących pod opieką lekarza podstawowej opieki zdrowotnej w roku 29 i 213 /wskaźnik na 1 tys. mieszkańców/ Niedokrwistość Alergie - dychawica oskrzelowa Alergie - pokarmowe Alergie skórne Zniekształcenia kręgosłupa Zaburzenia refrakcji i akomodacji Zaburzenia odżywiania Trwałe uszkodzenia ruchu Otyłość Zaburzenia rozwoju Padaczka Choroby tarczycy Choroba nadciśnieniowa Wady rozwojowe układu krążenia Choroby układu moczowego Cukrzyca Niedożywienie Upośledzenie umysłowe Dziecięce porażenie mózgowe Wady aberracje chromosomów Wady rozwojowe układu nerwowego wady rozwojowe narządów płciowych Nowotwory 74,84 75,26 18,79 54,1 15,7 35,42 16,47 68,18 83,33 33,65 33,95 35,42 4,63 7,98 21,25 18,52 15,5 12,34 28,33 25,46 2,36 23,92 16,82 2,83 28,33 44,75 39,84 9,26 11,51 25,46 13,28 9,26 11,51 8,49 9,74 2,31 9,74 1,54 3,54 3,9 7,8 3,9 14,17 161,25 451, Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Lubelskiego Urzędu Wojewódzkiego w Lublinie Analiza danych z powyższego wykresu wskazuje, iż w porównaniu do 29r., w 213r. wśród dzieci i młodzieży do 18 roku życia nastąpił znaczny wzrost zachorowalności na alergię - dychawicę oskrzelową, przy czym największą grupę chorujących na alergie stanowią dzieci w wieku od do 4 lat (podobnie jest w przypadku nowotworów, wad rozwojowych układu krążenia, wad rozwojowych narządów płciowych i wad rozwojowych aberracje chromosomowe). Przy czym, z powodu zniekształcenia kręgosłupa, zaburzeń refrakcji i akomodacji, padaczki oraz otyłości choruje najwięcej dzieci i młodzieży w wieku od 1 do 14 lat. Stan zdrowia osób powyżej 18 roku życia Według danych Lubelskiego Urzędu Wojewódzkiego obrazujących stan zdrowia dorosłych Ocena stanu zdrowia ludności zamieszkałej na terenie miasta Chełm za 213 rok 17 z 31

18 mieszkańców miasta Chełm będących pod opieką lekarza podstawowej opieki zdrowotnej wynika, że ogółem w 213r. chorowało osób (7 71,32 wskaźnik na 1 tys. ludności), w tym osoby (2 23,17 wskaźnik na 1 tys. ludności ) zachorowało po raz pierwszy na daną jednostkę chorobową. Wykres nr 16 Chorobowość osób w wieku powyżej 18 roku życia będących pod opieką lekarza podstawowej opieki zdrowotnej w 213r. /liczby bezwzględne/ Choroby układu krążenia Choroby układu mięśniowo kostnego i tkanki łącznej Przewlekła choroba układu trawiennego Choroby obwodowego układu nerwowego Cukrzy ca Przewlekły nieży t oskrzeli, dy chawica oskrzelowa Choroby tarczy cy Niedokrwistość Nowotwory Gruźlica Pacjenci z inny mi schorzeniami wy magający opieki czy nnej Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Lubelskiego Urzędu Wojewódzkiego w Lublinie Z analiz powyższych danych wynika, że największy udział w chorobowości dorosłych mieszkańców miasta Chełm w 213r. miały: 1) choroby układu krążenia, 2) choroby układu mięśniowo kostnego i tkanki łącznej, 3) przewlekłe choroby układu trawiennego, 4) choroby obwodowego układu nerwowego, 5) cukrzyca, w tym cukrzyca leczona insuliną, 6) przewlekły nieżyt oskrzeli, dychawica oskrzelowa. Pod względem zachorowalności u osób powyżej 18 roku życia najwyższe wartości osiągnęły kolejno: 1) choroby układu krążenia, 2) choroby układu mięśniowo kostnego i tkanki łącznej, Ocena stanu zdrowia ludności zamieszkałej na terenie miasta Chełm za 213 rok 18 z 31

19 3) przewlekłe choroby układu trawiennego, 4) choroby obwodowego układu nerwowego, 5) cukrzyca, w tym cukrzyca leczona insuliną, 6) przewlekły nieżyt oskrzeli, dychawica oskrzelowa, 7) choroby tarczycy, 8) niedokrwistość, 9) nowotwory. Wykres nr 17 Zachorowalność osób powyżej 18 roku życia będących pod opieką lekarza podstawowej opieki zdrowotnej w roku 29 i 213 /wskaźnik na 1 tys. mieszkańców/ Choroby układu krążenia Choroby układu mięśniowo kostnego i tkanki łącznej Przewlekła choroba układu trawiennego Choroby obwodowego układu nerwowego Cukrzy ca Cukrzy ca - leczeni insuliną Przewlekły nieży t oskrzeli, dy chawica oskrzelowa Choroby tarczy cy Niedokrwistość Nowotwory Gruźlica Pacjenci z inny mi schorzeniami wy magający opieki czy nnej 9,62 121, ,69 89,71 183,11 36,36 24,66 47,14 134,52 24,3 118,15 3,51 63, ,34 1,28 2,58 6,21 13,7 353,72 371,73 65, , Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Lubelskiego Urzędu Wojewódzkiego w Lublinie Analiza danych z powyższego wykresu wskazuje, iż w porównaniu do 29r., w 213r. wśród mieszkańców miasta Chełm powyżej 18 roku życia nastąpił szczególnie znaczny wzrost zachorowalności na: choroby układu krążenia, choroby układu mięśniowo kostnego i tkanki łącznej, przewlekłe choroby układu trawiennego oraz choroby obwodowego układu nerwowego. W przypadku innych problemów zdrowotnych, tj. cukrzyca, przewlekły nieżyt oskrzeli, dychawica oskrzelowa, choroby tarczycy, niedokrwistość, nowotwory, gruźlica również odnotowano istotny wzrost zachorowalności. Najwięcej osób chorujących stanowią najstarsi mieszkańcy miasta, czyli osoby w wieku 65 lat i powyżej ( osób). Niepokojące jest jednak to, iż osoby w wieku produkcyjnym, czyli od 35 lat do 54 lat, chorowały niemalże równie często jak osoby najstarsze Ocena stanu zdrowia ludności zamieszkałej na terenie miasta Chełm za 213 rok 19 z 31

20 ( o sób). Najwięcej osób z tego przedziału wiekowego chorowało na: choroby obwodowego układu nerwowego, niedokrwistość i gruźlicę. Choroby układu krążenia (ChUK), do których zalicza się: przewlekłą chorobę reumatyczną, chorobę nadciśnieniową, chorobę naczyń mózgowych, niedokrwienną chorobę serca (w tym przebyty zawał) stanowią nadal najczęstszą przyczynę zgonów, chorobowości oraz hospitalizacji dorosłych mieszkańców miasta Chełm w wieku powyżej 18 roku życia. W 213r. na choroby układu krążenia chorowało osoby (w 212r osób), w tym 6 98 osób zachorowało po raz pierwszy. Najpowszechniejszym schorzeniem zaliczanym do ChUK jest choroba nadciśnieniowa, w 213r. chorowało na nią 18 7 osób (w 212r osoby), w tym 4 39 osób zachorowało po raz pierwszy. Wykres nr 18 Chorobowość osób w wieku powyżej 18 roku życia będących pod opieką lekarza podstawowej opieki zdrowotnej (ChUK) w 213r. /liczby bezwzględne/ Przewlekła choroba reumatyczna Choroba nadciśnieniowa Choroba naczyń mózgowych 2214 Niedokrwienna choroba serca Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Lubelskiego Urzędu Wojewódzkiego w Lublinie Największą liczbę chorujących na schorzenia układu krążenia stanowią osoby w wieku powyżej 64 lat, jednak schorzenie to dotyczy również osób młodszych od 19 do 34 roku życia, z których to 3,41% było w 213r. pod opieką lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej, z uwagi na choroby układu krążenia. Ocena stanu zdrowia ludności zamieszkałej na terenie miasta Chełm za 213 rok 2 z 31

21 Wykres nr 19 Chorobowość z powodu ChUK osób powyżej 18 roku życia będących pod opieką lekarza podstawowej opieki zdrowotnej w 29r. i 213r. /wskaźnik na 1 tys. ludności/ Przewlekła choroba reumaty czna 36,36 31,28 Choroba nadciśnieniowa 2432, ,36 Choroba naczy ń mózgowy ch 382,59 47,43 Niedokrwienna choroba secra 967, , Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Lubelskiego Urzędu Wojewódzkiego w Lublinie Z powyższego wykresu wynika, iż w porównaniu do 29r. zwiększyła się liczba osób chorujących na chorobę nadciśnieniową, chorobę naczyń mózgowych, niedokrwienną chorobę serca. Zmniejszyła się liczba osób będących pod opieką lekarza podstawowej opieki zdrowotnej z powodu przewlekłej choroby reumatycznej. Ocena stanu zdrowia ludności zamieszkałej na terenie miasta Chełm za 213 rok 21 z 31

22 Analiza sytuacji epidemiologicznej Według danych Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Chełmie w 213r. wśród zachorowań na choroby zakaźne najczęściej odnotowywano: 1) ospę wietrzną (363 zachorowania), 2) różyczkę (147 zachorowań), 3) biegunki (59 zachorowań), 4) wirusowe zakażenia jelitowe (44 zachorowania), 5) salmonellozę (33 zachorowania), 6) płonice (2 zachorowań). Wykres nr 2 Liczba zachorowań na choroby zakaźne w latach Wzw ty pu C Ospa wietrzna Salmonellozy Wzw ty pu B Świnka Borelioza Róża Płonica Biegunki Róży czka Gruźlica Wirusowe zakażenie jelitowe Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Powiatowej Stacji Sanitarno Epidemiologicznej w Chełmie zakaźnych. W 213r. na terenie miasta Chełm nie było epidemiologicznego występowania chorób Ocena stanu zdrowia ludności zamieszkałej na terenie miasta Chełm za 213 rok 22 z 31

23 Analiza struktury hospitalizacji W 213r. hospitalizowano mieszkańców miasta Chełm, w tym kobiet i mężczyzn (lecznictwo niepsychiatryczne sklasyfikowane wg rozpoznania i miejsca zamieszkania pacjenta). Tabela nr 1 Hospitalizowani w 213r. mieszkańcy miasta Chełm w podziale na rodzaj schorzenia i płeć Lp. Jednostka chorobowa Liczba pacjentów Liczba pacjentów Kobiety Mężczyźni 1. Niektóre choroby zakaźne i pasożytnicze Nowotwory Choroby krwi i narządów krwiotwórczych Zaburzenia wydzielania wewnętrznego Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania Choroby układu nerwowego Choroby oka i przydatków oka Choroby ucha i wyrostka sutkowego Choroby układu krążenia Choroby układu oddechowego Choroby układu trawiennego Choroby skóry i tkanki podskórnej Choroby układu kostno stawowego, mięśniowego i tkanki łącznej Choroby układu moczowo - płciowego Ciąża, poród i połóg Niektóre stany zaczynające się w okresie okołoporodowym Wady rozwoj.wrodzone, zniekszt. i aberracje chrom Objawy, cechy chorobowe gdzie indziej nie klasyf Urazy, zatrucia i inne skutki czynników zew Zewnętrzne przyczyny zachorowania i zgonu Czynniki wpływające na stan zdrowia i kontakt Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Lubelskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia w Lublinie Zgodnie z danymi przekazanymi przez Narodowy Fundusz Zdrowia do najczęstszych powodów hospitalizacji mieszkańców miasta Chełm w 213r. zaliczyć można, podobnie jak w roku ubiegłym: 1) choroby układu krążenia, 2) choroby układu moczowo płciowego, Ocena stanu zdrowia ludności zamieszkałej na terenie miasta Chełm za 213 rok 23 z 31

24 3) choroby układu trawiennego, 4) choroby układu oddechowego, 5) urazy, zatrucia i inne skutki czynników zewnętrznych, 6) choroby układu kostno stawowego, mięśniowego i tkanki łącznej, 7) nowotwory, 8) ciąża, poród i połóg. Mężczyźni, częściej niż kobiety hospitalizowani byli m.in. z powodu: 1) urazów, zatrucia i innych skutków czynników zewnętrznych, 2) chorób układu krążenia, 3) choroby układu oddechowego, 4) niektórych chorób zakaźnych i pasożytniczych, 5) czynników wpływających na stan zdrowia i kontakt ze służbą zdrowia. Kobiety, częściej niż mężczyźni hospitalizowane były m.in. z powodu: 1) chorób układu moczowo płciowego, 2) chorób układu kostno stawowego, mięśniowego i tkanki łącznej, 3) nowotworów, 4) chorób układu nerwowego, 5) chorób oka i przydatków oka. W 213 roku najczęstszą przyczyną hospitalizowania mieszkańców miasta Chełm były choroby układu krążenia. Z tej przyczyny do szpitala przyjęto osób i w porównaniu do roku 212 liczba ta zwiększyła się o 5 osób. Wykres nr 21 Liczba osób hospitalizowanych z powodu chorób układu krążenia w latach Źródło: opracowanie własne na podstawie danych i Lubelskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia w Lublinie Ocena stanu zdrowia ludności zamieszkałej na terenie miasta Chełm za 213 rok 24 z 31

25 Choroby układu moczowo płciowego stanowią drugą, pod względem częstotliwości, przyczynę hospitalizacji mieszkańców miasta Chełm, aczkolwiek w porównaniu do danych z lat poprzednich, liczba hospitalizacji zmniejszyła się (w 212r osób). Lecznictwem szpitalnym z powodu chorób układu trawiennego w 213r. objętych było 965 osób (47 kobiet i 495 mężczyzn). Wykres nr 22 Liczba osób hospitalizowanych z powodu chorób układu trawiennego w latach mężczyźni kobiety Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Lubelskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia w Lublinie W 213 roku odnotowano 91 przypadków (432 kobiety i 478 mężczyzn) hospitalizacji z powodu chorób układu oddechowego. Pomimo tego, iż w porównaniu do 212 roku (929 przypadków) liczba osób hospitalizowanych z tego powodu nieznacznie zmalała, to nadal współczynnik zapadalności na choroby związane z układem oddechowym utrzymuje się na wysokim poziomie, i to zarówno wśród kobiet jak i mężczyzn. Znaczący wzrost w porównaniu do roku ubiegłego, zanotowano w hospitalizacji osób, które uległy urazom, zatruciom i innym skutkom czynników zewnętrznych. Z tego powodu w 213 roku leczeniu poddano 727 osób, w tym 287 kobiet i 44 mężczyzn (w 212r. było to 661 osób, w tym 273 kobiety i 388 mężczyzn). Istotne zwiększenie ilość hospitalizacji z powodu urazów, zatruć i innych skutków czynników zewnętrznych odnotowano wśród mężczyzn. Kolejnym, najczęstszym powodem hospitalizacji w 213r. były choroby układu kostno stawowego, mięśniowego i tkanki łącznej 711 osób, w tym 424 kobiet i 287 mężczyzn. Ocena stanu zdrowia ludności zamieszkałej na terenie miasta Chełm za 213 rok 25 z 31

26 Wykres nr 23 Liczba hospitalizowanych z powodu chorób układu kostno stawowego w latach mężczyżni kobiety Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Lubelskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia w Lublinie Liczba osób hospitalizowanych w 213r. z powodu chorób układu kostno stawowego wzrosła w porównaniu do danych z lat , przy czym jest ona nadal niższa od liczby hospitalizowanych z 21r. W 213r. lecznictwem szpitalnym z powodu nowotworów objętych było 648 osób, w tym 387 kobiet i 261 mężczyzn. Wykres nr 24 Liczba osób hospitalizowanych z powodu chorób nowotworowych w latach mężczyźni kobiety Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Lubelskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia w Lublinie Analizując dane z wykresu nr 24, można zauważyć, iż liczba osób hospitalizowanych zmniejszyła się na przestrzeni ostatnich lat. Nie zmienia to jednak faktu, iż nowotwory są drugą przyczyną zgonów mieszkańców miasta Chełm. Ósmą, pod względem częstotliwości występowania, przyczyną hospitalizacji jest ciąża, poród i połóg. W 213r. z tego powodu hospitalizowanych było 594 kobiet, z których najliczniejszą grupę Ocena stanu zdrowia ludności zamieszkałej na terenie miasta Chełm za 213 rok 26 z 31

27 stanowiły te w wieku 3 34 lat (w 212r. najliczniejszą grupę kobiet hospitalizowanych z tego powodu stanowiły kobiety w wieku lat). Działania profilaktyczne podejmowane przez Miejski Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Chełmie Miejski Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Chełmie (MSP ZOZ) od 28r. realizuje pięć programów profilaktyki zdrowotnej finansowanych z budżetu miasta Chełm, w tym: 1) program profilaktyki gruźlicy i raka płuc, 2) program profilaktyki osteoporozy, 3) program profilaktyki chorób układu krążenia, 4) program profilaktyki raka piersi, 5) program ochrony dzieci z miasta Chełm przed inwazyjną chorobą pneumokokową. W 213r. na gruźlicę chorowało 66 mieszkańców miasta Chełm, przy czym 14 z nich zachorowało po raz pierwszy. Wskaźnik na 1 tys. mieszkańców: 12,15. Wykres nr 25 Chorobowość i zachorowalność z powodu gruźlicy w 27r., 29r., 212r., 213r. 27 1,1 6, ,76 13,23 18,8 Chorobowość Zachorowalość 213 2,58 12, Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Lubelskiego Urzędu Wojewódzkiego w Lublinie Ocena stanu zdrowia ludności zamieszkałej na terenie miasta Chełm za 213 rok 27 z 31

28 Programem profilaktyki gruźlicy i raka płuc w 213r. objęto 3 52 osoby (w osób, w 211r osób, w 21r osób), a efektem podjętych działań było wykrycie wśród uczestników programu: 1) gruźlicy 1 osoba (w 212r. - 1 osoba, w 211r. - 6 osób, w 21r. - 3 osoby), 2) raka płuc 6 osoby (w 212r. - 2 osoby, w 211r. - 2 osoby, w 21r. - 5 osób), 3) innych schorzeń płuc osób (w 212r osoby, w 211r osób, w 21r osób). Choroby układu kostno stawowego, mięśniowego oraz tkanki łącznej, stanowią drugą, pod względem częstotliwości występowania, przyczynę chorobowości oraz drugi wskaźnik zachorowalności osób będących pod opieką lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. W 213r. programem profilaktyki osteoporozy objętych było 1 16 osób (w 212r. - 1 osób, w 211r osób), w tym 77,39% pacjentów stanowiły kobiety. Wśród uczestników programu podejrzewa się: 1) osteopenię u 39,25% badanych kobiet, 2) osteoporozę u 16,12% badanych kobiet, 3) osteopenię u 18,4% badanych mężczyzn, 4) osteoporozę u 1,6% badanych mężczyzn. Choroby układu krążenia to podstawowa przyczyna zgonów i chorobowości oraz hospitalizacji ludności w 213r. Programem profilaktyki chorób układu krążenia objęto 1 9 osób (w 212r osób, w 211r osób, w 21r osób). W wyniku przeprowadzonych badań zdiagnozowano kolejno: 1) podwyższony poziom cholesterolu u 952 osób 5,1% badanych, 2) nadwagę u 768 osób 4,4% badanych, 3) podwyższone ciśnienie tętnicze krwi u 198 osób 1,4% badanych, 4) podwyższony poziom glukozy we krwi u 148 osób 7,7% badanych, 5) otyłość u 136 osób 7,1% badanych. Efektem udziału w Programie było określenie wśród przebadanych ryzyka zachorowania na Ocena stanu zdrowia ludności zamieszkałej na terenie miasta Chełm za 213 rok 28 z 31

29 serce. U większości pacjentów oceniono je jako przeciętne (61,6% badanych), ryzyko umiarkowane stwierdzono natomiast u około 3,2% badanych. U 3 osób (1,5% badanych) oceniono duże ryzyko zachorowania na serce. Diagnoza pn. poniżej przeciętnego lub znacznie poniżej przeciętnego dotyczyła 6,52% badanych. Programem profilaktyki raka piersi w 213r. objęto 1 kobiet. (w 212r. - 1 kobiet, w 211r kobiet), u połowy uczestniczek przeprowadzono badanie ultrasonograficzne (usg) piersi, w efekcie którego: 1) zmianę łagodną stwierdzono u 21 kobiet (w 212r. u 168 kobiet, w 211r. u 253 kobiety, w 21r. - u 164 kobiet), 2) zmianę łagodną niepewną stwierdzono u 36 kobiet (w 212r. u 22 kobiet, w 211r. u 9 kobiet, w 21r. u 2 kobiet), 3) zmianę podejrzaną stwierdzono u 5 kobiet (w 212r. u 1 kobiety, w 211r. u 2 kobiet, w 21r. u 1 kobiety). Zmian nie stwierdzono u 52,91% badanych (w 212r. u 31%, w 211r. u 44%), natomiast 56 kobiet skierowano na dalsze badania diagnostyczne, w tym: 51 kobiet skierowano na konsultację onkologiczną, a 5 kobiet na badanie mammograficzne. Od 29r. w MSP ZOZ realizuje programu ochrony dzieci z miasta Chełm przed inwazyjną chorobą pneumokokową, którego celem jest uodpornienie 3-letnich dzieci na zakażenia wywoływane przez pneumokoki stanowiące przyczynę m.in. takich schorzeń jak: zapalenie ucha środkowego, zatok przynosowych, płuc, czy opon mózgowo rdzeniowych. W 213r. programem objęto 218 dzieci (w 212r dzieci, w 211r dzieci) w tym: 84 dzieci urodzonych w 29r. i 134 dzieci urodzonych w 21r. Łącznie w ciągu 4 lat realizacji programu zaszczepiono dzieci. Ocena stanu zdrowia ludności zamieszkałej na terenie miasta Chełm za 213 rok 29 z 31

30 Wykres nr 26 Zestawienie dzieci zaszczepionych w ramach programu ochrony dzieci z miasta Chełm przed inwazyjną chorobą pneumokokową Rocznik 26 Rocznik 27 Rocznik 28 Rocznik 29 Rocznik 21 Liczba zaszczepionych dzieci Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Miejskiego Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Chełmie Ocena stanu zdrowia ludności zamieszkałej na terenie miasta Chełm za 213 rok 3 z 31

31 Posumowanie Od lat zdecydowanie największym zagrożeniem życia dla mieszkańców Chełma, podobnie jak dla mieszkańców całego kraju, są choroby układu krążenia (gówna przyczyna chorobowości i zachorowalności oraz zgonów), jak również nowotwory. Wśród wybranych czynników ryzyka zdrowotnego związanego ze stylem życia Polaków, które analogicznie można odnieść do mieszkańców Chełma, wymienia się 5 : 1) spożycie alkoholu, które wynosi średnio 1,1 litra/osobę powyżej 15 roku życia, 2) zwiększającą się liczbę Polaków z nadwagą lub otyłością oraz wzrost rozpowszechnienia tego problemu również wśród młodzieży szkolnej, 3) niskie spożycie (dostępność) owoców w Polsce (jedno z najniższych w krajach Unii Europejskiej), przy czym szczególnie niekorzystna jest sytuacja wśród dzieci i młodzieży zwłaszcza najstarszej, wśród której spada również spożycie warzyw, 4) niski odsetek osób systematycznie ćwiczących. Podsumowując, z Oceny stanu zdrowia za 213r. wynika, iż nadal w Programie Ochrony i Promocji Zdrowia w mieście Chełm na rok 215r. winny być kontynuowane działania w zakresie: 1) zwiększenia dostępności do podstawowych badań przesiewowych w grupie tzw. chorób cywilizacyjnych poprzez kontynuację realizacji wieloletnich programów profilaktycznych, 2) ujęcia zagadnień promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej w otwartych konkursach ofert dla organizacji pozarządowych, 3) realizacji projektu Szkoła Promująca Zdrowie, 4) kontynuacji przedsięwzięć promujący zdrowy styl życia realizowanych przez miasto Chełm we współpracy z innymi podmiotami działającymi w zakresie ochrony zdrowia. 5 Sytuacja zdrowotna ludności Polski i jej uwarunkowania, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego 212 Ocena stanu zdrowia ludności zamieszkałej na terenie miasta Chełm za 213 rok 31 z 31