Citroën BX. Klub Cytrynki 2003

Transkrypt

1 Piotr Biegała Citroën BX czyli wnętrzności Jego staranne opisanie na podstawie badań organoleptycznych tudzież innych działań poznawczych na wielu delikwentach przeprowadzonych... Klub Cytrynki 2003 W dniu zakończyłem pisanie tego poradnika zajęło mi to 12 miesięcy. Jednak nadal zdarza mi się coś dopisać. Zawarłem w nim niemal całą posiadaną przez siebie wiedzę o Citroenie BX. Korzystaj z niej... Powered by Apple Macintosh wersja z dnia

2 KLUB CYTRYNKI 2 Spis treści: SPIS TREŚCI:... 2 WSTĘP... 5 WERSJE WYPOSAŻENIA... 6 Historia modelu... 6 Wykaz wersji wyposażenia... 6 Serie limitowane... 7 Wyposażenie... 8 Rzadkie wersje specjalne... 9 Wyposażenie specjalne na niektóre rynki Różnice między BX I a BX II OPIS WYPOSAŻENIA Maska silnika Listwy boczne Zderzaki Szyby Wycieraczki Fotele i tapicerka Kołpaki OGUMIENIE WENTYLACJA I OGRZEWANIE Model BX I Model BX II KLIMATYZACJA HYDRAULIKA Jak używać? Z czego składa się instalacja hydrauliczna? Co to są sfery hydropneumatyczne i jak działają? Regulator i akumulator ciśnienia Pompa LHM Zawór bezpieczeństwa Hamulce Dystrybutor hamulcowy Co to jest LHM? WNĘTRZE Schowki Kierownica Zegarek Różne drobiazgi Wyświetlacz incydentów Tunel środkowy Komputer pokładowy DESKA ROZDZIELCZA Model BX I Model BX II UKŁAD ELEKTRYCZNY Strona 2 z 122

3 KLUB CYTRYNKI 3 Alternator Akumulator Rozrusznik Zapłon Świece i przewody zapłonowe Bezpieczniki Stacyjka Oświetlenie przednie Oświetlenie tylne Oświetlenie wnętrza UKŁAD CHŁODZENIA UKŁAD WYDECHOWY UKŁAD HAMULCOWY KOMORA SILNIKA SILNIKI Turbodiesel: Diesel wolnossący: Benzyna z gaźnikiem: Benzyna z wtryskiem wielopunktowym SPRZĘGŁO MANUALNA SKRZYNIA BIEGÓW AUTOMATYCZNA SKRZYNIA BIEGÓW INSTALACJA GAZOWA Mity i fakty Przed montażem Instalacja do silnika gaźnikowego Instalacja do silnika z wtryskiem jednopunktowym Instalacja do silnika z wtryskiem wielopunktowym USTERKI Problem nr 1 nie zapala Problem nr 2 - nie włącza się wiatrak na chłodnicy Problem nr 3 zimno w środku Problem nr 4 - ogrzewanie tylnej szyby Problem nr 5 twarde zawieszenie Problem nr 6 masło na korku wlewu oleju Problem nr 7 dziwne wibracje podczas jazdy Problem nr 8 elektryczne szyby Problem nr 9 dużo pali Problem nr 10 czemu mi opada? Problem nr 11 co się dzieje z prądem? ZAKUP Test nr 1 dystrybutor hamulcowy Test nr 2 korektory prześwitu Test nr 3 stan ogólny hydrauliki Test nr 4 akumulator i regulator ciśnienia Test nr 5 pompa LHM Test nr 6 licznik kilometrów a stan faktyczny Test nr 7 silnik Strona 3 z 122

4 KLUB CYTRYNKI 4 Test nr 8 blachy Test nr 9 układ jezdny Test nr 10 różne różności JAZDA W RÓŻNYCH PORACH ROKU Okres letni Okres zimowy RÓŻNE PORADY Porada nr 1 holowanie Porada nr 2 odpalanie z kabli Porada nr 3 lewarek Porada nr 4 jak otworzyć maskę? Porada nr 5 jak mieć więcej płynu do spryskiwaczy ZRÓB SAM Zrób to sam po raz pierwszy Zrób to sam po raz drugi Zrób to sam po raz trzeci Zrób to sam po raz czwarty Zrób to sam po raz piąty DODATEK Tabela 1. Kody silników Tabela 2. Kolejność modeli Citroëna Tabela 3. Zestawienie modeli wg lat produkcji Tabela 4. Sfery hydropenumatyczne Tabela 5. Tłumaczenia oznaczeń schematów elektr ZAKOŃCZENIE INFORMACJA O PRAWACH AUTORSKICH: Dokument ten podlega ochronie zgodnie z obowiązującym w Polsce prawem autorskim. Możesz z niego korzystać, możesz go drukować, możesz rozpowszechniać w postaci wydruku lub tego pliku PDF pod czterema warunkami: nie wolno czerpać Ci z tego tytułu żadnych korzyści, jedynie zwrot kosztów, jakie sam poniosłeś (papier, toner, atrament, nośnik elektroniczny), nie wolno Ci dokonywać żadnych zmian w jego treści i formie, domagam się wysłania opinii o tym podręczniku na adres pb@autko.pl, masz obowiązek pomóc innemu użytkownikowi Citroëna bez względu na model, jakim jeździ, bez względu na porę dnia i okoliczności. No i oczywiście miło mi będzie wypić z Tobą piwo na najbliższym zlocie:-)) Każda wykryta przeze mnie próba handlu tym dokumentem skończy się pozwem sądowym, oraz innymi dozwolonymi prawem sankcjami. W przypadku handlu na Allegro również bezpowrotną utratą konta w tym systemie. Aby poprawnie wydrukować tą instrukcje w formacie A4 wybierz opcję Drukuj (Print) i w Opcjach (Option) zaznacz pole Dopasuj do strony (Fit to page). Nazwa może być nieco inna wynika to z różnorodności systemów operacyjnych i oprogramowania. Jednak idea jest ta sama;-) Strona 4 z 122

5 KLUB CYTRYNKI 5 WSTĘP To co właśnie zaczynasz czytać nie jest instrukcją fabryczną, ani podręcznikiem budowy samochodu. Jest to opis modelu BX na podstawie doświadczeń własnych, oraz członków Klubu Cytrynki. Takich danych i informacji nie znajdziesz nigdzie indziej, bo nikt poza nami nie dysponuje tak bogatym doświadczeniem w eksploatacji tego auta. Z autopsji wiemy jaka część ile wytrzyma, co jest szczególnie podatne na uszkodzenia, itd. Osobiście rozebrałem kilka egzemplarzy na części pierwsze, wiele różnych naprawiałem, pomagałem kilkunastu osobom wybrać tego wymarzonego BX a. Obejrzałem w sumie kilkaset aut w różnym wieku i stanie technicznym. W swoim własnym samochodzie dokonałem szeregu zmian, modyfikacji i uzupełnień wyposażenia, od foteli GTi poczynając, poprzez wiązki elektryczne, elektryczne szyby, centralny zamek, na wymianie silnika, oraz montażu klimatyzacji i automatycznej skrzyni biegów kończąc. Zebrałem tą wiedzę, opracowałem i udostępniam bezpłatnie w Internecie abyś mógł uniknąć wielu przykrych niespodzianek, jak również mógł prawidłowo eksploatować Citroëna BX. On odwdzięczy Ci się wygodą, komfortem i niezawodnością. Tylko musisz o niego dbać. A może jeszcze nie masz swojego BX? Chciałbyś, ale boisz się? Dobrze trafiłeś uważnie przeczytaj ten podręcznik jest tutaj rozdział specjalnie dla Ciebie jak sprawdzić przed zakupem wybrane autko, aby być zadowolonym. Citroëna BX produkowano w latach , choć ostatnie egzemplarze zjechały z taśm montażowych w 1994 roku. Cechą charakterystyczną tego modelu jest ogromne wręcz bogactwo różnych wersji silnikowych i wyposażeniowych. Od najsłabszych silników o pojemności jednego litra i mocą równą kosiarce do trawy, po silniki 1905 cm 3 o mocy ponad 150 KM. Od kompletnie zubożonego wnętrza, gdzie cudem zachowały się fotele dla pasażerów, po wersje wyposażone w szyberdach, klimatyzację, bardzo wygodne kubełkowe fotele, system audio z możliwością podłączenia słuchawek dla pasażerów i deskę rozdzielczą rodem z odrzutowca. Pamiętaj też o jednym, bardzo istotnym fakcie w czasach kiedy powstał BX nie istniał jeszcze podział na segmenty A, B, C, D, E itd. Jednak dzisiaj jeśli chcesz koniecznie zaszeregować BX do jakiejś grupy musisz pamiętać że to samochód klasy Renault Laguna, Opla Vectry, czy Forda Mondeo. Często mylnie BX wkładany jest do jednego worka z Volkswagenem Golfem, czy Fordem Escortem a to dla niego bardzo krzywdzące. Strona 5 z 122

6 KLUB CYTRYNKI 6 WERSJE WYPOSAŻENIA Historia modelu Skąd wzięło się oznaczenie BX? Nie jest to niestety mrożąca krew w żyłach historia, pełna trupów i brzęku kajdanów:-)) Kiedy projektowano CX a, przy ówczesnych metodach pomiaru współczynnika oporu aerodynamicznego, otrzymano wynik Cx=0,3. Ponieważ był to wówczas rezultat rewelacyjny (dzisiaj nieco mniej, ale nadal doskonały) samochód otrzymał nazwę od owego współczynnika CX. Podczas projektowania BX na przełomie lat 70 i 80-tych, zaczęły na świecie powstawać gamy modeli. Wcześniej jeden model produkowano przez dziesiątki lat, z niewielkimi zmianami, samych modeli też było mniej. BX miał być młodszym bratem CX, dla mniej zamożnej i wymagającej klienteli, chcącej jednak jeździć wygodnie. Dlatego postanowiono oznaczyć go literką niższą o jeden stopień w alfabecie. AX z kolei jest jeszcze mniejszym bratem, stąd niższa litera. Aby francuskiemu zamiłowaniu do lekkiego bałaganu stało się zadość mamy jeszcze modele ZX i XM. No cóż ZX jest pomiędzy BX i AX, ale w alfabecie łacińskim nie ma wolnej litery między A i B więc otrzymał Z bo był ostatnim modelem wprowadzonym do produkcji z dwuliterowym oznaczeniem kodowym. XM z kolei to dziedzictwo modelu SM od niego dostał literkę M. SM oznaczało Série Maserati bowiem w tym samochodzie montowano silniki włoskiej firmy Maserati. Ponieważ francuskie oznaczenia są mocno zagmatwane, na końcu tej książki znajdziesz tabelę w której ułożyłem kolejno następujące po sobie modele. Wykaz wersji wyposażenia A teraz zapraszam Cię do zapoznania się z wersjami wyposażeniowymi BX. Poziomy wyposażenia T (od 1989) Wyposażenie podstawowe* R Riche - bogaty Drugi poziom wyposażenia: dzielone tylne siedzenie, spryskiwacz i wycieraczka tylnej szyby* TR TG (od 1989) Tres Riche - bardzo bogaty Średni poziom wyposażenia: dwa/cztery elektryczne okna, tweedowe siedzenia, plastikowe okienko w tylnym słupku, itd.* Wysoki poziom wyposażenia* TX (tylko Wielka Extra Brytania) TZ Ostatnia litera alfabetu Najwyższy poziom wyposażenia: cztery elektryczne szyby i lusterka, welurowe siedzenia, przednie światła przeciwmgielne, zdalnie sterowany zamek centralny itd. * Ponieważ istnieje o wiele więcej akcesoriów dodatkowych niż opisanych poziomów wyposażenia, Citroën nie zawsze używał ich konsekwentnie. Niektóre modele mogą mieć mniej lub więcej elementów wyposażenia niż podano w powyższej tabeli. Odmiany silników E Économique Oznacza mniejszy silnik o pojemności Używany również do oznaczenia osłabionego silnika o pojemności 1580 cm 3. S Sportive Oznacza silniejszy silnik o pojemności 1580 ccm. Występował zazwyczaj z Strona 6 z 122

7 KLUB CYTRYNKI 7 dwugardzielowym gaźnikiem Solex lub Weber. GT Gran Tourismo Oznacza najmocniejszy silnik o pojemności 1905 cm 3. Wersja z wtryskiem dodatkowo litera i I Fuel injected Oznaczenie stosowane do wszystkich silników benzynowych z wtryskiem D Diesel Oznaczenie stosowane do wszystkich silników diesla. Turbodiesle mają napis TURBO na jednej tabliczce np. BX TZD TURBO. Tabelka nie oddaje wszystkich możliwości wyposażeniowych. Firma Citroën genialnie zagmatwała kodowanie wyposażenia. Podstawa to wersje silnikowe: 1360 tylko benzyna oznaczana jako BX tylko benzyna oznaczana jako BX 15 lub BX tylko diesel i turbodiesel oznaczana jako BX 17 lub BX Turbo 1905 diesel i benzyna oznaczana jako BX 19 Ponadto występowały wersje specjalne z silnikami cm 3, jednak śmiało możemy je tutaj pominąć. Produkowane były w niewielkich ilościach, tylko na rynek grecki i włoski, głównie jako auta dostawcze i specjalne. Oznaczenie cyfrowo-literowe na tylnej klapie jest proste do rozkodowania, liczy się je od końca. Jeśli są tylko dwie litery to właśnie druga i trzecia brakuje pierwszej, którą zawsze była T (wyjątkiem jest GTi, ale to oznaczenie stanowi jedność nie było wersji np. Ti). Oznaczało to ponadstandardowe wyposażenie. Przykłady: 14 RE tylko dwie litery, więc jest to najsłabsza wersja wyposażenia z silnikiem 1360 cm TRE to również silnik 1360 cm 3, ale znacznie bogatsze wyposażenie. 15 TGE to silnik 1580 cm 3, o niskim wyposażeniu. Zazwyczaj tak oznaczone BX nie miały wspomagania kierownicy, wersję tą produkowano na biedniejsze rynki. Silnik wyposażano w jednogardzielowy gaźnik wersja ekonomiczna. 16 TGS to silnik 1580 cm 3, z dwugardzielowym Solexem lub Weberem zdradza to ostatnia litera. E oznacza auto ekonomiczne, S to dwugardzielowy gaźnik, I wtrysk, D diesla. 19 GTi to mocne auto z silnikiem 1905 cm 3, bogatym wyposażeniu i charakterystycznych, lekko kubełkowych fotelach. GTi 16V miały najbogatsze wyposażenie i jeszcze bardziej kubełkowe fotele. Do tego wyposażano je fabrycznie w zestaw spoilerów i nakładek poszerzających błotniki. Serie limitowane Powstało też mnóstwo wersji limitowanych, oznaczanych nazwą typu: Image, Millesime, Chamonix, itp. Auta te zazwyczaj nie miały oznaczeń cyfrowo - literowych, więc trudno na pierwszy rzut oka określić jaki silnk znajduje się pod maską. Dla przykładu w wersji Image montowano silnik 1580 cm 3, z jednopunktowym wtryskiem, ale do wnętrza wkładano czarną tapicerkę GTi. Spis wszystkich wersji limitowanych znajdziesz na stronie Klubu Cytrynki Aby chaos był kompletny - niektóre serie limitowane były produkowane w różnych okresach czasu, z różnym wyposażeniem, na różne rynki, ale pod tą samą nazwą kodową. Ponieważ samochody sprowadzano do Polski skąd się dało można u nas spotkać modele o identycznej nazwie, ale kompletnie różnym wyposażeniu i silniku. Przykładem są np. wersje o oznaczeniu Royale oraz Selection. Typową polską wersją specjalną jest seria BX w kolorze yellow bahama czyli wściekle żółtym. Widziałem kilka egzemplarzy z tej serii i tylko w Polsce. Próbowałem wyjaśnić ten ciekawy fenomen (żółte BX to rzadkość) i dowiedziałem się iż na początku lat 90-tych pewna firma chciała je używać jako TAXI. Jednak nic z tego nie wyszło i auta sprzedano po prostu w ówczesnych salonach. Strona 7 z 122

8 KLUB CYTRYNKI 8 Jak poznać tą serię? To dość proste, oto wyróżniające je szczegóły: - czarne zderzaki (nielakierowane, czarny plastik) - silnik diesla 1.9 wolnossący z pompą LHM pięciotłokową - tapicerka z fotelami w najprostszej wersji (nieprofilowane) ale z czarnymi wykończeniami - kokpit i deska rozdzielcza w kolorze czarnym Szczególnie fotele wyróżniają tą wersję. Kolor czarny występował tylko przy profilowanych fotelech GTi nigdy przy zwykłych. Wyposażenie A co można znaleźć wewnątrz BX? Oto niemal pełna lista opracowana na podstawie dokumentacji, doświadczeń i badań własnych: - elektryczne szyby przód i tył - elektryczne szyby przód - elektryczne prawe lusterko - elektryczne oba lusterka - dwa lusterka zewnętrzne (najuboższe wersje miały tylko lewe) - centralny zamek bez pilota z dwoma siłownikami master - centralny zamek z pilotem z dwoma siłownikami master - centralny zamek z pilotem z jednym siłownikiem master (tylko drzwi kierowcy) - tzw. telewizorek - czyli wyświetlacz pod panelem sterowania ogrzewaniem informujący o niedomkniętych drzwiach itp. (w BX I na tablicy wskaźników, w BX I niepodłączone były czujniki maski i bagażnika z wyjątkiem wersji Digit) - fotel kierowcy i pasażera jedynie z regulacją oparcia (podstawowe wersje) - fotel kierowcy z dodatkowa regulacją kołyski - pasażera tylko zwykły - oba fotele z kołyską - tylna kanapa dzielona z podłokietnikiem - tylna kanapa cała z podłokietnikiem (wcale nie najuboższa wersja - te nie mają podłokietnika) - zamykany dolny schowek przed pasażerem - lusterko wewnętrzne z przełącznikiem (zabezpieczenie przed oślepianiem) - szyberdach elektryczny - jako bonus inna konsola podsufitowa z doskonałymi lampkami do czytania mapy - w wersji z szyberdachem zazwyczaj występował centralny zamek, ale nie jest to regułą - wersje z centralnym i pilotem, ale bez szyberdachu miały inna konsolę podsufitową - uboższą i z gorszą lampką - regulacja jasności podświetlenia deski rozdzielczej - sygnał dźwiękowy informujący o pozostawieniu zapalonych świateł - wersja z obrotomierzem - zegarek cyfrowy na półce pośrodku deski (BX II) - halogeny przeciwmgłowe lub dalekosiężne - podgrzewane fotele przednie (wersja skandynawska) - klimatyzacja - podłokietnik kierowcy (opcja) - zielone/brązowe szyby - czarne wykończenie wnętrza - czteroramienną kierownicę (raczej wersja GTi) - tylną wycieraczkę ze spryskiwaczem (wszystkie ciut wyższe od standardu) - rolety przeciwsłoneczne na tylnej półce - boczne rolety na tylnych drzwiach (opcja) - schowek przed pasażerem - dolny - z klapą zamykaną na klucz (tylko BX II - wszystkie wyższe od standardu) - podświetlenie powyższego schowka Strona 8 z 122

9 KLUB CYTRYNKI 9 - oświetlenie wnętrza zapalane z każdych drzwi - niektóre mają tylko z przednich - opóźnione gaszenie oświetlenia wnętrza - podgrzewane lusterka (jedno lub dwa w zależności od ilości elektrycznie sterowanych) - spryskiwacze reflektorów (wersja skandynawska) - coś w rodzaju wbudowanego prostownika - podłączało się auto na noc pod 220V i akumulator był doładowywany, dodatkowo grzałka w misce olejowej utrzymywała olej w stanie lekko rozgrzanym. Niektóre miały gniazdo 220V w kabinie podłączało się do niego rano dmuchawę i ogrzewało wnętrze (wersje skandynawskie) - tylne zagłówki - welurowa tapicerka i siedzenia z lepszym trzymaniem bocznym (wersje GTi i niektóre limitowane) - wersje 16V posiadały prawie kubełkowe fotele z tapicerką welurową - skórzana tapicerka - poszerzane tylne błotniki i listwy progowe (wersja GTi 16V) - spoiler przedniego zderzaka wersja Gti - tylny spoiler (skrzydło) wersja Gti - tylny spoiler (lotka) wersja Gti 16V (póżniejsze) - gniazda słuchawkowe dla pasażerów z tyłu (tzw. wersja HiFi) - bogatszą deskę rozdzielczą (analogowe wskaźniki temp. silnika, ciśnienia oleju) - wersje GTi - ABS - komputer pokładowy - wspomaganie kierownicy - pas biodrowy na tylnym siedzeniu - pasy bezwładnościowe z tyłu (wszystkie wyższe od standardu) Oczywiście do tego dochodzi spory wybór wyposażenia dodatkowego, felg aluminiowych itp. Na deser coś szokującego tzw. dziwolągi. Zdarzały się bowiem wersje wyposażone całkiem dziwacznie. Spotkałem samochody z elektrycznymi szybami, wspomaganiem kierownicy, za to bez regulacji kołyski w przednich fotelach, bez podłokietnika w tylnej kanapie, z centralnym zamkiem, ale bez zamykanego schowka przed pasażerem, z najtańszą tapicerką, ale z fabrycznymi tylnymi zagłówkami, tylnymi pasami zwykłymi (nie bezwładnościowymi), bez wskaźnika poziomu oleju i obrotomierza. Inny przypadek to model TRS z czterema elektrycznymi szybami, telewizorkiem, zderzakami w kolorze nadwozia i szerokimi listwami, z obrotomierzem, za to bez wspomagania kierownicy. Prawdopodobnie auta takie trafiały na biedniejsze rynki, lub produkowano je dla mniej wymagających klientów na rynku francuskim dziś to niestety niemożliwe do ustalenia. Rzadkie wersje specjalne Wspomnę jeszcze o kilku ciekawostkach modelu z serii limitowanej o oznaczeniu Digit który Strona 9 z 122

10 KLUB CYTRYNKI 10 produkowany był w latach i zaopatrzono go w całkowicie elektroniczną deskę rozdzielczą, oraz komputer pokładowy, o możliwościach jakie mają dopiero obecnie montowane w autach konkurencji. Model ten robił piorunujące wrażenie na oglądających, tym bardziej że mial na wyposażeniu niemal wszystko co Citroën montował do BX i na dokładkę najmocniejszy wówczas silnik benzynowy z gaźnikiem. W Polsce doliczyłem się 5-6 egzemplarzy tego modelu. Niestety zazwyczaj w opłakanym stanie. Komputer pokładowy podawał aktualne zużycie paliwa, ilość jaka pozostała w zbiorniku, prognozował odległość jaką można jeszcze przejechać bez tankowania, itd. Klawiatura umieszczona była przed dźwignią zmiany biegów. W BX II zastosowano podobny komputer, jednak bez elektronicznej deski. Opisałem go w dziale omawiającym wyposażenie wnętrza. Drugim modelem zasługującym na osobną wzmiankę była wersja z napędem na wszystkie koła. Bogate wyposażenie wnętrza, klimatyzacja, wygodne fotele. Był to drogi samochód występował najczęściej jako wersja GTi. Produkowano też modele break (kombi) o oznaczeniu 4WD, już jako zwykły model użytkowy. Ciekawe jest rozwiązanie napędu otóż jest on stały i nieodłączalny, rozkład mocy wynosi 60% dla przedniej osi i 40% dla tylnej. Za pomocą elektrycznie załączanej blokady można równomiernie rozłożyć moc 50/50. Jednak jazda z blokadą możliwa jest tylko z niewielką prędkością (do 50 km/h) i na krótkich odcinkach. Szczególnie przydaje się przy problemach z ruszeniem na wyjątkowo śliskiej nawierzchni. Przycisk załączający blokadę zamontowano pomiędzy fotelami w pierwszym wolnym miejscu od deski rozdzielczej. W barwach Klubu Cytrynki startuje w rajdach BX 4x4 jest specjalnie do takich zadań przystosowany. Wypruto z niego wszystko co czyni BX autem komfortowym, maksymalnie odciążono, zainstalowano wyczynowe fotele i pasy bezpieczeństwa, zapewniono odpowiednie chłodzenie kolektora wydechowego (rozgrzewa się do czerwoności), przerobiono układ hamulcowy dzięki czemu uzyskano drugi hamulec ręczny hydrauliczny na koła tylne, co do takich zadań było niezbędne. Dodatkowo zmieniono nieco charakterystykę zawieszenia aby lepiej trzymał się drogi. Co ciekawe nic nie zmieniano w samej jednostce napędowej jest seryjna. Przystosował go Tomasz Nowak z Gorzowa Wielkopolskiego i odnosi spore sukcesy Strona 10 z 122

11 KLUB CYTRYNKI 11 rajdowe, niejednokrotnie miażdżąc konkurencję w drogich autach stworzonych przez sztaby specjalistów. Zdjęcie przedstawia dokładnie ten samochód. Wyposażenie specjalne na niektóre rynki Ostatnią ciekawostką jest wyposażenie specjalne na niektóre specyficzne rynki. Jak już wspomniałem - do Polski ściągano auta skąd się dało mamy więc bogaty wybór takich modeli. Na liście wyposażenia zauważyłeś na pewno sformułowanie wersja skandynawska samochody robione dla Szwedów i Norwegów muszą bowiem mieć stałe światła, które świecą zawsze kiedy silnik pracuje, oraz montowano na życzenie spryskiwacze reflektorów, podgrzewacze paliwa i oleju silnikowego, ogrzewanie postojowe i inne rzeczy związane z walką z zimnem. Spryskiwacz reflektorów w skandynawskim BX jest ciekawie podłączony. Aby spryskać reflektory trzeba włączyć spryskiwacz przedniej szyby, przy włączonych światłach. Ponieważ po przekręceniu kluczyka światła włączają się automatycznie niezależnie od położenia normalnego włącznika, więc za każdym spryskaniem przedniej szyby działałby spryskiwacz reflektorów. To spory problem ze względu na potworną wydajność pompki:-). Rozwiązanie jest proste trzeba ręcznie przekręcić przełącznik świateł, mimo tego że i tak świecą. Wówczas zadziała spryskiwacz reflektorów. Zbiornik do tego spryskiwacza ma 6l pojemności i wystarcza na około 35 sekund ciągłego pryskania tak dużą wydajność ma pompka. W normalnym trybie spryskiwacz reflektorów działa automatycznie przez 3 sekundy. Wersje na rynek szwajcarski musiały z kolei spełniać surowe normy dotyczące czystości spalin, stąd można spotkać BX 1.4 z katalizatorem i sondą lambda, ale za to kompletnego golasa. Albo maksymalnie wyposażonego co w 1.4 było rzadkością. Szwajcarzy, podobnie jak Anglicy - lubili jeździć wygodnie i komfortowo. Wersje na rynek niemiecki miały zazwyczaj nieco odprężone silniki co zmniejszało ich moc, a w konsekwencji tzw. moc podatkową. Niemcy płacili dzięki temu niższy podatek drogowy. Samochody ściągnięte z Niemiec zazwyczaj były w bardzo dobrym stanie technicznym, ze względu na coroczne badania TUV i niemieckie zamiłowanie do porządku. Nie traktuj jednak tego jako pewnik:-) Wersje na rynki włoski i grecki to model 1.1 spustoszony wewnątrz do granic absurdu. Niektóre kombi nie miały w tylnych drzwiach wewnętrznych klamek, korbek do szyb (były nieopuszczane) i podłokietników, a zamiast tapicerki - arkusz plastiku. W przednich drzwiach cała tapicerka była z tworzywa. Deska rozdzielcza miała tylko prędkościomierz i wskaźnik poziomu paliwa. Auto to produkowano jako wóz dostawczy. Co ciekawe wersja kombi nie miała nawet relingów dachowych które były w BX break standardem. Wersje na rynek brytyjski niezwykle bogato wyposażano. Niestety ze względu na niefortunne umieszczenie w nich kierownicy do Polski trafiały zazwyczaj już rozebrane jako części zamienne. Różnice między BX I a BX II Do roku 1986 produkowano pierwszą serię BX, w latach model przejściowy i od roku 1988 model II. Model przejściowy wyglądał różnie:-) Podstawowe różnice zewnętrzne są spore, jednak na pierwszy rzut oka niezauważalne. Wprawne i wyćwiczone oko bez problemu jest w stanie z dokładnością do jednego roku określić datę produkcji, bez sprawdzania numeru ORGA przeczytasz o nim w dalszej części. Większość najbardziej istotnych różnic masz w poniższej tabeli: Strona 11 z 122

12 KLUB CYTRYNKI 12 BX I BX II Zamienność Przednie kierunkowskazy wysokości połowy reflektora w kolorze pomarańczowym Przednie błotniki z małym otworem na kierunkowskaz Przednie kierunkowskazy wysokości reflektora w kolorze białym Przednie błotniki z dużym otworem na kierunkowskaz TAK, pod warunkiem przełożenia błotników TAK, pod warunkiem przełożenia kierunkowskazów Przedni zderzak Przedni zderzak z listwą ozdobną TAK, różnice wyłącznie w przetłoczeniach i wyglądzie Tylny zderzak Tylny zderzak z listwą ozdobną TAK, różnice wyłącznie w przetłoczeniach i wyglądzie Deska rozdzielcza bez przełączników pod kierownicą, wszystko zintegrowane w konsoli Tapicerka drzwi przednich bez miejsca na głośniki i sterowanie szybami elektrycznymi Sterowanie szybami elektrycznymi przednimi i tylnymi pomiędzy fotelami Deska rozdzielcza z przełącznikami pod kierownicą Tapicerka drzwi przednich z miejscem na głośniki i sterowaniem elektrycznych szyb przednich Sterowanie szybami przednimi na drzwiach, tylnymi pomiędzy fotelami NIE, chyba że przełożony zostanie niemal cały kokpit, kolumna kierownicy i wiązki elektryczne TAK, w obie strony, o ile nie ma w BX II szyb elektrycznych i nie używasz radia. TAK, pod warunkiem przełożenia wiązek, oraz w BX I również tapicerki drzwi od BX II Tylne lampy trójkolorowe Tylne lampy dwukolorowe TAK, jednak konieczne jest przełożenie dwóch przewodów w wiązce tylnych świateł Stacyjka krótka Stacyjka długa TAK, ale tylko stacyjka z BX I do BX II, jednak wówczas nie działa blokada kierownicy, elektrycznie pasuje Lusterka zewnętrzne w płaskiej obudowie, nie występowały jako elektryczne Lusterka zewnętrzne w grubej obudowie, występowały też jako elektryczne i podgrzewane TAK, różnią się wyłącznie kształtem i ramieniem regulacyjnym. Mocowanie jest identyczne. Nie dotyczy elektrycznych. Kierownica z wąskim ramieniem Kierownica z szerokim ramieniem NIE, w BX I kierownica z kolumną stanowi jedną całość, w BX II kierownica jest demontowalna bez kolumny Wnętrze starszego modelu było zupełnie inne niż późniejszego. Deska rozdzielcza przypominała trochę deskę z CX, była jednak bardzo kanciasta. Obie działały w oparciu o tą samą zasadę: maksimum ergonomii. Dlatego nie było przełączników w kolumnie kierownicy kierunkowskazy, światła, wycieraczki i klakson włączało się bezpośrednio na desce nie odrywając ręki od kierownicy wystarczyło wysunąć odpowiedni palec;-). Drobną niedogodnością w pierwszym modelu było zastosowanie trzybiegowej dmuchawy nagrzewnicy, brak miejsc na głośniki w przednich drzwiach (zamiast nich fabrycznie montowano pod deską rozdzielczą subwoofer), oraz nieco mniej pożytecznych schowków. Sama tablica przyrządów miała bębnowy prędkościomierz, obrotomierz zaś w postaci paska zapalających się kontrolek. Zdarzało się że fabrykę opuszczały modele z tablicą od CX (tylko tablica obudowa i przełączniki pozostaway te same) jednak są dość rzadkie głownie wersja GT. Mają normalny wskazówkowy prędkościomierz (skalowany do 240km/h) i obrotomierz zdjęcie takiej deski znajdziesz dalej. Do roku 1986 rzadkością były wersje silników gaźnikowych z automatycznym ssaniem. Miały takie udogodnienie najdroższe egzemplarze. Od roku 1988 ręczne ssanie pozostało tylko w modelach 14 i 15, choć czasem można je spotkać w wyższych wersjach wyposażeniowych francuska fantazja:-) W roku 1986 zaczęto już produkować model BX II, jednak miał on jeszcze trójkolorowe lampy tylne, czasem kierunkowskazy przednie z BX I, pozostały też okienka w tylnych słupkach Strona 12 z 122

13 KLUB CYTRYNKI 13 (dostępne na życzenie). Inna nieco była tylna klapa miała dwa dodatkowe wzmocnienia (niezauważalne na pierwszy rzut oka). Jeśli chodzi o tylne lampy dwukolorowe musisz wiedzieć że występują również w kilku odcieniach o ile czerwień jest czerwona:-), to powłokę kierunkowskazu i światła cofania wykonywano z przezroczystego plastiku o różnych odcieniach. Samochody w jasnych kolorach miały owe klosze jaśniejsze (lekko zielonkawe), zaś ciemne ciemniejsze (lekko niebieskawo-granatowe). Jest to widoczne tylko z bliska. Zmiana roku modelowego następowała zazwyczaj w lipcu. Wówczas trwają francuskie wakacje zamykano fabryki i przystosowywano linie produkcyjne do zmian. Czasem jednak nowe wersje lub zmiany wprowadzano w innych miesiącach, szczególnie zmiany konstrukcyjne w silnikach. Od roku 1988 królował już pełny BX II. Istotną różnicą pomiędzy modelami sprzed i po 1986 był fakt lepszego zabezpieczenia antykorozyjnego. Dwustronnie ocynkowane blachy, podwozie w całości powleczone PCV, oraz sporo elementów z kompozytów. Dlatego samochody wyprodukowane po 1986 roku są wyjątkowo odporne na rdzę. Z plastiku wykonana jest tylna klapa w każdym BX, przednia maska w przeważającej większości, oraz tylne słupki dachu i sporo innych elementów. Bardzo trudne jest spotkanie skorodowanego BX. Miejsca szczególnie podatne, które należy okresowo sprawdzać to: - łączenie przednich słupków z dachem, warto lekko odchylić uszczelkę przedniej szyby i uważnie obejrzeć, - dolne krawędzie drzwi (od dołu po wewnętrznej stronie), - podłoga bagażnika (szczególnie break), - łączenie przednich wewnętrznych błotników z nadkolami widoczne po otwarciu maski. Zdarza się że BX zaczyna korodować od któregoś z tych punktów wczesne wykrycie i interwencja likwiduje problem. Zawsze kiedy samochód stoi na podnośniku u mechanika przejdź się w miarę możliwości pod nim i obejrzyj podłogę. Jest w niej sporo plastikowych i gumowych korków w profilach zamkniętych jeśli jakiegoś brakuje dokup w ASO i jak najszybciej załóż. Pamiętaj o powlekanym podwoziu spawanie zniszczy warstwę PCV i może się tam pojawić korozja. Dlatego spawarka to ostateczność jeśli można coś przykręcić staraj się tak zrobić. BX nie wymaga corocznych konserwacji antykorozyjnych, ale warto co jakiś czas za pomoca preparatu w spray u wtrysnąć zabezpieczenie w progi, profile podwozia i dół drzwi. Nie zaszkodzi na pewno możesz to śmiało zrobić samodzielnie potrzebujesz tylko kanału aby wyjąć korki w podwoziu i móc wprowadzić rurkę. Wtryskiwanie do wnętrza drzwi przeprowadź przez otwory odpływowe widoczne po ich otwarciu. Zamknij okna i wtryśnij z wyczuciem jeśli przesadzisz będziesz mył szyby. Po zabiegu nie opuszczaj szyb przez godzinę. Preparat bez problemu kupisz w sklepie motoryzacyjnym. Najlepsze są takie które nie zastygają jak beton, tylko pozostają na zawsze w stanie półpłynnym. Cechą charakterystyczną modelu BX jest jego modułowa budowa, przypominająca dzisiejsze komputery PC. W jedną obudowę montowano różne silniki i wyposażenie. Dzięki temu możliwe jest niemal dowolne, samodzielne doposażenie. Można bez żadnych przeróbek założyć automatyczną skrzynię, elektryczne szyby czy centralny zamek, wymienić tapicerkę, maskę, dołożyć napęd na cztery koła. Przygotowane są otwory montażowe, przepusty kablowe itp. Znalazłem tylko trzy wyjątki od tej zasady. Pierwszy dotyczy montażu klimatyzacji niektóre BX nie mają otworów obiegu zamkniętego w przegrodzie komory silnika, w niektórych można znaleźć przykręcone śrubami metalowe klapki. Drugi to montaż napędu 4x4 do BX z katalizatorem trzeba wówczas zrezygnować z katalizatora nie zmieści się wał napędowy. Wersja fabryczna 4x4 z katalizatorem miała inaczej przetłaczaną podłogę. Trzeci wyjątek to mocowanie oparcia tylnej kanapy wersja z dzieloną i niedzieloną ma nieco przesunięte otwory montażowe, ale ten problem rozwiązuje wiertarka.. Poza tymi trzema wyjątkami można swobodnie doposażać swojego BX wedle własnego uznania. Wszystko kwestią zdobycia oryginalnych elementów. Strona 13 z 122

14 KLUB CYTRYNKI 14 Moim zdaniem warto poświęcić się i dołożyć: - fotele od wersji GTi lub GTi 16V (te drugie trudniej zdobyć) - elektryczne szyby z przodu lub wszystkie - centralny zamek Na pewno będziesz wtedy jeździł o wiele wygodniej. Strona 14 z 122

15 KLUB CYTRYNKI 15 OPIS WYPOSAŻENIA Maska silnika Występowały cztery rodzaje maski: - krótka plastikowa - długa plastikowa - krótka metalowa rzadkość - długa metalowa Trochę dziwnie to brzmi długa, krótka nie sądzisz? Już wyjaśniam. Obejrzyj poniższe zdjęcie, a dokładnie fragment maski pomiędzy reflektorami. Na górnym widzisz krótką maskę kończy się ona w 2/3 wysokości reflektora, a spod niej wystaje specjalna kierownica powietrza. Na dolnym zdjęciu maska sięga do zderzaka. Niestety nie udało mi się nigdy ustalić dlaczego masek było tyle rodzajów i od czego zależał montaż plastikowej lub metalowej. Ustaliłem jedynie zależności pomiędzy maską krótką i długą. Maskę krótką montowano do turbodiesli, niektórych diesli z fabrycznym hakiem holowniczym (miały dodatkowy wentylator na chłodnicy), wersji GTi, wersji 4x4, oraz wielu serii limitowanych, np. Image. Wszystkie maski są ze sobą współzamienne. Jedak nie wolno w miejsce krótkiej założyć długiej szczególnie w turbodieslu, który ma w wygłuszeniu maski specjalny kanał powietrzny doprowadzający powietrze do intercoolera. Mało Ci? To na deser do tego całego bałaganu dochodzi jeszcze wygłuszenie tańsze modele go od spodu maski nie miały, z wyjątkiem diesli. W przypadku maski plastikowej zamiast wygłuszenia montowano metalową siatkę która pełniła rolę ekranu przed zakłóceniami radioelektrycznymi od układu zapłonowego. Wygłuszenie od turbodiesla jest inne i pasuje tylko do niego, ale jeśli masz benzynowy egzemplarz z metalową maską możesz do niej przynitować wygłuszenie od wolnossącego diesla z plastikowej maski są specjalne otwory, a samo wygłuszenie pasuje bez problemu. Jednak aby nastała względna cisza potrzebujesz jeszcze matę wygłuszającą przegrodę silnika od strony komory. Jeszcze dwie rzeczy o maskach wiele aut w Polsce to egzemplarze powypadkowe, więc maski mają czasem założone takie jakie akurat były pod ręką w momencie naprawy to wprowadza dodatkowy zamęt w tym bigosie:-) Druga sprawa to pogłoski jakoby maski plastikowe łopotały przy dużych prędkościach. To nieprawda dobrze wyregulowany zamek i odboje na to nie pozwalają. W swoim samochodzie miałem fabrycznie maskę długą metalową, zaczęła jednak korodować przy zderzaku, więc wymieniłem na krótką plastikową i dołożyłem kierownicę powietrza od wersji Image Strona 15 z 122

16 KLUB CYTRYNKI 16 z chromowanymi paskami (widać na zdjęciu), wszystkie pozostałe modele miały te paski czarne. Rozwijałem nim prędkości przekraczające 160 km/h i łopotania nie zauważyłem. Listwy boczne Inną ciekawostką są boczne listwy nadwozia w zasadzie najczęściej spotyka się trzy rodzaje wąskie czarne, wąskie czarne z cienkim paskiem chromowanym i szerokie czarne. Ponadto w wersjach limitowanych można było spotkać szerokie listwy pomalowane na kolor nadwozia (np. Millesime). Listwa bez paska występowała w większości zwykłych wersji, z paskiem głównie w wersjach limitowanych (np. Image) i niektórych GTi (głównie ciemnych). Czarna szeroka listwa zawsze występowała ze specyficznym malowaniem zderzaków ich górna część była matowa i czarna, a dolna lakierowana na kolor nadwozia. Na takich zderzakach też mocowano szeroką listwę, zamiast zwykłej wąskiej. Najczęściej taki układ występował w wersji wyposażeniowej TRS. Najuboższe wersje robocze wogóle nie posiadały listew bocznych. Zderzaki W BX II stosowano do wszystkich modeli te same zderzaki, jedynie w lepiej wyposażonych egzemplarzach lakierując je na kolor nadwozia w całości lub częściowo. Wyjątek stanowiła wersja GTi 8V gdzie dodatkowo zakładano u dołu przedniego zderzaka szeroki spoiler zawsze w kolorze czarnym, bez względu na kolor auta. Dodatkowo montowano w tej wersji (oraz w innych jako opcja) halogeny przeciwmgłowe, lub co bardzo rzadkie dalekosiężne. Halogeny takie można domontować do dowolnego BX zderzak jest przystosowany do wycięcia otworów i zainstalowania specjalnych ramek mocujących. W wersji BX GTi 16V BX Gti 16V BX TRS początkowo montowano taki sam spoiler jak dla 8V, a w okresie późniejszym wprowadzono specjalne zderzaki z laminatu, o zupelnie innym kształcie (zdjęcia obok). Jednak nadal możliwe jest zamontowanie w nim zwykłego zderzaka. Zderzak laminatowy to niewypał ładnie wygląda, nadaje bardziej bojowy charakter, ale jest kompletnie nieodporny na najmniejszą stłuczkę natychmiast pęka. Nowy kosztuje w ASO 5400 zł (wrzesień 2001) i jest dostępny tylko tam. Są firmy które naprawiają zderzaki plastikowe, potrafią naprawić i taki. Jeśli masz GTi 16V z tymi zderzakami bądź ostrożny!!! W razie wypadku, starannie pozbieraj wszystkie elementy zderzaka ułatwi to jego naprawę. W wersjach produkowanych na rynki skandynawskie montowano w zderzaku przednim potężne kły ze spryskiwaczami reflektorów. Szyby Spotkać można szyby w trzech odcieniach standardowe białe montowane do wszystkich zwykłych modeli seryjnych, w odcieniu brązowym montowane do wyższych wersji wyposażeniowych i GT do roku 1988 i w odcieniu zielonym również wyższe wersje i GTi od 1988 roku. Szyby barwione montowano też w niektórych wersjach limitowanych (np. Image zielone). Zazwyczaj barwione szyby stały na szczycie listy wyposażenia, więc jeśli samochód takie posiada Strona 16 z 122

17 KLUB CYTRYNKI 17 jest to dobrze wyposażona wersja. Wycieraczki Jakie piórka stosować? Są różne szkoły jedni kupują drogie wycieraczki i są zadowoleni, inni zaś wolą kupić jedno dobre piórko, a później wymieniać w nim samą gumkę. Ja jestem zwolennikiem drugiej szkoły. Tak jest po prostu dużo taniej, a na dodatek mogę częściej wymienić gumkę, dzięki czemu nie zdąży ona stwardnieć. W razie konieczności pilnego zakupu piórka możesz na dowolnej stacji kupić pióro od Poloneza pasuje. Nominalna długość piórka w BX to 510mm, ale bez problemu daje się założyć 550mm (to maksimum). Na uwagę zasługuje rurka spryskiwacza to jeden z najsłabszych punktów BX. Sam pomysł takiego spryskiwacza był dobry, ale wykonanie niestety zawiodło. Podczas postoju spryskaniu poddawana jest tylko dolna część szyby bo najwyżej położony otwor znajduje się w połowie wysokości ramienia, a wydajność pompki spada niestety z wiekiem. Dodatkowo namiętnie zatykają się otworki w rurce, szczególnie jeśli wlewasz latem wodę do zbiorniczka. Przetkanie szpilką pomaga chwilowo, dziurawienie rurki gdzie popadnie pogarsza sytuację im więcej otworow tym mniejsze ciśnienie. Wymiana na nową to jedyne rozsądne wyjście. I tutaj masz problem za ten kawałek plastikowej rurki ASO winszuje sobie ponad 40 zł (październik 2003). Jest jednak ratunek!!! Otóż należy zakupić komplet przednich wycieraczek do Peugeota 405, a do tego kawałek wężyka gumowego o takiej średnicy jak oryginalny łączący oś wycieraczki ze spryskiwaczem potrzebujesz go trochę więcej (ok.45cm). Dwie wycieraczki od 405 kosztują ok. 50 zł (październik 2003) produkowane przez jedną z francuskich firm. Ten model Peugeota jako jedyny miał spryskiwacze w wycieraczkach na każdym piórze znajduje się specjalny spryskiwacz, który podłączasz w BX na osi wycieraczki za pomocą rurki. Spryskiwacz ten wędruje niemal przez całą długość pióra podczas spryskiwania na szybę wyrzucany jest płyn z pięciu otworów wprost pod nadciągającą gumkę piórka!!! Dzięki temu oszczędzasz szybę która nie jest polerowana na sucho piaskiem. Jak sam widzisz koszt jednego pióra wraz ze spryskiwaczem to tylko 25 zł. Warto!!! Dodatkowo wycieraczka od 405 ma 550mm pokrywa więc w całości roboczy zakres szyby. Fotele i tapicerka W najtańszych wersjach montowano fotele wykonane z jasnoszarego sznurka. Jest to najgorszy rodzaj tapicerki łatwo się brudzi, trudno czyści i szybko przeciera na wylot. W tym rodzaju tapicerki fotel zazwyczaj miał tylko regulację przód-tył i pochylenia oparcia. Tył przednich foteli ze skaju (przydatne przy wożeniu dziecka w foteliku). W tylnej kanapie podłokietnik był rzadkością. Na drzwiach albo montowano cały płat z plastiku, albo wstawiano w środkową część fragment tapicerki. W tylnych drzwiach nie występowały kieszenie. Zdarzyło mi się spotkać wersję wysoko wyposażoną, Wersja GTi 8V a jednak posiadała ona ten właśnie rodzaj tapicerki. Czyli kolejny dowód francuskiego bałaganiarstwa i niekonsekwencji... Oczko wyższą tapicerką była gładka tkanina o wielu różnokolorowych nitkach. Wyjątkowo odporna na zniszczenie i zabrudzenia. W tej wersji na drzwiach nie montowano całych plastikowych boczków miały fragment tapicerki z foteli. Regulacja przednich foteli dodatkowo miała opcję zmiany położenia całego fotela tzw. kołyska. Jednak rzadko w obydwu najczęściej tylko fotel kierowcy. Tył foteli również ze skaju. W tylnych drzwiach nie było kieszeni. Tylna kanapa występowała już jako dzielona (opcja), w niektórych wersjach montowano tylny podłokietnik (bez Strona 17 z 122

18 KLUB CYTRYNKI 18 względu na to czy była dzielona kanapa), czasem fabrycznie montowano tylne zagłówki (opcja). Obie powyższe wersje miały nieco niewygodne przednie fotele, o prostym kształcie, ze słabym trzymaniem bocznym. Dodatkowo występowały różne tkaniny w drugiej wersji którą opisałem, jednak równie dobre. Deska rozdzielcza w pierwszych wersjach BX II była brązowobeżowa, poźniej szara. W tym samym kolorze były plastikowe elementy na drzwiach, osłony słupków, progów, etc. W wersjach limitowanych i GTi 8V instalowano tapicerkę welurową, bardzo odporną na Wersja GTi 8V zniszczenie, fotele miały bardziej anatomiczny kształt, z bardzo dobrym trzymaniem bocznym i regulacją kołyski w obydwu przednich. Tylna kanapa występowała zawsze z podłokietnikiem, na życzenie dzielona i tylne zagłówki. Tapicerka na drzwiach zazwyczaj z plastikiem tylko w górnej części, kieszenie na drobiazgi w drzwiach tylnych. Tył przednich foteli z weluru z dodatkowymi kieszeniami. Deska rozdzielcza i dodatki (słupki, progi, etc.) w kolorze czarnym. W wersji GTi 16V zastosowano fotele przednie o zmienionym kształcie niemal do perfekcji anatomicznym z wzorcowym trzymaniem bocznym (tylko wyczynowe Recaro trzymają lepiej), regulacją szerokości fotela kierowcy w części pleców. Tapicerka welurowa, niektóre wzory zarezerwowane tylko dla 16V. Wyposażenie jak dla GTi 8V, jednak zagłówki tylne seryjnie, kanapa dzielona na życzenie. Tapicerka na drzwiach z plastikiem tylko w górnej Skórzana tapicerka - fotele GTi części. Wszystkie rodzaje tapicerki są ze sobą zamienne można więc do zwykłego BX wsadzić tą od GTi 16V, czego dokonałem we własnym aucie i wiem że to jest to:-) Najbiedniejsze wersje miały bardzo dziwną tylną kanapę bez bocznych nieruchomych części oparcia i z nieruchomym siedziskiem. Dawało się tylko położyć tylne oparcie, przez co po jego złożeniu powierzchnia załadunkowa nie była płaska, lecz miała wyraźny stopień. To jednak bardzo wielka rzadkość. Olbrzymią rzadkością jest skórzana tapicerka foteli na własne oczy widziałem ją tylko raz, raz na zdjęciach i raz o niej słyszałem. Ta którą miałem okazję zbadać wykonana była na pewno fabrycznie i z bardzo solidnej niemal Strona 18 z 122

19 KLUB CYTRYNKI 19 niezniszczalnej skóry. Z tego co udało mi się ustalić montowano skórzaną tapicerkę tylko w wersjach z klimatyzacją i wyłącznie jako opcję za słoną dopłatą. Kołpaki W niemal wszystkich Citroënach stosowano fabrycznie doskonałej jakości kołpaki. Dotyczy to też BX są po pierwsze trwałe, po drugie odporne na uszkodzenia (w rozsądnych granicach), dobrze trzymają się felgi a ich wygląd jest dostosowany do modelu. W BX fabryczne kołpaki pozornie wydają się brzydkie i nieatrakcyjne. Dzięki temu złodzieje je generalnie omijają. Jeżeli w swoim BX masz zwykłe rzemieślnicze kołpaki krajowej produkcji rozejrzyj się na szrotach za fabrycznymi. Dzięki plastycznemu tworzywu nie pękają na byle krawężniku, nie odpadają od koła i dużo lepiej wyglądają. Jeżeli nie masz wogóle kołpaków, a chciałbyś daruj sobie rzemieślnicze rzadko udaje się kupić takie które utrzymają się na kołach dłużej niż 24h. Stosowano dwie metody mocowania kołpaków jedna polegała na zatrzaskiwaniu ich na łbach śrub mocujących koło, druga zaś na zatrzaśnięciu w wewnętrznym obwodzie felgi. Pierwsza metoda miała poważną przewagę nad rzemieślniczymi kołpakami można je zdjąć bez odkręcania śrub. Stosowano ją we wzorach zawierających imitację śrub, lub z otworami na śruby. Druga metoda stosowana była przy pełnych kołpakach. Jeżeli nie lubisz kołpaków, ani gołych felg stalowych zamów w ASO oryginalne małe wewnętrzne kołpaczki do Berlingo. Wypełniają tylko obszar wokół śrub, mają firmowe logo i wyglądają bardzo estetycznie. Pamiętaj też o drobnostce jeżeli masz opony w rozmiarze 185 szybko będziesz gubił kołpaki po prostu opony je wypychają z felgi. Na szczęście dotyczy to tylko rzemieślniczych wyrobów fabryczne trzymają się doskonale. Strona 19 z 122

20 KLUB CYTRYNKI 20 OGUMIENIE Każdy BX z przedziału silnikowego 1360 cm cm 3 opuszczał fabrykę na oponach Michelin. Standardowym rozmiarem był 165/70/R14. No ale oczywiście są wyjątki: wersje GTi gdzie zazwyczaj montowano 185/60/R14, oraz wersja GTi 16V, gdzie zdarzały się opony 195/60/R14. Wyjątkiem były również niektóre egzemplarze BX 16 i BX 15 do których montowano opony 145/70/R14 lub 155/70/R14. W niektórych egzemplarzach wersji break fabrycznie zakładano opony 175/70/R14. Jak zapewne zauważyłeś wszystkie powyższe mają rozmiar 14 cali. Fabrycznie nie były montowane inne, poza wersjami opon TRX metrycznymi. Jednak do każdego BX możesz bez kłopotu założyć latem opony 185/60/R14, wskazane jest tylko aby była to wersja ze wspomaganiem kierownicy. Jeśli się uprzesz możesz z przodu założyć jeszcze szersze, ale z tyłu 185 to maksimum bez przerabiania błotników. Na zimę sugeruję powrót do nominalnego rozmiaru, ze względu na większy nacisk na mniejszą powierzchnię co zwiększa przyczepność i Twoje bezpieczeństwo. Oczywiście stosowanie opon zimowych to tylko Twoja decyzja i pieniądze. Ja mogę jedynie sugerować abyś je kupił i używał. Kto choć raz pojeździł zimą na oponach zimowych ten wie o co chodzi. Pamiętaj jednak że nie jest to cudowny lek na śliskie drogi i posiadanie ogumienia zimowego nie zastępuje wyobraźni. Każdy BX ma naklejkę z informacją o tym jaki rozmiar opon i ciśnienia w nich zastosowano fabrycznie. Naklejka znajduje się w krawędzi drzwi kierowcy, pomiędzy zawiasami i jest widoczna po ich otwarciu. Wiedzieć powinineś też o kilku rzeczach niektóre BX opuszczały fabrykę na felgach aluminiowych i ogumieniu METRYCZNYM!!! Były to opony o rozmiarze 365 mm co sytuuje je pomiędzy 13 a 14 opony te są niemal nie do kupienia, produkuje je nadal w bardzo krótkich seriach Michelin, z jedną rzeźbą bieżnika. Cena takiej opony z października 2001 roku to ok zł!!! Do tego ze względu na bieżnik są głośne. Dlatego jeśli masz takie felgi odwieź je na złom i kup zwykłe calowe. Zarówno metryczne jak i calowe wyglądały tak samo, produkowano równolegle oba rodzaje o tym samym wzorze różnice ujawniały się dopiero po przestudiowaniu cyferek wybitych na feldze. Szkoda czasu na próby założenia opon calowych na metryczne felgi nie da się niestety. Drugą istotną sprawą są śruby mocujące felgę. Do felg stalowych są to śruby stożkowe, zaś do aluminiowych płaskie z podkładką. Dlatego jeśli jeździsz na aluminiowych, warto sprawdzić jaką masz felgę na zapasie. Jest to albo zwykła felga stalowa wówczas należy wozić cztery śruby stożkowe na wypadek złapania gumy, może to być zwykła felga blaszana, jednak z dospawanymi specjalnymi podkładkami, które umożliwiają przykręcenie jej śrubami od felg aluminiowych. Może to być również tzw. dojazdówka, jednak takie koło występowało niezmiernie rzadko, praktycznie tylko w wersji BX GTi 4x4. Strona 20 z 122

21 KLUB CYTRYNKI 21 Sprawa trzecia to klucz do kół. Oryginalny nie nadaje się do niczego poza odkręceniem śruby koła zapasowego i podnoszenia lewarka. Szczególnie jeśli koła dokręcano w serwisie oponiarskim przy pomocy klucza pneumatycznego. Dlatego sugeruję Ci zakup porządnego klucza krzyżakowego (nie z hipermarketu), lub teleskopowego klucza fajkowego. Śruby mocujące felgę mają tendencję do samodokręcania, więc żebyś nie był zdziwony na poboczu drogi jeśli nie posluchasz tej dobrej rady. Radzę Ci też odkręcić śrubę która mocuje koło zapasowe, zdemontować, oczyścić bardzo starannie szczotką drucianą, pokryć rzadkim smarem odpornym na mróz i złożyć ponownie. Czynności te zajmą kilka minut, ale mogą kiedyś zaoszczędzić sporo czasu i nerwów. Zapamiętaj jeszcze jedną radę codziennie rano oglądaj uważnie koła sprawdzaj czy na oko mają tyle samo powietrza. Jeżeli w jednym jest mniej i uchodzi może zejść podczas jazdy. Zauważysz to dopiero gdy opona zniknie spalona doszczętnie, a felga będzie krzesać iskry o asfalt. Możesz mi teraz nie wierzyć, ale w hydropneumatyku niemal nie da się wyczuć że jest kapeć szczególnie z tyłu. Z przodu jest to wyczuwalne dość szybko, ale nadal daje się jechać:-) Na koniec mała uwaga przy wyważaniu kół stosuje się dwie metody koło zdemontowane wyważane jest na specjalnym przyrządzie, oraz lepsza koło wyważane jest bezpośrednio na samochodzie. Jeśli gdzieś w okolicy jakiś zakład stosuje drugą metodę warto skorzystać. Podczas wyważania na felgę zakładane są specjalne ciężarki do felg stalowych nabijane, zaś do aluminiowych naklejane (nowe felgi aluminiowe mogą mieć nabijane). Fabryczne felgi aluminiowe do BX przystosowane są wyłącznie do naklejanych ciężarków. Strona 21 z 122

22 KLUB CYTRYNKI 22 WENTYLACJA I OGRZEWANIE Model BX I W BX I panel sterowania nawiewem jest prostszy i znacznie niżej umieszczony niż w młodszym bracie. Jest też niestety mniej wygodny w obsłudze. Poniżej masz jego zdjęcie i dokładny opis funkcji. Górny suwak reguluje temperaturę wdmuchiwanego powietrza, od lewej zupełnie zimne, po prawej gorące. Suwak środkowy decyduje gdzie ma iść główna siła nawiewu. Od lewej: - górne kratki nawiewowe - na nogi osób jadących z przodu - na nogi i przednią szybę - na przednią szybę Dolny suwak to regulacja prędkości nawiewu od prawej: - 3 bieg największa siła - 2 bieg średni nawiew - 1 bieg mały nadmuch - I ta pozycja to wyłączona dmuchawa, ale otwarty kanał dla nawiewu grawitacyjnego - im szybciej jedziesz tym mocniej dmucha - lewa skrajna pozycja to silnik wyłączony i zamknięty kanał nawiewowy przydaje się przy śmierdzących obiektach (autobusy, ciężarówki, chlewnie:-). Obiekt z prawej strony regulatorów nawiewu to popielniczka szczęśliwiej nieco umieszczona niż w BX II. Mała uwaga dotycząca obu modeli dbaj jesienią o to, aby w podszybiu (po otwarciu maski) nie leżały liście. Jeżeli na kanale wlotowym nie masz siatki zabezpieczającej czeka Cię niemiła niespodzianka irytujące warczenie wentylatora o wciągnięty listek potrafi to nieźle popsuć humor. Zbadaj wlot powietrza do turbiny od nawiewu w przypadku, gdy siatki nie ma naciągnij tam np. pończochę. Do Citroëna BX produkowano specjalne filtry zakładane na ową siatkę, ale uwierz mi szkoda o nie pytać w ASO zrobią wieeeelkie oczy;-) Pończocha będzie najlepszym rozwiązaniem. W BX I występowała również klimatyzacja. To bardzo rzadkie wyposażenie w tym samochodzie, nigdy nie udało mi się takiego spotkać na żywo. Opis prawidłowego użytkowania i sterowania znajdziesz w następnym rozdziale. Strona 22 z 122