1. IDENTYFIKACJA PREPARATU, PRODUCENTA I DYSTRYBUTORA

Transkrypt

1 Data wydania: Data aktualizacji: Strona/stron 1/7 1. IDENTYFIKACJA PREPARATU, PRODUCENTA I DYSTRYBUTORA Nazwa produktu: Wzór chemiczny: Zastosowanie: Producent: Dystrybutor: płyn chłodniczy BORYGO glikol etylenowy z wodą i dodatkami uzupełniajacymi Płyn stosowany do chłodzenia silników spalinowych, montowanych m.in. w pojazdach samochodowych. 2. SKŁAD I INFORMACJA O SKŁADNIKACH Substancja stwarzająca zagroŝenie: Nr Nr Symbol Zwroty Nazwa chemiczna % wag. CAS WE ostrzegawczy zagroŝenia (R)* glikol etylenowy Xn 22 Objaśnienie: T + = bardzo toksyczny, T= toksyczny, C= Ŝrący, Xn= szkodliwy, Xi= draŝniący, E= wybuchowy, O= utleniający, F + = skrajnie łatwo palny, F= wysoce łatwo palny, N= niebezpieczny dla środowiska *Pełne znaczenie zwrotów zagroŝenia R z punktu 2 ujęto w punkcie 16 Uwaga: Zwroty R odnoszą się do substancji 100%, a nie do jej stęŝenia w preparacie. Ponadto produkt zawiera wodę w ilości 40% oraz dodatki uzupełniające w ilości 3 % 3. IDENTYFIKACJA ZAGROśEŃ Preparat został zaklasyfikowany jako niebezpieczny zgodnie z obowiązującym prawem. Xn ZagroŜenie poŝarowe: Płyn chłodniczy jest produktem palnym. Pary glikolu etylenowego z powietrzem tworzą mieszaniny wybuchowe i są cięŝsze od powietrza. ZagroŜenie Działa szkodliwie po połknięciu. R22 toksykologiczne: Płyn chłodniczy Borygo na organizm człowieka działa przede wszystkim narkotycznie. Powoduje silne uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego, rdzenia kręgowego, nerek i wątroby. DraŜni błony śluzowe i oczy. ZagroŜenie ekotoksykologiczne: 4. PIERWSZA POMOC Płyn chłodniczy Borygo działa szkodliwie w środowisku naturalnym, w szczególności wodnym. Uwaga: W pierwszej kolejności naleŝy wyprowadzić poszkodowaną osobę ze skaŝonego płynem chłodniczym środowiska. Następstwa wdychania: 1. UłoŜyć poszkodowaną osobę w pozycji leŝącej. 2. W przypadku wystąpienia takiej potrzeby wykonać sztuczne oddychanie i zapewnić pomoc lekarską. Następstwa połknięcia: 1. Przepłukać usta, a następnie podać duŝo wody do wypicia. Nie wywoływać wymiotów. Osobie przytomnej podać do wypicia 100 ml alkoholu (wódki). 2. Zapewnić spokój, leŝenie i ciepło. W razie potrzeby zapewnić pomoc lekarską. Zanieczyszczenie oczu: 1. Przemywać skaŝone oczy większą ilością letniej wody przez 15 minut, przy wywiniętych powiekach (usunąć przedtem szkła kontaktowe). 2. W przypadku konieczności zapewnić pomoc okulisty.

2 Data wydania: Data aktualizacji: Strona/stron 2/7 Zanieczyszczenie skóry: 1. Zdjąć skaŝone ubranie. Oczyścić mechanicznie skaŝoną skórę, przemyć duŝą ilością wody, a następnie wodą z łagodnym mydłem. 2. Zasięgnąć porady dermatologa, gdy wystąpi podraŝnienie skóry. 5. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU POśARU Szczególne zagroŝenia: Ciecz palna. W sprzyjających warunkach pary z powietrzem tworzą mieszaniny wybuchowe i są cięŝsze od powietrza. Zbiorniki i inne opakowania naraŝone na działanie ognia lub wysokiej temperatury mogą eksplodować. Opary glikolu strącać rozproszonymi strumieniami wody. Środki gaśnicze: gaśnice CO 2, gaśnice proszkowe z proszkiem gaszącym ABC, gaśnice proszkowe z proszkiem gaszącym BC, gaśnice pianowe, gaśnice płynowe z dodatkowym wodnym roztworem środka. Zalecenia szczegółowe: Mały poŝar gasić gaśnicą śniegową (CO 2 ) lub proszkową (ABC albo BC), duŝy poŝar gasić pianą lub w ostateczności rozproszonymi prądami wody. Uwaga: Nie stosować zwartych strumieni wody na powierzchnię palącego się produktu. Powoduje to rozrzucanie palącego się płynu, a tym samym rozprzestrzenianie ognisk poŝaru. Zbiorniki naraŝone na działanie ognia lub wysokiej temperatury chłodzić wodą. W miarę moŝliwości usunąć z zagroŝonego obszaru. Sprzęt ochronny straŝaków: Ubrania odporne na działanie wysokich temperatur. NiezaleŜne aparaty izolujące drogi oddechowe. Stosować eksplozymetr. Produkty spalania: Produktami spalania jest ditlenek węgla i woda. 6. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU NEZAMIERZONEGO UWOLNIENIA DO SRODOWISKA Zalecenia ogólne: Środki ochrony osobistej: Zalecenia szczegółowe: W przypadku wydostania się większej ilości płynu chłodniczego do środowiska osoby postronne przebywające na zagroŝonym awarią obszarze naleŝy ewakuować. OdzieŜ ochronna, ochrony dróg oddechowych z filtrem par oznaczonym kolorem brązowym i literą A oraz filtrem cząsteczkowym P2, szczelne okulary ochronne, rękawice ochronne. W przypadku niemoŝności zlikwidowania następstw awarii własnymi siłami i środkami, przeprowadzenie akcji naleŝy powierzyć zewnętrznym, wyspecjalizowanym słuŝbom ratowniczym. Chronić kanalizację. W przypadku wydostania się glikolu etylenowego do wód powierzchniowych, ostrzec uŝytkowników. Zbieranie rozlanego płynu dokonywane jest mechanicznie oraz za pomocą substancji sorbujących (słoma, siano, trociny, wysuszony torf i in.). Zabezpieczenie środowiska: Jak najszybciej zebrać rozlany produkt. Starać się nie dopuścić do skaŝenia gleby i wody. Powiadomić odpowiednie władze sanitarne i ochrony środowiska. Metody utylizacji: Niszczyć na drodze spalania zgodnie z wymogami przepisów prawa krajowego. 7. POSTĘPOWANIE Z PREPARATEM I JEGO MAGAZYNOWANIE

3 Data wydania: Data aktualizacji: Strona/stron 3/7 Zapobieganie zatruciom: Zapobieganie poŝarom/wybuchom: Magazynowanie: Metody postępowania z odpadami: Podczas stosowania płynu chłodniczego Borygo nie jeść, nie pić, nie zaŝywać leków, unikać kontaktów z glikolem, unikać wdychania par i aerozoli, przestrzegać zasad higieny osobistej, stosować odzieŝ i sprzęt ochrony osobistej odpowiedni do pracy z glikolem etylenowym, pracować w wentylowanych pomieszczeniach. Przechowywać w zamknięciu, poza zasięgiem dzieci. Chronić zbiorniki przed ciepłem i nagrzaniem. W oryginalnych, właściwie oznakowanych zbiornikach, pojemnikach i opakowaniach jednostkowych, w magazynie cieczy łatwo palnych wyposaŝonym w instalację wentylacyjną i elektryczną w wykonaniu przeciwwybuchowym, na twardym podłoŝu. Unikać kontaktów z palnymi i utleniającymi substancjami. Zasady magazynowania określa norma PN-89/C Za odpad moŝna uznać płyn chłodniczy Borygo, który w Ŝadnej postaci nie nadaje się do technicznego zagospodarowania. Substancja palna. Likwidacja na drodze spalania, w wyznaczonych miejscach lub instalacjach. 8. KONTROLA NARAśENIA I ŚRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ Rozwiązania techniczne: Wentylacja na stanowiskach pracy i w magazynach. Ochrony osobiste: Drogi oddechowe: Maski ochronne z filtrem gazowym B i filtrem cząsteczkowym P2, aparaty oddechowe. Ręce: Rękawice ochronne z tworzywa nitrylowego. Oczy: Okulary ochronne w szczelnej obudowie z ochronami bocznymi. Skóra i ciało: Ubrania ochronne ze zbitej tkaniny. Fartuchy ochronne. Ogólne środki ochrony: Higiena pracy: Obowiązują przepisy ogólne przemysłowej higieny pracy. Unikać bezpośredniego kontaktu powierzchni ciała i dróg oddechowych z płynem chłodniczym. Nie jeść, nie pić podczas pracy. Nie wdychać par i aerozoli. Zanieczyszczone ubranie wymienić. Po pracy dokładnie wymyć powierzchnię ciała. Natychmiast usuwać rozlewy płynu chłodniczego. Obowiązujące w Polsce najwyŝsze dopuszczalne stęŝenie (mg/m 3 ) w środowisku pracy: Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia r. (Dz. U. Nr 217, poz. 1833) w sprawie najwyŝszych dopuszczalnych stęŝeń i natęŝeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy, ze zmianą z dnia r (Dz.U. 212 poz.1769). Nr CAS Składnik NDS (mg/m 3 ) NDSCh (mg/m 3 ) glikol etylenowy WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNE Postać fizyczna: w warunkach normalnych jest przezroczystą, jednorodną cieczą bez osadów. Higroskopijny. Barwa: czerwona Zapach: charakterystycznym zapachu. Smak: słodkawym smaku Gęstość: 1,07 g/cm 3 (20 o C)

4 Data wydania: Data aktualizacji: Strona/stron 4/7 Temperatura krzepnięcia: -35 o C Temperatura wrzenia: 107,5 o C Temperatura zapłonu: 115 o C (tygiel otwarty) Temperatura samozapalenia: 410 o C Gęstość par względem powietrza: 2,14 PręŜność par: ok. 0,2 hpa w 20 o C Zakres tworzenia z powietrzem tworzą 1,8-12,8 % obj. mieszanin wybuchowych: Rozpuszczalność w wodzie i innych W wodzie całkowita. Dobrze rozpuszczalny w alkoholach rozpuszczalnikach: alifatycznych, aldehydach, ketonach, kwasie octowym, pirydynie. Wartość ph: 7,5 9,5 10. STABILNOŚĆ I REAKTYWNOŚĆ Stabilność i reaktywność: Produkt chemicznie stabilny w warunkach prawidłowego przechowywania. Glikol etylenowy reaguje z silnymi środkami utleniającymi, np. tritlenkiem chromu, kwasem nadchlorowym, chloroformem w obecności silnych zasad. Niebezpieczne produkty aldehyd octowy (w temp o C) rozkładu: Właściwości korozyjne: Brak 11. INFORMACJE TOKSYKOLOGICZNE Drogi naraŝenia: wdychanie, połknięcie, kontakt ze skórą, kontakt z oczami. Informacje ogólne: główny składnik - glikol etylenowy jest trucizną naczyniową i protoplazmatyczną. Na organizm człowieka działa przede wszystkim narkotycznie. Powoduje silne uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego, rdzenia kręgowego, nerek i wątroby. DraŜni błony śluzowe i oczy. Związek ten jest szczególnie toksyczny po spoŝyciu. Glikol etylenowy wykazuje toksyczność w stosunku do całego organizmu. W przypadku zatrucia, niezbędne jest niezwłoczne przekazanie poszkodowanej osoby w ręce lekarzy specjalistów. Dane toksykologiczne: LD L0 (doustnie, człowiek) = 786 mg/kg, LD 50(doustnie, szczur) = 4700 mg/kg. Działanie miejscowe: Kontakt ze skórą: Kontakt z oczami: Wdychanie: MoŜe wystąpić zaczerwienienie i podraŝnienie. Glikol etylenowy jest wchłaniany przez nieuszkodzoną skórę i wówczas mogą pojawić się objawy podobne do tych, które powstają po spoŝyciu tej substancji. MoŜe wystąpić podraŝnienie i zaczerwienienie. Pojawia się kaszel, kichanie i niewielkie skrócenie oddechu. Mogą rozwinąć się objawy podobne do tych, które powstają po spoŝyciu tej substancji. Zatrucia drogą oddechową prowadzą do obrzęku płuc i niewydolności oddechowej.

5 Data wydania: Data aktualizacji: Strona/stron 5/7 Połknięcie: Działa szkodliwie po połknięciu. Początkowo poszkodowana osoba będzie wyglądać tak, jakby była w stanie upojenia alkoholowego. Później następuje okres krótkiej poprawy, lecz później stopniowo moŝe wystąpić śpiączka i skrócenie oddechu. Objawami zatrucia doustnego są bóle i zawroty głowy, uczucie upojenia i senność, objawy podraŝnienia przewodu pokarmowego z bólami Ŝołądka, wymiotami, biegunką. Przy silnych zatruciach dochodzi do utraty przytomności, delirium, śpiączki. W okresie 6-12 godzin po spoŝyciu tych środków moŝe pojawić się niedomoga nerek. Powikłania: PodraŜnienia błon śluzowych oczu i dróg oddechowych, bóle i zawroty głowy, podniecenie lub ospałość, problemy z układem pokarmowym, wątrobą i nerkami. Następstwa opóźnione i chroniczne: Uczulenie: Nowotwory: Mutagenność: Działanie na rozrodczość: 12. INFORMACJE EKOLOGICZNE Glikol etylenowy w środowisku ulega całkowitej biodegradacji. Unikać przedostawania się produktu do środowiska. Przed odprowadzeniem do kanalizacji wielokrotnie rozcieńczyć wodą. Toksyczność ostra: EC o(daphnia magna) = 83 mg/l/24 godz. EC o(pseudomonas putida) >10000 mg/l LC 50(Salmo gairdneri) = mg/l/96 godz. Stopień zagroŝenia wód: mały 13. POSTĘPOWANIE Z ODPADAMI Metody unieszkodliwiania: Zgodnie z ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz.U.62 poz. 628) oraz rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz.U.112 poz. 1206). Zawartość opakowania wg: rodzaju inne rozpuszczalniki organiczne, roztwory z przemywania i ciecze macierzyste Opakowania wg: rodzaju opakowania z tworzyw sztucznych rodzaju opakowania z metalu rodzaju opakowania ze szkła Sposób likwidacji (D10) - termiczne przekształcanie odpadów w instalacjach lub urządzeniach zlokalizowanych na lądzie. ZuŜyte opakowania dostarczać do uprawnionych do ich przerabiania przedsiębiorstw. Produkt i opakowanie usuwać jako odpad niebezpieczny. 14. INFORMACJE O TRANSPORCIE Numer UN (ONZ) : - - A. Transport drogowy i kolejowy (RID/ADR) Nr UN - Klasa /grupa pakowania: -

6 Data wydania: Data aktualizacji: Strona/stron 6/7 Kod klasyfikacyjny: - Ilości ograniczone: - B. Transport morski IMDG-kod: (klasa/grupa pakowania) - EmS - Zanieczyszczenie środowiska morskiego: - Nr UN - C. Transport lotniczy Klasa IATA/grupa pakowania: - Nr UN INFORMACJE DOTYCZĄCE PRZEPISÓW PRAWNYCH Preparat został zaklasyfikowany jako niebezpieczny zgodnie z obowiązującym prawem. Na etykietach naleŝy umieścić następujące informacje: Symbole ostrzegawcze na opakowaniach jednostkowych: Xn Napis ostrzegawczy na opakowaniach Produkt szkodliwy. jednostkowych: Zwroty wskazujące rodzaj zagroŝenia R 22 Działa szkodliwie po połknięciu. Zwroty określające warunki bezpiecznego stosowania S 2 Chronić przed dziećmi. Kartę wykonano zgodnie z: Ustawą o substancjach i preparatach chemicznych z dnia r. (Dz.U.11 poz.84; z późniejszymi zmianami). Rozporządzeniem w sprawie karty charakterystyki substancji niebezpiecznej i preparatu niebezpiecznego. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 3 lipca 2002 r. (Dz. U. Nr 140, poz. 1171) ze zmianą z dnia r. (Dz.U. 2 z 2005r. poz.2). Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia r w sprawie wykazu substancji niebezpiecznych wraz z ich klasyfikacją i oznakowaniem - ZAŁĄCZNIK (Dz.U.201 poz.1674), (29ATP). Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia r. w sprawie oznakowania opakowań substancji niebezpiecznych i preparatów niebezpiecznych (Dz. U. Nr 173, poz z późniejszymi zmianami). Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia r. w sprawie kryteriów i sposobu klasyfikacji substancji i preparatów chemicznych (Dz. U. Nr 171, poz z późniejszymi zmianami). Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia r. (Dz.U. Nr 217, poz. 1833) w sprawie najwyŝszych dopuszczalnych stęŝeń i natęŝeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy ze zmianą z dnia r (Dz.U. 212 poz.1769). Ustawą z dnia r. o odpadach (Dz.U.62 poz.628) oraz rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia r. w sprawie katalogu odpadów (Dz.U.112 poz.1206). Ustawą z dnia 11 maja 2001 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych (Dz.U nr 63 poz. 638 Klasyfikacją towarów niebezpiecznych zgodnie z Umową Europejską dotyczącą międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR). Ustawą z dnia 28 października 2002 r. o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych (Dz. U nr 199 poz. 1671) z późniejszymi zmianami. Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. (Dz.U nr 169 poz. 1650) z późniejszymi zmianami. Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy związanej z występowaniem w miejscu pracy czynników chemicznych. (Dz. U. z 2005r. Nr 11, poz. 86).

7 Data wydania: Data aktualizacji: Strona/stron 7/7 Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia r. w sprawie zasadniczych wymagań dla środków ochrony indywidualnej (Dz. U. Nr 259, poz. 2173). Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U nr 169 poz. 1650) z późniejszymi zmianami. Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy związanej z występowaniem w miejscu pracy czynników chemicznych (Dz. U. z 2005r. Nr 11, poz. 86). Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia r. w sprawie zasadniczych wymagań dla środków ochrony indywidualnej (Dz. U. Nr 259, poz. 2173). 16. INNE INFORMACJE Chemiczne określenie produktu: Roztwór glikolu etylenowego i dodatków pomocniczych Xn R 22 Normy na sprzęt ochronny: PN-EN 141:2002 PN-EN 344:1996 PN-EN 166:2002 (U) PN-EN 374-3:2004 (U) PN-EN 466:1998 Powietrze na stanowiskach pracy PN-EN 1540:2004 PN-EN 689:2002 Symbol ostrzegawczy na opakowaniach jednostkowych Produkt szkodliwy. Znaczenie zwrotów zagroŝenia z punktu 2 Działa szkodliwie po połknięciu. Sprzęt ochrony układu oddechowego. Pochłaniacze i filtropochłaniacze, wymagania, badanie, znakowanie; Wymagania i metody badania obuwia bezpiecznego, ochronnego i zawodowego do uŝytku w pracy. Zmiana A1; Ochrona indywidualna oczu. Wymagania; Rękawice chroniące przed chemikaliami i mikroorganizmami. Wyznaczanie odporności na przenikanie chemikaliów; OdzieŜ ochronna. Ochrona przed ciekłymi chemikaliami. Wymagania dotyczące odzieŝy chroniącej przed chemikaliami z połączeniami nieprzepuszczającymi cieczy (typ 3); Powietrze na stanowiskach pracy. Terminologia Powietrze na stanowiskach pracy. Wytyczne oceny naraŝenia inhalacyjnego na czynniki chemiczne przez porównanie z wartościami dopuszczalnymi i strategia pomiarowa. Uwaga: UŜytkownik ponosi odpowiedzialność za podjęcie wszelkich kroków mających na celu spełnienie wymogów prawa krajowego. Informacja zawarta w powyŝszej karcie stanowi opis wymogów bezpieczeństwa uŝytkowania preparatu. UŜytkownik ponosi całkowitą odpowiedzialność za określenie przydatności produktu do określonych celów. Zawarte w niniejszej karcie dane nie stanowią oceny bezpieczeństwa miejsca pracy uŝytkownika. Karta charakterystyki nie moŝe być traktowana jako gwarancja właściwości preparatu. Produkt nie moŝe być uŝywany bez pisemnej zgody w Ŝadnym innym celu aniŝeli podanym w p.1 karty charakterystyki. Karta charakterystyki jest bezpośrednio przekazywana dystrybutorowi produktu, bez zapewnień lub gwarancji co do kompletności bądź szczegółowości wszystkich informacji lub zaleceń w niej zawartych. Kartę wykonano w Przedsiębiorstwie EKOS S.C Gdańsk, al. Grunwaldzka 209, tel/fax: (0-58) , ekos@ekos.gda.pl na podstawie informacji i konsultacji uzyskanych od Zamawiającego oraz materiałów z własnej bazy danych. Informacje zawarte w niniejszej karcie charakterystyki są zgodne z aktualnym stanem naszej wiedzy i spełniają warunki prawa krajowego oraz Unii Europejskiej. Informacje zawarte w niniejszej karcie charakterystyki nie są gwarancją parametrów technicznych czy przydatności do określonych zastosowań. * * * * *