I FSK 221/11 Warszawa, 16 grudnia 2011 WYROK

Transkrypt

1 I FSK 221/11 Warszawa, 16 grudnia 2011 WYROK Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Grażyna Jarmasz (spr.), Sędzia NSA Marek Kołaczek, Sędzia WSA (del.) Hieronim Sęk, Protokolant Marek Wojtasiewicz, po rozpoznaniu w dniu 29 listopada 2011 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Ministra Finansów od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 13 października 2010 r. sygn. akt I SA/Po 573/10 w sprawie ze skargi R. Sp. z o. o. w G. na interpretację indywidualną Ministra Finansów z dnia 20 kwietnia 2010 r. nr [...] w przedmiocie podatku od towarów i usług 1) uchyla zaskarżony wyrok w całości i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Poznaniu, 2) zasądza od R. Sp. z o. o. w G. na rzecz Ministra Finansów kwotę 280 (słownie: dwieście osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego. 1. Wyrok Sądu pierwszej instancji UZASADNIENIE 1.1. Zaskarżonym wyrokiem z dnia 13 października 2010 r., sygn. akt I SA/Po 573/10, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu, po rozpoznaniu skargi "R." Spółki z o.o. w G. na interpretację indywidualną Ministra Finansów z dnia 20 kwietnia 2010 r. w przedmiocie podatku od towarów i usług, uchylił zaskarżoną interpretację oraz zasądził na rzecz strony zwrot kosztów sądowych W uzasadnieniu zaskarżonego wyroku Sąd pierwszej instancji wskazał, że przedmiotem wniosku o wydanie interpretacji była kwestia ustalenia miejsca świadczenia wykonywanych przez spółkę "kompleksowych usług magazynowania", a ściślej - czy w okolicznościach podanych przez stronę będzie ono odnosić się do miejsca, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę, stałe miejsce zamieszkania lub stałe miejsce prowadzenia działalności - w sytuacji, gdy usługi te są świadczone dla takiego stałego miejsca prowadzenia działalności (art. 28b ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm., dalej u.p.t.u.). W ocenie spółki świadczone przez nią usługi powinny być opodatkowane, zgodnie z nową (obowiązującą od 1 stycznia 2010 r.) regułą ogólną z art. 28b u.p.t.u., a więc w miejscu, w którym znajduje się siedziba usługobiorcy (tj. podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, który korzysta z usług świadczonych przez spółkę). Organ uznał stanowisko zajęte we wniosku za nieprawidłowe, wskazując, że usługi świadczone przez spółkę w zakresie magazynowania towarów mają charakter usług związanych z nieruchomościami i tym samym spełniają dyspozycję art. 28e u.p.t.u., a w konsekwencji miejscem świadczenia tych usług jest miejsce położenia nieruchomości. Wobec tego dla określenia miejsca świadczenia usług będących przedmiotem pytania zastosowania nie znajdzie art. 28b u.p.t.u.

2 1.3. Wojewódzki Sąd Administracyjny uznał, że skarga zasługuje na uwzględnienie, albowiem organ wydający interpretację naruszył prawo w stopniu mającym istotny wpływ na wynik sprawy, tj. art. 28b ust. 1 i 2 oraz art. 28e u.p.t.u., poprzez ich błędną wykładnię oraz niewłaściwe zastosowanie do okoliczności faktycznych sprawy. Niezależnie od tego w ocenie Sądu pierwszej instancji organ naruszył art w zw. z art. 14h ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r., Nr 8, poz. 60 ze zm., dalej O.p.), tj. zasadę prowadzenia postępowania w sposób budzący zaufanie do organów podatkowych Wojewódzki Sąd Administracyjny wskazał, że z wniosku o wydanie interpretacji wynika, iż świadczone przez spółkę usługi magazynowe mają charakter kompleksowy i obejmują następujące elementy: przyjęcie towarów klienta do magazynu, przechowywanie towarów należących do klientów, zarządzanie towarami poprzez profesjonalny system informatyczny, przygotowywanie raportów bieżących dla klientów, konfekcjonowanie towarów wg przesłanych zleceń klienta (formowanie palet zawierających wiele asortymentów), świadczenie dodatkowych usług magazynowych, inwentaryzację magazynowanych towarów, kontrolę jakościową towarów, przechowanie towarów w odpowiednich, wymaganych przez klienta, warunkach, stałą ochronę i monitoring magazynów. Dokonując wykładni zarówno art. 28b, jak i stanowiącego wyjątek od regulowanej tym przepisem zasady ogólnej art. 28e u.p.t.u. Sąd pierwszej instancji uznał, że świadczone przez skarżącą usługi nie są usługami związanymi z nieruchomościami. W szczególności podzielono pogląd zawarty w skardze, że nie można zaklasyfikować przedmiotowych usług do kategorii usług obejmujących "przyznawanie prawa użytkowania nieruchomości". Przedmiotem umów zawieranych przez spółkę z kontrahentami jest bowiem obsługa towarów składowanych w magazynach, którymi ona dysponuje i aktywne zarządzanie towarami, nie zaś udzielanie klientom uprawnień do użytkowania nieruchomości w jakimkolwiek zakresie (np. w formie umowy najmu, dzierżawy czy leasingu). Co więcej, w stanie faktycznym wskazano, że kompleksowa obsługa magazynowa może być nawet świadczona w magazynie należącym do klienta (a nie do spółki), przez pracowników spółki i z wykorzystaniem jej infrastruktury informatycznej, co tym bardziej dowodzi, iż dysponowanie nieruchomością (powierzchnią magazynową) nie jest niezbędne w celu świadczenia przedmiotowych usług, zaś "udostępnienie" klientowi powierzchni - w tych przypadkach, kiedy usługa jest świadczona w magazynach spółki - następuje jedynie pośrednio i nie jest dominującym elementem usługi. W ocenie Sądu pierwszej instancji zgodzić się należy ze skarżącą, iż dominującym elementem usługi jest zarządzanie towarem, wykonywane z zastosowaniem nowoczesnych technologii informatycznych i skoncentrowane przede wszystkim na umożliwieniu klientowi wykonywania obrotu towarem w sposób możliwie efektywny, oszczędny, minimalizujący ewentualne straty. Podkreślono, że "zarządcza" część usługi mogłaby być de facto wykonywana z dala od magazynu, z wykorzystaniem odpowiedniego sprzętu i oprogramowania informatycznego. Okoliczność, iż spółka dysponuje magazynami, w których towar jest przejściowo składowany, nie może zatem przesądzać o uznaniu przedmiotowych usług za "usługi związane z nieruchomościami", tym bardziej, że w żadnym przypadku powierzchnie magazynowe nie są klientom w sposób swobodny udostępniane (w odróżnieniu np. od udostępnienia powierzchni klientowi w ramach usługi hotelowej, wprost zaliczonej do kategorii usług związanych z nieruchomościami na podstawie art. 28e). W konsekwencji Sąd pierwszej instancji nie podzielił poglądu organu, że za uznaniem przedmiotowych usług jako związanych z nieruchomościami przemawia wyrok Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie C-166/05. Wojewódzki Sąd Administracyjny zwrócił też uwagę na to, że ETS wielokrotnie podkreślał, iż wszystkie reguły dotyczące miejsca świadczenia należy traktować równorzędnie, a w przypadku ewentualnego konfliktu pomiędzy zasadami dotyczącymi określania miejsca świadczenia należy wybrać tę regułę, która prowadziłaby do racjonalnych rezultatów, w tym

3 zwłaszcza do opodatkowania usługi w miejscu jej konsumpcji. W swoim orzecznictwie ETS kładzie szczególny nacisk na aspekt racjonalnego rezultatu przy określaniu właściwej reguły miejsca świadczenia (por. np. wyrok ETS z 25 stycznia 2001 r. w sprawie C-429/97). Uwzględniając powyższe stanowisko Trybunału Sąd pierwszej instancji uznał, że sposób ustalenia miejsca świadczenia usług wskazany przez organ jest nieprawidłowy i prowadzi do nieracjonalnych skutków, które w realiach niniejszej sprawy wyniknęłyby z powiązania miejsca świadczenia usług magazynowania ze wskazaną we wniosku nieruchomością. Nieprawidłowość oceny prawnej organu wynika także z tego, iż uwzględniając rodzaj i zakres prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej, w świetle postanowień art. 28b ust. 1 i 2 u.p.t.u. oraz orzecznictwa ETS w zakresie regulowanym przez ten przepis, należało mieć na uwadze, że w przypadku, gdy usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba lub stałe miejsce zamieszkania, miejscem świadczenia usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności. Przy ocenie miejsca nabycia usługi należy uwzględniać też po pierwsze czy umowa lub zamówienie wskazują na stałe miejsce prowadzenia działalności jako nabywcę usług, po drugie czy za usługę płaci lub w inny sposób ponosi koszty stałe miejsce prowadzenia działalności oraz po trzecie czy charakter i wykorzystanie usługi nie wskazują, na czyją rzecz wykonywane jest świadczenie. Wojewódzki Sąd Administracyjny podkreślił, że w każdym wypadku dokonywania wyboru miejsca świadczenia usług należy uwzględniać koncepcję racjonalnego rezultatu oraz brać pod uwagę miejsce finalnej konsumpcji usługi, któremu co do zasady powinno odpowiadać miejsce opodatkowania usługi. Ponadto zwrócono uwagę na to, że z punktu widzenia skutków w podatku od towarów i usług podstawowym jest kryterium ekonomiczne, które ma prymat nad prawnym i formalnym ustrukturyzowaniem działań gospodarczych. W podsumowaniu swych rozważań Sąd pierwszej instancji stwierdził, że na gruncie rozpoznawanej sprawy świadczone przez spółkę usługi kompleksowej obsługi logistycznej (zwane "usługami magazynowania") nie mogą zostać zakwalifikowane do żadnej z kategorii wynikających z art. 28e u.p.t.u. (odpowiednio art. 47 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej - Dz. U. UE L Nr 347 poz. 1 ze zm., dalej Dyrektywa 112). Usługi te powinny w ocenie Sądu podlegać opodatkowaniu w miejscu określonym zgodnie z regułą wynikającą z art. 28b ust. 1 lub ust. 2 u.p.t.u. (odpowiednio art. 44 Dyrektywy 112), tj. w miejscu, w którym w zależności od ustaleń w zakresie wyznaczonym hipotezą tych przepisów podatnik ma siedzibę albo stałe miejsce prowadzenia działalności. W przypadku świadczenia przez spółkę takich usług na rzecz klientów zagranicznych (tj. mających siedzibę albo stałe miejsce prowadzenia działalności w innym kraju niż Polska), usługi takie nie podlegają zatem opodatkowaniu w Polsce Sąd pierwszej instancji uznał ponadto, iż działanie organu podatkowego w przedmiotowej sprawie nie może być uznane za zgodne z zasadą wyrażoną w art w zw. z art. 14h O.p., gdyż Minister Finansów przyjął odmienne stanowisko, aniżeli w poprzednio wydanych (wskazanych przez stronę w skardze) interpretacjach. Sąd zwrócił uwagę, że choć organ podatkowy nie jest związany wcześniej wydanymi przez siebie interpretacjami i może zmienić swoje stanowisko, powinien w takim przypadku wskazać, dlaczego taka zmiana nastąpiła, podatnik ma bowiem prawo uzyskać informację, co skłoniło organ do przyjęcia względem niego odmiennej interpretacji, aniżeli w analogicznym przypadku wystosowanej do innego podatnika. Znając bowiem dotychczasową interpretację przepisów prawnych dokonywaną przez organ podatkowy, podatnik miał uzasadnione podstawy do przypuszczeń, że w jego przypadku organ również zastosuje taką samą interpretację. Tymczasem w przedmiotowej sprawie skarżąca została zaskoczona zmienioną interpretacją, co już samo przez się uzasadnia stwierdzenie, że doszło do naruszenia zasady

4 zaufania. Naruszenie tej zasady pogłębia fakt, że organ podatkowy w żaden sposób nie wyjaśnił, co legło u podstaw zmiany jego stanowiska. 2. Skarga kasacyjna 2.1. W skardze kasacyjnej organ zaskarżył powyższy wyrok w całości, wnosząc o jego uchylenie w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania, a także o zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych Zaskarżonemu orzeczeniu zarzucono naruszenie prawa materialnego, tj. art. 28b w zw. z art. 28e u.p.t.u. przez błędne przyjęcie, że do świadczonych przez skarżącą usług kompleksowej obsługi logistycznej nie ma zastosowania art. 28e u.p.t.u., a tym samym przyjęcie, że usługi te powinny podlegać opodatkowaniu w miejscu określonym zgodnie z regułą wynikającą z art. 28b ust. 1 albo 2 u.p.t.u W uzasadnieniu skargi kasacyjnej organ wskazał nadto, że nie podziela również stanowiska Sądu pierwszej instancji co do wydania interpretacji z naruszeniem zasady wyrażonej w art w zw. z art. 14h O.p., a to ze względu na to, że organ nie pominął żadnych argumentów przytoczonych przez podatnika, a każdą sprawę organ traktuje indywidualnie Uzasadniając zarzut naruszenia prawa materialnego organ wskazał, że świadczone przez skarżącą usługi magazynowania pozostają w ścisłym związku z nieruchomością, gdyż za takim związkiem przemawia choćby aspekt techniczny, funkcjonalny, który charakteryzuje tę usługę. Dla skutecznego realizowania zadań, które składają się na usługę magazynowania konieczne jest bowiem spełnianie warunków technicznych, tj. posiadanie magazynów. Powierzchnia magazynowa, która służy do takich usług, jest położona na terytorium określonego kraju, a świadczenie usług jest nierozerwalnie połączone z nieruchomością, jaką jest obiekt magazynu. Zatem usługi w zakresie magazynowania towarów mają charakter usług związanych z nieruchomościami i spełniają dyspozycję art. 28e u.p.t.u., a w konsekwencji dla określenia miejsca świadczenia będących przedmiotem sporu usług nie znajdzie zastosowania art. 28b u.p.t.u. W ocenie Ministra Finansów jeżeli budynki magazynowe, w których spółka świadczy kompleksowe usługi magazynowania towarów położone są na terytorium Polski, miejscem świadczenia, a tym samym miejscem opodatkowania tych usług jest terytorium Polski. Zasada ta dotyczy zarówno usług świadczonych na rzecz klientów polskich, jak i zagranicznych. 3. Odpowiedź na skargę kasacyjną 3.1. W odpowiedzi na skargę kasacyjną spółka wniosła o utrzymanie w mocy wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego i oddalenie skargi, podtrzymując w całości prezentowaną przez siebie dotychczas argumentację. 4. Pismo procesowe Ministra Finansów 4.1. W piśmie procesowym z 31 stycznia 2011 r. organ uzupełnił argumentację dotyczącą zarzutu naruszenia art. 28e u.p.t.u., wskazując, że zasadnicza część świadczonych przez skarżącą usług stanowi usługę magazynowania sensu stricte, a zatem usługi te nie mają cech kompleksowej obsługi logistycznej wspierającej dystrybucję przechowywanych towarów, stanowią natomiast kompleksową usługę magazynowania. Nadto magazyn, w którym przechowywane są towary, znajduje się w konkretnie określonym miejscu na terytorium Polski, zatem faktyczne miejsce przechowywania towarów jest znane, a świadczona usługa magazynowania jest ściśle związana z daną, konkretnie określoną

5 nieruchomością, która dla tej usługi została odpowiednio przystosowana. Dla określenia związku usługi z nieruchomością nie ma przy tym znaczenia, że powierzchnie magazynowe nie są dla klienta w sposób swobodny udostępniane. Dodatkowo organ stwierdził, że różnice redakcyjne między art. 47 Dyrektywy 112 i art. 28e u.p.t.u. pozostają bez znaczenia dla sprawy, gdyż katalog usług związanych z nieruchomością jest katalogiem otwartym, a wszelkie sprecyzowania tych usług zawarte w tych przepisach mają charakter przykładowy. W ocenie Ministra Finansów usługa magazynowania jest usługą główną przeważającą, a ścisły jej związek z konkretnie określoną nieruchomością jest niezaprzeczalny. Tym samym miejsce opodatkowania tej usługi powinno być określone zgodnie z art. 28e u.p.t.u. 5. Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje. Skarga kasacyjna zasługuje na uwzględnienie Na wstępie zauważyć należy, że świetle art ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz ze zm., dalej P.p.s.a.) Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, z urzędu zaś bierze pod rozwagę jedynie nieważność postępowania. Z akt sprawy nie wynika, by zaskarżone orzeczenie zostało wydane w warunkach nieważności, której przesłanki zostały określone w art P.p.s.a. Zatem rzeczą Naczelnego Sądu Administracyjnego było odniesienie się do zarzutów wskazanych w skardze kasacyjnej, należy jednak podkreślić, że sąd kasacyjny, rozstrzygając w granicach środka odwoławczego nie jest uprawniony do uzupełniania podstaw skargi kasacyjnej lub samodzielnego formułowania jej zarzutów. Przechodząc na grunt rozpoznawanej sprawy podkreślenia wymaga, że kontroli sądowo administracyjnej, pod względem zgodności z prawem, podlegały rozstrzygnięcia organów wydane w przedmiocie interpretacji prawa podatkowego, co do jego zakresu i sposobu zastosowania zgodnie z art. 14b i następne ustawy Ordynacja podatkowa. Jest to postępowanie szczególne, w którym organ obowiązany jest odnieść się do stanowiska wnioskodawcy w danej sprawie, do określonego stanu faktycznego podanego we wniosku, a także do regulacji prawnych znajdujących w tym konkretnym stanie faktycznym zastosowanie. I w takim też zakresie winna być dokonywana kontrola sądu administracyjnego W niniejszej sprawie kwestią sporną pomiędzy stroną a organem jest, czy w stanie faktycznym podanym we wniosku Spółki zastosowanie ma art. 28b ust. 1 u.p.t.u. ustanawiający generalną zasad, że miejscem świadczenia usług jest miejsce, w którym podatnik-przedsiębiorca będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem wymienionych w tym przepisie wyjątków, czy właśnie jedno z takich odstępstw od tej zasady przewidziane w art. 28e tej ustawy, postanawiającym, że miejscem świadczenia usług związanych z nieruchomościami, w tym usług świadczonych przez rzeczoznawców, pośredników w obrocie nieruchomościami, usług zakwaterowania w hotelach lub obiektach o podobnej funkcji, takich jak ośrodki wczasowe lub miejsca przeznaczone do użytku jako kempingi, użytkowania i używania nieruchomości oraz usług przygotowywania i koordynowania prac budowlanych, takich jak usługi architektów i nadzoru budowlanego, jest miejsce położenia nieruchomości Wyżej wymienione przepisy ustawy krajowej zostały wprowadzone ustawą z dnia 23 października 2009 r. (Dz. U. Nr 195, poz. 1504) zmieniającą ustawę o podatku od towarów i usług z dniem 1 stycznia 2010 r. Stało się to konieczne wobec wprowadzenia w życie Dyrektywy Rady 2008/8/WE z dnia 12 lutego 2008 r. zmieniającej dyrektywę 2006/112/WE w

6 odniesieniu do miejsca świadczenia usług (Dz.U.UE.L ). Przepisy art. 44 oraz m.in. art. 47 zmienionej Dyrektywy 112 zostały wprowadzone do polskiej ustawy o podatku od towarów i usług odpowiednio w art. 28b ust. 1 oraz w art. 28e u.p.t.u. w związku z kompleksowym uregulowaniem miejsca świadczenia usług w dyrektywie. W preambule dyrektywy zmieniającej Dyrektywę 112 Rada zauważa, że utworzenie rynku wewnętrznego, globalizacja, deregulacja i zmiany technologiczne wspólnie przyczyniły się do powstania ogromnych zmian w wielkości i strukturze świadczonych usług, a więc w coraz większym zakresie możliwe jest świadczenie usług na odległość (pkt 1). W punkcie 3 preambuły wypowiedziana zostaje też jedna z podstawowych zasad dotyczących usług, a mianowicie, że miejscem opodatkowania każdego świadczenia usług co do zasady powinno być miejsce rzeczywistej konsumpcji. Stwierdzenie to uzasadnia opodatkowanie, jako jednego z wyjątków, usług związanych z nieruchomościami i to w miejscu, w którym się one znajdują. W komentarzach do uprzednio obowiązujących art. 9 ust. 2 VI Dyrektywy, czy art. 45 Dyrektywy 112 w brzmieniu sprzed zmiany z dniem 1 stycznia 2010 r. podaje się, że ustawodawca wspólnotowy przyjął, że efekty związanych z nieruchomością usług zawsze są konsumowane w państwie, w którym nieruchomość jest zlokalizowana. Ponieważ rodzaje usług, wymienione zarówno w dyrektywie, jak i art. 28e u.p.t.u., są podane przykładowo, to należy przyjąć, że chodzi o te usługi, które są bezpośrednio związane z konkretną nieruchomością, a więc efekty tej czynności, jej charakter, jest związany z daną nieruchomością ("VI Dyrektywa VAT" pod redakcją K. Sachsa, C.H. Beck, W-wa 2004, str. 179; "Dyrektywa VAT 2006/112/WE" pod redakcją J. Martiniego, Oficyna Wydawnicza UNIMEX, Wrocław 2008, str. 280). Takie rozumienie usługi związanej z nieruchomością nie było kwestionowane także i w czasie obowiązującego przez zmianami polskiej ustawy art. 27 ust. 2 pkt 1 u.p.t.u Uzasadniając swoje stanowisko, że usługi magazynowania świadczone przez Spółkę należy opodatkować według miejsca świadczenia z art. 28e u.p.t.u., organ podkreślał, że czynności wykonywane przez stronę pozostają w ścisłym związku z nieruchomością, za czym przemawia aspekt techniczny i funkcjonalny, który charakteryzuje przedmiotową usługę. Plastycznie przedstawiano to poprzez stwierdzenie, że aby wykonać usługę magazynowania, należy przede wszystkim posiadać magazyn. We wniosku wskazano, że świadczone przez Spółkę na rzecz podmiotów polskich i zagranicznych usługi magazynowe mają charakter kompleksowy i obejmują następujące elementy: przyjęcie towarów klienta do magazynu, przechowywanie towarów należących do klientów, zarządzanie towarami poprzez profesjonalny system informatyczny, przygotowywanie raportów bieżących dla klientów, konfekcjonowanie towarów wg przesłanych zleceń klienta (formowanie palet zawierających wiele asortymentów), świadczenie dodatkowych usług magazynowych, inwentaryzację magazynowanych towarów, kontrolę jakościową towarów, przechowanie towarów w odpowiednich, wymaganych przez klienta, warunkach, stałą ochronę i monitoring magazynów. Odnosząc się do zarzutu skargi kasacyjnej Ministra Finansów wskazującego na naruszenie art. 28b w związku z art. 28e u.p.t.u. poprzez przyjęcie przez Sąd pierwszej instancji, że w sprawie nie ma zastosowania art. 28e tej ustawy, należy uznać, że jest on uzasadniony. Biorąc pod uwagę to co stwierdzono powyżej, a więc to, że dla zastosowania art. 28e u.p.t.u. konieczne jest, by świadczona usługa miała bezpośredni związek z daną, konkretną nieruchomością, należy uznać, że istotą kompleksowej usługi magazynowania jest przechowywanie towarów właśnie w magazynie (nieruchomości). Wszystkie czynności opisane we wniosku składają się na usługę magazynową, czyli przechowywania w tymże magazynie towarów. Zespół wszystkich opisanych we wniosku działań, rozbudowany i wysoce profesjonalny, wykonywany jest właśnie w magazynie i składa się na tę jedną usługę magazynowania, tyle że na wysokim poziomie. Chodzi o takie czynności jak: przyjęcie towaru, przechowywanie, zarządzanie przy użyciu systemu informatycznego, sporządzanie

7 raportów, formowanie palet, inwentaryzacja, kontrola jakościowa, ochrona, monitoring a wszystko w odniesieniu do przechowywanych w magazynie towarów. Nieuprawnione jest zatem twierdzenie WSA, że Spółka świadczy usługę obsługi towarów, a nadto, co dodał Sąd pierwszej instancji, nie udziela uprawnień do użytkowania nieruchomości w jakimkolwiek zakresie, bo ten element nie jest konieczny do wykonania usługi magazynowania w danej nieruchomości. Zaznaczyć również warto, że przepis art. 28e u.p.t.u. (tak jak i art. 47 Dyrektywy 112) wskazuje usługi związane z nieruchomością poprzez definicję zakresową, ale niepełną, wskazując jedynie przykładowo rodzaje czynności wchodzące w zakres tego pojęcia. Nie ulega wątpliwości, że w stanie faktycznym sprawy nie mamy do czynienia z czynnościami wymienionymi wprost w tym przepisie. Dokonując jego interpretacji w odniesieniu do czynności wykonywanej przez spółkę należy zatem zwrócić się do pojęcia "magazynowanie" z zakresu języka ogólnego, a następnie ocenić związanie tejże usługi z nieruchomością przez pryzmat usług przykładowo w art. 28e u.p.t.u. i art. 47 Dyrektywy 112 wymienionych. Dokonując takiego porównania nie można nie zauważyć, że usługi zakwaterowania w hotelach lub obiektach o podobnej funkcji, takich jak ośrodki wczasowe lub miejsca przeznaczone do użytku jako kempingi, mają taki sam charakter i istotę, jak czynności wykonywane przez skarżącą. W przypadku bowiem zakwaterowania w hotelach lub obiektach o podobnej funkcji mamy do czynienia z "przechowywaniem" zakwaterowaniem ludzi, zaś w usłudze magazynowania z przechowywaniem "zakwaterowaniem" rzeczy. Jako argument dodatkowy, przemawiający za tym, że usługa magazynowania nie jest związana z nieruchomością, WSA zwrócił uwagę, że Spółka wskazała także, iż może prowadzić "kompleksową usługę magazynową" w magazynie należącym do klienta. W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego w takim przypadku nie mamy do czynienia z usługą magazynowania towarów, bo wówczas towar nie jest przechowywany przez Spółkę, co jest niezbędną i podstawową cechą magazynowania jako takiego, a przez klienta. W opisie czynności zawartym we wniosku Spółki, składających się na wykonywaną usługę, wyraźnie wskazano jednak m.in. na takie działania jak "(...) przyjęcie towarów klienta do magazynu, przechowywanie towarów należących do klientów (...)", co wskazuje, że celem wnioskodawcy było przede wszystkim ustalenie miejsca świadczenia usługi w przypadku usług, których elementem jest przede wszystkim magazynowanie towarów przez skarżącą (a więc przechowywanie ich w należącym do niej magazynie). Wskazanie również na rodzaj świadczonych usług, które tego magazynowania nie wymagają, nie może zostać uznane za decydujące dla określenia miejsca świadczenia usługi, której istotną częścią jest magazynowanie. Podkreślić bowiem należy, że dla klasyfikacji danej usługi (a co za tym idzie ustalenia, jakie jest miejsce jej świadczenia) bądź jako usługi magazynowania (dla której istotne jest miejsce przechowywania towarów, związane z konkretną nieruchomością) bądź jako kompleksowej usługi zarządzania towarem (która jest świadczona niezależnie od miejsca, w którym znajdują się towary kontrahenta) kwestią podstawową staje się ocena, jakie elementy są wiodące w całej usłudze, bowiem właśnie takie elementy przesądzają o konkretnej klasyfikacji usługi. Chodzi tu zatem o odpowiedź na pytanie, które ze świadczeń ma charakter zasadniczy, a które zaś poboczny, tj. jedynie towarzyszący świadczeniu zasadniczemu. Jeśli świadczeniem o charakterze zasadniczym jest (nawet kompleksowa) usługa magazynowania, nie może to pozostawać bez wpływu na określenie miejsca jej świadczenia. Nie ma w ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego podstaw do jednolitego postrzegania wszystkich usług świadczonych przez spółkę to, że w niektórych przypadkach nie dochodzi do świadczenia usługi magazynowania (co z usług zarządczych uczyni usługę podstawową), nie wyklucza przyjęcia, że taka właśnie usługa ma charakter zasadniczy w przypadku innego zespołu usług świadczonych przez spółkę, gdzie przechowywanie towaru klienta w magazynie należącym do skarżącej stanowi niejako sedno wykonywanej usługi. W kontekście powyższego warto wskazać na wyrażane w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej stanowisko, zgodnie z którym jedynie świadczenie usług,

8 które pozostaje w wystarczająco bezpośrednim związku z nieruchomością, mieścić się będzie w zakresie stosowania art. 45 Dyrektywy 112 (wyrok z 27 października 2011 r., C- 530/09, por. też na tle art. 9 ust. 2 lit. a VI Dyrektywy wyrok z 7 września 2006 r., C- 166/05). Zaznaczenia wymaga też, że to sądy krajowe jako jedyne właściwe w zakresie dokonania oceny okoliczności faktycznych, powinny określić z uwzględnieniem właściwych dla każdego wypadku okoliczności zasadnicze cechy świadczonych usług będących przedmiotem analizy w celu dokonania ich kwalifikacji zgodnie z Dyrektywą 112 (pkt 32 wyroku w sprawie C-530/09). Orzekający w niniejszej sprawie Wojewódzki Sąd Administracyjny tymczasem, uznając za dominujący w świadczonej przez skarżącą usłudze element zarządzania towarem (i opierając się przede wszystkim na tym, że nie wszystkie świadczone usługi dotyczą magazynowania jako takiego), nie dokonał wystarczającej analizy "bezpośredniości" związku świadczonych usług z określoną nieruchomością (magazynem). Skoro konieczne jest uwzględnienie w tym zakresie właściwych dla każdego wypadku okoliczności, nie można uznać, że Wojewódzki Sąd Administracyjny określił zasadnicze cechy świadczonych usług przed dokonaniem ich kwalifikacji pod przepisy wskazujące na to, jak określić miejsce świadczenia usługi (art. 28b czy art. 28e u.p.t.u.). Przy ponownym rozpoznaniu sprawy Wojewódzki Sąd Administracyjny będzie zatem zobowiązany do oceny powołanych we wniosku o wydanie interpretacji okoliczności, a przede wszystkim elementów składających się na świadczone przez skarżącą usługi. Konieczne będzie przy tym uwzględnienie tego, że brak elementów usługi związanej z magazynowaniem we wszystkich usługach świadczonych przez spółkę (tzn. ich brak w przypadku usług świadczonych np. w magazynie klienta) nie może skutkować uznaniem, że również usługi, w których element ten pełni istotną rolę, nie są usługami związanymi z nieruchomością Jako zasadny należy także ocenić zarzut skargi kasacyjnej nie wyartykułowany w petitum skargi kasacyjnej, a w jej uzasadnieniu, w którym Minister Finansów nie zgodził się z twierdzeniem Sądu pierwszej instancji, że interpretacja została wydana z naruszeniem zasady wyrażonej w art w związku z art. 14h O.p. wobec faktu, że zostały wydane inne interpretacje zawierające stanowisko zgodne z prezentowanym przez Spółkę jeśli chodzi o przedmiot czynności. W tym zakresie wystarczy tylko powiedzieć, że interpretacja wydana przez Ministra Finansów na podstawie art. 14b 1 O.p. jest, jak sama nazwa wskazuje, interpretacją w indywidualnej sprawie podatnika sporządzaną na pisemny wniosek zainteresowanego. Stan faktyczny podany w danym indywidualnym wniosku, jak też zdarzenie przyszłe, stanowi podstawę faktyczną wydanej, konkretnej interpretacji. Aby zatem uznać, że doszło do naruszenia zasady zaufania do organów podatkowych i to w takim stopniu, że uzasadnia to uchylenie interpretacji, należy dokonać analizy powołanych przez wnioskodawcę interpretacji i tego, czy w istocie dotyczą one analogicznego stanu faktycznego i prawnego do tego, który był przedmiotem rozważań w zaskarżonej interpretacji indywidualnej. Dopiero bowiem taka analiza i stwierdzenie, że przy tożsamych okolicznościach organ prezentuje i to w sposób nieuzasadniony odmienne poglądy co do wykładni tych samych przepisów prawa, może świadczyć o bezzasadnym odstąpieniu od prezentowanego dotychczas stanowiska w tym zakresie, co może prowadzić do konkluzji o naruszeniu zasady zaufania, o której mowa w art O.p. Brak takich szczegółowych rozważań w zaskarżonym orzeczeniu nie świadczy w istocie o słuszności wniosku o naruszeniu przepisów postępowania przy wydawaniu zaskarżonej interpretacji, bowiem takie naruszenie nie zostało przez Sąd pierwszej instancji wykazane W związku z powyższym Naczelny Sąd Administracyjny, działając na podstawie art P.p.s.a., orzekł jak w sentencji O kosztach postępowania kasacyjnego orzeczono w myśl art. 203 pkt 2 i art i 3 tej ustawy w związku z 14 ust. 2 pkt 1 lit. c i 14 ust. 2 pkt 2 lit. b rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz ze zm.).