Odejście patriarchy. Odszedł Algirdas Brazauskas. Litwa stawia na dywersyfikację dostaw gazu W NUMERZE. Premier Kubilius odwiedził

Transkrypt

1 DZIENNIK POLSKI NA LITWIE WTOREK 29 CZERWCA 2010 r. Nr. 119 (16416) cena 1,20 Lt Odejście patriarchy W NUMERZE Odszedł Algirdas Brazauskas. Polityk wielkiego formatu, człowiek, któremu Litwa naprawdę ufała, osoba, która przełożyła pomost od socjalistycznego marazmu ku niepodległości w gronie państw europejskich. Algirdas Brazauskas był rozumiany przez mieszkańców kraju nad Niemnem i Wilią. Pochodzący z gospodarskiej rodziny, własnym wysiłkiem robiący szybką karierę w sztywnym, kontrolowanym przez Moskwę systemie nomenklaturowym, Litwa stawia na dywersyfikację dostaw gazu Algirdas Brazauskas nigdy nie był głuchy na myśli i nastroje zwykłych ludzi. Akurat dzięki temu w jeden dzień stał się politykiem klasy europejskiej, kiedy 24 czerwca 1988 roku na wiecu Sąjūdisu jako jedyny z komunistów odważył się wejść na trybunę i obiecać, że litewskie postulaty zostaną w Moskwie przedstawione. Później były decyzje o uprawomocnieniu flagi narodowej, zwróceniu Katedry wiernym, utworzeniu narodowych organizacji, zrzeszeń i instytucji, które jak chirurgiczny skalpel zaczęły przecinać pajęczynę sowieckiej biurokracji, dotychczas szczelnie okrywającą Litwę. Apogeum tego trendu była decyzja o oddzieleniu litewskiej partii komunistycznej od moskiewskiej, po czym wiadomo Dopiero w ubiegłym tygodniu rosyjsko-białoruska wojna gazowa rykoszetem mocno uderzyła w bezpieczeństwo energetyczne Litwy, a już niedługo kraj nasz może sam stanąć w szranki z rosyjskim monopolistą Gazprom oraz stojącymi za nim władzami Rosji. A wszystko za sprawą litewskich planów zdywersyfikowania dostaw gazu, który dziś płynie tylko z jedynego źródła właśnie z Rosji. Budowa terminalu gazowego w porcie kłajpedzkim oraz połączenie systemów gazowych Litwy i Polski są strategicznymi projektami, których jedynym Fot. ELTA już było, ze prawdziwa niepodległość prędzej czy później nastąpi. str. 3 celem jest uniezależnienie kraju od dostaw gazu z jednego źródła, wzmacniając tym samym bezpieczeństwo energetyczne naszego kraju powiedział Kurierowi Kęstutis Jauniškis, rzecznik prasowy ministra gospodarki Arvydasa Sekmokasa. str.5 Premier Kubilius odwiedził Białoruś Str. 4 VIII Letnie Igrzyska Ziemi Trockiej w Starych Trokach Str. 6-7 Mundial pełen niespodzianek Str. 9 Co się wydaje: Venclova obieżyświat Str. 11 Rosyjska dusza umiera ISSN Str. 14

2 2 WYDARZENIA Wtorek Czerwiec Imieniny: Piotra, Pawła, Benedykty, Iwety Eugenijusa Valeikisa, zastępcy dyrektora (tymczasowo pełniącego obowiązki dyrektora) Giełdy Pracy m. Wilna 1. Bezrobocie, to chyba największy nasz bicz. Ile aktualnie macie zarejestrowanych bezrobotnych na giełdzie, a ile miejsc pracy? Na 1 czerwca br. na liście mieliśmy bezrobotnych i zaznaczyć należy, że w naszej gestii jest też rejon wileński. Jeżeli w Wilnie bezrobocie stanowi 14,2 proc., to w rejonie wileńskim 20,7. Średnio miesięcznie mamy wolnych 1,5 tys. miejsc pracy, a bezrobotnych około 55 tysięcy. W maju mieliśmy więcej miejsc pracy, bo ponad 2 tysiące. Więcej zwykle także bywa latem, gdyż dochodzą prace sezonowe. Zmieniła się też forma opłaty za takie prace. Aktualnie 60 proc. płaci Giełda Pracy, a 40 proc. pracodawca. 2. W ciągu ilu miesięcy płaci Giełda Pracy i jaka to jest suma? Wszystko zależy, według jakiego paragrafu człowiek został zwolniony, czy wychodząc otrzymał jakikolwiek zasiłek i jaki ma ogólny staż pracy. A więc praktycznie każdy przypadek jest inny. Ogólnie jednak można powiedzieć, że Giełda płaci średnio w ciągu sześciu miesięcy. Kiedyś płaciliśmy po 1100 litów, obecnie ta suma prawie dwukrotnie zmalała i waha się w granicach litów. Giełda Pracy organizuje też kursy nauczania w konkretnych miejscach pracy (od 3 do 5 miesięcy) dla bezrobotnych. Jeśli pracownik dobrze się zarekomendował, najczęściej zostaje tam na stałe. Kursy te są finansowane z funduszy europejskic 3. Ukazuje się od 1 lipca 1953 roku Birbynių g. 4a, Vilnius, Lietuvos Respublika, tel./fax DZIENNIK NALEŻY DO EUROPEJSKIEGO STOWARZYSZENIA GAZET CODZIENNYCH MNIEJSZOŚCI NARODOWYCH Dofinansowano ze środków Senatu RP dzięki pomocy Fundacji Pomoc Polakom na Wschodzie TRZY PYTANIA DO... Jakich specjalistów najbardziej potrzebuje rynek i jakie są perspektywy? Bezrobocie będzie malało, czy może rosło? Na szybsze zatrudnienie mogą liczyć księgowi, różnej branży administratorzy, kierowcy dalekich rejsów, kelnerzy, kucharze. Powoli, przynajmniej sezonowo, zaczyna ożywać rynek budowlany i tu już też coś niecoś możemy zaproponować. Bardzo powoli, ale tu i ówdzie pojawiają się już wolne miejsca pracy. Jeśli chodzi o prognozy, byłbym ostrożny, choć myślę, że bezrobocie powoli będzie spadać. Rozmawiała Julitta Tryk Redaktor naczelny Robert Mickiewicz (tel , redaktor@kurierwilenski.lt). Zastępca red. nacz.: Aleksander Borowik (info@kurierwilenski.lt, tel ) Sekretarz redakcji: Kazimierz Tomkowski (tel , sekret@kurierwilenski.lt) Dziennikarze: Helena Gładkowska, Witold Janczys, Stanisław Tarasiewicz, Barbara Chikashua, Ewa Gedris, Edyta Stowarzyszenie Techników i Inżynierów Polskich na Litwie z powodu śmierci Honorowego Członka Stowarzyszenia, wielkiego Przyjaciela Wilna i Ziemi Wileńskiej Tadeusza Wardyna składa wyrazy kondolencji Rodzinie i osobom bliskim... tak trudno żegnać na zawsze kogoś, kto jeszcze mógł być z nami... Po ciężkiej chorobie zmarł WALDEMAR PRZYSZLAK, nauczyciel, intelektualista, miłośnik i znawca historii Polski, urodzony we Lwowie, kochający Wileńszczyznę, członek Polskiego Teatru we Lwowie i Polskiego Teatru przy Wileńskim Pałacu Kolejarzy, wielki polski patriota. Wyrazy najgłębszego współczucia Małżonce Annie Przyszlak oraz córce Izabeli Przyszlak-Butkienė a także synowi Konradowi składają Jadwiga i Włodzimierz Podmostkowie. Kochani, jesteśmy z Wami w tych ciężkich chwilach, niech Opatrzność i los wynagrodzą Wasze cierpienia i przeżycia. Umarli umierają dopiero wtedy, gdy przestajemy o nich myśleć J. Twardowski Najszczersze wyrazy współczucia Łukaszowi Wardynowi z powodu utraty Ojca składa rodzina Fiedorowiczów WILEŃSZCZYZNA POWODZIANOM Z inicjatywy społeczności polskiej na Litwie ruszyła akcja Wileńszczyzna powodzianom. Polskę znów nawiedziła wielka woda. Zalane tysiące hektarów. Ludzie stracili dorobek całego życia. Straty szacuje się na miliardy złotych. Polska, która wspiera nas w każdej potrzebie, dzisiaj potrzebuje naszej pomocy. Datki można wpłacić na konto Ambasady RP w Wilnie: Lenkijos Respublikos Ambasada Vilniuje Įmonės kodas Nr. konta LT Bank Nordea, z dopiskiem: Wileńszczyzna powodzianom. Pieniądze można też przekazać w dniach pracy od 9.00 do w Domu Kultury Polskiej w Wilnie, ul. Naugarduko 76, pokój 203 i w redakcji Radia Znad Wilii, al. Lasvės 60, 18 piętro. Szałkowska, Marian Paluszkiewicz fotoreporter Współpracownicy: Danuta Kamilewicz, Jadwiga Podmostko, Alina Sobolewska, Krzysztof Subocz, Julitta Tryk Dział Promocji: Zbigniew Markowicz promocja (tel ), Jolanta Baniukiewicz reklama (tel , reklama@kurierwilenski.lt), Bożena Manatowa kolportaż-prenumerata (tel , kolport@kurierwilenski.lt). Wydawca: VšĮ Kurier Wilenski" Druk: VšĮ Vilnijos žodis" Materiałów niezamówionych redakcja nie zwraca. Zastrzega sobie prawo do skracania i adiustacji tekstów. Za treść ogłoszeń redakcja nie odpowiada. Opinie Czytelników zawarte w ich listach nie zawsze są zbieżne z opinią redakcji. Redaktor dyżurny: Helena Gładkowska

3 Odejście patriarchy ze str.1 Nie był kryształowo czystym ideałem. W ciągu ostatniego dwudziestolecia na jego temat wypisano masę kompromatu, wynaleziono wiele afer, zdemaskowano niejednokrotnie nieomal jako zdrajcę narodu. I co? I nic, tak naprawdę wszystkie zaciekłe ataki rozbijały się jak morskie fale o przybrzeżne skały. Brazauskas pomimo wszystko pozostał wyniośle górującym ponad całym tym zgiełkiem, do końca życia pozostając autorytetem dla ogromnej rzeszy mieszkańców Litwy. Krytykom można dzisiaj spokojnie powiedzieć: to w swoim czasie trzeba było wygrać z nim wybory i nie byłoby wszystkich tych nieszczęść. Algirdas Brazauskas zaskoczył nie tylko litewską opinię publiczną w październiku 1997 roku absolutnie nieoczekiwanie oświadczając w telewizji, że rezygnuje z kandydowania na drugą kadencję prezydencką. Słowa o tym, że czas na pokolenie bez sowieckiej przeszłości zaszokowały wielu, szczególnie w krajach sąsiednich, gdzie Brazauskas był jednym z filarów życia politycznego postkomunistyczni liderzy wcale nie mieli zamiaru schodzić ze sceny. To był krok polityka wielkiego formatu. Późniejszy powrót na stanowisko premiera był z ulgą spotkany przez naród, dla którego Brazauskas jawił się przede wszystkim jako rzetelny gospodarz. Po szaleństwach z Williamsem i dogmatyczną prywatyzacją taki bieg wydarzeń był usprawiedliwiony (chociaż jako były prezydent nie musiał wcale wracać do pracy). To on opierając się zaciekłym atakom szowinistów oraz tak zwanej opinii publicznej podpisał europejskiej miary traktat z Polską, on też, były pierwszy sekretarz partii komunistycznej, swoim autorytetem przełamał wewnątrzpartyjny opór przeciwko wejścia do NA- TO. To akurat widziałem na własne oczy. Dzisiaj mamy sytuację, że odszedł jeden z filarów życia politycznego państwa litewskiego. Już teraz widać, że nie ma na horyzoncie postaci, która mogłaby choć częściowo zapełnić tę pustkę. Artur Płokszto POGRZEB PREZYDENTA BRAZAUSKASA Fot. ELTA Pogrzeb zmarłego w sobotę pierwszego prezydenta niepodległej Litwy Algirdasa Brazauskasa odbędzie się w czwartek o godz Od wtorku do czwartku w kraju będzie obowiązywała żałoba zdecydował wczoraj litewski rząd. Pogrzeb Brazuskasa będzie pierwszym pogrzebem prezydenta na Litwie. Od wtorku trumna z ciałem Brazauskasa zostanie wystawiona na widok publiczny w Urzędzie Prezydenta Litwy. Zostanie on pochowany na wileńskim Cmentarzu Antokolskim, w panteonie prezydenckim. Jego grób w tym panteonie będzie pierwszy. ZDJĘCIE DNIA CYTAT DNIA LICZBA DNIA PULS KURIERA WYDARZENIA Woskowa figura Michaela Jacksona przyciąga tłumy turystów z całego świata pragnących zrobić sobie zdjęcie ze zmarłym przed rokiem królem popu Fot. EPA-ELTA KOMENTARZ DNIA Litewskie pożegnanie Zmarł Algirdas Brazauskas, jeden z najważniejszych polityków postkomunistycznej Europy Środkowo-Wschodniej. To z nim utożsamiała się znaczna część Litwinów w pierwszych latach odzyskanej niepodległości. Pamiętam, jak w 1993 roku wielu moich znajomych w Polsce zachodziło w głowę, jak to możliwe, że były szef partii komunistycznej i to w Związku Radzieckim, uzyskuje w wyborach prezydenckich prawie dwie trzecie głosów ledwie kilka lat po niełatwym wyrwaniu się Litwy spod buta Moskwy? Było to możliwe, bo Brazauskas był co prawda przywódcą komunistów, ale przede wszystkim myślał o interesie Litwy. I wykazał się odwagą, gdy litewska partia komunistyczna odrywała się od KPZR i potem gdy Litwa ogłaszała niepodległość. Dziś już prawie nikt o tym nie pamięta, ale pod koniec lat 80., mimo że w Moskwie władał ulubieniec Zachodu Michaił Gorbaczow, rozpad Związku Radzieckiego wydawał się mało prawdopodobny. Nadzieje z nim związane czuć było, gdy po rezygnacji z walki o drugą kadencję prezydencką (zapewne, by wygrał) wrócił do polityki jako premier i był nim przez pięć lat. Z jednej strony był swoiski, postkomunistyczno-gospodarski, z drugiej zdecydowany i z wizją. Jego rządzenie nie skończyło się co prawda najlepiej, odchodził w atmosferze skandali, jednym z nich była prywatyzacja hotelu w Wilnie, niegdyś goszczącego dygnitarzy, który przejęła jego druga żona. Litewscy Polacy zazwyczaj bardziej go szanowali niż Landsbergisa, choć i jemu nie udało się (czy naprawdę chciał?) załatwić problemów mniejszości polskiej. Podobno dobrze mówił po polsku, wspominał o tym Aleksander Kwaśniewski. Sam nigdy nie słyszałem, by się po polsku wypowiadał. Widziałem natomiast jego niewyraźną minę, gdy Kwaśniewski podczas wizyty w Wilnie podarował mu kilka tomów słownika języka polskiego. W tamtych czasach słyszałem pewną informację, że w Toruniu w domu wysiedleńców z Wilna jest stara, przedwojenna fotografia chłopczyka w marynarskim ubranku z napisem (po polsku): Dla kochanej cioci, Olgierd Brzozowski. W sytuacji skomplikowanych perypetii wydarzeń politycznych zawsze darzyłem zaufaniem Algirdasa Brazauskasa powiedział ostatni przywódca Związku Sowieckiego Michaił Gorbaczow. 10,7 3 Jerzy Haszczyński Rzeczpospolita proc. taki był spadek obrotów litewskich przedsiębiorstw handlu detalicznego w styczniu-maju tego roku w porównaniu z odpowiednim okresem roku 2009.

4 4 WYDARZENIA KRÓTKO Gelūnas ministrem kultury Prezydent Dalia Grybauskaitė wczoraj mianowała prorektora Wileńskiej Akademii Sztuk Pięknych Arūnasa Gelūnasa ministrem kultury. Przed przystąpieniem do obowiązków powinno się odbyć zaprzysiężenie Gelūnasa w Sejmie. Gelūnas na stanowisku ministra kultury zastąpi Remigijusa Vilkaitisa, któremu votum nieufności wyraziła Partia Wskrzeszenia Narodowego i która go wydelegowała na to stanowisko. Ulica Kaczyńskiego w Wilnie Władze Wilna w tym tygodniu zamierzają powrócić do propozycji nazwania jednej z ulic w centrum Wilna imieniem tragicznie zmarłego w kwietniu prezydenta Polski Lecha Kaczyńskiego. Ta kwestia figuruje na porządku dziennym jutrzejszego posiedzenia rady samorządu. Imieniem przywódcy polskiego, który zginął w katastrofie lotniczej, ma być nazwana ulica prowadząca od alei Giedymina między Pocztą Główną i gmachem byłego samorządu miejskiego. Po zlitewszczeniu nazwiska ulica ma się nazywać Lecho Kačynskio. Analogiczny projekt był rozpatrywany jeszcze w kwietniu, jednakże wtedy rada samorządu stołecznego nie podjęła ostatecznej decyzji. Zlitewszczonego wariantu nie aprobują ambasador Polski w Wilnie oraz politycy reprezentujący Polaków na Litwie. Estonia wesprze uniwersytet Estonia 200 tysiącami koron (44 tys. litów) wesprze działający w Wilnie Europejski Uniwersytet Humanistyczny, w którym studiuje młodzież białoruska. Pieniądze wyasygnuje Ministerstwo Spraw Zagranicznych Estonii. Europejski Uniwersytet Humanistyczny pracę w Wilnie rozpoczął po tym, gdy w roku 2004 został zmuszony do przerwania swej działalności na Białorusi. BNS Premier Kubilius odwiedził Białoruś Premier Andrius Kubilius przebywał wczoraj z jednodniową wizytą w Mińsku na Białorusi, gdzie spotkał się z prezydentem Aleksandrem Łukaszenką oraz premierem tego kraju Sergiejem Sidroskim, który w niektórych kręgach jest postrzegany jako następca Łukaszenki po wyborach prezydenckich 2011 roku. Premier Kubilius do Mińska pojechał właśnie na zaproszenie białoruskiego kolegi, z którym weźmie udział w uroczystości otwarcia na przedmieściach Mińska centrum handlowego OMA. Jest to jeden z największych supermarketów materiałów budowlanych i gospodarczych na Białorusi, w którego budowę zainwestowała znana na Litwie sieć supermarketów Senukai. Po ceremonii otwarcia sklepu premier Kubilius spotkał się z prezydentem Aleksandrem Łukaszenką oraz przedstawicielami litewskiego biznesu na Białorusi i przedstawicielami białoruskich organizacji pozarządowych. Głównym tematem rozmów był rozwój współpracy gospodarczej oraz kontaktów z białoruskimi organizacjami. Z kolei podczas spotkania z Łukaszenką nie obeszło się bez poruszenia aktualnego w ostatnich dniach dla Litwy i Białorusi dostaw rosyjskiego gazu. Wobec konfliktów z rosyjskim dostawcą Gazpromem Białoruś jest zainteresowana, między innymi, dostawami gazu przez Litwę. Stąd też wyrażane ostatnio zainteresowanie strony białoruskiej wobec litewskich planów budowy gazoportu w Kłajpedzie. Jedną z kluczowych spraw do omówienia z władzami Białorusi była też budowa białoruskiej elektrowni atomowej. Plany jej wybudowania w bezpośredniej bliskości litewskiej granicy, zaledwie 50 km od Wilna, na Litwie wywołują niepokój władz oraz sprzeciw społeczeństwa. Po południu Andrius Kubilius odwiedził wieś Czerwień w okolicach Mińska, gdzie przed pomnikiem ofiar NKWD z 1941 roku złożył kwiaty i uczcił ofiary sowieckich represji. Litewski premier zakończył swoją wizytę na Białorusi późnym popołudniem i wieczorem wrócił do kraju. Była to druga wizyta Kubiliusa na Białorusi w roli premiera. Ostatni raz Kubilius spotykał się w Mińsku z władzami Białorusi przed rokiem. Tymczasem w kwietniu tego roku Kubilius spotkał się z białoruskim premierem Sidorskim w Wilnie, gdzie w ramach roboczego spotkania zapadło kilka decyzji ważnych dla rozwoju współpracy gospodarczej Litwy Kubilius wcześniej spotkał się z białoruskim premierem Sidorskim w Wilnie Fot. Marian Paluszkiewicz UE dorzuci do gazociągu litewsko-polskiego Komisarz ds. energetyki europejskiej Gunter Oettinger wyraził solidarność z uwikłaną w rosyjsko-białoruski spór gazowy Litwą i obiecał europejskie finansowanie łącza litewskopolskiego, o czym po rozmowie z komisarzem poinformował minister energetyki Litwy Arvydas Sekmokas. W rozmowie z komisarzem minister energetyki wspomniał również o dążeniu Litwy do połączenia gazociągów litewskiego i polskiego. Obecnie Litwa jest połączona gazociągiem tylko z Białorusią i Łotwą. Komisarz potwierdził wagę tego projektu i zapewnienie i Białorusi. Postanowienia obejmują miedzy innymi sprawy dostaw energii elektrycznej, ropy naftowej i gazu oraz porozumienia w kwestii litewskich inwestycji w białoruski przemysł żywnościowy i obróbki drewna. Wtedy rozmawiano też o potrzebie uruchomienia szybkiego połączenia kolejowego między Mińskiem a Wilnem. W kwietniu i wczoraj poruszono też sprawę umowy o małym ruchu przygranicznym, z realizacją której strona białoruska ociąga się od września 2009 roku. S. T. unijnego finansowania tego długofalowego projektu powiedział Sekmokas. Zaznaczył on, że obecny kryzys gazowy akcentuje potrzebę zapewnienia Litwie bezpieczeństwa dostaw zarówno gazu, ropy, jak i energii elektrycznej. BNS

5 WYDARZENIA 5 Litwa stawia na dywersyfikację dostaw gazu ze str. 1 Rzecznik dodał też, że realizacja tych projektów jest kwestią czasu, gdyż są one na razie w stadium badań. Jeśli studia badawcze zostaną zakończone w miarę szybko, jak też będzie ogólne porozumienie wszystkich stron w tej sprawie, to realizacja tych projektów może nastąpić w krótkim czasie mówi nam rzecznik ministra gospodarki. Faktycznie, realizacja zarówno budowy gazociągu polsko-litewskiego, jak również terminalu gazowego w Kłajpedzie, nie wydaje się być skomplikowaną sprawą, gdyż jest zarówno determinacja stron zainteresowanych realizacją tych projektów, jak też jasno przedstawia się kwestia ich finansowania. Zainteresowanie wobec budowy tudzież finansowania gazociągu wyrażają zarówno rządy Polski i Litwy, jak też kompanie gazowe działające na rynkach obydwu krajów. Również Unia Europejska deklaruje swój udział finansowy w budowie łączy gazowych między Polską i Litwą, gdyż projekt ten układa się w ogólnej koncepcji bezpieczeństwa energetycznego UE. Toteż, zarówno polska, jak i litewska strony bardzo liczą na udział funduszy unijnych w budowie gazociągu i przyspieszają ten projekt. Aczkolwiek jeszcze dwa lata temu, gdy polski koncern Gaz System oferował wybudowanie gazociągu z Polski do Litwy pod warunkiem kontraktów na przyszły tranzyt gazu tym gazociągiem, to żadna z firm nie zgłosiła się do takiego porozumienia. Toteż plany polskich gazowników legły w gruzach, ale do początku 2010 roku. Wtedy właśnie ten temat powrócił na wokandę międzypaństwowych rozmów polskolitewskich. Przyspieszenie nastąpiło po wizycie w Wilnie 8 kwietnia prezydenta śp. Lecha Kaczyńskiego, który uzgodnił z prezydent Dalią Grybauskaitė konieczność budowy gazociągu oraz zaangażowanie do jej realizacji środków unijnych. Otworzyło to drogę do porozumienia miedzy polskimi i litewskimi koncernami gazowymi w sprawie wspólnej realizacji projektu, jak też wspólnego wstąpienia do Unii Europejskiej o dofinansowanie budowy gazociągu, która tylko po polskiej stronie może pochłonąć około 1 mld złotych. Ta spójność pozycji niebawem jednak może rozbić się o zamiary litewskiego rządu demonopolizacji krajowej gospodarki gazowej, zresztą zgodnie z dyrektywami unijnymi. Zakładają one, że spółki handlujące gazem nie mogą równocześnie zarządzać siecią gazociągów. To też przewiduje rządowa koncepcja gospodarki gazowej oraz złożony w Sejmie projekt nowej Ustawy o gazie ziemnym. Te założenia wywołały jednak sprzeciw rosyjskiego Gazpromu, który poprzez udziały w monopoliście gazowym na litewskim rynku spółkę Lietuvos dujos jest właśnie zarówno dystrybutorem gazu, jak też właścicielem systemu gazociągów. Z Moskwy nadeszło więc już pierwsze ostrzeżenie, że litewskie próby demonopolizacji rynku gazowego mogą naruszyć wcześniejsze porozumienia z Moskwą, w konsekwencji też wywołać odpowiednią reakcję rosyjskiej strony. Jakie to mogą być reakcje, w ubiegłym tygodniu doznała na sobie Białoruś, a z nią i kraje Unii, w tym głównie Litwa. Tymczasem litewski rząd wydaje się nie obawia się tych konsekwencji i zapowiada sukcesywną realizację swoich założeń. Koncepcja zmian regulacji rynku gazowego przewiduje zrealizowanie wszystkich założeń do 2012 roku i do tego terminu będzie to zrobione stanowczo mówi Kęstutis Jauniškis. Litewskie plany demonopolizacji rynku gazowego i dywersyfikacji dostaw gazu mogą wywołać kolejną wojnę gazową z Rosją Fot. Marian Paluszkiewicz Ta koncepcja zakłada również budowę morskiego terminalu gazowego w kłajpedzkim porcie. Realizacją tego projektu jest głównie zainteresowany litewski koncern Achema, który na Litwie jest największym odbiorcą gazu. Również Białoruś sugeruje plany dołączenia do budowy gazoportu w Kłajpedzie, co mogłoby zwiększyć moc projektowanego terminalu. Tu powstaje kolejny problem, z którym Litwa będzie musiała zmierzyć się, gdyż terminal w Kłajpedzie będzie stanowił alternatywę nie tylko dla rosyjskich dostaw gazu, ale też dla dostaw gazu z Polski planowanym gazociągiem. Zdaniem ekspertów, jego opłacalność możliwa tylko pod warunkiem, że rurą na Litwę będzie tłoczony gaz, między innymi, z budowanego w Świnoujściu polskiego gazoportu w objętości około 2 mld m3 gazu rocznie, co stanowi ponad połowę zużywanego rocznie gazu. Stanisław Tarasiewicz OFICJALNY KURS LITA Euro 3,4528 Dolar amerykański 2,7922 Dolar australijski 2, rubli białoruskich 9,2517 Lew bułgarski 1,7657 Dolar kanadyjski 2,6958 Frank szwajcarski 2, koron czeskich 1, koron duńskich 4, koron estońskich 2,2067 Funt szterling 4, forintów węgierskich 1, islandzkich koron 2, japońskich jenów 3, juanów chińskich 4,1109 Łat łotewski 4, mołdawskich lei 2, koron norweskich 4, złotych polskich 8, rubli rosyjskich 9, koron szwedzkich 3,6167 Lira turecka 1, hrywin ukraińskich 3,5248 Bank Litewski 29 czerwca 2010 r.

6 6 SPOŁECZEŃSTWO VIII Letnie Igrzyska Ziemi Na boisku polskiej Szkoły Podstawowej im. Andrzeja Stelmachowskiego w Starych Trokach odbyły się VIII Letnie Igrzyska Ziemi Trockiej. W tym roku o miano najbardziej sportowego koła ZPL w ubiegłą niedzielę rywalizowało osiem drużyn rejonu trockiego, w sumie 173 uczestników. Organizatorami tegorocznych Igrzysk były: rejonowy oddział ZPL rejonu trockiego, prezes Jarosław Narkiewicz, Szkoła Podstawowa im. A. Stelmachowskiego w Starych Trokach, dyrektor i główny sędzia Igrzysk Romuald Grzybowski, oraz koło ZPL Przy szkole w Starych Trokach, prezes Irena Orłowa. Z ośmiu rywalizujących drużyn najbardziej sportową okazała się drużyna ZPL ze Starych Trok Przy szkole, na drugim miejscu znalazła się drużyna ZPL z Landwarowa, na trzecim uplasowała się drużyna ze Świętnik, niewielkiej wsi z gminy Stare Troki. W sześciu dyscyplinach sportowych rywalizowali Polacy z Trok, Landwarowa, Świętnik, Rykont, Rudziszek, Połuknia. Wieś Stare Troki reprezentowały dwie drużyny sportowe, ponieważ w tej miejscowości od niedawna działają dwa koła ZPL. Sztafeta, kwadrat dla kobiet, piłka nożna, tenis stołowy, siatkówka i najbardziej widowiskowa dyscyplina przeciąganie liny organizatorzy stworzyli możliwość Drużyna ZPL Przy szkole świetnie sobie radzi z przeciąganiem liny. Rozgrywki piłki nożnej za sprawą uczestniczących kobiet były mniej agresywne i okazję wykazania się swymi umiejętnościami dla każdego uczestnika. Tegoroczne Igrzyska Polaków mieszkających w rejonie trockim rozpoczęły się przy budynku szkoły uroczystą mszą świętą w intencji wszystkich uczestników tego sportowego święta, zainicjowanego przed ośmiu laty przez dyrektora szkoły polskiej w Starych Trokach Romualda Grzybowskiego. Polową mszę świętą celebrował ks. dziekan Valdas Girdžiušas. Organizatorzy zadbali, aby oprawa mszy świętej była szczególnie uroczysta. Podczas mszy śpiewał niedawno założony kobiecy zespól wokalny kierowany przez Liliję Kieras. Wspólna modlitwa nie tylko zjednoczyła sportową społeczność, ale też sprawiła, że wbrew wszystkim prognozom synoptyków podczas Igrzysk panowała wspaniała pogoda. Tuż po mszy słowa powitania ku wszystkim uczestnikom Igrzysk skierował prezes rejonowego oddziału ZPL rejonu trockiego, poseł na Sejm Jarosław Narkiewicz, który jako najważniejszy cel organizacji sportowych spotkań Polaków określił propagowanie zdrowego trybu życia, aktywizację społeczności polskiej, zachęcenie do wspólnej działalności młodzieży polskiej. Igrzyska rozpoczęły się sztafetą, tu najlepsi byli gospodarze imprezy, członkowie koła ZPL Przy szkole w Starych Trokach. Następnie rozpoczęły się eliminacje kwadratu kobiet, dyscypliny, która zawsze przynosi dużo dobrych emocji i w tej kategorii nigdy nie brakuje chętnych uczestniczek. Najbardziej oczekiwana chwila wręczenie pucharów i dyplomów Piłka nożna w tym roku była wyjątkowo interesująca z powodu składu drużyn, którą stanowili troje mężczyzn i dwie kobiety. Po ubiegłorocznym, niezbyt dobrym doświadczeniu w rozgrywkach piłki nożnej, postanowiliśmy zaproponować inny skład drużyny. I to był dobry pomysł. Mecze piłki nożnej, dzięki udziałowi kobiet

7 SPOŁECZEŃSTWO 7 Trockiej w Starych Trokach złagodniały, podczas gier było mniej agresji i w czasie rozgrywek nie było żadnych uwag cieszyła się z udanego pomysłu prezes koła ZPL Przy szkole Irena Orłowa. Bardzo się cieszymy, że w tym roku startowało osiem drużyn, co jest swoistym rekordem Igrzysk. W tegorocznych Igrzyskach wzięły udział drużyny z Rudziszek i Rykont, które kilka lat nie uczestniczyły w naszych letnich spotkaniach sportowych. Szczególne słowa uznania należą się również drużynie ze Świętnik, która zawsze bardzo aktywnie uczestniczy i ma już kolekcję pucharów Letnich Igrzysk. Ta niewielka miejscowość, w której prezesem jest Wincenty Rudis, słynie nie tylko z aktywnego uczestnictwa w imprezach ZPL-owskich rejonu trockiego, ale jest również organizatorem wielu imprez w swojej miejscowości powiedział Romuald Grzybowski. Rywalizacja sportowa przeciąganie liny tradycyjnie wywołuje sporo emocji. W tym roku podczas tych eliminacji wstrzymano wszystkie inne rozgrywki, aby móc kibicować zmaganiom najsilniejszych kobiet i mężczyzn. Jak się okazało, w tej dyscyplinie sportowej Wspólne pamiątkowe zdjęcie ważna jest nie tylko siła, ale też pewne umiejętności. Pierwsze miejsce przypadło w udziale drużynie ze Świętnik. Sportowa rywalizacja pomiędzy drużynami pozwala Sekretarz Ryszard Tomaszewicz i sędzia główny Igrzysk Romuald Grzybowski Sztafeta była pierwszą dyscypliną sportową na VIII Letnich Igrzyskach Ziemi Trockiej ludziom na rozładowanie napięć dnia codziennego, jednoczy ich i jest troską o zdrowie. Uprawiający sport pedagodzy i rodzice to dobry przykład dla dzieci i młodzieży powiedziała Halina Gryniewicz, prezes szkolnego sportowego klubu Tezaurus w Starych Trokach oraz trener tenisu stołowego, aktywna organizator i uczestniczka VIII Igrzysk. Prezes ZPL Michał Mackiewicz z powodu wcześniejszych zobowiązań nie mógł wziąć udziału w sportowej imprezie Polaków rejonu trockiego, więc telefonicznie przekazał słowa pozdrowienia dla wszystkich uczestników i zapowiedział ufundowanie koszulek z napisem ZPL. Na zakończenie święta sportowego Jarosław Narkiewicz oraz ośmiu prezesów kół ZPL wręczali dyplomy w poszczególnych rywalizacjach sportowych. Zwycięzcom trzech pierwszych miejsc zostały wręczone piękne pamiątkowe puchary. Dziś z radością mogę powiedzieć, że różnica punktów pomiędzy drużynami jest bardzo niewielka. To świadczy nie tylko o poziomie samych Igrzysk, ale też o dobrym przygotowaniu uczestników mówił prezes. Rywalizacje dostarczyły wiele dobrych emocji i pozytywnych wrażeń, finałowe rozgrywki siatkówki były godne, zdaniem wielu kibiców, co najmniej transmisji miejscowej telewizji. Najlepszymi siatkarzami okazały się landwarowianie, piłkarzami połuknianie. Wieloletnie doświadczenie organizatorów sprawiło, że organizacja Igrzysk była bez zarzutów. System rozgrywek był dobrze przemyślany, co pozwoliło uniknąć niepotrzebnych napięć i sporów. Uczestnicy rywalizowali naprawdę elegancko, pewne niezgodności wyjaśniano szybko i ze zrozumieniem, za co wszystkim uczestnikom i sędziom gorąco dziękował Romuald Grzybowski. Alina Sobolewska Fot. Ryszard Tomaszewicz

8 8 SPORT SPRINTEM Wreszcie lepsza średnia bramek Dziewięć bramek strzelonych w niedzielnych meczach 1/ 8 finału piłkarskich mistrzostw świata sprawiło, że średnia goli zdobytych na boiskach w RPA przewyższyła tę z turnieju, który przed 20 laty odbył się we Włoszech. W 52 spotkaniach tegorocznego mundialu zawodnicy uzyskali 116 bramek. Średnia osiągnęła 2,23 po wygranych Niemców z Anglikami 4:1 i Argentyńczyków z Meksykanami 3:1. Uczestnicy południowoafrykańskiej imprezy wreszcie przekroczyli średnią z turnieju o MŚ-1990 (2, trafień w 52 grach), który był najgorszym pod względem strzelonych goli. Anglicy chcą Capello Kapitan piłkarskiej reprezentacji Anglii Steven Gerrard i Frank Lampard, pomimo porażki z Niemcami 1:4 w 1/8 finału, chcą, aby trenerem zespołu pozostał Włoch Fabio Capello. Sam Capello po meczu z Niemcami przyznał, że będzie wkrótce rozmawiał o swojej przyszłości z władzami angielskiej federacji. Messi przegrał zakład Najlepszy piłkarz świata Lionel Messi przegrał... zakład z Diego Armando Maradoną. Założył się z selekcjonerem argentyńskiej reprezentacji, że w meczu z Meksykiem strzeli swą pierwszą bramkę w mistrzostwach świata na południowoafrykańskich boiskach. Messi nie ujawnił jednak, co było nagrodą w zakładzie z Maradoną. Solidarni z Afryką Reprezentacja gospodarzy odpadła z turnieju, a w RPA zamiast żałoby radość! Trudno wyobrazić sobie lepsze rozstanie z mistrzostwami. Drużyna RPA wygrała na pożegnanie z Francją 2:1, ale to zwycięstwo nie miało większego znaczenia. Bafana, Bafana jako pierwsza w historii reprezentacja kraju gospodarzy finałów mistrzostw świata nie przeszła przez fazę grupową. Dlatego Katlego Mphelę, wybranego najlepszym piłkarzem meczu, zapytano, jak bardzo jest smutny z tego powodu. Wcale nie jestem smutny odpowiedział bez namysłu. Jestem dumny! Jego słowa najlepiej oddają nastroje południowoafrykańskich kibiców. Drużyna odpadła, ale wszyscy zachwycają się zwycięstwem nad Francją. Bafana, kochamy was oto tytuł jednej z miejscowych gazet. Potrzebny był powód do dumy i radości po dwóch pierwszych słabych meczach i taki znaleziono. Nikt nie zadaje sobie trudu, by się zastanowić się, jaką to Francję ograła reprezentacja RPA. Rozbitą, skłóconą, grającą najwyżej na dwadzieścia pięć procent swoich możliwości. Dlaczego ten występ, jeszcze aktualnych wicemistrzów świata, wyglądał tak żałośnie? Po meczu żaden z francuskich piłkarzy nie chciał o tym mówić. Przemknęli bez słowa obok dziennikarzy z prędkością słynnych francuskich pociągów TGV. Jeśli grą drużyny zajmuje się rząd i parlament, to musi się dziać coś niezwykłego. A tak właśnie było z reprezentacją Francji, która przewodzi niezagrożona w klasyfikacji największych skandalistów turnieju. Najpierw kłótnia Anelki z Domenechem, później strajk piłkarzy, a na końcu narozrabiał jeszcze pan trener. Po przegranym meczu z RPA Raymond Domenech nie chciał uścisnąć ręki trenera rywali Brazylijczyka Carlosa Alberto Parreiry. Gdy francuski szkoleniowiec zjawił się na konferencji prasowej, od razu zapytano go, dlaczego. Odpowiedź brzmiała: Proszę następne pytanie. A następne było podobne do pierwszego. I znów ta sama odpowiedź. Dziennikarze spasowali, gdy po raz trzeci usłyszeli: Proszę następne pytanie. Później na konferencji prasowej pojawił się Parreira, który wyśmiał Francuza. Powiedział, że dopiero asystent Domenecha wyjaśnił mu, o co chodzi. Domenach podobno obraził się na Parreirę za to, że ten powiedział, iż Francuzi nie zasłużyli na to, by grać w RPA. A chodzi oczywiście o słynne zagranie ręką Thierego Henry w barażowym meczu z Irlandią. Tyle, że ja nie pamiętam, bym kiedykolwiek tak powiedział wyjawił rozbawiony trener gospodarzy. Jego rodak, dziennikarz O Globo Jorge Luiz Rodriguez uważa, że Parreira mówi prawdę. Zupełnie nie mogę sobie przypomnieć takiej jego wypowiedzi wyjaśnił. To w tej chwili nie ma już większego znaczenia. Faktem jest, że Francuzów, podobnie jak Włochów, wyeliminowanych przez Słowaków, nie ma już w turnieju. A to oznacza, że po raz pierwszy w historii zarówno mistrz jak i wicemistrz świata odpadli w kolejnej edycji Kibice francuscy ironicznie biją brawo po zdobyciu bramki przez RPA Fot. Dariusz Kurowski imprezy już w fazie grupowej. Teraz największą sympatią miejscowych kibiców cieszą się piłkarze Ghany. Gdy wygrywają, na trybunach stadionu wybucha taka radość, jak po sukcesie reprezentacji RPA. To dla przybyszów z Europy, w której często nic bardziej nie cieszy, niż porażka sąsiada, może być trudne do zrozumienia. Ale miejscowych kibiców cechuje niezwykle silny patriotyzm lokalny, choć bliższe prawdy jest określenie patriotyzm kontynentalny. Rozpiera ich afrykańska duma. Cieszę się, bo przecież jestem Afrykanką stwierdziła jedna ze stadionowych wolontariuszek po zwycięstwie Ghany. To jedyna afrykańska drużyna, która nie zawodzi na tych mistrzostwach. Jest już w ćwierćfinale. Jeśli pokona Urugwaj, znajdzie się w pierwszej czwórce. Po zwycięstwie Ghany w 1/8 nad USA dziennik Sunday Times poświęcił temu wydarzeniu artykuł na pierwszej stronie z tytułem Czarne Orły latają wysoko!. Na pewno w ćwierćfinale na Soccer City piłkarze Ghany mogą liczyć na żywiołowy doping (czytaj wyjątkowo głośne buczenie wuwuzeli) miejscowych kibiców. No cóż, jak się nie ma co się lubi, to się lubi co się ma. Dariusz Kurowski Johannesburg specjalnie dla Kuriera Wileńskiego

9 t e SPORT 9 Mundial pełen niespodzianek Zestaw ćwierćfinału Ghana-Urugwaj jest jedną z największych sensacji nie tylko mundialu w RPA, ale w całej historii mistrzostw świata. Piłkarze tych krajów jako pierwsi awansowali do ćwierćfinału mistrzostw świata w RPA. Obie drużyny spotkają się 2 lipca w meczu o półfinał. W sobotę Urusi wyeliminowali Koreę Południową, a drużyna z Afryki okazała się lepsza od USA. Awans Urugwaju do ćwierćfinału mistrzostw świata w RPA jest największym sukcesem piłkarzy z tego kraju od 40 lat. W Port Elizabeth podopieczni Oscara Tabareza pokonali Koreę Południową 2:1, po dwóch trafieniach Luisa Suareza (gola dla Azjatów zdobył Lee Chung-yong). Druga z tych bramek, zdobyta po indywidualnej akcji w 80. minucie, była ozdobą całego spotkania rozgrywanego w strugach ulewnego deszczu. Podobnym dorobkiem mogą pochwalić się m. in. Amerykanin Landon Donovan i Asamoah Gyan z Ghany. Obaj piłkarze zdobyli po jednym golu w wieczornym spotkaniu tych drużyn w Rustenburgu. Po 90 minutach utrzymywał się remis 1:1, ale już na początku dogrywki końcowy wynik ustalił Gyan (wcześniej bramkę na 1:0 dla Ghany zdobył Kevin-Prince Boateng). To pierwszy w historii awans Czarnych Gwiazd do ćwierćfinału MŚ. Cztery lata temu piłkarze z Ghany również wyszli z grupy, ale wówczas odpadli w 1/8 finału po porażce z Brazylią 0:3. Pod znakiem popisów strzeleckich piłkarzy Niemiec i Argentyny oraz poważnych błędów sędziów upłynęła niedziela na mistrzostwach świata. Dwa emocjonujące i stojące na dobrym poziomie mecze zobaczyli tego dnia kibice. Po latach zamiast świetną grę Niemca Thomasa Muellera w spotkaniu z Anglią czy pięknego gola Argentyńczyka Carlosa Teveza w meczu z Meksykiem wspominać się będzie pomyłki arbitrów. Niemcy rozpoczęły mecz z Anglią w wielkim stylu i po 32 minutach oraz golach urodzonych w Polsce Miroslava Klosego (12. w historii na mundialu) oraz Lukasa Podolskiego prowadziły już 2:0. Kontaktowego gola zdobył Matthew Upson, a chwilę później pięknym uderzeniem popisał się Frank Lampard. Piłka między dwoma odbiciami od poprzeczki o pół metra przekroczyła linię bramkową, zanim wyszła w pole. Urugwajczyk Jorge Larrionda nie przerwał jednak gry, a jego asystent również nie zasygnalizował gola. Sprawa była na tyle oczywista, że po meczu nawet sekretarz generalny FIFA Jerome Valcke mówił o błędzie sędziego. W drugiej połowie Anglicy rzucili się do ataku, ale dwukrotnie zostali skarceni przez wschodzącą gwiazdę niemieckiego futbolu Thomasa Muellera, który wykończył zabójcze kontrataki. Brytyjskie media donosiły o druzgocącej porażce i narodowej żałobie, z kolei w Niemczech dominowały nastroje euforyczne: Muller odstrzelił Anglię, Rywal zdeklasowany, Dzięki, chłopcy!. To już drugi tak kontrowersyjny moment w historii potyczek tych zespołów w mistrzostwach świata. W 1966 roku w finale mundialu w Londynie po strzale Geoffa Hursta szwajcarski sędzia Gottfried Dienst uznał wątpliwą bramkę dla gospodarzy. Zemsta za Wembley podkreślały tuż po meczu niemieckie media. Ćwierćfinałowego rywala Niemców wyłonił wieczorny mecz Argentyny z Meksykiem. Pierwszy gol dla ekipy Diego Maradony padł ze spalonego, co umknęło uwadze włoskiego arbitra Roberto Rosettiego i jednego z jego asystentów, mimo że już po akcji i wskutek protestów Meksykanów obaj długo się ze sobą konsultowali. Skończyło się na 3:1 dla Albicelestes, a drugi w tym spotkaniu gol Teveza był przedniej urody. Czwartą bramkę na boiskach RPA uzyskał Gonzalo Higuain i jest najbliżej tytułu Awans Urugwaju do ćwierćfinału jest największym sukcesem piłkarzy z tego kraju od 40 lat Fot. EPA-ELTA króla strzelców. Ciągle bez trafienia w mundialu pozostaje Lionel Messi. Meksyk przegrał, ale odpadł z turnieju z podniesionym czołem. SPRINTEM Daleki rzut Alekny Dwukrotny mistrz olimpijski w rzucie dyskiem Virgilijus Alekna zajął czwarte miejsce podczas międzynarodowych zawodów lekkoatletycznych DAK Leichtathletik-Gala w Niemczech. 38-letni Litwin w szóstej próbie uzyskał 63 m 73 cm. To jest jego najlepszy wynik w tym sezonie. Kubica piąty Robert Kubica z teamu Renault zajął piąte miejsce w niedzielnym wyścigu Formuły 1 o Grand Prix Europy na torze w Walencji, dziewiątej eliminacji mistrzostw świata. Zwyciężył Niemiec Sebastian Vettel z Red Bull-Renault. Vujosevic poprowadzi CSKA Serb Dusko Vujosevic poprowadzi koszykarzy mistrza Rosji CSKA Moskwa, gdzie występuje litewski skrzydłowy Ramūnas Šiškauskas. Szkoleniowiec, który poprzednie dziesięć lat spędził w Partizanie Belgrad, podpisał trzyletnią umowę z rosyjskim klubem. 51-letni Vujosevic poprowadził Partizan do dziewięciu tytułów mistrza Serbii i czterech triumfów w Lidze Adriatyckiej. Zwycięstwo Polaków Polscy siatkarze odnieśli piąte zwycięstwo w tegorocznej Lidze Światowej. Polacy pokonali w Hali Stulecia we Wrocławiu Argentynę 3:1 i awansowali na drugie miejsce w grupie D. Prowadzą Kubańczycy. Strony przygotował Kazimierz Tomkowski m a

10 10 Z SIECI Opinie czytelników z Internetu Na swoim jak na cudzym Elpopo, czerwiec 25, 2010 at 15:49 Typowy przykład okradania ludzi. Nigdy bym nie sięgnął po ziemię wiedząc, że ktoś rości sobie do niej prawa. W Polsce taki ktoś mógłby pójść z dymem. Dozle, czerwiec 25, 2010 at 17:50 Na Wileńszczyźnie jest tak, że przyjezdny Litwin w ramach prawa zawsze jest górą przed autochtonem. Dodatkowy problem w tym, że wśród przyjezdnych przeważają nastawieni bardzo agresywnie wobec autochtonów. Kmicic, czerwiec 25, 2010 at 20:04 Każda sprawa o ziemię powinna jak najszybciej znaleźć się w Strasburgu. Tam bardzo jednoznacznie podchodzi się do własności prywatnej. Nie chodzi o odzyskanie jakiejś części, chodzi o odzyskanie każdego metra ojcowizny. Do tego dochodzą odszkodowania za straty za wieloletnie niekorzystanie z ziemi, nakładające się wieloletnie odsetki, straty moralne, utrata zdrowia itd. Litwa będzie musiała w 100% zrekompensować straty, jakie ponieśli i dalej ponoszą prawowici właściciele. Dlaczego polskie organizacje nie zatrudniły dobrych, rzutkich prawników, aby wreszcie zrobić z tym GE- NERALNIE porządek? Dlaczego nie została zaskarżona sama ustawa o przenosinach, Strasburg czeka. DTP, czerwiec 25, 2010 at 20:45 Śmieszy mnie, jak osoby mieszkające w RP cenzurują władze litewskie w sprawie reprywatyzacji i zwrotu własności. Zgadzam się, że skandalem jest grabież cudzej własności i niechęć do reprywatyzacji. Jednak mam wrażenie, że jeżeli chodzi o zwrot własności, Litwa jednak wyprzedza trochę nasz kraj. Dlatego ci, co tak pohukują Litwinów w sprawie zwrotu własności, niech może zaczną pohukiwać również na polskich polityków i urzędników, bo jak na razie w Polsce zwraca się głównie majątek żydowski i to niekoniecznie prawowitym spadkobiercom. A na Litwie trzeba walczyć o swoje. Nawet nie jest śmieszne jest żałosne. Czesiek, czerwiec 25, 2010 at 22:46 Zgadzam się z opinią, że AWPL i osobiście Waldemar Tomaszewski powinien jasno wyartykułować zapewnienie, że ziemia na Wileńszczyźnie odebrana prawowitym właścicielom zostanie im zwrócona. Maur, czerwiec 26, 2010 at 12: m2. Niby niewiele. Na takim kawałku można postawić i dom i mieć jeszcze kilka arów ogródka. Ale tę ziemię należy nabyć uczciwie. Co to znaczy uczciwie? Pierwotny posiadacz wydzierał po prostu tę ziemię naturze. Zagospodarował z myślą o swoich potomkach. Jeszcze w czasach, gdy państwo było w powijakach. Stawał się jednocześnie cenną ostoją tegoż państwa i w zamian zyskiwał gwarancję co do ochrony prawa własności. Prawo naturalne przyrodzone jak to trafnie ujęto w artykule. Mógł rozporządzać własnością według własnego uznania. W tej kategorii wydają się mieścić przodkowie rodziny Andrzejewskich i wielu im podobnych. Wiemy, jak trudno było zachować i utrzymać własność. Szczególnie na obszarach strefy wpływów ZSRR. Niemniej i narody z tej strefy odrzuciły porządek made in USSR 20 lat temu. Uznały prawo własności za rzecz świętą. Nieistotne tu, w jakich państwach w jakim stopniu to prawo zostało zrealizowane. Istotnym jest fakt posiadania przez państwo prawnego mechanizmu wywłaszczenia. Stosowane w przypadku konieczności realizacji ważnych społecznie celów. Ale nigdy państwo nie wtrąca się w relacje, gdy sąsiad chce odkupić od sąsiada kawałek gruntu. Są oczywiście sytuacje wymagające interwencji państwa np. w przypadkach dróg koniecznych itp. Tu jednak taka sytuacja nie miała miejsca. Tu nowy, Keliotis, zamiast pójść do właściciela ziemi sąsiada i z nim negocjować ewentualne odkupienie potrzebnej ilości gruntu uruchamia machinę państwa. I to państwo, przy pomocy kuglarstwa prawnego, rozporządza cudzą własnością na korzyść Keliotisa. Taki nabywca i jemu podobni nie mogą mieć racji jak i nie mogą udawać, że są w zgodzie z prawem. Złamał prawo przyrodzone. Skorzystał z usług pasera, który rozporządził dobrem nabytym, też bezprawnie od bandyty. Kmicic, czerwiec 27, 2010 at 14:58 Własność jest rzeczą świętą i to chyba nie podlega dyskusji. Kto nie kupił od prawowitego właściciela Polaka ziemi, tylko przejął w inny sposób, ten dopuścił się czynu przestępczego. To do urzędów litewskich należało najpierw sprawdzić, kto jest prawowitym właścicielem i dopiero po udowodnieniu, że nikt można było przekazywać nieruchomość przybyszom z głębokiej Litwy. Każde inne działanie jest jawnym bezprawiem. I nie ma o czym dyskutować. Rosjanie na Litwie: Problem dużego narodu Elpopo, czerwiec 25, 2010 at 16:03 Zauważyłem właśnie to, co zostało opisane w artykule: Rosjanie się nie integrują. Będąc kiedyś na wakacjach w Egipcie, gdzie w hotelu było 70% Rosjan, nie tworzyły się między nimi żadne większe grupki towarzyskie. Za to Polacy, którzy przyjechali do hotelu tym samym autokarem, zintegrowali się już w samolocie. Miejscowi mówili, że jak przy zestawionych stolikach w barze siedzi razem kilkanaście osób pijąc wódkę, to muszą to być Polacy i tak jest. Mamy swoistą cechę zwierząt stadnych. Rosjanie integrują się tylko w rodzinach lub z osobnikami, z którymi znali się wcześniej. Co nacja to obyczaj. Tomasz, czerwiec 25, 2010 at 17:30 do Elpopo: Diabli wiedzą, z czego to wynika. Może dlatego, że właśnie jak w artykule, jesteśmy znacznie mniejszym narodem? A może to zaszłości historyczne? Przywykliśmy między obcymi trzymać się razem, bo nieraz nas to uratowało. A Rosjanie może jeszcze pokutują za ZSRR, kiedy to nikomu, nawet najbliższym, nie można było

11 KULTURA 11 Co się wydaje: Venclova obieży świat Od kilku tygodni na polskim rynku wydawniczym sporym powodzeniem cieszy się książka Tomasa Venclovy Z dzienników podróży. Wydaje się, że wśród czytelników wileńskich winna się cieszyć wzięciem jeszcze większym. Profesor Tomas Venclova znakomity litewski poeta, eseista i publicysta zdecydował się opublikować swoje dzienniki. Ściśle zaś rzecz ujmując ich fragmenty. Te dotyczące niektórych podróży odbytych przez Profesora do krajów egzotycznych w latach Nie ma w nich momentów intymnych, kontrowersyjnych czy też sprawiających komuś przykrość. Pewne fragmenty mogą nawet zaciekawić pisze Venclova we wstępie. Pisze stanowczo zbyt skromnie, bo książka potrafi pochłonąć. Znany ze wcześniejszych esejów autora lekki styl, olbrzymi dystans do opisywanych zjawisk, wreszcie specyficzna ironia którą sam mógłbym porównać jedynie ze znakomitym twórcą Kabaretu Starszych Panów Jeremim Przyborą sprawiają, iż od książki trudno się oderwać, nawet gdy żona stanowczo przypomina, że Jan Kidawa-Błoński otrzymał nagrodę dla najlepszego reżysera na zakończonym w sobotę 32. Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Moskwie za film Różyczka. Film Rewers Borysa Lankosza wygrał konkurs kina autorskiego Perspektywy, zorganizowany w ramach festiwalu. Jestem przekonany, że przywiozłem wam do Moskwy najlepszą, nową wersję Barbary Brylskiej powiedział reżyser, odbierając nagrodę. Słowa te odnosiły się do Magdaleny Boczarskiej, Tomas Venclova i jego najnowsza książka obiecałem odkurzyć. grającej główną rolę w filmie Różyczka. Grand Prix moskiewskiego festiwalu przyznano wenezuelskiemu filmowi Brat Fot. archiwum Co chwilę z kolejnych stron przebija też, że nie ma sensu szukać zamienników, miłość i tęsknota do Wilna, które autor w roku 1977 zmuszony był z przyczyn politycznych opuścić. Potrafią mu się z nim kojarzyć rzeczy tak zdawałoby się, odległe jak barok Makau czy Świątynia Nefrytowego Buddy w Suzhou w Chinach. Dla polskich Czytelników autor wprowadził kilka przypisów. Dla Polaków na Litwie z pewnością nie będą konieczne, bo dotyczą realiów, w których funkcjonują. Inna rzecz, że i polskich odniesień w książce nie brakuje. I z jednym tylko z Profesorem nie można się zgodzić. Bo to prawda jak pisze we wstępie że Europa stała się szczęśliwie niemal dla wszystkich dostępna, ale to chyba jednak nie znaczy, że już nic nowego nie można o niej powiedzieć. Po lekturze dzienników z Chin, Japonii, w reżyserii Marcela Rasqina. Film opowiada historię dwóch młodych piłkarzy w slumsach w Wenezueli. Nagrodę specjalną otrzymał reżyser filmu Albańczyk Johannes Haber. Nagroda za najlepszą rolę męską przypadła Nikowi Xhelilajowi ( Albańczyk ), a za najlepszą rolę żeńską Vilmie Cibulkovej, która zagrała w filmie Zemsky raj to na pohled, wyróżnionym nagrodą FIPRESCI (Międzynarodowej Federacji Krytyków Filmowych). Wszystkie filmy festiwa- Indii, RPA czy Ameryki Południowej aż chciałoby się do autora zaapelować, by kwestię tę raz jeszcze przemyślał. A jakżeż ciekawe musi być to, co Tomas Venclova zanotował w podróżach po Litwie i Polsce. Może kiedyś i ta ciekawość znajdzie zaspokojenie. Książkę Z dzienników podróży wydały w Polsce Zeszyty Literackie, których Venclova od lat jest członkiem redakcyjnego kolegium (po litewsku, w nieco innym składzie, książka ukazała się w roku 2003 pt. Ligi Lietuvos kilometrų ). Książka jest do nabycia w wileńskich księgarniach i w internetowym sklepie wydawnictwa pod adresem Jarosław Tomczyk Tomas Venclova Z dzienników podróży Zeszyty Literackie, Warszawa 2010, s Seria Podróże. Tłumaczyła Alina Kuzborska Kidawa-Błoński najlepszym reżyserem festiwalu filmowego w Moskwie Jan Kidawa-Błoński lu obejrzało łącznie 128 tys. widzów. Ogółem pokazano 300 obrazów, w tym 120 rosyjskich. Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Moskwie organizowany jest od 1959 roku. Wśród zwycięzców przeglądu były także polskie filmy. Statuetkę św. Jerzego zdobyły Ziemia obiecana Andrzeja Wajdy (w 1975 roku), Amator Krzysztofa Kieślowskiego (1979) i Życie jako śmiertelna choroba przenoszona drogą płciową Krzysztofa Zanussiego (2000). PAP

12 12 DLA DZIECI Wtorek, 29 czerwca 2010 r. UWAGA! UWAGA! WAKACYJNY KONKURS Moje lato w Pocopotku Czekam na Wasze zdjęcia (wraz z króciutkim komentarzem) z najlepszego lub najzabawniejszego momentu, który przytrafił się Wam w wakacje. Do końca sierpnia można przysyłać listy do redakcji Kuriera Wileńskiego z dopiskiem Moje lato w Pocopotku lub przesyłać bezpośrednio do Pucułki na skrzynkę danutakamilewicz@poczta.onet.pl Czeka na Was 10 pamięci USB, które zostaną wylosowane zaraz po tym, jak powrócicie do szkół i przedszkoli 1 września. Pamięć USB (znana także pod nazwami: PenDrive, Flash Disk, FlashDrive) urządzenie przenośne, zawierające pamięć nieulotną, zaprojek- towane do współpracy z komputerem i używane do przenoszenia danych między komputerami oraz urządzeniami obsługującymi pamięci USB. Witam serdecznie! Jak tam lecą wakacje? Mam nadzieję, że bawicie się przednio! Co, nie wszyscy? O, co to, to nie, dzisiaj będą bawić się wszyscy! Zapraszam do zabawy! Jestem pewna, że każdy z Was znajdzie tu coś dla siebie. G r y i z a b a w y n a l a t o Czekolada Akcesoria (zabawki lub jednorazowe, plastikowe): widelec, nóż, talerzyk, kurtka (lub sweter) i inne części garderoby np. szal, czapka, rękawiczki, kostka do gry, pyszna czekolada. W zabawie mogą brać udział wszyscy zainteresowani, również ci, którzy dla kawałka czekolady zrobiliby wszystko. Na krześle lub (najlepiej) kocu kładziecie talerz, na nim nierozpakowaną czekoladę, a obok sztućce. W innym miejscu układacie te części garderoby, którymi dysponujecie. Każdy z uczestników rzuca kostką, a w momencie, gdy wyrzuci szóstkę, wstaje ze swego miejsca, ubiera na siebie rzeczy, np. rękawiczki, w których próbuje otworzyć smakołyk i za pomocą widelca i noża kroi na kawałki. Szczęśliwiec ma niewiele czasu na delektowanie, ponieważ kolejna osoba właśnie wyrzuciła szóstkę. Ma ona prawo konsumować ową słodycz, ale musi założyć te rzeczy, które włożył na siebie przeciwnik. Pozostali uczestnicy z nadzieją w oczach próbują wyrzucić szczęśliwą liczbę. Zabawa trwa do momentu zjedzenia całej czekolady. Drukarze Do zabawy potrzebne są papier i długopisy. Tworzymy z uczestnikami parzyste drużyny. W pewnej odległości kładziemy rekwizyty (po komplecie na drużynę) i zaczynamy zabawę. Na umówiony znak jedna osoba z drużyny biegnie do swojej kartki, pisze jakiś wyraz i wraca na koniec rzędu. Każda następna osoba dopisuje wyraz, który musi się wiązać z poprzednim tak, by powstało zdanie. Zabawa może być prowadzona na czas. Wygrywa ta drużyna, która najszybciej utworzy najciekawsze zdanie. POKOLORUJ!

13 DLA DZIECI Wtorek, 29 czerwca 2010 r. 13 To jeszcze nie to? Już tylko momencik Do tej wspaniałej zabawy towarzystwo nie jest obowiązkowe. Fajnie, jeżeli byłoby Was więcej, wówczas można by było urządzić zawody: kto wyżej, kto dłużej? Ale jeżeli tak się złożyło, że jesteście sami, a Wasi przyjaciele i koledzy wrócą dopiero za tydzień nic nie szkodzi. Dla jednej osoby to również wspaniała zabawa. Proszę! L a t a w i e c! Będziecie potrzebowali: 2 proste, drewniane patyki (najlepiej listwy); cienki sznurek (może być żyłka, tasiemka itp.); taśma klejąca, mocny klej, klej w sprayu; duży arkusz papieru lub bibuła; piłka do piłowania, nie do grania; nóż (ewentualnie pilnik); nożyczki; flamastry lub farbki (jeśli biały papier). Jak wykonać : 1. Przytnijcie listewki do odpowiedniej długości. Krótsza z nich powinna mieć długość 3/4 dłuższej. 2. Kilka milimetrów od końców listwy wytnijcie wgłębienia. Będą one służyły do poprowadzenia przez nie sznurka. 3. Wyznaczcie dokładny środek każdej z listew i zwiążcie je ze sobą tasiemką na kształt krzyża (pod kątem 90 stopni). Krótsza listwa powinna znajdować się na wysokości około 2/3 dłuższej listewki. 4. Wiązanie wzmocnijcie za pomocą kleju. Pamiętajcie, że musi być zachowany dokładny kąt 90 stopni inaczej latawiec nie będzie latał. W e s o ł e j z a b a w y! 5. Otoczcie latawiec dookoła sznurkiem, obwiązując go dookoła każdego wgłębienia. Sznurek powinien być naprężony, jednak bez przesady. Zbyt mocne naprężenie może wygiąć listewki, co spowoduje, że Wasz latawiec nie poleci. Konstrukcja latawca jest gotowa. 6. Konstrukcję latawca kładziecie na papierze (bibule). Obrysowujecie latawiec dookoła wzdłuż linii sznurka od tej linii zachowujecie odstęp około 3 cm. Te 3 cm będą Wam potrzebne, aby zagiąć papier i przymocować go do konstrukcji latawca. 7. Wycinacie szkic z papieru. 8. Kilka kropel kleju dajecie na górne i boczne rogi konstrukcji. Odwracacie szkielet tak, aby punkty z klejem były skierowane ku ziemi i kładziecie go na papierze w odpowiedniej pozycji. Klej będzie pomagał utrzymać papier w odpowiedniej pozycji. 9. Czekacie, aż klej wyschnie. 10. Zaginacie do środka paski papieru wychodzące poza ramy konstrukcji (wzdłuż sznurków). Po zagięciu przyklejacie je do papieru znajdującego się już w środku ramy. Możecie przykleić to taśmą klejącą, jednak najlepszy jest klej w sprayu ze względu na jego lekkość. 11. Utnijcie kawałek sznurka (o długości latawca). Jeden koniec przywiążcie do skrzyżowania listewek na szczycie latawca, a drugi poniżej środkowego skrzyżowania listewek (tak, aby skrzyżowanie było dokładnie pośrodku mocowań sznurka). Sznurek powinien swobodnie zwisać. 12. Utnijcie drugi kawałek sznurka również o długości latawca. Przywiążcie go do bocznych rogów latawca. Sznurek ten również nie powinien być napięty. Powinien swobodnie zwisać. 13. Po podniesieniu latawca do góry obydwa sznurki powinny się krzyżować ze sobą na tej samej wysokości. 14. Utnijcie bardzo długi kawałek sznurka. Będzie on potrzebny do puszczania latawca. Jego koniec przywiążcie (zróbcie luźną pętelkę) do obydwu sznurków zamocowanych na konstrukcji w punkcie ich skrzyżowania. Mocowanie tego sznurka nie powinno być mocne. Sznurek ten powinien swobodnie się przesuwać. Będzie to umożliwiało sterowanie latawcem. 15. Gdy już latawiec jest gotowy, możecie go pomalować farbkami, flamastrami. Wszystko zależy od Waszej fantazji. Miłego latania i dobrego wiatru!

14 14 WYWIAD Rosyjska dusza umiera Uchodzi pan w Rosji za wroga publicznego ponoć książką o Putinie podpisał pan na siebie wyrok śmierci. Mimo to wciąż pan tam mieszka, a teraz jeszcze wydał Ruski ekstrem. Jak nauczyłem się kochać Moskwę. Jest pan romantykiem, masochistą czy samobójcą? Boris Reitschuster: Wszystkim po trochu. Dotąd zajmowałem się rosyjską władzą i polityką. Często pytano mnie, jak wytrzymuję w tym strasznym kraju. Dlatego chciałem opowiedzieć o życiu, jego dobrych aspektach. Wprawdzie tytuł mówi o kochaniu, ale wielu Rosjan i tak uznałoby tę książkę za zbyt krytyczną. W myśl powiedzenia Puszkina: Mnie w Rosji wolno krytykować wszystko, bo to moja ojczyzna. Ale obcokrajowcowi tego nie wolno. Poprzednie książki były ponure i pełne grozy. Ta jest dowcipna i lekka. Pana zdaniem istnieją dwie Rosje? Inaczej w Rosji istnieją dwie rzeczywistości: ta kremlowska, propagandowa, oraz ta prawdziwa. Nie opisuję dwóch różnych światów, ale ich relacje. Polityka i administracja wdzierają się w codzienność, utrudniają ją. Rosjanie przezwyciężają przeszkody poczuciem humoru. Ale czy śmiech nie jest tylko rewersem rozpaczy i beznadziei? Gdy Rosjanin się uśmiecha, stoi na granicy płaczu. Bo rzeczywistość wcale nie jest śmieszna. Istnieją trzy sposoby radzenia sobie z nią: można pić, postradać zmysły albo się śmiać. Obserwuje pan ludzkie cierpienie, a sam zawsze może wrócić do Niemiec. To prawda, ale jako obcokrajowiec mam nie tylko przywileje, ponoszę też ryzyko. Rosjanie wiedzą, jak sobie radzić z wrogością administracji, a ja jestem bliski załamania psychicznego. Kilka godzin na posterunku policji bez wyjaśnień to ogromny stres. Boi się pan o życie? Groźby pojawiają się regularnie, ale trudno ocenić, jak poważnie mam je traktować. Śmierć Anny Politkowskiej uświadomiła mi, że niebezpieczeństwo jest realne. Byłem aresztowany i bity przez milicję, zostałem też umyślnie potrącony przez milicyjny samochód. Interwencje ambasady Niemiec nie miały skutków prawnych. Śledztwa nie było. Rosja wysyła jasny sygnał: możemy robić z dziennikarzami, co chcemy. Na państwowych portalach jestem nazywany Goebbelsem, żydowską świnią, synem nazisty. Ale oczywiście rosyjscy autorzy, którzy krytykują władze, podejmują dużo większe ryzyko. Czy Rosjanie wiedzą, co pan o nich pisze? Nie istnieję tam jako autor. Powiedziano mi, że jeśli którakolwiek z książek ukaże się po rosyjsku, moja sytuacja radykalnie się zmieni. Próbowałem znaleźć wydawcę, także w opozycyjnych oficynach, ale nikt się nie zdecydował. Bali się. Jaki sens ma pisanie o współczesnej Rosji, skoro nie może pan dotrzeć do jej mieszkańców? Próbowałem znaleźć wydawcę, także w opozycyjnych oficynach, ale nikt się nie zdecydował. Bali się. Fot. archiwum Myślę inaczej: zagraniczny korespondent nie ma prawa mówić Rosjanom, jak żyć. Zwłaszcza jako Niemiec powinienem wykazywać delikatność. Chcę pokazywać Niemcom i Europejczykom, co się dzieje w Rosji. Gerhard Schroeder twierdzi, że panuje tam wzorowa demokracja. Ja piszę, jak jest naprawdę. Jak pan tłumaczy zamiłowanie Rosjan do silnej władzy? W czasach pieriestrojki byli zachwyceni nowym modelem politycznym, chcieli żyć na wzór Zachodu. Rabunkowy kapitalizm ich rozczarował. Okazał się kryptofeudalizmem i przekleństwem. Wrócili więc do starych tradycji władzy tatarsko-carsko-sowieckiej. Teraz marzą o ładzie i odzyskaniu BORIS REITSCHUSTER dominacji w świecie. Kłopot w tym, że ich zdaniem można to osiągnąć wyłącznie poprzez autorytarną władzę. Skąd pana miłosny stosunek do Rosji? Pańskie imię wywodzi się z Mongolii. Wschód był przeznaczeniem? Moja babcia uwielbiała Borysa Pasternaka i chciała tak nazwać już dwóch moich starszych braci, ale tata się opierał, bo była zimna wojna i zła atmosfera. Szybko zacząłem czytać Pasternaka i Dostojewskiego. Jako 17-latek pojechałem na wymianę młodzieży, zakochałem się po uszy. W 1990 roku, po maturze, wziąłem dwie walizki i przeniosłem się do Moskwy, choć wszyscy mówili, że tam panuje głód. Dlaczego pan został? Byłem zafascynowany intensywnością przeżyć, ciągłymi zmianami. W porównaniu z rosyjską dżunglą Niemcy to uporządkowany i nudny ogród zoologiczny. Rosję kochać trudno; kiedy widzę tych bezczelnych nowobogackich Rosjan, czuję, że dłużej nie wytrzymam. Ale jest inna Rosja zwykli pracownicy, sprzątaczki, cudowni, uczciwi i niewidoczni ludzie. Właśnie ich chciałem pokazać w nowej książce. Jak zmieniła się Moskwa od pana przyjazdu? To zupełnie nowe miasto, nowy świat. Basen dla bezwzględnych rekinów. Pokochałem Moskwę, bo królowała w niej rosyjska dusza, której dziś grozi wymarcie. Widzę to u moich przyjaciół coraz mniej duszy, coraz więcej dolarów. Rozmawiała Paulina Wilk Rzeczpospolita Ma 39 lat, jest niemieckim dziennikarzem i publicystą, szefem rosyjskiej redakcji magazynu Focus. Od 20 lat mieszka w Moskwie, napisał pięć książek o współczesnej Rosji, wśród nich: Władimir Putin. Dokąd poprowadzi Rosję, Demokratura Putina. Jak Kreml uczy Zachód lęku oraz Nowy władca Rosji o prezydenturze Dmitrija Miedwiediewa. W Rosji krytykowany i atakowany, w Niemczech otrzymuje nagrody, m.in. medal Theodora Heussa. Żonę, Rosjankę, poznał w Polsce.

15 ROZRYWKA 15 Uśmiechnij się Podczas wizyty w szpitalu psychiatrycznym gość pyta ordynatora, jakie kryteria stosują, aby zdecydować, czy ktoś powinien zostać zamknięty w zakładzie, czy nie? Ordynator odpowiedział: Napełniamy wannę, a potem dajemy tej osobie łyżeczkę do herbaty, kubek i wiadro i prosimy, aby opróżniła wannę. Aha, rozumiem powiedział gość normalna osoba użyje wiadra, bo jest większe niż łyżeczka czy kubek. Nie powiedział ordynator. Normalna osoba pociągnęłaby za korek. Chce pan pokój z widokiem czy bez? *** Sędzia przesłuchuje świadka, który uporczywie, co rusz, zwraca się do niego: Wysoka Sprawiedliwość. Sędzia cierpliwie poucza świadka: Do Sądu należy się zwracać: Wysoki Sądzie. Tak jest, Wysoka Sprawiedliwość odpowiada świadek. Zirytowany sędzia wali pięścią w pulpit i krzyczy: Tu nie ma sprawiedliwości, tu jest sąd! *** Blondynka idzie na wybory. Wraca i mówi do kumpelki: Nic nie rozumiem. Ustawili pięć przymierzalni, a nie sprzedawali żadnych ciuchów. *** Powtórzmy tabliczkę mnożenia mówi ojciec do Jasia. Na pewno wiesz, że dwa razy dwa jest cztery, a ile to będzie sześć razy siedem? Tato, dlaczego ty zawsze rezerwujesz dla siebie łatwiejsze przykłady?! *** W autobusie jedzie ładna panienka, na kolanach trzyma rasowego pieska. Stojący obok facet zagaja: Chciałbym być na miejscu tego pudelka... Nie sądzę... jadę do weterynarza przyciąć mu ogonek. FOTODOWCIP Litery z pól ponumerowanych od 1 do 7 utworzą rozwiązanie dokończenie przysłowia ludowego. Ułożył Kazimierz Wołodko ROZWIĄZANIE KRZYŻÓWKI Z 23 CZERWCA Poziomo: cal, kwaga, Olizar, Koran, arak, oda, dan, aktor, enklawa, suk, teraz, szarada. Pionowo: kaskada, aneks, ora, klar, akta, wina, kler, jaz, kotara, gaj, owad, jar, zaraza. Hasło:...jeszcze (dokończenie przysłowia) KALENDARIUM Wtorek (29.VI) jest 180 dniem roku. Do końca roku pozostało 185 dni. Znak Zodiaku Rak. Wschód słońca Zachód Długość dnia 17 godz. 14 min. Księżyc. Pełnia urodził się Piotr Stawiński (zm. 1981), astronom, profesor Uniwersytetu Wileńskiego, dyrektor obserwatorium, do którego nabył sprzęt w Paryżu zmarł Mikołaj Malinowski (ur. 1799), historyk, publicysta, przewodniczył błękitnemu gronu filaretów, autor prac naukowych urodził się Antoine de Saint-Exupery (zm. 1944), pisarz i lotnik francuski, autor m. in. przepięknej opowieści poetyckiej Mały książę.

16 16 TELEWIZJA 6.00 Labas rytas 9.00, Namelis prerijose. Nuotykių serialas 10.00, Diagnozė. žmogžudystė. Detekt. serialas. N Ant svarstyklių Gyvūnų gelbėtojai. Dok. serialas Haris ir Hendersonai. Komedija Geriausios Folkšoko dainos Gimtoji žemė Šiandien (su vertimu į gestų kalbą) Pasaulio futbolo čemp. apžvalga 20.25, Loterija Perlas Panorama m. Pasaulio futbolo čempionato aštuntfinalio rungtynės Vakaro žinios Labas rytas m. Pasaulio futbolo čempionato aštuntfinalio rungtynės Klausimėlis Fliperis. Serialas Žalieji hektarai. Serialas Būtovės slėpiniai Tūkstantmečio akimirkos Šeimos albumas. Pasaulio dokumentika (K)laidelė Ant svarstyklių Jūrų žvalgas. Serialas Savaitės atgarsiai Šiandien (su vertimu į gestų kalbą) Europos tautų istorija Klaipėdos krašte Emigrantai Vilties galia. Dok. filmas m. Pasaulio futbolo čempionato aštuntfinalio rungtynės Panorama Pasaulio futbolo čempionato apžvalga valandos. Serialas 6.30 Magija. Anim. serialas 7.00 Ogis ir tarakonai. 7.30, Tomas ir Džeris Malachovas , Gyvenimas pagal moteris 9.45, Pričiupom! Aliaska. Nuotykių filmas 12.30, Kitas! (k). N7. Realybės šou Degrasis. Naujoji karta. Serialas Meilės sparnai. Telenovelė Velniūkštė. Telenovelė metų FIFA pasaulio futbolo čempionatas 18.55, Žinios Oplia! N Miegamasis rajonas. Serialas Ant bedugnės krašto. Krim. trileris 0.55 Gražuolė Betė 6.20, Televitrina 6.45 Rytas su BTV 8.00, Vaiduoklių istorijos. 8.25, Karvė, katinas ir vandenynas. 8.45, Gelbėtojai Serialas. N , Mentai. Sudužusių žibintų gatvės. Serialas. N , Ką daryti?. Dok. serialas. N Detektyvas Kalas I. Serialas Džesė. Bjaurusis ančiukas iš Indijos. Telenovelė Juokingiausi žmonės ir gyvūnai To dar nebuvo 20.00, Žinios Tarp miesto ir kaimo Ji manęs nekenčia. Komedija. N Sunkūs pinigai. Trileris. N Bamba. S 6.40 Teleparduotuvė 6.55 Renas ir Stimpis. 7.25, Simpsonai.. N , 8.25 Mano vaikinai. Komedija. N Meilės sūkuryje. Drama Emilija. Drama. N Gedimino 11. TV filmas. N Aistrų pakrantė. N Alergija monstrams Auklė. Komedija Rožinės panteros nuotykiai Tikrieji pabaisos Legenda apie Tarzaną Nuodėmingoji. Drama. N Svetimas veidas. Drama. N TV3 žinios, kriminalai Be grimo. N Amžini jausmai. Drama. N Aistrų pakrantė. N TV3 vakaro žinios Vilko bilietas. Drama. N Bermudų trikampis 2. Trileris. N Netikėta sėkmė. Komedija. N Penktadienio vakaro žiburiai. Drama. N , TV parduotuvė 7.10, 13.10, 21.00, 0.20 Reporteris 8.00, Naša Raša. N , Teletabiai 9.00, 17.10, Šeimų dvikova 9.50, 14.00, 19.25, Dėmesio! Į ekraną! Skonio reikalas Pasiduodu!. N Mitų griovėjai. Dok. serialas Edas. TV serialas 16.00, 17.00, 18.00, 19.00, Žinios TV žaidimas Kas tu toks? Lietuva tiesiogiai Seksas ir miestas. TV serialas. N , Kidas Padlis Nenuorama Džiunė Ly Betmenas ir narsuolių komanda Karvė ir viščiukas Mano draugė beždžionėlė Sedrikas Monstrų klubas Gyvūnų draugai. Dok. serialas 13.00, Amazonija. Nuotykių serialas Teleparduotuvė Malachovas Mano čempionas. Drama Raganaitė Sabrina. Humoro serialas Gyvūnų draugai. Dok serialas Gyvūnų žavesys. Dok. serialas Indiškos aistros. Telenovelė Įstatymas ir tvarka. Nusikaltimo motyvai.. Serialas Pražūtingas skrydis. Trileris Išrinktieji. Veiksmo serialas 9.10, Teleparduotuvė 9.30 Tavo augintinis 10.00, Relikvijų medžiotoja. Serialas. N , Heraklis. Legendinės kelionės. Serialas. N , Derybininkai. Drama. N , Pretendentas. 6.00, 16.00, 18.00, 1.00 Особое мнение. Экономические новости 7.00 Мультфильмы 8.00 Вечерние новости из Aмерики 9.00, 15.00, 2.00 C. Дон Хуан и его прекрасная дама 10.00, 21.00, 3.00 C. Братва АРТ-навигатор Американский ликбез Цена победы Поживём - увидим. Худ. фильм 17.00, 5.00 C. Территория красоты Клинч Послезавтра Сейчас в мире Два берега. Худ. фильм 4.00 Клинч. Худ. фильм 6.00 Доброе утро 7.00, 7.30, 8.00, 8.30, 11.00, Новости 9.00, Кухня мира 9.05 Малахов Участок Ток-шоу Модный приговор Хочу знать Другие новости Понять. Простить C. Две сестры С. Обручальное кольцо Кроника катастроф17.10 C. Детективы Пусть говорят Вpемя. Литовское Время C. Жить сначала C. Ермоловы C. Московская сага 0.05 Дело Москвы 1.05 Муз. канал 4.25, C. Разлучница 5.10, Земельный вопрос 5.30 Врачебные тайны 6.00, 12.00, 15.00, 18.00, 0.15 Новости 6.10, Арена 6.30, Справочник болельщика 6.40 Арсенал 7.05 Карані 7.35 Собственной персоной 8.00, C. Территория красоты 8.50, Деловая жизнь 9.00, Панорама 9.35 Ответный ход Быхаў цыкла Зямля беларуская. Видеофильм 11.05, Белорусское времечко Сосед. Детектив Славянский базар Нелогичный город Лагич. Спецрепортаж Росчерк времени. Художники Бартловы Песни Победы Жизнь как жизнь Женсовет Кинометры войны Скарбніца Гомельшчыны Сфера интересов Генеральская внучка. Mелодрама Культурные люди Минск и минчане 0.25 Облако-рай. Мелодрама 7.00 Утро России Вечный зов. Х/ф 12.10, 0.30 Новости культуры 12.30, 6.15 Партитуры не горят 13.00, 16.00, 19.00, 3.00 Вести 13.30, Вести-Москва О самом главном 14.30, C. Каменская , 6.10 C. Территория красоты Вести-спорт 16.40, 1.30 C. Кармелита 17.25, 2.15 C. Однажды будет любовь Рельсовая война Покер-45. Сталин, Черчилль, Рузвельт C. Дворик Вести.ru 21.15, 3.40 Детективное агентство Иван да Марья 22.45, 5.10 Осторожно, мозг! 23.30, 5.55 Вести Апокриф 5.00 Дочери МакЛеода 6.40 Встречая и провожая 8.20 Голливудские жены Жены, о которых он забыл 11.40, Темный ангел

17 TELEWIZJA 17 Drama. N , Greiti ir įsiutusios. N Teleparduotuvė Detektyvas Monkas. Komedija Eureka. Drama. N Serijinio žudiko medžioklė. Trileris. N CSI Niujorkas. Serialas. N Už grotų. Drama. N Supermodelki 7.40 Kabaretowa Jedynka 8.00 Mordziaki (8) - serial, Polska 8.25 Maszyna zmian (1) 9.00 Bulionerzy (17) - serial, Polska 9.30 Pytanie na śniadanie Zagadkowa blondynka Polska z bocznej drogi Smaki polskie Wiadomości M jak miłość (688) XI Festiwal Kultury Żydowskiej w Krakowie Etniczne klimaty Czterdziecha - recital jubileuszowy Wojciecha Młynarskiego Sprint przez historię Przemysława Babiarza Złote przeboje Złotopolscy (1044) Plebania (1465) Teleexpress Krajowy Festiwal Piosenki Polskiej Opole Codzienna 2 m 3 (33, 34) - serial, Polska Misiaki Wiadomości Sport Kopciuszek (17) Podróże z żartem Tydzień polski Wydział zabójstw (16) Polskie drogi (4) 0.55 Wojciech Cejrowski - boso przez świat 1.15 KabareTOP - czyli Kabaretowa Lista Przebojów 1.45 Bulionerzy (17) - serial, Polska 2.15 Misiaki 2.30 Wiadomości 7.15 Mamy cię! 8.35 Życie na fali (22) - serial, USA 9.30 Ostry dyżur (51) - serial, USA Kobra - oddział specjalny (3) - serial, Niemcy Telezakupy Apetyt na kasę Prawo pożądania (106) - serial, Kolumbia Mamy cię! Niania (79) Życie na fali (23) - serial, USA Kobra - oddział specjalny (4) - serial, Niemcy Ostry dyżur (52) - serial, USA Przyjaciele (2) - serial, USA Niania (80) Coma - film fab., USA Seks w wielkim mieście (15, 16) - serial, USA 0.40 Mickybo i ja - film fab., W. Brytania 2.25 Laski na czacie na każde wezwanie (89) - serial, Niemcy 6.45 Na Wspólnej (683) 7.00 Kawa czy herbata? 9.10 Kwadrans po ósmej 9.30 Mistrzostwa Świata w RPA Szkoła złamanych serc (185) - serial, Australia Telezakupy Wiadomości Agrobiznes Supermodelki Don Matteo (6) - serial, Włochy Plebania (1475) Wiadomości Pogoda Przebojowa noc Klan (1815, 1816) Moda na sukces (5054) - serial, USA Flesz wyborczy Teleexpress Pogoda Celownik Moda na sukces (5055) - serial, USA Zmiennicy (4) - serial, Polska Bali (36) - serial, Francja Wiadomości Sport Pogoda 21.15, 21.20, Mistrzostwa Świata w RPA Polskie sprawy 0.10 Żelary - film fab., Czechy/Słowacja/ Austria 2.40 Zagadkowa Jedynka 3.45 Dwa dni nadziei - film fab., Niemcy 7.25 Seksualność w Kościele 7.45 Dwa światy (4) - serial, Polska/ Australia 8.20 M.A.S.H. (59) - serial, USA 8.55 Codzienna 2 m 3 (13) 9.30 Pytanie na śniadanie - wakacje Aleja gwiazd Familiada Telezakupy Planeta Ziemia Noce i dnie (10) Córki McLeoda (97) - serial, Australia Kabaret na lato 16.40, Mistrzostwa Świata w RPA Panorama Gorący temat Sport-telegram Pogoda Barwy szczęścia (396) Kabaret na lato Licencja na wychowanie (6) - serial, Polska Yamakasi II: Synowie wiatru - film fab Oficerowie (5, 6) 1.30 Mistrzostwa Świata w RPA 9.05 Żegnaj, Rockefeller (1) 9.35 Dziewczyna z Mazur (2) - serial, Polska Pod jednym achem (10) - serial, Czechosłowacja Miniatury muzyczne Franciszka Starowieyskiego gawędy o sztuce Sztuka mediów Socjopaci Sławomir Mrożek - szkic do portretu skrzętnie przez bohatera zamazywanego Pryzmat - film fab., Polska Sen Staszka w Teheranie Dyliżans - film fab., USA Wycinanki pana N Ziarenka kawy za życie Przebój za przebojem - Sopot Matnia - film fab Anne-Sophie Mutter - III koncert skrzypcowy Mozarta W. A. Mozart - Vesperae Solennes de Confessore KV Ciepła woda pod Czerwonym Mostem - film fab., 12.30, Зачарованные 13.20, Джордан расследует Добрая волшебница Невеста военного времени Поцелуй Секс в большом Париже Следствие ведет Да Винчи 0.10 Доля секунды 1.40 Банк 3.20 Пансион Джерико 9.30, 12.00, 16.35, 19.05, 20.05, 21.05, 23.35, 2.00 Футбол Легкая атлетика 12.30, Велоспорт 14.00, 0.15 Супербайк Женский футбол 16.30, 19.00, 20.00, 21.00, 23.30, 0.10 Новости 18.15, Плавание Сильнейшие люди планеты Бокс 1.00 Автоспорт 1.30 Мотоспортивный журнал 1.45 Вот это да!!! 4.05, 8.10, 0.55 Головоломы 5.00, Пятая передачa 5.25, Грязная работенка 6.20 Выжить любой ценой 7.15, 16.00, 1.50 Разрушители легенд 9.05, 17.00, 3.10 Требуется сборка 9.35, 17.30, 3.40 Как это работает Мегастройки 10.55, 18.00, Top Gear Американский чоппер Смертельный улов 19.00, Самые крепкие инструменты Крутые взрывы 22.00, 2.45 Молниеносные катастрофы 0.25 Искривление времени 4.05 Живая природа. Док. сериал 5.00 Настроение 7.35 Чужая родня. Мелодрама 9.35 Работа Есть! 9.55 Культурный обмен 10.30, 13.30, 16.30, 18.50, 19.50, События Молодая жена. Мелодрама Момент истины Деловая Москва 14.10, Петровка, C. Одно дело на двоих Любимая женщина Владимира Ульянова. Док. фильм Репортер с М.Дегтярем Мультфильм C. Золотая теща Лицом к городу Дни надежды. Мелодрама Скандальная жизнь Неустановленное лицо. Триллер 1.20 Таежная повесть. Киноповесть 6.00 Сегодня утром 7.30 Квартирный вопрос 8.30 Чистосердечное признание 9.00, 12.00, 15.00, 18.00, Сегодня 9.20 Средний класс C. Агент национальной безопасности Суд присяжных C. Адвокат 14.30, Обзор. Чрезвычайное происшествие C. Улицы разбитых фонарей C. Русский дубль C. Глухарь Арктика. Огонь. Док. фильм C. Таксист 0.15 C. Сталин. Live 1.15 Снежное путешествие. Драм. триллер 6.35 Дочки-матери 8.20 Мультфильм 8.45 Детство Горького Объяснение в любви 13.00, Кому на Pуси жить Мультфильм 16.05, 0.05 Аэроград 17.35, 1.35 Скорость 19.15, 3.15 Женитьба Мультфильм

18 18 OGŁOSZENIA SPRZEDAŻ Sprzedam 3-hektarową działkę rolną we wsi Pašiliai (6 km od Wilna). Tel , USŁUGI Przewóz ładunków i towarów: rolniczych (ziarno), budowlanych, węgla kamiennego i in. Vilnius, tel dniowy wypoczynek w Połądze, Šventoji z wygodami (hotel,,vaivorykštė,,,zunda ). Cena od 370 Lt (przejazd, zakwaterowanie). Tel , Sklep obuwniczy na Lipówce Adobatai zatrudni sprzedawczynie na stałą pracę. Wymaganie: wieloletnie doświadczenie w handlu. Wilno tel , kom Wspólnota wsi Mościszki zaprasza na święto rodziny, które odbędzie się 4 lipca o godz. 11 na placu przy ulicy Sodų w Mościszkach rej. wileński. W programie: Wyścigi pierwszej pomocy medycznej. Sztafety rodzinne. Rozrywki dla dzieci poczęstunki, zabawy, gry, batuty. Program koncertowy. Dyskoteka. Serdecznie zapraszamy wszystkich Pradedama rengti Kuprioniškių kaimo dalies, esančios Ug funkcinio prioriteto zonoje, vystymo (plėtros) koncepcijos schema (M 1: 5000); Planavimo pagrindas Vilniaus rajono savivaldybės administracijos Žemės sklypų tvarkymo ir teritorijų planavimo komisijos posėdžio sprendimas; Planuojama teritorija Vilniaus raj., Nemėžio sen., Kuprioniškių k. Planavimo tikslas parengti Kuprioniškių kaimo dalies vystymo (plėtros) koncepcijos schemą (M 1: 5000), vadovaujantis Vilniaus rajono savivaldybės teritorijos Bendrojo plano nuostatomis ir reglamentais bei Žemės sklypų tvarkymo ir teritorijų planavimo komisijos sprendime išdėstytais reikalavimais; Planavimo organizatoriai: Modestas Bartušis, Lina Bartušienė, Irena Lungienė, Aleksandr Stankevič; Nagrinėjama teritorija Kuprioniškių kaimo dalis, esanti Ug funkcinio prioriteto zonoje, teritojos plotas apie 10 ha; Plano rengėjas PV A. Radžiūnaitė, atestato Nr. A 1373, tel.: ; el. paštas raukse@gmail.com; mildaza@gmail.com Planavimo terminai planavimo pradžia 2010 birželio mėn., planavimo pabaiga 2010 liepos mėn.; Pasiūlymų teikimo tvarka: pasiūlymus dėl rengiamos koncepcijos schemos visuomenė gali teikti planavimo organizatoriui, ar plano rengėjui, per visą koncepcijos schemos rengimo laiką. Pasiūlymus raštu siųsti adresu: Birutės g. 40A 8, LT Vilnius. (Zam. 1573)

19 A PROPOS Podróż do przeszłości Szlakiem Jagiellońskim Kraków Lublin Wilno w 600. rocznicę zwycięstwa grunwaldzkiego WILNO 5 lipca godz. 17 spotkanie Szlak Jagielloński 1410 Dom Kultury Polskiej w Wilnie Wstęp bezpłatny Więcej: XX ZLOT TURYSTYCZNY POLAKÓW NA LITWIE 2-4 lipca 2010 r. Stowarzyszenie Inicjatyw Społecznych zaprasza na XXII Turystyczny Zlot Polaków na Litwie, który odbędzie się w dniach 2-4 lipca 2010 r. w rej. trockim, starostwie Wysoki Dwór, okolice wsi Drabužininkai, nad jeziorem Drabužis. Tym razem zlotowiczów powita atmosfera Bitwy pod Grunwaldem, której 600-lecie obchodzimy w tym roku. Prosimy o przybycie na zlot w drużynach zorganizowanych. Minimalny skład drużyny 4 panie i 4 panowie, plus rezerwa i sympatycy. Drużyny są proszone o wstępną rejestrację na naszej stronie internetowej. Drużyna powinna posiadać niezbędny sprzęt turystyczny (namioty, śpiwory itd.), prowiant i wodę pitną. Ponadto, po przybyciu na miejsce, uczestnicy powinni przedstawić organizatorom zlotu listę uczestników z zaświadczeniem lekarskim. Każdy z uczestników zlotu powinien mieć dowód osobisty. Więcej informacji: Strona internetowa - zlot.wilno.lt, Jan Jarecki, tel.: ; Katarzyna Kuckiewicz, tel Partnerzy medialni: Kurier Wileński, Radio Znad Wilii, Tygodnik Wileńszczyzny, Magazyn Wileński, Wilnoteka.lt Sponsorzy: Senat RP, Fundacja Pomoc Polakom na Wschodzie, Konsulat Generalny RP, Akcja Wyborcza Polaków na Litwie, Dom Kultury Polskiej w Wilnie, Mylida PROGRAM XXII ZLOTU TURYSTYCZNEGO POLAKÓW NA LITWIE 2-4 lipca 2010 r. Jerozolimska Szkoła Średnia w Wilnie ogłasza zapisy uczniów do pierwszej klasy Szkoła znajduje się w Jerozolimce, malowniczej okolicy. Zapewnia wszechstronne wykształcenie dzięki wykwalifikowanej kadrze pedagogicznej. Szkoła zapewnia opiekę i pomoc: psychologa, pedagoga socjalnego, pedagoga specjalnego, logopedy, pielęgniarki. Odbywają się różnorodne zajęcia pozalekcyjne: muzyczne, plastyczne, sportowe, przewodników po Wilnie, kółko dramatyczne, języka angielskiego i litewskiego... Uczniowie mają możliwość uczenia się historii Polski. Serdecznie zapraszamy! Wszelką informację można uzyskać pod adresem szkoły: ul. Mokyklos 9 (Jerozolimka), tel.: , Rozpoczęcie rejestracji drużyn Uroczyste otwarcie, przedstawienie się i artystyczna część prezentacji drużyn Zabawa przed wielką bitwą w świetle ogniska, część rozrywkowa, dyskoteka Sprzątanie terenu W poszukiwaniu Danuśki (orientacja w terenie) Konkurs wiedzy o Bitwie pod Grunwaldem Hajda na Krzyżaka! (sztafeta sportowa) Konkurs na zagrodę (etap I, oceniana jest czystość i schludność zagrody) Uczta rycerska (konkurs kucharski) Konkurs Dama serca Zabawa przy ognisku, część rozrywkowa, dyskoteka Sprzątanie terenu Rycerski turniej turystyczny (sztafeta turystyczna) Konkurs na zagrodę (etap II, oceniana jest czystość i schludność zagrody oraz artystyczność) Uroczyste wręczenie nagród oraz zamknięcie zlotu

20 20 A PROPOS... POGODA Początek tygodnia, jak informują synoptycy, będzie bez opadów. Dzisiaj temperatura od 21 do 26 stopni. Jutro również bez deszczu. W nocy od 9 do 14, w dzień od 22 do 27 stopni. W kalifornijskim miasteczku Petaluma odbył się konkurs na najbrzydszego psa świata. W tym roku zwycięzcą nietypowych zawodów została suczka mieszanka rasy chihuahua i chińskiego grzywacza o imieniu Księżniczka Abby. W nagrodę Księżniczka Abby otrzymała tysiąc dolarów oraz wielkie zainteresowanie mediów Fot. archiwum Rentgen klatki piersiowej 45 tys. dolarów Zdjęcia rentgenowskie klatki piersiowej Marylin Monroe sprzedano w niedzielę na amerykańskiej aukcji pamiątek po legendach Hollywood za 45 tys. dolarów (ponad 121 tys. Lt). Trzy fotografie wykonano w czasie wizyty aktorki w szpitalu w 1954 roku. Dom aukcyjny Julien s Auction nie spodziewał się uzyskać ofert wyższych niż 3 tysiące USD. Kolekcjonerzy kupili także za 35 tys. dolarów fotel z ostatniej sesji zdjęciowej gwiazdy. Na aukcji licytowano ponadto pamiątki po innych aktorkach. Za 25 tys. sprzedano kolczyki noszone przez Kate Winslet w Titanicu, a za dolarów sukienkę, którą Audrey Hepburn nosiła u boku Freda Astaire a w komedii muzycznej Zabawna buzia. Witamina B ratuje palaczy Palacze, których dieta jest bogata w witaminę B, są w znacznie mniejszym stopniu zagrożeni nowotworem płuc. Naukowcy europejscy odkryli, że wysokie stężenie witaminy B6 i aminokwasu o nazwie metionina w organizmie zmniejsza ryzyko zachorowania na raka płuc przez palaczy o 50 procent, chociaż oczywiście rzucenie szkodliwego nałogu ma znacznie lepszy wpływ na zdrowie. Około 10 procent palaczy choruje na raka płuc, zaś najnowsze badania dowodzą, że chorzy palacze cierpią na niedobór witaminy B6 i metioniny, czyli substancji występujących w orzechach, rybach i mięsie. Dwujęzyczność kluczem do przetrwania języków Zespół doktora Jorge Miry z Real Universidad de Santiago de Compostela (USC) zaproponował nowy model konkurencji językowej. Wg Hiszpanów, kluczem do przetrwania zagrożonych języków o mniejszej liczbie użytkowników jest dwujęzyczność. Specjaliści szacują, że na świecie istnieje od 6 do 6,5 tys. języków. Niektóre modele matematyczne pokazują, jak języki dominujące, np. angielski, mogą doprowadzić do spadku popularności i ostatecznie wyginięcia tych rzadszych, np. walijskiego. Mira uważa, że taki ponury scenariusz nie musi się wcale spełnić, ponieważ wcześniejsze modele nie uwzględniały dwujęzyczności, która daje dwóm językom szansę na koewoluowanie. Pracując nad własną symulacją, naukowcy z USC odkryli, że dwa języki mogą współistnieć, jeśli są wystarczająco podobne i funkcjonują w stabilnej grupie osób bilingwalnych. Nie wszyscy eksperci zgadzają się z tezą zespołu Miry, że by współistnieć, języki muszą być do siebie podobne. Profesor Nicholas Evans z Australijskiego Uniwersytetu Narodowego sądzi, że największym zagrożeniem dla języków małych społeczności jest kultura monolingwistyczna, będąca, wg niego, historycznym odchyleniem od normy. Duże języki są w stanie zdominować świat ekonomicznie, co pozwala ich użytkownikom na luksus jednojęzyczności. Co ważne, w społeczeństwach myśliwsko-zbieraczych danym językiem posługuje się od 100 do 300 osób. Nadal zawierane są jednak małżeństwa międzygrupowe, dlatego żona posługuje się innym językiem niż mąż, a dziadkowie i rodzice reprezentują jeszcze inne lokalne języki. Inf. agencyjne