Rola odnawialnych źródeł energii w realizacji pakietu klimatycznego UE

Transkrypt

1 VI Międzynarodowa Konferencja NEUF 2010 New Energy User Firendly Konsultacje publiczne map drogowych Narodowego Programu Redukcji Emisji Sesja V; Odnawialne źródła energii Procesy Inwestycyjne, Ministerstwo Gospodarki, Warszawa, 18 czerwca 2010 Rola odnawialnych źródeł energii w realizacji pakietu klimatycznego UE Grzegorz Wiśniewski gwisniewski@ieo.pl Instytut Energetyki Odnawialnej (EC BREC IEO)

2 Cele Strategii rozwoju energetyki odnawialnej na lata r. Cel strategiczny, z 2,5% w 2000 do: 7,5% - w 2010 w bilansie energii pierwotnej 14% - w 2020 w bilansie energii pierwotnej Wzrost produkcji energii z OZE o: 235 PJ - (do 340 PJ) Trzy scenariusze rozwoju sektora zielonej energii elektrycznej: z ok. 2% udziału w 2000 do: 7,5% - w bilansie zużycia energii elektrycznej brutto ,0% - w bilansie zużycia energii elektrycznej brutto ,5% - w bilansie zużycia energii elektrycznej brutto 2010

3 Produkcja energii elektrycznej z OZE w latach Teza: współspalanie uszczupla rolę CHP i zielonego ciepła W stosunku do potencjału i możliwości - zbyt wolny rozwój energetyki wiatrowej

4 Udziały OZE i OZE-E w finalnym zużyciu energii i w zużyciu energii elektrycznej w Polsce Źródło: Komisja Europejska ,0% 7,0% 6,0% 5,4% 5,4% 5,9% 5,5% 5,5% 6,0% 5,9% 6,4% 6,7% 7,0% 6,8% 6,8% 6,6% 7,0% 6,7% 5,0% 4,0% 3,0% 2,0% 1,4% 1,6% 1,6% 1,7% 1,8% 2,1% 1,9% 1,7% 2,0% 2,0% 1,6% 2,1% 2,9% 2,9% 3,5% 1,0% 0,0% Udział OZE w zużyciu finalnym ogółem Udział OZE-E w zużyciu energii elektrycznej Zbyt wolny przyrost udziału OZE-E w stosunku do celu dyrektywy 2001/77/WE i brak szans na realizacje celu (1,9% w 2001 = >7,5% w 2010) Stagnacja udziału OZE w zużyciu finalnym energii zły prognostyk dla wdrażania nowej dyrektywy 2009/28/WE i celu na 2020 r. (7,5% w 2005 => 15% w 2020)

5 Podsumowanie struktury i kierunków rozwoju OZE w latach Wsparcie współspalania: marnuje (niska sprawność) deficytowe (coraz droższe) paliwo jakim jest biomasa; blokuje rozwój nowych mocy w bioenergetyce (CHP i ciepłownictwo), niewielkie efekty ekologiczne (CO2) - wymagane pakietem klimatycznym. Wsparcie systemem zielonych certyfikatów dla dużej, zamortyzowanej energetyki wodnej kosztuje konsumenta energii nie przekłada się na nowe inwestycje Promocja jedynie biopaliw I-generacji w transporcie, w tym nieefektywnego biodiesla Niedostateczne wykorzystanie innowacji i dużego i zróżnicowanego w Polsce potencjały innych odnawialnych zasobów energii wiatru, słonecznej, geotermii płytkiej =>realizacja jedynie w ok. 60% celów na 2010 (OZE-E i biopaliwa), brak wzrostu udziału OZE w bilansie kraju (liczonego wg nowej dyrektywy 2009/28/WE), małe szanse na realizację nim. 15% celu na 2020 r. Sukcesy inwestycyjne i obiecujące trendy: rozwój inwestycji w wykorzystanie energii słonecznej, ok. 400 MW mocy cieplnej w 2009 r. (roczne obroty na rynku krajowym ok. 500 mln zł, plus eksport 250 mln zł) Umiarkowane postępy nowych mocy w energetyce wiatrowej (163 MW 2008 i 273 MW 2009) i znaczące portfolio (70 GW) coraz lepiej przygotowanych projektów 300 nowych projektów budowy biogazowni. 30 zaawansowanych projektów (ok.30 MW) możliwych do realizacji w latach 2010/2011

6 Jak będzie liczone osiągniecie 15% celu na 2020 dla Polski wg dyrektywy o promocji stosowania energii z OZE 15% OZE C OZE E FZE OZE PW B S OZE ZW W OZEC OZEE OZEB -zużycie (~produkcja) zielonego ciepła [TJ] -zużycie (~produkcja) zielonej energii elektrycznej [TJ] -zużycie (~produkcja ) biopaliw [TJ] OZE ZWW - zużycie biomasy na potrzeby własne źródeł energii odnawialnej i energii wtórnej energii pochodnej (np. ciepła do podgrzewanie wsadu w biogazowni ciepłem odzyskanym z silnika na biogaz) [TJ] FZE PW S -finalne zużycie energii [TJ] -zużycie energii na potrzeby własne sektora energet. [TJ] -straty paliw i energii na przesyle i dystrybucji [TJ]

7 Realny potencjał ekonomiczny odnawialnych zasobów energii oraz stan jego wykorzystania na 2006r Potencjały odnawialnych zasobów energii Realny potencjał ekonomiczny- energia końcowa Stan wykorzystania potencjału ekonomicznego na 2006 r Rodzaje odnawialnych zasobów energii [TJ] [TJ] [%] Energetyka słoneczna, w tym: ,2 149,8 0,18% termiczna, w tym: ,9 149,6 0,18% przygotowanie cwu ,9 149,6 0,41% ogrzewanie co ,0 0,0 0,00% Fotowoltaiczna 159,3 0,2 0,11% Energia geotermiczna, w tym: , ,0 12,4% głęboka 4 200,0 535,0 12,7% Płytka 8 167, ,0 12,2% Biomasa, w tym: , ,0 32,0% odpady stałe suche , ,2 97,0% biogaz (odpady mokre) , ,0 2,12% drewno opałowe (lasy) , ,8 100,0% uprawy energetyczne, w tym: , ,0 1,41% celulozowe ,0 0,0 0,00% cukrowo-skrobiowebioetanol , ,0 11,90% rzepak-biodiesel , ,0 3,94% kiszonki kukurydzy-biogaz ,9 0,0 0,00% Energetyka wodna , ,2 40,90% Energetyka wiatrowa, w tym ,6 921,6 0,21% na lądzie ,5 921,6 0,24% na morzu ,0 0,0 0,00% Razem ,4%

8 Scenariusz na rok 2020, IEO i InE dla MG wykorzystanie potencjału ekonomicznego (energia końcowa) PJ Zgodnie z ekspertyzą IEO i InE dla MG Możliwości wykorzystania OZE w Polsce do 2020 r, realny do zrealizowania i uzasadniony cel dla Polski na 2020 r. to 21,6% (696 PJ). Po uwzględnieniu możliwego eksportu biomasy i biopaliw (eksport nie wlicza się do celu krajowego) udział OZE spada do 17,8% (572 PJ) Realny potencjał ekonomiczny- energia końcowa 696 PJ Wykorzystanie potencjału ekonomicznego -energia końcowa '2020 Energetyka wiatrowa Energetyka wiatrowa Biomasa -uprawy energetyczne Biomasa odpadowa i leśna Energia geotermiczna Energetyka słoneczna Udział biomasy w OZE 2020: 71%. Uwaga: wysoki mianownik wg PEP PJ w zużyciu energii finalnej

9 Ograniczenia środowiskowe w Polsce w tym NATURA2000 (ok. 20% pow. kraju), są pewną barierą proceduralną ale nie stanowią znaczącego ograniczenia dla wykorzystania potencjału OZE Ochrona siedlisk ew. ograniczenia dot. w szczególności energetycznego wykorzystania biomasy Dyrektywa ptasia ew. ograniczenia dot. w szczególności energetyki wiatrowej lądowej i morskiej

10 Zapotrzebowanie oraz na grunty pod uprawy planowane w PEP 2030 wg Prof. A. Fabera [tys ha] Rodzaje energii Energia elektryczna 370,6 2686,6 Wymagana powierzchnia gruntów '2020, tys ha biomasa stała 159,2 892, biogaz 13,8 344, wiatr ,4 woda 175,6 271,4 Ciepło 4312,7 6255,9 biomasa stała 4249,8 5405,9 <2076 biogaz 27,1 503, geotermia 32,2 221,5 słoneczna 3,6 125,4 Biopaliwa transportowe 96,9 1444,1 bioetanol cukrowo-skrobiowy 61,1 425,2 605 biodiesel z rzepaku 35,8 696,8 774 bioetanol II generacji biodiesel II generacji 0 112, Razem energia finalna OZE/powierzchnia upraw 4780, , Udział energii z OZE 7,7% 15,0% 13,5-30,9% Udział biomasy w realizacji 15% celu na 2020 ma przekraczać 80%, przy ponad 7-krotnym wzroście zielonej energii elektrycznej, 1,5-krotnym wzroście ciepła i 14-kotnym wzroście biopaliw (!)

11 Projekt Krajowego planu działania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych KPD z 25 maja 2010 KPD powinien być najważniejszym dokumentem programowym wdrożenia dyrektywy 2009/28/WE i instrumentem osiągnięcia 15% krajowego celu dla OZE w 2020 r. Projekt KPD proponuje kontynuację: dotychczasowych priorytetów technologicznych związanych np. z silną presją na wykorzystanie biomasy i brakiem nowych atrakcyjnych dla Polski technologii jak np. morskiej energetyki wiatrowej dotychczasowego nieefektywnego systemu wsparcia stworzonego na potrzeby wdrażania (nieobowiązujących już) dyrektyw 2001/77/WE i 2003/30/WE Projekt KPD nie uwzględnia: konieczności silnego powiązania wdrożenia dyrektywy 2009/28/WE z ogólnym planem wdrożenia pakietu klimatycznego UE w Polsce możliwości optymizacji zielonego energy mix na 2020r. ze względu na koszty bezpośrednie, koszty redukcji CO2 czy LCA wprowadzenia jak najbardziej efektywnych, ale dających KPD wiarygodność, instrumentów wsparcia barier wynikających z procedur inwestycyjnych..

12 OZE 2020 mapa drogowa Narodowego Programu Redukcji Emisji Wg Mapy drogowej Zespołu ds. OZE działającego w ramach Społecznej Rady NPRE kierunki rozwoju OZE muszą uwzględniać następujących czynniki: 1.konieczność wypełnienia zobowiązań Dyrektywy 2009/28/WE, 2.możliwość Redukcji Emisji CO2 poprzez wprowadzanie do krajowego Energy mix nowych mocy, 3.oszczędność krajowych zasobów paliw oraz zmniejszanie uzależnienia od importu, 4.wzmacnianie bezpieczeństwa energetycznego poprzez budowę nowych, rozproszonych, innowacyjnych mocy wytwórczych oraz rozbudowę i modernizację sieci elektroenergetycznej, 5.inicjowanie lokalnego rozwoju, tworzenie nowych miejsc pracy, przyciąganie zagranicznego kapitału inwestycyjnego, zwiększanie absorpcji środków UE.

13 OZE 2020 mapa drogowa Narodowego Programu Redukcji Emisji Wybrane działania proponowane w Mapie drogowej Zespołu ds. OZE, działającego w ramach Społecznej Rady NPRE: 1.wdrożenia transparentności procesu wydawania warunków technicznych przyłączenia OZE 2.uwzględnienia w planach operatorów sieci przesyłowej i dystrybucyjnych konieczności budowy sieci NN w Pn i Pn-Wsch Polsce, a także rozbudowy sieci dystrybucyjnych w pozostałych częściach kraju, zgodnych z planami wykorzystania lokalnych zasobów OZE 3.wdrożenia zasad określania środowiskowych uwarunkowań realizacji inwestycji OZE w strefach potencjalnego oddziaływania na obszary Natura skrócenia procedur wydawania decyzji lokalizacyjnych, środowiskowych i budowlanych 5.Uruchomienie Programu rozwoju morskiej energetyki wiatrowej, jako elementu polityki energetycznej, morskiej oraz aktywizacji terenów nadmorskich 6.zróżnicowania systemu wsparcia opartego o system zielonych certyfikatów z uwzględnieniem efektywności poszczególnych OZE 7.wyprowadzenia mechanizmów finansowych ukierunkowanych na wsparcie indywidualnego wykorzystania OZE, zwłaszcza w ciepłownictwie, w postaci preferencyjnych kredytów (udział BGK), ulg podatkowych i inwestycyjnych dla OZE 8.wprowadzenie produktowego przydziału uprawnień do emisji CO2 (na kwh, GJ, litr paliwa silnikowego, kupowanych przez odbiorcę końcowego), (horyzont 2012 rok koniec obowiązywania KPRU-2)

14 Atlas OZE propozycja Grupy ds. OZE NPRE