PRÓBA OKREŚLENIA WPŁYWU NIEKTÓRYCH CECH FIZYKOCHEMICZNYCH GLEB BESKIDU NISKIEGO NA WARTOŚĆ ODŻYWCZĄ ZIARNA PSZENICY OZIMEJ

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "PRÓBA OKREŚLENIA WPŁYWU NIEKTÓRYCH CECH FIZYKOCHEMICZNYCH GLEB BESKIDU NISKIEGO NA WARTOŚĆ ODŻYWCZĄ ZIARNA PSZENICY OZIMEJ"

Transkrypt

1 PRÓBA OKREŚLENIA WPŁYWU NIEKTÓRYCH CECH FIZYKOCHEMICZNYCH GLEB BESKIDU NISKIEGO NA WARTOŚĆ ODŻYWCZĄ ZIARNA PSZENICY OZIMEJ ATTEMPT TO DETERMINE THE IMPACT OF SOME PHYSICAL AND CHEMICAL TRAITS OF SOIL OF REGION BESKID NISKI ON NUTRITIONAL VALUE WINTER WHEAT 1 Barbara Sawicka, 2 Barbara Krochmal-Marczak, 2 Grażyna Kruczek 1 Katedra Szczegółowej Uprawy Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 15, Lublin 2 Zakład Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Krośnie, ul. Kazimierza Wielkiego 6, Krosno ABSTRACT: Analysis of the results was based on research carried out on plantations wheat farms freight Low Beskid, in the years In order to determine the abundance of wheat grain in macronutrients and determine the effect of soil conditions on no topsoil collected from soil samples, and infestation of wheat at harvest, grain samples by a recognized methodology. Designations necessary minerals made by standard methods and their evaluation according to current standards. In multivariate regression analysis shows that the content of nitrogen, phosphorus and potassium in the grain depended on soil acidity (ph in KCl), the sum of base cations, the total sorption capacity and the degree of saturation of the sorption complex basic cations, and the content of calcium, magnesium and sodium was dependent the acidity of the soil, humus content in the case of sodium as the sum of base cations and the degree of saturation of the sorption complex basic cations. This will allow in the future to forecast changes in the content of macroelements in wheat under the influence of the physicochemical properties of the soil. Key words: : winter wheat, physical and chemical characters of soils, mineral composition of grain Streszczenie: Analizę wyników oparto na badaniach przeprowadzonych na plantacjach pszenicy ozimej w gospodarstwach towarowych Beskidu Niskiego, w latach W celu określenia zasobności ziarna pszenicy w makroskładniki oraz określenia wpływu warunków glebowych na nie pobrano z warstwy ornej próby glebowe, a z łanu pszenicy, w czasie zbioru, pobrano próby ziarna wg uznanej metodyki. Oznaczenia niezbędnych składników mineralnych wykonano wg standardowych metod, a ich ocenę wg obowiązujących norm. Z przeprowadzonej analizy regresji wieloczynnikowej wynika, że zawartość azotu, fosforu i potasu w ziarnie zależała od kwasowości gleby (ph w KCl), Sumy kationów zasadowych, całkowitej pojemności sorpcyjnej oraz stopnia wysycenia kompleksu sorpcyjnego kationami zasadowymi, zaś zawartość wapnia, magnezu i sodu byla uzależniona od kwasowości gleby, zawartości próchnicy a w przypadku sodu także od sumy kationów zasadowych pierwszego stopnia wysycenia kompleksu sorpcyjnego kationami zasadowymi. Pozwoli to w przyszłości prognozować zmiany zawartości makropierwiastków w ziarniakach pszenicy pod wpływem właściwości fizykochemicznych gleby. Słowa kluczowe: pszenica, cechy fizykochemiczne gleby, skład mineralny ziarna WSTĘP Zboża mają kluczowe znaczenie w gospodarce żywnościowej naszego kraju. Wynika to z wielostronnego wykorzystania ziarna, które jest podstawowym surowcem do przetwórstwa spożywczego i przemysłu paszowego a także do produkcji: piwa, spirytusu, skrobi itp. Wysoka wartość paszowa pszenicy wynika z wysokiej wartości odżywczej białka a także niewielkiej zawartości w ziarnie substancji wykazujących właściwości nieżywieniowe

2 (Mikos i Styk 1989, Domska i in. 2004, Makarska 2004). W ostatnich latach obserwuje się wyraźną tendencję do zwiększania areału uprawy pszenicy ozimej, której udział w strukturze zasiewów zbóż podstawowych wynosi ok. 25%, z wyraźną przewagą na glebach lepszych i w gospodarstwach wielkoobszarowych (Makarska 2004). Produkcja pszenicy jest jednym ze wskaźników intensywności rolnictwa i czynnikiem współdecydującym o sytuacji dochodowej gospodarstwa. Coraz częściej obserwuje się wzrost zapotrzebowania na ziarno o określonej jakości, które powinno charakteryzować się wysoką wartością technologiczną i odpowiednim składem chemicznym, w dużym stopniu zdeterminowanym wpływem czynników genetycznych, jak i środowiskowych (Mikos i Styk 1989, Makarska 2004). Właściwości fizykochemiczne, takie jak: zawartość glinu ruchomego i kationów wymiennych oraz ich udział w wysyceniu kompleksu sorpcyjnego są ważnym elementem żyzności gleby (Bednarek, Lipiński 1998; Tkaczyk i Bednarek 2004). Stąd też celem niniejszej pracy było określenie jakościowego i ilościowego wpływu warunków glebowych na skład mineralny ziarna pszenicy ozimej uprawianej w warunkach glebowo-klimatycznych Beskidu Niskiego. MATERIAŁ I METODY Badania przeprowadzono w latach w czterech gospodarstwach towarowych rolników indywidualnych na terenie gminy Korczyna w Beskidzie Niskim, woj. podkarpackie na glebach brunatnych, różniących się właściwościami fizykochemicznymi. Pszenicę ozimą, we wszystkich gospodarstwach, uprawiano w drugim roku po oborniku. Badaniami objęto jedną odmianę pszenicy ozimej. Materiał siewny był w stopniu oryginału. Przedplonem pszenicy były rośliny okopowe (ziemniak, burak) lub owies. Charakterystykę zabiegów agrotechnicznych, w badanych gospodarstwach, przedstawia tabela 1. Pozostałe zabiegi wykonano zgodnie z zasadami nowoczesnej agrotechniki roślin. W każdym roku badań, po zbiorze przedplonu, pobierano próby glebowe (średnie z obiektu) z warstwy 0 20 cm. Każda analizowana próba glebowa była średnią z 12 próbek indywidualnych (ok. 1 kg gleby). W próbach gleby oznaczono: skład mechaniczny gleby metodą Prószyńskiego; zawartość fosforu i potasu metodą Egnera-Riehma; zawartość magnezu metodą Schachtschabela; ph w 1 mol dm -3 ; KCl potencjometrycznie, węgiel organiczny metodą Tiurina; kwasowość hydrolityczną (H h ) wg Kappena; glin ruchomy metodą Sokołowa, kationy wymienne o charakterze zasadowym metodą ASA, po ekstrakcji z gleby 1 mol dm -3 CH3COONH4 o ph 7, jony wodorowe obliczono jako różnicę pomiędzy wartością H h a zawartością Al 3+, całkowitą pojemność sorpcyjną jako sumę kationów

3 zasadowych, wodorowych i glinowych. Wyniki tych analiz oceniono przy udziale liczb granicznych (Anonim 1990, Bergmann 1992). Sprzęt pszenicy przeprowadzono w pierwszej dekadzie sierpnia. Przed zbiorem pobrano próby ziarna do analiz chemicznych. Jeżeli wielkość plantacji była w granicach 1 5 ha, próby ziarna pobierano z 10, a jeżeli 5 10 ha z 15 punktów. W każdym punkcie pobrano do analiz chemicznych próby ziarna z 5 mb łanu pszenicy. Bezpośrednio po zbiorze wykonano w ziarnie analizy chemiczne na zawartość: azotu, fosforu, potasu, wapnia, magnezu i sodu wg następujących metod: zawartość azotu metodą Kjeldahla; zawartość fosforu kolorymetrycznie metodą wanadowo-molibdenową; zawartość potasu metodą fotometrii płomieniowej; zawartość magnezu, wapnia i sodu metodą ASA. Statystyczne opracowanie wyników badań wykonano za pomocą analizy wariancji, korelacji prostej i regresji wielomianowej, z eliminacją zmiennych nieistotnych. Istotność źródeł zmienności sprawdzano testem F Fishera-Snedecora. Istotność różnic oceniano testem Tukey a. Parametry funkcji określano metodą najmniejszych kwadratów, a weryfikację istotności testem t Studenta. W opracowaniu statystycznym za zmienne zależne (y) przyjęto: zawartość azotu, fosforu, potasu, wapnia, magnezu i sodu a za zmienne niezależne (x): x 1 kwasowość gleby w 1 mol KCl; x 2 zawartość próchnicy; x 3 kwasowość hydrolityczna; x 4 suma kationów zasadowych; x 5 całkowita pojemność sorpcyjna; x 6 stopień wysycenia kompleksu sorpcyjnego kationami zasadowymi. Na podstawie współczynników korelacji prostej wytypowano zmienne do regresji wieloczynnikowej, liniowej. Zamieszczone w tabelach równania regresji obliczono według wzoru: y a bjxj, gdzie y oznacza zmienną zależną, a wyraz wolny, b wartość współczynnika regresji, x zmienną niezależną. Zmienność analizowanych wyników charakteryzowano za pomocą: średniej arytmetycznej; odchylenia standardowego, współczynnika zmienności obliczonego wg wzoru: V odchylenie standardowe, x średnia arytmetyczna. Przebieg pogody w latach badań był zmienny, co ilustruje rys. 1. s %, gdzie s x Charakterystyka gleby WYNIKI BADAŃ Gleby, na których uprawiano pszenicę, zaliczane są do gleb brunatnych, wytworzonych z osadów fliszowych, o składzie mechanicznym od gliny średniej pylastej do pyłu ilastego, kategorii agronomicznej gleb ciężkich, kompleksu pszennego wadliwego,

4 klasy bonitacyjnej IVa i IVb, o odczynie od bardzo kwaśnego do lekko kwaśnego (ph mierzonym 1 mol KCl. dm -3 ) (tab. 2-3). Zasobność gleb, analizowanych gospodarstw, w przyswajalne formy fosforu była od bardzo niskiej do bardzo wysokiej, w potas niska do średniej, w magnez niska do wysokiej (tab. 3). Wycena zawartości przyswajalnych form makroelementów, w glebie badanych pól, wykonana w oparciu o liczby graniczne [Anonim 1990] wykazywała przypadki występowania niedoborów tych składników, przy czym najczęściej dotyczyły one fosforu i potasu. Cechy fizyko-chemiczne gleb, na których uprawiano pszenicę, wskazują na ich istotne zróżnicowanie, pod względem wszystkich analizowanych cech (tab. 4). Najbardziej stabilną cechą gleb okazała się całkowita pojemność sorpcyjna (V= 17,49%), zaś najmniej suma kationów zasadowych (V=46,93%). Jednocześnie homologiczne, pod względem stabilności cech, okazały się: kwasowość gleby, mierzona 1 mol KCl. dm -3, kwasowość hydrolityczna gleby, zawartość w niej próchnicy oraz całkowita pojemność sorpcyjna gleby. Współczynnik zmienności, będący ilorazem bezwzględnej miary zmienności cechy, jako wielkość niewymiarowa pozwala na porównywanie zróżnicowania zarówno kilku zbiorowości pod względem tej samej cechy, jak i tej samej zbiorowości pod względem kilku cech. Jest on miarą rozrzutu otrzymanych wyników. Im mniejsza jest jego wartość tym dana cecha jest bardziej stabilna. Wpływ właściwości gleby na jakość ziarna Składniki mineralne mają decydujące znaczenie dla wartości odżywczej ziarna zbóż, jako surowca dla przetwórstwa spożywczego i jako paszy. Określenie zawartości makroelementów w ziarnie ma również znaczenie w ocenie ich wartości biologicznej. Spośród badanych pierwiastków, w ziarniakach pszenicy, w największej ilości występował azot (18,6% s.m.), który jest dla życia na Ziemi jednym z najważniejszych, wchodzi, bowiem w skład wielu biocząsteczek, takich jak: aminokwasy, nukleotydy i kwasy nukleinowe, zaś w najmniejszej sód (0,011 g. kg -1 s.m.) (tab. 5). Zawartość potasu była przeciętnie na poziomie 5,150 g, fosforu 3,655 g, magnezu 1,500 g i wapnia 0,275 g. kg -1 w suchej masy ziarna. Spośród ocenianych cech składu mineralnego ziarniaków pszenicy najbardziej stabilną okazała się zawartość magnezu (V=5,44%), zaś najmniej wapń (V=18,99%) (tab. 5). Ten ostatni jest pobierany z gleby przez rośliny tylko w stosunkowo niskim ph, jako Ca +2, w formie rozpuszczalnej, ponadto jest przemieszczany w roślinie wyłącznie przez ksylem, stąd też występują często zaburzenia w jego pobieraniu przez rośliny. Zwykle rośliny jednoliścienne, do jakich zalicza się pszenicę, charakteryzują się niższą jego zawartością w

5 organach zapasowych niż gatunki dwuliścienne. Pod względem stabilności (wierności cech) analizowane pierwiastki można uszeregować następująco: Mg > N > K > P > Na > Ca. Na podstawie uzyskanych wyników wyliczono współczynniki korelacji liniowej pomiędzy zawartością badanych makroelementów w ziarnie pszenicy a niektórymi fizykochemicznymi właściwościami gleb (tab. 6). Wykazano istotną, dodatnią zależność pomiędzy ph gleby, mierzonym 1 mol KCl. dm -3, a zawartością azotu (R=0,70), fosforu (r=0,91), potasu (r=0,69), sodu (r=0,60), a ujemną w przypadku zawartości wapnia (r=0,61) (p<0,05). Zawartość próchnicy była natomiast dodatnio skorelowana z zawartością sodu (r=0,97), a istotnie ujemnie z zawartością wapnia (r=-0,59) i magnezu (r= -0,66) (p<0,05). Kwasowość hydrolityczna gleby okazała się istotnie dodatnio skorelowana z zawartością sodu (r=0,95), a ujemnie z zawartością wapnia (r= -0,64) i magnezu (r= -0,67). Suma kationów zasadowych była dodatnio skorelowana z zawartością azotu (r=0,56), fosforu (r=0,84) i potasu (r=0,72) (p<0,05); podobną zależność stwierdzono pomiędzy stopniem wysycenia kompleksu sorpcyjnego kationami zasadowymi a zawartością tych pierwiastków w ziarnie pszenicy (odpowiednio: r = 0,72; 0,91; 0,91), zaś całkowita pojemność sorpcyjna z zawartością fosforu (r=0,56) (p<0,05). Na podstawie współczynników korelacji prostej wyznaczono zmienne do modelu regresji wielomianowej. Z analizy regresji wielomianowej wynika, iż o zawartości makroskładników w ziarniakach pszenicy ozimej w dużej mierze decydowały właściwości fizyko-chemiczne gleby. Zawartość azotu i fosforu, w ziarniakach pszenicy, zależała od kwasowości gleby, sumy kationów zasadowych, całkowitej pojemności sorpcyjnej oraz stopnia wysycenia kompleksu sorpcyjnego kationami zasadowymi (tab. 7). Współczynniki determinacji obu modelów regresji wielokrotnej były bardzo wysokie (odpowiednio 100 i 94,11%), co świadczy o wiarygodności przyjętej funkcji. W przypadku azotu wraz ze zwiększeniem kwasowości gleby, sumy kationów zasadowych, całkowitej pojemności sorpcyjnej a także stopnia wysycenia kompleksu sorpcyjnego gleby kationami zasadowymi, o jednostkę, w ramach odchylenia standardowego od średniej, następowało zwiększenie zawartości tego pierwiastka w ziarnie, o wartości zamieszczone w tabeli 6. Rozpatrując zawartość fosforu, należy stwierdzić, że wzrost ph gleby (w KCl), zwiększenie sumy kationów zasadowych a także całkowitej pojemności sorpcyjnej i stopnia wysycenia kompleksu sorpcyjnego kationami zasadowymi, przyczyniło się do zmniejszenia akumulacji tego pierwiastka w ziarnie, zaś zwiększenie ph gleby, o jednostkę, w zakresie odchylenia standardowego od średniej arytmetycznej na zwiększenie

6 koncentracji tego składnika o wartości zamieszczone w tabeli 7. Wysoki współczynnik determinacji (97,09%) wskazuje również na wysoką wiarygodność otrzymanego modelu. Poziom potasu w ziarnie pszenicy uzależniony był od kwasowości gleby, sumy kationów zasadowych oraz stopnia wysycenia kompleksu sorpcyjnego kationami zasadowymi. Wzrost sumy kationów zasadowych, jak i stopnia wysycenia kompleksu sorpcyjnego o jednostkę, w zakresie odchylenia standardowego, spowodowały zwiększenie zawartości tego pierwiastka, zaś podwyższenie kwasowości gleby o jednostkę spadek poziomu potasu w ziarnie o wartości zamieszczone w tabeli 7. Na zawartość wapnia w ziarnie istotny wpływ wywarły dwa czynniki: kwasowość gleby (w KCl) i zawartość próchnicy w glebie. Wzrost wartości tych cech o jednostkę, w zakresie odchylenia standardowego od średniej arytmetycznej, przyczyniał się do spadku zawartości tego pierwiastka w tym produkcie. Zaobserwowano również istotny wpływ kwasowości gleby, zawartości próchnicy oraz stopnia wysycenia kompleksu sorpcyjnego kationami zasadowymi na poziom zawartości magnezu i sodu, przy czym dodatkowo na zawartość sodu miała jeszcze wpływ kwasowość hydrolityczna oraz suma kationów zasadowych. Wzrost kwasowości gleby i poziomu próchnicy o jednostkę, w ramach odchylenia standardowego, przyczynił się do zwiększenia koncentracji magnezu o wartości zamieszczone w tabeli 7. Natomiast w przypadku sodu większej koncentracji tego pierwiastka sprzyjały: wysoka zawartość próchnicy, wyższa kwasowość hydrolityczna i wyższa suma kationów zasadowych. Niższy współczynnik determinacji w przypadku zawartości wapnia i sodu pozwala domniemywać, że na zawartość tych pierwiastków w ziarnie mają wpływ jeszcze inne czynniki glebowe, bądź meteorologiczne, nieuwzględnione w modelu funkcji. Oceniając wzajemne proporcje składników mineralnych w badanym ziarnie stwierdzono, iż stosunek Ca:P; K:Ca, K:(Ca+Mg) a także Ca:Mg i K:Mg odbiegały znacznie od uznanego optimum (tab. 8). Wzajemne proporcje K:(Ca+Mg), Ca:Mg, K:Mg, jak i Ca:P znajdowały się poniżej, zaś proporcja K:Ca powyżej optymalnego stosunku tych składników. DYSKUSJA Właściwości fizyko-chemiczne gleb, na których uprawiano pszenicę, wskazywały na duże ich zróżnicowanie. Najbardziej stabilną cechą badanych gleb okazała się całkowita pojemność sorpcyjna, zaś najmniej stabilną suma kationów zasadowych. Ważnym problemem występującym w produkcji rolniczej jest ponadto nadmierne i stale utrzymujące

7 się zakwaszenie gleb. W Polsce gleby kwaśne i bardzo kwaśne zajmują około 55% powierzchni użytków rolniczych. Są one podatne na wymywanie kationów zasadowych, których miejsce zajmują kationy kwaśne, przez co pogarszają się warunki wzrostu i rozwoju roślin uprawnych. W badanych gospodarstwach Beskidu Niskiego pszenicę uprawiano na glebach lekko kwaśnych i kwaśnych. W takich warunkach, zdaniem Tkaczyka i Bednarka (2004), występujący w nadmiarze glin ruchomy zmniejsza dostępność składników pokarmowych, a pobieranie ich przez rośliny jest uzależnione od wielu czynników, takich jak: odczyn gleby, zawartość tych składników, czy wysycenie kationami wymiennymi kompleksu sorpcyjnego. Poznanie stopnia wysycenia gleb kationami wymiennymi oraz pojemności sorpcyjnej ma duże znaczenie praktyczne i teoretyczne. Jak podaje Filipek (1990), wyższa pojemność sorpcyjna gleb i zwiększona zawartość tych kationów sprzyja kumulacji pierwiastków w roślinach. Z kolei Adamus i in. (1984) podają, że nawożenie mineralne nie ma zasadniczego wpływu na pojemność sorpcyjną, ponieważ jest to trwała cecha gleb. Bednarek i Lipiński (1998) dowiedli, iż nawożenie fosforem, magnezem oraz wapnowanie prowadzi do poprawy właściwości fizykochemicznych i chemicznych gleby lekkiej poprzez regulację jej odczynu, zwiększenie pojemności sorpcyjnej i stopnia wysycenia kompleksu sorpcyjnego zasadami, a także przez skuteczną eliminację toksycznych jonów glinu ruchomego. O wartości ziarna pszenicy, jako surowca do przetwórstwa spożywczego i paszy dla zwierząt, świadczy jej skład mineralny. W badanym ziarnie stwierdzono 1,85% N; 5,15g. kg -1 K; 3,65 g. kg -1 P; 1,50 g. kg -1 Mg; 0,275 g. kg -1 Ca i 0,011 g. kg -1 Na, w suchej masie ziarna. Wg norm przyjętych przez Bergmanna (1986, 1992) oraz Jarrige i in. (1993) oznacza to, iż ziarno badanej pszenicy charakteryzuje się wystarczającą zawartością fosforu i magnezu, niedoborem wapnia i sodu, zaś zawartość potasu jest nieco powyżej optimum. W świetle wyników badań nawożenie azotem pszenicy, zwłaszcza saletrą amonową, może rzutować na emisję monotlenku di-azotu oraz metanu (Mosier i in. 1998; Sapek 1997). Glaztzel i Stahr (2001) stwierdzili, iż emisja N 2 O jest najbardziej związana z nawożeniem azotem, a najwyższa jej wartość wynosiła w warunkach Niemiec 1,5 kg N 2 O. ha -1. rok -1. Z kolei Glatzel i Stahr (2001) nie udowodnili istotnego wpływu nawożenia azotem ani na ilość emitowanego do atmosfery monotlenku di-azotu ani też metanu [CH 4 ], co tłumaczą jego mineralizacją. W badaniach własnych nie monitorowano emisji N 2 O. Pasza zasobna w fosfor, będący jednym z ważniejszych makroskładników do tworzenia białka zwierzęcego, świadczy o wystarczającym, a nawet zbyt obfitym nawożeniu mineralnym tym składnikiem. Badania Grzebisza i in. (2003) świadczą o ograniczonej

8 przyswajalności fosforu na glebach zakwaszonych. Przypuszcza się, iż jest to związane z koncentracją jonów glinu, która jest większa na glebach mineralnych. Stąd też zastosowane, jako optymalne w praktyce, dawki fosforu na plantacjach produkcyjnych pszenicy w badanych gospodarstwach Podkarpacia, mogły być zbyt duże. Natomiast niedoborowa zawartość potasu w ziarnie może świadczyć o nieodpowiednim pobieraniu tego pierwiastka przez łan pszenicy, lub też o zastosowaniu zbyt niskiej jego dawki. Pozwoli to w przyszłości regulować dawki nawożenia zarówno fosforem, jak i potasem, stosownie do zapotrzebowania roślin. W gospodarowaniu na plantacjach produkcyjnych szczególnie ważna jest rola wapnia, gdyż pierwiastek ten decyduje o równowadze składników pokarmowych w paszy (Wiśniowska-Kielian i Stępień-Olkuśnik 2001). W badaniach własnych zawartość wapnia w s.m. ziarna była niedoborowa, co należy łączyć z antagonistycznym oddziaływaniem na siebie potasu i wapnia. W konsekwencji fakt ten miał niekorzystny wpływ na jakość ziarna mierzoną stosunkami wapnia do innych pierwiastków. Zdaniem Fotymy i Zięby (1989) wapnowanie na silnie kwaśnych glebach jest niezbędnym zabiegiem gwarantującym udanie się zasiewów pszenicy. Niedobór wapnia w ziarnie pszenicy, jako surowca dla przetwórstwa spożywczego oraz paszy dla zwierząt, można uzupełnić poprzez zastosowanie mieszanek mineralnych w żywieniu zwierząt (Jarrige i in. 1993). Z kolei niewielkie ilości sodu w ziarnie zbóż można wyrównać można przez przeprowadzenie jednorazowego nawożenia solą sodową w ilości ok. 100 kg. ha -1. Na przyswajalność fosforu organicznego istotny wpływ wywiera rozpuszczalność związków i kwasowość roztworu glebowego. Najlepsza rozpuszczalność jest wg Cieśli i Kopera (1990) przy odczynie bliskim obojętnemu lub słabo kwaśnemu. W warunkach gleb lekko kwaśnych i kwaśnych, do jakich należą gleby analizowanych gospodarstw, mogą się tworzyć nierozpuszczalne fosforany żelaza i glinu, przez co mogła się obniżyć ilość fosforu przyswajalnego. W opinii Stypińskiego (2000) w Polsce nie przywiązuje się należytej wagi do nawożenia fosforowo-potasowego. W krajach UE bilanse składników pokarmowych wskazują na znaczne nagromadzenie tych pierwiastków w glebach użytków rolnych, co grozi migracją fosforu do wód gruntowych, a w konsekwencji eutrofizacją zbiorowisk i cieków wodnych. W tych krajach wprowadzono już limity na nawożenie fosforowe. Przy przekroczeniu produkcji fosforu w nawozach organicznych >55 kg. ha -1 rocznie nie wolno zwiększać już pogłowia zwierząt, a maksymalne roczne dawki nawożenia fosforem (w nawozach mineralnych i organicznych) nie mogą przekraczać 87 kg P. Ograniczono też stosowanie dawek potasu, a jego dawki muszą wynikać ze starannie przeprowadzonego bilansu uwzględniającego również ilość potasu wprowadzaną w formie nawozów

9 organicznych. Być może takie działania trzeba będzie podjąć w Polsce w najbliższym czasie. Dostosowanie zasad nawożenia i dawek nawozów mineralnych na polach uprawnych do wymogów glebowych, ekologicznych i ekonomicznych pozwoli na spełnienie warunków stawianych przez Unię Europejską w zakresie produkcji rolniczej w Polsce. Zastosowanie do obliczeń statystycznych wielomianowej analizy regresji przyczyniło się do wyjaśnienia w większym stopniu stwierdzonych zależności niż to można uczynić za pomocą korelacji prostej. Współczynnik determinacji wszystkich, zamieszczonych w pracy, układów równań spełnił postulowany przez Kranz a i Royal a (1978) poziom 60%, co pozwala uważać przyjętą metodę za wiarygodną. Jednak nieco niższy współczynnik determinacji w przypadku modelu regresji wapnia i sodu pozwala sądzić, że na zawartość tych pierwiastków w ziarnie mają wpływ jeszcze inne czynniki glebowe, bądź meteorologiczne, nieuwzględnione w modelu funkcji. Antagonizm pomiędzy pobieraniem poszczególnych pierwiastków z ziarna pszenicy, zarówno przez ludzi, jak i zwierzęta powoduje, że ważna jest nie tylko zawartość w niej pierwiastków, lecz również wzajemne ich zależności. Wzajemne proporcje składników mineralnych w ziarnie były uzależnione od ich zawartości i masy atomowej. Najważniejszy, ze względów żywieniowych, stosunek potasu do wapnia i magnezu okazał się zbyt niski w badanym ziarnie pszenicy. Nadmierne stężenie potasu w s.m. nie było w stanie zrównoważyć niedoboru wapnia, ani też optymalnej zawartości magnezu. Również stosunek wapnia do magnezu, jak i wapnia do fosforu okazał się nieprawidłowy. Jest to niebezpieczne dla zdrowia, tak ludzi, jak i zwierząt, gdyż pierwiastki te są pobierane przez nie tylko w ilościach koniecznych. Podobne spostrzeżenia, co do wzajemnych stosunków tych pierwiastków w ziarnie pszenicy miała Makarska (2004). Autorka ta dowiodła również, iż zmiany proporcji między jonami K, Ca i Mg są zależne od systemu uprawy. Zdaniem Wyszkowskiego (2002) nawożenie magnezem wpływa dodatnio na wartość stosunków Ca:P, Ca:Mg, K:Mg i K:(Ca+Mg), powodując korzystne z punktu widzenia żywieniowego, ich zawężanie się w fazie dojrzałości technologicznej u wszystkich roślin oraz w każdym stadium rozwojowym pszenic. W badanych gospodarstwach w uprawie pszenicy ozimej nie stosowano dodatkowego nawożenia magnezem. Zalecenia dla praktyki rolniczej powinny, zatem uwzględniać celowość nawożenia mineralnego na polach produkcyjnych pszenicy ozimej, w oparciu o analizy diagnostyczne gleby i roślin. Uzyskane wyniki wskazują jednocześnie na celowość podjęcia odrębnych badań nad dokładnym sprecyzowaniem potrzeb pokarmowych zbóż, zwłaszcza w odniesieniu do fosforu i potasu. Podobne spostrzeżenia miał Wróbel (2000). Z uwagi dużą częstotliwość niedoboru

10 gleb w fosfor i potas, wnioskować należy o konieczność podjęcia badań nad weryfikacją obowiązujących liczb granicznych tych pierwiastków w glebie. WNIOSKI 1. Badane gleby charakteryzowały się dużym zróżnicowaniem pod względem: sumy kationów zasadowych; stopnia wysycenia kompleksu sorpcyjnego kationami zasadowymi oraz zasobności w przyswajalne formy fosforu i potasu. Czynnikiem decydującym o zawartości tych pierwiastków, w glebie, był ich odczyn. 2. Przeciętna zawartość makropierwiastków w ziarniakach pszenicy, z plantacji uprawianych w Beskidzie Niskim, wskazuje na to, że nie został przekroczony górny pułap przewidziany dla tego surowca. Ziarno pszenicy odznaczało się natomiast niedoborem wapnia i sodu. Spośród ocenianych cech składu mineralnego ziarniaków pszenicy najbardziej stabilną okazała się zawartość magnezu, zaś najbardziej zmienną wapń. 3. O zawartości makroskładników w ziarniakach pszenicy ozimej w dużej mierze decydowały właściwości fizyko-chemiczne gleby. Zawartość azotu, fosforu i potasu zależała od kwasowości gleby, sumy kationów zasadowych, całkowitej pojemności sorpcyjnej oraz stopnia wysycenia kompleksu sorpcyjnego kationami zasadowymi. Z kolei zawartość wapnia, magnezu i sodu była uzależniona od kwasowości gleby, mierzonej 1 mol KCl. dm -3, zawartości próchnicy, w warstwie ornej gleby, a w przypadku sodu również od sumy kationów zasadowych i stopnia wysycenia kompleksu sorpcyjnego kationami zasadowymi. 4. Wyznaczone równania regresji wielokrotnej pozwalają prognozować zmiany zawartości oznaczanych makropierwiastków w ziarniakach pszenicy pod wpływem niektórych właściwości gleby (zawartość próchnicy, ph w 1 mol KCl. dm -3, suma kationów zasadowych czy stopień wysycenia kompleksu sorpcyjnego kationami zasadowymi. 5. Oceniając wzajemne proporcje składników mineralnych w badanym ziarnie stwierdzono, iż stosunek Ca:P; K:Ca; K:(Ca+Mg) a także Ca:Mg i K:Mg odbiegały znacznie od uznanego optimum. LITERATURA 1. Adamus M., Drozd J., Stanisławska E Wpływ zróżnicowanego nawożenia organicznego i mineralnego na niektóre elementy żyzności gleby. Rocz. Gleb. 40, 1, Anonim Zalecenia nawozowe Cz. I. Liczby graniczne do wyceny zawartości w glebach makro- i mikroelementów. Oprac. Zbiorowe. P (44),Wyd. IUNG Puławy, 26.

11 3. Bednarek W., Lipiński W Kationy wymienne w glebie poddanej oddziaływaniu zróżnicowanego nawożenia mineralnego. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 456, Bergmann W Bemerkungen und Tabellen zur analytischen Pflanzdiagnose der Pflanzen oder Blattanalyse. VEB Fischer Verlag, Jena. 5. Bergmann W Nutritional disorders of plants development visual and analytical Diagnosis. VEB Gustaw Fischer Verlag, Jena-Stuttgard-New York. 6. Cieśla W., Koper J Wpływ wieloletniego nawożenia mineralno-organicznego na ukształtowanie się poziomu fosforu organicznego i przyswajalnego oraz aktywności enzymatycznej gleby. Rocz. Gleb., 41 (3/4), Domska D., Wojtkowiak K., Warechowska M Wpływ techniki nawożenia na plonowanie i jakość ziarna pszenżyta. Cz. III. Wartość odżywcza i technologiczna. Zesz. Probl. PNR, 502, Filipek T Kształtowanie się równowagi jonowej w życie w zależności od wysycenia gleb kationami. Rocz. Gleb. 41, 1/2, Fotyma M., Zieba S., 1989: Wapnowanie czym, jak, dlaczego? PWRiL, Glaztzel S., Stahr K Methane and nitrous oxide exchange in differently fertilized grassland in southern Germany. Plant & Soil, 231 (1), Grzebisz W., Potarzycki J., Biber M., Szczepaniak W Reakcja roślin uprawnych na nawożenie fosforem. Journal of Elementology, 8 (3), Jarrige R. (red.) Żywienie przeżuwaczy. Wyd. PAN, Jabłonna, Kranz J., Royale D. L Perspectives in mathematical modelling of plant disease epidemics. Plant disease epidemiology. Ed. Scott P.R. Bainbridge A. Blackwell-Scien. Public. 14. Makarska E Skład mineralny ziarna ozimej pszenicy chlebowej w zależności od zróżnicowanego następstwa roślin i biostymulacji laserowej. 9(2), Mosier A.R., Kroeze C., Newison C., Oenema O., Seitzinger S., van Cleemput O Closing the global atmospheric N2O budget. Nitrous oxide emissions through the agricultural cycle. Nutrient Cycling in Agroecosystems, 52, Sapek A Nitrogen balances in permanent grassland. Pr. Zbior. Red. SC. Jarvis, B.F. Pain. Wallingford: CAB International, Stypiński P Stan gospodarki na użytkach zielonych w Europie. Kierunki zmian w ostatnim 20-leciu. Wieś Jutra, 4, Tkaczyk P., Bednarek W Wpływ wapnowania, nawożenia azotem i fosforem na wysycenie kompleksu sorpcyjnego gleby kationami wymiennymi. Annales UMCS, E-59 (4), Wiśniowska-Kielian B., Stępień-Olkuśnik S Zmiany zawartości makroelementów w runi pastwiskowej w ciągu okresu wegetacyjnego. Biul. Magnezol., 6 (3), Wróbel S Wpływ wieloletniego produkcyjnego użytkowania pól uprawnych na zaopatrzenie gleb i pszenicy jarej w mikroelementy. Zesz. Prob. PNR, 471, Wyszkowski M Wpływ magnezu na kształtowanie plonów i wzajemnych relacji między niektórymi jonami w roślinach. Rozprawy i Monografie,52, Tabela 1. Podstawowe dane agrotechniczne pszenicy ozimej Table 1. Winter wheat's basic agricultural data Gospodarstwo Przedplon Farm Forecrop owies ziemniak burak ziemniak Nawożenie Fertilization NPK (kg. ha -1 ) 90:50:80 110: 60: : 50: :50 :70 Jesienne nawożenie N Autumn fertilization N (kg. ha -1 ) Nawożenie pogłówne N Topfertilization of N (kg. ha -1 ) Termin siewu Dekada/miesiąc Sowing date Decade/month 3/IX 1/X 3/IX 3/IX Obsada roślin Plant density (szt.. m -2 ) Ochrona roślin Plant protection + _

12 Tabela 2. Skład granulometryczny gleby [%] Table 2.Composition granulation of soil [%] Gospodarstwo Farm Procentowa zawartość frakcji o średnicy Percentage content of fraction in diameter (mm) 1-0,1 mm 0,1-0,05 0,06-0,02 0,02-0,005 0,006-0,002 < 0, Typ gleby Soil type gsp silty medium loam płi silt loam płi silt loam płi silt loam Tabela 3. Zawartość przyswajalnych form P 2 O 5, K 2 O i MgO w glebie [g. kg -1 gleby] Table 3. Content of assimilable forms of P 2 O 5, K 2 O and MgO in soil [g. kg -1 of soil] Gospodarstwo Farm Zawartość przyswajalnych form pierwiastków [g. kg -1 gleby] Content of assimilable forms of elements [g. kg -1 of soil] P 2 O 5 K 2 O MgO ,07 9,05 11,07 3,09 21,47 14,07 29,77 15,13 10,98 9,25 13,25 14,97 V* 75,28 34,90 20,69 *współczynnik zmienności [%] variability of coefficient [%] Tabela 4. Niektóre właściwości fizyczne i chemiczne gleby Table 4.Some physical and chemical properties of soil Gospodarstwo Farm ph w KCL 5,88 4,14 6,01 4,64 Węgiel organiczny Organic carbon [g. kg -1 ] 9,9 10,0 11,2 7,2 Próchnica Humus [%] 1,71 1,72 1,93 1,24 H h [cmol (+). kg -1] 1,35 5,55 1,72 2,70 S TEB [cmol (+). kg -1] ] 10,0 2,9 8,4 5,5 T CEC [cmol(+). kg -1] ] 11,35 8,45 10,12 7,70 V [cmol (+).kg -1] ] 88,10 34,31 83,00 71,42 NIR-LSD 0,26 0,5 0,08 0,08 0,34 0,47 3,46 V* [%] 17,84 18,54 17,84 17,60 46,93 17,48 35,09 *współczynnik zmienności variability coefficient; Hh kwasowość hydrolityczna hydrolytic acidity; S suma kationów zasadowych total exchangeable bases; T; CEC całkowita kationowa pojemność sorpcyjna cation exchangeable capacity, V stopień wysycenia kompleksu sorpcyjnego kationami zasadowymi base saturation of soil. Tabela 5. Statystyczna charakterystyka zmiennych zależnych i niezależnych Table 5. Statistical characteristics of dependent and independent variables Cechy Traits Zmienne niezależne - Independent variables Kwasowość gleby - Soil acidity [ph w KCL] Zawartość próchnicy - Content of humus [%] Kwasowość hydrolityczna - Hydrolitic acidity [cmol(+). kg -1] ] Suma kationów zasadowych - Total exchangeable bases [cmol(+). kg -1] ] Całkowita pojemność sorpcyjna Total sorptive capacity [cmol(+). kg -1] ] Stopień wysycenia kompleksu sorpcyjnego kationami zasadowymi - Base saturation of soil [cmol(+). kg -1] ] Azot Nitrate [% DM] Fosfor Phosphorus [g. kg -1 DM] Potas Potassium [g. kg -1 DM] Wapń Calcium [g. kg -1 DM] Magnez Magnezium [g. kg -1 DM] Sód - Sodium [g. kg -1 DM] Średnia arytmetyczna Arithmetical means 5,168 1,665 1,650 6,700 9,405 69,208 Zmienne zależne - Dependent variables 1,865 3,655 5,150 0,275 1,500 0,011 Ochylenie standardowe Standard deviations 0,922 0,297 0,292 3,144 1,645 24,289 0,188 0,500 0,574 0,570 0,082 0,002 Współczynnik zmienności Variability coefficient [%] 17,850 17,850 17,670 46,930 17,490 35,100 1,006 13,700 11,160 18,180 5,440 17,610

13 Tabela 6. Współczynniki korelacji prostej Table 6. The correlation coefficients Y1 y2 y3 y4 y5 y6 x1 x2 x3 x4 x5 x6 y1 1,00 y2 0,92 1,00 y3 0,83 0,87 1,00 y4-0,83-0,73-0,41 1,00 y5 0,54 0,49 0,85 0,00 1,00 y6 0,07 0,30-0,17-0,44-0,65 1,00 x1 0,70 0,91 0,69-0,61 0,22 0,60 1,00 x2 0,18 0,33-0,17-0,59-0,66 0,97 0,57 1,00 x3 0,20 0,32-0,19-0,64-0,67 0,95 0,52 0,99 1,00 x4 0,56 0,84 0,72-0,36 0,34 0,48 0,96 0,39 0,33 1,00 x5 0,22 0,56 0,27-0,29-0,19 0,83 0,85 0,73 0,66 0,86 1,00 x6 0,72 0,91 0,91-0,38 0,62 0,19 0,89 0,13 0,08 0,94 0,64 1,00 y1 - azot - N, y2 - fosfor - P, y3 - potas - K, y4 - wapń - Ca, y5 - magnez - Mg, y6 - sód - Na, x1 - kwasowość gleby - ph - Soil acidity; x2 - zawartość próchnicy, x3 - kwasowość hydrolityczna, x4 - suma kationów zasadowych total exchangeable bases; x5 - T całkowita kationowa pojemność sorpcyjna cation exchangeable capacity, x6 - V stopień wysycenia kompleksu sorpcyjnego kationami zasadowymi base saturation of soil. Tabela 7. Wartości cząstkowych współczynników regresji makropierwiastków w ziarnie zbóż przy poziomie istotności w stosunku do zmiany wartości zmiennych niezależnych o jednostkę Table 7. The value of partial coefficients of regression macroelements in cereals' grain of significance.05 in relation to change of value of independent variables about unit Cechy Traits Azot - Nitrate Fosfor - Phosphorus Potas - Potassium Wapń - Calcium Magnez - Magnezium Sód - Sodium Wyraz wolny Free word 0,135 0,0001 0,638 0,049 0,123 0,00016 Kwasowość gleby Soil acidity 0,315 0,159-0,094-0,002 0,073-0,00013 Zawartość próchnicy - Content of humus Zmienne niezależne - Independent variables Kwasowość hydrolityczna - Hydrolitic acidity -0,006 0,125 0, ,00053 Suma kationów zasadowych - Catfish of basic cations 0,207-0,0007 0,001 0,00017 Całkowita pojemność sorpcyjna - Total sorptive capacity 0,024-0,038 Stopień wysycenia kompleksu sorpcyjnego kationami zasadowymi - Base saturation of soil 0,019-0,001 0,0005 0,002 Współczynnik determinacji Variability of coefficient [%] 100,00 94,11 97,09 68,01 100,00 63,03 Tabela 8. Relacje składników mineralnych w s.m. ziarna pszenicy (średnie ważone z lat ) Table 8. Mineral components relations in DM wheat s grain (weighted mean for ) Gospodarstwo K : (Ca + Mg) Ca : Mg K : Ca K : Mg Ca : P Farm ,98 0,85 1,05 0,96 0,12 0,13 0,08 0,11 9,05 7,35 14,09 9,40 1,10 0,95 1,14 1,07 0,08 0,10 0,05 0,08 Średnia - Mean 0,96 0,11 6,21 1,07 0,08

14 250 25,0 20,0 Rainfalls [mm] ,0 10,0 5,0 0,0-5,0-10,0-15,0-20,0 Air temperature [ C] 0 IV V VI VII VIII IX X XI IV V VI VII VIII IX X XI IV V VI VII VIII IX X XI ,0 Miesięczna suma opadów w latach The monthly sum of rainfalls in the years Miesięczna suma opadów w latach The monthly sum of rainfalls in the years Średnia temperatura powietrza w latach The average air temperature in the years Średnia temperatura powietrza w latach The average air temparature in the years Rys. 1. Opady i temperatura powietrza w okresie wegetacji pszenicy wg stacji meteorologicznej w Krośnie Fig. 1. Rainfalls and air temperature in vegetation period of wheat according to meteorological Station in Krosno

Zawartość składników pokarmowych w roślinach

Zawartość składników pokarmowych w roślinach Zawartość składników pokarmowych w roślinach Poszczególne rośliny różnią się zawartością składników pokarmowych zarówno w organach wegetatywnych, jak i generatywnych. Wynika to z różnych funkcji, jakie

Bardziej szczegółowo

ANNALES. Bogusław Karoń, Grzegorz Kulczycki, Antoni Bartmański. Wpływ składu kompleksu sorpcyjnego gleb na zawartość składników mineralnych w kupkówce

ANNALES. Bogusław Karoń, Grzegorz Kulczycki, Antoni Bartmański. Wpływ składu kompleksu sorpcyjnego gleb na zawartość składników mineralnych w kupkówce ANNALES UNIVERSITATIS VOL. LIX, Nr 2 MARIAE LUBLIN * CURIE- S Ł O D O W S A POLONIA SECTIO E 2004 atedra Żywienia Roślin, Akademia Rolnicza we Wrocławiu ul. Grunwaldzka 5, 50-75 Wrocław, Poland Bogusław

Bardziej szczegółowo

Zasobność gleby. gleba lekka szt./ % /810,64 0/0 107/15 332/47 268/38 0/0 16/29 0/0 3/19 0/0 13/81 0/0. szt./ %

Zasobność gleby. gleba lekka szt./ % /810,64 0/0 107/15 332/47 268/38 0/0 16/29 0/0 3/19 0/0 13/81 0/0. szt./ % OCENA WYNIKÓW BADAŃ W GMINIE KUŹNIA RACIBORSKA Wyniki badań makro- i mikroelementów przedstawiono w tabelach zasobności gleby ( Zestawienie zasobności gleby na terenie gminy Kuźnia Raciborska i w Zestawieniu

Bardziej szczegółowo

ANNALES. Wpływ wapnowania, nawożenia azotem i fosforem na wysycenie kompleksu sorpcyjnego gleby kationami wymiennymi

ANNALES. Wpływ wapnowania, nawożenia azotem i fosforem na wysycenie kompleksu sorpcyjnego gleby kationami wymiennymi ANNALES UNIVERSITATIS VOL. LIX, Nr 4 MARIAE LUBLIN * CURIE- S K Ł O D O W S K A POLONIA SECTIO E 2004 1 Stacja Chemiczno-Rolnicza w Lublinie, ul. Sławinkowska 5, 20-810 Lublin, Poland 2 Katedra Chemii

Bardziej szczegółowo

Zasobność gleby. gleba lekka szt./ % /2185,0 0/0 0/0 0/0 1063/100 0/0 824/923,6 0/0 0/0 3/0 821/100 0/0. szt./ %

Zasobność gleby. gleba lekka szt./ % /2185,0 0/0 0/0 0/0 1063/100 0/0 824/923,6 0/0 0/0 3/0 821/100 0/0. szt./ % STAN WŁAŚCIWOŚCI AGROCHEMICZNYCH GLEB I ZANIECZYSZCZEŃ METALAMI CIĘŻKIMI GRUNTÓW NA UŻYTKACH ROLNYCH STAROSTWA POWIATOWEGO RACIBÓRZ W GMINIE PIETROWICE WIELKIE Opracowanie wyników i sprawozdania z wykonanych

Bardziej szczegółowo

a. ph, zawartości makroskładników (P, K, Mg) w 700 próbkach gleby, b. zawartości metali ciężkich (Pb, Cd, Zn, Cu, Ni i Cr ) w 10 próbkach gleby,

a. ph, zawartości makroskładników (P, K, Mg) w 700 próbkach gleby, b. zawartości metali ciężkich (Pb, Cd, Zn, Cu, Ni i Cr ) w 10 próbkach gleby, Okręgowa Stacja Chemiczno Rolnicza w Gliwicach odebrała i wykonała badanie próbek glebowych z obszaru użytków rolnych Powiatu Raciborskiego w Gminie Krzanowice z powierzchni 1670,94 ha. Odebrano z terenu

Bardziej szczegółowo

PRZEDMIOT ZLECENIA. Odebrano z terenu powiatu Raciborskiego próbki gleby i wykonano w Gminie Kornowac:

PRZEDMIOT ZLECENIA. Odebrano z terenu powiatu Raciborskiego próbki gleby i wykonano w Gminie Kornowac: PRZEDMIOT ZLECENIA Okręgowa Stacja Chemiczno Rolnicza w Gliwicach odebrała i wykonała badanie próbek glebowych z obszaru użytków rolnych Powiatu Raciborskiego na terenie Gminy Kornowac o powierzchni 598,25ha.

Bardziej szczegółowo

OCENA WYNIKÓW BADAŃ W GMINIE KUŹNIA RACIBORSKA

OCENA WYNIKÓW BADAŃ W GMINIE KUŹNIA RACIBORSKA OCENA WYNIKÓW BADAŃ W GMINIE KUŹNIA RACIBORSKA Wyniki badań odczynu gleby i zawartości makroelementów w próbkach gleby przedstawiono w tabelach zasobności gleby: Zestawienie zasobności gleby na obszarze

Bardziej szczegółowo

STAN WŁAŚCIWOŚCI AGROCHEMICZNYCH GLEB I ZANIECZYSZCZEŃ METALAMI CIĘŻKIMI GRUNTÓW NA UŻYTKACH ROLNYCH STAROSTWA POWIATOWEGO RACIBÓRZ W GMINIE NĘDZA

STAN WŁAŚCIWOŚCI AGROCHEMICZNYCH GLEB I ZANIECZYSZCZEŃ METALAMI CIĘŻKIMI GRUNTÓW NA UŻYTKACH ROLNYCH STAROSTWA POWIATOWEGO RACIBÓRZ W GMINIE NĘDZA STAN WŁAŚCIWOŚCI AGROCHEMICZNYCH GLEB I ZANIECZYSZCZEŃ METALAMI CIĘŻKIMI GRUNTÓW NA UŻYTKACH ROLNYCH STAROSTWA POWIATOWEGO RACIBÓRZ W GMINIE NĘDZA Opracowanie wyników i sprawozdania z wykonanych badań

Bardziej szczegółowo

PRZEDMIOT ZLECENIA :

PRZEDMIOT ZLECENIA : PRZEDMIOT ZLECENIA : Okręgowa Stacja Chemiczno Rolnicza w Gliwicach odebrała i wykonała badanie próbek glebowych z obszaru użytków rolnych Powiatu Raciborskiego na terenie Gminy Racibórz o powierzchni

Bardziej szczegółowo

a. ph, zawartości makroskładników (P, K, Mg) w 899 próbkach gleby, b. zawartości metali ciężkich (Pb, Cd, Zn, Cu, Ni i Cr ) w 12 próbkach gleby,

a. ph, zawartości makroskładników (P, K, Mg) w 899 próbkach gleby, b. zawartości metali ciężkich (Pb, Cd, Zn, Cu, Ni i Cr ) w 12 próbkach gleby, Okręgowa Stacja Chemiczno Rolnicza w Gliwicach odebrała i wykonała badanie próbek glebowych z obszaru użytków rolnych Powiatu Raciborskiego w Gminie Krzyżanowice z powierzchni 1577ha. odebrano z terenu

Bardziej szczegółowo

a. ph, zawartości makroskładników (P, K, Mg) w 956 próbkach gleby, b. zawartości metali ciężkich (Pb, Cd, Zn, Cu, Ni i Cr ) w 14 próbkach gleby,

a. ph, zawartości makroskładników (P, K, Mg) w 956 próbkach gleby, b. zawartości metali ciężkich (Pb, Cd, Zn, Cu, Ni i Cr ) w 14 próbkach gleby, Okręgowa Stacja Chemiczno Rolnicza w Gliwicach odebrała i wykonała badanie próbek glebowych z obszaru użytków rolnych Powiatu Raciborskiego w Gminie Pietrowice Wielkie z powierzchni 2018 ha. Odebrano z

Bardziej szczegółowo

OCENA WYNIKÓW BADAŃ W GMINIE KUŹNIA RACIBORSKA. gleba lekka szt./ % 455/2200 0/0 119/26 53/12 280/61 3/1

OCENA WYNIKÓW BADAŃ W GMINIE KUŹNIA RACIBORSKA. gleba lekka szt./ % 455/2200 0/0 119/26 53/12 280/61 3/1 OCENA WYNIKÓW BADAŃ W GMINIE KUŹNIA RACIBORSKA Wyniki badań odczynu gleby i zawartości makroelementów w próbkach gleby przedstawiono w tabelach zasobności gleby ( Zestawienie zasobności gleby na obszarze

Bardziej szczegółowo

OCENA WYNIKÓW BADAŃ W GMINIE RUDNIK. Zasobność gleby

OCENA WYNIKÓW BADAŃ W GMINIE RUDNIK. Zasobność gleby STAN WŁAŚCIWOŚCI AGROCHEMICZNYCH GLEB I ZANIECZYSZCZEŃ METALAMI CIĘŻKIMI GRUNTÓW NA UŻYTKACH ROLNYCH STAROSTWA POWIATOWEGO RACIBÓRZ W GMINIE RUDNIK Opracowanie wyników i sprawozdania z wykonanych badań

Bardziej szczegółowo

STAN WŁAŚCIWOŚCI AGROCHEMICZNYCH GLEB I ZANIECZYSZCZEŃ METALAMI CIĘŻKIMI GRUNTÓW NA UŻYTKACH ROLNYCH STAROSTWA POWIATOWEGO RACIBÓRZ

STAN WŁAŚCIWOŚCI AGROCHEMICZNYCH GLEB I ZANIECZYSZCZEŃ METALAMI CIĘŻKIMI GRUNTÓW NA UŻYTKACH ROLNYCH STAROSTWA POWIATOWEGO RACIBÓRZ STAN WŁAŚCIWOŚCI AGROCHEMICZNYCH GLEB I ZANIECZYSZCZEŃ METALAMI CIĘŻKIMI GRUNTÓW NA UŻYTKACH ROLNYCH STAROSTWA POWIATOWEGO RACIBÓRZ W GMINIE PIETROWICE WIELKIE Opracowanie wyników i sprawozdania z wykonanych

Bardziej szczegółowo

OCENA WYNIKÓW BADAŃ W GMINIE KRZYŻANOWICE

OCENA WYNIKÓW BADAŃ W GMINIE KRZYŻANOWICE STAN WŁAŚCIWOŚCI AGROCHEMICZNYCH GLEB I ZANIECZYSZCZEŃ METALAMI CIĘŻKIMI GRUNTÓW NA UŻYTKACH ROLNYCH STAROSTWA POWIATOWEGO RACIBÓRZ W GMINIE KRZYŻANOWICE Opracowanie wyników i sprawozdania z wykonanych

Bardziej szczegółowo

Spis treści - autorzy

Spis treści - autorzy Przedmowa Chemia rolna jest odrębną dyscypliną nauki utworzoną w połowie XIX w., która ukształtowała się wraz z opublikowaniem pierwszych podręczników z zakresu nawożenia oraz rozpoczęciem eksploatacji

Bardziej szczegółowo

OCENA WYNIKÓW BADAŃ W GMINIE KRZANOWICE.

OCENA WYNIKÓW BADAŃ W GMINIE KRZANOWICE. STAN WŁAŚCIWOŚCI AGROCHEMICZNYCH GLEB I ZANIECZYSZCZEŃ METALAMI CIĘŻKIMI GRUNTÓW NA UŻYTKACH ROLNYCH STAROSTWA POWIATOWEGO RACIBÓRZ W GMINIE KRZANOWICE Opracowanie wyników i sprawozdania z wykonanych badań

Bardziej szczegółowo

Komunikat z dnia 2 sierpnia 2010 r.

Komunikat z dnia 2 sierpnia 2010 r. Komunikat z dnia 2 sierpnia 2010 r. Okręgowej Stacji Chemiczno-Rolniczej w Białymstoku dotyczący badań agrochemicznych w drugim półroczu 2010 roku I. Opracowywanie i opiniowanie planów nawożenia dla dużych

Bardziej szczegółowo

Nawożenie warzyw w uprawie polowej. Dr Kazimierz Felczyński Instytut Ogrodnictwa Skierniewice

Nawożenie warzyw w uprawie polowej. Dr Kazimierz Felczyński Instytut Ogrodnictwa Skierniewice Nawożenie warzyw w uprawie polowej Dr Kazimierz Felczyński Instytut Ogrodnictwa Skierniewice Roślinom do prawidłowego wzrostu i rozwoju niezbędne są pierwiastki chemiczne pobrane z gleby i powietrza, nazywane

Bardziej szczegółowo

Przedmowa do wydania trzeciego 11 Wstęp Ogólna charakterystyka nawozów mineralnych Wprowadzenie Kryteria podziału nawozów

Przedmowa do wydania trzeciego 11 Wstęp Ogólna charakterystyka nawozów mineralnych Wprowadzenie Kryteria podziału nawozów Przedmowa do wydania trzeciego 11 Wstęp 13 1. Ogólna charakterystyka nawozów mineralnych 14 1.1. Wprowadzenie 14 1.2. Kryteria podziału nawozów mineralnych 14 1.3. Cechy nawozów mineralnych 17 2. Nawozy

Bardziej szczegółowo

ANNALES. Wpływ nawożenia, uprawy roli i roślin na fizykochemiczne właściwości gleby

ANNALES. Wpływ nawożenia, uprawy roli i roślin na fizykochemiczne właściwości gleby ANNALES UNIVERSITATIS * MARIAE C U R I E - S K Ł O D O W S K A LUBLIN POLONIA VOL. LIX, Nr 1 SECTIO E 2004 1 Katedra Chemii Rolnej i Środowiskowej, Akademia Rolnicza w Lublinie ul. Akademicka 15, 20-033

Bardziej szczegółowo

OCENA WYNIKÓW BADAŃ W GMINIE KRZYŻANOWICE

OCENA WYNIKÓW BADAŃ W GMINIE KRZYŻANOWICE STAN WŁAŚCIWOŚCI AGROCHEMICZNYCH GLEB I ZANIECZYSZCZEŃ METALAMI CIĘŻKIMI GRUNTÓW NA UŻYTKACH ROLNYCH STAROSTWA POWIATOWEGO RACIBÓRZ W GMINIE KRZYŻANOWICE Opracowanie wyników i sprawozdania z wykonanych

Bardziej szczegółowo

Bez fosforu w kukurydzy ani rusz!

Bez fosforu w kukurydzy ani rusz! .pl https://www..pl Bez fosforu w kukurydzy ani rusz! Autor: mgr inż. Kamil Młynarczyk Data: 18 kwietnia 2018 Kukurydza posiada jedne z największych potrzeb pokarmowych ze wszystkich zbóż. Największe zapotrzebowanie

Bardziej szczegółowo

ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU 2006 ROLNICTWO LXXXIX NR 546. Grzegorz Kulczycki

ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU 2006 ROLNICTWO LXXXIX NR 546. Grzegorz Kulczycki ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU 2006 ROLNICTWO LXXXIX NR 546 WPŁYW ZRÓŻNICOWANEGO NAWOŻENIA POTASEM I AZOTEM NA PLON ROŚLIN ORAZ WŁAŚCIWOŚCI GLEBY ŚREDNIEJ THE INFLUENCE OF DIFFERENT

Bardziej szczegółowo

OCHRONA BIORÓŻNORODNOŚCI DZIĘKI NAJLEPSZYM ROLNICZYM PRAKTYKOM ŚRODOWISKOWYM W ZAKRESIE NAWOŻENIA

OCHRONA BIORÓŻNORODNOŚCI DZIĘKI NAJLEPSZYM ROLNICZYM PRAKTYKOM ŚRODOWISKOWYM W ZAKRESIE NAWOŻENIA OCHRONA BIORÓŻNORODNOŚCI DZIĘKI NAJLEPSZYM ROLNICZYM PRAKTYKOM ŚRODOWISKOWYM W ZAKRESIE NAWOŻENIA Lubań, 207 r. . Tak dużo nawozów jak jest to konieczne, tak mało jak to możliwe - nie ma innego racjonalnego

Bardziej szczegółowo

O/100 g gleby na rok, czyli około 60 kg K 2

O/100 g gleby na rok, czyli około 60 kg K 2 POTAS niezbędny składnik pokarmowy rzepaku kształtujący wielkość i jakość plonu Potas w glebach Całkowita zawartość potasu w glebach wynosi od 0,1 do 3 % i z reguły jest tym niższa, im gleba jest lżejsza.

Bardziej szczegółowo

niezbędny składnik pokarmowy zbóż

niezbędny składnik pokarmowy zbóż POTAS niezbędny składnik pokarmowy zbóż kształtujący wielkość i jakość plonu ziarna Dostępność glebowych zasobów potasu dla roślin zbożowych Gleby zawierają duże zasoby potasu (K), nawet do 50 t/ha w warstwie

Bardziej szczegółowo

Szkolenie z zakresu stosowania nawozów BLOK 8

Szkolenie z zakresu stosowania nawozów BLOK 8 Szkolenie z zakresu stosowania nawozów BLOK 8 opracowanie: Kierownik DAOR OSChR mgr inż. Krzysztof Skowronek Starszy Specjalista DAOR OSChR mgr inż.. Grażyna Sroka Program szkolenia Blok 8. Określanie

Bardziej szczegółowo

Wpływ niektórych czynników na skład chemiczny ziarna pszenicy jarej

Wpływ niektórych czynników na skład chemiczny ziarna pszenicy jarej NR 218/219 BIULETYN INSTYTUTU HODOWLI I AKLIMATYZACJI ROŚLIN 21 SZYMON DZIAMBA IZABELLA JACKOWSKA 1 Katedra Szczegółowej Uprawy Roślin 1 Katedra Chemii Akademia Rolnicza w Lublinie Wpływ niektórych czynników

Bardziej szczegółowo

Program zajęć: Przedmiot CHEMIA ROLNA Kierunek: Rolnictwo (studia niestacjonarne) II rok Wykładowca: prof.dr hab. Józefa Wiater Zaliczenie

Program zajęć: Przedmiot CHEMIA ROLNA Kierunek: Rolnictwo (studia niestacjonarne) II rok Wykładowca: prof.dr hab. Józefa Wiater Zaliczenie Program zajęć: Przedmiot CHEMIA ROLNA Kierunek: Rolnictwo (studia niestacjonarne) II rok Zaliczenie przedmiotu: zaliczenie z oceną TEMATY WYKŁADÓW 20 godzin 1.Definicja chemii rolnej, gleba jako środowisko

Bardziej szczegółowo

Nawożenie sadów i plantacji jagodowych. Jacek Filipczak Instytut Ogrodnictwa

Nawożenie sadów i plantacji jagodowych. Jacek Filipczak Instytut Ogrodnictwa Nawożenie sadów i plantacji jagodowych Jacek Filipczak Instytut Ogrodnictwa 9 grudzień 2016 Kryteria diagnostyczne Analiza gleby. Analiza liści. Wizualna ocena roślin. Analiza gleby Oznaczenie odczynu

Bardziej szczegółowo

ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU 2006 ROLNICTWO LXXXIX NR 546. Grzegorz Kulczycki

ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU 2006 ROLNICTWO LXXXIX NR 546. Grzegorz Kulczycki ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU 2006 ROLNICTWO LXXXIX NR 546 WPŁYW ZRÓŻNICOWANEGO NAWOŻENIA POTASEM I AZOTEM NA PLON ROŚLIN ORAZ WŁAŚCIWOŚCI GLEBY LEKKIEJ THE INFLUENCE OF DIFFERENT

Bardziej szczegółowo

WYSOKOŚĆ OPŁAT POBIERANYCH ZA ZADANIA WYKONYWANE PRZEZ OKRĘGOWE STACJE CHEMICZNO-ROLNICZE

WYSOKOŚĆ OPŁAT POBIERANYCH ZA ZADANIA WYKONYWANE PRZEZ OKRĘGOWE STACJE CHEMICZNO-ROLNICZE WYSOKOŚĆ OPŁAT POBIERANYCH ZA ZADANIA WYKONYWANE PRZEZ OKRĘGOWE STACJE CHEMICZNO-ROLNICZE Lp. Nazwa zadania Jednostka Kwota w zł I. Analizy fizyczne, fizykochemiczne i chemiczne gleb mineralnych oraz organicznych

Bardziej szczegółowo

Nieudane nawożenie jesienne- wysiej nawozy wieloskładnikowe wiosną!

Nieudane nawożenie jesienne- wysiej nawozy wieloskładnikowe wiosną! https://www. Nieudane nawożenie jesienne- wysiej nawozy wieloskładnikowe wiosną! Autor: Małgorzata Srebro Data: 28 marca 2018 Tegoroczna mokra jesień w wielu regionach uniemożliwiła wjazd w pole z nawozami

Bardziej szczegółowo

Jakość plonu a równowaga składników pokarmowych w nawożeniu

Jakość plonu a równowaga składników pokarmowych w nawożeniu Jakość plonu a równowaga składników pokarmowych w nawożeniu Jan Łabętowicz, Wojciech Stępień 1. Względność pojęcia jakości plonu 2. Miejsce nawożenia w kształtowaniu jakości plonów 3. Azot jako główny

Bardziej szczegółowo

PRZYKŁADOWE ZADANIE EGZAMINACYJNE /zawód technik rolnik /

PRZYKŁADOWE ZADANIE EGZAMINACYJNE /zawód technik rolnik / PRZYKŁADOWE ZADANIE EGZAMINACYJNE /zawód technik rolnik / Gospodarstwo rolne planuje uprawę buraka cukrowego odmiany Gryf. Materiał siewny stanowią nasiona genetycznie jednonasienne otoczkowane. Pod uprawę

Bardziej szczegółowo

I: WARUNKI PRODUKCJI RO

I: WARUNKI PRODUKCJI RO SPIS TREŚCI Część I: WARUNKI PRODUKCJI ROŚLINNEJ Rozdział 1. Uwarunkowania produkcyjne XXI wieku 1.1. Potrzeby i ograniczenia technologii produkcji roślinnej 1.1.1. Nowe kierunki produkcji rolnej 1.1.2.

Bardziej szczegółowo

wapnowania regeneracyjnego gleb w Polsce

wapnowania regeneracyjnego gleb w Polsce Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa Państwowy Instytut Badawczy w Puławach Zakład Żywienia Roślin i Nawożenia Ocena zapotrzebowania na środki wapnujące oraz kosztów wapnowania regeneracyjnego gleb

Bardziej szczegółowo

Aktualne problemy nawożenia roślin w kontekście ograniczenia skażenia wód. Anna Kocoń Zakład Żywienia Roślin i Nawożenia IUNG - PIB w Puławach

Aktualne problemy nawożenia roślin w kontekście ograniczenia skażenia wód. Anna Kocoń Zakład Żywienia Roślin i Nawożenia IUNG - PIB w Puławach Aktualne problemy nawożenia roślin w kontekście ograniczenia skażenia wód Anna Kocoń Zakład Żywienia Roślin i Nawożenia IUNG - PIB w Puławach Plan prezentacji Podstawy żywienia roślin Potrzeby pokarmowe

Bardziej szczegółowo

Szanse wynikające z analiz glebowych

Szanse wynikające z analiz glebowych Szanse wynikające z analiz glebowych Zima dla rolników to pora planowania następnego sezonu uprawowego. Po wyborze rośliny jaka zostanie wysiana na polu, myślimy jak zapewnić jej optymalne warunki by uzyskać

Bardziej szczegółowo

EKSTENSYWNE UŻYTKOWANIE ŁĄKI A JAKOŚĆ WÓD GRUNTOWYCH

EKSTENSYWNE UŻYTKOWANIE ŁĄKI A JAKOŚĆ WÓD GRUNTOWYCH EKSTENSYWNE UŻYTKOWANIE ŁĄKI A JAKOŚĆ WÓD GRUNTOWYCH Dr hab Irena Burzyńska Instytut Technologiczno-Przyrodniczy Laboratorium Badawcze Chemii Środowiska e-mail iburzynska@itepedupl 1 WSTĘP Sposób użytkowania

Bardziej szczegółowo

COMPARISON OF MACROELEMENT CONTENTS IN THE WINTER WHEAT GRAIN FROM ORGANIC AND CONVENTIONAL FARMS

COMPARISON OF MACROELEMENT CONTENTS IN THE WINTER WHEAT GRAIN FROM ORGANIC AND CONVENTIONAL FARMS Barbara WIŚNIOWSKA-KIELIAN Katedra Chemii Rolnej, Akademia Rolnicza im. Hugona Kołłątaja w Krakowie Kazimierz KLIMA Katedra Ogólnej Uprawy Roli i Roślin, Akademia Rolnicza im. Hugona Kołłątaja w Krakowie

Bardziej szczegółowo

ŁADUNEK SKŁADNIKÓW NAWOZOWYCH WNOSZONYCH Z OPADEM ATMOSFERYCZNYM NA POWIERZCHNIĘ ZIEMI NA PRZYKŁADZIE PÓL DOŚWIADCZALNYCH W FALENTACH

ŁADUNEK SKŁADNIKÓW NAWOZOWYCH WNOSZONYCH Z OPADEM ATMOSFERYCZNYM NA POWIERZCHNIĘ ZIEMI NA PRZYKŁADZIE PÓL DOŚWIADCZALNYCH W FALENTACH WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2006: t. 6 z. specj. (17) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 23 27 www.imuz.edu.pl Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, 2006 ŁADUNEK SKŁADNIKÓW NAWOZOWYCH

Bardziej szczegółowo

Nawożenie potasem. Mgr inż. Piotr Ledochowski KSC S.A. Dr hab. Mirosław Nowakowski IHAR PIB O/Bydgoszcz. Toruń, r.

Nawożenie potasem. Mgr inż. Piotr Ledochowski KSC S.A. Dr hab. Mirosław Nowakowski IHAR PIB O/Bydgoszcz. Toruń, r. Nawożenie potasem Mgr inż. Piotr Ledochowski KSC S.A. Dr hab. Mirosław Nowakowski IHAR PIB O/Bydgoszcz Toruń, 25-26.06.2015 r. Rola potasu Reguluje gospodarką wodną roślin i zwiększa tolerancję na suszę

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 11 września 2014 r. Poz. 1210. Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi 1) z dnia 8 sierpnia 2014 r.

Warszawa, dnia 11 września 2014 r. Poz. 1210. Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi 1) z dnia 8 sierpnia 2014 r. DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 11 września 2014 r. Poz. 1210 Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi 1) z dnia 8 sierpnia 2014 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wysokości

Bardziej szczegółowo

Jęczmień jary browarny zrób go dobrze!

Jęczmień jary browarny zrób go dobrze! .pl https://www..pl Jęczmień jary browarny zrób go dobrze! Autor: Małgorzata Srebro Data: 26 lutego 2018 Jęczmień jary browarny to jedna z najchętniej wybieranych przez rolników uprawa w Polsce. Najważniejszym

Bardziej szczegółowo

Tab.1 Powierzchnia i liczba ankietowanych pól

Tab.1 Powierzchnia i liczba ankietowanych pól Monitoring wpływu stosowania kwalifikowanego materiału siewnego roślin zbożowych i okopowych na produkcję roślinną metodyka i wyniki. Materiał Materiał źródłowy stanowią wyniki badań ankietowych gospodarstw

Bardziej szczegółowo

Deklaracje produktowe nawozów Agrafoska

Deklaracje produktowe nawozów Agrafoska Deklaracje produktowe nawozów Agrafoska 1. Nazwa producenta nawozu, adres: Agrochem Spółka z o. o. ul. Spichrzowa 13, 11-040 Dobre Miasto tel. 89/615 18 61, fax 89/615 18 62 2. Nazwa handlowa nawozu: Agrafoska

Bardziej szczegółowo

ANNALES. Stanisław Kalembasa, Andrzej Wysokiński

ANNALES. Stanisław Kalembasa, Andrzej Wysokiński ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE LUBLIN VOL. LIX, Nr 4 * CURIE- S K Ł O D O W S K A POLONIA SECTIO E 2004 Katedra Gleboznawstwa i Chemii Rolniczej, Akademia Podlaska ul. B. Prusa 14, 0810, Poland Stanisław

Bardziej szczegółowo

Efektywność ekonomiczna nawożenia

Efektywność ekonomiczna nawożenia .pl https://www..pl Efektywność ekonomiczna nawożenia Autor: Karol Bogacz Data: 12 września 2017 Nie ma gospodarstwa, które nie stosuje nawozów. Stosujemy ich mniej lub więcej w zależności od rodzaju upraw,

Bardziej szczegółowo

Przedplony pszenicy. Pszenica 5,5-7,5 Rzepak 5,5-7,5. Burak cukrowy. 6,0-7,5 Ziemniak 4,5-6,5. Owies 4,5-6,5 Groch 6,0-7,5. Koniczyna czerwona

Przedplony pszenicy. Pszenica 5,5-7,5 Rzepak 5,5-7,5. Burak cukrowy. 6,0-7,5 Ziemniak 4,5-6,5. Owies 4,5-6,5 Groch 6,0-7,5. Koniczyna czerwona Nie ma plonu i jakości pszenicy bez wapna Akademia Rolnicza w Poznaniu Katedra Chemii Rolnej Prof. dr hab. Witold Grzebisz VII Krajowe Konferencje DuPoint, 2006 Odczyn Wymagania pszenicy na tle innych

Bardziej szczegółowo

Deklaracje produktowe nawozów Dobrofos

Deklaracje produktowe nawozów Dobrofos Deklaracje produktowe nawozów Dobrofos 1. Nazwa producenta nawozu, adres: Agrochem Spółka z o. o. ul. Spichrzowa 13, 11-040 Dobre Miasto tel. 89/615 18 61, fax 89/615 18 62 2. Nazwa handlowa nawozu: Dobrofos

Bardziej szczegółowo

Scenariusz i opracowanie : mgr inż. Bronisław Szembowski

Scenariusz i opracowanie : mgr inż. Bronisław Szembowski Probiotechnologia - cele, możliwości, efekty wdrożenia w wielkoobszarowych gospodarstwach rolnych na przykładzie Gospodarstwa Tadeusza Zielonego, Ścinawa Scenariusz i opracowanie : mgr inż. Bronisław Szembowski

Bardziej szczegółowo

Ludwika Martyniak* WPŁYW UWILGOTNIENIA I NAWOŻENIA NPK NA ZAWARTOŚĆ MAGNEZU I JEGO RELACJI DO POTASU W RESZTKACH POŻNIWNYCH I GLEBIE

Ludwika Martyniak* WPŁYW UWILGOTNIENIA I NAWOŻENIA NPK NA ZAWARTOŚĆ MAGNEZU I JEGO RELACJI DO POTASU W RESZTKACH POŻNIWNYCH I GLEBIE Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych nr 40, 2009 r. Ludwika Martyniak* WPŁYW UWILGOTNIENIA I NAWOŻENIA NPK NA ZAWARTOŚĆ MAGNEZU I JEGO RELACJI DO POTASU W RESZTKACH POŻNIWNYCH I GLEBIE EFFECT OF HUMIDIFICATION

Bardziej szczegółowo

Potas niezbędny składnik pokarmowy zapewniający wysoki plon i dobrą jakość buraka cukrowego

Potas niezbędny składnik pokarmowy zapewniający wysoki plon i dobrą jakość buraka cukrowego Potas niezbędny składnik pokarmowy zapewniający wysoki plon i dobrą jakość buraka cukrowego Potas jest niezbędnym składnikiem do wytworzenia wysokiego plonu, w tym głównie cukru (sacharozy). Składnik ten

Bardziej szczegółowo

Przez innowacyjność do sukcesu Nowe Technologie w uprawie rzepaku

Przez innowacyjność do sukcesu Nowe Technologie w uprawie rzepaku Przez innowacyjność do sukcesu Nowe Technologie w uprawie rzepaku SPRAWNA GLEBA decydujący czynnik w uprawie Krzysztof Zachaj Białystok 15.01.2016 r. ROSAHUMUS nawóz organiczno-mineralny, Zawierający kwasy

Bardziej szczegółowo

WPŁYW RÓŻNYCH SPOSOBÓW UŻYTKOWANIA GRUNTÓW N A NIEKTÓRE WŁAŚCIWOŚCI GLEB EFFECT OF DIFFERENT LAND USES ON SELECTED PROPERTIES OF THE SOILS

WPŁYW RÓŻNYCH SPOSOBÓW UŻYTKOWANIA GRUNTÓW N A NIEKTÓRE WŁAŚCIWOŚCI GLEB EFFECT OF DIFFERENT LAND USES ON SELECTED PROPERTIES OF THE SOILS ROCZNIKI GLEBOZNAWCZE TOM LXI NR 4 WARSZAWA 2010: 227-232 STANISŁAWA STRĄCZYŃSKA1, STANISŁAW STRĄCZYŃSKI2, WIESŁAW WOJCIECHOWSKI3 WPŁYW RÓŻNYCH SPOSOBÓW UŻYTKOWANIA GRUNTÓW N A NIEKTÓRE WŁAŚCIWOŚCI GLEB

Bardziej szczegółowo

Wpływ wybranych czynników agrotechnicznych na wysokość plonu ziarna i zawartość białka ogółem pszenicy ozimej odmiany Almari

Wpływ wybranych czynników agrotechnicznych na wysokość plonu ziarna i zawartość białka ogółem pszenicy ozimej odmiany Almari NR 233 BIULETYN INSTYTUTU HODOWLI I AKLIMATYZACJI ROŚLIN 2004 MARIA RALCEWICZ TOMASZ KNAPOWSKI Katedra Chemii Rolnej, Akademia Techniczno-Rolnicza, Bydgoszcz Wpływ wybranych czynników agrotechnicznych

Bardziej szczegółowo

Jęczmień jary. Wymagania klimatyczno-glebowe

Jęczmień jary. Wymagania klimatyczno-glebowe Jęczmień jary W Polsce uprawia się ponad 1 mln 200 tys. ha jęczmienia, a powierzchnia uprawy nieznacznie, ale stale wzrasta. Ponad 1 mln ha zajmuje uprawa formy jarej. Wynika to ze stosunkowo niskiej mrozoodporności

Bardziej szczegółowo

OKRĘGOWA STACJA CHRMICZNO- ROLNICZA W POZNANIU KWASOWOŚĆ GLEB W WOJEWÓDZTWIE WIELKOPOLSKIM

OKRĘGOWA STACJA CHRMICZNO- ROLNICZA W POZNANIU KWASOWOŚĆ GLEB W WOJEWÓDZTWIE WIELKOPOLSKIM OKRĘGOWA STACJA CHRMICZNO- ROLNICZA W POZNANIU KWASOWOŚĆ GLEB W WOJEWÓDZTWIE WIELKOPOLSKIM BADANIA GLEB GWARANTUJĄ PRODUKCJĘ ZDROWEJ ŻYWNOŚCI Badania zasobności gleb w makroelementy Prawidłowe nawożenie

Bardziej szczegółowo

Zasady ustalania dawek nawozów

Zasady ustalania dawek nawozów Zasady ustalania dawek nawozów Celem nawożenia jest uzyskanie w określonych warunkach glebowo -agrotechnicznych największego plonu roślin o określonych parametrach jakości, z zachowaniem optymalnego poziomu

Bardziej szczegółowo

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁ ODOWSKA LUBLIN POLONIA

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁ ODOWSKA LUBLIN POLONIA ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁ ODOWSKA LUBLIN POLONIA VOL. LVII SECTIO E 2002 1 Katedra Szczegółowej Uprawy Roślin, Akademia Rolnicza w Lublinie, ul. Akademicka 15, 20-950 Lublin 1, Poland 2 Instytut

Bardziej szczegółowo

Nawożenie zbóż jarych i trwałych użytków zielonych azotem!

Nawożenie zbóż jarych i trwałych użytków zielonych azotem! https://www. Nawożenie zbóż jarych i trwałych użytków zielonych azotem! Autor: mgr inż. Kamil Młynarczyk Data: 13 kwietnia 2018 Zwiększający się ciągle poziom intensywności uprawy zbóż prowadzi do stabilizacji

Bardziej szczegółowo

REAKCJA ZBÓŻ NA SILNE ZAKW ASZENIE GLEB. CZ. III. W PŁYW SILNEGO ZAKW ASZENIA GLEB NA SKŁAD MINERALNY JĘCZM IENIA W FA ZIE KŁOSZENIA

REAKCJA ZBÓŻ NA SILNE ZAKW ASZENIE GLEB. CZ. III. W PŁYW SILNEGO ZAKW ASZENIA GLEB NA SKŁAD MINERALNY JĘCZM IENIA W FA ZIE KŁOSZENIA ROCZNIKI GLEBOZNAWCZE T. XLV NR 1/2 WARSZAWA 1994: 85-90 ALEKSANDRA BADORA, TADEUSZ FILIPEK REAKCJA ZBÓŻ NA SILNE ZAKW ASZENIE GLEB. CZ. III. W PŁYW SILNEGO ZAKW ASZENIA GLEB NA SKŁAD MINERALNY JĘCZM IENIA

Bardziej szczegółowo

AtriGran szybko i bezpiecznie podnosi ph gleby. AtriGran błyskawicznie udostępnia wapń. AtriGran usprawnia pobieranie makroskładników z gleby

AtriGran szybko i bezpiecznie podnosi ph gleby. AtriGran błyskawicznie udostępnia wapń. AtriGran usprawnia pobieranie makroskładników z gleby AtriGran szybko i bezpiecznie podnosi ph gleby Produkt wytworzony z surowca pochodzącego z młodego, unikatowego w Europie złoża do produkcji wapna nawozowego. Porowatość surowca dająca ogromną powierzchnię

Bardziej szczegółowo

WPŁYW UWILGOTNIENIA I NAWOŻENIA GLEBY NA ZAWARTOŚĆ MAKROELEMENTÓW W RESZTKACH POŻNIWNYCH PSZENICY JAREJ

WPŁYW UWILGOTNIENIA I NAWOŻENIA GLEBY NA ZAWARTOŚĆ MAKROELEMENTÓW W RESZTKACH POŻNIWNYCH PSZENICY JAREJ WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2010: t. 10 z. 1 (29) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 89 97 Resztki roślinne, pozostałe po sprzęcie roślin, mogą być źródłem substancji organicznej oraz makro- i mikroelementów

Bardziej szczegółowo

Badanie Nmin w glebie i wykorzystanie tych wyników w nawożeniu roślin uprawnych. Dr inż. Rafał Lewandowski OSCHR Gorzów Wlkp.

Badanie Nmin w glebie i wykorzystanie tych wyników w nawożeniu roślin uprawnych. Dr inż. Rafał Lewandowski OSCHR Gorzów Wlkp. Badanie Nmin w glebie i wykorzystanie tych wyników w nawożeniu roślin uprawnych Dr inż. Rafał Lewandowski OSCHR Gorzów Wlkp. Rola azotu w roślinach: materiał budulcowy białek i kwasów nukleinowych większy

Bardziej szczegółowo

Rosnąca rola nawożenia mineralnego w intensywnej produkcji polowej Dr inż. Witold Szczepaniak

Rosnąca rola nawożenia mineralnego w intensywnej produkcji polowej Dr inż. Witold Szczepaniak Rosnąca rola nawożenia mineralnego w intensywnej produkcji polowej Dr inż. Witold Szczepaniak Katedra Chemii Rolnej i Biogeochemii Środowiska Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Główne treści wykładu:

Bardziej szczegółowo

Saletra amonowa. Skład: Azotu (N) 34%: Magnez (Mg) 0,2%

Saletra amonowa. Skład: Azotu (N) 34%: Magnez (Mg) 0,2% Saletra amonowa Azotu (N) 34%: Magnez (Mg) 0,2% Nawóz granulowany, klasa ziarnistości 1-3,15 mm. Saletra amonowa jest uniwersalnym nawozem azotowym. Można ją stosować pod wszystkie rośliny i na wszystkich

Bardziej szczegółowo

Nawożenie kukurydzy na ziarno i na kiszonkę z użyciem środków Canwil

Nawożenie kukurydzy na ziarno i na kiszonkę z użyciem środków Canwil .pl https://www..pl Nawożenie kukurydzy na ziarno i na kiszonkę z użyciem środków Canwil Autor: materiały firmowe Data: 20 czerwca 2017 CANWIL, włocławska spółka z Grupy ORLEN jest jednym z czołowych producentów

Bardziej szczegółowo

Nawożenie łąk pomaga zmaksymalizować ich wydajność!

Nawożenie łąk pomaga zmaksymalizować ich wydajność! .pl https://www..pl Nawożenie łąk pomaga zmaksymalizować ich wydajność! Autor: Karol Bogacz Data: 31 maja 2017 Nawożenie łąk pozwala na maksymalizację uzyskanego plonu masy oraz lepszą jakość koszonych

Bardziej szczegółowo

Wiosenne nawożenie użytków zielonych

Wiosenne nawożenie użytków zielonych Wiosenne nawożenie użytków zielonych Najważniejszą czynnością na użytkach zielonych w okresie wiosny jest nawożenie. Dostatek wody pozimowej w tym okresie powoduje, że ruń (trawy, motylkowe i zioła) intensywnie

Bardziej szczegółowo

Zmiany składu chemicznego gleby w polu ziemniaka pod wpływem deszczowania i zróżnicowanego nawożenia mineralnego

Zmiany składu chemicznego gleby w polu ziemniaka pod wpływem deszczowania i zróżnicowanego nawożenia mineralnego Lech Nowak, Agnieszka Kruhlak, Elżbieta Chylińska, Zenobiusz Dmowski Katedra Rolniczych Podstaw Kształtowania Środowiska Akademia Rolnicza we Wrocławiu Zmiany składu chemicznego w polu ziemniaka pod wpływem

Bardziej szczegółowo

Tabela 49. Pszenżyto jare odmiany badane w 2017 r.

Tabela 49. Pszenżyto jare odmiany badane w 2017 r. IX Pszenżyto jare Pszenżyto jare ma najmniejsze znaczenie gospodarcze wśród wszystkich gatunków zbóż, gdyż jego uprawa zajmuje niewielki areał i w bilansie paszowym kraju nie odgrywa większej roli. Ziarno

Bardziej szczegółowo

Pszenżyto ozime. Wymagania klimatyczno-glebowe

Pszenżyto ozime. Wymagania klimatyczno-glebowe Pszenżyto ozime Pszenżyto jest młodym rodzajem zboża, uzyskanym przez hodowców na skutek skrzyżowania pszenicy z żytem. W Polsce pierwsze odmiany rolnicze pszenżyta zarejestrowano w latach 80. XX w. Ziarno

Bardziej szczegółowo

Tabela 46. Pszenżyto jare odmiany badane w 2016 r.

Tabela 46. Pszenżyto jare odmiany badane w 2016 r. Pszenżyto jare Pszenżyto jare ma najmniejsze znaczenie gospodarcze wśród wszystkich gatunków zbóż, gdyż jego uprawa zajmuje niewielki areał i w bilansie paszowym kraju nie odgrywa większej roli. Ziarno

Bardziej szczegółowo

WPŁYW DZIAŁALNOŚCI KOPALNI ODKRYWKOWEJ NA ZMIANY NIEKTÓRYCH WŁAŚCIWOŚCI FIZYKO-CHEMICZNYCH GLEBY. Danuta Domska, Marek Raczkowski

WPŁYW DZIAŁALNOŚCI KOPALNI ODKRYWKOWEJ NA ZMIANY NIEKTÓRYCH WŁAŚCIWOŚCI FIZYKO-CHEMICZNYCH GLEBY. Danuta Domska, Marek Raczkowski Acta Agrophysica, 008, (), 7-77 WPŁYW DZIAŁALNOŚCI KOPALNI ODKRYWKOWEJ NA ZMIANY NIEKTÓRYCH WŁAŚCIWOŚCI FIZYKO-CHEMICZNYCH GLEBY Danuta Domska, Marek Raczkowski Katedra InŜynierii Rolniczej i Surowców

Bardziej szczegółowo

ANNALES. Mariusz Brzeziński. Wpływ zakwaszenia gleby na zawartość glinu w roślinach

ANNALES. Mariusz Brzeziński. Wpływ zakwaszenia gleby na zawartość glinu w roślinach ANNALES UNIVERSITATIS VOL. LIX, Nr 3 MARIAE LUBLIN * CURIE- S K Ł O D O W S K A POLONIA SECTIO E 2004 Wyższa Szkoła Agrobiznesu w Łomży ul. Wojska Polskiego 161, 18-402 Łomża, Poland Mariusz Brzeziński

Bardziej szczegółowo

Odkwaszanie gleb. Wpisany przez Administrator Wtorek, 09 Marzec 2010 09:06 - Zmieniony Środa, 17 Marzec 2010 17:15

Odkwaszanie gleb. Wpisany przez Administrator Wtorek, 09 Marzec 2010 09:06 - Zmieniony Środa, 17 Marzec 2010 17:15 Nadmierne zakwaszenie gleb jest wypadkową działania wielu procesów bardzo często wzajemnie powiązanych. Na glebach nadmiernie zakwaszonych można zaobserwować: - zwiększone wymywanie składników pokarmowych

Bardziej szczegółowo

Rolniku, pamiętaj o analizie gleby!

Rolniku, pamiętaj o analizie gleby! .pl https://www..pl Rolniku, pamiętaj o analizie gleby! Autor: Anita Musialska Data: 6 września 2016 Czas tuż po żniwach, to dobry moment na sprawdzenie gleby, szczególnie jeżeli w planach mamy nawożenie

Bardziej szczegółowo

zawód: technik rolnik przykładowe rozwiązanie zadania

zawód: technik rolnik przykładowe rozwiązanie zadania Przykładowe rozwiązanie zadania praktycznego z informatora TYTUŁ Projekt nawożenia NPK pszenicy ozimej odmiany Pegassos opracowany na podstawie dokumentacji gospodarstwa rolnego Dane do projektu: Warunki

Bardziej szczegółowo

Wpływ poziomu ochrony i nawożenia azotem na plonowanie i skład chemiczny ziarna kilku odmian jęczmienia jarego pastewnego Część II.

Wpływ poziomu ochrony i nawożenia azotem na plonowanie i skład chemiczny ziarna kilku odmian jęczmienia jarego pastewnego Część II. NR 251 BIULETYN INSTYTUTU HODOWLI I AKLIMATYZACJI ROŚLIN 2009 TOMASZ ZBROSZCZYK 1 WŁADYSLAW NOWAK 2 1 Katedra Żywienia Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu 2 Katedra Szczegółowej Uprawy Roślin,

Bardziej szczegółowo

PORÓWNANIE KOSZTÓW PRODUKCJI JĘCZMIENIA JAREGO I OZIMEGO W WYBRANYCH GOSPODARSTWACH WOJ. ZACHODNIOPOMORSKIEGO

PORÓWNANIE KOSZTÓW PRODUKCJI JĘCZMIENIA JAREGO I OZIMEGO W WYBRANYCH GOSPODARSTWACH WOJ. ZACHODNIOPOMORSKIEGO Inżynieria Rolnicza 10(108)/2008 PORÓWNANIE KOSZTÓW PRODUKCJI JĘCZMIENIA JAREGO I OZIMEGO W WYBRANYCH GOSPODARSTWACH WOJ. ZACHODNIOPOMORSKIEGO Jan Jurga, Tomasz K. Dobek Zakład Budowy i Użytkowania Urządzeń

Bardziej szczegółowo

Etap praktyczny egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe. Przykład zadania praktycznego zawód technik rolnik

Etap praktyczny egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe. Przykład zadania praktycznego zawód technik rolnik Etap praktyczny egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe Przykład zadania praktycznego zawód technik rolnik Jesteś właścicielem gospodarstwa rolnego, w którym na powierzchni 6 ha uprawiana jest

Bardziej szczegółowo

Przydatność odmian pszenicy jarej do jesiennych siewów

Przydatność odmian pszenicy jarej do jesiennych siewów Przydatność odmian pszenicy jarej do jesiennych siewów Marta Wyzińska Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa Państwowy Instytut Badawczy w Puławach Zakład Uprawy Roślin Zbożowych mwyzinska@iung.pulawy.pl

Bardziej szczegółowo

Potrzeby pokarmowe 138 161 184 207 230

Potrzeby pokarmowe 138 161 184 207 230 Nawożenie kukurydzy Kukurydza jest rośliną mającą wysokie potrzeby pokarmowe. Najintensywniej pobiera ona azot i potas, ale w porównaniu z innymi roślinami potrzebuje także dużo wapnia i magnezu. Tempo

Bardziej szczegółowo

Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa - Państwowy Instytut Badawczy. Stanisław Krasowicz. Puławy, 2008

Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa - Państwowy Instytut Badawczy. Stanisław Krasowicz. Puławy, 2008 Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa - Państwowy Instytut Badawczy GŁÓWNE UWARUNKOWANIA KONKURENCYJNOŚCI POLSKIEGO ROLNICTWA Stanisław Krasowicz Puławy, 2008 Polska to kraj: o stosunkowo dużym potencjale

Bardziej szczegółowo

KSZTAŁTOWANIE SIĘ WŁAŚCIWOŚCI FIZYKO CHEMICZNYCH GLEBY UŻYŹNIONEJ REKULTEREM FORMING OF PHYSICO-CHEMICAL PROPERTIES OF SOIL FERTILIZING WITH REKULTER

KSZTAŁTOWANIE SIĘ WŁAŚCIWOŚCI FIZYKO CHEMICZNYCH GLEBY UŻYŹNIONEJ REKULTEREM FORMING OF PHYSICO-CHEMICAL PROPERTIES OF SOIL FERTILIZING WITH REKULTER ROCZNIKI GLEBOZNAWCZE TOM LV NR 3 WARSZAWA 2004: 147-153 ALINA MACIEJEWSKA, JOLANTA KWIATKOWSKA KSZTAŁTOWANIE SIĘ WŁAŚCIWOŚCI FIZYKO CHEMICZNYCH GLEBY UŻYŹNIONEJ REKULTEREM FORMING OF PHYSICO-CHEMICAL

Bardziej szczegółowo

WPŁYW SYSTEMU UPRAWY, NAWADNIANIA I NAWOŻENIA MINERALNEGO NA BIOMETRYKĘ SAMOKOŃCZĄCEGO I TRADYCYJNEGO MORFOTYPU BOBIKU

WPŁYW SYSTEMU UPRAWY, NAWADNIANIA I NAWOŻENIA MINERALNEGO NA BIOMETRYKĘ SAMOKOŃCZĄCEGO I TRADYCYJNEGO MORFOTYPU BOBIKU Inżynieria Rolnicza 5(103)/2008 WPŁYW SYSTEMU UPRAWY, NAWADNIANIA I NAWOŻENIA MINERALNEGO NA BIOMETRYKĘ SAMOKOŃCZĄCEGO I TRADYCYJNEGO MORFOTYPU BOBIKU Instytut Inżynierii Rolniczej, Akademia Rolnicza w

Bardziej szczegółowo

ANNALES. Stanisław Sienkiewicz, Sławomir Krzebietke, Teresa Wojnowska

ANNALES. Stanisław Sienkiewicz, Sławomir Krzebietke, Teresa Wojnowska ANNALES UNIVERSITATIS VOL. LIX, Nr MARIAE LUBLIN * CURIE- S K Ł O D O W S K A POLONIA SECTIO E Katedra Chemii Rolnej i Ochrony Środowiska, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski ul. Oczapowskiego 8, - Olsztyn,

Bardziej szczegółowo

Środowiskowe skutki zakwaszenia gleb uprawnych. Witold Grzebisz Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

Środowiskowe skutki zakwaszenia gleb uprawnych. Witold Grzebisz Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Środowiskowe skutki zakwaszenia gleb uprawnych Witold Grzebisz Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Tematyka wykładu 1. Zakwaszenie gleb - podłoże zjawiska. 2. Zakwaszanie gleb istota zjawiska. 3. Pierwotne

Bardziej szczegółowo

ZNACZENIE OBORNIKA JAKO ŹRÓDŁA S i Mg WE WSPÓŁCZESNYCH SYSTEMACH NAWOśENIA

ZNACZENIE OBORNIKA JAKO ŹRÓDŁA S i Mg WE WSPÓŁCZESNYCH SYSTEMACH NAWOśENIA ZESZYTY PROBLEMOWE POSTĘPÓW NAUK ROLNICZYCH 2009 z. 538: 201-206 ZNACZENIE OBORNIKA JAKO ŹRÓDŁA S i Mg WE WSPÓŁCZESNYCH SYSTEMACH NAWOśENIA Beata Rutkowska, Wiesław Szulc, Wojciech Stępień Zakład Chemii

Bardziej szczegółowo

INNOWACYJNY SPOSÓB WAPNOWANIA PÓL

INNOWACYJNY SPOSÓB WAPNOWANIA PÓL Ekograncali Activ INNOWACYJNY SPOSÓB WAPNOWANIA PÓL Większość gleb użytkowanych w Polsce znajduje się na utworach polodowcowych, bogatych w piaski i iły. Naturalne ph tych utworów jest niskie. Dobór właściwego

Bardziej szczegółowo

od ,48 zł 37,49 zł 7,01 zł

od ,48 zł 37,49 zł 7,01 zł Dz.U. 2014 poz 1210 Rozporzadzenie MRiRW z dnia 08.08.2014 zmieniające rozporzadzenie w sprawie wysokości i sposobu uiszczania opłat za zadania wykonane przez okregowe stacje chemiczno-rolnicze WYSOKOŚĆ

Bardziej szczegółowo

PODWÓJNE UDERZENIE.

PODWÓJNE UDERZENIE. PODWÓJNE UDERZENIE www.agrii.pl SYSTEM BEZPIECZEŃSTWA W NAWOZACH FOSFOROWYCH ABS Canola to nowoczesny nawóz o bardzo wysokiej zawartości składników odżywczych (NPK 6-18-34 5 SO 3, produkowany w unikalnej

Bardziej szczegółowo

ANNALES. Mirosław Orzechowski, Sławomir Smólczyński, Paweł Sowiński. Zasobność mad żuławskich w makroelementy ogólne i przyswajalne

ANNALES. Mirosław Orzechowski, Sławomir Smólczyński, Paweł Sowiński. Zasobność mad żuławskich w makroelementy ogólne i przyswajalne ANNALES UNIVERSITATIS VOL. LIX, Nr 3 MARIAE LUBLIN * CURIE- S Ł O D O W S A OLON I A SECTIO E 2004 atedra Gleboznawstwa i Ochrony Gleb, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski lac Łódzki 3, 10-727 Olsztyn, oland

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie azotu z nawozów przez nagoziarnistą i oplewioną formę owsa

Wykorzystanie azotu z nawozów przez nagoziarnistą i oplewioną formę owsa NR 239 BIULETYN INSTYTUTU HODOWLI I AKLIMATYZACJI ROŚLIN 2006 ALEKSANDER SZMIGIEL Katedra Szczegółowej Uprawy Roślin Akademia Rolnicza w Krakowie Wykorzystanie azotu z nawozów przez nagoziarnistą i oplewioną

Bardziej szczegółowo

10,10 do doradztwa nawozowego 0-60 cm /2 próbki/ 275. 20,20 Badanie azotu mineralnego 0-90 cm. 26,80 C /+ Egner/

10,10 do doradztwa nawozowego 0-60 cm /2 próbki/ 275. 20,20 Badanie azotu mineralnego 0-90 cm. 26,80 C /+ Egner/ 1 Cennik 2008 GLEBA MAKROELEMENTY Badania pełnopłatne Pozycja cennika Kwota w zł Preparatyka ( 2 mm) 2 2,20 Oznaczenie ph 5 4,50 Ekstrakcja przysw. form fosforu i potasu 18 4,50 Oznaczenie przyswajalnego

Bardziej szczegółowo

ZMIANY CHEMICZNYCH WŁAŚCIWOŚCI GLEBY LEKKIEJ W WYNIKU WIELOLETNIEGO NAWADNIANIA BORÓWKI WYSOKIEJ

ZMIANY CHEMICZNYCH WŁAŚCIWOŚCI GLEBY LEKKIEJ W WYNIKU WIELOLETNIEGO NAWADNIANIA BORÓWKI WYSOKIEJ Acta Agrophysica, 2009, 14(1), 109-114 ZMIANY CHEMICZNYCH WŁAŚCIWOŚCI GLEBY LEKKIEJ W WYNIKU WIELOLETNIEGO NAWADNIANIA BORÓWKI WYSOKIEJ Zdzisław Koszański, Ewa Rumasz-Rudnicka, RóŜa Kowalewska Zakład Produkcji

Bardziej szczegółowo