Szlakiem Rodła w Szczecinie

Transkrypt

1 Szlakiem Rodła w Szczecinie Start: 22.X.2011 r. (sobota godz ), Plac Lotników ( pomnik B. Colleoniego) Trasa: Plac Lotników Plac Rodła - Plac Żołnierza Polskiego - Zamek Książąt Pomorskich Katedra p.w. św. Jakuba - SP nr 61 im. Michała Kmiecika { Cmentarz Centralny groby RODŁAKÓW} Miejski Szlak Historyczny Znak Rodła - symbol Związku Polaków w Niemczech, zaprojektowany w 1932 r. przez działaczkę Z P w N plastyczkęjaninę Kłopocką. {Nr 6.} Wytrwamy i Wygramy - pl. Rodła 8 (trawnik koło hotelu Radisson) Znakiem Polaków w Niemczech jest RODŁO. Znak wiernej rzeki Wisły, kolebki Narodu Polskiego i znak królewskiego Krakowa, kolebki kultury polskiej. Oto nasze Rodło, które nie jest herbem, ani godłem ale znakiem łączności z całym Narodem Polskim i jego duszą. Edmund J. Osmańczyk ( ) 60. lat temu wróciła tu Polska Rada Osiedla Szczecin Centrum. Szczecin Głaz granit różowy o wys. 125 cm, obw. 320 cm. Naturalne tło symbolu i tekstu wyrytego na płaszczyźnie stanowi krzyż (jest to żyła kwarcu). [Lokalizacja tablic Spod Znaku Rodła"] Nr 1. Działaczom Polonii - ul. 3 Maja 4, na budynku S P - 61 Działaczom Polonii którzy wszystkie swe siły i życie sprawie Polski oddali Społeczeństwo miasta Szczecina w 25 - tą rocznicę powrotu Ziemi Szczecińskiej do Macierzy nadano Szkole Podstawowej Nr 61 w Szczecinie imię Michała 24 IV1970 Kmiecika. Płyta z szarego piaskowca (wymiar: 61 x 95 cm); W szkole na ścianie korytarza jest drewniana tablica z życiorysem Michała Kmiecika i z 5. Prawdami Polaków. 1

2 Nr 2. Prawdy Polaków spod znaku Rodła - ul. św. Jakuba, pod oknem pn. ściany wieży archikatedry p.w. św. Jakuba, od strony ul. Grodzkiej - Jesteśmy Polakami - Wiara naszych ojców jest wiarą naszych dzieci - Polak Polakowi bratem - Co dzień Polak narodowi służy - Polska matkąnaszą, nie wolno mówić o matceźle. Prawdy Polakówspod znaku Rodła. W 60. Rocznicę ich ustanowienia 6 marca 1998 tablicę ufundowało TowarzystwoPrzyjaciół Szczecina. Płyta z czarnego granitu (wymiar: 70 x 100 cm). Prawdy Polaków przyjęte zostały r. na Kongresie Z P w N, który odbył się w Berlinie. W 60. rocznicę tego wydarzenia w archikatedrze mszę św. celebrował abp Marian Przykucki, który poświęcił tablicę. Odsłonięcia dokonali przedstawiciele trzech pokoleń: prof. Erwin Mozolewski (syn prof. Józefa Mozolewskiego), wiceprezydent Szczecina - Leszek Duklanowski i uczennica Gizela z Kmiecików. Nr 3. Ks. dr. BolesławDomański ul. Korsarzy 34, Wieża Zegarowa Zamku Ks. Pom. Ks. dr. Bolesławowi Domańskiemu prezesowi Związku Polaków w Niemczech. Przywódcy i bojownikowi o sprawę polską. Polacy - autochtoni w pierwszą rocznicę powrotu do Macierzy. Szczecin. We wrześniu 1946 r." Tablica z szarego piaskowca (wymiar: 100 x 70 cm). Tablicę odsłonięto w dniu r. podczas Zjazdu Polaków Autochtonów w Szczecinie. Nr 4. Tablica poświęcona Harcerstwu w Szczecinie - pl. Żołnierza Polskiego, Aleja Kwiatowa Wszystko co nasze Polsce oddamy. W XXV rocznicę powstania Harcerstwaw Szczecinie W hołdzie tym którzy wszystkie swe siły i życie sprawie polskiej oddali Odlew z brązu. (wymiar: 80 x 60 cm) Uwagi: W górnej części tablicy płaskorzeźba herbu Szczecina a na nim - Rodło w lilijce harcerskiej - znak ZHP w Niemczech. Nr 2a. Ks. dr. Bolesław Domański (w katedrze, na filarze w prezbiterium) 2

3 Nr 5. Polska szkoła w latach 1931/ Plac Lotników 3B, na budynku przy bramie wjazdowej (róg ul. Małopolskiej) W tym miejscu stał budynek w którym mieściła się polska szkoła w Szczecine w latach " Tablica z białego marmuru, (wymiar: 44 x 55 cm); odsłonięta w 1969 r. [Nowa tablica] Nr 7. W 55 rocznicę powstania ZPwN - Plac Rodła 1 (na bloku mieszkalnym, narożnik od al. Wyzwolenia ) W 55 rocznicę powstania Związku Polaków w Niemczech Społeczeństwo m. Szczecina Szczecin 1977 r. Kamienna czarna płyta (wymiar: 65 x 51 cm). Z lewej strony inskrypcji wyryty znak Rodła i lata Tablicę odsłonięto w 1977 r. po przebudowie skrzyżowania al. Wyzwolenia z (al. Mariana Buczka) al. Józefa Piłsudskiego. Nowy plac otrzymał imię - Plac Rodła". Nr 9. Konsulat RP w Szczecinie - ul. Monte Cassino 30. Na elewacji budynku z lewej strony schodów wejściowych na wysoki parter. W tym budynku w latach znajdował się (godło Polski) Konsulat Rzeczypospolitej Polskiej Polska Placówka Konsularna istniała w Szczecinie od 1925 r. Konsulami w tym czasie byli: Witold Kolankowski Jerzy Lechowski Heliodor Sztark Wacław Russocki Romuald Nowicki Roman Wodzicki. Tablicę ufundowały Szkoła Podstawowa i Gimnazjum Społecznego Towarzystwa Oświatowego ul. Tomaszowska. Tablica z brązu (wymiar: 102 x 72 cm). Autor - art. rzeźbiarz Jakub Lewiński. Odsłonięcie r. W uroczystości wzięli udział uczniowie obu szkół, przedstawiciele władz wojewódzkich i miejskich, reprezentanci polskiego MSZ i Ambasady RP w Berlinie, konsulowie honorowi i przedstawiciele PTTK. Gości przywitała Katarzyna Parszewska - dyrektorka Gimnazjum S.T.O., nauczycielka historii, pomysłodawczyni przedsięwzięcia. Tablicę odsłonili: Ada Petriczko i Michał Taczalski, uczniowie Gimnazjum S.T.O. w Szczecinie. Sylwia Wierzbicka-Pawłowska, wnuczka Heliodora Sztarka, polskiego konsula w Szczecinie w latach mówiła: To bardzo szczęśliwy dzień w moim życiu, serdecznie wszystkim dziękuję. Wielka szkoda, że ani mój dziadek, ani jego córki go nie doczekały. W Szczecinie dziadek był zakochany i lata tu spędzone, mimo że były trudne, wspominał z rozrzewnieniem Po odsłonięciu tablicy i odegraniu hymnu Polski odczytano listy od ministrów edukacji narodowej i spraw zagranicznych, szefa Biura Bezpieczeństwa Narodowego i prezydenta Lecha Wałęsy. 3

4 Nr 10. Maksymilian Golisz - ul. Cyryla i Metodego 44, na budynku SP - 41 Niestrudzonemu bojownikowi o polskość prastarych ziem Warmii i Pomorza Zachodniego nauczycielowi i działaczowi oświatowemu Polskiego Towarzystwa Szkolnego w Niemczech w okresie od roku: Maksymilianowi Goliszowi ur. 13. X r. we wsi Wiele pow. Chojnice a zamordowanemu przez faszystów niemieckich w Brandenburgu Görden dn. 1. IV r. Tablicę tę na wieczną pamięć wmurowują i imię Jego Szkole Nr 41 nadają wdzięczni rodacy polskiego Szczecina. Szczecin dn. 13. X roku. ". Biały marmur (wymiar: 95 x 75 cm) GROBY RODŁAKÓW Cmentarz Centralny {kwatera Nr 44} 1. ALEKSANDER OMIECZYŃSKI( ) działacz Z P w N, nauczyciel polski w Szczecinie w latach ; został stracony w więzieniu Gestapo w Szczecinie. Nr 10-a. W 50 rocznicę istnienia szkoły - ul. Cyryla i Metodego 44. (W szkole na parterze) W 50 rocznicę istnienia szkoły Szkoła PodstawowaNr 41 im. Maksymiliana Golisza w Szczecinie. Płyta granitowa (wymiar 60 x 85 cm) 2. MOZOLEWSKI JÓZEF, prof. ( ) - działacz Z P w N, pedagog - inspektor polskich szkół 4

5 3. MICHAŁ KMIECIK ur. 31.VIII Prezes Związku Towarzystw Polskich w Berlinie. Współzałożyciel Związku Polaków w Niemczech. Krzewiciel pieśni polskiej na obczyźnie i na ziemiach zachodnich po nocy okupacji hitlerowskiej. Przywiódł pierwszy transport Polaków do Szczecina dnia 3 maja 1945 r. Po trudzie pracy społecznej tu spoczął w ziemi ojczystej 21.II.1966 r. Spacer Pamięci w 60. rocznica Zjazdu Polaków Autochtonów w Szczecinie ( ) [Tekst i zdjęcia: Antoni ADAMCZAK - Instruktor Krajoznawstwa Polski PTTK] 4. MAKSYMILIAN GOLISZ ( ) - działacz ZPwN, nauczyciel polski i założyciel 1- szej drużyny harcerstwa polskiego w Szczecinie. 5. JERZY KOSTENCKI ( ) dr praw, adwokat. Wiceprezes IV Dzielnicy ZPwN. 6. KLEMENS GDANIEC ( ) -działacz Z P w N. Pionier Ziemi Szczecińskiej. 7. STEFAN SIEJA ( ) artysta plastyk, działacz Z P w N. 8. JAN KLICH ( ) działacz ZPwN 9.PAWEŁ LEDWOLORZ ( ) współzałożyciel ZPwN. Pionier Ziemi Szczecińskiej. 10. JÓZEFA GIL ( ) nauczycielka, działaczka Z P w N 5