KATECHIZM BIERZMOWANEGO RZYMSKOKATOLICKA PARAFIA WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARYI PANNY

Transkrypt

1 KATECHIZM BIERZMOWANEGO

2 CZĘŚĆ 1 1. TAJEMNICE RÓŻAŃCA ŚWIĘTEGO a. RADOSNE poniedziałki i soboty I. zwiastowanie Najświętszej Maryi Pannie II. nawiedzenie świętej Elżbiety III. narodzenie Jezusa IV. ofiarowanie Jezusa w świątyni V. znalezienie Jezusa w świątyni b. ŚWIATŁA czwartki I. chrzest Jezusa w Jordanie II. objawienie się Jezusa w Kanie Galilejskiej III. głoszenie Królestwa Niebieskiego i wzywanie do nawrócenia IV. przemienienie Pańskie na górze Tabor V. ustanowienie Eucharystii c. BOLESNE wtorki i piątki I. modlitwa Jezusa w Ogrójcu II. biczowanie Jezusa III. cierniem ukoronowanie Jezusa IV. dźwiganie krzyża na Kalwarię V. ukrzyżowanie i śmierć Jezusa d. CHWALEBNE środy i soboty I. zmartwychwstanie Jezusa II. wniebowstąpienie Jezusa III. zesłanie Ducha Świętego IV. wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny V. ukoronowanie Maryi na Królową Nieba i Ziemi 2. GRZECH CIĘŻKI A GRZECH LEKKI Grzech ciężki, czyli śmiertelny człowiek popełnia wtedy, gdy są spełnione wszystkie warunki: a) czyni duże zło b) robi to świadomie c) czyni zło dobrowolnie Jeśli któryś z powyższych warunków nie zaistnieje, tzn. człowiek popełnia małe zło, albo nie ma świadomości tego co czyni, albo nie czyni tego dobrowolnie, nie popełnia grzechu ciężkiego. Strona 2

3 3. WARUNKI DOBREJ SPOWIEDZI 1. rachunek sumienia; 2. żal za grzechy; 3. mocne postanowienie poprawy; 4. szczera spowiedź; 5. zadośćuczynienie Bogu i ludziom; 4. GRZECHY CUDZE Grzech cudzy jest wtedy, gdy ktoś uczestniczy (aktywnie lub biernie) w grzechu drugiej osoby, czyli grzechem cudzym jest: 1. namawiać kogoś do grzechu; 2. nakazywać grzech; 3. pozwalać na grzech; 4. pobudzać do grzechu; 5. pochwalać grzech drugiego; 6. milczeć, gdy ktoś grzeszy; 7. nie karać za grzech; 8. pomagać do grzechu; 9. usprawiedliwiać czyjś grzech; 5. MODLITWA PAŃSKA Ojcze nasz, któryś jest w niebie, święć się Imię Twoje. Przyjdź królestwo Twoje. Bądź wola Twoja, jako w niebie tak i na ziemi. Chleba naszego powszedniego daj nam dzisiaj. I odpuść nam nasze winy, jako i my odpuszczamy naszym winowajcom. I nie wódź nas na pokuszenie, ale nas zbaw ode złego. Amen. 6. SKŁAD APOSTOLSKI Wierzę w Boga, Ojca wszechmogącego, Stworzyciela nieba i ziemi. I w Jezusa Chrystusa, Syna Jego jedynego, Pana naszego, który się począł z Ducha Świętego; narodził się z Maryji Panny. Umęczon pod ponckim Piłatem, ukrzyżowan, umarł i pogrzebion. Zstąpił do piekieł, trzeciego dnia zmartwychwstał. Wstąpił na niebiosa, siedzi po prawicy Boga Ojca wszechmogącego. Stamtąd przyjdzie sądzić żywych i umarłych. Wierzę w Ducha Świętego, Święty Kościół powszechny, świętych obcowanie, grzechów odpuszczenie, ciała zmartwychwstanie i żywot wieczny. Amen. 7. PRZYMIOTY KOŚCIOŁA JEDEN bo jest jeden Bóg, jeden Pan, jedna Ewangelia, jeden chrzest, jeden Duch rozdzielający różne dary. Zobacz Ef 4,4-6. ŚWIĘTY nie znaczy to, że tworzą go ludzie święci, ale grzesznicy. Kościół ma jednak moc uświęcającą, bo obecny jest w nim Bóg, który jest święty. Człowiek grzeszny, dzięki łasce świętego Boga, może osiągnąć świętość. Kościół jest święty również przez świętość głoszonej Ewangelii i cel, którym jest zbawienie człowieka. Strona 3

4 POWSZECHNY jest dostępny dla każdego człowieka i został posłany do wszystkich ludzi, każdego stanu, płci, rasy, majątku czy narodowości, grzeszności człowieka. Jest to możliwe dzięki miłości Chrystusa, który jest obecny w Kościele. APOSTOLSKI jest zbudowany na fundamencie apostołów, którzy kontynuowali naukę Jezusa. Do dziś zostaje zachowana linia bezpośredniego przekazywanie nauki Jezusa z pokolenia na pokolenie, co nazwa się sukcesją apostolską. Gdyby tą linią cofać się, to od każdego księdza można by dojść do Jezusa ksiądz bp, który go święcił bp, który go święcił bp, który go święcił apostołowie Jezus. 8. DZIESIĘĆ PRZYKAZAŃ BOŻYCH Jam jest Pan Bóg twój, którym cię wywiódł z ziemi egipskiej, z domu niewoli. 1. Nie będziesz miał bogów cudzych przede mną. 2. Nie będziesz brał imienia Pana Boga twego nadaremno. 3. Pamiętaj, abyś dzień święty święcił. 4. Czcij ojca swego i matkę swoją. 5. Nie zabijaj. 6. Nie cudzołóż. 7. Nie kradnij. 8. Nie mów fałszywego świadectwa przeciw bliźniemu swemu. 9. Nie pożądaj żony bliźniego swego. 10. Ani żadnej rzeczy, która jego jest. 9. PRZYMIOTY BOSKIE WIECZNY zawsze był, jest i będzie WSZECHMOCNY wszystko może uczynić NIEZMIENNY zawsze jest ten sam MĄDRY wszystko co robi jest mądre i dobre ŚWIĘTY złego nie chce, grzechem się brzydzi SPRAWIEDLIWY za dobre wynagradza, za złe karze MIŁOSIERNY pragnie zbawienia wszystkich ludzi Strona 4

5 CZĘŚĆ CO TO JEST CNOTA? Cnota - jest to trwała, habitualna (to znaczy, jakby z przyzwyczajenia), dyspozycja (gotowość) do czynienia dobra. Człowiek, który jest cnotliwy, całym swoim umysłem i wolą, całym swoim duchem chce czynić dobro i to sprawia mu wielką radość. Nie tylko czyni to co dobre, ale daje z siebie to, co najlepsze. Nie jest nawykiem, bo wciąż robię to świadomie i z własnej woli. Zdobywa się ją przez wychowanie, świadome czyny i wytrwałość w wysiłku - stąd ćwiczenie się w cnocie. Łaska Boża pomaga, bo oczyszcza ją i podnosi. «Wszystko, co jest prawdziwe, co godne, co sprawiedliwe, co czyste, co miłe, co zasługuje na uznanie: jeśli jest jakąś cnotą i czynem chwalebnym to miejcie na myśli!» (Flp 4,8). 4 cnoty kardynalne (czyli główne): roztropność, sprawiedliwość, umiarkowanie, męstwo. 3 cnoty teologalne (czyli Boskie): wiara, nadzieja, miłość. 11. CO TO JEST WADA? Wada - jest to trwała, habitualna (to znaczy, jakby z przyzwyczajenia), dyspozycja (gotowość) do czynienia zła. Powtarzanie grzechów, nawet powszednich, powoduje powstawanie wad, a wśród nich grzechów głównych. Wada zaciemnia sumienie i właściwą ocenę dobra i zła. Grzech rodzi grzech i w ten sposób może pojawić się wada. Nie jest to przyzwyczajenie, lecz pewne wykrzywienie, zaślepienie sumienia - tak często wmawiałem mojemu sumieniu, że dobro jest złem, a zło dobrem, że już nie potrafi ono właściwie widzieć. 12. SIEDEM GRZECHÓW GŁÓWNYCH 1. Pycha; 2. Chciwość; 3. Nieczystość; 4. Zazdrość; 5. Nieumiarkowanie w jedzeniu i piciu; 6. Gniew; 7. Lenistwo; Nazywamy je głównymi, bo z nich biorą początek inne grzechy, a nawet wady. 13. CNOTY BOSKIE 1. Wiara; 2. Nadzieja; 3. Miłość; 14. UCZYNKI MIŁOSIERDZIA CO DO DUSZY 1. Grzesznych upominać; 2. Nieumiejętnych pouczać; 3. Wątpiącym dobrze radzić; 4. Strapionych pocieszać; 5. Krzywdy cierpliwie znosić; 6. Urazy chętnie darować; 7. Modlić się za żywych i umarłych; Strona 5

6 15. ODPUST ZUPEŁNY I CZĄSTKOWY Odpust, jest to darowanie kar doczesnych za grzechy, które zostały odpuszczone w konfesjonale (co do winy i kary wiecznej). Odpust zupełny - to darowanie wszystkich kar doczesnych za grzechy odpuszczone w spowiedzi. Odpust częściowy - to darowanie części kar Odpust zupełny zyskuje ten, kto ma pragnienie uzyskania odpustu i spełni następujące warunki: 1. Sakramentalna spowiedź święta (po jednej spowiedzi można uzyskać więcej niż jeden odpust, o ile jest się w stanie łaski uświęcającej); 2. Przyjęcie komunii świętej; 3. Modlitwa w intencji, w której modli się papież - «Ojcze Nasz» i «Zdrowaś Maryjo», może to być również inna modlitwa, o ile ktoś ma zwyczaj modlenia się nią (nie trzeba wiedzieć jak brzmi intencja papieża, w której się modli wystarczy wzbudzić w sobie chęć modlitwy w tej intencji); 4. Brak przywiązania do jakiegokolwiek grzechu, nawet lekkiego (szczególnie chodzi o nałogi, ale również o chęć niepopełniania jakiegokolwiek grzechu, nawet lekkiego); 5. Dzieło obdarzone odpustem, np.: a. min. ½ godziny adoracji Najświętszego Sakramentu; b. min. ½ godziny pobożnej lektury Pisma Świętego; c. odmówienie różańca w kościele, w rodzinie - 5 tajemnic z rozważaniem na raz; d. odprawienie Drogi Krzyżowej w kościele (nabożeństwo z parafią lub przechodzenie od stacji do stacji Drogi Krzyżowej); e. pobożne nawiedzenie kościoła w dniu tytułu lub 2.08 (święto porcjumkuli) + modlitwa «Ojcze Nasz» i «Zdrowaś Maryjo»; f. modlitwa Koronki do Miłosierdzia Bożego przed publicznie wystawionym lub przechowywanym w tabernakulum Najświętszym Sakramentem; g. w momencie śmierci, o ile wierny miał zwyczaj odmawiania jakichkolwiek modlitw; h. pobożne nawiedzenie kościoła w Dniu Zadusznym + modlitwa «Ojcze Nasz» i «Zdrowaś Maryjo»; i. nawiedzenie cmentarza w dniach 1-8 listopada i modlitwa za zmarłych! czyny «h», «i», są związane z odpustem, który można ofiarować TYLKO za zmarłych Odpust można ofiarować za siebie, lub za zmarłych. Wyjątkiem są punkty «h», «i» powyżej. Odpust zupełny można uzyskać TYLKO JEDEN w ciągu dnia. Odpust cząstkowy można zyskiwać wiele razy w ciągu jednego dnia - zyskuje się go wtedy, gdy któryś z powyższych warunków nie jest spełniony, a także przez pełnienie dzieł miłosierdzia, modlitwę, wyznawanie wiary przed światem, itp. Strona 6

7 16. ŻAL ZA GRZECHY DOSKONAŁY I NIEDOSKONAŁY Żal za grzechu niedoskonały jest darem Bożym, poruszeniem Ducha Świętego. Rodzi się on z rozważania brzydoty grzechu lub lęku przed wiecznym potępieniem i innymi karami, które grożą grzesznikowi (żal ze strachu). Oznacza to, że człowiekowi jest żal za grzechy, bo się boi konsekwencji. Jak sobie uświadomi, jakie zło w życiu uczynił, jakie to paskudne i pomyśli o tym, że Bóg jest sędzią sprawiedliwym, a więc za dobro go wynagrodzi, ale za zło ukarze, to woli przeprosić i żałować. To jest żal niedoskonały. Żal doskonały jest wtedy, gdy wypływa z miłości do Boga miłowanego nade wszystko. Jest nazywany "żalem doskonałym" lub "żalem z miłości". 17. ŚWIĘTA NAKAZANE Boże Ciało ruchome Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny Wszystkich Świętych 1.11 Boże Narodzenie Świętej Bożej Rodzicielki 1.01 Objawienie Pańskie (tzw. Trzech Króli) 6.01 Dlaczego Wielkanoc nie jest tu wymieniona? - bo zawsze wypada w niedzielę, która jest obowiązkowym świętem dla każdego chrześcijanina. 18. SZEŚĆ PRAWD WIARY 1. Jest jeden Bóg; 2. Bóg jest sędzią sprawiedliwym, który za dobro wynagradza, a za zło karze; 3. Są trzy osoby Boskie: Bóg Ojciec, Syn Boży, Duch święty; 4. Syn Boży stał się człowiekiem i umarł na krzyżu dla naszego zbawienia; 5. Dusza ludzka jest nieśmiertelna; 6. Łaska Boża jest do zbawienia koniecznie potrzebna; Strona 7

8 CZĘŚĆ SIEDEM SAKRAMENTÓW 1. Chrzest; 2. Komunia święta; 3. Bierzmowanie; 4. Sakrament pokuty i pojednania; 5. Namaszczenie chorych; 5. Sakrament święceń; 7. Małżeństwo; Sakramenty inicjacji chrześcijańskiej: chrzest, komunia święta, bierzmowanie. Sakramenty stanu: sakrament święceń, małżeństwo. Sakramenty uzdrowienia: sakrament pokuty i pojednania, namaszczenie chorych. Sakramenty, które wyciskają niezatarte znamię i dlatego można je przyjąć tylko raz w życiu: chrzest, bierzmowanie, sakrament święceń. 20. ANIOŁ PAŃSKI Anioł Pański zwiastował Pannie Maryi - i poczęła z Ducha Świętego. Zdrowaś Maryjo, łaski pełna, Pan z Tobą. Błogosławionaś Ty między niewiastami i błogosławiony owoc żywota Twojego - Jezus. Święta Maryjo, Matko Boża, módl się za nami grzesznymi, teraz i w godzinę śmierci naszej. Amen. Oto ja, służebnica Pańska - niech mi się stanie według słowa Twego. Zdrowaś Maryjo A Słowo stało się ciałem - i zamieszkało między nami. Zdrowaś Maryjo Módl się za nami, Święta Boża Rodzicielko - abyśmy się stali godnymi obietnic Chrystusowych. Módlmy się: Łaskę Twoją, prosimy Cię, Panie, racz wlać w serca nasze, abyśmy - którzy za zwiastowaniem Anielskim wcielenie Chrystusa, Syna Twego poznali - przez mękę Jego i krzyż do chwały zmartwychwstania byli doprowadzeni. Przez tegoż Chrystusa, Pana naszego. Amen. 21. POZDROWIENIE ANIELSKIE Zdrowaś Maryjo, łaski pełna, Pan z Tobą. Błogosławionaś Ty między niewiastami i błogosławiony owoc żywota Twojego - Jezus. Święta Maryjo, Matko Boża, módl się za nami grzesznymi, teraz i w godzinę śmierci naszej. Amen. Strona 8

9 22. RZECZY OSTATECZNE CZŁOWIEKA ŚMIERĆ SĄD SZCZEGÓŁOWY (JEDNOSTKOWY) SĄD OSTATECZNY NIEBO CZYŚCIEC PIEKŁO SĄD SZCZEGÓŁOWY - następuje po śmierci człowieka. Człowiek widzi swoje życie w odniesieniu do miłości i wymagań Boga. W zależności od tego, jaka jest jego relacja z Bogiem, czeka go niebo albo piekło. Niebo, piekło i czyściec, to nie tyle miejsce fizyczne, ale stan, w jakim żyje człowiek. NIEBO - stan życia w bliskiej obecności Boga dla tych, którzy umarli w łasce i przyjaźni z Bogiem oraz są doskonale oczyszczeni (kary za grzechy są im odpuszczone, ich miłość do Boga jest bezinteresowna). CZYŚCIEC - stan życia bez pełnego jeszcze oglądania Boga dla tych, którzy umarli w łasce i przyjaźni z Bogiem ale nie osiągnęli jeszcze pełnego oczyszczenia (świętości). To oczyszczenie dokonuje się po śmierci - są pewni swojego zbawienia. Z czyśćca jest tylko jedna droga do nieba. PIEKŁO - stan życia bez Boga, bez miłości, bez przyjaźni. To stan, o którym mówi Pismo święte, że tam będzie płacz i zgrzytanie zębów (Mt 13,42). Tu trafiają ludzie, którzy umierają w grzechu śmiertelnym, nie żałują za niego i nie chcą miłosierdzia od Boga. NIEBO, PIEKŁO - są rzeczami ostatecznymi człowieka, pomiędzy którymi nie ma możliwości przejścia. SĄD OSTATECZNY - nastąpi przy paruzji (ostatecznym przyjściu Chrystusa). Wtedy wszyscy powstaną z martwych i zobaczą prawdę o swojej relacji z Bogiem, a także co zrobili dobrego i jakie skutki to wywarło na innych, a także czego zaniechali (nie zrobili) i jakie konsekwencje to spowodowało. 23. DARY DUCHA ŚWIĘTEGO 1. Mądrości; 2. Rozumu; 3. Rady; 4. Męstwa; 5. Umiejętności; 6. Pobożności; 7. Bojaźni Bożej; Strona 9

10 24. UCZYNKI MIŁOSIERDZIA CO DO CIAŁA 1. Głodnych nakarmić; 2. Spragnionych napoić; 3. Nagich przyodziać; 4. Podróżnych w dom przyjąć; 5. Więźniów pocieszać; 6. Chorych nawiedzać; 7. Zmarłych pogrzebać; 25. PIĘĆ PRZYKAZAŃ KOŚCIELNYCH 1. W niedziele i święta nakazane uczestniczyć we Mszy Świętej i powstrzymać się od prac niekoniecznych; 2. Przynajmniej raz w roku przystąpić do sakramentu pokuty; 3. Przynajmniej raz w roku, w okresie wielkanocnym, przyjąć Komunię Świętą; 4. Zachowywać nakazane posty i wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych, a w okresach pokuty powstrzymać się od udziału w zabawach; 5. Troszczyć się o potrzeby Kościoła; Przykazania kościelne to wyznaczenie pewnego minimum życia wiary! Nie jest to standard Gdyby przyrównać to do czegoś z życia wziętego, to jak dopuszczający w ocenach, to jak życie tylko na zasiłku z pomocy społecznej - pewne konieczne minimum by przeżyć. A przecież w miłości chodzi o coś więcej - w życiu też chcemy więcej, lepszego standardu życia! 26. CNOTY KARDYNALNE (GŁÓWNE) 1. Roztropność; 2. Sprawiedliwość; 3. Umiarkowanie; 4. Męstwo; Roztropność pomaga nam rozeznawać, co jest milsze Bogu i korzystniejsze dla zbawienia duszy. Św. Jan Maria Vanney Sprawiedliwość polega na stałej i trwałej woli oddawania Bogu i bliźniemu tego, co im się należy. Katechizm Kościoła Katolickiego, pkt Umiarkowanie, zwane wstrzemięźliwością, pozwala opanować dążenie do przyjemności i zapewnia równowagę w używaniu dóbr stworzonych. Katechizm Kościoła Katolickiego, pkt Męstwo zapewnia wytrwałość, nieugiętość i stałość w dążeniu do dobra. Dodaje sił do przezwyciężenia trudności napotykanych na drodze do zbawienia. Katechizm Kościoła Katolickiego, pkt Strona 10