Alergia a przeziębienie różnice i zasady postępowania.

Transkrypt

1 Alergia a przeziębienie różnice i zasady postępowania. Dr n. farm. Małgorzata Wrzosek Sponsorem programu jest producent leku nasic

2 Alergia Przeziębienie Rozwój stanu zapalnego Objawy z górnych dróg oddechowych Diagnoza konsekwencje zapalenia objawy różnicujące Objawy z górnych dróg oddechowych ROZPOZNANIE Alergiczny nieżyt nosa Prawidłowe leczenie Infekcje wirusowe i bakteryjne

3 Alergia Alergia uznawana jest za chorobę cywilizacyjną. W Polsce cechy alergii deklaruje ponad 36% Polaków.* Częściej chorują mieszkańcy miast oraz młodsze grupy wiekowe (dzieci i młodzież). * Proram ECAP (Epidemiologia Chorób Alergicznych w Polsce)

4 Alergia Choroby alergiczne: alergiczny nieżyt nosa, astma, zapalenie spojówek, atopowe zapalenie skóry.

5 Alergia Alergia to reakcja nadwrażliwości zainicjowana przez mechanizmy immunologiczne. Nadmierna i zmieniona odpowiedź układu immunologicznego na czynniki zewnętrzne (alergeny), wynikająca ze zwiększonej produkcji swoistych przeciwciał IgE.

6 Rozwój uczulenia Y Y Y Y Alergen APC Limfocyty T Limfocyty B Ig E Mastocyty Y Y

7 Mechanizm reakcji alergicznej Histamina Heparyna Tryptaza Chymaza Czynniki chemotaktyczne Migracja Komórki zapalne Eozynofile Neutrofile Bazofile Limfocyty Th2 Limfocyty Th1 TNF Alergen Mastocyty Degranulacja mastocyta PGD2 LTC 4 PAF IL-3 IL-4 IL-5 IL-6 Zapalenie Nadreaktywność Uszkodzenie tkanki dr n. farm. Małgorzata Wrzosek

8 Alergeny Dermatophagoides farinae Alergeny pyłków roślin Alergeny zwierząt domowych Większość alergenów to białka globularne o masie cząsteczkowej w zakresie kda

9 Sezonowość alergii na płytki roślin

10 Podział alergicznych nieżytów nosa wg ARIA Alergiczny nieżyt nosa Okresowy przez mniej niż 4 dni w tygodniu lub krócej niż 4 tygodnie Przewlekły przez więcej niż 4 dni w tygodniu i ponad 4 tygodnie ARIA - Allergic Rhinitis and its Impact on Asthma

11 Alergiczny nieżyt nosa obraz kliniczny O alergicznym nieżycie nosa świadczy zazwyczaj: wyciek wodnistej wydzieliny z nosa, kichanie, szczególnie napadowe, świąd nosa, zatkanie nosa, zapalenie spojówek. Objawy nieswoiste: cienie pod oczami, salut alergiczny (nawykowe unoszenie dłonią końcówki nosa), bruzda alergika umiejscowiona na czubku nosa, twarz adenoidalna, nieprawidłowy zgryz.

12 Podział alergicznych nieżytów nosa wg ARIA Umiarkowany lub ciężki (przynajmniej jedno z poniższych kryteriów): zaburzenia snu, utrudnienie wykonywania czynności codziennych i (lub) uprawiania sportu, trudności w pracy lub nauce, uciążliwe objawy. Łagodny nie jest spełnione żadne z ww kryteriów.

13 Diagnostyka alergicznego nieżytu nosa Wywiad Punktowe testy skórne Poziom swoistych IgE w surowicy Postępowanie w alergicznym nieżycie nosa Unikanie alergenu Leczenie farmakologiczne Immunoterapia

14 Alergiczny nieżyt nosa - postępowanie Alergiczny nieżyt nosa Umiarkowany lub ciężki Łagodny okresowy Okresowy Przewlekły GKS donosowe Leki przeciwhistaminowe doustne lub donosowe Leki obkurczające śluzówkę nosa doustne lub donosowe Kromony, sól fizjologiczna

15 Leczenie alergicznego nieżytu nosa Leki przeciwhistaminowe w terapii alergicznego nieżytu nosa cetyryzyna loratadyna lewocetyryzyna feksofenadyna desloratadyna rupatadyna bilastyna p.o. donosowe azelastyna donosowo dimetinden (preparaty złożone) difenhydramina (preparaty złożone) mepyramina (preparaty złożone)

16 Leki alfa-adrenergiczne w terapii alergicznego nieżytu nosa Alfa sympatykomimetyki - obkurczają naczynia krwionośne błony śluzowej nosa p.o. donosowe pseudoefedryna efedryna fenylefryna nafazolina ksylometazolina oksymetazolina

17 Powikłania i choroby współistniejące z alergicznym nieżytem nosa (ANN) według ARIA ANN zapalenie spojówek przerost migdałka gardłowego astma chrapanie zapalenie ucha środkowego zapalenie zatok przynosowych częste infekcje wady zgryzu zaburzenie intelektualne ARIA Workshop Group; World Health Organization: Allergic rhinitis and its impact on asthma. J. Allergy Clin. Immunol. 2001; 108(5 Suppl): S

18 Przeziębienie Wirusowe zapalenie nosogardła Przekrwienie nosa katar Zapalenie gardła

19 Przeziębienie Wirusowe zapalenie nosa i zatok przynosowych

20 Przeziębienie Definicja: Przeziębienie to zespół objawów klinicznych związanych z zapaleniem błony śluzowej nosa, zatok przynosowych, gardła w wyniku zakażenia wirusowego o ostrym przebiegu. Czynniki etiologiczne: >200 typów wirusów, najczęściej rhinowirusy (30 50%), koronawirusy (10 15%), wirusy grypy i paragrypy, wirusy RS (RSV), adenowirusy, enterowirusy (np. Coxsackie),

21 Przeziębienie Patomechanizm: po wniknięciu do komórek nabłonka górnych dróg oddechowych rozpoczyna się replikacja wirusów, obserwujemy: miejscowe zapalenie, prowadzące do poszerzenia naczyń krwionośnych (obrzęk, wydzielina) zwiększenie wydzielania gruczołów błony śluzowej niekiedy uszkodzenia nabłonka

22 Przeziębienie - objawy Nieżyt nosa wyciek wodnistej wydzieliny, kichanie, spływanie wydzieliny po tylnej ścianie gardła, następnie uczucie zatkanego nosa, upośledzenie drożności nosa, upośledzenie węchu; później wydzielina może być gęsta, zielonkawa, a nawet ropna. Kaszel początkowo suchy z tendencją do przechodzenia w wilgotny. Dreszcze i gorączka.

23 Przeziębienie - objawy Ból lub drapanie w gardle, zapalenie gardła zaczerwienienie, grudki zapalne na tylnej ścianie gardła, łukach podniebiennych, wydzielina na tylnej ścianie gardła. Złe samopoczucie, ogólne rozbicie, osłabienie, ból głowy Bóle w okolicy zatok lub uczucie rozpierania: objawy ostrej infekcji prowadzącej do zapalenia zatok przynosowych.

24 Przeziębienie leczenie objawowe Leki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe paracetamol, NSLPZ; leki przeciwkaszlowe Preparaty złożone z leków obkurczających w kombinacji z przeciwbólowymi i przeciwhistaminowymi. W razie potrzeby: leki zmniejszające przekrwienie błony śluzowej nosa i zatok, roztwory NaCl do nosa (izotoniczne lub hipertoniczne), preparaty wody morskiej Leki sekretolityczne, tabletki do ssania, odpoczynek, picie dużej ilości płynów podczas gorączki Stosowanie antybiotyku jest zalecane jedynie w ostrym bakteryjnym zapaleniu błony śluzowej nosa i zatok przynosowych

25 Alergia czy przeziębienie? Alergiczny nieżyt nosa Infekcyjny nieżyt nosa Występowanie choroby w ciągu roku Zwykle sezonowe: wiosna-lato (okres pylenia roślin), jesień (sezon grzewczy), lub nagłe np. podczas porządków, remontów, po kontakcie np. z sierścią kota, czasami charakter całoroczny Przyczyna Kontakt z alergenem Wirusy Pierwsze objawy Zwykle nagłe po kontakcie z alergenem (np. kilka godzin po głaskaniu kota) Zakaźność Brak Wysoka Okres trwania kataru Tygodnie lub miesiące (w przypadku alergenów roślinnych) lub nawet cały rok (w przypadku kurzu domowego i alergii na sierść domowego zwierzęcia) Nieregularne, szczyt zachorowań: od późnej jesieni do wczesnej wiosny od kilku do 48 godzin 3-14 dni (zwykle około 7 dni)

26 Alergia czy przeziębienie? Alergiczny nieżyt nosa Infekcyjny nieżyt nosa Katar Poprawa po lekach P- histaminowych do nosa Poprawa po lekach obkurczających do nosa Świąd oczu/nosa Obfity, bezbarwny i wodnisty, cały czas rzadki, nasilający się po kontakcie z alergenem (np. wyjście z domu w czasie pylenia roślin) Tak Tak CZĘSTO. Dodatkowo występują objawy towarzyszące łzawienie. Początkowo wodnisty, po ok 3 dniach gęstniejący, ropny. Może przechodzić w zakażenie bakteryjne Nie Tak Nie Kichanie Tak (salwami) Zwykle

27 Alergia czy przeziębienie? Alergiczny nieżyt nosa Infekcyjny nieżyt nosa Kaszel Dość często Często Gorączka Nigdy Czasami Ból gardła Nigdy Czasami Uogólniony ból Nigdy Nieznacznie Zmęczenie, osłabienie Niekiedy znaczne Nieznaczne

28 Alergia czy przeziębienie?

29 Dziękuję i zapraszam do zadawania pytań! Dr n. farm. Małgorzata Wrzosek Sponsorem programu jest producent leku nasic