Warszawa, październik 2011 BS/125/2011 SPODZIEWANA FREKWENCJA WYBORCZA

Transkrypt

1 Warszawa, październik 2011 BS/125/2011 SPODZIEWANA FREKWENCJA WYBORCZA

2 Znak jakości przyznany CBOS przez Organizację Firm Badania Opinii i Rynku 13 stycznia 2011 roku Fundacja Centrum Badania Opinii Społecznej ul. Żurawia 4a, Warszawa sekretariat@cbos.pl; info@cbos.pl (48 22)

3 Na tydzień przed wyborami do Sejmu i Senatu 1 dwie trzecie badanych (66%) deklaruje, że na pewno weźmie w nich udział, co piąty (20%) jeszcze nie wie, czy będzie w nich uczestniczyć, a jedynie co siódmy (14%) jednoznacznie odrzuca możliwość głosowania 2. Z doświadczenia jednak wiadomo, że z różnych względów przedwyborcze deklaracje dotyczące uczestnictwa w wyborach zazwyczaj w dużym stopniu rozmijają się z rzeczywistymi zachowaniami. Przekonanie, że absencja wyborcza należy do zachowań nagannych społecznie, sprawia na przykład, że niektórzy respondenci w imię poprawności obywatelskiej zapewniają o swoim udziale w wyborach, mimo że tak naprawdę nie interesują się nimi i nie zamierzają w nich uczestniczyć. Jaki zatem odsetek uprawnionych do głosowania wybierze się do urn wyborczych 9 października? Doświadczenie ostatnich czterech głosowań pokazuje, że frekwencja deklarowana na tydzień przed wyborami jest zazwyczaj wyższa od faktycznej o około 18 punktów procentowych (+/-2%). Idąc tym tropem można przypuszczać, że w najbliższą niedzielę udział w wyborach weźmie około 47% uprawnionych do głosowania, podobnie jak w latach 1997 i Tabela 1 Czy zamierza Pan(i) wziąć udział w wyborach? Na pewno udział Nie wiem, czy udział Na pewno nie udziału Faktyczna frekwencja w wyborach w danym roku między deklaracjami a faktyczną frekwencją Wrzesień ,3 20,5 13,2 47,9 18,4 Wrzesień ,4 17,8 15,8 46,3 20,1 Wrzesień ,8 22,4 18,8 40,6 18,2 Październik ,8 13,6 15,6 53,9 16,9 Październik ,7 19,8 14,5?? 1 Badanie Aktualne problemy i wydarzenia (257) przeprowadzono w dniach 29 września 5 października 2011 roku na liczącej 1099 osób reprezentatywnej próbie losowej dorosłych mieszkańców Polski. 2 Zob. komunikat CBOS Preferencje partyjne przed wyborami, październik 2011 (oprac. K. Pankowski).

4 - 2 - Przewidywania te nie do końca jednak potwierdzają inne zestawienia liczbowe. Oprócz deklarowanej pewności udziału w wyborach ważnym elementem prognozowania frekwencji wyborczej jest samo zainteresowanie głosowaniem. Im więcej osób interesuje się wyborami, tym większa jest rzeczywista frekwencja wyborcza. Niezależnie jednak od terminu wyborów deklarowany poziom zainteresowania nimi na mniej więcej tydzień przed głosowaniem przewyższał o ponad 10 punktów procentowych faktyczną frekwencję (od około 11 punktów w latach 1997 i 2007 do 15 punktów w roku 2005). Mając to na uwadze można powiedzieć, że obecne deklaracje najbardziej przypominają te z 2005 roku, kiedy rzeczywista frekwencja wyniosła niespełna 41%. Tabela 2 Osoby zainteresowane wyborami do Sejmu i Senatu Faktyczna frekwencja w wyborach w danym roku Wrzesień ,9 11 Wrzesień ,3 12 Wrzesień ,6 15 Październik ,9 11 Październik ?? Znacznie bliższa rzeczywistej frekwencji jest, jak się okazuje, liczba osób zainteresowanych wyborami i jednocześnie deklarujących w nich udział. W tym przypadku, jak wynika z analiz, różnice między deklaracjami a rzeczywistymi zachowaniami były minimalne (od 2,8 punktu w roku 2001 do 4,3 w 2005). Przeciętna różnica na poziomie 3 punktów procentowych sugeruje zatem frekwencję w tegorocznych wyborach na poziomie około 41%. Tabela 3 Osoby zainteresowane wyborami do Sejmu i Senatu oraz pewne swojego w nich udziału Faktyczna frekwencja w wyborach w danym roku Wrzesień ,9 47,9 4,0 Wrzesień ,1 46,3 2,8 Wrzesień ,9 40,6 4,3 Październik ,9 53,9 3,0 Październik ,5??

5 - 3 - Można więc przypuszczać, że choć dwie trzecie badanych zapewnia o swoim udziale w głosowaniu, do urn wybierze się w najbliższą niedzielę prawdopodobnie jedynie nieco ponad 40% uprawnionych. Wydaje się zatem, że pod względem frekwencji wyborczej zbliżające się wybory będą przypominały raczej te z 2005 roku niż te sprzed czterech lat. Opracował Rafał BOGUSZEWSKI