PERSPEKTYWIE FINANSOWEJ UNII EUROPEJSKIEJ Zakopane, stycznia 2013 r.

Transkrypt

1 WARSZTATY PO WIĘCONE PROGRAMOWANIU POLITYKI SPÓJNO CI W PRZYSZ EJ PERSPEKTYWIE FINANSOWEJ UNII EUROPEJSKIEJ Zakopane, stycznia 2013 r.

2 NEGOCJACJE PAKIETU LEGISLACYJNEGO POLITYKI SPÓJNO CI

3 Szerszy kontekst negocjacji WRF ; wzmocnienie UGiW Specjalna Rada Europejska bez rozstrzygnięć; główny powód: brak porozumienia ws. strony dochodowej, zbyt wczesne i nietrafione prezenty w polityce spójności; kolejne propozycje kompromisowe szły jednak w dobrą dla PL stronę: np. podwyższenie poziomów zaliczek i współfinansowania Rada Europejska, brak konkretnych ustaleń co do różnych, nowych propozycji wzmocnienia UGiW; van Rompuy przedstawi szczegółowy plan wraz z harmonogramem na spotkanie RE w czerwcu 2013 r. Wśród propozycji van Rompuya (konkluzje) i Barroso ( tzw. Blueprint) znalazł się pomysł wzmocnienia koordynacji reform strukturalnych przez przygotowanie kontraktów między PCz a KE. W propozycji Barroso miałoby im towarzyszyć finansowanie ze specjalnego instrumentu konwergencji i konkurencyjności! Jaki wpływ na PS?

4 Szerszy kontekst negocjacji WRF ; wzmocnienie UGiW Rada Europejska, prawdopodobnie w lutym lub marcu prawdopodobne przyjęcie stanowiska Rady ws. WRF ; akceptacja PE miałaby miejsce ok. maja 2013 r. W chwili obecnej trwa testowanie różnych wariantów porozumienia Grupa płatników netto podzielona: DE, UK, SE, NL i DK spotykają się osobno i nie zapraszają FR, IT, AT, CZ, FI Priorytety PL: wysokość alokacji dla PS + rozwiązania wdrożeniowe: kwalifikowalność VAT, poziomy zaliczek i współfinansowania, warunkowość makroekonomiczna Decyzja polityczna w PE: jakiekolwiek ostateczne decyzje co do pakietów legislacyjnych dla polityk UE mogą zostać podjęte na posiedzeniu plenarnym dopiero po ostatecznej decyzji ws. WRF

5 Negocjacje pakietu legislacyjnego PS dokończenie negocjacji stanowiska Rady Częściowe podejście ogólne Rady dla 19 bloków negocjacyjnych, m.in.: programowanie strategiczne, koncentracja tematyczna, wskaźniki, Wspólne Ramy Strategiczne, zarządzanie i kontrola, zarządzanie finansowe Wciąż do dyskusji pozostaje: blok dot. delegacji uprawnień dla KE, przepisów przejściowych i końcowych, EUWT, motywów preambuły planowane przyjęcie stanowiska Rady na GAC, 4.02 PL aktywnym uczestnikiem dyskusji, czego wynikiem jest uwzględnienie wielu naszych postulatów

6 Negocjacje pakietu legislacyjnego PS Trilogi Od września br. trwa kolejny etap negocjacji tzw. trilog Rada U E (PREZ CY i PREZ IE) Komisja Europejska Parlament Europejski Dyskusje wg bloków do tej pory przyjęte zostało wspólne stanowisko do bloku programowanie strategiczne Celem PREZ IE jest zakończenie nieformalnych trilogów w marcu br. (decyzje tylko na COREPER, nie na GAC), tak aby umożliwić przyjęcie całego pakietu na poziomie politycznym w Radzie i PE do czerwca br. BARDZO AMBITNY CEL! PE trudnym i wymagającym partnerem, świadomym swoich kompetencji wynikających z Traktatu z Lizbony Cel PL: utrzymanie tekstu kompromisowego Rady jako wspólnego stanowiska RUE-PE-KE w jak największym stopniu, zwłaszcza w tych kilku blokach negocjacyjnych, gdzie udział PL w ich wypracowaniu był największy, np. duże projekty, projekty generujące dochód, koncentracja tematyczna, instrumenty finansowe

7 Negocjacje pakietu legislacyjnego PS akty delegowane i wykonawcze Wiele kwestii zostanie doprecyzowanych przez KE w ramach aktów delegowanych lub aktów wykonawczych (np. model programu operacyjnego, wdrażanie instrumentów finansowych, stawki ryczałtowe dla projektów generujących dochód, korekty netto kryteria oceny poważnych nieprawidłowości i ich główne typy, code of conduct): Akty wykonawcze czysto wykonawcze, techniczne kwestie odpowiadają na pytanie JAK?, komitet opiniujący (najprawdopodobniej następca COCOF), Akt delegowane uzupełnienie lub zmiana elementów nieistotnych (non-essential) rozporządzeń odpowiadają na pytanie CO?, konsultacje z grupą ekspertów, wciąż niejasne jak w praktyce proces będzie wyglądał, KE przygotowuje projekty aktów; większość z nich zostanie opublikowana raczej w II połowie roku kolejny element mający wpływ na rozpoczęcie wdrażania

8 Najważniejsze dla PL kwestie w trilogach do rozstrzygnięcia ring-fencing na EFS (KE za upolitycznieniem; Rada koncentracja na CT, PE - % do negocjacji) finansowanie krzyżowe Rada i PE za 10%; KE 5%; PL dąży do zmiany zapisów tak, aby 100% operacji można było finansować cross-financingiem podwyższenie ring-fencingu na CT 4 z 8/10 proponowanych przez Radę do 12/15 i 22 propozycja PE Mobilność miejska do CT 4 nadal dyskusje Podniesienie poziomu bezpieczeństwa energetycznego przez finansowanie sieci przesyłowych i dystrybucyjnych energii i gazu poparcie KE, PE do tej pory tylko za energią elektryczną, ale w raporcie MEP Leny Kolarskiej-Bobińskiej poparli również sieci gazowe Finansowanie również rewitalizacji linii kolejowych poparcie PE Delegacja zadań do aktorów miejskich w ramach 5% środków z EFRR PE dąży do zwiększenie zakresu delegacji

9 Wyniki trilogu ws. programowania strategicznego UMOWA PARTNERSTWA mechanizmy koordynacji: zostały wyłączone z zapisów dotyczących zintegrowanego podejścia terytorialnego i zaliczone do elementów zatwierdzanych przez KE; zdolności administracyjne: zamiast działań wzmacniających zdolności administracyjne, UP będzie zawierać ocenę czy takie działania są niezbędne, i jeśli tak to sumaryczne zostaną w niej przedstawione działania do podjęcia (element ten będzie przedmiotem decyzji zatwierdzającej KE); obciążenia administracyjne: dodano wymóg zawierania w UP indykatywnego harmonogramu dot. redukcji obciążeń administracyjnych beneficjenta (również ten element będzie przedmiotem decyzji zatwierdzającej KE); partnerstwo, które w ramach UP przyjmie formę zapisów dot. konsultacji z partnerami samorządowymi oraz społeczno-gospodarczymi wraz z ich listą; KE przedstawi dodatkowo kodeks dobrych praktyk tzw. Code of Conduct podejście terytorialne pozostanie w części nie podlegającej zatwierdzaniu przez KE; dodano wymóg zawarcia w UP zasad identyfikowania terytoriów, wg których będą realizowane zintegrowane działania na rzecz zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich; rozszerzono zakres grup docelowych działań terytorialnych (osoby dotknięte niepełnosprawnością także w PO, długotrwale bezrobotne oraz osoby młode poza rynkiem zatrudnienia, systemem edukacji i szkoleń / doskonalenia).

10 Wyniki trilogu ws. programowania strategicznego PROGRAM OPERACYJNY ą ączenie celów tematycznych i priorytetów inwestycyjnych w ramach osi priorytetowej: wykre lono limit 20 % wk adu UE, w zakresie którego takie ączenie mia o być mo liwe; zintegrowane dzia ania na rzecz zrównowa onego rozwoju obszarów miejskich: dodano wymóg podawania w PO indykatywnej wysoko ci rodków dedykowanych tym dzia aniom (zamiast listy miast); zakres grup docelowych dzia a terytorialnych: rozszerzony o osoby dotknięte niepe nosprawno cią; warunkowo ć ex ante: dodano wymóg zawierania w PO oceny stopnia spe nienia warunków ex ante.

11 Przygotowanie dokumentów strategicznych na nową perspektywę finansową - organizacja prac

12 Założenia Umowa Partnerstwa Umowy Partnerstwa Założenia Umowy Partnerstwa (ZUP) zostały przyjęte przez Radę Ministrów w dniu 15 stycznia 2013 r.

13 Organizacja dalszych prac Umowa Partnerstwa 1. Przyjęcie Założeń Umowy Partnerstwa przez rząd rozpoczyna kolejny etap prac nad przygotowaniem programów operacyjnych oraz Umową Partnerstwa. 2. W ramach Międzyresortowego Zespołu ds. Programowania Wdrażania rekomenduje się powołanie grup roboczych wspierających przygotowanie krajowych i regionalnych programów operacyjnych w oparciu o cele tematyczne. Zgodnie z ZUP, za przygotowanie programów operacyjnych odpowiedzialne są odpowiednio: Minister Rozwoju Regionalnego dla programów krajowych finansowanych z polityki spójności, Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi dla programów finansowanych ze Wspólnej Polityki Rolnej i Wspólnej Polityki Rybołówstwa zarządy województw dla programów regionalnych. Jednocześnie z przygotowywaniem programów toczyć się będą, koordynowane przez MRR prace nad przygotowaniem Umowy Partnerstwa, jak również nad zagadnieniami horyzontalnymi na potrzeby zarówno Umowy Partnerstwa, jaki programów operacyjnych. 3. Równolegle prowadzone będą prace dotyczące zagadnień horyzontalnych na potrzeby Umowy Partnerstwa.

14 Zadania grup roboczych Umowa Partnerstwa na poziomie MRR wypracowanie propozycji celów krajowego programu operacyjnego i propozycji kierunków interwencji realizowanych poprzez działania; dbanie o zapewnienie spójności celów i kierunków interwencji z celami tematycznymi i priorytetami inwestycyjnymi; omawianie i analizowanie propozycji celów i kierunków interwencji wynikających z efektów prac nad Umową Partnerstwa , negocjacji pakietu legislacyjnego na lata oraz uzgodnień Wspólnych Ram Finansowych; analizowanie propozycji, o których mowa w pkt. 1 pod kątem zachowania komplementarności i spójności z innymi krajowymi programami operacyjnymi, regionalnymi programami operacyjnymi i kierunkami interwencji w ramach II filara Wspólnej Polityki Rolnej i Wspólnej Polityki Rybołówstwa; wypracowywanie, omawianie, analizowanie i konsultowanie wspólnych dla właściwego krajowego programu operacyjnego lub celu tematycznego rozwiązań w zakresie zagadnień horyzontalnych, finansowych, instytucjonalnych i innych, opiniowanie, analizowanie i omawianie wniosków płynących z dokumentów związanych z przeprowadzeniem ewaluacji ex-ante i oceną oddziaływania na środowisko krajowego programu operacyjnego; monitorowanie postępów w wypełnianiu warunkowości ex-ante; udział w przeprowadzeniu konsultacji społecznych krajowego programu operacyjnego oraz analizowanie i omawianie płynących z konsultacji opinii i wniosków. Grupy powinny mieć charakter pomocniczy organu odpowiedzialnego za przygotowanie programów; koordynacja celów tematycznych.

15 Umowa Skład Partnerstwa grup roboczych Ze strony rządowej: Ministra Rozwoju Regionalnego jako pełniącego wiodącą rolę w programowaniu dokumentów strategicznych w ramach Polityki Spójności na lata ; Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi jako pełniącego wiodącą rolę w programowaniu II filara Wspólnej Polityki Rolnej i Wspólnej Polityki Rybołówstwa; właściwych ministrów, spośród wymienionych w Założeniach Umowy Partnerstwa; Ze strony samorządowej: Konwentu Marszałków Województw Zarządów Województw Zarządów Województw, których terytorium obejmuje krajowy program operacyjny wybranych jednostek samorządu terytorialnego, których terytorium obejmuje regionalny program operacyjny; ze strony partnerów społeczno gospodarczych: organizacje pozarządowe; środowisko akademicko-naukowego; organizacje pracowników i pracodawców; eksperci; inni.

16 Harmonogram prac Umowa Partnerstwa Termin Umowa Partnerska Programy operacyjne Zagadnienia horyzontalne Kontrakt terytorialny I 2013 II 2013 III 2013 IV 2013 V 2013 Opracowanie wstępnego projektu Umowy Partnerstwa w oparciu o konsultacje Założeń oraz realizacja działań związanych z przygotowaniem ewaluacji exante i oceny oddziaływania na środowisko Konsultacje społeczne Umowy Partnerstwa Przygotowanie koncepcji projektów programów operacyjnych oraz przeprowadzenie wstępnych dyskusji na temat ich kształtu Przygotowanie wstępnych projektów programów operacyjnych oraz realizacja działań związanych z przygotowaniem ewaluacji ex-ante i oceny oddziaływania na środowisko Dalsze prace nad rozwiązaniami horyzontalnymi przygotowanie i konsultacje części ogólnej kontraktu Przygotowanie mandatów negocjacyjnych: (1) rządu (2) samorządów wojewódzkich Nieformalne konsultacje mandatów Zatwierdzenie mandatów negocjacyjnych przez rząd i zarządy województw. Formalne negocjacje kontraktu terytorialnego VI 2013 VII 2013 Przedłożenie Umowy Partnerstwa z Komisją Europejską Negocjacje Umowy Partnerstwa z Komisją Europejską Konsultacje społeczne projektów programów operacyjnych Przygotowanie ostatecznej wersji programów operacyjnych uwzględniających negocjacje kontraktu terytorialnego Przyjęcie wstępnej wersji kontraktu terytorialnego nieuwzględniającej negocjacji Umowy Partnerstwa z Komisją Europejską VIII 2013 Przedłożenie projektów programów operacyjnych Radzie Ministrów. Zatwierdzenie projektów regionalnych programów operacyjnych przez Zarządy Województw IX 2013 Negocjacje programów operacyjnych z Komisją Europejską X 2013 XI 2013 XII 2013 Przyjęcie przez Komisję Europejską ostatecznej wersji programów operacyjnych Zatwierdzenie ostatecznej wersji kontraktu terytorialnego uwzględniających wyniki negocjacji UP i PO w tym regionalnych z KE

17 PROGRAMOWANIE WYMIARU TERYTORIALNEGO

18 Uwzględnianie wymiaru terytorialnego w Programach Operacyjnych Zgodnie z zapisami projektów rozporządzeń dotyczących funduszy WRS oraz zgodnie z zapisami założeń Umowy Partnerskiej tam gdzie jest to możliwe i zasadne zastosowanie wymiaru terytorialnego jest obowiązkowe dla wszystkich działań współfinansowanych przez instrumenty strukturalne, II filar WPR oraz Wspólną Politykę Rybacką. Oznacza to, że wszystkie programy operacyjne (zarówno krajowe jak i regionalne) muszą zawierać zapisy odnoszące się do wymiaru terytorialnego. Biorąc pod uwagę zapisy założeń UP każdy program operacyjny powinien zawierać odniesienie do następujących typów obszarów uznanych za obszary strategicznej interwencji państwa: 1. Polska Wschodnia, 2. Miasta wojewódzkie i ich obszary funkcjonalne, 3. Miasta i dzielnice miast wymagające rewitalizacji, 4. Obszary wiejskie, w szczególności o najniższym dostępie mieszkańców do dóbr i usług warunkujących możliwości rozwojowe, 5. Obszary przygraniczne. Zapisy Założeń UP wskazują, że obok powyższego katalogu OSI każdy program operacyjny powinien zawierać odniesienie do: obszarów wiejskich. obszarów miejskich.

19 Uwzględnianie wymiaru terytorialnego w Programach operacyjnych W trakcie negocjacji kontraktu terytorialnego należy dokonać ustaleń: a) czy dany program operacyjny może a jeśli tak to w jakim stopniu przyczyniać się do osiągania celów określonych dla OSI i odrębnie dla obszarów wiejskich i miejskich, b) kształtu działań dedykowanych lub wspomagających cele przewidziane dla danego obszaru terytorialnej interwencji, c) delimitacji bądź kryteriów wyznaczania obszarów OSI w przypadku: miast wojewódzkich i ich obszarów funkcjonalnych, miast i dzielnic wymagających rewitalizacji i obszarów wiejskich o najniższym dostępie do usług, d) wyodrębnienia przedsięwzięć kluczowych realizujących cele przewidziane dla powyższego katalogu OSI oraz obszarów wiejskich i miejskich. Na etapie przygotowania mandatu i negocjacji kontraktu mogą zostać zgłoszone inne obszary koncentracji działań w układzie przestrzennym. Powinny być one przedmiotem ustaleń kontaktu tylko w przypadku uznania ich za kluczowe dla osiągnięcia krajowych i ponadregionalnych celów w danym celu tematycznym (np. obszary peryferyjne o niskim dostępie do miast wojewódzkich) obszary o szczególnym lub obszarem wyodrębnionym geograficznie. (np. obszary górskie, obszary narażone na niebezpieczeństwo powodzi w skali dorzeczy).

20 Check-lista weryfikująca PO pod kątem realizacji celów na rzecz OSI państwa/terytorium: Czy i którego typu/typów OSI/terytorium dotyczy? Jeśli tak: Zasada zintegrowanego podejścia terytorialnego wg założeń systemu programowania PO w PL Czy wykazane zostały potencjały lub bariery dot. OSI/terytorium? (DIAGNOZA) Czy przewidywane wsparcie jest spójne i adekwatne do zidentyfikowanych potrzeb? (KIERUNKI INTERWENCJI) Czy i jakie rozwiązania instytucjonalne zapewniają odpowiednie terytorialne ukierunkowanie interwencji danego PO i spójność ze wsparciem w ramach innych PO, rozwiązaniami na poziomie krajowym? (SYSTEM INSTYTUCJONALNY) Czy wykazana została komplementarność wewnątrz PO oraz z innymi PO/RPO (MECHANIZMY KOMPLEMENTARNOŚCI)? Jakie mechanizmy/narzędzia/instrumenty zostały zastosowane dla zapewnienia terytorialnego ukierunkowania wsparcia danego PO (w tym zgodność z zasadami ZIT, RKSL)? (MECHANIZMY KOORDYNACJI)? Jaką wielkość środków przewiduje się na rzecz OSI/terytorium? (FINANSOWANIE) W jaki sposób monitorowana będzie sytuacja i efekty wdrażania programu na danym OSI/terytorium? (MONITOROWANIE)

21 WARIANT I: OSI, działania dla obszarów wiejskich lub miejskich stanowią wyodrębniona część Osi (na poziomie priorytetu inwestycyjnego bądź poddziałania) Oś priorytetowa Cel tematyczny Priorytet inwestycyjny (działanie) Poddziałanie Wymiar terytorialny Ośpriorytetowa 1 (tematyczna) (EFRR) CT 2 Działanie 1 (PI 2.A) Działanie 2 (PI 2.C) Poddziałanie 1 Poddziałanie2 ZIT Ośpriorytetowa 2 (tematyczna) (EFRR) CT 6 Działanie 1 (PI 6.A) OSI.Miasta i dzielnice miast wymagające rewitalizacji Działanie 2 (PI 6.D) Poddziałanie 1 Poddziałanie 2 OSI. Obszary przygraniczne Działanie 3 (PI 6.E) ZIT Ośpriorytetowa 3 (tematyczna) (EFS) CT 8 Działanie 1 (PI 8.A) Działanie 2 (PI 8.E) Poddziałanie 1 Poddziałanie 2 ZIT

22 WARIANT II: Program zawiera wyodrębnione osie priorytetowe o charakterze terytorialnym Oś priorytetowa Cel tematyczny Priorytet inwestycyjny (działanie) Poddziałanie Wymiar terytorialny Ośpriorytetowa 1 (terytorialna)(efrr) CT 2 Działanie 1 (PI 2.A) Działanie 2 (PI 2.C) Poddziałanie 1 Poddziałanie2 CT 6 Działanie 1 (PI 6.A) Działanie 2 (PI 6.D) Poddziałanie 1 Poddziałanie 2 ZIT CT 8 Działanie 3 (PI 6.E) Działanie 1 (PI 8.A) Działanie 2 (PI 8.E) Ośpriorytetowa 2 (terytorialna)(efrr) CT 4 Działanie 1 (PI 4.C) Działanie 2 (PI 4.E) horyzontalna Ośpriorytetowa 3 (tematyczna) (EFS) CT 8 Działanie 1 (PI 8.A) Działanie 2 (PI 8.E) Poddziałanie 1 horyzontalna poza ZIT horyzontalna poza ZIT Poddziałanie 2 horyzontalna

23 Podejście terytorialne wg komisyjnego projektu wzoru PO

24 Dziękuję za uwagę Ministerstwo Rozwoju Regionalnego ul. Wspólna 2/4