Pomoc psychologiczno-pedagogiczna w szkole podstawowej. Katarzyna Zakrzewska

Transkrypt

1 Pomoc psychologiczno-pedagogiczna w szkole podstawowej Katarzyna Zakrzewska

2 Podstawa prawna 1.Rozporządzenie MEN z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologicznopedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach. Weszło w życie z dniem 1 lutego 2011 r. Szkoły podstawowe obowiązuje od roku szkolnego 2012/2013, ale Zespół musi zostać powołany przez Dyrektora najpóźniej do 31 marca 2012 r., a do końca kwietnia 2012 muszą być zatwierdzone KIPU, PDW i IPET-y.

3 Podstawa prawna Ważne nie tylko terminy! Planując pomoc psychologicznopedagogiczną w szkole KIERUJMY SIĘ WIELKOŚCIĄ SZKOŁY I ILOŚCIĄ UCZNIÓW, KTÓRYCH MUSIMY OBJĄĆ POMOCĄ PSYCHOLOGICZNO- PEDAGOGICZNĄ. W praktyce w dużych szkołach wdrażanie zmian należy rozpocząć systematycznie od początku roku szkolnego 2011/2012, wykorzystując cały okres przejściowy.

4 Podstawa prawna- przepisy uzupełniające Rozporządzenie MEN z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w przedszkolach, szkołach i oddziałach ogólnodostępnych oraz integracyjnych. Obowiązuje od 1 września 2011 r. Szczegółowo opisuje opracowanie Karty, Planu/Programu pracy z uczniem oraz pracę Zespołu.

5 Podstawa prawna przepisy uzupełniające Rozporządzenie MEN z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie zasad działania publicznych poradni psychologicznopedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych. Weszło w życie 1 lutego 2011 roku.

6 Podstawa prawna-przepisy uzupełniające Rozporządzenie MEN z dnia 18 września 2008 r. w sprawie orzeczeń i opinii wydawanych przez zespoły orzekające działające w publicznych poradniach pedagogicznopsychologicznych Rozporządzenie MENiS z dnia 4 kwietnia 2005 r. w sprawie organizowania wczesnego wspomagania rozwoju dzieci. Podstawa programowa wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół Rozporządzenie MEN z dnia 23 grudnia 2008 roku : Podstawa programowa wychowania przedszkolnego załącznik nr 1 Podstawa programowa kształcenia ogólnego dla szkół podstawowychzałącznik nr 2

7 Podstawa prawna-przepisy uzupełniające Rozporządzenie MEN z dnia 17 listopada 2010 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych. Weszło w życie 1 września 2011 r.

8 Specyficzne a specjalne potrzeby edukacyjne Specyficzne DOTYCZĄ M.IN. SZKÓŁ OGÓLNODOSTĘPNYCH Dzieci i młodzież ze specyficznymi trudnościami: z zaburzeniami zachowania (np. hiperkinetyczne, odżywiania), ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się (dysleksja, dysgrafia, dysortografia, dyskalkulia), uczniowie z zaburzeniami komunikacji językowej, chorzy przewlekle, ale także uczniowie uzdolnieni Dzieci takie posiadają orzeczenie o potrzebie nauczania indywidualnego lub opinię PPP. Specjalne DOTYCZĄ M.IN. SZKÓŁ SPECJALNYCH Dzieci i młodzież ze specjalnymi trudnościami: z niedostosowaniem społecznym; z niepełnosprawnością ruchową, w tym z afazją; z niepełnosprawnością intelektualną; autyzmem, w tym z zespołem Aspergera; z niepełnosprawnościami sprzężonymi; niesłyszący/ słabosłyszący i niewidomi/ słabowidzący. Dzieci takie posiadają orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego.

9 W szkole jest miejsce dla każdego ucznia Szkoła dla ucznia z problemami jest dla niego atrakcyjna na jego warunkach. Gdzie popełniamy błąd? Skupiamy się na słabych stronach, a powinniśmy spierać się o ucznia, dostrzegać jego mocne strony i na nich bazować w pracy z nim. KAŻDY UCZEŃ JEST W CZYMŚ DOBRY

10 Pomoc psychologiczno-pedagogiczna W przypadku uczniów polega na: Rozpoznawaniu i zaspokajaniu indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych ucznia Rozpoznawaniu indywidualnych możliwości psychofizycznych ucznia Rozpoznawaniu zainteresowań i uzdolnień W przypadku rodziców i nauczycieli polega na: wspieraniu ich w rozwiązywaniu problemów wychowawczych i dydaktycznych oraz rozwijaniu ich umiejętności wychowawczych w celu zwiększania efektywności pomocy psychologiczno-pedagogicznej udzielanej uczniom. Za jej udzielanie odpowiadają wszyscy pracownicy pedagogiczni szkoły (nauczyciele, wychowawcy, specjaliści) Za organizację odpowiada Dyrektor szkoły

11 Formy pomocy psychologiczno-pedagogicznej w przedszkolu i w szkole Klasy terapeutyczne Zajęcia rozwijające uzdolnienia (dla uczniów szczególnie uzdolnionych z wykorzystaniem aktywnych metod pracy, LICZBA UCZESTNIKÓW DO 8) Zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze (dla uczniów z trudnościami w uczeniu się, LICZBA UCZESTNIKÓW, DO 8) Zajęcia specjalistyczne; korekcyjno-kompensacyjne (dla uczniów ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się, z zaburzeniami i odchyleniami rozwojowymi, LICZBA UCZESTNIKÓW DO 5), logopedyczne (dla uczniów z zaburzeniami mowy i komunikacji językowej LICZBA UCZESTNIKÓW DO 4), socjoterapeutyczne (dla uczniów z dysfunkcjami i zaburzeniami funkcjonowania społecznego, LICZBA UCZESTNIKÓW DO 10) lub inne o charakterze terapeutycznym (np. psychoterapia, LICZBA UCZESTNIKÓW OD 1 DO 10) Porady, konsultacje

12 Zadania Dyrektora szkoły podstawowej w kontekście organizowania i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej 1. Tworzy Zespół (tu: Wychowawczy) zajmujący się planowaniem, koordynowaniem i ewaluacją pomocy psychologiczno-pedagogicznej w szkole. 2. Wyznacza osobę koordynującą organizowanie i udzielanie pomocy psychologiczno-pedagogicznej w szkole, w tym pracę Zespołu. 3. Wyznacza termin spotkania Zespołu na wniosek rodzica, ucznia, nauczyciela, wychowawcy lub specjalisty. 4. Zaprasza na spotkanie Zespołu specjalistów z zewnątrz, o których udział wnioskują rodzice, nauczyciele lub uczeń. 5. Zawiadamia rodziców o terminie spotkania Zespołu (pisemnie). 6. Zapoznaje się z zapisami w Karcie Indywidualnych Potrzeb Ucznia (KIPU), Planie Działań Wspierających (PDW) lub Indywidualnym Programie Edukacyjno - Terapeutycznym (IPET).

13 Zadania Dyrektora szkoły podstawowej w kontekście organizowania i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej 7. Ustala i wpisuje do KIPU, PDW lub IPET-u formy, sposoby, okres udzielania pomocy oraz wymiar godzin na podstawie zaleceń Zespołu ( w praktyce Zespół planuje i opisuje Dyrektor opiniuje). UWAGA! Wymiar godzin zajęć ( z wyjątkiem klas terapeutycznych) Dyrektor ustala z uwzględnieniem godzin do dyspozycji dyrektora na podstawie art.42 ust.2 pkt. 2 KN. 8. Informuje rodzica o ustalonych formach, sposobach i zakresie pracy z uczniem. 9. Monitoruje i ocenia efektywność prowadzonych działań na mocy uprawnień wynikających z nadzoru pedagogicznego. 10. Za zgodą rodzica (!) przekazuje oryginał karty do przedszkola/szkoły/placówki, do której dziecko zostało przyjęte. Kopia pozostaje w szkole. 11. Współpracuje z rodzicami uczniów, poradniami specjalistycznymi, placówkami doskonalenia nauczycieli, innymi przedszkolami, szkołami, organizacjami pozarządowymi, instytucjami działającymi na rzecz dziecka i rodziny oraz z organem prowadzącym.

14 Refleksja o pomocy psychologiczno-pedagogicznej

15 Zadania nauczyciela szkoły podstawowej w kontekście organizowania i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej 1.Prowadzi obserwację pedagogiczną (w przedszkolu diagnoza przedszkolna) 2. Prowadzi obserwacje, pomiary pedagogiczne w celu określenia ryzyka wystąpienia specyficznych trudności w uczeniu się (klasy I- III SP), trudności w zachowaniu się (klasy I-VI SP) oraz rozpoznawania uzdolnień (klasy I-VI SP) 3.Współpracuje z rodzicami uczniów, innymi nauczycielami i specjalistami. 4. Udziela informacji o rozpoznanych możliwościach i potrzebach ucznia dla potrzeb rodziców/ucznia/wychowawcy klasy/specjalistów/dyrektora szkoły/zespołu w ramach organizowania i udzielania ppp w szkole. 5. Uczestniczy w pracach Zespołu (tu: Wychowawczego).

16 Zadania nauczyciela szkoły podstawowej w kontekście organizowania i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej 6. Dostosowuje wymagania edukacyjne do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych ucznia posiadającego: Orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego oraz IPET (KIPU nie zakłada się dla ucznia posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego) Orzeczenie o potrzebie indywidualnego nauczania oraz KIPU i PDW Opinię poradni o specyficznych trudnościach w uczeniu się oraz KIPU i PDW Nieposiadającego opinii poradni, ale objętego pomocą psychologiczno - pedagogiczną w szkole oraz KIPU i PDW 7. Realizuje ustalenia zawarte w PDW lub IPET, ocenia efektywność swoich działań i wprowadza niezbędne zmiany po konsultacji z Zespołem.

17 Nauczyciel dokonujący diagnozy przedszkolnej Również określa potrzeby rozwojowe dziecka, w tym zauważone predyspozycje, zainteresowania, uzdolnienia. Odnosi się do podjętych działań służących rozwijaniu jego potencjału i zaspokajaniu potrzeb. Uczestniczy w pracach Zespołu do spraw wczesnego wspomagania rozwoju dziecka (o ile wymagana jest stymulacja społeczna i psychoruchowa )

18 Pomoc psychologiczno-pedagogiczna w przedszkolu Informacja o stanie przygotowań dziecka do podjęcia nauki w szkole podstawowej powinna odnosić się do wymagań określonych w podstawie programowej w następujących obszarach: Umiejętności społeczne i odporność emocjonalna Umiejętności matematyczne i gotowość do nauki czytania i pisania Sprawność motoryczna i koordynacja wzrokoworuchowa Samodzielność, w tym wykonywanie czynności samoobsługowych

19 Zadania Zespołu (tu: Wychowawczego) 1. Zespół powołuje Dyrektor szkoły do 31 marca 2012 roku. Dyrektor wyznacza koordynatora Zespołu, który zwołuje spotkania Zespołu, po uprzednim poinformowaniu Dyrektora. 1. W spotkaniach Zespołu mogą uczestniczyć rodzice ucznia, specjaliści z poradni lub inni wskazani przez rodzica, dyrektora, nauczyciela lub specjalistów pracujących w szkole. 2. Zespół planuje i udziela pomocy psychologiczno-pedagogicznej w szkole, także dla uczniów zdolnych. 3. Zespół kieruje się potrzebami szkoły i jej uczniów w SWOIM STYLU. 4. Opracowuje i prowadzi KIPU: określa zakres, zalecenia, formy, metody i sposoby udzielania pomocy uczniowi, rodzicowi i nauczycielom, które ustala i zatwierdza Dyrektor szkoły. Uwzględnia przy tym zalecenia PPP. (Zalecenia PPP nie mają charakteru obligatoryjnego, są tylko pomocą!)

20 Zadania Zespołu (tu: Wychowawczego) 6. Zespół określa zakres współpracy z PPP, ze specjalistami i instytucjami. 7. Opracowuje PDW lub IPET. 8. Spotyka się w miarę potrzeb (wskazanie MEN: przynajmniej 2 razy w semestrze). 9. Dokonuje oceny efektywności pomocy psychologiczno-pedagogicznej, w tym efektywności realizowanych zajęć przed upływem ich zakończenia. 11. Dokonuje oceny efektywności udzielanej pomocy psychologiczno-pedagogicznej w danym roku szkolnym przed opracowaniem arkusza organizacji szkoły na kolejny rok szkolny. 12.Dokonuje okresowej wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania ucznia, posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego. 13.Podejmuje działania mediacyjne i interwencyjne w sytuacjach kryzysowych. 14.Dostosowuje warunki przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów zewnętrznych do rozpoznanych potrzeb i możliwości ucznia.

21 Model pracy z uczniem o specjalnych potrzebach edukacyjnych dla ucznia z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego

22 Model pracy z uczniem o specjalnych potrzebach edukacyjnych dla ucznia z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego Analiza orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego Wielospecjalistyczna ocena funkcjonowania ucznia Opracowanie IPET-u Organizacja zajęć specjalistycznych dla ucznia Badanie efektywności i ocena podjętych działań

23 Model pracy z uczniem o specjalnych potrzebach edukacyjnych dla ucznia z orzeczeniem o potrzebie nauczania indywidualnego lub obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego Analiza orzeczenia lub opinii z PPP Rozpoznanie indywidualnych potrzeb i możliwości ucznia Założenie KIPU Opracowanie PDW Badanie efektywności i ocena podjętych działań

24 Model pracy z uczniem o specyficznych potrzebach edukacyjnych dla ucznia z opinią PPP o dysleksji Analiza opinii z PPP Rozpoznanie indywidualnych potrzeb i możliwości ucznia Założenie KIPU Opracowanie PDW Badanie efektywności i ocena podjętych działań

25 Model pracy z uczniem zdolnym Rozpoznanie indywidualnych potrzeb i możliwości ucznia Analiza opinii/orzeczenia z PPP lub jej/jego uzyskanie w odniesieniu do rozpoznanych potrzeb Założenie KIPU Opracowanie PDW Badanie efektywności i ocena podjętych działań

26 Bariery wynikające z udzielania pomocy psychologicznopedagogicznej na nowych zasadach 1.Przekazywanie dokumentów uczniów przez rodziców, szkoły i placówki 2.Ograniczenia wynikające z kompetencji nauczycieli do rozpoznawania potrzeb i trudności uczniów 3. Tworzenie nadmiernej dokumentacji 4.Organizacja pracy Zespołu (duża szkoła i mała szkoła) 5. Zaangażowanie do pracy wszystkich nauczycieli 6. Współpraca z rodzicami 7. Problemy z określeniem godzin i terminów udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej, zwłaszcza, że przy orzeczeniu planuje się pracę na cały etap kształcenia (min. 3 lata), o ile orzeczenie nie stanowi inaczej.

27 Korzyści z udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej na nowych zasadach Pozyskiwanie rodziców do współpracy Autonomia szkoły- sposób organizowania ppp jest naszą sprawą-możemy to robić po swojemu Dowolność w tworzeniu dokumentacji Współpraca nauczycieli, wsparcie zespołu Każdy uczeń jest zdiagnozowany i otrzymuje wsparcie Zwiększenie szansy na sukces każdego ucznia Zapobieganie niepowodzeniom szkolnym Dostrzeżenie potrzeb uczniów zdolnych

28 Ucząc się zmieniasz sposób myślenia Michael Fullan