SUKCESJA APOSTOLSKA BISKUPÓW ŁÓDZKICH

HTML
DOWNLOAD

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "SUKCESJA APOSTOLSKA BISKUPÓW ŁÓDZKICH"

Łucja Lis
7 lat temu
Przeglądów:

1 Łódzkie Studia Teologiczne , KS. MIECZYSŁAW RÓŻAŃSKI Łódź SUKCESJA APOSTOLSKA BISKUPÓW ŁÓDZKICH Sukcesją apostolską nazywana jest ciągłość w przekazywaniu władzy, jaką Kościół otrzymał od Jezusa Chrystusa. Stanowi ona gwarancję jego apostolskości zarówno w sprawach doktrynalnych, jak i stałości władzy w Kościele. Konieczność takiej ciągłości wynika pośrednio z tekstów Pisma Świętego Nowego Testamentu, w których Chrystus zlecił Piotrowi i innym Apostołom misje głoszenia Jego Ewangelii aż do skończenia świata 1. Już u początków chrześcijaństwa sukcesja apostolska stała się przedmiotem refleksji teologicznej w związku z panującymi od II w. herezjami, przeciwko którym Kościół zmuszony był bronić swojej niezmiennej wiary i sakramentalnej posługi. Z tą ostatnią związane jest m.in. otrzymanie pełni kapłaństwa i przynależność do kolegium biskupiego. Aby nie było żadnych wątpliwości, że biskupi mają swoje święcenia od Apostołów i są one ważne już na pierwszym soborze powszechnym w Nicei (325) w kanonie 4 zapisano, że Jest rzeczą szczególnie ważną, aby biskup był konsekrowany przez wszystkich biskupów prowincji. Jeśliby to wymaganie napotkało na trudności [...] niech zbierze się w jednym miejscu przynajmniej trzech biskupów, zaopatrzonych w pisemne zezwolenie nieobecnych, i wówczas dokona konsekracji 2. Z tego zapisu wytworzyła się w Kościele tradycja trzech konsekratorów nowego biskupa. Jest ona wyrazem pewności, że nowy biskup przynależy go miejscowego episkopatu i jego święcenia są pewne. Problematyką związaną z sukcesją apostolską biskupów zajmuje się episkopologia nowa dziedzina nauk pomocniczych historii Kościoła, która powstała około 1930 r. Zajmuje się ona zbieraniem i systematyzowaniem informacji biograficznych o biskupach, w tym o ich konsekracji. Pierwsze prace na ten temat opublikowali o. Albet Perbal OMI i o. Gabriel Tissot OSB 3. 1 T. Gogolewski, Sukcesja apostolska, w: Katolicyzm od A do Z, red. Z. Pawlak, Łódź 1989, s Dokumenty Soborów Powszechnych, t. 1, Kraków 2002, s H. J. Kaczmarski, Sukcesja apostolska papieży od XVI wieku do czasów najnowszych, Saeculum Christianum 6 (1999) nr 1, s. 229.

2 170 MIECZYSŁAW RÓŻAŃSKI W badaniach dotyczących sukcesji apostolskiej episkopolodzy dotarli do XV i XVI w. Powodem niemożności dotarcia do czasów apostolskich jest brak dokumentów dotyczących głównego konsekratora. Ten niedobór nie oznacza braku pewności w nieprzerwanej sukcesji apostolskiej, która znana była od początków jeszcze za czasów św. Augustyna. Już w II w. św. Ireneusz uważał, że potwierdzeniem apostolskości sukcesji biskupiej jest jej związek z biskupami Rzymu, którzy znajdują się w łańcuchu konsekratorów. Obecnie udało się określić kilka linii sukcesyjnych, które nie są ze sobą powiązane: 1) julijska lub roveriańska zapoczątkowana w 1471 r. przez papieża Juliusza II (Guiliano della Rovere), 2) rebibiańska zapoczątkowana w 1541 r. przez kardynała Scipiona Rebibę, 3) polska zapoczątkowana w 1552 r. przez arcybiskupa Jakuba Uchańskiego, 4) Gesualda zapoczątkowana w 1561 r. przez kardynała Alfonso Gesualdo, 5) portugalsko-chińsko-francuska zapoczątkowana w 1667 r. przez Francesco Ravizzę, 6) Indii Południowych zapoczątkowana w 1744 r. przez Pedro Martineza de Arizala, 7) salzburska zapoczątkowana w 1777 r. przez Dionisiusa von Rosta, 8) misjonarzy paryskich zapoczątkowana przez François de Boveta. Oprócz tych linii, które dotyczą Kościoła łacińskiego, wyodrębniono także 6 linii sukcesji biskupich, które dotyczą kościoła Wschodniego 4. Biskupi Kościoła łódzkiego przynależą do dwóch linii sukcesyjnych. Większość z nich znajduje się w linii polskiej, zwanej także rodziną polską. Stało się tak z uwagi na ich głównego konsekratora. Przynależą do niej biskupi ordynariusze: Wincenty Zaremba Tymieniecki (konsekrowany w katedrze łódzkiej 29 czerwca 1921 r. przez kard. Aleksandra Kakowskiego), Włodzimierz Bronisław Jasiński (konsekrowany 5 października 1930 r. w katedrze łódzkiej przez kard. Aleksandra Kakowskiego), Michał Klepacz (konsekrowany 13 kwietnia 1947 r. w kościele farnym w Białymstoku przez kard. Augusta Hlonda), i biskupi pomocniczy: Kazimierz Tomczak (konsekrowany przez kard. Aleksandra Kakowskiego, 3 kwietnia 1927 r. w archikatedrze warszawskiej), Jan Fondaliński (konsekrowany 8 września 1957 r. w katedrze łódzkiej przez biskupa Michała Klepacza), Jan Wawrzyniec Kulik (konsekrowany przez kard. Stefana Wyszyńskiego, 4 października 1957 r. w katedrze łódzkiej), 4 Tamże, s. 230.

3 SUKCESJA APOSTOLSKA BISKUPÓW ŁÓDZKICH 171 Bohdan Bejze (konsekrowany w katedrze łódzkiej przez kard. Stefana Wyszyńskiego, 1 września 1963 r.), Adam Lepa (konsekrowany w katedrze łódzkiej przez kard. Józefa Glempa, 2 stycznia 1988 r.). Polska linia sukcesyjna sięga XVI w. Wywodzi się ona od arcybiskupa Jakuba Uchańskiego, konsekrowanego w 1551 lub 1552 r. Niestety nie udało się ustalić, kto był jego głównym konsekratorem. Miała ona do XX w. raczej lokalny charakter, obejmowała bowiem biskupów polskich. W tym wieku linia ta stała się powszechniejsza za przyczyną jedynego w niej papieża Piusa XI (Achillesa Ratti), który będąc nuncjuszem apostolskim w Polsce, otrzymał święcenia biskupie w archikatedrze warszawskiej z rąk ówczesnego arcybiskupa metropolity warszawskiego Aleksandra Kakowskiego w 1920 r. Druga linia sukcesyjna reprezentowana w episkopacie łódzkim, to linia Rebiby. Do niej należy trzech biskupów. Biskupi ordynariusze: Józef Rozwadowski (konsekrowany w bazylice na Jasnej Górze 24 listopada 1968 r. przez kard. Karola Wojtyłę), Władysław Ziółek (konsekrowany w katedrze łódzkiej 4 maja 1980 r. przez biskupa Józefa Rozwadowskiego), biskup pomocniczy: Ireneusz Pękalski (konsekrowany w archikatedrze łódzkiej 8 stycznia 2000 r. przez arcybiskupa Władysława Ziółka). Ta linia sukcesyjna bierze swoje korzenie od kard. Scipione Rebiby, którzy przyjął sakrę biskupią w 1541 r. Był najpierw biskupem tytularnym Amyclé, a później ordynariuszem diecezji Motula, z której po 6 latach został arcybiskupem metropolitą w Pizie. W 1555 r. został kreowany przez Pawła IV kardynałem. W 1574 r. został kardynałem biskupem podrzymskiej diecezji Sabina. Zmarł w 1577 r. Pierwszym Polakiem, który znalazł się w tej linii był pracujący w dyplomacji watykańskiej Mieczysław Ledóchowski, który przyjął sakrę z rąk biskupa Camilio di Pietro 3 listopada 1861 r. w Rzymie. W 1866 r. otrzymał on prowizję papieską na stolicę metropolitalną w Gnieźnie i Poznaniu. Za jego przyczyną linia ta znalazła się na ziemiach polskich. W Kościele łódzkim natomiast zaistniała poprzez konsekrację Józefa Rozwadowskiego w 1968 r. na Jasnej Górze przez ówczesnego metropolitę krakowskiego Karola Wojtyłę. Poniżej przedstawimy linie sukcesyjne biskupów Kościoła łódzkiego.

4 172 MIECZYSŁAW RÓŻAŃSKI Linia sukcesyjna Rebiby Podana data dotyczy daty konsekracji i jej miejsca, a w nawiasie lata życia, w przypadku papieży lata pontyfikatu. Scipione Rebiba 1541 Prospero Lambertini (Benedykt XIV) ( ) 1724 Józef Bilczewski 20 I 1901 Lwów ( ) Guilio Santorio 1566 Girolamo Bernerio 1586 Galeazzo Sanvitale 1604 Loudovico Ludovisi 1621 Carlo Rezzonico (Klemens XIII) ( ) 1743 Henri Stuard of York 1758 Annibale della Genga (Leon XII) ( ) 1794 Bolesław Twardowski 12 IX 1919 Lwów ( ) Eugeniusz Baziak 5 XI 1933 Lwów ( ) Karol Wojtyła (Jan Paweł II) 28 IX 1958 Kraków ur Luigi Caetani 1622 Chiarissmo Falconieri Mellini 1826 Józef Rozwadowski 24 XI 1968 Jasna Góra ( ) Uldarico Carpegna 1630 Camilio di Pietro 1839 Władysław Ziółek 9 V 1980 Łódź ur Paluzzo Altieri (Palluzi degli Albertoni 1666 Vinzenzo Maria Orsini (Benedykt XIII) ( ) 1675 Mieczysław Ledóchowski 3 XI 1861 Rzym ( ) Jan Puzyna 25 III 1886 Rzym ( ) Ireneusz Pękalski 8 I 2000 Łódź ur. 1950

5 Linia sukcesyjna polska SUKCESJA APOSTOLSKA BISKUPÓW ŁÓDZKICH 173 Jakub Uchański 1551 lub 1552 ( ) Stanisław Karnkowski 1568 ( ) Wawrzyniec Gembicki 1601 ( ) Jan Wężyk 1620 ( ) Piotr Gembicki 1637 ( ) Jan Gembicki 1653 (? 1657) Bonawentura Madaliński 1672 ( ) Jan Małachowski 1676 ( ) Stanisław Szembek 1690 ( ) Felicjan Konstantyn Szaniawski 1707 ( ) Andrzej Stanisław Załuski 1724 ( ) Adam Ignacy Komorowski 1749 ( ) Władysław Aleksander Łubieński 1758 ( ) Andrzej Stanisław Młodziejowski 1767 ( ) Kazimierz Kasper Cieciszowski 1775 ( ) Franciszek Mackiewicz 1817 ( ) Michał Piwnicki 1828 ( ) Ignacy Ludwik Pawłowski 1829 ( )

6 174 MIECZYSŁAW RÓŻAŃSKI Kazimierz Dmochowski 1840 ( ) Wacław Żyliński 1848 ( ) Aleksander Kazimierz Bereśniewicz 1859 ( ) Aleksander Kazimierz Bereśniewicz 1859 ( ) Szymon Marcin Kozłowski 1883 ( ) Mieczysław Leonard Pallulon 22 V 1883 Petersburg ( ) Bolesław Hieronim Kłopotowski 21 XI 1897 Petersburg ( ) Jerzy Józef Szembek 30 VI 1901 Petersburg ( ) Stanisław Zdzitowiecki 23 XI 1902 Petersburg ( ) Aleksander Kakowski 22 VI 1913 Petersburg ( ) Wincenty Tymieniecki 29 VI 1921 Łódź ( ) Kazimierz Tomczak 3 IV 1927 Warszawa ( ) Włodzimierz Jasiński 5 X 1930 Łódź ( )

7 SUKCESJA APOSTOLSKA BISKUPÓW ŁÓDZKICH 175 August Hlond 3 I 1926 Katowice ( ) Michał Klepacz 13 IV 1947 Białystok ( ) Jan Fondaliński 8 IX 1957 Łódź ( ) Stefan Wyszyński 12 V 1946 Jasna Góra ( ) Jan Wawrzyniec Kulik 4 X 1959 Łódź ( ) Józef Glemp 21 IV 1979 Gniezno ur Bohdan Bejze 1 IX 1963 Łódź ur Adam Lepa 2 I 1988 Łódź ur Bibliografia Archidiecezja Łódzka. Informator 2001, Łódź B. Kumor, Z sukcesji święceń biskupich papieża Jana Pawła II, Zeszyty Naukowe KUL, R. (1979) nr 1 3, s P. Nitecki, Biskupi Kościoła w Polsce. Słownik biograficzny, Warszawa Z. Szuba, Biskupi polscy XX wieku, Życie Katolickie R. (1983) nr 5 6, s H. J. Kaczmarski, Sukcesja apostolska papieży od XVI wieku do czasów najnowszych, Saeculum Christianum 6 (1999) nr 1, s

Podobne dokumenty

List od Kard. Stanisława Dziwisza

List od Kard. Stanisława Dziwisza 209-0-24 List od Kard. Stanisława Dziwisza List od Kard. Dziwisza Metropolity Krakowskiego. Stanisław Dziwisz (ur. 27 kwietnia 939 w Rabie Wyżnej) polski biskup rzymskokatolicki,