POWIATOWA STRATEGIA ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH na lata

Transkrypt

1 Złącznik do uchwły nr XI/82/07 Rdy Powitu w Pułtusku Z dni 30 pździernik 2007r. POWIATOWA STRATEGIA ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH n lt PUŁTUSK 2007 SPIS TREŚCI 1

2 WSTĘP... 3 I CHARAKTERYSTYKA SPOŁECZNA POWIATU PUŁTUSKIEGO Służb zdrowi Oświt Kultur Bezpieczeństwo publiczne Pomoc społeczn II DIAGNOZA PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH W POWIECIE PUŁTUSKIM Aktywność zwodow i bezrobocie Alkoholizm Przestępczość Ubóstwo Wykluczenie społeczne Niepełnosprwność...18 III MOCNE STRONY POMOCY SPOŁECZNEJ Rynek prcy Pomoc środowiskow i stcjonrn Opiek nd dzieckiem i rodziną Specjlistyczne pordnictwo Niepełnosprwność rehbilitcj społeczn rehbilitcj zwodow Powitowy Zespół do Sprw Orzekni o Niepełnosprwności Orgnizcje pozrządowe...32 IV SŁABE STRONY POOCY SPOŁECZNEJ Ośrodki Interwencji Kryzysowej Dził Opieki Nd Dzieckiem Dził Pomocy Osobom Niepełnosprwnym...33 V WIZJA I CELE STRATEGII...35 VI GŁÓWNE OBSZARY PROBLEMOWE STRATEGI Bezrobocie i jego skutki Zbezpieczenie potrzeb socjlnych poprzez stworzenie sprwnego systemu świdczeń opieki społecznej Mrginlizcj grup społecznych - Uzleżnieni i ptologi Kryzys funkcjonowni rodziny: dzieci i młodzież, osoby niepełnosprwne i osoby strsze Współprc z orgnizcjmi pozrządowymi

3 WSTĘP Zgodnie z ustwą z 29 listopd 1990 r. o pomocy społecznej do zdń z zkresu pomocy społecznej relizownych przez powit nleży m.in. oprcownie powitowej strtegii rozwiązywni problemów społecznych. Powitowe Centrum Pomocy Rodzinie jko reliztor zdń powitu w zkresie pomocy społecznej podjęło pierwszy etp dziłń w kierunku relizcji w/w zdni. Zdignozowne zostło środowisko loklne pod kątem funkcjonujących n terenie powitu pułtuskiego instytucji, plcówek i orgnizcji pozrządowych dziłjących w zkresie pomocy społecznej. Strtegi m chrkter przedsięwzięci długoflowego i będzie stnowił podstwę dl dlszej dziłlności powitowych jednostek orgnizcyjnych orz instytucji sektor rządowego i orgnizcji pozrządowych dziłjących w powiecie pułtuskim. Dokument zwier opis rozpoznnej sytucji społecznej powitu, problemy społeczne, opis instytucji publicznych wspomgjących rodziny. Oprcownie opier sie n mteriłch sttystycznych. Uwzględni njwżniejsze problemy społeczne w powiecie, systemtyzuje potrzeby w zkresie pomocy społecznej i rynku prcy, wyzncz cele strtegiczne orz progrmy do relizcji w perspektywie do 2017 roku. Głównym celem strtegii jest dokonnie wstępnej dignozy i ustlenie priorytetów dziłni. Złożeni strtegii wychodzą nprzeciw potrzebom społecznym, le jej relizcj zleżn jest od współprcy i zngżowni wszystkich jednostek dziłjących n rzecz mieszkńców powitu. Ideą, któr przyświecił oprcowniu niniejszej strtegii jest stworzenie rozwiązń umożliwijących dziłnie osłonowe zpobiegjące izolcji i mrginlizcji tm, gdzie jest to konieczne. Świdomość istniejących w powiecie pułtuskim problemów społecznych stnowi motywcję do konstruowni rozwiązń nowtorskich i niekonwencjonlnych, djących sznsę n podniesienie efektywności oddziływń. Aby istniejące i pojwijące się nowe problemy społeczne miły sznsę n ich rozwiąznie niezbędne jest oprcowywnie i przedstwinie Rdzie Powitu wykzu potrzeb powitu w zkresie pomocy społecznej w oprciu o oprcowywne wcześniej dokumenty: - Loklny System Opieki nd Rodzin i Dzieckiem - Powitowy Progrm dziłń n Rzecz Osób Niepełnosprwnych 3

4 Identyfikcji głównych obszrów w sferze rozwiązywni problemów społecznych dokonno Metodą Plnowni Strtegicznego. Wyłoniono 5 obszrów problemowych: 1. Mrginlizcj grup społecznych uzleżnieni i ptologie. 2. Bezpieczeństwo socjlne system świdczeń. 3. Bezrobocie i jego skutki. 4. Rodzin: kryzys, ptologie, dzieci i młodzież, osoby niepełnosprwne i osoby strsze. 5. Współprc z orgnizcjmi pozrządowymi. Mmy ndzieję, że przedstwion strtegi przybliży problemy pomocy społecznej, jej złożeni wyjdą nprzeciw potrzebom społecznym. Złożeni strtegii wyznczją pewne kierunki dziłń, le nie stnowią zmkniętego dokumentu, pozwljąc tym smym n wprowdzenie zmin i dostosownie tych zpisów do pojwijących się problemów społecznych w nszym powiecie. 4

5 I. CHARAKTERYSTYKA SPOŁECZNA POWIATU PUŁTUSKIEGO Powit pułtuski położony jest w północno-wschodniej części województw mzowieckiego. Jest jednym ze 38 powitów ziemskich, njwiększego województw mzowieckiego, jednym z 308 powitów ziemskich w Polsce, n ogólną liczbę powitów w Polsce ( ziemskich i grodzkich). Powierzchni cłkowit powitu wynosi 828,8 km 2. W skłd powitu wchodzi misto Pułtusk o powierzchni 23,0 km 2 orz 7 gmin wiejskich: Pułtusk 110,5 km 2 Pokrzywnic 121,3 km 2 Obryte 139,7 km 2 Ztory 121,1 km 2 Gzy 104,4 km 2 Świercze 93,4 km 2 Winnic 115,1 km 2 Powit pułtuski zmieszkuje ludności, gęstość zludnieni wynosi 61,61 osób/km 2 ( dne GUS z r. ). W strukturze ludności wg płci zzncz się nieznczn przewg kobiet. Tbel nr 1. Liczb ludności w powiecie Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni ogółe m misto wieś osób % osób % osób % , 7 52, 6 49, , , Źródło: dne GUS n dzień 30 czerwc 2005) 50,4 5

6 Tbel nr 2. Liczb mieszkńców powitu z podziłem n gminy. Gmin Ogółem % Kobiety % Mężczyźni % Pułtusk Gzy Obryte Pokrzywnic Świercze Winnic Ztory POWIAT , , , , , , , , , , , , , , , ,4 Źródło: Urząd Sttystyczny w Ciechnowie ( dne n dzień 30 czerwc 2005) Dominującą grupę wiekową w powiecie stnowią osoby w wieku produkcyjnym. Widoczny stje się postępujący proces strzeni się ludności nszego powitu. W porównniu z ltmi poprzednimi zuwżyć możn, że liczb osób w wieku przedprodukcyjnym zmniejsz się. Wzrst udził ludności w wieku produkcyjnym, skoncentrowny w strszych grupch wiekowych. 1. Służb zdrowi N terenie powitu pułtuskiego dziłją nstępujące plcówki relizujące zdni z zkresu opieki zdrowotnej: 1. Przychodni Rejonow SPZOZ w Pułtusku, 2. Ośrodek Zdrowi w Pokrzywnicy, 3. Ośrodek Zdrowi w Przewodowie, 4. Ośrodek Zdrowi w Szyszkch, 5. Ośrodek Zdrowi w Obrytem, 6

7 6. NZOZ ZDROWIE w Pokrzywnicy, 7. Zespól Lekrzy Specjlistów MEDYK w Pułtusku, 8. NZOZ Stcj Opieki Centrum Pielęgnirstw Rodzinnego Crits Diecezji Płockiej, 9. Centrum Medyczne GAJDA-MED w Pułtusku, 10. Zespół Lekrzy Rodzinnych VITA-MED. w Świerczch, 11. Zespół Lekrz Rodzinnego AGMED w Winnicy, 12. NZOZ DAR-MED. w Winnicy, 13. NZOZ EDMED w Ztorch, 14. Zespół Przychodni Specjlistycznych AL.-MED s.c. w Pułtusku, 15. NZOZ PINUS w Pniewie, 16. NZOZ BETANIA w Dzierżeninie. 17. Szpitl Miejsko-Powitowy w Pułtusku z oddziłmi: * wewnętrznym - 60 łóżek * peditryczny - 18 łóżek * chirurgiczny - 33 łóżek * ginekologiczno położniczy 29 łóżek N terenie powitu funkcjonuje 16 ptek. 2. Oświt W powiecie pułtuskim funkcjonują nstępujące plcówki oświtowe: 27 publicznych szkół podstwowych, w których uczy się uczniów 1 niepubliczn szkoł podstwow, w której uczy się 45 uczniów, 11 publicznych gimnzjów, w których uczy się uczniów, 1 niepubliczne gimnzjum, w których uczy się 13 uczniów, Szkoły pondgimnzjlne: Lice Ogólnoksztłcące - publiczne - 1, w których uczy się 680 uczniów, - niepubliczne - 1, w których uczy się 101 uczniów, Zespól Szkół Zwodowych im. J. Ruszkowskiego - I Liceum Profilowne, w których uczy się 454 uczniów, - Technikum Nr 1, w których uczy się 84 uczniów, - ZSZ Nr 1, w których uczy się 63 uczniów, 7

8 - Uzupełnijące LO dl Dorosłych, w których uczy się 209 uczniów, Zespół Szkół im. B. Prus - II Liceum Profilowne, w których uczy się 129 uczniów, - Technikum Nr 2, w których uczy się 294 uczniów, - ZSZ Nr 2, w których uczy się 179 uczniów, Zespól Szkół Rolniczych im. I.Dziubińskiej w Golądkowie, - Liceum Ogólnoksztłcące, w których uczy się 32 uczniów, - Liceum Profilowne, w którym uczy się 45 uczniów, - Technikum, w którym uczy się 18 uczniów, - Zsdnicz Szkoł Zwodow, w której uczy się 18 uczniów, Specjlny Ośrodek Szkolno Wychowwczy w Pułtusku, w którym funkcjonuje: - Publiczn Szkoł Podstwow Specjln, w których uczy się 43 uczniów niepełnosprwnych, - Publiczne Gimnzjum, w których uczy się 28 uczniów niepełnosprwnych, - Publiczn Zsdnicz Szkoł Zwodow Specjln, w których uczy się 13 uczniów niepełnosprwnych, Szkoły Wyższe Akdemi Humnistyczn im. A.Gieysztor w Pułtusku. 3. Kultur N terenie powitu rozpowszechniniem kultury zjmują się nstępujące instytucje: 1. Miejskie Centrum Kultury i Sztuki w Pułtusku, w którego strukturch funkcjonuje Kino Nrew 2. Pułtusk Bibliotek Publiczn im. J. Lelewel w Pułtusku filie 3. Muzeum Regionlne w Pułtusku, 4. Archiwum Pństwowe m. st. Wrszwy, 5. Pństwow szkoł Muzyczn I o w Pułtusku, 6. Szkoł Muzyczn YAMAHA, 7. Gminne Biblioteki wrz z filimi 10 sztuk. 8

9 Do stłego klendrz imprez kulturlnych powit wpisł: Obchody Dni Smorządu Obchody Święt Ludowego Dni Strżk Dzień Edukcji Nrodowej Olimpidy Specjlne Festiwl Piosenki Szntowej Kbretowe Obryckie Spotkni Artystyczne Finły Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy 4. Bezpieczeństwo publiczne N terenie powitu pułtuskiego funkcjonuje Komend Powitow Policji. Posterunki policji funkcjonujące n terench gmin są podległe Komendntowi Powitowemu Policji. Z nlizy dnych wynik, iż wskźnik wykrywlności przestępstw ogółem wynosi 61,3% w tym: kryminlnych 45,7%, gospodrczych 92%. W powiecie funkcjonuje 61 jednostek strży pożrnej orz 7 jednostek OSP w Krjowym Systemie Rtownictw Gśniczego. Powit pułtuski relizuje nstępujące progrmy n rzecz poprwy bezpieczeństw mieszkńców: 1. Progrm zpobiegni przestępczości orz ochrony bezpieczeństw obywteli zjwiskiem porządku publicznego n lt Progrm Bezpieczny Powit Pułtuski n lt W rmch w/w progrmów podjęte zostły dziłni z powitowymi służbmi,inspekcjmi strży pożrnych orz instytucjmi n rzecz poprwy poprwy bezpieczeństw publicznego w powiecie. Dziłni te poległy m.in. n finnsowym wsprciu finnsowni w/w instytucji. Zkupione zostły wozy bojowe dl strży pożrnej orz smochody opercyjne. Wspólnym przedsięwzięciem smorządu powitowego orz służb i strży jest tkże poprw bezpieczeństw nd wodą, dzięki uruchomieniu wspólnych ptroli Społecznej Strży Rybckiej ( SSR )z Pństwową Strżą Rybcką i Komendą Powitową Policji w Pułtusku. Strżcy SSR prowdzą wspólne ptrole wodne, podczs których rozprowdzją broszury dotyczące zsd bezpiecznego zchowni sie nd wodą. 9

10 N wypdek wystąpieni wrii technicznych, ktstrof nturlnych lub dziłń terrorystycznych funkcjonuje Powitowy Zespół Regowni Kryzysowego PZRK) orz Powitowe centrum Zrządzni Kryzysowego prcujące w systemie cłodobowym n bzie Stnowisk Kierowni Komendy Powitowej PSP. 5. Pomoc społeczn N poziomie gmin i mist zdni z zkresu pomocy społecznej relizują Miejski i Gminne Ośrodki Pomocy Społecznej. Większość podejmownych przez nie zdń opier się n rozpoznniu potrzeb środowisk loklnego. Prcownicy socjlni potrfią wskzć miejsc szczególnie trudne społecznie, rodziny ze skumulownym problemem ptologii i wykluczeni,,opisć mechnizmy ich zchowń. Jednkże możliwości relnej pomocy nie są duże. Brk środków finnsowych, le również i współdziłni z innymi instytucjmi dziłjącymi w tych środowiskch, sprwi, iż w prktyce brdzo trudne jest pokonnie kręgu ubóstw. Z tego powodu szczególnie wżnym postultem jest to by dążyć do poprwy współdziłni G, M z -mi, włdzmi smorządowymi i orgnizcjmi pozrządowymi. Pomoc społeczn jest instytucją powołną do wspierni osób ubogich i zgrożonych ubóstwem orz wykluczeniem społecznym. Funkcjonuje w oprciu o ustwę o pomocy społecznej, któr m.in. Wskzuje n nstępujące okoliczności, poz niskimi dochodmi, które powinny być brne pod uwgę przy udzielniu świdczeń: sieroctwo bezdomność bezrobocie niepełnosprwność długotrwł lub ciężk chorob przemoc w rodzinie potrzeb ochrony mcierzyństw lub wielodzietność bezrdność w sprwch opiekuńczo-wychowwczych i prowdzeni gospodrstw domowego, zwłszcz w rodzinch niepełnych i wielodzietnych brk umiejętności w przystosowniu do życi młodzieży opuszczjącej plcówki opiekuńczo-wychowwcze trudności w integrcji osób, które otrzymły sttus uchodźcy trudności w przystosowniu do życi po zwolnieniu z zkłdu krnego 10

11 lkoholizm lub nrkomnię wystąpienie zdrzeni losowego i sytucji kryzysowej klęsk żywiołow lub ekologiczn N poziomie powitu zdni z zkresu pomocy społecznej zrówno włsne jk i z zkresu dministrcji rządowej relizuje Powitowe Centrum Pomocy Rodzinie z siedzibą w Pułtusku, ul. 3 Mj 20. Obecnie relizuje Loklny System Opieki nd Rodziną i Dzieckiem n lt przyjęty Uchwłą Rdy Powitu Nr XXXIV/258/06 z 28 kwietni 2006 r. Od 2000 r. przy funkcjonuje Powitowy Zespół do Sprw Orzekni o Niepełnosprwności. II. DIAGNOZA PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH W POWIECIE PUŁTUSKIM 1. Aktywność zwodow i bezrobocie 11

12 Istotnym problemem powitu pułtuskiego jest wysoki poziom bezroboci. Zjwisko to dotyk szerokie kręgi społeczne. Strty i skutki społeczne, które są trudne do oszcowni. Pojwi się n niepokojąc skle degrdcj dużych grup społecznych i to nie tylko bezrobotnych, le tkże ich rodzin. Brk prcy, przejście n zsiłek, z kolei jego utrt i osttecznie korzystnie z pomocy społecznej prowdzi do ubóstw ze wszystkimi tego konsekwencjmi. Brk ztrudnieni negtywnie wpływ nie tylko n ekonomiczną kondycję rodzin, le tkże n pozmterilne kwestie życi rodzinnego. Przymusowe pozostwnie bez prcy orz niemożność znlezieni ponownego ztrudnieni powoli i systemtycznie pozbwiją człowiek poczuci włsnej. Bezrobocie powoduje tkże zminę sytucji społecznej i emocjonlnej cłej rodziny, zrówno dorosłych jk i dzieci. częstym zjwiskiem jest izolcj społeczn ogrniczone zostją kontkty interpersonlne wszystkich członków rodziny bezrobotnego zrówno ze znjomymi jk i dlsz rodzin. Bezrobocie wpływ tkże n ukłd stosunków wewnątrz rodzinnych, przy czym okzuje się, że bezrobocie mężczyzn m zncznie brdziej negtywne skutki dl rodziny niż bezrobocie kobiet. bezrobotny mężczyzn doświdcz silnej frustrcji, obniżeni swojej pozycji w rodzinie, utrty utorytetu, które to doznni powodują bezrdność, ptię, sięgnie po lkohol. Według dnych z Powitowego Urzędu Prcy n koniec III kwrtłu 2006 r. stop bezroboci wyniosł 21,2 % 12

13 Tbel nr 3 Stn bezroboci w powiecie w ltch / lt 2004 w tym 2005 w tym 2006 w tym Wyszczególnienie kobiety kobiety kobiety Bezrobotni ogółem Bezrobotni z prwem do zsiłku Bezrobotni z wyksztłceniem: - wyższym -policelnym i średnim zwodowym -średnim ogólnoksztłcącym -zsdniczym zwodowym -gimnzjlne i poniżej Tbel nr 4 Liczb bezrobotnych w poszczególnych gminch n koniec 2006 r. Gmin Ogółem w tym kobiety Pułtusk Gzy Obryte Pokrzywnic Świercze Winnic Ztory OGÓŁEM Tbel nr 5 Bezrobocie niepełnosprwnych Rok Bezrobotni w tym kobiety niepełnosprwni N stopę bezroboci w powiecie pułtuskim znczący wpływ m bezrobocie n wsi, gdzie dodtkowo występuje bezrobocie ukryte. Wg szcunków ¼ ludności wsi zliczon jest do sfery ubóstw. 13

14 2. Alkoholizm Niepokojącym zjwiskiem pojwijącym się w środowisku loklnym jest problem obniżni się wieku osób sięgjących po lkohol i nrkotyki. Alkoholizm i nrkomni są zjwiskiem, które dotyk brdzo wielu mieszkńców nszego powitu w różnym wieku, niezleżnie od miejsc zmieszkni, płci i wyksztłceni. Ndużywnie lkoholu jest przyczyną powstwni innych problemów zdrowotnych, mterilnych i wychowwczych. Powoduje zburzenie relcji między członkmi rodziny. Często byw przyczyn gresji, przemocy orz stosowni niewłściwych metod wychowwczych wobec dzieci. Problem lkoholowy zostł potwierdzony przez kżdą z nszych gmin i stnowi zgrożenie dl społeczeństw. N terenie powitu pułtuskiego dził Komisj do Sprw Rozwiązywni Problemów Alkoholowych, któr relizuje zdni w oprciu o krjowy progrm profilktyki rozwiązywni problemów lkoholowych. Komisj Rozwiązywni Problemów Alkoholowych pomg osobom uzleżnionym od lkoholu poprzez: prowdzenie z nimi rozmów interwencyjnych, których efektem może być leczenie odwykowe, kierownie wniosków do sądu rejonowego o zstosowniu obowiązku podjęci leczeni w systemie zmkniętym. Pomoc opier się tkże n szeroko rozuminej pomocy profilktycznej w formie: ) prowdzeni dl dzieci i młodzieży profilktycznej dziłlności edukcyjnej, b) zwiększeni dostępności rehbilitcyjnej i terpeutycznej, c) wspomgni dziłlności instytucji, stowrzyszeń i osób fizycznych, służącej rozwiązywniu problemów lkoholowych. d) udzielni pomocy psychospołecznej i prwnej, w szczególności ochrony przed przemocą w rodzinie. Od styczni 2001 r. funkcjonuje w powiecie pułtuskim Pordni Terpii Uzleżnieni od Alkoholu i Współuzleżnieni. Pcjentmi pordni są osoby uzleżnione od lkoholu i członkowie ich rodzin, czyli współuzleżnieni. Formy pomocy: - pordy specjlistyczne, ) dignostyczne b) terpeutyczne - sesje psychoterpii grupowej 14

15 ) dl osób uzleżnionych b) dl osób współuzleżnionych Pordy specjlistyczne polegją n indywidulnym kontkcie pcjent z terpeutą, omwiniu problemów konkretnej osoby i relizcji wyznczonych zdń. Istnieje tkże możliwość konsultcji z psychitrą lub psychologiem. Sesje grupowe to spotkni osób mjących ten sm problem, których celem jest wymin i nliz doświdczeń orz edukcj z zkresu problemtyki uzleżnień. Progrm terpii dl osób uzleżnionych skłd się z udziłu w grupie wstępnej o chrkterze edukcyjnym, nstępnie relizcji osobistych progrmów terpii przygotownych przez terpeutę dl kżdego pcjent. N koniec 2006 r. z pomocy Pordni skorzystło 148 osób uzleżnionych orz 127 osób współuzleżnionych. Terminem nrkomni określ się stn uzleżnieni od środków odurzjących. Pojęcie to m szerokie znczenie i obejmuje nie tylko nłogowe używnie nrkotyków,le tkże stosownie wszelkich środków wywołujących euforię odurzjącą. Nwykowe odurznie sie nrkotykmi stje sie zjwiskiem msowym i groźnym dl zdrowi i życi ( ndużywnie silnych środków nrkotycznych prowdzi do śmierci, smobójstw n skutek przyjmowni różnych substncji ) i dl mieni społeczeństw ( rozboje, rbunki, krdzieże popełnine w celu zdobyci pieniędzy n zspokojenie głodu nrkotycznego ). 3. Przestępczość W powiecie pułtuskim funkcjonuje jeden Sąd Rejonowy, który rozptruje sprwy mieszkńców powitu. Tbel nr 8 Ilość nieletnich sprwców czynów krlnych wg ktegorii wiekowych ktegori rok rok rok 2006 wiekow do 13 lt od 13 do 17 lt Źródło: Komend Powitow Policji w Pułtusku Powżnym problemem dotykjącym rodziny w powiecie pułtuskim jest przemoc w rodzinie. Do policji zgłszją się przede wszystkim kobiety, ofiry przemocy 15

16 orz dzieci, doznjące przemocy fizycznej, psychicznej i seksulnej ze strony rodziców lub njbliższych. Tbel nr 9 Ofiry przemocy wg sttystyk Komendy Powitowej Policji w Pułtusku. Rok Kobiety Mężczyźni Dzieci do 13 roku Od 13 do 18 Ogółem życi roku życi Źródło: Komend Powitow Policji w Pułtusku 4. Ubóstwo Definiując problem ubóstw nleży pmiętć o obowiązującym w Polsce rozróżnieniu minimum egzystencji i minimum socjlnego. Zdniem bdczy zjmujących sie problemtyką biedy, minimum egzystencji wyzncz dolną grnicę ubóstw, poniżej której zgrożon jest egzystencj człowiek, lini minimum socjlnego górną grnicę ubóstw, poniżej której nstępuje deprywcj potrzeb społecznych człowiek i nrst zgrożenie ubóstwem. Trdycyjnie skl ubóstw zwiększ się wrz ze wzrostem wielkości rodzin. Wśród rodzin wielodzietnych wychowujących troje lub więcej dzieci zgrożenie ubóstwem większe niż w rodzinch z jednym czy dwójk dzieci. W rezultcie dzieci i młodzież są tą grupą, któr njczęściej doświdcz ubóstw. Według dnych szcunkowych w powiecie pułtuskim 23% dzieci do lt 15 orz 21% młodzieży ( lt ) żyje w biedzie. Ubóstwo zmusz służby socjlne do prowdzeni intensywnej prcy socjlnej mjącej n celu ksztłtownie u klientów pomocy społecznej odpowiedzilności z swój los i umiejętności przystosowni sie do istniejącej rzeczywistości. Ubóstwo w konsekwencji prowdzi do zjwisk wykluczeni społecznego, które poleg n podejmowniu zwyczjowej i społecznie kceptownej drogi życiowej lub też wypdniu z niej. 5. Wykluczenie społeczne 16

17 Zjwisko wykluczeni społecznego jest trudno zdefiniowć. Mmy tu bowiem odczynieni z kilkom nkłdjącymi się wymirmi mrginlizcji. Wykluczenie społeczne, które njprościej ujmując poleg n niepodejmowniu zwyczjowej i społecznie kceptownej drogi życiowej lub wypdniu z niej, dotyczy osób, rodzin lub grup ludności, które: * żyją w niekorzystnych wrunkch ekonomicznych ( ubóstwo mterilne ) * zostją dotknięte niekorzystnymi procesmi społecznymi, wynikjącymi z msowych i dynmicznych zmin rozwojowych np. dezindustrilizcji, kryzysów, gwłtownego updku brnż czy regionów * nie zostły wyposżone w kpitł życiowy umożliwijący im normlną pozycję społeczną, odpowiedni poziom kwlifikcji, wejście n rynek prcy lub złożenie rodziny, co dodtkowo utrudni dostosowywnie się do zmienijących się wrunków społecznych i ekonomicznych * nie posidją dostępu do odpowiednich instytucji pozwljących n wyposżenie w kpitł życiowy, jego rozwój i pomnżnie, co m miejsce w wyniku niedorozwoju tych instytucji spowodownego brkiem priorytetów, brkiem środków, nisk efektywnością funkcjonowni * doświdczją przejwów dyskrymincji, zrówno wskutek niedorozwoju włściwego ustwodwstw, jk i kulturowych uprzedzeń orz stereotypów * posidją cechy utrudnijące im korzystnie z powszechnych zsobów społecznych ze względu n zistnienie: niesprwności, uzleżnieni, długotrwłej choroby lbo innych cech indywidulnych * są przedmiotem niszczącego dziłni innych osób np. przemocy, szntżu, indoktryncji Grupy zgrożone wykluczeniem społecznym i wykluczone dzieci i młodzież ze środowisk zniedbnych, w tym wypdjące z systemu szkolnego osoby długotrwle bezrobotne dzieci wychowujące się poz rodziną kobiety smotnie wychowujące dzieci ofiry ptologii życi rodzinnego niepełnosprwni osoby chore psychicznie 17

18 bezdomni osoby opuszczjące zkłdy krne 6. Niepełnosprwność Według Nrodowego Spisu Powszechnego populcj osób niepełnosprwnych w powiecie pułtuskim stnowi 11% ogółu ludności powitu i wynosi około Nieco częściej ogrniczenie sprwności dotyczy kobiet. Ntomist dzieci niepełnosprwnych do 16 roku życi jest 850. Zdecydown większość osób niepełnosprwnych - w skli 84% - utrzymuje się głównie ze świdczeń społecznych: rent, emerytur i zsiłków. Jedynie dl 8% tej populcji główne źródło utrzymni stnowi prc, zś kolejne 8% pozostje n utrzymniu innych osób, nie posidjąc włsnych środków n przeżycie. Kwlifikcje osób niepełnosprwnych są zdecydownie niższe niż przeciętnego mieszkńc powitu orz niedekwtne do potrzeb prcodwców. Możn stwierdzić, iż osoby niepełnosprwne w wieku ktywności zwodowej ponoszą dziś konsekwencje systemu ksztłceni, który wbrew pozorom, nie mił n celu przygotownie ich do zwodowego życi; osoby niepełnosprwne bowiem miły pozostwć pod opieką pństw. Dltego terz osoby te potrzebują umożliwieni im przekwlifikowni się i zdobyci specjlistycznych umiejętności, zgodnie z ich predyspozycjmi, stnem zdrowi orz potrzebmi rynku prcy. Integrcj społeczn osób niepełnosprwnych przez prcę stnowi w powiecie pułtuskim brdzo wymgjące i trudne do relizcji wyzwnie. Istnieje wiele czynników wpływjących niekorzystnie n ztrudninie osób niepełnosprwnych. Po stronie podżowej są to: poz reltywnie niskimi kwlifikcjmi osób niepełnosprwnych słbe motywcje i liczne briery instytucjonlno-infrstrukturlne, po stronie popytu n prce: niechęć prcodwców i w konsekwencji znczny koszt ich motywowni orz ogólnie trudny rynek prcy, chrkteryzujący się słbą dynmiką tworzeni miejsc prcy. Integrcj osób niepełnosprwnych wymg nie zncznie szerszego wsprci. Szczególnie mocno dotyczy to przypdków głębokiej i trwłej niesprwności. W pokonywniu trudności wiążących sie z niepełnosprwnością orgnizmu, wpływjących n możliwość i jkość pełnieni ról społecznych, dostępnych innym ludziom w normlnym procesie życi społecznego, potrzebne jest wsprcie polegjące n: 18

19 umożliwieniu zdobyci kompetencji społecznych orz sprwności funkcjonlnych, niezbędnych do uczestnictw w życiu społecznym w zleżności od rodzju i stopni niepełnosprwności i rehbilitcj, kursy, szkoleni, sprzęt uzyskniu indywidulnej pomocy ( usługi systent ) dl osób cłkowicie lub częściowo niezdolnych do smodzielnej egzystencji w czynnościch i sytucjch, które z powodu specyficznych deficytów byłyby niemożliwe. III. MOCNE STRONY POMOCY SPOŁECZNEJ Wprowdzony od początku styczni 1999 r. trójstopniowy podził terytorilny pństw orz towrzysząc mu reform smorządow w rmch, której zostły utworzone powity, spowodowły określenie ich zdń publicznych o chrkterze pondgminnym i to między innymi w zkresie: - pomocy społecznej - polityki prorodzinnej - wspierni osób niepełnosprwnych. Pojwił się ztem potrzeb powołni n szczeblu powitu specjlistycznej jednostki orgnizcyjnej, któr relizowłby te zdni. Jej konkretyzcj i rozwinięcie nstąpiło w znowelizownej ustwie o pomocy społecznej. I tk ustw o zminie niektórych przepisów określjących kompetencje orgnów dministrcji publicznej wprowdził do ustwy o pomocy społecznej przepis stnowiący, iż Zdni powitu z zkresu pomocy społecznej (włsne i z zkresu dministrcji rządowej ) wykonywne są przez centr pomocy społecznej, jednostki orgnizcyjne wchodzące w skłd powitowej dministrcji zespolonej. W powiecie pułtuskim Powitowe Centrum Pomocy Rodzinie zostło powołne Uchwłą Rdy Powitu Nr IV/13/98 z 29 grudni 1998 r. Jednostk relizuje zdni w oprciu o : - ustwę o pomocy społecznej z dni 29 listopd 1990 r. (Dz. U. Nr 64, poz. 414 z późn. zm.) 19

20 - ustwę o rehbilitcji zwodowej i społecznej orz ztrudniniu osób niepełnosprwnych z dni 27 sierpni 1997 r. (Dz. U. Nr 123, poz. 776 z późn. zm.) - ustwy z dni 19 sierpni 1994 r. o ochronie zdrowi psychicznego (Dz. U. Nr 111, poz. 535 z późn. zm.) Ustw o pomocy społecznej przyjmuje, iż drestem dziłń pomocy społecznej jest rodzin jko cłość. Pomoc społeczn m nie tylko wspierć tę rodzinę, le tkże regowć n nowe sytucje, w których się znlzł. Pomoc m trzy podstwowe cele: 1) zspkjnie niezbędnych potrzeb życiowych osób i rodzin, orz umożliwienie im bytowni w wrunkch odpowidjących godności człowiek, 2) doprowdzenie w mrę możliwości do życiowego usmodzielnieni się osób i rodzin orz ich integrcji ze środowiskiem, 3) zpobiegni powstniu trudnych sytucji życiowych. 1. Rynek prcy Powit pułtuski z ndrzędny cel uznł ktywizcję zwodową osób bezrobotnych. Jedn z przyczyn spdku bezroboci, jki obserwujemy n przełomie lt jest niewątpliwie relizcj różnych form wsprci dl osób bezrobotnych poprzez udzielnie pomocy bezrobotnym, tkże prcodwcom w pozyskiwniu prcy przez pośrednictwo prcy i pordnictwo zwodowe. Smorząd powitu pułtuskiego pozyskuje dodtkowo środki n ktywizcję osób bezrobotnych. Od czsu gdy jesteśmy członkiem Unii Europejskiej, dysponując środkmi Funduszu Prcy, Powitowy Urząd Prcy korzyst z dodtkowych funduszy n ktywizcję osób bezrobotnych, pochodzących z Europejskiego Funduszu Społecznego. Dzięki temu wsprciu relizowne są projekty mjące n celu zmniejszenie bezroboci, ułtwienie osobom bezrobotnym złożeni włsnej firmy czy tez skuteczne poszukiwnie ztrudnieni. Aktywizcj osób bezrobotnych w powiecie pułtuskim przejwi się zwiększeniem szns n oferowne przez Powitowy Urząd Prcy ktywnymi formmi ztrudnieni tj: prce interwencyjne, roboty publiczne, stże, wyposżenie i doposżenie stnowisk prcy, przygotownie zwodowe, szkolenie orz jednorzowe środki n podjęcie dziłlności gospodrczej. W ltch osoby bezrobotne korzystły z nstępujących progrmów: 20

21 - Pierwsz Prc - Mzowsze Pułtusk Mzowsze Powit Pułtuski ośrodkiem rosnącej jkości życi mieszkńców; ruchu turystycznego i społecznego - Powit Pułtuski miejscem przyjznej dministrcji i czystego środowisk nturlnego - Powit Pułtuski obszrem rozwoju przedsiębiorczości orz sprwnej i profesjonlnej dministrcji smorządowej - Młodzież Europejski Strt, Pułtusk Kompleksowy progrm ktywizcyjny zwlczni długoflowego bezroboci Pułtusk Młodzi Europejczycy, Pułtusk Młodzi Europejczycy, Pułtusk 2005 BIS - Pierwszeństwo Prcy nd bezrobociem, Pułtusk Zwodowy Debiut Młodzieży, Pułtusk EUROSZANSA n prcę, Pułtusk Pomoc środowiskow i stcjonrn Pomoc środowiskow relizown jest przez ośrodki pomocy społecznej. N terenie powitu pułtuskiego funkcjonuje 7 ośrodków (w kżdej gminie) relizujących zdni włsne orz zdni zlecone. Celem pomocy społecznej jest zspkjnie niezbędnych potrzeb życiowych osób i rodzin orz umożliwienie im bytowni w wrunkch odpowidjącym godności człowiek. Prc w ośrodkch pomocy społecznej ukierunkown jest w szczególności n: 1) pomoc finnsową, 2) pomoc rzeczową, 3) usługi niemterilne świdczone osobom strszym, niepełnosprwnym, którym przysługują usługi opiekuńcze w zkresie: pielęgncji, złtwini sprw w urzędch, robieni zkupów orz usługi specjlistyczne w zleżności od schorzeni, 21

22 4) prcę socjlną skierowną n pomoc osobom i rodzinom we wzmcniniu lub odzyskiwniu zdolności do prwidłowego funkcjonowni w społeczeństwie. Prc socjln prowdzon przez ośrodki pomocy społecznej zmierz do tego, by wzmocnić u podopiecznych poczucie odpowiedzilności z swój byt i swojej rodziny i nie pogłębić zleżności od pomocy społecznej. Jednk sukces w tej dziedzinie zleżny jest przede wszystkim od usuwni strukturlnych przyczyn ubóstw orz stwrznie sznsy n niezleżność finnsową klientów pomocy społecznej przez zwiększnie liczby miejsc prcy. Ntomist obowiązkiem klient przy udzielniu pomocy jest współudził w rozwiązniu swojej trudnej sytucji życiowej. Zmusz to osoby wymgjące wsprci do zminy postwy, n ogół biernej i roszczeniowej n postwę ktywną w rozwiązniu włsnych problemów. Ogromną pomoc w relizcji zdń z zkresu pomocy społecznej świdczy Klub Wolontriusz dziłjący przy Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Pułtusku, który skupi studentów, młodzież licelną i gimnzjlną, emerytownych nuczycieli, księży. Wszystkie te osoby świdczą dobrowolną, bezpłtną pomoc dzieciom, osobom strszym, smotnym i niepełnosprwnym. W strukturch Miejskiego Ośrodk Pomocy Społecznej funkcjonują nstępujące instytucje pomocowe: Ośrodek Wsprci Środowiskowego, który obejmuje swoją dziłlnością osoby smotne, w podeszłym wieku i niepełnosprwne potrzebujące wsprci. W Ośrodku świdczone są usługi usprwnijące do funkcjonowni w społeczeństwie, nwiązywnie kontktów międzyludzkich, uczestnictwo w orgnizownych progrmch kulturlnych. Noclegowni - czynn cłodobowo. Wyposżon w trzy miejsc dl mężczyzn. Zpewni bezdomnym schronienie i gorący posiłek. Pomoc środowiskow w powiecie pułtuskim ukierunkown jest również n pomoc dzieciom. W powiecie przy Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej dziłją dwie świetlice środowiskowe: -dl dzieci młodszych Słonecznikow Brć, -dl dzieci strszych Słoneczny Zułek, 22

23 Świetlic środowiskow jest plcówką, któr relizuje nstępujące funkcje: opiekuńczą, profilktyczną, reedukcyjną, kompenscyjną, stymulując, pordnicz i informcyjną. Celem świetlicy jest orgnizownie opieki i pomocy mterilnej rodzinom dysfunkcyjnym, wielodzietnym, mjącym szczególne trudności finnsowe. Pondto świetlice zjmują się orgnizcją czsu wolnego. Umożliwiją dzieciom rozwijnie zinteresowń i uzdolnień. Zspkjją w ten sposób wżną potrzebę zbwy i rozrywki. Stwrzją tez wrunki do prwidłowego procesu uspołecznieni dzieci i młodzieży, począwszy od umiejętności kontktów ż do ktywnego udziłu w życiu społeczności loklnej. Świetlic tworzy obrz potrzeb dzieci i ich rodziny. Zpewni dzieciom poczucie bezpieczeństw i kceptcji. Dzieci przebywjące w świetlicch otrzymują gorący posiłek orz uczestniczą w zjęcich, które obejmują odrbinie lekcji pod fchową opieką, zjęci socjoterpeutyczne i edukcyjne. Dzieci, u których występują zburzeni emocjonlne objęte są opieką psycholog. Przy Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej funkcjonuje Klub Srebrnego Wieku. Klub ten skupi 150 osób, możn powiedzieć w jesieni życi mieszkńców Pułtusk i okolicznych miejscowości. Seniorzy, mimo swojego wieku, chorób i dolegliwości, prowdzą w klubie brdzo ktywny tryb życi. Chętnie uczestniczą w różnego rodzju uroczystościch, tkich jk imieniny, spotkni wigilijne i wielknocne, zbwy krnwłowe, itp. Są brdzo ktywni tkże w życiu społecznym nszego mist. To dzięki ich inicjtywie odbył się festyn misyjny, podczs którego były sprzedwne włsnego wyrobu pyszne wypieki, dochód uzyskny z tej sprzedży przekzny n cele misyjne. Kilk rodzin zostło również rodzicmi dopcyjnymi. Łożą n utrzymnie dzieci z Kong. Członkowie Klubu przeprowdzili również zbiórkę pieniędzy n rtownie zdrowi chłopc mieszkńc Pułtusk, który uległ powżnego wypdkowi. Pomoc stcjonrn relizown jest w powiecie pułtuskim poprzez dziłlność domów pomocy społecznej, orz Specjlny Ośrodek Szkolno-Wychowwczy w Pułtusku. N terenie powitu pułtuskiego funkcjonują dw domy pomocy społecznej: 1. Dom Pomocy Społecznej w Obrytem dl Osób Psychicznie Przewlekle Chorych - koedukcyjny o liczbie miejsc 250, 2. Dom Pomocy Społecznej w Ołdkch dl Osób Upośledzonych Intelektulnie mężczyzn o łącznej liczbie miejsc 102 (w tym 25 miejsc dl osób przewlekle psychicznie chorych). 23

24 Funkcjonujące Domy Pomocy Społecznej to plcówki powitowe. Oprócz usług socjlnych (mieszknie, wyżywienie, ubrnie, środki czystości) prowdzą dl swoich mieszkńców usługi rehbilitcyjne (rehbilitcj lecznicz, społeczn), terpeutyczne (terpi zjęciow), kulturlne rekrecyjne (orgnizcj wycieczek, turnusy rehbilitcyjne), religijne. W kżdym Domu Pomocy Społecznej dziłją zespoły terpeutyczno opiekuńcze, celem ich dziłlności jest oprcownie i wdrżnie plnów indywidulnego wsprci mieszkńc orz wspóln z nim ich relizcj. Kżdy z domów posid procedury dotyczące mieszkńców i personelu, określjące zsdy postępowni w niektórych sytucjch z uwzględnieniem potrzeb mieszkńców zgodnie z obowiązującym prwem. Specjlny Ośrodek Szkolno-Wychowwczy jest plcówką edukcyjno-oświtową, w której funkcjonuje 6 szkół. Przeznczony jest dl dzieci i młodzieży upośledzonych umysłowo w stopniu umirkownym i zncznym. Obecnie do ośrodk uczęszcz 108 wychownków. Ośrodek prowdzi zjęci logopedyczne, dydktyczno-wyrównwcze, korekcyjnokompenscyjne, gimnstykę korekcyjn orz zjęci informtyczne. W ośrodku dziłją kółk zinteresowń: plstyczne, cermiczne, tetrlne, sportowe, tneczne, woklne, kulinrne, ekologiczne, w których młodzież m sznsę pogłębić i rozwijć swoje zinteresowni. W skłd Ośrodk wchodzą nstępujące szkoły: - Publiczn Szkoł Podstwow Specjln, - Publiczne Gimnzjum Specjlne, - Publiczn Szkoł Przysposbijąc do Prcy Zwodowej - Publiczn Zsdnicz Szkoł Specjln. Ośrodek posid internt n 60 miejsc. W 2006 roku w rmch progrmu Edukcj pomoc w dostępie do nuki dzieci i młodzieży niepełnosprwnej Specjlny Ośrodek wyposżył bzę dydktyczną i rehbilitcyjną orz socjlno-bytową n kwotę ,00 złotych. Zkupiono m.in. sprzęt do wyposżeni kuchni i prcowni kuchrskiej, pomoce do ćwiczeni słuchu fonetycznego i ćwiczeń oddechowych, DVD, rzutnik multimedilny, 24

25 mgnetowidy, mgnetofony, mpy geogrficzne, łwki szkolne orz nowe łóżk i szfki do interntu. 3. Opiek nd dzieckiem i rodziną Opiek nd dzieckiem i rodzin w powiecie pułtuskim relizown jest przez Powitowe Centrum Pomocy Rodzinie, które zpewni opiekę i wychownie w formie zstępczej opieki rodzinnej lub w plcówce opiekuńczo-wychowwczej. Dysfunkcj rodzin W powiecie pułtuskim jest wiele rodzin dysfunkcyjnych, niewydolnych wychowwczo co powoduje, ze dzieci są umieszczne poz środowiskiem rodzinnym. Tbel nr 11. Liczb rodzin zstępczych i umieszczonych w nich dzieci Rok Rodziny zstępcze Ilość dzieci Źródło: dne włsne w Pułtusku Liczb dzieci umieszcznych w rodzinch zstępczych z roku n rok wzrst co świdczy o powiększniu się ptologii rodzin. W celu ogrniczeni tego zjwisk wskzne byłoby objęcie tych rodzin fchową pomocą specjlistyczną, tkże prcą socjlną. Zgodnie z ustwą o pomocy społecznej rodziny zstępcze otrzymują: - comiesięczną pomoc pieniężną n częściowe pokrycie kosztów umieszczonych w nich dzieci, - pomoc pieniężną n usmodzielnienie, orz pokrycie wydtków związnych z kontynuowniem nuki. Prcownik socjlny dokonuje rozeznni wszystkich rodzin zstępczych orz udziel indywidulnych pord z zkresu prcy socjlnej. W sprwch dotyczących dzieci utrzymuje kontkty z pedgogmi szkolnymi, sądem rodzinnym. pordnią psychologiczno-pedgogiczną, ośrodkmi pomocy społecznej z terenu powitu. 25

26 Dwóch prcowników posid certyfikt uprwnijący do szkoleni kndydtów n rodziców zstępczych i dopcyjnych PRIDE rodzinn opiek zstępcz i dopcj. Dzieci pozbwione częściowo lub cłkowicie opieki rodzicielskiej w stosunku, do których zostły wyczerpne możliwości udzieleni pomocy w rodzinie nturlnej lub rodzinie zstępczej orz dzieci zdemorlizowne kierowne są n podstwie postnowieni sądu rodzinnego do plcówek opiekuńczo-wychowwczych. Tbel nr 12 Liczb dzieci skierownych do plcówek opiekuńczo-wychowwczych Rok Liczb dzieci Źródło: dne włsne w Pułtusku 5 dzieci. N koniec 2006 roku w plcówkch opiekuńczo-wychowwczych przebywło 26

27 4. Specjlistyczne pordnictwo W ltch Powitowe Centrum Pomocy Rodzinie relizowło dw progrmy z zkresu opieki nd dzieckiem i rodziną: 1. Specjlistyczne pordnictwo i terpi dl rodzin dysfunkcyjnych. 2. Progrm profilktyczno-opiekuńczy n rzecz dzieck i rodziny w powiecie pułtuskim. Podstwowym celem progrmów był prc z rodzinmi biologicznymi, których dzieci przebywją w rodzinch zstępczych i plcówkch opiekuńczo-wychowwczych, wczesn profilktyk orz wyposżenie rodzin dysfunkcyjnych w wiedzę i umiejętności niezbędne do skutecznego rdzeni sobie z problemmi. Z progrmów skorzystło 440 osób. Zgodnie z rt. 19 ust. 2 i 13 prcownicy Powitowego Centrum Pomocy Rodzinie: pedgog rodzinny / dordc zwodowy strszy prcownik socjlnych pedgog specjlnych, udzielją wsprci i pomocy rodzinom znjdującym się w trudnej sytucji życiowej. 5. Niepełnosprwność Zgodnie z ustwą z 27 sierpni 1997 r. o rehbilitcji zwodowej i społecznej orz ztrudniniu osób niepełnosprwnych z osoby niepełnosprwne uznje się osoby dotknięte trwłą lub okresową niezdolnością do pełnieni ról społecznych z powodu stłego lub długotrwle nruszeni sprwności orgnizmu, w szczególności powodując niezdolność do prcy. Polityk społeczn wobec osób niepełnosprwnych poleg n dziłnich różnych podmiotów publicznych i orgnizcji pozrządowych, mjących n celu tworzenie ogólnych wrunków nuki, prcy, bytu i funkcjonowni osób niepełnosprwnych we wszystkich dziedzinch życi gospodrczego i społecznego, umożliwijących pełną integrcję społeczną w środowisku zmieszkni, środowisku prcy orz społeczeństwie jko cłości. Dużą rolę do spełnieni mją w tym zkresie orgnizcje pozrządowe, które zjmują się pomocą osobom niepełnosprwnym i ich rodzinom. Ustwodwstwo 27

28 socjlne nkłd n politykę społeczną zdni dotyczące integrcji osób niepełnosprwnych z pełnosprwnymi. Dziłni wobec osób niepełnosprwnych są zdnimi ogólnospołecznymi, poniewż skutki niepełnosprwności dotyczą wszystkich ludzi. Powit pułtuski relizuje zdni wynikjące z w/w ustwy poprzez nstępujące dziłni: Rehbilitcj społeczn - relizown jest poprzez Powitowe Centrum Pomocy Rodzinie w postci: - dofinnsowni do turnusów rehbilitcyjnych, - likwidcji brier rchitektonicznych, komunikcyjnych i technicznych w miejscu zmieszkni osoby niepełnosprwnej, - dofinnsowni do zkupionego sprzętu rehbilitcyjnego, ortopedycznego i środków pomocniczych. Tbel nr 13 Liczb osób, którym dofinnsowno wyjzd n turnus rehbilitcyjny Lt dorośli dzieci dorośli dzieci dorośli dzieci Ilość zrelizownych wniosków Przyznne środki z PFRON Źródło: dne włsne w Pułtusk W rmch likwidcji brier rchitektonicznych osoby niepełnosprwne mogą liczyć n likwidcję wszelkich utrudnień występujących w budynku i w jego njbliższej okolicy, które ze względu n rozwiązni techniczne, konstrukcyjne lub wrunki użytkowni uniemożliwiją lub utrudniją swobodę ruchu osobom niepełnosprwnym. W rmch brier komunikcyjnych i technicznych osob niepełnosprwn może otrzymć dofinnsownie do zkupu urządzeń lub/i sprzętu, które umożliwią jej swobodne porozumiewnie się lub/i przekzywnie informcji. 28

29 Tbele nr 14. Ilość złożonych i zrelizownych wniosków w rmch likwidcji brier rchitektonicznych, w komunikowniu i technicznych briery Liczb dofinnsowń Przyznne środki z PFRON Źródło: dne włsne w Pułtusku Tbel nr 17. Dofinnsownie sprzętu rehbilitcyjnego i ortopedycznego orz środków pomocniczych. Rok Osoby dorosłe Kwot dofinnsowni Dzieci i młodzież Kwot dofinnsowni Źródło: dne włsne w Pułtusku Rehbilitcj zwodow - relizown jest w powiecie pułtuskim poprzez Powitowy Urząd Prcy w postci: pośrednictw prcy i pordnictw zwodowego dl osób niepełnosprwnych, ich szkolenie orz przekwlifikownie kierowni osób niepełnosprwnych, które wymgją specjlistycznego progrmu szkoleni orz rehbilitcji leczniczej i społecznej do specjlistycznego ośrodk szkoleniowo-rehbilitcyjnego lub innej plcówki szkoleniowej dordztw orgnizcyjno-prwnego i ekonomicznego w zkresie dziłlności gospodrczej lub rolniczej podejmownej przez osoby niepełnosprwne udzielni i umrzni osobom niepełnosprwnym pożyczek n rozpoczęcie dziłlności gospodrczej lub rolniczej; 29

30 udzielnie dofinnsowń oprocentowni kredytów bnkowych zciągnych przez osoby niepełnosprwne n kontynuownie dziłlności gospodrczej lub prowdzeni włsnego lub dzierżwionego gospodrstw rolnego tworzenie i refundcję stnowisk prcy dl osób niepełnosprwnych skłdek ZUS i wyngrodzeń; dokonywnie zwrotu kosztów poniesionych przez prcodwcę n wyngrodzeni osób niepełnosprwnych Powitowy Zespół do Sprw Orzekni o Niepełnosprwności Wprowdzon od 1 styczni 1999 r. reform dministrcji pństwowej zmienił orgnizcję systemu orzekni o stopniu niepełnosprwności. Zistnił konieczność stworzeni systemu orzekni odpowidjącego potrzebom związnym z ustleniem niepełnosprwności dl celów pozrentowych, przede wszystkim dl celów określonych przepismi ustwy o rehbilitcji zwodowej i społecznej orz ztrudniniu osób niepełnosprwnych orz w celu ustleni wskzń do korzystni z ulg i uprwnień przysługujących osobom niepełnosprwnych, wynikjących z innych przepisów. Strost Pułtuski Zrządzeniem Nr 1/2000 z dni 10 styczni 2000 r. powołł Powitowy Zespół do Sprw Orzekni o Stopniu Niepełnosprwności w Pułtusku. W skłd Zespołu zostli powołni: lekrze, pedgog, psycholog, dordc zwodowy, prcownik socjlny, których zdniem jest określenie stopni niepełnosprwności orgnizmu i konsekwencji tego stnu dl możliwości podjęci prcy, pełnieni ról społecznych, jkie człowiek pełni stosownie do wieku, płci, uwrunkowń społecznych, kulturowych, orz ogrniczeń w smodzielnej egzystencji. Komisje odbywją się 2 rzy w tygodniu i uczestniczy w nich lekrz orz specjliści. Posiedzeni Zespołu odbywją się w pomieszczenich spełnijących wymogi orgnizcyjno-techniczne ustlone przez Pełnomocnik Rządu ds. Osób Niepełnosprwnych. Zdniem zespołu jest wydwnie: - orzeczeń o stopniu niepełnosprwności osobom, które ukończyły 16 rok życi, - orzeczeń o niepełnosprwności dzieciom do 16 roku życi, w celu ustleni uprwnień do zsiłku pielęgncyjnego, - wydwnie opinii w sprwie wydni krty prkingowej, - wydwnie legitymcji osobom niepełnosprwnym. 30

31 Tbel nr 19 Ilość rozptrzonych wniosków w ltch L.p Cel złożeni wniosku Liczb rozptrzonych wniosków Szkolenie Odpowiednie ztrudnienie Korzystnie z rehbilitcji 4. Korzystnie z systemu pomocy społecznej Konieczności zoptrzeni w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze 6. Uczestnictwo w terpii zjęciowej Korzystnie z systemu środowiskowego wsprci w smodzielnej egzystencji 8 Wydni krty prkingowej Zsiłek pielęgncyjny Korzystnie z ulg i uprwnień OGÓŁEM Źródło: dne włsne Powitowego Zespołu do Sprw Orzekni o Niepełnosprwności w Pułtusku Tbel nr 20 Liczb wydnych legitymcji w ltch Rok Wydne legitymcje dl osób po 16 roku życi Wydne legitymcje do 16 roku życi OGÓŁEM Źródło: dne włsne Powitowego Zespołu do Sprw Orzekni o Niepełnosprwności w Pułtusku Tbel nr 21 Liczb złożonych wniosków i wydnych orzeczeń o niepełnosprwności dl osób do 16 roku życi Rok Liczb złożonych wniosków Liczb wydnych orzeczeń Zliczeni do osób niepełnosprwnyc h Nie zliczeni do osób niepełnosprwnych Źródło: dne włsne Powitowego Zespołu do Sprw Orzekni o Niepełnosprwności w Pułtusku 31

32 6. Orgnizcje pozrządowe N terenie powitu pułtuskiego funkcjonują orgnizcje pozrządowe dziłjące n rzecz społeczności loklnej. 1. Stowrzyszenie Nsz Powit Nsz Gmin 2. Powitowy Szkolny Związek Sportowy 3. Stowrzyszenie Emerytów i Rencistów Resortu Sprw Wewnętrznych RP 4. Polski Związek Inwlidów, Rencistów i Emerytów 5. Polskie Towrzystwo Wlki z Klectwem Koło w Pułtusku 6. Związek Hrcerstw Polskiego 7. Związek Hrcerstw Rzeczpospolitej 8. Polski Czerwony Krzyż 9. Związek Inwlidów Wojennych RP 10. Klub Wolontriusz IV. SŁABE STRONY POMOCY SPOŁECZNEJ Ośrodek Interwencji Kryzysowej Ośrodek Interwencji Kryzysowej to plcówk, której brk n terenie powitu pułtuskiego. Pordnictwo, terpi, wsprcie orz pomoc psychologiczn to dziłni, które nleżłoby podjąć, by skutecznie rdzić sobie z problemem przemocy w rodzinie. Wżne jest podejmownie prób przyczynowego ujęci problemu i podjęcie odpowiednich dziłń profilktycznych. Dl osiągnięci tego celu skuteczne byłby współprc pomiędzy instytucjmi publicznymi n szczeblu smorządowym jk również orgnizcji pozrządowych, w celu przeciwdziłni domowej przemocy. 32

33 Dził opieki nd dzieckiem i rodziną Brdzo wżn w życiu dzieck jest potrzeb bezpieczeństw, kceptcji i troski rodzicielskiej. Dltego system opieki nd dzieckiem pozbwionym w/w potrzeb m n celu: zrobić wszystko, by dziecko pozostło we włsnej rodzinie zgodnie z zsdą pomocniczości nie wyręczjąc zbytnio rodziców ( blisko, wcześnie, w mirę krótko ), - zdbnie o to by opuszczjący rodziny zstępcze czy plcówki opiekuńcze młodzi ludzie mieli możliwość smodzielnej egzystencji i by nie pozostwić ich bez opieki jkby w pół drogi, bo przecież odpowiedzilność pństw, którą bierze ono n siebie kończy się dopiero wtedy, gdy dziecko z rodziny zstępczej czy wychownek domu dzieck m: dch nd głową, możliwość zrobkowni i zczątki tkiego środowisk, które dje mu sznsę n normlne życie. W powiecie pułtuskim nleży stworzyć dził specjlistycznego pordnictw dl rodzin w kryzysie, orz budowć powitowy system pomocy dziecku i rodzinie, by w trudnych dl nich sytucjch nie odbierć im odpowiedzilności z dzieci lecz dzielić ją z nimi, nie zstępowć rodziców tylko ich wspierć. Kżd, bowiem rodzin potrzebuje wsprci zewnętrznego i nie może żyć w izolcji od zewnętrznych źródeł pozytywnych wzmocnień. Dził pomocy osobom niepełnosprwnym Po roku 1989 sytucj osób niepełnosprwnych, zlicznych do grupy słbych, uległ zncznemu pogorszeniu. Trudne wrunki życi, bied i bezrobocie, kłopoty w leczeniu i rehbilitcji, utrcone uprwnieni to być może wynik mło efektywnej pomocy. Dltego niezbędne jest zwiększenie poziomu ztrudnieni wśród osób niepełnosprwnych. Osoby niepełnosprwne nie wykzują zrdności w korzystniu z prw. Są pod tym względem wręcz niepordne. Wiedzą niewiele lub wręcz nic o rozwiąznich prwnych ich dotyczących. Nie korzystją ze swoich uprwnień, przysługujących im świdczeń i usług tylko, dltego, że nikt nie poinformowł ich o tym. 33

34 Osoby niepełnosprwne mówią, że słbą stroną dziłni n rzecz niepełnosprwnych nie jest brk włściwych progrmów poświęconych rozwiązywniu ich sprw, lecz brk konsekwencji w ich relizcji. Brk jest również współdziłni poszczególnych instytucji. Dl poprwieni stnu obsługi osób niepełnosprwnych nleżłoby powołć: Rzecznik Osób Niepełnosprwnych, który miłby reprezentowć interesy społeczności osób niepełnosprwnych, pilotowć sprwy wymgjące wyjśnień, uregulowń i złtwieni w gminie i w powiecie. Osob t miłby interweniowć w sytucjch łmni prw w stosunku do osób niepełnosprwnych. Wżne jest utworzenie Wrszttów Terpii Zjęciowej orz Spółdzielni Socjlnych, do którego mogłyby trfić osoby, mjące przygotownie do zwodu w wrszttch terpii zjęciowej (są to njczęściej osoby ze zncznym i umirkownym stopniem niepełnosprwności ). W polityce rodzinnej Pństw n szczególną uwgę zsługuje problem rodzin z osobmi niepełnosprwnymi. W rodzinch tych, bowiem niepełnosprwność ich członków generuje szereg niekorzystnych zjwisk utrudnijących smodzielne życie i rozwiązywnie podstwowych problemów ekonomicznych, bytowych, wychowwczych i opiekuńczych. Rodziny w skłd, których wchodzi osob niepełnosprwn, stją przed problemmi życiowymi, odnoszącymi się do mterilnej sfery ich życi, konieczności sprwowni opieki i świdczeni usług pielęgncyjnych, niesieni pomocy w wykonywniu codziennych czynności i zpewnieni wrunków domowej rehbilitcji. rodzin wieloosobowych opiekujących się niepełnosprwnym członkiem rodziny. Znczenie problemu rodzin z osobmi niepełnosprwnymi jest tym większe, że liczb tych osób systemtycznie wzrst. Pomoc rodzinom z osobą niepełnosprwną i chorą jest obecnie i będzie w przeszłości relizown poprzez: - wspiernie dochodów tych rodzin, - pomoc w zpewnieniu zdń opiekuńczych, - świdczeni rehbilitcyjne, - system opieki w środowisku szkolnym i ksztłcenie dzieci niepełnosprwnych, - dziłni n rzecz ktywizcji zwodowej i ekonomicznej usmodzielnini się osób niepełnosprwnych, - specjlistyczną opiekę medyczną. 34

35 Wymg to istotnych zmin w obecności istniejących systemch instytucjonlnego wsprci i pomocy osobom niepełnosprwnym i ich rodzinom. Konieczne jest uruchomienie Środowiskowego Domu Smopomocy dl Osób Chorych Psychicznie jko wżnego ogniw wsprci społecznego dl tych osób i ich rodzin. V. WIZJA I CEL STRATEGII Wizję przyszłości pomocy społecznej w powiecie pułtuskim określono n podstwie nlizy sytucji społecznej przy współprcy prtnerów społecznych. Osiągnięcie celów zwrtych w strtegii będzie możliwe przy przestrzegniu przyjętych form i zsd dziłni. Powit Pułtuski w 2010 roku będzie powitem o niskim wskźniku bezroboci. Poprzez sprwny system świdczeń orz dostteczną liczbę różnych plcówek opiekuńczych będzie zpewnił bezpieczeństwo socjlne mieszkńców. Powit będzie troszczył się o dobrą kondycję rodzin, równe sznse kobiet, dziecko w rodzinie, niepełnosprwnych w rodzinie, rodzinie bez ptologii orz osoby strsze. Zniknie problem mrginlizcji określonych grup społecznych poprzez ogrniczenie uzleżnień i ptologii. Brdzo dobrze rozwinie się współprc z orgnizcjmi pozrządowymi. Mocne strony 1. Wykwlifikown kdr. 2. System opieki społecznej. Sznse Anliz SWOT Słbe strony 1. Z młe środki finnsowe n pomoc społeczną, 2. Zbyt mł liczb odpowiednich plcówek opiekuńczych. 3. Słb współprc z orgnizcjmi pozrządowymi. 4. Bierny lub roszczeniowy odbiór dziłń opieki społecznej. 5. Ubożenie mieszkńców. Zgrożeni 35