Artur Paczyna. Tradycja na Śląsku. zarys

Transkrypt

1 Artur Paczyna Tradycja na Śląsku zarys

2 We wrześniu 2015 roku mija dziesięć lat od momentu odprawienia pierwszej Mszy św. Wszechczasów w Bytomiu na podstawie indultu. Jednakże, początki ubiegania się o możliwość odprawiania Mszy św. trydenckiej w mieście o ponad 750 letniej historii, sięgają drugiej połowy lat 90. XX wieku. Po czterech latach od wydania przez Metropolitę Katowickiego Arcybiskupa Damiana Zimonia dekretu, 1 w grudniu 1998 roku, w Kościele Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Chorzowie Batorym została odprawiona przez x. Jarosława Steczkowskiego ostatnia Msza św. 2 Wierni przywiązani do tradycyjnych form pobożności z terenu Śląska, już w listopadzie 1998 roku rozpoczęli poszukiwania możliwości odprawiania Mszy św. w innej diecezji i lokalizacji. 4 listopada 1998 roku, Autor niniejszego opracowania, przesłał na ręce swojego Ordynariusza list, w którym zawarł m.in. prośbę o wydanie pozwolenia na odprawianie przynajmniej raz w tygodniu, w niedzielę, w godzinach przedpołudniowych, w z góry ustalonym i przystosowanym do tego Kościele w Dekanacie Bytomskim, Mszy św. [trydenckiej]. 3 Odpowiedź Biskupa pomocniczego Gerarda Kusza z 18 grudnia 1998 roku pominęła wtedy milczeniem tę prośbę. 4 1 Zob. treść dekretu z 25 listopada 1994 roku w załączniku nr 1. 2 Pierwsze po Vaticanum II Msze św. w Klasycznym Rycie Rzymskim na Śląsku zostały odprawione na początku lat 90. XX wieku przez x. prof. Jana Emersona FSSP z seminarium w Wigratzbad przy bocznym ołtarzu M.B. Częstochowskiej, w kościele p.w. Wniebowzięcia NMP w Chorzowie Batorym. Zanim do tego doszło, x. Profesor przez trzy dni prowadził wykłady w salkach parafialnych, które miały przygotować wiernych do wysłuchania Mszy św. X. Emerson odprawił wtedy trzy Msze św. Później, przy okazji odwiedzin środowiska poznańskiego, na Śląsk przyjeżdżali także inni księża, którzy odprawiali Msze św., m.in. x. Jan Maria Piotrowski FSSPX z Belgii i o. Michał Maria Sim od Redemptorystów Transalpińskich (obecnie Papa Stronsey z Instytutu Dobrego Pasterza). W roku 1995, na tym samym ołtarzu, na którym odprawiał Msze św. x. Emerson, Mszę św. Wszechczasów odprawił x. Karol Stehlin FSSPX, którego gościł Proboszcz Parafii Wniebowzięcia NMP x. Prałat Franciszek Gębała (ur r. zm r.) - znajomy Józefa Kardynała Ratzingera obecnego Ojca Świętego Benedykta XVI). W 1994 roku, w Chorzowie, wokół Piotra Spyry (wówczas związanego z ZChN, a od 1995 roku z ROP), powstało środowisko starające się o indult, z którym byli związani m.in. Ryszard Mozgol, Tomasz Maszczyk, Krzysztof Nawratek (z indultem związany do końca), Marek Janik, Andrzej Migot, Krzysztof Grzelak i inni (wciąż czeka na opisanie późniejsza ich droga życiowa i jakże różne wybory ideowe - nie jest to jednak przedmiotem niniejszego opracowania). Po wydaniu dekretu zezwalającego na jedną Mszę św. trydencką w miesiącu, opiekę nad grupą sprawował i Msze św. odprawiał, wyznaczony przez Abp. Damiana Zimonia, x. Infułat Stefan Cichy (obecnie Ordynariusz Diecezji Legnickiej), który niestety mieszał ryty, a kazania jak wspominają słuchacze - poświęcał tzw. ekumenizmowi. Z uwagi na fakt, że na miejsce celebracji Najświętszej Ofiary został przeznaczony kościół Wniebowzięcia NMP w Chorzowie Batorym, należy podkreślić otwartość, odwagę i wielką troskę, jakie okazał x. Gębała zarówno w czasie, gdy zapadały decyzje w sprawie indultu, jak i później. I choć nie był tradycjonalistą, to grupa znalazła w nim swego rodzaju protektora. W kwietniu 1995 roku w kościele p.w. św. Józefa w Katowicach Załężu, Ryszard i Małgorzata Mozgolowie zawarli ślub i wysłuchali Mszy św. w Klasycznym Rycie Rzymskim. W dniach 9 14 sierpniu 1995 roku odbyła się I Piesza Pielgrzymka Tradycji ze Staszowa na Jasną Górę organizowana przez FSSPX. W jej trakcie zapadła decyzja o opuszczeniu indultu przez niektórych członków grupy i skorzystaniu z oferty duszpasterskiej Bractwa Kapłańskiego św. Piusa X (w międzyczasie powstał przeorat i kaplica pw. św. Maksymiliana Marii Kolbego na ulicy Mariackiej 20/2 w Katowicach, w której regularnie początkowo przynajmniej raz na dwa tygodnie, a następnie, co niedzielę - odprawiano Msze św. trydenckie). Kiedy Konferencja Episkopatu Polski wydała roku Komunikat o lefebvrystach, określając ich mianem schizmatyków, ze służenia do Mszy św. w Chorzowie Batorym rezygnuje Tomasz Maszczyk. Po jego odejściu, Mszę św. w Chorzowie Batorym odprawiono jeszcze kilka razy. 3 Zob. treść pisma w załączniku nr 2. 4 Zob. treść odpowiedzi w załączniku nr 3. 2

3 Jednakże, pragnienie oddawania czci Bogu w Najświętszej Ofierze w Klasycznym Rycie Rzymskim, spowodowało, że stopniowo, na terenie Bytomia zaczęła tworzyć się stabilna grupa wiernych, która na spotkaniach, poszerzała swoją wiedzę na temat historii Kościoła i liturgii. W 2001 roku, grupa przyjęła nazwę: Bytomskie Środowisko Wiernych Tradycji Łacińskiej (BŚWTŁ). W Boże Narodzenie 2001 roku w imieniu BŚWTŁ, Artur Paczyna przesłał na ręce Biskupa Gliwickiego pismo z prośbą o Mszę św. trydencką, podpisane przez ponad dwudziestu mieszkańców Bytomia, w tym także działaczy społecznych. 5 W związku z intensywną wymianą korespondencji, 6 przeprowadzeniem przez Biskupa Gliwickiego postępowania sprawdzającego, w tym uzyskaniem stosownych opinii od właściwego miejscowo Proboszcza, jak również wyjaśnień od Przewodniczącego Komisji Liturgicznej Episkopatu Polski, Biskupa Stefana Cichego, wydawało się, że decyzja w sprawie Mszy św. zostanie wydana lada dzień. Jednakże, kiedy jesienią 2002 roku Biskup Gliwicki Jan Wieczorek przyjął na audiencji Autora niniejszego opracowania - reprezentanta bytomskiego Środowiska, któremu przekazał ustnie informacje na temat przeszkód, uniemożliwiających szybkie rozpoczęcie celebracji Mszy św. (problemy kadrowe wśród duchowieństwa uniemożliwiające wyznaczenie celebransa i opiekuna grupy oraz problemy z trwającym remontem - przewidzianego dla sprawowania Mszy św. trydenckiej - kościoła Ducha Świętego w Bytomiu 7 ), okazało się, że termin uruchomienia odprawiania Mszy św. Wszechczasów w Bytomiu oddalił się i konieczne było uzbrojenie się w cierpliwość. Nikt jednak nie przypuszczał, że na decyzję w sprawie Mszy św. trydenckiej trzeba będzie czekać jeszcze aż trzy lata. W III Niedzielę Wielkiego Postu 2004 roku, bytomskie środowisko ponowiło prośbę o wydanie indultu w sprawie Mszy św. Wszechczasów, 8 wskazując przy okazji na rozwój grupy i jej działalność, w tym wyjazdy na Msze św. do innych ośrodków, 9 nawiązanie 5 Sygnatariuszami pisma byli: Andrzej Kostek (Radny Rady Miejskiej w Bytomiu Akcja Wyborcza Solidarność), Artur Paczyna (Prezes Bytomskiego Stowarzyszenia Konserwatystów i Liberałów), Marcin Gwoździewicz, Andrzej Migot, Krzysztof Grzelak, Krzysztof Wydro, Janusz Domagalski, Danuta Gabryel, Pelagia Domagalska, Andrzej Gabryel, Krzysztof Wołoszyn, Jacek Domiczek,, Józef Pierończyk, Danuta Solecka, Maria Pierończyk, Joanna Wołoszyn, Mirosław Wołoszyn, Jolanta Paczyna, Jacek Greszta, Agnieszka Greszta, Jerzy Paczyna. Zob. kopię pisma w załączniku nr 4. 6 Pisma BŚWTŁ z Wielkiego Czwartku i Najdroższej Krwi Pana Jezusa Roku Pańskiego 2002 oraz odpowiedzi Biskupa Gliwickiego z 22 marca, 20 sierpnia oraz pismo z 16 września 2002 roku załącznik nr 5 (1 do 5). 7 Szerzej o dziejach kościoła Ducha Świętego w Bytomiu zob. w : Artur Paczyna, Extra muros. Kilka słów o katolickiej kaplicy Św. Ducha w Bytomiu, Bytom Zob. treść pisma z III Niedzieli Wielkiego Postu w załączniku nr 6. 9 Warszawy, Krakowa, Wrocławia, Poznania oraz Chorzowa. 3

4 kontaktu ze środowiskiem uniwersyteckim 10 oraz scholą gregoriańską 11 i publicystami katolickimi. 12 Na wzrost optymizmu wśród wiernych wpłynęły także docierające do Środowiska wieści na temat wyświęcenia nowych kapłanów w diecezji oraz spodziewane rychłe zakończenie remontu kościoła Ducha Świętego w Bytomiu. Niestety, decyzja w sprawie Mszy św. w 2004 roku nie zapadła. Przełom nastąpił dopiero w roku 2005, choć początkowo nic nie zapowiadało zmiany sytuacji. Jeszcze w kwietniu tego roku, inicjatywa Środowiska odprawienia w kościele św. Jacka lub Wniebowzięcia NMP w Bytomiu Mszy św. żałobnej trydenckiej w intencji duszy zmarłego Papieża Jana Pawła II z oprawą muzyczną z Requiem Mozarta, została odrzucona przez gliwicką kurię. 13 Wydaje się, że faktem nie do przecenienia, który przyczynił się do przyśpieszenia wydania pozytywnego rozstrzygnięcia w sprawie Mszy św. trydenckiej w Bytomiu, miał wybór na Papieża, Józefa Kardynała Ratzingera (po śmierci Ojca Świętego bł. Jana Pawła II). Nie można też nie zauważyć determinacji członków Środowiska, którzy zdecydowali o poinformowaniu o problemach związanych z brakiem decyzji w sprawie Mszy św. Komisję Ecclesia Dei Jakże odmiennie kształtowała się sytuacja w pobliskim Chorzowie, gdzie decyzją Jego Ekscelencji Arcybiskupa Damiana Zimonia z 16 czerwca 2005 roku, 14 w kościele św. Józefa, od 9 października 2005 roku miała być odprawiana regularnie Msza trydencka (dekret przewidywał możliwość celebracji przez 2 lata, tj. do końca 2007 roku). 15 Należy podkreślić, że decyzja Metropolity Katowickiego została podjęta od ręki, bez zbędnej zwłoki, na prośbę jednego z wiernych, powiązanych z BŚWTŁ. 16 Mało tego, już 31 lipca 2004 roku, a więc na rok przed wydaniem dekretu, w kościele św. Józefa w Chorzowie, za wiedzą i zgodą Metropolity, w tradycyjnym rycie rzymskim odbyły się zaślubiny 17 oraz została odprawiona przez x. Wojciecha Grygiela FSSP, Msza św. trydencka. 6 września 2005 roku Biskup Gliwicki wydał dekret, 18 zezwalający na odprawianie w kościele pod wezwaniem Ducha Świętego w Bytomiu raz w miesiącu (w ostatnią niedzielę 10 Współpraca z Michałem Witkowskim z Uniwersytetu Śląskiego, który był m.in. organizatorem spotkań na uczelni z Pawłem Milczkiem z Christianitas. 11 Schola gregoriańska z Chorzowa Sławomira Witkowskiego (obecnie: Schola Cantorum Minores Chosoviensis). 12 M.in. z Mariuszem Matuszewskim z Pro Fide, Rege et Lege. 13 Niestety, celebracji Mszy św. trydenckiej odmówił wtedy także Proboszcz Parafii św. Jacka w Bytomiu x. Tadeusz Paluch, który nazwał ją cyrkiem. Tym niemniej, Requiem w intencji duszy zmarłego Papieża Jana Pawła II (Msza św. prywatna) zostało odprawione w krypcie kościoła św. Jacka. Wysłuchało jej kilkanaście osób. Wydarzenie było rejestrowane kamerą filmową. 14 Zob. treść dekretu w załączniku nr Indult nie został przedłużony. 16 Michała Witkowskiego. 17 Ślub Michała Witkowskiego i Katarzyny Majlinger. 18 Zob. treść dekretu Nr 1518/2005/F oraz 1519/2005/F z 6 września 2005 roku w załączniku nr 8 (1-2). 4

5 miesiąca), o godzinie 17.30, Mszy św. zgodnie z Mszałem Rzymskim z 1962 roku. Celebransem i opiekunem grupy został wyznaczony miłujący Tradycję x. Jarosław Steczkowski wikariusz w Parafii św. Jacka w Bytomiu. 19 Jednakże, w ciągu tygodnia doszło do rzeczy bez precedensu. Już 15 września x. Jarosławowi Steczkowskiemu w oparciu o nieprzychylne mu opinie, stawiające go w niekorzystnym świetle - Biskup Jan Wieczorek zmienił dekret i odsunął od celebracji Mszy św., na jego następcę wyznaczając Infułata x. Pawła Pyrchałę z Zabrza. 20 Jakby tego było mało, z powodu absencji Infułata, zagrożony został pierwszy termin celebracji Mszy św., wyznaczony przez Ordynariusza. Dzięki pomocy Bractwa Kapłańskiego św. Piotra, termin został utrzymany i w dniu 25 września 2005 roku, w Bytomiu w kościele Św. Ducha, x. Wojciech Grygiel FSSP odprawił pierwszą - na podstawie dekretu - Mszę św. w Klasycznym Rycie Rzymskim. Wysłuchało jej około 100 wiernych, a liturgii towarzyszył śpiew scholi gregoriańskiej z Chorzowa. Przez dwa miesiące, w czasie których odprawiono dwie Msze św., w wyniku kreatywnych postaw odprawiających Mszę św. kapłanów 21 oraz mieszania rytów i innych nadużyć liturgicznych, 22 liczba wiernych spadła do kilkunastu. Konieczna była interwencja Środowiska u Ordynariusza, który po audiencji w listopadzie 2005 roku, 23 w czasie której wysłuchał skargę i zapoznał się z dowodami, po rezygnacji x. Infułata, podjął ustną decyzję o ponownym przekazaniu opieki nad grupą i celebrację Mszy św. x. Jarosławowi Steczkowskiemu, który swoją pierwszą Mszę św. Wszechczasów w kościele Ducha Świętego w Bytomiu odprawił w Boże Narodzenie 2005 roku. 24 Od tego momentu, możemy mówić o uspokojeniu sytuacji wokół Mszy św. trydenckiej w Bytomiu i organicznym rozwoju Tradycji na Śląsku. Do kościoła Ducha Świętego zaczęli przybywać nie tylko wierni ze Śląska i z Zagłębia, ale także kapłani i klerycy, chcący poznać i nauczyć się starej Mszy. Początki były bardzo trudne. 19 X. Jarosław Steczkowski - urodzony 11 października 1970 roku, ochrzczony w parafii Ducha Świętego w Zabrzu, Święcenia kapłańskie przyjął w Wigilię Zesłania Ducha Świętego 25 maja 1996 roku; wikariusz w parafiach: Bożego Ciała w Bytomiu-Miechowicach ( ), św. Franciszka w Zabrzu Zaborzu ( ), św. Jacka w Bytomiu ( ), Wniebowzięcia NMP w Bytomiu ( ; od października 2011 roku rezydent), św. Michała Archanioła w Gliwicach (od września 2015 roku); w zastępstwie x. Stefana Cichego (obecnego Ordynariusza Diecezji Legnickiej) był celebransem Mszy św. trydenckiej w Chorzowie- Batorym (1998); Magister teologii, Obrońca węzła małżeńskiego w Sądzie Biskupim w Gliwicach. 20 Zob. treść pism JE Biskupa Jana Wieczorka z 15 września 2005 roku (pismo odwołujące dekret z roku (Nr 1630/2005/F), pismo kierowane do Infułata x. Pawła Pyrchały (Nr 1631/2005/F - z 6 września (sic!)) oraz nowy dekret (Nr 1632/2005/F) w załączniku nr 9 (1-3). 21 Mowa jest o Infułacie x. Pawle Pyrchale oraz x. dr Antonim Dreji. 22 Zob. Wykaz nadużyć liturgicznych we Mszy św. celebrowanej przez księdza Infułata Pawła Pyrchałę w Święto Chrystusa Króla (30 października2005 roku) w kościele pod wezwaniem Ducha Św. w Bytomiu oraz Oświadczenie Środowiska w załączniku nr 10 (1-2). 23 Ze strony BŚWTŁ wzięli w niej udział: Artur Paczyna, Piotr Ochwał, Maciej Droń i Przemysław Gwarek 24 Dekret x. Jarosław Steczkowski otrzymał dopiero w roku

6 Z powodu zamarzania wody i wina w kościele Św. Ducha, konieczne było przeniesienie w okresie zimowym Mszy św. do kościoła pod wezwaniem Wniebowzięcia NMP w Bytomiu na Rynku, gdzie była ona odprawiana przy ołtarzu bocznym, przedstawiającym Grupą Ukrzyżowania. 25 Od początku, tradycyjne Msze św. niedzielne w kościele Ducha Świętego były śpiewane, a od Święta Chrystusa Króla w 2007 roku - także uroczyste, ze służącymi do Mszy św. z podzielonymi na role - ministrantami: krucyferarzem (z krzyżem), dwoma akolitami (ze świecami), turyferarzem (z kadzidłem) oraz czuwającym nad wszystkim ceremoniarzem. Obecnie do służenia do Mszy św. Wszechczasów jest przygotowanych kilkunastu ministrantów. 26 Jeszcze we wrześniu 2005 roku środowisko zaczęło wydawać Biuletyn, który ukazuje się do dnia dzisiejszego. 27 Na jego zawartość składają się artykuły o tematyce religijnej oraz informacje, dotyczące Tradycji w Polsce i na świecie, ze szczególnym uwzględnieniem podejmowanych przez środowisko inicjatyw i działań. 5 lutego 2007 roku nieformalne dotąd środowisko, zmienia swój status na posiadające osobowość prawną stowarzyszenie działające w oparciu o przepisy ustawy o stowarzyszeniach. 28 Warto wspomnieć, że konsolidacja grupy nastąpiła po ataku dokonanym na nią przez Gazetę Wyborczą, 29 w związku z reakcją Środowiska na prezentację w lokalnej galerii, w dniu 19 maja 2006 roku, obrazoburczego fotomontażu z wykorzystaniem wizerunku Ojca Świętego Benedykta XVI. 30 Przyjęta na Zebraniu Założycielskim stowarzyszenia w dniu 30 lipca 2006 roku nazwa Śląskie Środowisko Wiernych Tradycji Łacińskiej, wskazywała na terytorialny i personalny 25 Msza św. w kościele mariackim (farze) była odprawiana w początkowo (w styczniu 2006 roku) o godzinie 17.30, a od lutego 2006 roku o godzinie W tamtym okresie, możliwość odprawiania w dwóch kościołach Mszy św. trydenckiej był ewenementem. Wspomnieć należy także o wielkim wydarzeniu, jakim była Msza św. w Boże Narodzenie Roku Pańskiego MMVII, która została odprawiona na Ołtarzu Wielkim kościoła mariackiego, po uprzednim zdemontowaniu za wiedzą i zgodą Proboszcza x. Piotra Kopca - stołu posoborowego. 26 Są nimi m.in. Patryk Czyż, Maciej Droń, Przemysław Gwarek, Rafał Gwarek, Jakub Kalus, Tomasz Klich, Piotr Leń, Adam Michalik, Piotr Ochwał, Adam Paczyna, Andrzej Paschek, Krzysztof Simiński, Jarosław Syrkiewicz, Jakub Zarzycki i inni. 27 Do dnia dzisiejszego wydanych zostało łącznie 97 numerów Biuletynu (w tym numery podwójne). Biuletyn ukazuje się cyklicznie, początkowo co 1-2 miesiące, obecnie rzadziej. 28 Wpisane do rejestru stowarzyszeń pod numerem KRS Zob. Postanowienie Sądu Rejonowego w Katowicach załącznik nr 11 (1-2). Treść statutu dostępna jest na 29 Atak nastąpił w artykule Doroty Jareckiej pt.: Benedykt XVI z Eltonem Johnem, czyli terror wolności, który ukazał się w Gazecie Wyborczej z 12 czerwca 2006 roku. Sprawa znieważenia Ojca Świętego w przededniu Jego wizyty w Polsce odbiła się szerokim echem. Była komentowana, min. w Radiu Maryja oraz prasie (m.in. w Tygodniku Życie Bytomskie z 22 i r.; Dzienniku Zachodnim z r.; artykule M. Hałasia pt.: Kłamstwo zamiast sztuki, który ukazał się w Gazecie Polskiej 5 lipca 2006 r.) i Internecie, m. in. w: News-w-Bytomiu.html. 30 Zob. Oświadczenie BŚWTŁ z 20 maja 2006 roku, zawiadamiające Prokuraturę o podejrzeniu popełnienia przestępstwa z art. 196 (obraza uczuć religijnych) i 136 Kodeksu Karnego (znieważenie głowy państwa) w załączniku nr 12. Sprawę z art. 196 KK umorzono w 2007 roku. 6

7 rozwój grupy, 31 jak również na zrozumienie przez Katolików ich roli we współczesnym świecie, w którym konieczne jest podjęcie walki w obronie Kościoła i Cywilizacji Łacińskiej. 32 W Niedzielę Zesłania Ducha Świętego Roku Pańskiego MMVII - w kościele pw. Ducha Świętego przy ulicy Krakowskiej w Bytomiu, poświęcony został proporzec Stowarzyszenia. 33 Wierni skupieni wokół kaplicy Ducha Św. i Mszy św. trydenckiej, od wielu lat, pielgrzymują do miejsc świętych na Jasną Górę, czy Mogilna w Polsce oraz do Chartres we Francji. W Święto Podwyższenia Krzyża Świętego w roku 2008, w rocznicę wejścia w życie postanowień Motu Proprio Summarum Pontificum, x. Jarosław Steczkowski poprowadził po raz pierwszy Śląską Pielgrzymkę Tradycji do Piekar Śląskich. Pielgrzymka miała charakter dziękczynny za dar Mszy św. Wzięło w niej udział kilkadziesiąt osób. 34 Członkowie Stowarzyszenia brali udział w Marszach dla Życia i Rodziny w Warszawie, 35 Gliwicach i Katowicach 36 oraz Bytomiu 37. Przedstawiciele Środowiska byli uczestnikami konferencji i sympozjów naukowych w Polsce 38 i za granicą 39 oraz formacyjnych Kongresach Konserwatywnych w Krakowie. 40 Pod opieką x. Jarosława Steczkowskiego były organizowane spotkania formacyjne, w czasie których zgłębiany był m. in. Katechizm Kościoła Rzymsko Katolickiego oraz wykłady ilustrowane prezentacjami multimedialnymi, poświęcone m. in. językowi liturgii, kierunkowi modlitwy (orientacji ołtarzy) oraz postaw w liturgii i różnic między rytem zwyczajnym i nadzwyczajnym Mszy św., które były przygotowywane przez członków 31 Oprócz osób z Bytomia, z grupą związały się także osoby z Chorzowa, Katowic, Świętochłowic, Dąbrowy Górniczej, Gliwic, Zabrza, Tychów, Piekar Śląskich, Sosnowca, Tarnowskich Gór i wielu innych. 32 O przekształceniu Bytomskiego Środowiska Wiernych Tradycji Łacińskiej w Śląskie Środowisko Wiernych Tradycji Łacińskiej oraz założeniu stowarzyszenia, w piśmie z Narodzenia NMP A.D. MMVI, został poinformowany JE Biskup Jan Wieczorek treść pisma zob. w załączniku nr Symbolika proporca nawiązuje do godła Królestwa Polskiego oraz Królestwa Jerozolimskiego. 34 W latach następnych w dniu św. Januarego kontynuowano pielgrzymowanie do Matki Boskiej Piekarskiej. 19 września 2015 roku odbyła się VIII Śląska Pielgrzymka Tradycji z Bytomia do Piekar Śląskich. 35 W latach W 2012 roku. Stowarzyszenie było współorganizatorem gliwickiego marszu 37 Stowarzyszenie było organizatorem bytomskiego marszu w latach W Warszawie, np.: Konferencja Zwróćmy się ku Panu (2011, 2012) 39 We Francji (2008, 2010) i we Włoszech: Konferencji Sacra Liturgia w Rzymie (2013) 40 Organizatorem kongresów jest Stowarzyszenie Kultury Chrześcijańskiej im. Piotra Skargi z Krakowa. 7

8 Śląskiego Środowiska Wiernych Tradycji Łacińskiej. Wierni mogą także brać udział w rekolekcjach. Od września 2005 roku, Środowisko jest obecne w Internecie, posiadając własną stronę internetową: propagującą Mszę św. trydencką i obronę cywilizacji łacińskiej. W roku 2007 ŚŚWTŁ wydało trzy edycje kolorowych plakatów informujących o Mszy św., które były eksponowane w bytomskich kościołach oraz miejscowościach na Śląsku i Zagłębiu. 41 Ponadto, Środowisko wydało płytę z zapisem Mszy Świętej w formacie DVD, z przeznaczeniem dla tych, którzy jeszcze nie mieli okazji jej wysłuchać. 42 Stowarzyszenie kontynuowało także w latach następnych propagowanie Mszy św. trydenckiej. 43 Jako jedno z nielicznych, Śląskie Środowisko Wiernych Tradycji Łacińskiej, wydawało Kalendarz Katolicki z tradycyjnym układem świąt. 44 Kamieniem milowym rozwoju Mszy św. Wszechczasów w Bytomiu było Motu Proprio Summorum Pontificum Ojca Świętego Benedykta XVI z 7 lipca 2007 roku. Kiedy jego postanowienia weszły w życie 14 września 2007 roku, Msza św. trydencka w Bytomiu nie tylko zmieniła godzinę rozpoczęcia początkowo z na 16.30, 45 a od początku nowego, 2008 roku na godzinę 9.15, ale także zwiększyła się częstotliwość jej odprawiania z jednej Mszy św. w miesiącu - na Mszę św. w każdą Niedzielę i Święta oraz niektóre dni w tygodniu. 46 Stosunkowo szybko pojawiły się tradycyjne popołudniowe nabożeństwa Nakład plakatów wyniósł sumarycznie kilkaset sztuk. Autorem plakatów był członek Stowarzyszenia (kierujący sekcją propagandową) - Daniel Zając z Dąbrowy Górniczej. Druga edycja plakatów została sfinansowana przez wydawcę Gazety Wyborczej i Metra Agorę S.A. z honorarium za wykorzystane w artykule Michała Stangreta, pt.: Jak zrozumieć >Pater Noster<, który ukazał się w gazecie Metro z września 2007 roku na stronie 12 oraz w jej wydaniach internetowych z 20 września 2007 roku ( obecnie adres nie jest aktywny) - zdjęcie z Mszy św. autorstwa Artura Paczyny, będące własnością Stowarzyszenia. Z uwagi na fakt, że zostało ono przerobione bez wiedzy autora oraz zamieszczone bez wiedzy i zgody właściciela, redakcja Metra w wydaniu z dnia 26 września 2007 roku na stronie 2 przeprosiła Środowisko i wypłaciła honorarium. 42 Płyta DVD z zapisem Mszy św. z uroczystości Chrystusa Króla z 2007 roku ( Missa Tridentina Iin Festo D. N. Jesu Christi Regis In Bitom A.D. MMVII ) była wydana własnym sumptem w nakładzie ok. 100 egz. i rozprowadzana w Bytomiu, na Śląsku i w Polsce. 43 Cyklicznie są rejestrowane na taśmie filmowej ważne wydarzenia z życia wspólnoty (Triduum Sacrum, Missa Paschalis, Nativitatis Domini). Ponadto, 11 grudnia 2009 roku, Prezes Stowarzyszenia wydał książkę o kaplicy Ducha Świętego z dołączoną do niej płytą z zapisem Mszy św. - zob. przypis 7 na stronie 2 (Płyta DVD zawiera zapis Mszy św. z Zesłania Ducha Świętego z 2009 roku - Dominica Pentecostes A.D. MMIX Missa In Ecclesia Sanctus Spiritus In Bitom ), a 27 lutego 2010 roku, Mirosław Mitrenga, Przewodniczący Komisji Rewizyjnej Stowarzyszenia, wystąpił w audycji Radia Plus, poświęconej reformie liturgicznej, wskazując na bogactwo tradycyjnej liturgii i jej owoce. 44 Do tej pory śląskie Środowisko wydało dwa kalendarze (na lata 2009 i 2010) w nakładzie po 300 sztuk. W roku 2011, z uwagi na duże walory estetyczne i poznawcze oraz znakomitą jakość, ŚŚWTŁ zdecydowało się zaprzestać produkcji własnych kalendarzy na rzecz wydawanego przez Zbigniewa Zarywskiego z Tarnowa Kalendarza Katolickiego. 45 Od 16 września 2007 roku. 46 Także od 16 września 2007 roku. Zaznaczyć trzeba, że Środowisko w sprawie rozszerzenia indultu na wszystkie niedziele i święta występowało do Biskupa już wcześniej m.in. w piśmie z września 2006 roku, o którym jest mowa w przypisie Różaniec od 2006 roku, Roraty od 2007 roku, Poniedziałkowe nabożeństwo do Ducha Świętego i Droga Krzyżowa od 2008 roku, Gorzkie Żale od 2009 roku. 8

9 Od września 2011 roku Msze św. trydenckie w Bytomiu są zasadniczo odprawiane codziennie. 48 Od kilku lat, w kościele Ducha Świętego są udzielane - w nadzwyczajnej formie rytu rzymskiego - sakramenty święte: Chrztu Św., I Komunii Św., Bierzmowania oraz Sakrament Małżeństwa. 49 Święty Duch w Bytomiu to także miejsce, gdzie można usłyszeć chorał gregoriański oraz piękną polifonię. Przez kilka lat - od Bożego Narodzenia 2008 roku - przy kaplicy Św. Ducha, funkcjonowała schola gregoriańska, która odwiecznym śpiewem Kościoła wzbogacała tradycyjną liturgię. 50 Obecnie, z uwagi na życiowe wybory oraz wyjazd niektórych jej członków poza Śląsk, występy scholi są okazjonalne, a chorał gregoriański kultywują kantorzy i lud. Dzięki grupie studentów z Akademii Muzycznej w Katowicach, wierni mogą posłuchać także polifonicznych dzieł muzycznych napisanych do liturgii rzymskiej. Śląscy tradycjonaliści dbają o potrzeby materialne Kościoła. 51 Od 2005 roku, oddany tradycjonalistom śląskim Kościół, dzięki ofiarności wiernych oraz zaangażowaniu x. Piotra Kopca Proboszcza Parafii Wniebowzięcia NMP, oraz x. Jarosława Steczkowskiego, zmienił się nie do poznania. Wróciły do niego nie tylko odnowione ołtarze boczne, 52 ławki i balaski 53 oraz Wieczna Lampka, 54 ale także wymieniono stopnie ołtarza wielkiego, tj. supedaneum i najwyższy stopień ołtarza predellę, 55 oraz zamontowano ogrzewanie promiennikowe, dzięki któremu nie zamarza już woda i wino, używane w liturgii. 56 Na ołtarze wróciły świece, 57 a na posadzce od drzwi wejściowych 48 Obecnie (wrzesień 2015 r.): we wtorki, czwartki i soboty o godzinie 19.00, w niedziele i święta o godzinie 9.45 oraz w dodatkowe dni powszednie wcześniej ogłoszone. 49 Wspomnieć należy m. in. o Chrzcie Św. Agaty Zając ( ) i Amelii Kalus ( ), o I Komunii Św. Aleksandry Droń (w Zesłanie Ducha Świętego 2008 roku) i Alicji Ochwał ( ), zaślubinach Daniela Zająca z Lidią Barcewicz ( roku) oraz Przemysława Dacy z Anną Staszczyk ( ) oraz o Bierzmowaniu Świętym Adama Paczyny ( ). 50 Początkowo (od września 2005 roku) Chwałę Pana śpiewem głosili Piotr Ochwał i Artur Paczyna. Po powstaniu scholi (od 2008 roku): Katarzyna Bocionek, Katarzyna Cyrus, Emilia Pycińska, Rafał Gwarek (kierownik scholi i kantor), Teresa Klich i Przemysław Szaton. Z uwagi na powołania zakonne i wyjazd części członków scholi do ośrodków akademickich poza Śląskim, działalność scholi została zawieszona i obecnie chorał gregoriański śpiewają sami wierni. 51 Wierni zamawiają Intencje mszalne, a Stowarzyszenie przekazało do tej pory darowizny na remont organów, zakup świec ołtarzowych i paschału z wosku pszczelego, kinkietów do zakrystii, figur Chrystusa: w Grobie i Zmartwychwstałego oraz pulpitu pod mszał i choinki na ołtarze, jak również obejmy na duże choinki. 52 Ołtarze boczne wróciły w 2007 roku. Szopka wróciła do Św. Ducha w Boże Narodzenie 2008 roku. 53 Neogotyckie, z końca XIX wieku, balaski odcięto brzeszczotami w 1998 roku (z inicjatywy ówczesnego Proboszcza, x. Henryka Mokrosa), pozostawiając jedynie wystające z ziemi żelazne czopy. 54 Ławki, balaski i Wieczna Lampka wróciły do kościoła w 2008 roku. 55 Wymiana stopni ołtarzowych miała miejsce w połowie marca 2009 roku. 56 Montaż ogrzewania nastąpił w styczniu 2008 roku. Zamontowane promienniki mają moc 24 KW. 57 Świece woskowe zastąpiły ich imitacje, tj. plastikowe tuby z wkładami olejowymi. 9

10 (między ławkami) aż do balasek oraz w prezbiterium, pojawiły się nowe chodniki dywanowe w kolorach odpowiadających kolorom dla poszczególnych okresów w liturgii. 58 Od roku 2008, wierni mogą uczestniczyć w Wielkim Tygodniu w tradycyjnym Triduum Sacrum. 59 W Wielkanoc 2008 roku wierni mogli usłyszeć - po raz pierwszy od 1991 roku dźwięki organów z 1875 roku, 60 wyremontowanych ze środków pozyskanych przez Stowarzyszenie. 61 W kwietniu 2008 roku, w czasie wizytacji kanonicznej Parafii Wniebowzięcia NMP w Bytomiu, wśród przedstawicieli grup parafialnych witających Jego Ekscelencję Biskupa Pomocniczego Gerarda Kusza, byli także obecni przedstawiciele Śląskiego Środowiska Wiernych Tradycji Łacińskiej. Nadmienić należy, że w czasie spotkania z przedstawicielami grup parafialnych, JE zaprosił Prezesa Stowarzyszenia na rozmowę, poświęconą m. in. inicjatywie Środowiska, dotyczącej odbudowie drewnianego kościoła św. Wawrzyńca w Bytomiu. W 2008 roku, w Święto Niepokalanego Poczęcia NMP, cztery dziewczynki z rodzin związanych ze Stowarzyszeniem lub Mszą św. trydencką 62 złożyły ślubowanie i przyjęły Cudowne Medaliki tworząc tradycyjną wspólnotę Dzieci Maryi. Od tej chwili uczestniczą one w Mszach św. dzierżąc w rękach swój feretron. Członkowie i sympatycy Środowiska starają się także utrzymywać kontakty poza Mszą św. Służą temu organizowane spotkania, m.in. opłatkowe lub np. z okazji św. Mikołaja. W 2008 roku, 6 grudnia, było obchodzone w chorzowskim skansenie chorzowskim. W drewnianym kościele św. Józefa, po wysłuchaniu Mszy św. odprawionej przez x. Jarosława, wierni zebrali się w jednej z historycznych chałup, gdzie dzieci zostały obdarowane przez przybyłego św. Mikołaja prezentami. 58 Chodniki dywanowe po raz pierwszy pojawiły się w Niedzielę Palmową 2009 roku. 59 W 2008 roku obrzędy Triduum Sacrum odprawiono po raz pierwszy od 40 lat. 60 Podstawowy remont organów był przeprowadzony w latach W jego wyniku przywrócono piszczałki cynowe (wykonane według starych menzur), naprawiono wiatrownicę oraz wymieniono szafę organową. Miechy instrumentu były poruszane systemem mechanicznego kalikanta z napędem elektrycznym. Było to jedyne takie rozwiązanie na terenie kraju, pozwalające na bezobsługowe poruszanie miechów przez kalikant. Prace remontowe pochłonęły kilkadziesiąt tysięcy złotych. Pierwszym organistą, który zagrał na odnowionych organach był Paweł Respondek. Obecnie, decyzją kurialnej komisji, mechaniczny kalikant został zastąpiony dmuchawą. 61 Środki finansowe na remont organów wyłożył Michał Stefanowski z Tarnowskich Gór. 62 Mariankami zostały: Aleksandra Droń, Alicja Ochwał, Natalia Paczyna i Dominika Zarzycka. 10

11 Śląskie Środowisko Wiernych Tradycji Łacińskiej aktywnie uczestniczy także w różnych wydarzeniach, związanych z obroną Kościoła, Rodziny i Cywilizacji Łacińskiej. 63 Wśród prowadzonych przez Stowarzyszenie akcjach, wspomnieć należy o protestach przeciwko m.in.: ustawie o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, psychomanipulacji stosowanej przez MEN w serialach (2010), dyskryminacji mediów katolickich oraz w obronie wolności słowa (TV TRWAM) - udział w manifestacjach w Krakowie, Katowicach oraz w Warszawie (2012), promowaniu przez firmę AGROS NOVA SA satanizmu - napój energetyczny Demon - bojkot produktów (2011), dyskryminacji katolików w sferze publicznej (m.in. sprawa zablokowania przez lewicę europejską nominacji do Komisji Europejskiej Maltańczyka Tonio Borgu), zwolnieniu prof. Bogdana Chazana i łamaniu klauzuli sumienia, spektaklowi "golgota picnic" (w tym pikieta pod Teatrem Śląskim im. S. Wyspiańskiego w Katowicach oraz spowodowanie odwołania spektaklu w Chorzowie w Teatrze Rozrywki) tyrani ideologii gender, tj. planów ratyfikowania przez Polskę Konwencji Rady Europy w sprawie zapobiegania i zwalczania przemocy wobec kobiet i przemocy domowej, promocji pedofilii w Centrum Nauki Kopernik w Warszawie, podręcznikom szkolnym promującym zboczenia (raport Szkoła Milczenia), nowelizacji Ustawy o wdrożeniu niektórych przepisów UE w zakresie równego traktowania (Stop dyktaturze mniejszości), tzw. związkom partnerskim, "uzgodnieniu" płci, in vitro. W sposób szczególny należy wspomnieć o prowadzonej przez Stowarzyszenie w latach obronie x. Marka Gancarczyka Redaktora Naczelnego Gościa Niedzielnego pozwanego przez niedoszłą aborcjonistkę Alicję T. Aktywna postawa młodych Katolików na katowickich salach sądowych i przed sądami została zauważona przez prasę. 64 Trudno było 63 Także we współpracy ze Stowarzyszeniem Kultury Chrześcijańskiej im. Piotra Skargi z Krakowa oraz czasopismem Polonia Christiana (Klub Polonia Christiana w Bytomiu), Fundacją Pro Prawo do Życia oraz gliwicka Frondą, w czasie., gdy kierował nią śp. Marek Waniewski. 64 Obszerny artykuł w Gościu Niedzielnym po rozprawie ze zdjęciem z Sali sądowej, na której są widoczni członkowie Stowarzyszenia; portale internetowe: KAI, PAP oraz

12 nie zauważyć, że tradycjonaliści byli jedyną grupą w Kościele, która czynnie stanęła w obronie praw Katolików do głoszenia Prawdy. Ponadto, oprócz akcji protestacyjnych, stowarzyszenie m.in.: wydało uchwałę w sprawie ochrony życia (2007) wydało oświadczenie w sprawie: uwolnienia Mszy św. trydenckiej (2007), promocji satanizmu w TVP (2011), odmowy przyznania koncesji TV TRWAM, imigrantów (2015) spowodowało wszczęcie śledztwa w sprawie obrazy uczuć religijnych oraz obrazy głowy państwa (zamieszczenie wizerunku Ojca Świętego Benedykta XVI w fotomontażu na wystawie w Galerii Kronika w Bytomiu) 2006 podjęło inicjatywę w sprawie restytucji kościółka drewnianego pw. Św. Wawrzyńca w Parku Miejskim w Bytomiu ( ). podjęło udaną walkę o uratowanie przed dewastacją kaplicy szpitalnej sióstr szarytek w szpitalu na ulicy Żeromskiego w Bytomiu (2009) po atakach na obecność Krzyża w przestrzeni publicznej (związanych ze skutkami haniebnej decyzji Bronisława Komorowskiego o usunięciu Krzyża z Krakowskiego Przedmieścia), stanęło w obronie obecności Krzyża w przestrzeni publicznej (2010) wsparło obywatelski projekt nowelizacji Kodeksu Karnego, penalizującego zapłodnienie metodą in vitro (2010) wsparło Węgrów w walce o przywrócenie zasad chrześcijańskich w prawie stanowionym (2011) wsparło akcję na rzecz obrony klasycznej definicji rodziny w prawie międzynarodowym prywatnym (2011) organizowało spotkania formacyjne w ramach Klubu Polonia Christiana w Bytomiu: Soviet Story, "Tęczowa dyktatura", Marsz Wyzwolicieli (2010), Inwazja neopogaństwa ( ), W obronie Krzyża, Czy mamy wolną Polskę? (2012) Święty kontra święci III RP czyli o nowych okolicznościach śmierci ks. Jerzego (2014) było partnerem Festiwalu Gorczycki Antico e Moderno (2013) wsparło organizację wystaw pro-life na terenie Bytomia oraz radiu - i telewizji - program Warto rozmawiać Jana Pośpieszalskiego) oraz 12

13 członkowie stowarzyszenia uczestniczyli w sympozjach naukowych (we Francji), kongresach konserwatywnych (w Krakowie) i konferencjach naukowych (w Warszawie i Rzymie) Nie można nie wspomnieć o wydarzeniu bez precedensu w skali kraju. Otóż 26 kwietnia 2008 roku, w kościele Ducha Świętego w Bytomiu, w obecności władz miasta i parlamentarzystów, x. Jarosław Steczkowski odprawił w rycie trydenckim Mszę św. w intencji strażników miejskich i ich rodzin oraz poświęcił sztandar Straży Miejskiej w Bytomiu. 65 Śląskie Środowisko Wiernych Tradycji Łacińskiej aktywnie wspiera wszelkie inicjatywy związane z rozszerzeniem możliwości wysłuchania Mszy św. trydenckiej w nowych lokalizacjach. 66 Owocem tradycyjnej formacji i pobożności są powołania. 67 Od września 2015 roku nastąpiła zmiana celebransa w Bytomiu. Dekretem Ordynariusza Diecezji Gliwickiej Biskupa Jana Kopca, x. Jarosław Steczkowski po dziesięciu latach sprawowania Mszy św. trydenckiej w Bytomiu oraz szczególnego zaangażowania i poświęcenia w pracę duszpasterską, został przeniesiony do Parafii św. Michała Archanioła w Gliwicach (obok kurii), gdzie na co dzień pracuje w kurii w sądzie biskupim a w niedzielę odprawia Mszę św. Wszechczasów. 68 Na jego miejsce do Bytomia został skierowany przez Biskupa miejsca x. Paweł Gwóźdź, dotychczas wikary w Parafii pod wezwaniem św. Katarzyny Dziewicy i Męczennicy w Pawonkowie, który odprawiał Msze św. trydenckie w pobliskim Sadowie, w kościele pod wezwaniem św. Józefa. 65 Inicjatorem tego wydarzenia był Autor niniejszego opracowania, Komendant Straży Miejskiej w Bytomiu w latach W związku z uroczystością, przygotowano okolicznościowe mszaliki dla wiernych. Liturgię ubogacał śpiew scholi gregoriańskiej z Chorzowa (SCMC) pod batutą Sławomira Witkowskiego. Całe wydarzenie zostało zarejestrowane na płycie w formacie DVD. Strażnicy miejscy w okresie sprawowania funkcji przez Autora niniejszego opracowania, mogli co roku, z okazji swojego święta (29 sierpnia), wysłuchać Mszy św. w nadzwyczajnej formie rytu rzymskiego. 66 Członkowie Stowarzyszenia wsparli działania, przywracające Mszę św. w nadzwyczajnym rycie rzymskim m.in. w Lublińcu, Opolu, Gliwicach, Piekarach Śląskich, Dąbrowie Górniczej, Tychach i Sadowie. Niestety, niektóre z tych inicjatyw nie znalazły zrozumienia w oczach ordynariuszy (postawy biskupów były różne: w pewnych przypadkach udzielali oni zgody na celebrację, by po kilku Mszach św. odwoływać dekret np. w Opolu kilka lat temu, w innych: odmawiali celebracji Mszy św. np. w Gliwicach; w jeszcze innych przypadkach przenosili księży przychylnych Tradycji do innych parafii spotkało to np.: x. Wojciecha Grzesiaka z Parafii św. Stanisława z Bytomia, który został przeniesiony do Jastrzębia Zdroju do Parafii Podwyższenia Świętego Krzyża, gdzie został Kapelanem Wojewódzkiego Szpitala, czy x. Piotra Lisieckiego z Parafii św. Wojciecha w Radzionkowie, którego przeniesiono do Tychów do Parafii Świętego Ducha). Pomimo tych trudności, w Dąbrowie Górniczej, Opolu, Gliwicach i Tychach Msze św. są obecnie regularnie odprawiane. 67 do żeńskiego zakonu Franciszkanów Niepokalanej wstąpiły Katarzyna Bocionek i Teresa Klich. 68 O godzinie

14 ZAŁĄCZNIKI 14

15 15 Załącznik 1

16 Załącznik 2 Artur Paczyna Bytom, 4 listopada 1998 Bytom Jego Ekscelencja Biskup Gerard Kusz Wielebny Księże Biskupie, Zwracam się do Jego Ekscelencji ze sprawami, które od dawna leżą na moim sercu a są również przedmiotem troski osób, z którymi stykam się z uwagi na pełnione przeze mnie funkcje społeczne. Jestem wiernym Kościoła Rzymsko-Katolickiego. Moją parafią jest parafia pod wezwaniem św. Michała Archanioła w Suchej Górze w Dekanacie Bytomskim. Tym niemniej z uwagi na poprzednie miejsca zamieszkania, jak i różnego rodzaju uroczystości rodzinne i inne, w których brałem udział, nie są mi obce również sprawy nurtujące inne parafie bytomskie. Nie mogę zabierać głosu w sprawach, na których się nie znam, jednakże proszę o pozwolenie na zabranie głosu w sprawach, których byłem bezpośrednim, naocznym świadkiem. Znając charakter władzy jaką posiada nad swoimi owieczkami Ksiądz Biskup proszę uniżenie o ustosunkowanie się do niżej przedstawionych kwestii. W parafiach Dekanatu Bytomskiego: 1) zdarzały się przypadki przerywania liturgii i instruowania wiernych w jaki sposób mają przyjmować Najświętszy Sakrament. Z ubolewaniem pragnę donieść, że propaguje się przyjmowanie Komunii Świętej na stojąco i to pomimo znanych, negatywnych skutków, jakie przyniosło to na Zachodzie. Wiele osób wyraża zaniepokojenie, że jest to tylko pierwszy etap, a następnym krokiem będzie, zastosowany między innymi w Niemczech, przymus przyjmowania Pana Jezusa za pośrednictwem dłoni. Nie ukrywam, że ponowna próba wprowadzenia tego, co zostało dawno temu zarzucone z uwagi na liczne nadużycia i poważne powody teologiczne, budzi zdziwienie i protest nie tylko środowisk tradycjonalistycznych, 2) zdarzały się w ostatnich latach fakty niszczenia zabytkowych wnętrz Kościołów poprzez likwidację balasek oddzielających prezbiterium od nawy głównej 16

17 Kościoły pod wezwaniem: św. Barbary, Dobrego Pasterza, Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny; 3) pomimo wskazań dokumentów soborowych (Vaticanum II) nie jest odprawiana, choćby jedna tygodniowo, ofiara Mszy Świętej w świętym języku łacińskim, lecz wszystkie są odprawiane w języku narodowym; 4) poza wielkimi uroczystościami Roku Kościelnego, nie jest używany w liturgii starożytny Kanon Rzymski (modlitwa po Przeistoczeniu), lecz inne modlitwy, 5) zdarzały się przypadki agitacji przedwyborczej w wyborach samorządowych; 6) pomimo znaczącego zainteresowania wiernych klasyczną liturgią łacińską oraz wydanymi oficjalnymi dokumentami watykańskimi, nie jest odprawiana Najświętsza Ofiara Mszy Świętej w oparciu o Mszał Rzymski zgodny z postanowieniami Soboru Trydenckiego (ostatnie wydanie z 1962 roku). Aby uniemożliwić dalsze zasilanie szeregów schizmatyków przez wiernych, wydaje się naglące wydanie pozwolenia Księdza Biskupa na odprawianie przynajmniej raz w tygodniu, w niedzielę, w godzinach przedpołudniowych, w z góry ustalonym i przystosowanym do tego Kościele w Dekanacie Bytomskim, Mszy Świętej w rycie, o którym mowa jest wyżej; 7) coraz liczniejsza grupa księży zaprzestaje używania sutann w prywatnych wyjściach na miasto i innych sytuacjach nie związanych bezpośrednio z posługą kapłańską. Wpływa to na utwierdzenie przekonania części opinii publicznej o desakralizacji powołania kapłańskiego; 8) są obiekty sakralne, które wskutek braku remontów i ogrzewania, ulegają systematycznemu niszczeniu np. kapliczka Matki Bożej przy ulicy Strzelców Bytomskich w Suchej Górze, Kościół p.w. św. Ducha przy ulicy Krakowskiej; 9) brak jest, z wyjątkiem kilku Kościołów, ustalonych dni i godzin przeznaczonych na sakrament pokuty, a przed Mszą św. nie zawsze jest to możliwe (z różnych względów). Mając nadzieję na przychylne i pełne zrozumienia rozpatrzenie niniejszej petycji pozostaję z wyrazami szacunku uniżony sługa Kościoła Rzymsko-Katolickiego Artur Paczyna 17

18 18 Załącznik 3

19 Załącznik 4 Bytomskie Środowisko Wiernych Tradycji Łacińskiej Bytom Nativitatis Domini Anno Domini MMI Jego Ekscelencja Biskup Gerard Kusz ul. Łużycka Gliwice Wielebny Księże Biskupie, Zwracamy się do Księdza Biskupa z prośbą o wyrażenie zgody na celebrację Mszy św. dla naszego środowiska według Missale Romanum - wydanie typiczne z MCMLXII, w wyznaczonym przez Księdza Biskupa kościele (przystosowanym architektonicznie, orientowanym i otwartym dla ogółu wiernych) najchętniej w którymś z kościołów parafialnych na terenie miasta Bytomia, przynajmniej raz w tygodniu (w niedzielę i święta) oraz dla nadzwyczajnych okazji (rocznice i jubileusze członków grupy). Ośmielamy się także prosić Jego Eminencję, aby Msza św. niedzielna była odprawiana w godzinach przedpołudniowych. Z uwagi na dotychczasowe doświadczenia innych grup tradycjonalistycznych, wydaje się wskazane, aby nasze środowisko otrzymało także stałą opiekę duszpasterską, przychylną Tradycji i akceptującą wrażliwość członków naszego środowiska. Być może opieka ze strony Kapłanów Bractwa św. Piotra byłaby w tej sytuacji najwłaściwsza. Chcielibyśmy podkreślić, że powyższa prośba dojrzewała w naszych sercach i umysłach od dłuższego czasu. Jej treść jest związana z naszymi pogłębionymi studiami nad historią liturgii Kościoła Rzymsko Katolickiego oraz umiłowaniem przez nas piękna, harmonii i precyzji obecnych w świętych obrzędach sprawowanych z użyciem starożytnego, świętego języka łacińskiego. Sądzimy, że Msza św. odprawiana według Mszału św. Piusa V (z późniejszymi zmianami) pozwala wiernym w sposób doskonały korzystać z dobrodziejstw płynących z Najświętszej Ofiary, a także wyrażać Prawdy Wiary Katolickiej Lex orandi, lex credendi. Śledząc z wielkim zainteresowaniem genezę i działalność Nowego Ruchu Liturgicznego, wywodzącego się z krytycznego osądu zmian wprowadzonych do świętej liturgii po 1962 roku, oraz czekając z nadzieją na owoce jego pracy, pragniemy zapewnić Jego Eminencję, że nie kwestionujemy i nie będziemy kwestionować w przyszłości prawomocności oraz poprawności doktrynalnej Mszału Rzymskiego Pawła VI promulgowanego w 1970 roku. 19

20 Mamy nadzieję, że nasze życzenie zgodne z intencjami Ojca Świętego Jana Pawła II potwierdzonymi oficjalnymi dokumentami ( Quattuor Abhinc Annos wydany przez Kongregację Kultu Bożego 3 października 1984 roku, AAS 76 (1984) ; List Apostolski Ecclesia Dei z 2 czerwca 1988 roku, AAS 80 (1988) ) znajdzie przychylność Jego Eminencji i nasze środowisko będzie mogło cieszyć się ze skutków pozytywnej decyzji Księdza Biskupa. Pozostajemy z wyrazami szacunku uniżeni słudzy Kościoła Rzymsko-Katolickiego [21 podpisów] 20

21 Załącznik 5/1 Bytomskie Środowisko Wiernych Tradycji Łacińskiej Bytom Bytom, Coena Domini Anno Domini MMII Jego Ekscelencja Biskup Gerard Kusz Wikariusz Generalny sygn. Nr 369/2002/RG Wielebny Księże Biskupie, Chciałbym serdecznie podziękować Jego Ekscelencji za list, który dotarł do mnie w dniu dzisiejszym. Niezwłoczna odpowiedź Księdza Biskupa na naszą prośbę ucieszyła nie tylko mnie, ale również sygnatariuszy prośby (i nie tylko). W związku z wątpliwościami i pytaniami zawartymi w piśmie Księdza Biskupa, pragnę wyjaśnić, co następuje: 1. Podmiotem proszącym są wierni miłujący Tradycję (niektórzy zaangażowani w działalność społeczną i polityczną wśród nich członkowie Bytomskiego Stowarzyszenia Konserwatystów i Liberałów, Akcji Wyborczej Solidarność oraz Klubu Zachowawczo-Monarchistycznego; reprezentanci różnych zawodów m.in. nauczyciele, historycy, prawnicy, bankowcy, technicy oraz robotnicy), skupieni w Bytomskim Środowisku Wiernych Tradycji Łacińskiej. Obecnie, Środowisko jest nieformalnym (tj. nie posiadającym osobowości prawnej) ciałem, zawiązanym na potrzeby znanej Księdzu Biskupowi inicjatywy, którego przyszłość organizacyjna będzie kształtowana w zależności od woli jego członków (prawdopodobnie Środowisko przyjmie formę stowarzyszenia) i rozwoju wydarzeń. Pragnę nadmienić, że sygnatariusze to aktywna część Środowiska. 2. W związku z tym, że moja skromna osoba jest koordynatorem grupy, adresem do korespondencji jest obecnie mój adres domowy. 3. Biorąc pod uwagę fakt, że poprzednia, indywidualna korespondencja była kierowana do Księdza Biskupa, podjęliśmy decyzję o wysłaniu prośby na ręce Jego Ekscelencji, tj. do osoby najlepiej, jak sądzimy, znającej oczekiwania członków Środowiska. Nie ukrywam, że czyniąc tak, mieliśmy i mamy nadzieję na poparcie naszej prośby i życzliwe przekazanie jej Jego Ekscelencji Księdzu Janowi Biskupowi Wieczorkowi Ordynariuszowi Diecezji Gliwickiej. Ufam, że tak się stanie. Pozostaję z wyrazami szacunku uniżony sługa Kościoła Rzymsko-Katolickiego Artur Paczyna 21

22 Załącznik 5/2 Bytomskie Środowisko Wiernych Tradycji Łacińskiej Bytom Bytom, Najdroższej Krwi Pana Jezusa A. D. MMII Jego Ekscelencja Biskup Gerard Kusz Wikariusz Generalny sygn. Nr 369/2002/RG Wielebny Księże Biskupie, Zaniepokojeni brakiem decyzji w sprawie indultu dla naszej grupy (dotyczącego Mszy św. Wszechczasów), oraz biorąc pod uwagę upływający czas, zwracamy się ponownie do Księdza Biskupa z prośbą o udzielenie zezwolenia na odprawianie Mszy św. według Mszału Rzymskiego św. Piusa V (z późniejszymi zmianami). Jednocześnie, nie chcąc być dłużej trzymanymi w niepewności oraz świadomi konsekwencji formalnoprawnych naszej inicjatywy, prosimy Księdza Biskupa o: - wyznaczenie terminu rozpatrzenia wniosku, - odpowiedź, czy Ksiądz Biskup Ordynariusz został poinformowany o prośbie Środowiska?, oraz w jakiej fazie rozpatrywania jest ona w chwili obecnej?, - rozważenie możliwości uzyskania audiencji u Księdza Biskupa Ordynariusza Diecezji Gliwickiej dla przedstawicieli naszej grupy, w celu przedstawienia Jego Ekscelencji naszych motywacji (w ustaleniu terminu ewentualnego spotkania, zdajemy się całkowicie na decyzję Księdza Biskupa). Pozostajemy z wyrazami szacunku Za Bytomskie Środowisko Wiernych Tradycji Łacińskiej: Artur Paczyna 22

23 23 Załącznik 5/3

24 24 Załącznik 5/4

25 25 Załącznik 5/5

26 Załącznik 6 Bytomskie Środowisko Wiernych Tradycji Łacińskiej Bytom Dominica III in Quadragesima, Anno Domini MMIV Jego Ekscelencja Biskup Jan Wieczorek Ordynariusz Diecezji Gliwickiej sygn. Nr 369/2002/RG Wielebny Księże Biskupie, Minęły już ponad dwa lata od początku inicjatywy grupy Wiernych, dla których Tradycja Łacińska nie jest muzealnym reliktem minionych, blisko dwóch tysięcy lat, lecz wciąż żywym, przekazywanym z pokolenia na pokolenie - obfitującym w niezliczone owoce - Skarbem. Pomimo upływu czasu, wciąż pełni nadziei na, nie tylko werbalne, pozytywne rozstrzygnięcia, pragniemy Księdza Biskupa poinformować o kilku sprawach, które świadczą o umacnianiu się środowiska. Obecnie, dzięki nawiązaniu współpracy z środowiskiem studenckim, nasza grupa powiększyła się liczebnie. Jeden z jej nowych współpracowników Pan Michał Witkowski - był współorganizatorem sympozjum na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego dotyczącego współczesnego Kościoła, na które wśród prelegentów - był zaproszony między innymi Pan Paweł Milcarek z środowiska Christianitas. Sympozjum cieszyło się dużym zainteresowaniem, a brały w nim udział zarówno osoby duchowne (także klerycy), jak i świeckie. Ostatnio z Środowiskiem nawiązał także kontakt, współpracujący z Pro Fide, Rege et Lege, student Pan Mariusz Matuszewski. W 2003 roku Bytomskie Środowisko Wiernych Tradycji Łacińskiej rozpoczęło także starania związane ze zorganizowaniem w Muzeum Górnośląskim w Bytomiu wystawy pt. Msza św. Wszechczasów w malarstwie polskim, oraz nawiązało kontakt ze scholą gregoriańską. Członkowie Środowiska, jak tylko nadarza się sposobność, są słuchaczami Mszy św. Wszechczasów w dużych ośrodkach indultowych, tj. w Warszawie, Wrocławiu, Krakowie i Poznaniu. Od kilku miesięcy mamy kontakt ze środowiskiem Tradycjonalistów z Austrii. Biorąc pod uwagę ustne ustalenia poczynione na audiencji u Księdza Biskupa oraz upływ czasu (ponad rok od tego momentu), zwracamy się ponownie do Księdza Biskupa z prośbą o udzielenie zezwolenia na odprawianie Mszy św. według Mszału Rzymskiego św. Piusa V (z późniejszymi zmianami). Czekając cierpliwie na pisemną decyzję Księdza Biskupa Pozostajemy z wyrazami szacunku Za Bytomskie Środowisko Wiernych Tradycji Łacińskiej: Artur Paczyna 26