Biblioteka w cyfrowej rzeczywistości wyzwania i praktyka Henryk Hollender Uczelnia Łazarskiego. Organizator

Transkrypt

1 Biblioteka w cyfrowej rzeczywistości wyzwania i praktyka Henryk Hollender Uczelnia Łazarskiego Organizator

2 Dad czytelnikowi pełny tekst dokumentu!

3 WIEDZA PRAKTYKA INTEGRACJA Nie mam komputera. Czy mogę byd nowoczesny? Użytkownik szuka dokumentu. Nie chodzi o nośnik, chodzi o zapis! Nowoczesnośd to jakośd, a nie technika! Wszyscy możemy mied dostęp do Internetu!

4

5 WIEDZA PRAKTYKA INTEGRACJA Rzeczywistośd elektroniczno-cyfrowa Zapis tekstu możliwośd zdalnego wyszukiwania fraz Zapis danych bibliograficznych możliwe przetwarzanie zapisu, ponieważ system widzi jego strukturę (Machine Readable Cataloguing MARC). Formaty (postacie) i schematy danych Łącznośd komputerów. Dziś: hipertekstowy system World Wide Web. Przeglądarka WWW: tekst razem z obrazem Wyszukiwarka: lokalizacja zawartości serwerów WWW ( stron internetowych ) według określonych kryteriów HTML pozwala opisad strukturę informacji zawartych wewnątrz strony internetowej. Znaczenie integracji i standaryzacji.

6 WIEDZA PRAKTYKA INTEGRACJA Nowe zasady odbioru tekstu Czym jest książka? Druk, czyli ujednolicenie. Obcowanie z tekstem w książce: całościowy ogląd Tekst na ekranie: co to za wersja? Tekst na ekranie: w jakim jestem miejscu? Wyszukiwanie pełnotekstowe (pdf, html, doc) Interaktywne możliwości przekazu komputerowego

7 Rozbudowane przewodniki po materiałach dydaktycznych w postaci cyfrowej są normą na wszystkich uczelniach świata.

8 Ideał: lokalizacja i wyświetlenie dokumentu na raz

9 Zasoby i narzędzia nawigacyjne biblioteki

10

11 Biblioteki cyfrowe, to jest coś!

12

13 Typ zasobu: kartka pocztowa pocztówka fotograficzna pocztaówka kartka

14

15

16 WIEDZA PRAKTYKA INTEGRACJA Zakładanie biblioteki cyfrowej lub repozytorium(1) Skalowalnośd przedsięwzięcia. Możliwośd stopniowego rozruchu. Od kosztów nikłych do milionowych. W planie: cykle rozwojowe Skanowanie wymaga sprzętu o bardzo różnych parametrach. Skaner książkowy za tysiąc złotych? Pilnuj norm bibliotekę zarejestrujemy w Directory of Open Access Repositories 16

17 WIEDZA PRAKTYKA INTEGRACJA Zakładanie biblioteki cyfrowej lub repozytorium(2) Organizacja: sami, w konsorcjum, outsourcing, crowdsourcing? Metody i procedury przychodzą wraz z oprogramowaniem, ale nie oddajcie biblioteki informatykom! Oprogramowanie: szczęśliwi z dlibrą? (Poznaoskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe może byd naszym przewodnikiem i opiekunem) Konieczny dobór formatu do archiwizacji i formatu do prezentacji 17

18 WIEDZA PRAKTYKA INTEGRACJA Problemy prawne bibliotek cyfrowych Granice dozwolonego użytku Problem utworów osieroconych Zasady publikowania rozpraw doktorskich Zabezpieczenia techniczne Czy możliwa jest nowelizacja prawa autorskiego? 18

19

20 JSTOR is the largest database of digitized scholarly journals. Now it makes freely available almost 500,000 papers published in the USA by 1923 and outside of the USA by Open access papers include humanities, economics, politics, mathematics etc. Please go to and select Advanced search Then select Include only content I can access because what you can access is only the free part of the database, unles your school has subscribed to the database.

21 Open Access Journals

22

23

24 WIEDZA PRAKTYKA INTEGRACJA Prowadźmy dobre biblioteki (1) 1. Stwórz bibliotekę o wyrazistej odrębności oraz orientacji na zawartośd i audytorium. Kto będzie organizatorem? Kto nada bibliotece osobowośd? 2. Nie poprzestawaj na zasobach lokalnych. Wszystko jest twoje, wszystko należy się użytkownikowi. 3. Nie działaj w pojedynkę, nie walcz o utrzymanie odrębności 24

25 WIEDZA PRAKTYKA INTEGRACJA Prowadźmy dobre biblioteki (2) 4. Zarządzaj codziennie, zarządzaj wszystkim! 5. Włącz bibliotekę cyfrową do światowych rejestrów repozytoriów cyfrowych. 6. Buduj warsztat pracy dla użytkownika, nie dla bibliotekarza. Zadbaj o stworzenie mechanizmu wyszukiwania i linkowania, który wzbogacałby wiedzę i umiejętności użytkownika.

26 Dziękuję za uwagę!

27 WIEDZA PRAKTYKA INTEGRACJA