ODDZIAŁ POLSKIEGO ZWIĄZKU FILATELISTÓW W RYBNIKU

Transkrypt

1 02 65 I VI ODDZIAŁ POLSKIEGO ZWIĄZKU FILATELISTÓW W RYBNIKU R Y B N I K CZERWIONKA - LESZCZYNY JASTRZĘBIE ZDRÓJ KNURÓW ŁAZISKA GÓRNE ORZESZE PSZCZYNA RACIBÓRZ RYDUŁTOWY WODZISŁAW ŚLĄSKI ŻORY

2 S z a n o w n i C z y t e l n i c y! Rozpoczął się kolejny, 2009 rok. Jesteśmy z Wami, a to już jest powód do zadowolenia! Bardzo nas martwi niewłaściwe, delikatnie mówiąc, traktowanie przez Pocztę Polską filatelistów abonujących polskie znaczki pocztowe (jest ich coraz mniej, a będzie jeszcze mniej!!!). Zaczęło się od niewydania w ramach abonamentu znaczków stemplowanych (Grupa E) bloku na tkaninie jedwabnej 450 lat Poczty Polskiej (członkom jednego z Kół PZF poradzono w Centrali Poczty Polskiej, aby kupili sobie czyste bloki i dali ostemplować ). Rozgoryczenie spowodowało zamieszanie wokół emisji Ocaleli z zagłady (ilustracje na str nin. numeru) : wprowadzenie do obiegu z dniem serii 4-znaczkowej, jak się później okazało z błędem w znaczku o nominale 2,10 zł, informacja w dniu na stronie Poczty Polskiej o wycofaniu z obiegu (?) błędnego znaczka (a właściwie całej serii drukowanej w pasku 4-znaczkowym; znaczki wycofano ze sprzedaży okienkowej), wydanie Zarządzenia nr 49 Dyrektora Generalnego Poczty Polskiej z dnia 3 kwietnia 2009 r. o wycofaniu z obiegu egzemplarzy znaczka pocztowego emisji Ocaleli z zagłady o nominale 2,10 zł, podjęcie decyzji o niewydaniu w ramach abonamentu wprowadzonego do obiegu znaczka z błędem (mimo Wniosku Zbiorowego Koła nr 46 ) i wstrzymanie wydawania abonamentu I kwartału 2009 r. do III dekady czerwca ze względu na brak poprawionego znaczka o nominale 2,10 zł. (a właściwie całej serii). Ręce opadają po odebraniu abonamentu I kwartału 2009, w ramach którego wydano znaczki emisji Współczesna rzeźba polska w arkuszach 20-znaczkowych poszczególnych nominałów, podczas gdy w specyfikacji widnieje informacja : Arkusz sprzedażny zawiera 4 znaczki każdego nominału. W okienkach pocztowych pojawiły się 4-znaczkowe bloki zawierające po 1 znaczku każdego nominału. Dotychczas Poczta Polska proponowała w abonamencie obie formy wydawnicze z pożytkiem dla siebie (dodatkowe zyski) i ku zadowoleniu filatelistów (niższe wydatki i poczucie partnerskiego traktowania przez Pocztę Polską). Jakby na ironię Poczta Polska reklamuje usługę abonamentu Emil Karzełek Zapraszamy do współpracy - wszelką korespondencję dotyczącą naszego pisma prosimy kierować listownie pod adres Zarządu Oddziału lub mailem do Sekretarza Oddziału : emil.k@2com.pl W niniejszym numerze : Z A P O W I E D Z I. - PSZCZYNA str W Y D A R Z E N I A. - Spotkanie Klubu PZF Kopasyny str Wystawa w Knurowie str. 8 9 T A M B Y L I Ś M Y. - Wystawa w Nitrze str PRYMUSY XI Edycja.... str P U B L I C Y S T Y K A. - Zaproszenie do specjalizacji emisji 75 lat ruchu filatelistycznego w Polsce. str Historia zapałki... str P I Ś M I E N N I C T W O. - Gazeta Filatelisty.... str. 33 D A R C Z Y Ń C Y. - Wpłaty 1 % podatku za 2007 rok.... str Wpłaty na Fundusz prasowy str. 34 R O Z M A I T O Ś C I. - Ocaleli z zagłady str Zespół redakcyjny : Emil Karzełek, Karol Micza, Jerzy Salamon, Alojzy Waler Skanowanie, skład komputerowy i druk : Emil Karzełek Na pierwszej stronie okładki : Pszczyna Ratusz i wieża Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego. Foto : Karol Micza r

3 Z A P O W I E D Z I to Krajowa Wystawa Filatelistyczna i Pierwsze Mistrzostwa Polski w Filatelistyce Tematycznej największe imprezy filatelistyczne bieżącego roku w naszym regionie. Organizatorami są : Starostwo Powiatowe Pszczyna, Urząd Miasta Pszczyna, Centrum Poczty Oddział Rejonowy w Rybniku oraz Oddział PZF Rybnik. Komitetowi Organizacyjnemu przewodniczy Feliks Zawiła a komisarzem jest Karol Micza. Od numeru 61 RF prezentujemy artykuły związane z Pszczyną, zaś w niniejszym numerze pragniemy zapoznać Szanownych Czytelników z tym, co nas czeka w trzeciej dekadzie sierpnia. Do konkursu w Krajowej Wystawie Filatelistycznej (II stopnia) zgłoszono 51 eksponatów, które ubiegać się będą o Grand Prix Wystawy, Nagrody Specjalne w poszczególnych Klasach oraz dyplomy w randze medalu od dużego złotego do brązowego. Wystawcami z naszego Oddziału będą : Emil Karzełek, Karol Micza, Jerzy Salamon i Alojzy Waler. Ciekawie zapowiada się również klasa pozakonkursowa eksponatów filatelistycznych (3 eksponaty z Czech) i niefilatelistycznych (9 eksp.). Ekspozycja będzie umieszczona w hali Miejskiego Ośrodka Rekreacji i Sportu w Pszczynie przy ul. Basztowej 4. Tam też odbędą się uroczystości otwarcia (w piątek, 21. sierpnia o godz ) i zamknięcia (w środę 26. sierpnia o godz ) wystaw a także usytuowane zostaną stoiska : Poczty Polskiej i Komitetu Organizacyjnego. W Pierwszych Mistrzostwach Polski w Filatelistyce Tematycznej o tytuły Mistrza Polski w Filatelistyce Tematycznej 2009 i Wicemistrza Polski w Filatelistyce Tematycznej 2009 oraz złote, srebrne i brązowe medale w każdej z pięciu grup ubiegać się będzie 41 eksponatów. Tutaj z filatelistami z całej Polski rywalizować będą członkowie naszego Oddziału : Hubert Rupik, Jerzy Salamon i Feliks Zawiła. Te najlepsze polskie eksponaty tematyczne będzie można podziwiać w hali Powiatowego Ośrodka Sportu i Rekreacji w Pszczynie przy ul. Zamenhofa 5A. W skład dwóch niezależnych Sądów Konkursowych wystaw wchodzą z naszego Oddziału koledzy : Alojzy Waler (PMPwFT) i Feliks Zawiła (KWF). Przewidziane jest stosowanie dwóch stempli okolicznościowych a także wydanie ciekawych pamiątek (Katalog, Palmares, medale, kartki korespondencyjne) Obie wymienione wyżej wystawy filatelistyczne odbywają się w ramach Dni Pszczyny szczegóły :

4 Z A P O W I E D Z I Starostwo Powiatowe - Pszczyna - Urząd Miasta Centrum Poczty OR - Rybnik - Oddział PZF zapraszają do zwiedzenia KRAJOWEJ WYSTAWY FILATELISTYCZNEJ i PIERWSZYCH MISTRZOSTW POLSKI W FILATELISTYCE TEMATYCZNEJ w Miejskim Ośrodku Rekreacji i Sportu ul. Basztowa 4 (KWF) i Powiatowym Ośrodku Sportu i Rekreacji ul. Zamenhofa 5A (PMPwFT) w piątek 21.08, sobotę i niedzielę w godz , w poniedziałek i wtorek w godz W Holu Głównym Urzędu Miejskiego w Rynku odbędą się imprezy towarzyszące - giełda filatelistyczna : sobota i niedziela w godz giełda filumenistyczna : niedziela w godz Zapraszamy Komitet Organizacyjny Liczymy na liczny udział członków i sympatyków naszego Oddziału!!! Emil Karzełek - 4 -

5 W Y D A R Z E N I A AKADEMIA KLUBU KOPASYNY W dniu roku w Sali klubowej Lokatorsko-Własnościowej Spółdzielni Mieszkaniowej w Knurowie odbyła się uroczysta akademia wieńcząca obchody 40-lecia Klubu PZF o Zainteresowaniach Górniczych Kopasyny. Wzięło w niej udział liczne grono filatelistów członków Klubu, którzy czas oczekiwania spożytkowali na rozmowy i lekturę najnowszego, 64. numeru Rybnickiej Filatelistyki, poświęconego w znacznej mierze Klubowi KOPASYNY. Spotkanie zaszczycili swoją obecnością Michał Nieszporek Starosta Gliwicki Jacek Zmorek Dyrektor Handlowy Oddziału Regionalnego Centrum Poczty w Katowicach Elżbieta Staroń Dyrektor Oddziału Rejonowego Centrum Poczty w Rybniku - 5 -

6 W Y D A R Z E N I A Andrzej Nowak Prezes Okręgu Śląsko-Dąbrowskiego PZF w Katowicach Bogdan Litwin Prezes LWSM w Knurowie Jan Duer Prezes Oddziału PZF w Zabrzu Tomasz Reginek Wiceprezes Towarzystwa Miłośników Knurowa Romuald Dilling Przewodniczący Głównej Komisji Muzealnictwa i Tradycji Górniczych Edward Kołeczko Członek Zarządu SITG w Rybniku Bogusław Szyguła Kustosz Izby Tradycji KWK Knurów Irena Panek Kierownik Działu Społeczno-Kulturalnego LWSM w Knurowie Janusz Ćwiertnia Mincerz z Opola. Spotkanie przebiegało pod znakiem wspomnień i dokonań z ostatnich 15 lat, tzn. od największej w minionym XX wieku Krajowej Wystawy Filatelistycznej Górnictwo 93. Prezes Klubu, Alojzy Waler, w imieniu członków Kluby Kopasyny podziękował władzom miast i kierownictwu Poczty Polskiej za wspieranie działalności Klubu. Przekazał też wyrazy wdzięczności pod adresem wystawców - członków Klubu, którzy w ostatnich niełatwych latach promują działalność klubową. Prezes w swoim wystąpieniu podkreślił wagę stałej pomocy kierownictwa LWSM, Kustosza Izby Tradycji KWK Knurów, zaprzyjaźnionych Oddziałów PZF. Następnie wszystkim uczestnikom spotkania wręczony został numer 64 Rybnickiej Filatelistyki. Honorowi goście otrzymali dodatkowo okolicznościową kopertę z monetą-żetonem oraz pamiątkowe dyplomy. Dla filatelistów takie spotkania to zawsze okazja do wymiany informacji oraz pozyskania brakujących walorów filatelistycznych, których czasami szuka się od lat. Tak też było i tym razem

7 W Y D A R Z E N I A Klub Kopasyny na ręce Prezesa Walera otrzymał natomiast : od Starosty Michała Nieszporka list z gratulacjami za długoletnią i wytrwałą działalność od Dyrektora Jacka Zmorka dwutomowe dzieło Normana Daviesa Od Do od Prezesa Andrzeja Nowaka bukiet kwiatów. Miłym akcentem kończącym tą uroczystość było wręczenie Pani Dyrektor Elżbiecie Staroń kilofka górniczego, będącego skromnym wyrazem wdzięczności za udzielaną Klubowi KOPASYNY pomoc. Foto : Karol Micza Tekst : Alojzy Waler - 7 -

8 WYSTAWA W KNUROWIE Klub GAMA Lokatorsko Własnościowej Spółdzielni Mieszkaniowej w Knurowie gościł od 13. marca do 15. kwietnia 2009 roku, zorganizowaną dzięki kolegom z Koła PZF Nr 3, niekonkursową wystawę filatelistyczną KOBIETA. W Y D A R Z E N I A Zwiedzających witał eksponat Najpiękniejsze knurowskie kobiety na znaczkach, kartkach i datownikach zaprezentowany przez Bogdana Szygułę (na zdjęciu powyżej razem z Prezesem Andrzejem Nowakiem). Po nim mogliśmy podziwiać główny eksponat wystawy, zatytułowany KOBIETA, a opracowany przez Alojzego Walera. W Otwarciu Wystawy w dniu wzięli udział : Ewa Jurczyga Wiceprzewodnicząca Rady Powiatu Gliwickiego Bogdan Litwin Prezes LWSM w Knurowie Eugeniusz Jurczyga Prezes Towarzystwa Miłośników Knurowa Andrzej Nowak Prezes Okręgu Śląsko Dąbrowskiego PZF Andrzej Słaboń Prezes Koła PZF Nr 3 w Knurowie Bogusław Szyguła Kustosz Izby Tradycji KWK Knurów Irena Panek Kierownik Działu Społeczno Kulturalnego LWSM Lucyna Auer Kierownik Klubu GAMA Aneta Milewska autorka projektu afisza i broszury redaktorzy miejscowej prasy grono filatelistów z Knurowa i nie tylko - 8 -

9 W Y D A R Z E N I A W 18 gablotach 16-kartowych kol. Waler zaprezentował w 3 rozdziałach : 1. Słynne kobiety na znaczkach, blokach, arkusikach, całostkach, całościach i kartkach - tutaj spotkaliśmy mitologiczne i biblijne piękności, starożytne i nowożytne najpotężniejsze władczynie świata oraz współczesne księżne i księżniczki. 2. Słynne kobiety w maksimafilii czyli na widokówkach z naklejonym na stronie ilustracyjnej znaczkiem skasowanym okolicznościowym stemplem - przy pełnej zgodności tych trzech elementów. 3. Dzieje słynnych Polek w dziejach świata, od kobietykróla Jadwigi Andegaweńskiej oraz księżnych Dąbrówki, Rychezy i Jadwigi Śląskiej, po noblistki Marię Skłodowską-Curie i Wisławę Szymborską. Prezes Waler ( specjalista od historii poczty Ziemi Rybnicko Wodzisławskiej i Raciborskiej) z pietyzmem opowiadał o kobietach, tej Piękniejszej Połowie Rodzaju Ludzkiego, kobietach nie tylko tych ze swojego eksponatu. Ja tam też byłem, a to co słyszałem i widziałem dla potomnych utrwaliłem Emil Karzełek - 9 -

10 WYSTAWA W NITRZE W dniach od 14. do 17. maja 2009 r. odbyła się Wystawa Filatelistyczna (I stopnia) SLOVENSKO Udział wzięli wystawcy z 8 państw (Austria, Chorwacja, Czechy, Polska, Rosja, Serbia, Słowacja i Węgry). Wystawę ulokowano w dwóch, odległych o około 100 metrów, miejscach : w Muzeum T A M B Y L I Ś M Y (Ponitrianske múzeum) i w Teatrze (Divadlo Andreja Bagara). Nieopodal zorganizowana została (w niedzielę) giełda filatelistyczna. Wczesnym niedzielnym rankiem, zahaczając o Karvinę, udaliśmy się do Nitry, by osobiście uczestniczyć w ostatnim dniu tej wystawy. Tam spotkaliśmy zapracowanego polskiego Komisarza Krajowego Rajmunda Dąbka z Gliwic (na zdjęciu obok : drugi z prawej). Mieliśmy też przyjemność poznać członków Komitetu Organizacyjnego oraz Sądu Konkursowego (pierwszy z prawej Doc. ing. Ĺubomír Floch Generalny Komisarz Wystawy, Wiceprezes ZSF). Okazało się, że nieznajomość języka nie jest żadną przeszkodą, a my dodatkowo byliśmy w komfortowej sytuacji, gdyż towarzyszył nam nasz przyjaciel, członek Rady Redakcyjnej kwartalnika Syrena Jaroslav Tereško z Karviny (pierwszy z lewej)

11 T A M B Y L I Ś M Y Wśród 5 polskich eksponatów były 2 z naszego Oddziału : Śląsk Cieszyński (wyróżniony medalem dużym pozłacanym) Karola Miczy i Drugi wiek polskiego znaczka pocztowego (medal pozłacany) Emila Karzełka. Medal Podobno były jeszcze inne wydawnictwa Podróż powrotna była okazją do podziwiania uroków Słowacji. Szczególny zachwyt wzbudzały jednak autostrady ich ilość, jakość, niskie opłaty budowane nawet w niedzielne popołudnie!!! Emil Karzełek i Karol Micza

12 P R Y M U S Y W sobotę, 13. czerwca na Jasnej Górze, w Auli im. o. Augustyna Kordeckiego, T A M B Y L I Ś M Y Nasz oddział PZF reprezentowali : Prezes Alojzy Waler, Bernard Miczka, Karol Micza oraz Emil Karzełek. o godzinie rozpoczęła się Gala XI Edycji PRYMUSY. Alojzy Waler Towarzyszyli nam koledzy z Klubu Kolekcjonerów Polskiego Znaczka w Czechach i Słowacji, jednocześnie Czeskiego Przedstawicielstwa Kapituły : Jiří Král, Jaroslav Tereško i Teodor Wilczek. Spotkanie poprowadził Henryk Monkos Prezes Polskiej Kapituły Filatelistycznej. od lewej : Jiří Král, Bernard Miczka, Emil Karzełek, Jaroslav Tereško, Karol Micza, Teodor Wilczek. Na dużym ekranie przedstawiono historię poprzednich dziesięciu edycji, zaprezentowano zdjęcia i biografie nominowanych do statuetki PRYMUS za 2008 rok w każdej kategorii a wyłonionych w pierwszym głosowaniu wszystkich Przedstawicielstw. Nazwiska i biografie wszystkich zgłoszonych, a następnie po 3 nominowanych w każdej kategorii, mogliśmy poznać na stronie

13 T A M B Y L I Ś M Y Ceremonię wręczenia statuetki w każdej kategorii poprzedzało otwieranie zalakowanej koperty z nazwiskiem laureata. Polska Kapituła Filatelistyczna przyznała również statuetki PRYMUS WZÓR i pamiątkowe szable, które zostały wręczone podczas Gali. Pełny wykaz wyróżnionych znaleźć można w Internecie na stronie Zarządu Głównego PZF. Galę uświetniły występy częstochowskiego Chóru Pochodnia. Nam pozostaną pamiątkowe wydawnictwa, które kupiliśmy na stoisku Poczty Polskiej Foto i opracowanie :Emil Karzełek

14 P U B L I C Y S T Y K A Zaproszenie do specjalizacji emisji 75 lat ruchu filatelistycznego w Polsce (z 1968 roku) nr PSPZP 1) : ; nr Fi 2) KSZPZP 3) : ) Podręcznik specjalizowany polskich znaczków pocztowych , opisując tą emisję podaje m.in. : Offset PWPW, druk formami sześciosektorowymi w arkuszach 4 x 3 pola w układzie pól szachownicy, po 6 sztuk każdego rodzaju, ząbkowanie grzebieniowe 11½ : 11¼, oznaczenie sektora w prawym dolnym rogu arkusika. Do dziś nie jest znany układ sektorów w arkuszu drukowym (podkreślenie autora). 2) Katalog Fischer Tom I i 3) Katalog specjalizowany znaków pocztowych ziem polskich także nie opisują rozmieszczenia arkusików w arkuszu drukowym. W periodykach filatelistycznych również niewiele na ten temat napisano jedynie kwartalnik Syrena w numerach 91 i 94 (1998 rok) zamieścił artykuły na temat tej emisji i tam też po raz pierwszy zaprezentowany został arkusik z sektora 3 z przeperforowanymi obydwoma pionowymi marginesami! Sprawy niewyjaśnione zachęcają do zajęcia się nimi, więc po wielu latach poszukiwań i gromadzenia materiału, spróbuję nieco przybliżyć wyjaśnienie tej kwestii. Szczególne znaczenie ma : pozyskanie arkusika (fot. 1) posiadającego oznaczenie sektora : 2 na górnym marginesie i 3 na dolnym marginesie (efekt niewłaściwego cięcia), co udowadnia, że arkusze sprzedażne (ustawione tak, by tytuł emisji był na górnym marginesie) z sektorów 2 i 3 w arkuszu drukowym były nad sobą a nie obok siebie (!), fot. 1 stwierdzenie istnienia arkusików z całkowicie przeperforowanymi obydwoma pionowymi marginesami (fot. 2) : sektor 1 odkryty w 2007 roku, sektor 2 odnaleziony w 2004 roku, sektor 3 opisany w 1998 roku, co rzuciło nieco światła na sposób (a właściwie dwa sposoby - str. 3) przeprowadzenia perforowania, U

15 P U B L I C Y S T Y K A sektor T Y 1 K A P U B L I C Y S T Y K A sektor 2 sektor 3 Ffot. 2 2 nie stwierdzenie istnienia arkusików z sektorów 4, 5 i 6 z całkowicie przeperforowanymi obydwoma marginesami pionowymi. Wszystkie przebadane arkusiki były perforowane poziomo od lewej do prawej grzebieniem perforującym przedstawionym na fot. 5, co potwierdza poniższy skan (fot. 3 strzałki wskazują miejsca pomiędzy kolejnymi uderzeniami grzebienia). Wymiary arkusików, którymi dysponowałem, wynosiły - szerokość 142,5 147,5 mm średnia 145 mm, każdy margines pionowy 8 12 mm - wysokość 157,0 159,0 mm średnia 158 mm, obydwa marginesy poziome 39,5 mm, więc arkusz drukowy (w układzie przedstawionym na fot. 4) powinien mieć wymiar ok. 300 mm plus marginesy technologiczne x ok. 460 mm plus marginesy technologiczne fot. 3

16 3 x 39,5 39,5 3 x 39,5 39,5 3 x 39,5 4 x 31,5 4 x 31, ,5 6 fot. 4 3 montaż elektroniczny P U B L I C Y S T Y K A 1 2 Uważam, że w arkuszu drukowym dwa poziome wewnętrzne marginesy (z tytułem emisji) miały wysokość równą wysokości znaczka (39,5 mm) i nie były przycinane podczas podziału arkusza perforacyjnego na arkusze sprzedażne a pionowy wewnętrzny margines miał szerokość równą szerokości znaczka (31,5 mm) i był przycinany podczas podziału arkusza perforacyjnego na arkusze sprzedażne. Obcinano także zewnętrzne marginesy arkusza drukowego wraz ze znakami drukarskimi (krzyżyki markacyjne, punktury) Analiza dostępnego materiału pozwala wysnuć hipotezę, że perforowanie przeprowadzono jednym grzebieniem (434,5 mm = trzy wysokości z fot. 5 przedzielone dwoma przerwami po 39,5 mm = 21 igieł) zawsze w tym samym kierunku lecz dwoma sposobami : 1. pięcioma uderzeniami każdej części grzebienia przez pojedyncze sektory arkusz perforacyjny obejmował sektory 4, 5 i 6 lub 1, 2 i 3 (połowa arkusza drukowego) 2. dziesięcioma uderzeniami każdej części grzebienia kolejno przez 2 sektory arkusz perforacyjny był równy arkuszowi drukowemu. Niezwykła rzadkość występowania arkuszy z całkowicie przeperforowanym lewym marginesem wskazuje, że zasadniczą część nakładu perforowano sposobem pierwszym. Pozostaje pytanie : dlaczego? Gdyby wielkość nakładu (ponad 83 tysiące 6-sektorowych arkuszy drukowych) wymusiła perforowanie jednocześnie na dwóch maszynach, wówczas ilość arkusików z sektorów 1, 2 i 3 z przeperforowanym i nieprzeperforowanym lewym marginesem byłaby podobna. Tak nie jest! Więc??? Może komuś uda się rozwikłać tą zagadkę!? fot. 5 Usterki. Możliwość wykonania dużych, dobrej jakości powiększeń, ułatwia wyłowienie, zeskanowanie i opisanie nawet najdrobniejszych odmienności, charakterystycznych dla konkretnego pola w danym sektorze. Mogą one posłużyć do umiejscowienia danego znaczka w arkuszu sprzedażnym a nawet drukowym. Ciekawostką jest, że żadna z wcześniej lub teraz opisanych usterek nie występuje na wszystkich zbadanych arkusikach danego sektora, a tylko 5 usterek może pojawić się we wszystkich sektorach! Przebadałem 176 arkuszy sprzedażnych oraz po 35 znaczków w parkach czyli po 1091 sztuk każdego znaczka.

17 P U B L I C Y S T Y K A Poniżej przedstawiam zestawienie cech charakterystycznych (usterek) powtarzalnych, a na następnych stronach ich umiejscowienie i wygląd (podczas skanowania włączyłem funkcje wyostrz obraz i automatyczne tonowanie a przy montażu dodatkowo formatowałem obraz). nr kat. Fi sektor ilość zbadanych arkusików ilość arkusików z usterką 01 czarna linia krzywa nad literą K w POLSKA 1 9 5,11 0,82 02 czarna kreska między 6 i 0 w nominale do litery g w gr ,39 1,37 03 czarna kropka pod literą L w POLSKA ,23 1,65 04 czarna plama w literze S w POLSKA 1 6 3,41 0, , 4, 5, 7, 10, ,77 14,85 06 biała plamka (dziura w balonie) obok drugiej od lewej liny ,11 0,92 07 przerwana z lewej strony litera P w POLSKA 2 4 2,27 0,37 08 biała plamka (dziura w balonie) poniżej górnej flagi 2 5 2,84 0,46 09 czarna plamka na prawym rękawku 3 6 3,41 0,64 10 czerwona kropka pomiędzy L i I w FILATELISTYCZNEGO ,43 8,89 11 czarna podłużna ukośna plamka pod literą r w gr ,39 1,19 12 żółta plama ("słonko") nad dachem 4 4 2,27 0,37 13 czarna plama ("kamień") przed budynkiem ,11 5,13 14 czarna kropka za ramką z prawej strony ,86 3,94 15 przerwana ramka z prawej strony 5 4 2,27 0,37 16 uszkodzona z lewej strony cyfra 0 w nominale 5 3 1,70 0,27 17 czarna kropka przed literą O w POLSKA 5 3 1,70 0,27 18 czerwona kropka na prawo od czapeczki 6 4 2,27 0,37 19 pogrubienie dolnej części litery O w POLSKA 6 6 3,41 0, niebieska kropka nad literą A w FILATELISTYCZNEGO ,39 1, Lp opis % występowania z usterką arkusików 21 czarna kropka na lewym rękawku ,00 9,17 22 czarna plamka na przedramieniu lewej ręki ,52 1,37 23 czerwona kropka między czapką a literą N w ZNACZKA 9 3 1,70 0,37 24 czarna pionowa kreska pod literą I w MICHALUK 9 7 3,98 0,64 25 czarna kropka obok lewego łokcia 9 4 2,27 0,37 26 uszkodzony dolny szeryf litery K w POLSKA 9 3 1,70 0,27 27 plama ("soczewka") w prawym oku 9 6 3,41 0,55 28 uszkodzona litera L w POLSKA ,27 0,37 29 czarna kropka przy dolnej krawędzi litery L w POLSKA ,66 1,56 30 czerwona kropka obok lewego barku ,70 0,27 31 czarna plama na nadgarstku lewej ręki ,98 0,64 32 czarna "strzałka" poniżej biało-czerwonej flagi ,25 1,01 33 uszkodzony górny szeryf litery K w POLSKA ,41 0,57 34 niebieska kropka na dolnym marginesie pod 12. polem - 7 3,98 0,64 35 czarna kropka na dolnym marginesie z lewej strony ,23 1,70 pole czarne kropki (najczęściej 5)* na białym polu flagi białoczerwonej marginesy znaczków * 5,11 0,85 ilość kropek oraz nasilenie barwy czarnej są zmienne, nawet w ramach tego samego numeru pola i sektora % występowania arkusików z usterką = ilość szuk arkusików z usterką : ilość zbadanych sztuk arkusików (176) x 100 % % występowania znaczków z usterką = ilość szuk danego znaczka z usterką : ilość zbadanych sztuk danego znaczka (1 091) x 100 %

18 P U B L I C Y S T Y K A Znaczek nr 1674 PSPZP 1), nr 1705 Fi 2) KSZPZP 3) z oznaczeniem wszystkich usterek ujętych w powyższej tabeli (montaż elektroniczny) Na tym znaczku w każdym sektorze mogą pojawić się tylko usterki oznaczone numerami 03, 10 i

19 P U B L I C Y S T Y K A Znaczek nr 1675 PSPZP 1), nr 1706 Fi 2) KSZPZP 3) z oznaczeniem wszystkich usterek ujętych w powyższej tabeli (montaż elektroniczny) Na tym znaczku w każdym sektorze mogą pojawić się tylko usterki oznaczone numerami 13 i

20 P U B L I C Y S T Y K A

21 P U B L I C Y S T Y K A Potwierdzenia powtarzalności wymagają następujące (i może jeszcze inne) cechy charakterystyczne (usterki) zauważone na zbadanych arkusikach i znaczkach : nr kat. Fi Lp opis pole sektor zniekształcona litera P w POLSKA biała plamka we włosach przy lewym uchu biała plamka na prawej skroni kropka obok czapki czerwona owalna linia na lewym rękawku uszkodzony dolny szeryf litery Lw POLSKA przerwana ramka nad P w POLSKA czerwona kropka poniżej P w POLSKA białe plamki pod dłonią i nadgarstkiem lewej ręki czarna ukośna kreska na literze H w RUCHU biała plamka pod czapeczką powyżej prawej skroni czarna kropka pod literą g w gr uszkodzona litera L w POLSKA białe plamki we włosach przy prawym uchu uszkodzona litera K w POLSKA czarna [plama za O w POLSKA biała plamka pod nadgarstkiem lewej ręki przecięte cyfry 6 i 0 w nominale uszkodzona litera L w POLSKA przecieta litera g w gr uszkodzone 0 w nominale żółta plama na lewej ręce czarna kropka na prawym marg znaczka za ramką biała plamka we włosach przy lewym uchu plama pod lewą dłonią 11 + margines 126 górny : czarna kropka nad U w RUCHU

22 P U B L I C Y S T Y K A ??? ??? Niezależnie od powyższego istnieje wiele usterek niewartych (moim zdaniem) katalogowania a świadczących o mało starannym przeprowadzeniu procesu drukowania. Oto przykłady : Nie zawsze też pasowanie form było wystarczająco dokładne mamy więc przesunięcia barw : Ta emisja sprzed ponad 30 lat, której wiele okazów (znaczków pojedynczych, znaczków w parkach i całych arkuszach sprzedażnych) znajduje się w posiadaniu kolekcjonerów, pozostaje nadal nie do końca rozpracowana. Zapraszam więc do dalszej specjalizacji! Będę wdzięczny za podzielenie się swoimi odkryciami ze mną i z czytelnikami. Emil Karzełek, emil.k@2com.pl

23 P U B L I C Y S T Y K A H I S T O R I A Z A P A Ł K I Zapałka dzisiaj to przedmiot codziennego użytku, tak zwyczajny i powszechny, że nie zastanawiamy się nad jego historią, formą, wyglądem ani bezpieczeństwem użytkowania. A przecież historia powstania pierwszych zapałek to rok 1805, kiedy francuski chemik Chanel wykonał tzw. zapałki maczane. Były to patyczki nasączone chloranem potasu, które wkładane i wyjmowane, czyli maczane w kwasie siarkowym, zapalały się podczas wyciągania. Na przestrzeni lat wynaleziono zapałki zbliżone wyglądem do dzisiejszych tzn. zapałki pocierane. Wynalazku tego dokonano równocześnie w różnych krajach, niezależnie od siebie. Uznaje się jednak, że pierwszym był angielski chemik J. Walker, który w 1826 r wynalazł, a od kwietnia 1827 r rozpoczął produkcję i sprzedaż zapałek pocieranych. Produkcja zapałek w Polsce ma już swoją co najmniej 180 letnią tradycję. W 1828 roku w Warszawie E. Własiański założył fabrykę wyrobów chemicznych, produkującą głównie zapałki pocierane. Zainteresowanie tym produktem było tak duże, że w 1838 r. powstała w Warszawie druga fabryka zapałek Hirschenfelda. W roku 1855 Szwed J. E. Lundstrom udoskonalił ten produkt tworząc tzw. zapałki bezpieczne, zwane powszechnie zapałkami szwedzkimi. Ich zapalanie polegało na pocieraniu łebka zapałki o boczną ścianę pudełka zapałczanego. Taka forma zapałek przetrwała praktycznie do dnia dzisiejszego, a w drugiej połowie XIX wieku popyt na zapałki był tak duży, że powstało na terenie ziem polskich około stu większych i mniejszych fabryk zapałek. Do najbardziej znanych fabryk należały : 1. w zaborze rosyjskim m. in.: w Błoniu r. (1)

24 w Mszczonowie r P U B L I C Y S T Y K A w Częstochowie 1881 istnieje do dziś w Tomaszowie Mazowieckim r

25 P U B L I C Y S T Y K A 2. w zaborze austriackim na terenie ziem polskich m. in.: w Bolechowie w Bielsku w Skole

26 P U B L I C Y S T Y K A w Stanisławowie w Stryju w Żywcu w zaborze austrowęgierskim na terenie Czech i Słowacji: w Bańskiej Bystrzycy

27 P U B L I C Y S T Y K A w Bytcy w Lipniku w Opawie 3. w zaborze pruskim m. in.: w Bystrzycy w Paczkowie

28 P U B L I C Y S T Y K A w Poznaniu w Lęborku w Sianowie

29 P U B L I C Y S T Y K A w Gdańsku w Wałbrzychu Po uzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 roku w jej granicach znalazło się 19 czynnych fabryk zapałek, w tym 10 dużych. W 1921 r. wybudowano nowoczesną fabrykę zapałek w Czechowicach, którą w 1923 roku wykupił szwedzko amerykański trust

30 P U B L I C Y S T Y K A W 1925 r sytuacja w przemyśle zapałczanym w Polsce zmieniła się radykalnie, gdyż decyzją Sejmu Ustawodawczego utworzono Polski Monopol Zapałczany. Istniejące wówczas 10 fabryk zostały upaństwowione i na mocy tej samej ustawy ww. monopol wydzierżawiono na 25 lat koncernowi szwedzkiemu I. Krengera. Umowa ta przyniosła rządowi polskiemu 6 miliardów dolarów, przeznaczonych na rozpoczęcie budowy portu w Gdyni. W wyniku działalności szwedzkiego koncernu i dalszych renegocjacji umowy pomiędzy koncernem szwedzkim a rządem Polski w 1932 roku pozostały 4 zakłady, tj. Czechowice, Częstochowa, Błonie, Pińsk. Na skutek dynamicznie rozwijających się różnych gałęzi przemysłu, wykorzystujących osiągnięcia nauki w dziedzinie elektryczności, chemii, fizyki itp. zapałki zaczęły być powoli wypierane z rynku. Dla przykładu w 1928 roku wyprodukowano 32,5 miliarda zapałek, a w 1938 roku już tylko 18,5 miliarda zapałek. Ze względu na zmniejszenie się zapotrzebowania w roku 1932 całkowicie zlikwidowano eksport zapałek z polskich fabryk. Po II wojnie światowej państwo w pełni znacjonalizowało przemysł zapałczany, obejmujący 9 zakładów. W latach następowała ciągła reorganizacja przemysłu zapałczanego, prowadząc do powstania Polskiego Monopolu Zapałczanego ( ),

31 P U B L I C Y S T Y K A przekształconego później w Polski Przemysł Zapałczany ( ). Od 1955 roku pozostało w Polsce 5 fabryk zapałek, które uzyskując samodzielność gospodarczą, niezależnie od siebie, kreowały wizerunek tworzonych produktów. Są to Zakłady Przemysłu Zapałczanego w Bystrzycy, Czechowicach, Częstochowie, Gdańsku i Sianowie. Ich produkcja obejmowała: zapałki zwykłe 48 i 64 szt. zapałek, eksportowe, sztormowe, gabinetowe, turystyczne, sportowe, książeczkowe, kominkowe, gospodarcze.p U B L I C Y S T Y K A

32 P U B L I C Y S T Y K A Z przemysłem zapałczanym i zapałkami nierozerwalnie związana jest filumenistyka. Słowo filumenistyka pochodzi od greckiego phileo - lubię i łacińskiego lumen - światło, ozdoba, czyli kolekcjonowanie etykiet z pudełek od zapałek. Etykieta zapałczana spełniała i spełnia wiele funkcji : nalepki towarowej - funkcja pierwotna określająca asortyment, dane producenta, ilość zapałek i cenę mikroplakatu i reklamy - tutaj funkcja nalepki towarowej została zminimalizowana na rzecz przekazania treści informacyjnej. W okresie zaborów na etykietach zapałczanych przemycano treści patriotyczne, narodowościowe i wolnościowe. W zaborze rosyjskim stosowano napisy dwujęzyczne, mające na celu kultywowanie i propagowanie języka polskiego. małej formy dzieła artystycznego - autorzy tworzyli prawdziwe cacka graficzne. Dzięki tej różnorodności form i treści etykieta stała się kroniką życia społecznego. W 1957 roku kolekcjonerzy etykiet, pod egidą Polskiego Związku Filatelistów rozpoczęli w Warszawie w Kole nr 22 samodzielną działalność. Od tego czasu datuje się zorganizowana działalność kolekcjonerów etykiet zapałczanych, rozpoczęto wydawanie pierwszych katalogów i prasy specjalistycznej Kwartalnik Filumenistyczny. Od tego też czasu filumeniści, w ramach wystaw filatelistycznych, zaczęli prezentować swoje eksponaty. Zbieranie etykiet zapałczanych znajdowało coraz szersze rzesze zwolenników i wprowadzony został w roku 1965 abonament filumenistyczny. Zaangażowanie środowiska filumenistycznego w tamtych latach doprowadziło do powołania muzeum filumenistycznego w Bystrzycy Kłodzkiej, które do dnia dzisiejszego prezentuje historię ruchu filumenistycznego na ziemiach polskich. Kres prężnie rozwijającemu się ruchowi położył stan wojenny. Tekturowe pudełka i mieszczące się w nich patyczki są dziś produktem ekologicznie czystym i bezpiecznym, rozkładającym się naturalnie w przyrodzie. Dlatego hobbyści filumeniści mają nadzieję, iż zapalniczki z tworzyw sztucznych nie wyprą z codziennego użytku zapałki. Wybór etykiet : Piotr Szczepanek Opracowanie : Kazimierz Widuch

33 P I Ś M I E N N I C T W O GAZETA FILATELISTY Grupa inicjatywna w składzie : Teofil Gałat, Janusz Koput, Janusz Kuśmirek, Emil Maziarz i Janusz Szczepański, ponad 11 lat temu postanowiła wydawać własne pismo filatelistyczne w miejsce dawnego Lubelskiego Biuletynu Informacyjnego. Pierwszy numer ukazał się 15. marca 1998 roku, a Zespół Redakcyjny utworzyła ww. grupa wzmocniona przez Wojciecha Gałata i Kazimierza Woźniaka. Nie bez znaczenia było poparcie i deklaracja pomocy ze strony Dyrektora Szkoły Lecha Sprawki. Stronę tytułową projektowali uczniowie : Paweł Gutowski (od nr 1), Przemysław Treszczotka (od nr 5-6/27-28 w 2001 r.) i Michał Gutowski (od nr 1/33 w 2003 r.). Skład Zespołu Redakcyjnego zmieniał się w czasie, jedynie Redaktorem Naczelnym od początku jest Teofil Gałat. Aktualny skład Zespołu podany jest w stopce redakcyjnej. Będąc od kilku lat stałym czytelnikiem tego pisma, podziwiam niespotykany zapał tych ludzi i ich bezinteresowne oddanie się filatelistyce, a właściwie krzewieniu filatelistyki, szczególnie wśród dzieci i młodzieży, mieszkańców miast i wsi Lubelszczyzny. Oprócz artykułów na temat znaków pocztowych, historii poczty, zasad kolekcjonerstwa, znajdujemy w każdym numerze m.in. Kronikę miesiąca a także KĄCIK MŁODEGO FI- LATELISTY prowadzony przez Hanię Koput, której w tym miejscu składam wyrazy uznania!!! Lektura historii Redakcji GF przekonała mnie, że nie zawsze i nie wszyscy wspierali tą działalność, często brak było choćby zrozumienia (fakty takie opisane zostały w wielu numerach pisma). Mimo to efekty widoczne są gołym okiem, a o ocenę warto zapytać najlepiej zorientowanych, czyli uczniów szkół z Bychawy, Cycowa, Dorohuczy, Kamionki, Lubartowa, Opola Lubelskiego, Rybczewic, Samoklęsk, Woli Skromowskiej i kilkudziesięciu innych miejscowości! Miałem przyjemność gratulować Januszowi Koputowi przyznania statuetki PRYMUS (IX Edycja, Trzebinia, r.) Za szczególne osiągnięcia w pracy z młodzieżą, a nieco wcześniej (V Edycja, Katowice, r.) oklaskiwałem ogłoszenie Nominacji do PRYMUSa w Kategorii Najlepszy Zespół Roku dla Redakcji Gazety Filatelisty. Znamienne jest, że tą działalność wspierają rzeczowo filateliści z innych regionów Polski a także z zagranicy. Wszystkie dary i darczyńcy są ujęci w GF (aktualnie 389 pozycji), zaś rozdział walorów i przyborów filatelistycznych jest na bieżąco opisywany a dodatkowo publikowane są okresowe rozliczenia przychodów i rozchodów (przykładowo w ciągu jednego roku szkolnego rozdano znaczków, 98 bloków, całostek, 30 klaserów i 2 katalogi). I M P O N U J Ą C E! Emil Karzełek

34 D A R C Z Y Ń C Y 1 % podatku za 2007 rok Zarząd Oddziału PZF Rybnik otrzymał w dniu r. z Okręgu Śląsko-Dąbrowskiego notę uznaniową na kwotę 867 zł stanowiącą sumę wpłat na rzecz Rybnickiego Oddziału PZF. Niestety, nie możemy podziękować imiennie każdemu ofiarodawcy ze względu na nieujawnianie przez Urzędy Skarbowe danych personalnych podatników, którzy zdecydowali się przekazać Organizacjom Pożytku Publicznego 1 % swojego podatku. W bieżącym roku dane personalne darczyńców (za 2008 rok) będą znane obdarowanym (o ile zgodził się na to podatnik). Na Fundusz Prasowy wpłat dokonali w II półroczu 2008 roku 50,00 zł : Koło PZF nr 14 (Wodzisław Śl.) 10,00 zł : Gerard Kopiec (Rybnik) w I półroczu 2009 roku Zarząd Rybnickiego Oddziału Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Górnictwa przelał w dniu r. na nasze konto bankowe kwotę 700 złotych na pokrycie części kosztów kolorowego druku Rybnickiej Filatelistyki (nr 64) poświęconej jubileuszowi Klubu Kopasyny. 40 zł : Salamon Jerzy (Rybnik) 20 zł : Władysław Jaroszek (Pszczyna), Emil Karzełek (Jastrzębie Zdrój), Karol Micza (Pszczyna), Hubert Rupik (Rybnik), Bogusław Szyguła (Knurów), Alojzy Waler (Rybnik), Tadeusz Wieczorek (Wodzisław Śląski), Franciszek Załoga (Łaziska Górne) 10 zł : Józef Bober (Jastrzębie Zdrój), Gerard Kopiec (Rybnik), Jerzy Kozik (Rydułtowy), Henryk Radwan (Czerwonka). Wszystkim darczyńcom składamy najserdeczniejsze podziękowania! Zarząd Oddziału ************************************************************************************* Przez cały rok można : Drogie Koleżanki i Drodzy Koledzy! Szanowni sympatycy P Z F! dokonywać wpłat darowizn na konto Polski Związek Filatelistów Zarząd Oddziału Rybnik ul. Chrobrego 29 koniecznie z dopiskiem darowizna na cele kulturalne PZF dokonywać wpłat na FUBDUSZ PRASOWY (gwarancja otrzymania kolejnych numerów RF ) gotówką u Skarbnika Oddziału lub przelewem na konto jw. z dopiskiem fundusz prasowy. przekazywać walory, literaturę i przybory filatelistyczne oraz inne przedmioty na nagrody rzeczowe, z określeniem ich przeznaczenia (np. dla kół młodzieżowych, dla młodzieży, dla dzieci, dla wystawców). D Z I Ę K U J E M Y Z A K A Ż D Ą Z Ł O T Ó W K Ę, Z A K A Ż D Y D A R

35 R O Z M A I T O Ś C I OCALELI Z ZAGŁADY Arkusz sprzedażny znaczków nr wprowadzonych do obiegu r. w nakładzie po sztuk ( arkuszy sprzedażnych). Znaczek o nominale 2,10 zł z błędnym opisem zdjęcia. Wątpliwości budzi również opis zdjęcia w znaczku o nominale 2,40 zł. (biskup Ignacy Ludwik Jeż był kardynałem, co potwierdził osobiście papież Benedykt XVI vide Tadeusz Kurlus W klaserze z nowościami - Ocaleli, Przegląd Filatelistyczny nr 4 (79) / 2009 str. 174)

36 R O Z M A I T O Ś C I Różnice barw - efekt skanowania na różnych urządzeniach znaczek nr 4259 : błędny poprawiony Stemple pierwszego dnia obiegu z tą samą datą Intrygujące! Emil Karzełek ****************************************************************************************************** Zarząd Oddziału PZF skr. poczt Rybnik Prezes : Alojzy Waler tel Wiceprezesi : Marian Zając tel i Bogdan Glinkowski tel Sekretarz : Emil Karzełek tel emil.k@2com.pl Skarbnik : Irena Kurpierz tel irenakur@o2.pl Członkowie : Jerzy Salamon tel i Edward Wałęsa tel Biuro Zarządu Oddziału mieści się na I piętrze (pok. nr 219) Szkoły Podstawowej Nr 1 w Rybniku przy ul. Chrobrego 29 i jest czynne w każdy czwartek w godzinach od do ; w sprawach nagłych - po telefonicznym uzgodnieniu z Prezesem. Od numeru 60 RYBNICKA FILATELISTYKA jest na stronie w dziale Piśmiennictwo, można też uzyskać te numery na CD w formacie PDF wystarczy zwrócić się do Sekretarza Oddziału