WOKÓŁ LITURGII KOŚCIOŁA

Transkrypt

1 WOKÓŁ LITURGII KOŚCIOŁA NOC KOŚCIOŁÓW WROCŁAW 2009 Kościół NMP na Piasku Uroczystość Najświętszego Serca Pana Jezusa 19 VI MMIX 1

2 preparatum a PFJL eire00@gmail.com Omnia instaurare in Christo! Kontakt z organizatorami: nmpnapiasku@gmail.com 2

3 WOKÓŁ LITURGII KOŚCIOŁA NOC KOŚCIOŁÓW WROCŁAW VI 2009 Kościół NMP na Piasku Uroczystość Najświętszego Serca Pana Jezusa Spis treści i program: Słowo o Mszy Trydenckiej na Piasku... s. 5 Wprowadzenie do Uroczystości Najświętszego Serca Pana Jezusa... s. 6 19:30 II Nieszpory... s. 9 20:00 Wykład i dyskusja: ks. Zbigniew Chromy Wizja liturgii Benedykta XVI... s.30 21:00 Uroczysta Msza Święta w nadzwyczajnej formie rytu rzymskiego... s.32 3

4 4

5 Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus! Wspólnota Tradycji łacińskiej na Piasku działa od 1999 r. Wtedy to grupa wiernych rozpoczęła starania, aby w tej największej gotyckiej świątyni Wrocławia była celebrowana Msza Święta według nadzwyczajnej formy rytu rzymskiego, tzw. trydencka. Ówczesny metropolita Kardynał Henryk Gulbinowicz wystawił odpowiednie dokumenty i klasyczna liturgia rzymska wróciła do tej świątyni po przeszło trzydziestoletniej przerwie. Początkowo raz w miesiącu, a od 2003 roku regularnie co tydzień o godzinie 18:00. Liturgia Mszy Świętej trydenckiej przyciąga coraz więcej młodych ludzi. Od samego początku opiekunem i moderatorem naszej wspólnoty jest ksiądz proboszcz Stanisław Pawlaczek. Od 2007 roku, po wydaniu przez papieża Benedykta XVI motu proprio Summorum Pontificum, które oficjalnie zezwalało na ponowne celebrowanie liturgii klasycznej w całym Kościele Powszechnym, nasza wspólnota przeżywa ciągły rozwój. Obecnie podejmujemy starania, aby nasza grupa uzyskała status diecezjalnego duszpasterstwa skupionego wokół tradycyjnej liturgii. Dziś zapraszamy na, być może pierwsze, spotkanie z klasyczną liturgią rzymską. Będziecie mogli zapoznać się z dwoma najważniejszymi elementami życia liturgicznego Kościoła Oficjum Brewiarzowym i Mszą Świętą. W międzyczasie ks. Zbigniew Chromy wyjaśni w swoim wykładzie, dlaczego tę liturgię tak bardzo ukochał Ojciec Święty Benedykt XVI. 5

6 Kilka słów o dzisiejszej uroczystości Uroczystość Najświętszego Serca Pana Jezusa przypada zawsze w pierwszy piątek po oktawie Bożego Ciała, a zatem w piątek po drugiej niedzieli po Zielonych Świątkach (Pięćdziesiątnicy). Uroczystość ta została ustanowiona po objawieniu się Chrystusa świętej Małgorzacie Marii Alacoque w latach Jezus zażądał ustanowienia święta ku czci Jego Serca w pierwszy piątek po oktawie Bożego Ciała oraz odprawiania specjalnego nabożeństwa. Wierni, którzy będą oddawać cześć Boskiemu Sercu, obiecał wiele łask (tzw. obietnice Serca Jezusowego). Święto, jako uroczystość liturgiczna, zostało ustanowione przez papieża Klemensa XIII w roku 1765, wówczas tylko dla zakonu sióstr wizytek, do którego należała święta Małgorzata Maria. Papież bł. Pius IX rozszerzył to święto na cały Kościół w 1856 r. Nieszpory W kalendarzu liturgicznym (obowiązującym w nadzwyczajnej formie) uroczystości 1 klasy mają zawsze Nieszpory, które rozpoczynają i kończa uroczystość. Pierwsze odprawia się wieczorem dnia poprzedzającego, a drugie w sam dzień uroczystości, są one jakby wieczornym rozpoczeciem i ukoronowaniem święta dnia nastepnego. Dzisiejsze Nieszpory będą śpiewane zgodnie z tradycyjnymi obrzędami, śpiewem i układem Officjum brewiarzo6

7 wego, które każdy kapłan, zakonnik, kleryk czy wreszcie wierny odmawiał w Kościele Rzymskim do roku 1970 r. Na pewno większość rodziców lub dziadków Państwa kojarzy tę liturgię ze swojej młodości, była to także msza, która ukształtowała młodzieńczą duchowość Jana Pawła II. W roku 2007 papież Benedykt XVI na nowo zezwolił na powszechne używanie tej formy liturgii godzin kanonicznych w całym Kościele Rzymskim, poza obowiązujacą forma posoborową. Msza Święta Dzisiejsza Msza Święta będzie celebrowana w nadzwyczajnej formie rytu rzymskiego zwanej też rytem trydenckim. Ta forma rytu rzymskiego, która ukształtowała się już w V wieku, była w powszechnym użyciu przez ponad 1500 lat, aż do roku 1970, kiedy w ramach reformy po Soborze Watykańskim Drugim wprowadzono nowe obrzędy Mszy Świętej. W roku 2007 papież Benedykt XVI pozwolił ponownie na celebrowanie liturgii Mszy Świętej w dawny sposób w całym Kościele Katolickim beż żadnych ograniczeń. Wrocław od 1999 roku cieszy się ponownie regularną celebracją Mszy Trydenckiej w tym kościele w każda niedzielę o

8 8

9 II VESPERAE IN FESTO SACRATISSIMI CORDIS JESU K. Boże, wejrzyj ku wspomożeniu memu. W. Panie, pospiesz ku ratunkowi memu. Chwała Ojcu i Synowi i Duchowi Świętemu. Jak była na początku, teraz i zawsze, i na wieki wieków. Amen. Alleluja. 9

10 Psalmus Donec ponam inimícos tuos, * scabéllum pedum tuórum. 3 Virgam virtútis tuae emíttet Dóminus ex Sion: * domináre in médio inimicórum tuórum. 4 Tecum princípium in die virtútis tuae in splendóribus sanctórum: * ex útero ante lucíferum génui te. 5 Jurávit Dóminus, et non pœnitébit eum: * Tu es sacérdos in aetérnum secúndum órdinem Melchísedech. 6 Dóminus a dextris tuis, * confrégit in die irae suae reges. 7 Judicábit in natiónibus, implébit ruínas: * conquassábit cápita in terra multórum. 8 De torrénte in via bibet: * proptérea exaltábit caput. 9 Glória Patri, et Fílio, * et Spirítu-i Sancto. 10 Sicut erat in princípio, et nunc, et semper, * et in saécula saeculórum. Amen. Ant. 1 Unus mílitum láncea latus ejus apéruit et contínuo exívit sanguis et aqua. 10

11 Ant. 1 Jeden z żołnierzy włócznią przebił Mu bok i natychmiast wypłynęła krew i woda. 0 Psalm 110 (109) 1 Rzekł Pan do Pana mego: "Siądź po mojej prawicy, 2 Aż uczynię Twych wrogów podnóżkiem stóp Twoich". 3 Pan rozciągnie moc Twego berła ze Syjonu; panuj wśród swych nieprzyjaciół! 4 Przy Tobie panowanie w dniu Twego triumfu: W blasku świętości z łona jutrzenki zrodziłem Cię jak rosę. 5 Pan przysiągł i tego nie odwoła: "Tyś jest kapłanem na wieki na wzór Melchizedeka". 6 Pan jest po Twojej prawicy, zetrze królów w dzień swego gniewu. 7 Będzie sądził narody, stosy martwych ciał spiętrzy, roztrzaska głowy, jak ziemia szeroka. 8 On po drodze pić będzie z potoku, dlatego głowę podniesie. 9 Chwała Ojcu i Synowi, i Duchowi Świętemu. 10 Jak była na początku, teraz i zawsze, i na wieki wieków. Amen. Ant. 1 Jeden z żołnierzy włócznią przebił Mu bok i natychmiast wypłynęła krew i woda. 11

12 Psalmus Magna ópera Dómini: * exquisíta in omnes voluntátes ejus. 3 Conféssio et magnificéntia opus ejus: * et justítia ejus manet in saeculum saeculi. 4 Memóriam fecit mirabílium suórum, miséricors et miserátor Dóminus: * escam dedit timéntibus se. 5 Memor erit in saeculum testaménti sui: * virtútem óperum suórum annuntiábit pópulo suo: 6 Ut det illis hereditátem géntium: * ópera mánuum ejus véritas, et judícium. 7 Fidélia ómnia mandáta ejus: confirmáta in saeculum saeculi, * facta in veritáte et aequitáte. 8 Redemptiónem misit pópulo suo: * mandávit in aetérnum testaméntum suum. 12

13 Ant. 2 Jezus stojąc, zawołał donośnym głosem: jeśli ktoś jest spragniony, niech przyjdzie do Mnie i pije! Psalm 111 (110) 1 Z całego serca będę chwalił Pana w radzie sprawiedliwych i na zgromadzeniu. 2 Wielkie są dzieła Pana, zgłębiać je mają wszyscy, którzy je miłują. 3 Jego dzieło jest wspaniałe i pełne majestatu, a Jego sprawiedliwość trwa na wieki. 4 Sprawił, że trwa pamięć Jego cudów, Pan jest miłosierny i łaskawy. Dał pokarm bogobojnym 5 pamiętać będzie wiecznie o swoim przymierzu. Ludowi swemu okazał potęgę dzieł swoich. 6 Oddając im posiadłości pogan. Dzieła rąk Jego są sprawiedliwe i pełne prawdy 7 Wszystkie Jego przykazania są trwałe, ustalone na wieki wieków, nadane ze słusznością i mocą. 8 Zesłał odkupienie swojemu ludowi, na wieki ustanowił swoje przymierze. 13

14 9 (fit reverentia) Sanctum, et terríbile nomen ejus: * inítium sapiéntiae timor Dómini. 10 Intelléctus bonus ómnibus faciéntibus eum: * laudátio ejus manet in saeculum saeculi. 11 Glória Patri, et Fílio, * et Spirítui Sancto. 12 Sicut erat in princípio, et nunc, et semper, * et in saécula saeculórum. Amen. Ant. 2 Stans Jesus clamábat dicens : Si quis sitit, véniat ad me et bibat. PSALMUS Ego dixi in excéssu meo: * Omnis homo mendax. 3 Quid retríbuam Dómino, * pro ómnibus, quae retríbuit mihi? 4 Cálicem salutáris accípiam: * et nomen Dómini invocábo. 14

15 9 (pochylić się) Imię Jego jest święte i wzbudza trwogę, bojaźń Pana jest początkiem mądrości. 10 Wspaniała zapłata dla tych, co według niej postępują, a Jego sprawiedliwość będzie trwać na wieki. 11 Chwała Ojcu i Synowi, i Duchowi Świętemu. 12 Jak była na początku, teraz i zawsze, i na wieki wieków. Amen. Ant. 2 Jezus stojąc, zawołał donośnym głosem: jeśli ktoś jest spragniony, niech przyjdzie do Mnie i pije! Ant. 3 Miłością odwieczną ukochał nas Bóg, dlatego, wywyższony nad ziemię, przyciągnął nas do serca swego, pełen litości. PSALM 116 B (115) 1 Ufność miałem nawet wtedy, gdy mówiłem: Jestem w wielkim ucisku. 2 I zalękniony wołałem: każdy człowiek jest kłamcą! 3 Czym się Panu odpłacę za wszystko, co mi wyświadczył? 4 Podniosę kielich zbawienia i wezwę imienia Pana. 15

16 5 Vota mea Dómino reddam coram omni pópulo ejus: * pretiósa in conspéctu Dómini mors sanctórum ejus: 6 O Dómine, quia ego servus tuus: * ego servus tuus, et fílius ancíllae tuae. 7 Dirupísti víncula mea: tibi sacrificábo hóstiam laudis, * et nomen Dómini invocábo. 8 Vota mea Dómino reddam in conspéctu omnis pópuli ejus: * in átriis domus Dómini, in médio tui Jerúsalem. 9 Glória Patri, et Fílio, * et Spirítu-i Sancto. 10 Sicut erat in princípio, et nunc, et semper, * et in saécula saeculórum. Amen. Ant. 3 In caritáte perpétua diléxit nos Deus, ideo, exaltátus a terra, attráxit nos ad Cor suum, míserans. PSALMUS Labóres mánuum tuárum quia manducábis: * beátus es, et bene tibi erit. 3 Uxor tua sicut vitis abúndans: * in latéribus domus tuae. 16

17 5 Wypełnię me śluby dla Pana przed całym jego ludem. Cenna jest w oczach Pana śmierć jego wyznawców. 6 O Panie, jestem Twoim sługą, Twym sługą, synem Twojej służebnicy. 7 Tyś rozerwał moje kajdany, Tobie złoże ofiarę pochwalną i wezwę imienia Pana. 8 Wypełnię me śluby dla Pana przed całym jego ludem. W dziedzińcach Pańskiego domu,pośrodku ciebie Jeruzalem. 9 Chwała Ojcu i Synowi, i Duchowi Świętemu. 10 Jak była na początku, teraz i zawsze, i na wieki wieków. Amen. Ant. 3 Miłością odwieczną ukochał nas Bóg, dlatego, wywyższony nad ziemię, przyciągnął nas do serca swego, pełen litości. Ant. 4 Przyjdźcie do Mnie wszyscy, którzy utrudzeni i obciążeni jesteście, a Ja was pokrzepię. PSALM 128 (127) 1 Szczęśliwy człowiek, który służy Panu i chodzi Jego drogami. 2 Będziesz spożywał owoc pracy rąk swoich, szczęście osiągniesz i dobrze ci będzie. 3 Małżonka twoja jak płodny szczep winny w zaciszu twego domu. 17

18 4 Fílii tui sicut novéllae olivárum: * in circúitu mensae tuae. 5 Ecce sic benedicétur homo, * qui timet Dóminum. 6 Benedícat tibi Dóminus ex Sion: * et vídeas bona Jerúsalem ómnibus diébus vitae tuae. 7 Et vídeas fílios filiórum tuórum: * pacem super Israël. 8 Glória Patri, et Fílio, * et Spirítui Sancto. 9 Sicut erat in princípio, et nunc, et semper, * et in saecula saeculórum. Amen. Ant. 4 Veníte ad me omnes qui laborátis et oneráti estis et ego refíciam vos. PSALMUS Quóniam confortávit seras portárum tuárum: * benedíxit fíliis tuis in te. 3 Qui pósuit fines tuos pacem: * et ádipe fruménti sátiat te. 4 Qui emíttit elóquium suum terrae: * velóciter currit sermo ejus. 18

19 4 Synowie twoi jak oliwne gałązki dokoła twego stołu. 5 Tak będzie błogosławiony człowiek, który służy Panu. 6 Niech cię ze Syjonu Pan błogosławi i obyś oglądał pomyślność Jeruzalem przez wszystkie dni twego życia. 7 Obyś oglądał potomstwo swych dzieci. Pokój nad Izraelem! 8 Chwała Ojcu i Synowi, i Duchowi Świętemu. 9 Jak była na początku, teraz i zawsze, i na wieki wieków. Amen. Ant. 4 Przyjdźcie do Mnie wszyscy, którzy utrudzeni i obciążeni jesteście, a Ja was pokrzepię. Ant. 5 Synu, daj mi serce twoje, a oczy twoje niech strzegą dróg Moich. PSALM 147 B (147) 1 Chwal, Jeruzalem, Pana, wysławiaj twego Boga, Syjonie! 2 Umacnia bowiem zawory bram twoich i błogosławi synom twoim w tobie. 3 Zapewnia pokój twoim granicom i wyborną pszenicą ciebie darzy. 4 Zsyła na ziemię swoje polecenia, a szybko mknie Jego słowo. 19

20 5 Qui dat nivem sicut lanam: * nébulam sicut cínerem spargit. 6 Mittit crystállum suam sicut buccéllas: * ante fáciem frígoris ejus quis sustinébit? 7 Emíttet verbum suum, et liquefáciet ea: * flabit spíritus ejus, et fluent aquae. 8 Qui annúntiat verbum suum Jacob: * justítias, et judícia sua Israël. 9 Non fecit táliter omni natióni: * et judícia sua non manifestávit eis. 10 Glória Patri, et Fílio, * et Spirítui Sancto. 11 Sicut erat in princípio, et nunc, et semper, * et in saécula saeculórum. Amen. Ant. 5 Fili, praebe mihi cor tuum et óculi tui custódiant vias meas. Capitulum Ephes Fratres : Mihi ómnium sanctórum mínimo data est grátia haec, in géntibus evangelizáre investigábiles divítias Christi ; et illumináre omnes, quae sit dispensátio sacraménti abscónditi a saeculis in Deo. R. Deo grátias. 20

21 5 On prószy śniegiem jak wełną i szron jak popiół rozsypuje. 6 On grad rozrzuca jak okruchy chleba, od Jego mrozu ścinają się wody. 7 Posyła słowo, i lód topnieje, powieje wiatrem, i rzeki płyną. 8 Oznajmił swoje słowo Jakubowi, Izraelowi ustawy swe i wyroki. 9 Nie uczynił tego dla innych narodów, nie oznajmił im swoich wyroków. 10 Chwała Ojcu i Synowi, i Duchowi Świętemu. 11 Jak była na początku, teraz i zawsze, i na wieki wieków. Amen. Ant. 5 Synu, daj mi serce twoje, a oczy twoje niech strzegą dróg Moich. Krótkie czytanie Ef Bracia: Mnie, zgoła najmniejszemu ze wszystkich świętych, została dana ta łaska: ogłosić poganom jako Dobrą Nowinę niezgłębione bogactwo Chrystusa i wydobyć na światło, czym jest wykonanie tajemniczego planu, ukrytego przed wiekami w Bogu. W. Bogu niech będą dzięki. 21

22 22

23 HYMN Oto jak tłumny, pyszny zastęp Naszych okrutnych, srogich zbrodni. Zranił niewinne Sece Boga, Który wszak na to nie zasłużył. Włócznią, co drga w żołdaka dłoni Nasze kierują przewinienia A grot jej twardy wyostrzyły Śmiertelne nasze grzechy zbrodnie. Kościół się rodzi z przebitego Boku Chrystusa, a podwoje Tej arki, tamże położone Są, dla zbawenia wszechnarodów. Stąd wiekuistej łasi zdroje Siedmioramienną płynną rzeką byśmy zbrukane szaty nasze Omyli we Krwi Barankowej Hańbą jest wracać nam do zbrodni Które rozdarły Boże Serce Współzawodniczymy więc by gorzał W sercach płomienny znicz miłości 23

24 VERSICULUS 24

25 Jezu, niech Tobie będzie chwała Który nam z serca łaski zlewasz, Z Ojcem - z Ożywicielem Duchem Przez nieskończone wieki. Amen. WERSET K. Będziecie czerpać z weselem wodę. W. Ze źródeł Zbawicielowych. Ad Magnif. Ant: Gdy zaś podeszli do Jezusa i zobaczyli, że już umarł, nie łamali Mu goleni, tylko jeden z żołnierzy włócznią przebił Mu bok i natychmiast wypłynęła krew i woda. 25

26 MAGNIFICAT 3 Quia respéxit humilitátem ancíllae suae: * ecce enim ex hoc beátam me dicent omnes generatiónes. 4 Quia fecit mihi magna, qui potens est: * (Fit reverentia) et sanctum nomen ejus. 5 Et misericórdia ejus, a progénie in progénies: * timéntibus eum. 6 Fecit poténtiam in bráchio suo: * dispérsit supérbos mente cordis sui. 7 Depósuit poténtes de sede: * et exaltávit húmiles. 8 Esuriéntes implévit bonis: * et dívites dimísit inánes. 9 Suscépit Israël púerum suum: * recordátus misericórdiae suae. 10 Sicut locútus est ad patres nostros: * Abraham, et sémini ejus in saecula. 11 Glória Patri, et Fílio, * et Spirítui Sancto. 12 Sicut erat in princípio, et nunc, et semper, * et in saecula saeculórum. Amen. Ad Magnif. Ant: Ad Jesum autem * cum veníssent, ut vidérunt eum jam mórtuum, non fregérunt ejus crura, sed unus mílitum láncea latus ejus apéruit et contínuo exívit sanguis et aqua. 26

27 PIEŚŃ MARYI 1 Wielbi dusza moja Pana i raduje się duch mój w Bogu, Zbawicielu moim. 2 Bo wejrzał na uniżenie swojej Służebnicy. 3 Oto bowiem odtąd błogosławić mnie będą wszystkie pokolenia. 4 Gdyż wielkie rzeczy uczynił mi Wszechmocny, (pokłonić się) a Jego imię jest święte. 5 Jego miłosierdzie z pokolenia na pokolenie nad tymi, którzy się Go boją. 6 Okazał moc swego ramienia, rozproszył pyszniących się zamysłami serc swoich. 7 Strącił władców z tronu, a wywyższył pokornych. 8 Głodnych nasycił dobrami, a bogatych z niczym odprawił. 9 Ujął się za swoim sługą, Izraelem, pomny na swe miłosierdzie, 10 Jak obiecał naszym ojcom, Abrahamowi i jego potomstwu na wieki. 11 Chwała Ojcu i Synowi, i Duchowi Świętemu. 12 Jak była na początku, teraz i zawsze, i na wieki wieków. Amen. Ad Magnif. Ant: Gdy zaś podeszli do Jezusa i zobaczyli, że już umarł, nie łamali Mu goleni, tylko jeden z żołnierzy włócznią przebił Mu bok i natychmiast wypłynęła krew i woda. 27

28 Oremus. Deus, qui nobis in Corde Fílii tui, nostris vulneráto peccátis, infinítos dilectiónis thesáuros misericórditer largíri dignáris ; concéde, quaesumus, ut illi devótum pietátis nostrae praestántes obséquium, dignae quoque satisfactiónis exhibeámus offícium. Per eúmdem Dóminum. TERMINATIO 28

29 Módlmy się. Boże,w Sercu Twojego Syna zranionym naszymi grzechami darzysz nas niewyczerpanymi skarbami miłosci; spraw, prosimy, abyśmy oddając Mu hołd naszego oddania wypełniali również obowiązek godnego zadośćuczynienia. Przez tegoż Pana. ZAKOŃCZENIE K. Błogosławmy Panu. W. Bogu niech będą dzięki. 29

30 ks. Zbigniew Chromy WYKŁAD Wizja liturgii Bendykta XVI motto: Ogłoszenie zakazu używania Mszału, który rozwijał się przez całe wieki od czasów starożytnych sakramentarzy, spowodowało zerwanie w historii liturgii, pęknięcie którego konsekwencje mogły być tylko tragiczne. Jak to miało miejsce wielokrotnie w przeszłości, postępowano rozsądnie i zgodnie z zaleceniami soboru, który zalecił rewizję Mszału, zwłaszcza rozważając wprowadzenie do liturgii języków narodowych. Ale w przypadku reformy po drugim soborze stało się coś jeszcze: zburzono starą budowlę i z materiału po niej, po części wykorzystując stare plany wybudowano inną, nową. Niewątpliwie te zmiany zwiększyły autentyzm i ubogaciły Nowy Mszał, ale fakt, iż został on przedstawiony jako coś nowego, w opozycji do "starego", które mozolnie budowano przez wieki, po czym zostało zabronione, aż w końcu nowa konstrukcja ukazała, że liturgia już nie jest owocem organicznego wzrostu, lecz stanowi produkt erudycji i eks30

31 pertyz opracowanych przez grupę specjalistów, wyrządził w nas wiele szkód. Rozwinięto w nas wrażenie, że liturgię się "tworzy", że ona nie jest czymś, co istniało zanim przyszliśmy na świat, nie jest nam przekazana", ale że jej kształt zależy od naszych decyzji. Co za tym idzie zdolność do podjęcia decyzji o kształcie liturgii nie została pozostawiona jedynie w rękach specjalistów lub jakiejś władzy zwierzchniej, ale każda wspólnota powinna wykreować sobie swoją własną liturgię. Jeśli zaś potraktować liturgię jako coś, z czym każdy z nas staje sam na sam, to ujawnia się jej prawdziwe oblicze - spotkanie z tajemnicą i czujemy, że to nie my stworzyliśmy liturgię, że to ona jest naszym początkiem i z niej pochodzi nasze życie. Dalsze życie Kościoła dramatycznie wymaga uczynienia liturgicznego rachunku sumienia, liturgicznego pojednania, które przywróci jedność zerwaniu w historii liturgii i potraktuje zalecenia soborowe nie jako rozłam, ale jako czas ewolucyjnych zmian. Kryzys Kościoła, w którym znajdujemy się dzisiaj jest w ogromnej części spowodowany zapaścią liturgiczną." J. Ratzinger, Moje życie, Częstochowa 1998, str

32 MSZA ŚWIĘTA Poniższe objaśnienia zawierają części zmienne Mszy Świętej oraz ogólne uwagi co do przebiegu liturgii. Szczegółowy tekst Mszy Świętej w języku łacińskim z polskim tłumaczeniem można znaleźć w mszalikach, a także na stronach internetowych, np. na portalu sanctus.pl w zakładce Msza Święta/Ordo Missae. Po wejściu, kapłan rozpoczyna Mszę Świętą przy stopniach ołtarza. Modlitwy u stopni ołtarza odmawia z ministrantem. W tym czasie chór śpiewa introit. Introit (śpiewa chór) Ps 32, Cogitationes Cordis eius in generationem ut eruat a morte animas eorum et alat eos in fame. Ps 32, 1 Exultate, iusti, in Domino, rectos decet collaudatio. Gloria Patri... Cogitationes Cordis... Oto zamiary serca Jego poprzez pokolenia; aby od śmierci zachować ich dusze i w czasie głodu ich karmić Śpiewajcie Panu, sprawiedliwi. Sławienie Boga przystoi zbożnym. Chwała Ojcu... Oto zamiary serca... Po introicie następuje śpiew Kyrie (Panie, zmiłuj się nad nami). Następnie kapłan intonuje Gloria (Chwała na wysokości Bogu). Potem kapłan zwraca się do wiernych i odczytuje modlitwę zwaną kolektą. Kolekta (po OREMUS módlmy się) Deus, qui nobis in Corde Filii tui, nostris vulnerato peccatis, infinitos dilectionis thesauros misericorditer largiri dignaris : concede quaesumus ; ut illi devotum pietatis nostrae praestantes obsequium, dignae quoque satisfactionis exhibeamus officium. Per eundem Dominum nostrum... Boże, Ty w sercu Syna swego, zranionym grzechami naszymi darzysz nas litościwie niezmiernym skarbem miłości: daj prosimy, abyśmy składając Mu hołd naszej miłości i oddania się, spełniali także obowiązki należnego zadośćuczynienia. Przez tegoż Pana naszego... 32

33 Po kolekcie następuje lekcja. Na koniec odpowiadamy Deo gratias (Bogu niech będą dzięki. Potem chór wykonuje śpiew międzylekcyjny. W tym czasie kapłan modli się przy ołtarzu. Graduał i Alleluja (śpiewa chór) Ps 24, 8-9 Dulcis et rectus Dominus, propter hoc legem dabit delinquentibus in via. Diriget mansuetos in iudicio, docebit mites vias suas. Mt 11, 29 Alleluia, alleluia. Tollite iugum meum super vos et discite a me, quia mitis sum et humilis Corde, et invenietis requiem animabus vestris. Alleluia. Dobry jest Pan i wierny w obietnicach, przeto wskazuje drogę błądzącym. Pokornych wiedzie ku sprawiedliwości, uległych naucza dróg swoich.alleluja,alleluja. Weźcie na siebie jarzmo moje i uczcie się ode Mnie, gdyż jestem cichy i pokornego Serca,i znajdziecie odpoczynek dla dusz waszych. Alleluja. Następuje czytanie Ewangelii. Po aklamacji Sequentia sanctii Evangelii... odpowiadamy Gloria Tibi Domine (Chwała Tobie Panie) Na koniec odpowiadamy Laus tibi Christe (Chwała Tobie Chryste). Kapłan głosi kazanie, po którym intonuje Credo (Wierzę). Następuje Ofiarowanie. Chór wykonuje Offertorium i inne pieśni. W tym czasie kapłan modląc się przy ołtarzu, ofiaruje dary mszalne. Na koniec odmawia po cichu sekretę. Offertorium (śpiewa chór) Ps 68, 21 Improperium exspectavit Cor meum et miseram, et sustinui, qui simul mecum contristaretur, et non fuit : consolantem me quaesivi, et non inveni. Urąganiem złamane me serce i boleścią. Czekałem, by kto nade Mną się użalił, a nie było nikogo, by Mnie kto pocieszył, lecz nikt się nie znalazł. Sekreta (ksiądz odmawia po cichu) Respice, quaesumus, Domine, ad ineffabilem Cordis di- Wejrzyj, prosimy Cię Panie, na niewymowną miłość Se33

34 rce umiłowanego Syna Twojego, i spraw, aby ofiara nasza była Tobie miłą daniną i zadośćuczynieniem za grzechy nasze. Przez tegoż Pana naszego... (głośno) przez wszystkie wieki wieków. lecti Filii tui caritatem : ut quod offerimus sit tibi munus acceptum et nostrorum expiatio delictorum. Per eundem Dominum nostrum... (głośno) per omnia saecula saeculorum. Następuje dialog przed prefacją. Dominus vobiscum (Pan z wami) Et cum spiritu tuo (I z duchem twoim) Sursum corda (W górę serca) Habemus ad Dominum (Wznosimy je do Pana) Gratias agamus Domino Deo nostro (Dzięki składajmy Panu Bogu naszemu) Dignum et justum est (Godne to i sprawiedliwe). Prefacja (śpiewa ksiądz) Vere dignum et iustum est, aequum et salutare, nos tibi semper et ubique gratias agere : Domine, sancte Pater, omnipotens aeterne Deus : Qui Unigenitum tuum in cruce pendentem lancea militis transfigi voluisti, ut apertum Cor, divinae largitatis sacrarium, torrentes nobis funderet miserationis et gratiae, et quod amori nostri flagrare numquam destitit, piis esset requies et poenitentibus pateret salutis refugium. Et ideo cum Angelis et Archangelis, cum Thronis et Dominationibus, cum-que omni militia caele- Prawdziwie jest to godne i sprawiedliwe, słuszne i zbawienne, abyśmy zawsze i wszędzie dzięki Tobie czynili, Panie, święty Ojcze, wszechmogący, wiekuisty Boże. Tyś sprawił, że Jednorodzonego Syna Twojego, gdy wisiał na krzyżu, włócznia żołnierza przebiła, aby otwarte Serce, skarbnica Boskiej szczodrobliwości, zlewało na nas potoki zmiłowania i łaski. Ono nigdy nie przestało płonąć ku nam miłością, dla pobożnych było odpocznieniem, a dla pokutujących miejscem zbawiennej ucieczki. Przeto z Anio34

35 stis exercitus, hymnum gloriae tuae canimus, sine fine dicentes. łami i Archaniołami, z Tronami i Panowaniami, oraz ze wszystkimi hufcami wojska niebieskiego hymn ku chwale Twojej śpiewamy, bez końca wołając. Następuje śpiew Sanctus (Święty). Potem ksiądz w ciszy odmawia Kanon, w tym słowa konsekracji. Potem śpiewa (samemu!) Pater Noster (Ojcze nasz). Wierni dopowiadają sed libera nos a malo (ale nas zbaw ode złego). Kapłan rozwija tę prośbę w cichej modlitwie, potem łamie Hostię. Wzywa Pax Domini sit semper vobiscum (Pokój Pański niech zawsze będzie z wami). Odpowiadamy Et cum spiritu tuo (I z duchem twoim). Następuje śpiew Agnus Dei (Baranku Boży). Dalej Komunia kapłana, służby ołtarzowej, komunia ludu. Po Komunii kapłan puryfikuje naczynia i zwróciwszy się do wiernych śpiewa modlitwę postcomunio. Komunia (śpiewa chór) J 19, 34 Unus militum lancea latus eius aperuit, et continuo exivit sanguis et aqua. Pokomunia (po OREMUS) Praebeant nobis, Domine Iesu, divinum tua sancta fervorem : quo dulcissimi Cordis tui suavitate percepta, discamus terrena despicere, et amare caelestia. Qui vivis et regnas... Jeden z żołnierzy włócznią otworzył bok Jego, a natychmiast wypłynęły krew i woda. Panie Jezu, niech nam Twe święte tajemnice udzielą Bożego zapału, abyśmy przejęci słodyczą Serca Twego najmilszego, nauczyli się gardzić tym, co ziemskie, a umiłowali rzeczy niebieskie. Który żyjesz i królujesz... Kapłan zwraca się do wiernych i śpiewa Ite, missa est (Idźcie, msza jest). Odpowiadamy Deo gratias (Bogu niech będą dzięki). Kapłan modli się do Trójcy Świętej, po czym błogosławi lud. Chór śpiewa antyfonę maryjną, a kapłan odczytuje ostatnią Ewangelię (prolog Ewangelii Św. Jana). 35

36 WOKÓŁ LITURGII KOŚCIOŁA NOC KOŚCIOŁÓW WROCŁAW VI 2009 Kościół NMP na Piasku preparatum a PFJL eire00@gmail.com Omnia instaurare in Christo! 36