NATURA 2000 STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH

Transkrypt

1 FORMULRZ NYH 1 NTUR 2 STNROWY FORMULRZ NYH L OSZRÓW SEJLNEJ OHRONY (OSO) L OSZRÓW SEŁNIJĄYH KRYTERI OSZRÓW O ZNZENIU WSÓLNOTOWYM (OZW) I L SEJLNYH OSZRÓW OHRONY (SOO) 1. IENTYFIKJ OSZRU 1.1. TY 1.2. KO OSZRU 1.3. T OROWNI 1.4. T KTULIZJI K LH OWIĄZNI Z INNYMI OSZRMI NTUR 2 LH28 L26 LH24 LH27 L INSTYTUJ LU OSO ZIERJĄ INFORMJE: Instytut Ochrony rzyrody N, Kraków;. Jędrzejewska, ZS N, iałowieża; Wojewódzki Konserwator rzyrody w iałymstoku; M. Karczewska ZS N iałowieża,. awlikowski Stowarzyszenie "hrońmy Mokradła"; Kamocki ZEK 1.7. NZW OSZRU: Ostoja ugustowska 1.8. WSKZNIE I ZKLSYFIKOWNIE OSZRU: T ZROONOWNI JKO OZW T ZTWIERZENI JKO OZW T ZKLSYFIKOWNI JKO OSO T ZTWIERZENI JKO SOO wydrukowano przy użyciu programu Ostoje wersja

2 OSZR: LH25 Ostoja ugustowska NTUR 2 FORMULRZ NYH 2 2. OŁOŻENIE OSZRU 2.1. OŁOŻENIE ENTRLNEGO UNKTU OSZRU ŁUGOŚĆ GEOGRFIZN SZEROKOŚĆ GEOGRFIZN E N OWIERZHNI (ha): 2.3. ŁUGOŚĆ OSZRU (km): 17 68, WYSOKOŚĆ (m n.p.m.): MINIMLN MKSYMLN ŚRENI REGION MINISTRYJNY (NUTS) Kod Nazwa regionu % L345 Suwalski REGION IOGEOGRFIZNY Nazwa regionu biogeograficznego Kontynentalny 2 / 1

3 OSZR: LH25 Ostoja ugustowska NTUR 2 FORMULRZ NYH 3 3. INFORMJ RZYRONIZ 3.1. Typy SIELISK znajdujące się na terenie obszaru Natura 2 oraz ocena znaczenia obszaru dla tych siedlisk 3.1.a. Typy SIELISK wymienione w Załączniku I yrektywy Rady 92/43/EWG Stopień Względna Stan Ocena Kod Nazwa siedliska % pokrycia Reprezen. powierzch zachow. ogólna 233 Wydmy śródlądowe z murawami napiaskowymi,1 314 Twardowodne oligo i mezotroficzne zbiorniki wodne z podwodnymi łąkami ramienic haretea,2 315 Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, otamion 2,5 316 Naturalne, dystroficzne zbiorniki wodne, Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników Ranunculion fluitantis 327 Zalewane muliste brzegi rzek,1 43 Suche wrzosowiska (allunogenistion, ohlioallunion, allunorctostaphylion) 612 iepłolubne, śródlądowe murawy napiaskowe (Koelerion glaucae) 641 Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) 643 Ziołorośla górskie (denostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (onvolvuletalia sepium),1 651 Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (rrhenatherion elatioris) 711 Torfowiska wysokie z roślinnością torfotwórczą (żywe),2 714 Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerioaricetea),1 715 Obniżenia na podłożu torfowym z roślinnością ze związku Rhynchosporion 721 Torfowiska nakredowe (ladietum marisci, aricetum buxbaumii, Schoenetum nigricantis),3 723 Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk,5 917 Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galioarpinetum, Tilioarpinetum) 2, 91 ory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosietuletum pubescentis, Vaccinio uliginosiinetum, ino 8, 91E Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albofragilis, opuletum albae, lnenion 2, 91I iepłolubne dąbrowy (Quercetalia pubescentipetraeae),9 91T Sosnowy bór chrobotkowy (ladonioinetum i chrobotkowa postać eucedanoinetum) 3.1 / 1

4 OSZR: LH25 Ostoja ugustowska NTUR 2 FORMULRZ NYH GTUNKI, których dotyczy rtykuł 4 yrektywy Rady 79/49/EWG i gatunki wymienione w Załączniku II yrektywy Rady 92/43/EWG oraz ocena znaczenia obszaru dla tych gatunków 3.2.a. TKI wymienione w Załączniku I yrektywy Rady 79/49/EWG KO NZW OSIŁ OULJ MIGRUJĄ Rozrodcza Zimująca rzelotna 7 odiceps auritus 21 otaurus stellaris >2p 3 iconia nigra 2739p 31 iconia ciconia 6 ythya nyroca 72 ernis apivorus 575p 73 Milvus migrans 75 Haliaeetus albicilla 12p 8 ircaetus gallicus 1p 81 ircus aeruginosus 84 ircus pygargus 4p 89 quila pomarina 451p 9 quila clanga 91 quila chrysaetos 14 onasa bonasia 18 Tetrao urogallus 25i 119 orzana porzana 122 rex crex 127 Grus grus 911p 154 Gallinago media 193 Sterna hirundo 197 hlidonias niger 215 ubo bubo 3p 223 egolius funereus 1p 224 aprimulgus europaeus 231 oracias garrulus <2p 234 icus canus 253p 238 endrocopos medius 239 endrocopos leucotos 3545p 241 icoides tridactylus 253p 246 Lullula arborea 272 Luscinia svecica 37 Sylvia nisoria 32 Ficedula parva 338 Lanius collurio 379 Emberiza hortulana 49 Tetrao tetrix tetrix OEN ZNZENI OSZRU opulacja Stan zach. Izolacja Ogólnie 3.2.b. Regularnie występujące taki Migrujące nie wymienione w Załączniku I yrektywy Rady 79/49/EWG KO NZW OSIŁ OULJ MIGRUJĄ Rozrodcza Zimująca rzelotna 5 odiceps cristatus OEN ZNZENI OSZRU opulacja Stan zach. Izolacja Ogólnie 3.2 / 1

5 OSZR: LH25 Ostoja ugustowska NTUR 2 FORMULRZ NYH 3 52 nas crecca 53 nas platyrhynchos 55 nas querquedula 67 ucephala clangula 123 Gallinula chloropus 125 Fulica atra 153 Gallinago gallinago 155 Scolopax rusticola 162 Tringa totanus 165 Tringa ochropus 68p 27 olumba oenas 67p 344 Nucifraga caryocatactes 3.2.c. SSKI wymienione w Załączniku II yrektywy Rady 92/43/EWG KO NZW OSIŁ OULJ MIGRUJĄ OEN ZNZENI OSZRU opulacja Stan zach. Izolacja Ogólnie Rozrodcza Zimująca rzelotna 1337 astor fiber 1352 anis lupus Lutra lutra 1361 Lynx lynx d. ŁZY i GY wymienione w Załączniku II yrektywy Rady 92/43/EWG KO NZW OSIŁ OULJ MIGRUJĄ OEN ZNZENI OSZRU opulacja Stan zach. Izolacja Rozrodcza Zimująca rzelotna 1166 Triturus cristatus R 1188 ombina bombina 122 Emys orbicularis V Ogólnie 3.2.e. RYY wymienione w Załączniku II yrektywy Rady 92/43/EWG KO NZW OSIŁ OULJ MIGRUJĄ OEN ZNZENI OSZRU opulacja Stan zach. Izolacja Rozrodcza Zimująca rzelotna 196 Lampetra planeri Ogólnie 3.2.f. EZKRĘGOWE wymienione w Załączniku II yrektywy Rady 92/43/EWG KO NZW OSIŁ OULJ MIGRUJĄ Rozrodcza Zimująca rzelotna OEN ZNZENI OSZRU opulacja Stan zach. Izolacja 114 Vertigo angustior 16 Lycaena dispar 438 Lycaena helle Ogólnie 3.2.g. ROŚLINY wymienione w Załączniku II yrektywy Rady 92/43/EWG KO NZW OULJ OEN ZNZENI OSZRU opulacja opulacja Stan zach. Izolacja Ogólnie 1393 repanocladus vernicosus,6 3.2 / 2

6 OSZR: LH25 Ostoja ugustowska NTUR 2 FORMULRZ NYH Thesium ebracteatum 1477 ulsatilla patens > ldrovanda vesiculosa > Saxifraga hirculus 1617 ngelica palustris <1 192 ypripedium calceolus 7 st, 193 Liparis loeselii 1939 grimonia pilosa 4 st 3.2 / 3

7 OSZR: LH25 Ostoja ugustowska NTUR 2 FORMULRZ NYH Inne ważne gatunki zwierząt i roślin TKI opulacja Motywacja SSKI lces alces ervus elaphus Lepus timidus Martes martes Sicista betulina opulacja Motywacja ŁZY ufo viridis Rana arvalis Rana temporaria opulacja Motywacja GY nguis fragilis Lacerta agilis Natrix natrix Vipera berus opulacja Motywacja RYY opulacja Motywacja EZKRĘGOWE patura ilia patura iris oloria aquilonaris oloria eunomia oenonympha hero oenonympha tullia olias palaeno Heteropterus morpheus Limenitis populi apilio machaon arnassius mnemosyne lebeius optilete opulacja Motywacja ROŚLINY nemone sylvestris quilegia vulgaris rctostaphylos uvaursi opulacja V Motywacja 3.3 / 1

8 OSZR: LH25 Ostoja ugustowska NTUR 2 FORMULRZ NYH 3 rnica montana stragalus arenarius stragalus danicus aeothryon alpinum etula humilis otrychium virginianum arex chordorrhiza arex dioica arex disperma arex disticha arex globularis arex limosa arex loliacea arex montana arex vaginata hara contraria hara tomentosa himaphila umbellata inclidium stygium ladium mariscus orallorhiza trifida actylorhiza fuchsii actylorhiza incarnata actylorhiza incarnata ssp. ochroleuca actylorhiza maculata actylorhiza majalis actylorhiza traunsteineri aphne mezereum ianthus arenarius igitalis grandiflora iphasium complanatum rosera anglica rosera rotundifolia ryopteris cristata Empetrum nigrum Epipactis atrorubens Epipactis helleborine Epipactis palustris Epipogium aphyllum Equisetum telmateia Eriophorum gracile Goodyera repens Gymnadenia conopsea Hammarbya paludosa Helodium blandowii Herminium monorchis Huperzia selago Laserpitium latifolium Lathyrus palustris Ledum palustre Lilium martagon Linnaea borealis Listera cordata Listera ovata Lycopodium annotinum Lycopodium clavatum 11 V R 51 V R V / 2

9 OSZR: LH25 Ostoja ugustowska NTUR 2 FORMULRZ NYH 3 Matteuccia struthiopteris Microstylis monophyllos Moneses uniflora Neottia nidusavis Neottianthe cucullata Nitellopsis obtusa Nuphar lutea Nymphaea alba Nymphaea candida Orchis mascula Oxytropis pilosa aludella squarrosa edicularis palustris inguicula vulgaris latanthera bifolia latanthera chlorantha olemonium coeruleum seudobryum cinclidioides ulsatilla pratensis Rhynchospora alba Salix lapponum Salix myrtilloides Scheuchzeria palustris Scorpidium scorpidioides Sparganium minimum Sphagnum balticum Sphagnum fuscum Stellaria crassifolia Stellaria longifolia Tomentypnum nitens Trisetum sibiricum Utricularia intermedia Utricularia minor Viola epipsila R R V V / 3

10 OSZR: LH25 Ostoja ugustowska NTUR 2 FORMULRZ NYH 4 4. OIS OSZRU 4.1. OGÓLN HRKTERYSTYK OSZRU Klasy siedlisk % pokrycia Lasy iglaste 65 % Lasy liściaste 4 % Lasy mieszane 16 % Siedliska łąkowe i zaroślowe (ogólnie) 2 % Siedliska rolnicze (ogólnie) 8 % Torfowiska, bagna, roślinność na brzegach wód, młaki. 1 % Wody śródlądowe (stojące i płynące) 4 % Suma pokrycia siedlisk 1 % OIS OSZRU Ostoja ugustowska obejmuje swym zasięgiem obszar prawie całej polskiej części uszczy ugustowskiej, stanowiącej jeden z największych i najlepiej zachowanych kompleksów leśnych Europy środkowowschodniej (lesistość terenu blisko 9%), z pominięciem Wigierskiego arku Narodowego. Zgodnie z regionalizacją fizycznogeograficzną olski, uszcza ugustowska leży w większości na terenie Równiny ugustowskiej, a fragment północnowschodni zaliczany jest do ojezierza Wschodniosuwalskiego; oba te mezoregiony leżą w obrębie ojezierza Litewskiego. ołudniowe rubieże uszczy ugustowskiej leżą już w obrębie pradoliny iebrzy, poza zasięgiem ostatniego zlodowacenia (bałtyckiego). Równina ugustowska stanowi płaską przestrzeń sandrów, zbudowanych z piasków i żwirów osadzonych przez wody topniejącego lodowca. Równina ta leży na wysokości 114 m n. p. m., a jej powierzchnia lekko pochylona jest ku południowemuwschodowi. rzez teren uszczy przebiega dział wodny pomiędzy dorzeczem Wisły i Niemna. W dorzeczu Wisły znajduje się południowozachodnia część Równiny ugustowskiej, odwadniana przez rzekę Nettę dopływ iebrzy. Ważniejszymi dopływami Netty są rzeki: Rospuda, lizna i Szczeberka. W dorzeczu Niemna główną rzeką jest zarna Hańcza, która wraz z krótkimi dopływami odwadnia północnowschodnią część Równiny. użym urozmaiceniem terenu są polodowcowe jeziora rynnowe, o układzie równoleżnikowym (np. Sajno, Studzienniczne, Mikaszewo), rzadziej południkowym (Serwy). harakterystyczną cechą drzewostanów uszczy ugustowskiej jest wysoki udział świerka w zbiorowiskach leśnych. Gatunek ten występuje zarówno na glebach mineralnych, jak i na torfowiskach. Obszar ten wyróżnia także duży udział we florze gatunków borealnych takich jak: turzyca kulista arex globularis, turzyca delikatna arex disperma, gwiazdnica grubolistna Stellaria crassifolia, wełnianeczka alpejska aeothryon alpinum, wielosił błękitny olemonium coeruleum, brzoza niska etula humilis, skalnica torfowiskow Saxifraga hirculus i inne. Osobliwością jest także występowanie kłoci wiechowatej ladium mariscus, gatunku subatlantyckiego. Liczne gatunki zachodnioeuropejskie osiągają tu wschodnie granice zasięgu. rak tu natomiast gatunków rozprzestrzenionych w zachodniej oraz środkowej olsce (dębu szypułkowatego, jodły, buka, jaworu, lipy szerokolistnej, brekinii). odobne właściwości jak flora posiadają zbiorowiska roślinne północno wschodniej olski: znaczny udział mają zbiorowiska o charakterze borealnym. ominują bory sosnowe i sosnowoświerkowe eucedanoinetum, częściowo o zachowanym charakterze naturalnym. Mniejszą powierzchnię zajmują bory mieszane, w tym ciepłolubne (Serratuloinetum), charakteryzujące się występowaniem gatunków ciepłolubnych. Rozległe obszary, zwłaszcza w południowej części uszczy (pradolina iebrzy), zajmują olsy. Lasy liściaste na glebach mineralnych (gł. grądy subkontynentalne Tilioarpinetum) zajmują stosunkowo niewielką powierzchnię. Szczególnie dobrze zachowane i charakterystyczne dla ostoi są lasy na torfowiskach (świerczyny na torfie Sphagno girgensohniiiceetum, bagienne, subborealne lasy brzozowososnowe Thelypteridietuletum pubescentis, bory bagienne Vaccinio uliginosiinetum) z drzewostanami o wieku przekraczającym niekiedy 18 lat i z licznymi gatunkami związanymi ze strefą borealna w runie. Na terenie ostoi znajduje się wiele polihumotroficznych (dystroficznych) jezior z otaczającymi je torfowiskami przejściowymi. Niektóre tereny wododziałowe zajmują torfowiska wysokie, w tym jedno z większych w olsce Kuriańskie agno. W dolinach niektórych rzek (zwłaszcza nad Rospudą) i nad niektórymi jeziorami (zwłaszcza w rejonie jezior: Wiłkokuk, Zelwa na ojezierzu Wschodniosuwalskim w obrębie ostoi oraz nad Kanałem ugustowskim) wykształciły się rozległe torfowiska niskie mechowiskowe, zasilane przez wody bogate w związki wapnia, w tym torfowiska nakredowe. Jeziora ostoi wykazują znaczne zróżnicowanie względem trofii; występują jeziora eutroficzne, mezotroficzne, polihumotroficzne, a także różnego typu zbiorniki astatyczne. 4(1) / 1

11 OSZR: LH25 Ostoja ugustowska NTUR 2 FORMULRZ NYH 4 4. OIS OSZRU 4.2. WRTOŚĆ RZYRONIZ I ZNZENIE Wraz z przyległymi obszarami leśnymi na Litwie i iałorusi uszcza ugustowska tworzy jeden z największych zwartych kompleksów leśnych na nizinach środkowej Europy. Jest to również niezwykle ważny korytarz migracyjny dla leśnych gatunków flory i fauny, łączący lasy Europy środkowej i wschodniej. Ostoja wielu zagrożonych gatunków, przede wszystkim rysia Lynx lynx i wilka anis lupus (w ostoi znajdują się jedne z ich najstabilniejszych populacji niżowych), także wydry Lutra lutra i bobra astor fiber. Ogółem stwierdzono tu 1 gatunków zwierząt objętych Załącznikiem II yrektywy Rady 92/43/EWG. Typy siedlisk z I Załącznika yrektywy Rady 92/43/EWG zajmują ok. 12% obszaru. Spośród zagrożonych i cennych siedlisk największa powierzchnię zajmują bagienne lasy (siedlisko 91 z Załącznika I yrektywy Rady 92/43/EWG). ośród tego typ lasów szczególne znaczenie mają bagienne lasy sosnowobrzozowe (zespół Thelypteridietuletum pubescentis). Teren ostoi jest najważniejszym obszarem występowania tego typu siedlisk w olsce. Największe ich kompleksy występują: 1) nad Rospudą (najlepiej zachowane płaty); 2) w południowej części ostoi w pradolinie iebrzy (np. okolice Hruskich); 3) w misach pojeziernych połączonych z rynną Kanału ugustowskiego wzdłuż niego (np. w rejonie śluzy aniewo, nad jez. Kruglak, nad jez. iałym, w rejonie Stawu Sajenek); 4) w północnej części uszczy w wielu zatorfionych, często rozległych obniżeniach (np. nad jez. Wiłkokuk). Lasy te, o charakterze leśnego torfowiska przejściowego, stanowią późną fazę sukcesji na minerotroficznych torfowiskach niskich, zbudowanych z głębokich torfów niskich, zwłaszcza mszystoturzycowych. Są ważnym siedliskiem rzadkich gatunków z polskiej czerwonej księgi i czerwonej listy. Spośród rzadkości florystycznych w uszczy ugustowskiej w tego typu lasach zwracają uwagę storczyki Malaxis monophyllos i orallorhiza trifida, oraz turzyce arex loliacea i. chordorhiza, a także reliktowe mchy np. Helodium blandowii. Oprócz bagiennych lasów szczególną wartość przedstawiają zagrożone ekosystemy otwartych torfowisk różnego typu, wodne oraz niektóre leśne na glebach mineralnych (zwłaszcza widne, (sub) kontynentalne bory i lasy mieszane). Szczególnie cenne, oprócz torfowisk doliny Rospudy, są torfowiska położone nad jeziorami ciągu Kanału ugustowskiego (np. iałe, Kruglak), nad jeziorami południowej części tzw. ojezierza Sejneńskiego (część ojezierza Wschodniosuwalskiego jeziora Zelwa, Kunis, Wiłkokuk, omorze) oraz nad Wolkuszanką. Są wśród nich cenne torfowiska nakredowe, z udziałem kłoci wiechowatej ladium mariscus. użą wartość przedstawiają też jeziora ostoi, wykazujące znaczne zróżnicowanie względem trofii (eutroficzne, mezotroficzne), zawartości związków wapnia oraz zawartości tzw. kwasów humusowych (różne typy jezior polihumotroficznych). W niektórych wykształcają się rzadkie fitocenozy z Hydrilla verticillata, a w wodach bogatszych w węglan wapnia podwodne łąki ramienicowe. W wodach Kanału ugustowskiego i przylegających jezior rozwijają się obfite populacje aldrowandy. W płytkich wodach torfowiskowych pospolicie rozwijają się zbiorowiska pływaczy (Utricularia minor, U. intermedia), niekiedy z udziałem rzadkich mszaków np. Scorpidium scorpioides. Na terenie ostoi występuje 7 gatunków roślin z Załącznika II yrektywy Rady 92/43/EWG, z czego dla czterech aldrowandy pęcherzykowatej, skalnicy torfowiskowej, lipiennika Loesela i sasanki otwartej obszar ma zasadnicze znaczenie w skali olski, a tutejsze populacje stanowią znaczącą część krajowych zasobów, będąc często najobfitszymi w olsce (populacje lipiennika i skalnicy nad Rospudą, populacje aldrowandy w ciągu jezior Kanału ugustowskiego). Liczne są stanowiska rzadkich i zagrożonych w skali kraju gatunków roślin naczyniowych (35 gatunków z polskiej czerwonej księgi i czerwonej listy). Występują tu 24 gatunki storczykowatych, w tym, na torfowiskach nad Rospudą Herminium monorchis na jedynym naturalnym stanowisku w olsce. Również jedyne znane w ostatnich dziesięcioleciach miejsce występowania w olsce ma tu paproć otrychium virginianum. ogata jest lichenoflora (w tym kilka gatunków brodaczek Usnea) i bryoflora (liczne relikty glacjalne). Najwięcej rzadkich gatunków związanych jest z mszystoturzycowymi torfowiskami niskimi i przejściowymi, a tutejsze populacje wielu zagrożonych roślin torfowiskowych są największe w olsce. o najrzadszych gatunków z tej grupy należą, oprócz lipiennika Loesela i skalnicy torfowiskowej: Eriophorum gracile, aeothryon alpinum, Saxifraga hirculus, arex chordorrhiza, Hammarbya paludosa, etula humilis, Salix lapponum (wszystkie z polskiej czerwonej księgi). Na torfowiskach występuje niezwykle obfita w gatunki ginące brioflora, z takimi gatunkami jak np. Meesia triquetra, seudocalliergon trifarium i aludella squarrosa. Różnorodność i bogactwo flory torfowiskowej jest wynikiem różnorodności torfowisk, w większości przypadków nienaruszonych przez gospodarkę człowieka. W runie widnych borów mieszanych i lasów o charakterze świetlistej dąbrowy występują liczne, zanikające gdzie indziej, gatunki światłożądne, w tym wschodnioeuropejskie, po części związane ze strefą lasostepu (np. ulsatilla patens, stragalus danicus). Z torfowiskami i jeziorami związane są liczne ptaki wodno błotne, w tym siewkowate. Wiele inwazyjnych gatunków obcych, na innych obszarach olski już szeroko rozpowszechnionych, występuje tu jeszcze nielicznie bądź wcale. ogactwu przyrodniczemu sprzyja, zachowana jeszcze w obrębie niektórych polan w uszczy, ekstensywna gospodarka łąkowa i pastwiskowa. ozostałe tereny to głównie łąki kośne i pastwiska; wiele z nich jest do dziś użytkowanych ekstensywnie. Sieć osadnicza jest słabo rozwinięta 4.3. ZGROŻENI Rozwój sieci drogowej przecięcie ostoi planowaną drogą ekspresową (Via altica), które spowoduje nieodwracalną fragmentację obszarów leśnych oraz zmiany stosunków wodnych i wysokie zagrożenie siedlisk torfowiskowych (w szczególności obwodnica ugustowa w dolinie rzeki Rospudy). Niektóre przejawy gospodarki leśnej wycinanie starodrzewi, wprowadzanie obcych gatunków drzew (np. buka, modrzewia obszar jest już poza ich naturalnych zasięgiem), a zwłaszcza krzewów (głogi, róża pomarszczona, tawuły powoduje to zacienienie runa i zanik niektórych rzadkich gatunków), zalesianie łąk, muraw. 4(2) / 1

12 OSZR: LH25 Ostoja ugustowska NTUR 2 FORMULRZ NYH 4 Rozwój sieci osadniczej, a zwłaszcza intensyfikacja zagospodarowania turystycznego brzegów jezior, obniżanie poziomu wód gruntowych, oddziaływanie sieci rowów odwadniających Eutrofizacja jezior wskutek spływów nieczystości i nawozów z pól; z tego powodu zanikają w niektórych jeziorach łąki ramienicowe (np. w jez. Kunis) Rozprzestrzenianie się niektórych obcych gatunków, dawniej sadzonych, zwłaszcza tzw. czeremchy amerykańskiej runus serotina oraz łubinu, które zmieniają warunki siedliskowe (użyźnienie, wzrost zacienienia) Kłusownictwo zwłaszcza po litewskiej stronie puszczy Zaśmiecanie lasu Zalewanie niektórych torfowisk przyjeziornych przez bobry, wskutek podnoszenia poziomu wody w mniejszych jeziorach (sprzyja to ekspansji szuwarów i związanych z nimi ekspansywnych gatunków zwłaszcza trzciny w miejsce cennych zbiorowisk mechowisk niskoturzycowych) Zmiana sposobu gospodarowania zaprzestanie użytkowania niskoproduktywnych, ekstensywnych łąk i pastwisk, co często prowadzi do ich zarastania 4.4. STTUS OHRONNY Obszar hronionego Krajobrazu: uszcza i Jeziora ugustowskie (65475, ha), Obszar hronionego Krajobrazu olina Rospudy (ok. 5192, ha), 13 rezerwatów przyrody: rzozowy Grąd (,1 ha; 1963), Glinki (1,7 ha; 1971), Jezioro Kalejty (74,4 ha; 198), Jezioro Kolno (269,3 ha; 196), Kozi Rynek (146,6 ha; 1959), Kukle (313,5 ha; 1983), Kuriańskie agno (1713,6 ha; 1985), Łempis (126,6 ha; 1983), Mały orek (9,5 ha; 1959), erkuć (26,8 ha; 197), Stara Ruda (83,2 ha; 198), Starożyn (298,4 ha; 196), Tobolinka (4,3 ha; 1959) STRUKTUR WŁSNOŚI W większości własność Skarbu aństwa, głównie w administracji Lasów aństwowych, częściowo własność prywatna OKUMENTJ ŹRÓŁ NYH 1993 lan ochrony Rezerwatu rzyrody Kukle msc.; iuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej, iałystok 1993 lan ochrony Rezerwatu rzyrody Kuriańskie agno. msc; iuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej, iałystok 1993 lan ochrony Rezerwatu rzyrody erkuć msc, iuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej, iałystok 1993 lan ochrony Rezerwatu rzyrody omorze msc; Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej, iałystok 1993 lan ochrony Rezerwatu rzyrody Tobolinka. msc; iuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej, iałystok damowski W., Keczyński Miodokwiat krzyżowy Herminium monorchis i jego ochrona w projektowanym rezerwacie Rospuda. arki Nar. Rez. rzyr. 17, atura W Szlakami ołudniowej Suwalszczyzny. Jaćwież, Suwałki. uszko J Komputerowa baza danych (MS ccess) "Motyle dzienne olski" (dane z okresu ). Instytut Ekologii i Ochrony Środowiska UMK w Toruniu. uszko J tlas rozmieszczenia motyli dziennych w olsce (Lepidoptera: apilionoidea, Hesperiodea) Ofic. Wyd. Turpress, Toruń. ąbrowski J.S., Krzywicki M Ginące i zagrożone gatunki motyli (Lepidoptera) w faunie olski. z. I. Studia Naturae, ser.. 31: GL 27 Inwentaryzacja przyrodnicza. baza danych INVENT Głowaciński Z. (red.) olska czerwona księga zwierząt. WRiL, Warszawa Głowaciński Z., Nowacki J. 24 olska zerwona Ksiega Zwierząt. ezkręgowce. Instytut Ochrony rzyrody N, Kraków Herz L. 198 uszcza ugustowska. Zakład Wydawniczo ropagandowy TTK, Warszawa IO N red Monitoring gatunków i siedlisk przyrodniczych ze szczególnym uwzględnieniem specjalnych obszarów ochrony siedlisk Natura 2 msc, GIOŚ, Warszawa Jędrzejewski W., Nowak S., Schmidt K. 21. Inwentaryzacja wilków i rysi w nadleśnictwach i parkach narodowych olski, 21 r. Raport Końcowy, ZS N, iałowieża, Msc. Kamiński T. 21. raca magisterska. Wydz. iol. UŁ. Msc. 4(2) / 2

13 OSZR: LH25 Ostoja ugustowska NTUR 2 FORMULRZ NYH 4 Karczewska M. 21. raca magisterska. Wydz. iol. UŁ. Msc. Karczewska M., Kamiński T. 21. naliza naturalnej i synantropijnej flory oraz waloryzacja drzewostanu Rezerwatu omorze w uszczy ugustowskiej. r. magisterska, Wydział iologii UŁ, mscr. Karczmarz K., Sokołowski.W Roślinność torfowiska obrowe agno na Suwalszczyźnie. nn. UMS, sec.. 39: Karczmarz K., Sokołowski.W rojektowany rezerwat torfowiskowy Rospuda w uszczy ugustowskiej. hrońmy rzyr. Ojcz. 44,3: Kaźmierczakowa R., Zarzycki K. (red.). 21. olska czerwona księga roślin. aprotniki i rośliny kwiatowe. Inst. ot. N, Inst. Ochr. rzyr. N, Kraków. Kłosowski S., Tomaszewicz H Rzadkie i interesujące rośliny z ojezierza Suwalskiego. Fragm. Flor. Geobot. 25, 3: Kondracki J olska północnowschodnia. WN, Warszawa. ss Mazur W., SudnikWójcikowska., WerblanJakubiec H Flora okolic Gib (ojezierze Sejneńskie). Fragm. Flor. Geobot. 24, 2: Michalczuk Mały orek. Urząd Wojew., Wojew. Konserw. rzyr., Suwałki. Ochyra R zerwona lista mchów zagrożonych w olsce. W: K. Zarzycki, W. Wojewoda, Z. Heinrich (red.). Lista roślin zagrożonych w olsce. Wyd. 2. Inst. ot. N, Kraków. s anfil J ojezierze Mazurskie. Ser. rzyroda olska. Wiedza owsz., Warszawa. ss awlikowski. 24. ane niepublikowane (unpublished data). awlikowski., iórkowski H., Jabłońska E mat. npbl. stowarzyszenia "hrońmy Mokradła" dotyczące torfowisk doliny Rospudy. msc olakowski., Wengris J ojezierze Suwalsko ugustowskie. Wiedza owszechna, Warszawa ospychała J Roślinność i flora jeziora Kaczan. r. magisterska, Instytut otaniki UW, mscr. Rąkowski G. 2. Transgraniczne obszary chronione na wschodnim pograniczu olski. Zarys koncepcji. Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa. Sokołowski. W Zespoły leśne nadleśnictwa alinka w uszczy ugustowskiej. Monogr. ot. 28: 18. Sokołowski. W. 197a. Roślinność rezerwatu Kozi Rynek w uszczy ugustowskiej. hrońmy rzyr. Ojcz. 26,1: Sokołowski. W. 197b. Zniszczenie zbiorowisk torfowiskowych w rezerwacie Mały orek. hrońmy rzyr. Ojcz. 26,3: 37. Sokołowski. W. 1972b. Roślinność rezerwatu erkuć w uszczy ugustowskiej. hrońmy rzyr. Ojcz. 28,56: Sokołowski. W. 1973a. Obiekty przyrodnicze wymagające ochrony na terenie województwa białostockiego. W:. zeczuga (red.). rzyroda iałostocczyzny i jej ochrona. z.1. race iałostoc. Tow. Nauk. 19: Sokołowski. W. 198b. Zbiorowiska leśne północnowschodniej olski. Monogr. ot. 6: 125. Sokołowski. W. 1988a. Miodokwiat krzyżowy Herminium monorchis w uszczy ugustowskiej. hrońmy rzyr. Ojcz. 44,5: 774. Sokołowski. W. 1989(199) Flora roślin naczyniowych rezerwatu Rospuda w uszczy ugustowskiej. arki Nar. Rez. rzyr. 9, Sokołowski. W Zbiorowiska roślinne projektowanego rezerwatu Rospuda w uszczy ugustowskiej. Ochr. rzyr Sokołowski. W., Kot rzyroda Województwa Suwalskiego. Sokołowski.W., L. ernacki, S. Kłosowski, S. Nowak unpublished data Tomaszewicz H., Kłosowski S Roślinność wodna i szuwarowa jezior ojezierza Sejneńskiego. Monogr. ot. 67, 3: Wołk K., Wołk E Jezioro Kolejty ptaki i ssaki. Urząd Wojew., Wojew. Konserw. rzyr., Suwałki. Msc. 4(2) / 3

14 OSZR: LH25 Ostoja ugustowska NTUR 2 FORMULRZ NYH 4 Zarzycki K., Kaźmierczakowa R. (red.) olska czerwona księga roślin. aprotniki i rośliny kwiatowe. Inst. ot. N, Kraków. ss. 31. Zarzycki K., Szeląg Z zerwona lista roślin naczyniowych zagrożonych w olsce. W: K. Zarzycki, W. Wojewoda, Z. Heinrich (red.). Lista roślin zagrożonych w olsce. N, Kraków. 4(2) / 4

15 OSZR: LH25 Ostoja ugustowska NTUR 2 FORMULRZ NYH 5 5. STTUS OHRONNY OSZRU ORZ OWIĄZNI Z OSTOJMI ORINE IOTOES 5.1. ESYGNOWNE FORMY OHRONY N OZIOMIE KRJOWYM I REGIONLNYM: KO % OKRYI L2 4, % L4 54,8 % 5.2. OWIĄZNI OISNEGO OSZRU Z INNYMI TERENMI: desygnowanymi na poziomie krajowym lub regionalnym KO FORMY OHRONY NZW OSZRU TY RELJI % OKRYI L2 rzozowy Grąd +, L2 Glinki +, L2 Jezioro Kalejty +,7 L2 Jezioro Kolno +,3 L2 Kozi Rynek +,1 L2 Kukle +,3 L2 Kuriańskie agno + 1,6 L2 Łempis +,1 L2 Mały orek +,1 L2 Ostoja obrów Marycha +,2 L2 erkuć +,2 L2 omorze +, L2 Stara Ruda +,1 L2 Starożyn +,3 L2 Tobolinka +, L4 olina Rospudy + 4,8 L4 ojezierze Sejneńskie * 3,3 L4 uszcza i Jeziora ugustowskie + 46,7 desygnowanymi na poziomie międzynarodowym NZW STTUSU OHRONY NZW OSZRU TY RELJI % OKRYI Ostoja taków (ranga europejska) uszcza ugustowska * 94, OWIĄZNI OISNEGO OSZRU Z OSTOJMI ORINE IOTOES: KO ORINE TY RELJI % OKRYI G321 * 81,4 G3211 +,2 G3212 +,3 5 / 1

16 OSZR: LH25 Ostoja ugustowska NTUR 2 FORMULRZ NYH 5 G ,1 G ,2 G3215 +,5 G3216 +,6 G3217 +,9 G3218 *, G3211 +, G , 5 / 2

17 OSZR: LH25 Ostoja ugustowska NTUR 2 FORMULRZ NYH 6 6. ZIŁLNOŚĆ ZŁOWIEK N TERENIE OSZRU I W JEGO OTOZENIU I INNE ZYNNIKI WŁYWJĄE N TEN OSZR 6.1. GŁÓWNE ZYNNIKI I ROZJE ZIŁLNOŚI ZŁOWIEK ORZ ROENT OWIERZHNI OSZRU IM OLEGJĄY Wpływy i działalność na terenie obszaru: kod nazwa intensywność % obszaru wpływ 1 Uprawa 11 Zmiana sposobu uprawy 12 Koszenie / ścinanie + 12 Nawożenie /nawozy sztuczne/ 14 Wypas Zarzucenie pasterstwa 161 Zalesianie 163 Odnawianie lasu po wycince (nasadzenia) 164 Wycinka lasu 18 Wypalanie 2 Hodowla ryb, skorupiaków i mięczaków 22 Wędkarstwo 23 olowanie 24 ozyskiwanie / Usuwanie zwierząt, ogólnie 243 hwytanie, trucie, kłusownictwo 25 ozyskiwanie / usuwanie roślin ogólnie 3 Wydobywanie piasku i żwiru 4 Tereny zurbanizowane, tereny zamieszkane 42 Nieciągła miejska zabudowa 43 Zabudowa rozproszona 42 Odpady, ścieki 421 ozbywanie się odpadów z gospodarstw domowych 5 Sieć transportowa 51 Ścieżki, szlaki piesze, szlaki rowerowe 52 rogi, autostrady 6 Infrastruktura sportowa i rekreacyjna 68 Kempingi i karawaningi 62 Sporty i różne formy czynnego wypoczynku, uprawiane w plenerze 621 Żeglarstwo 622 Turystyka piesza, jazda konna i jazda na pojazdach niezmotoryzowanych 71 Zanieczyszczenia wód 71 Uciążliwy hałas 74 Wandalizm 83 Wypełnianie rowów, tam, stawów, sadzawek, bagien lub torfianek 81 Odwadnianie 85 Modyfikowanie funkcjonowania wód ogólnie 93 Zatopienie 948 ożar (naturalny) 95 Ewolucja biocenotyczna 951 Wyschnięcie / nagromadzenie materii organicznej 952 Eutrofizacja 954 Inwazja gatunku ntagonizm ze zwierzętami introdukowanymi 6 / 1

18 OSZR: LH25 Ostoja ugustowska NTUR 2 FORMULRZ NYH Międzygatunkowe interakcje wśród roślin 976 Szkody wyrządzane przez zwierzynę łowną Wpływy i działalność wokół obszaru: kod nazwa intensywność % obszaru wpływ 6.2. ZRZĄZNIE OSZREM SRWUJĄY NZÓR (INSTYTUJ LU OSO): Regionalny yrektor Ochrony Środowiska w iałymstoku ZRZĄZNIE OSZREM I LNY: Mapy topograficzne w skali 1 : 5, UWG 1965 o godłach: 215,3; 215,4; 225,1; 225,2; 225,3; 225,4; 226,1; 226,3 Mapa turystyczno przyrodnicza "Suwalszczyzna" w skali 1 : 1 Zdjęcia lotnicze obszaru: Zdjęcia barwne z lat 1997/98 6 / 2

19 OSZR: LH25 Ostoja ugustowska NTUR 2 FORMULRZ NYH 7/8 7. MY OSZRU Mapy fizyczne obszaru Numer mapy Skala rojekcja Opis N347 1: 5 UWG 1992 N3471 1: 5 UWG 1992 N3471 1: 5 UWG 1992 N3472 1: 5 UWG 1992 N3482 1: 5 UWG 1992 N3482 1: 5 UWG 1992 N3483 1: 5 UWG 1992 N3483 1: 5 UWG 1992 N3483 1: 5 UWG 1992 N3483 1: 5 UWG 1992 N3484 1: 5 UWG 1992 N3484 1: 5 UWG 1992 Zdjęcia lotnicze obszaru Numer Obszar Temat ata 8. ZJĘI OSZRU Numer Obszar Temat utor ata 7/8 / 1

20 OSZR: LH25 Ostoja ugustowska NTUR 2 FORMULRZ NYH OIS OSZRU 4.7. HISTORI 4.7 / 1