ZAGOSPODAROWANIE PLACU I BUDOWA PARKINGU U ZBIEGU ULIC SZKOLNEJ I WIEJSKIEJ W BUKOWCU

Transkrypt

1 ZAGOSPODAROWANIE PLACU I BUDOWA PARKINGU U ZBIEGU ULIC SZKOLNEJ I WIEJSKIEJ W BUKOWCU Projekt budowlano - wykonawczy zieleni Inwestor: Projekt: Zespół projektowy: GMINA MYSŁAKOWICE ul. Szkolna MYSŁAKOWICE Pracownia Projektowa Architektury Krajobrazu "PRZESTRZEŃ" ul. Zwierzyniecka 17/ Warszawa mgr inŝ. arch. kraj. Anna Śniegucka Pawłowska /kierujący zespołem/ mgr inŝ. Mieczysław Śnieciński mgr inŝ. arch. kraj. Magdalena ZadroŜna mgr inŝ. arch. kraj. Agnieszka Sałyga - Rzońca Warszawa, listopad 2007 rok 1

2 SPIS TREŚCI: I. Dane ogólne 1. Podstawa opracowania 2. Materiały wyjściowe 3. Zakres opracowania 4. Opis stanu istniejącego 5. Wytyczne inwestorskie dot. zieleni II. Opis projektu 1. Układ przestrzenny kompozycji zieleni 2. Dobór gatunkowy III. Podstawowe zabiegi 1. Sadzenie drzew i krzewów 2. Sadzenie rabat bylinowych 3. Zakładanie trawników IV. Pielęgnacja roślin w następnych latach 1. Pielęgnacja drzew i krzewów 2. Pielęgnacja bylin 3. Pielęgnacja trawników V. Spis załączników 1. Kserokopia uprawnień projektantów VI. Część graficzna 1. Rys. nr 1, rysunek podstawowy, projekt zieleni, skala 1:500 2

3 I. Dane ogólne Obszar objęty opracowaniem znajduje się w centralnej części wsi przy Placu Kościelnego u zbiegu ulic Wiejskiej i ul. Szkolnej w Bukowcu. 1. Podstawa opracowania Podstawą opracowania projektu zagospodarowania placu i budowy parkingu przy zbiegu Palcu Kościelnego, ul. Szkolnej i Wiejskiej w Bukowcu jest umowa nr 123/2007, zawarta roku z Gminą Mysłakowice. 2. Materiały wyjściowe Niniejsza dokumentacja projektowa powstała w oparciu o następujące materiały: - mapę sytuacyjno - wysokościową, opracowaną przez uprawnionego geodetę mgr inŝ. Barbarę Dudziak, JeŜów Sudecki, ul. Spadochronowa 3, stan z dnia r., w skali 1:500 - inwentaryzację dendrologiczną opracowaną przez PPAK "PRZESTRZEŃ" we wrześniu 2007 roku, w skali 1: Zakres opracowania Zgodnie z treścią zlecenia, dokumentacja projektowa winna zawierać następujące części: - inwentaryzację dendrologiczną - koncepcję wstępną i uzgodnienia rozwiązań z inwestorem /zał. Nr 4/ - projekt zagospodarowania terenu - projekt budowlano - wykonawczy dróg i nawierzchni - projekt budowlano - wykonawczy zieleni - projekt elementów małej architektury - część kosztorysową. 4. Opis stanu istniejącego Obszar objęty opracowaniem charakteryzuje się nieregularną, wydłuŝoną formą i znacznym zadrzewieniem. WzdłuŜ jego północno-wschodniej granicy biegnie potok, który w części środkowej i północnej terenu jest zamknięty. Na pozostałym odcinku otwarty, stanowi waŝny czynnik doboru gatunkowego i podziału funkcjonalno - przestrzennego terenu. Północno-wschodnią granicę opracowania stanowi ul. Wiejska, południowowschodnią gospodarstwo rolne, od strony południowo-zachodniej teren graniczy z ul. Szkolną. W części północno-zachodniej z Placem Kościelnym. Od strony ulicy Wiejskiej na obszarze objętym opracowaniem zlokalizowany jest niezamieszkały budynek, który zgodnie z wytycznymi inwestorskimi zakwalifikowany jest do rozbiórki. Teren opada lekkim spadkiem z południa na północ. W części północnej jest podmokły, widoczne są zastoiska wodne. W pobliŝu omawianego budynku biegnie jedyny przedept, przez drewnianą kładkę nad potokiem łączący ul. Szkolną z ul. Wiejską 3

4 5. Wytyczne inwestorskie dot. zieleni Wytyczne inwestorskie zostały sformułowane na etapie specyfikacji przetargowej i stanowią załącznik nr 5 niniejszego tekstu, a są załącznikiem nr 1 umowy podstawowej nr 123/2007. Wytyczne te zostały uszczegółowione w trakcie prezentacji wstępnej koncepcji. Jednocześnie zwrócono uwagę na konieczność zgodności niniejszego projektu z polskimi normami i przepisami prawa budowlanego oraz konieczność uwzględnienia czynnika ekonomicznego utrzymania obiektu po jego realizacji. II. Opis projektu 1. Układ przestrzenny kompozycji zieleni Ze względu na niekorzystne niekontrolowane zaleganie wód powierzchniowych i istniejące ukształtowanie terenu, a takŝe kształtujące się /na skutek braku właściwej pielęgnacji/ siedliska roślinne, najistotniejszym elementem jest stworzenie warunków do zmiany tej sytuacji. W tym celu zaproponowano selekcję istniejącego drzewostanu, aby umoŝliwić swobodny przepływ mas powietrza. Poprawie ulegną warunki fizjograficzne terenu, doświetlone zostaną silnie zacienione fragmenty, umoŝliwi się wprowadzenie na projektowany obszar gatunków drzew, krzewów i bylin ozdobnych z przebarwionych liści i kwiatów. Zgodnie z wytycznymi inwestorskimi w części południowej zaprojektowano placyk do wypoczynku biernego, mającego słuŝyć starszej części mieszkańców Bukowca. Przewidziano miejsca z ławkami, w otoczeniu urozmaiconej kompozycji z roślin ozdobnych, z duŝym udziałem bylin i kwitnących krzewów. W tej części skoncentrowano największą róŝnorodność składu gatunkowego nasadzeń. Od strony północnej omawiany fragment ograniczono rabatą z murkiem oporowym. W części środkowej zaprojektowano trawiasty plac rekreacyjno-sportowy przeznaczony dla młodzieŝy, z niewielką trybuną "wciętą" w skarpę. Graniczy z nim niewielki plac zabaw dla dzieci młodszych, z zainstalowanym zestawem zabawowym. Całość w "oprawie" z wyŝszych krzewów wzbogaconych grupami bylin i pnączy. Dominantą kompozycji zieleni są dwa buki pospolite odm. 'Atropunicea' /Fagus silvatica 'Atropunicea'/, które nawiązują do istniejących juŝ w sąsiedztwie. Nowe nasadzenia mają za zadanie wzbogacenie kompozycji w kolorystyczny akcent. Wśród nowych nasadzeń zaproponowano drzewa o ozdobnych liściach i atrakcyjnych w trakcie kwitnienia: buk pospolity odm. 'Atropunicea' /Fagus silvatica 'Atropunicea'/ - o liściach ciemnoczerwonych przebarwiających się jesienią na pomarańczowo Ŝółto, klon jesionolistny odm. 'Flamingo' /Acer negundo 'Flamingo'/ - o ubarwieniu róŝowo-biało pstrym, i jabłoń odm. 'Royalty' /Malus 'Royalty'/ - ozdobna nie tylko z rubinowoczerwonych liści, ale takŝe ciemno czerwonych kwiatów pojawiających się jeszcze przed ich rozwojem. Dobór gatunkowy oparto na roślinach ozdobnych popularnych szczególnie na przełomie XIX i XX wieku na terenach wiejskich np. kalina koralowa odm. 'Roseum' 4

5 /Viburnum opulus 'Roseum'/, które są kojarzone ze niewielkimi skwerami i ogrodami wiejskimi. Na całym opracowywanym obszarze będą załoŝone nowe trawniki parkowe, tylko na niewielkiej przestrzeni wprowadzi się mieszanki traw odporniejsze na deptanie. 2. Dobór gatunkowy Dobór roślinności wynika z warunków siedliskowych terenu, z wcześniej przeprowadzonych analiz oraz kompozycji projektu. Projekt, oprócz przedstawionego składu gatunkowego, zawiera równieŝ ilość i rozstaw roślin, co w znaczny sposób ułatwia realizację inwestycji. Na terenie parku wprowadzono następujące obsadzenia: - drzewa liściaste 11 szt. - krzewy liściaste 2399 szt. - róŝe szt. - pnącza 448 szt. - byliny szt. Powierzchnia trawnika parkowego 1025 m 2 Powierzchnia nawierzchni trawiastej z mieszanki odpornej na deptanie 128 m 2 a) wykaz roślinności drzewa liściaste 1. Acer negundo 'Flamingo' /klon jesionolistny odm. 'Flamingo'/ 2. Fagus silvatica 'Atropunicea' /buk pospolity odm. 'Atropunicea'/ 3. Malus 'Royalty' /jabłoń odm. 'Royalty'/ krzewy liściaste 3a. Berberis thunbergii 'Koblod' /berberys Thunberga odm. 'Kobold'/ 4. Cotinus coggygria 'Royal Purple' /perukowiec podolski odm. 'Royal Purple'/ 5. Hydrangea paniculata 'Pink Diamont' /hortensja bukietowa odm. 'Pink Diamont'/ 6. Philadelphus 'Virginal' /jaśminowiec odm. 'Virginal'/ 7. Physocarpus opulifolius 'Diabolo' /pęcherznica kalinolistna odm. 'Diabolo'/ 8. Physocarpus opulifolius 'Luteus' /pęcherznica kalinolistna odm. 'Luteus'/ 9. Spierea japonica 'Anthony Waterer' /tawuła japońska odm. 'Anthony Waterer'/ 10. Viburnum opulus 'Roseum' /kalina koralowa odm. 'Roseum'/. róŝe 11. Rosa 'Fairy Dance' /róŝa okrywowa odm. 'Fairy Dance'/ 12. Rosa 'Louise Odier' /róŝa parkowa odm. 'Louise Odier'/ 5

6 13. Rosa 'Snow Ballet' /róŝa okrywowa odm. 'Snow Ballet'/ byliny 14. Aegopodium podagraria 'Variegatum' /podagrycznik pospolity odm. 'Variegatum' 15. Astilbe x arendsii 'Fanal' /tawułka Arendsa odm. 'Fanal'/ 16. Astilbe x arendsii 'Showstar' /tawułka Arendsa odm. 'Showstar'/ 17. Erigeron hybridus 'Dunkelste Aller' /przymiotno ogrodowe odm. 'Dunkelste Aller' 18. Geranium x cantabrigense /bodziszek kantabryjski/ 19 Sedum spectabile /rozchodnik okazały/ III. Podstawowe zabiegi Pierwszą czynnością poprzedzającą urządzanie zieleni na terenie parku jest przeprowadzenie prac porządkowych z dokładnym usunięciem samosiewów i drzew, które są wytypowane w opracowaniu dotyczącym inwentaryzacji i gospodarki drzewostanem. Następnie po przeprowadzeniu korekty niwelacji terenu naleŝy przygotować glebę do nasadzeń nowej roślinności. W trakcie budowy dróg i placów, ziemia moŝe być ubita i zniszczona, dlatego teŝ zalecane jest przeprowadzenie orki mechanicznej z dwukrotnym bronowaniem, zakończoną grabieniem i odpowiednim wymodelowaniem powierzchni gruntu po ukończeniu prac drogowych. 1. Sadzenie drzew i krzewów Właściwe przygotowanie terenu przed posadzeniem drzew i krzewów poprawia strukturę fizjologiczną gleby i polepsza warunki bytowe nowo nasadzonych roślin. Sprzyja to lepszemu magazynowaniu przez nią wilgoci oraz ułatwia pobieranie substancji organicznych przez rośliny. NaleŜy dokładnie dobierać materiał roślinny w szkółkach i sklepach ogrodniczych, tak by nie narazić się na dodatkowe koszty w przypadku złej jakości roślin. Dlatego teŝ naleŝy zwrócić uwagę czy: - wykazują właściwy pokrój dla danego gatunku, - odmiany są prawidłowo ukształtowane - przewodnik jest prosty, a pędy boczne korony równomiernie rozłoŝone - system korzeniowy nie jest uszkodzony - roślina nie jest zainfekowana Ŝadną chorobą W czasie transportu roślin naleŝy zabezpieczyć je przed przeschnięciem. Na transport najlepiej wybrać dni chłodne, pochmurne i bezwietrzne. Optymalnym terminem sadzenia drzew jest wiosna (20 marzec 15 kwiecień). Krzewy i róŝe sprzedawane w pojemnikach moŝna sadzić cały rok. Drzewa sadzimy w uprzednio przygotowane doły o szerokości 0,7 m i głębokości 0,7 m, krzewy - o szerokości 0,5 m i głębokości 0,5 m. 6

7 Doły te naleŝy zaprawić do połowy ziemią kompostową, która pozwoli na stworzenie odpowiedniej struktury i dostarczenie niezbędnej ilości materiału organicznego. W przypadku gdy część korzeni jest uszkodzonych, naleŝy je przyciąć ostrym narzędziem. Gęste sploty powinny zostać obcięte, poniewaŝ pozostaną one przy sadzeniu zgniecione i zbite w jedną masę lub pozostanie pomiędzy nimi powietrze. Co w konsekwencji doprowadzi do ich zgnicia. Przy sadzeniu korzenie rozłoŝyć mniej więcej poziomo, tj. najszerzej. Drzewa po posadzeniu naleŝy palikować (paliki naleŝy wcześniej wkopać w dół, by nie uszkodzić bryły korzeniowej). Przy pniach utworzyć misy, ułatwiające podlewanie. Podlewać podczas pierwszej wiosny i pierwszego lata po posadzeniu. Po posadzeniu korony drzew i krzewów przycinamy. Jest to zabieg niezbędny w przypadku, gdy drzewa wykopano w szkółce i zakupiono z odsłoniętą bryłą korzeniową. Utraciły one bowiem duŝo włoskowatych korzeni. Przycinamy je usuwając zupełnie gałęzie słabsze i cieńsze, a skracając silniejsze. Przy sadzeniu najlepiej zastosować wolno działający nawóz. Krzewy po posadzeniu naleŝy ściółkować korą (warstwa 5 cm), w celu poprawienia warunków powietrzno-wodnych i ograniczenia rozwoju chwastów. W przypadku róŝ rośliny przed posadzeniem naleŝy obficie podlać. Przed posadzeniem znacznie przycinamy pędy. Przy sadzeniu egzemplarzy róŝ parkowych o wysokich łodygach wstawiamy w odległości 5-8 cm kijek spełniający rolę podpory. Miejsce szczepienia powinno się znajdować około 5 cm pod powierzchnią ziemi, aby ochronić je przed przymrozkami. Po posadzeniu naleŝy roślinę obficie podlać i po wchłonięciu wody delikatnie udeptać ziemię. Jeśli róŝe sadzone będą jesienią rośliny naleŝy przysypać ziemią do wysokości około 15 cm, aby były widoczne jedynie wierzchołki pędów. Pielęgnacja Zabiegi pielęgnacyjne, zwłaszcza w pierwszym roku po posadzeniu, mają znaczący wpływ na dalszy rozwój i wzrost roślin. NaleŜy pamiętać, Ŝe drzewa miały zmniejszony system korzeniowy i proces regeneracji u młodych roślin trwa przez cały sezon, a u starszych nawet 2 3 lata. Do priorytetowych zabiegów pielęgnacyjnych naleŝy systematyczne podlewanie nowo posadzonych roślin, a w przyszłości co pewien czas (zwłaszcza w okresach suszy). Przy pniach naleŝy utworzyć misy zbierające i utrzymujące wodę. Obfite nawadnianie, szczególnie w pierwszym okresie wegetacyjnym, zwiększa szansę na przyjęcie się młodej rośliny. Najlepszym okresem nawoŝenia jest wiosna, jeszcze przed rozpoczęciem wegetacji. NawoŜenie letnie moŝe doprowadzić do przedłuŝenia wegetacji i tym samym niedostatecznego zdrewnienia tkanek przed zimą. WaŜnym zabiegiem pielęgnacyjnym jest takŝe cięcie (przede wszystkim formujące), które naleŝy wykonywać z uwzględnieniem właściwości i cech gatunkowych sadzonych drzew i krzewów, tak aby został zachowany indywidualny charakter i pokrój. Najlepszą porą dla drzew do przeprowadzenia zabiegu jest czas spoczynku zimowego. Cięcia drzew naleŝy przeprowadzać w celu formowania korony, jej prześwietlania lub odmładzania roślin. Cięcie formujące naleŝy stosować przy drzewach młodych przez kilka lat po posadzeniu (unikać wykonania cięć jako jednorazowego zabiegu, 7

8 co w rezultacie mogłoby zachwiać równowagę fizjologiczną drzewa i doprowadzić do jego osłabienia). Miejsca cięć na drzewach naleŝy zawsze zasmarować maścią sadowniczą (Funaben 3 lub inne) w celu uniknięcia zakaŝeń Cięcie krzewów. Wiosną naleŝy dokonać cięć sanitarnych polegających na usunięciu pędów uszkodzonych, martwych, poraŝonych chorobami. W trakcie tych zabiegów usuwamy takŝe zeszłoroczne kwiatostany. Zimą i wczesną wiosną przycinamy krzewy, których kwiaty pojawiają się na nowych, tegorocznych pędach np. tawuła japońska /Spierea japonica/. Krzewy kwitnące wczesną wiosną przycinamy dopiero po przekwitnięciu np. jaśminowiec /Philadelphus sp./ Na roślinie pozostawia się pędy prawidłowo rozmieszczone, skracając je tak, aby się wzmocniły i rozgałęziły, Usuwamy wszystkie pędy zniekształcające pokrój, słabo rozwinięte lub rosnące do środka krzewu. Raz na kilka lat naleŝy przeprowadzić cięcia prześwietlające. W razie potrzeby w celu odmłodzenia krzewu moŝna w przypadku większości gatunków zastosować mocne cięcia nisko na ziemią w okresie wczesnej wiosny. Zalecenia odnośnie cięć róŝ róŝnią się w zaleŝności od gatunku. RóŜe okrywowe nie powinno się w ogóle przycinać, jedynie w celu lekkiego skorygowania pokroju krzewu i w trakcie sadzenia. RóŜe w trakcie sadzenia naleŝy znacznie skrócić do 1/3 wysokości. Cięcie róŝ parkowych. Na jesieni naleŝy usunąć zwiędłe kwiatostany i owoce. W drugim i trzecim roku po posadzeniu naleŝy przeprowadzić cięcia zachowawcze - w marcu naleŝy usunąć gałązki martwe i słabe pędy z wnętrza krzewu. Gałęzie naleŝy skrócić o 2/3, a pędy o 1/3 nad oczkiem zewnętrznym. W lecie usuwamy zwiędłe kwiaty a na jesieni oczyszczamy krzew. W czwartym roku i następnych, w końcu marca powinno się ściąć przy samej ziemi 1 lub 2 gałęzie główne słabiej kwitnące. Następnie skrócić o 1/3 pędy z poprzedniego roku. Gałęzie główne skrócić o 2/3 a pozostałe o 1/3 nad oczkiem zewnętrznym. Ponadto naleŝy usuwać gałązki martwe i słabe pędy. W lecie i na jesieni powtarzać zabiegi z poprzedniego roku. 2. Sadzenie rabat bylinowych W miejscu sadzenia roślin kwitnących, gleba powinna dokładnie odchwaszczona, przekopana oraz wzbogacona duŝą ilością materiału organicznego (np. torfu, który rozluźnia glebę i zatrzymuje wodę). Optymalną porą sadzenia dla większości bylin jest okres wiosenny, chociaŝ moŝna takŝe sadzić przez cały okres wegetacyjny, jeśli korzenie są zdrowe, a roślina prawidłowo wykształcona. Aby zachować odpowiedni kształt rabaty nasadzenia bylin naleŝy oddzielić taśmą plastikową. Kolejność sadzenia powinna być tak ustalona, aby zapobiec przechodzeniu przez części juŝ obsadzone. Z tego względu sadzenie najlepiej prowadzić od środka ku brzegom. Pielęgnacja Głównym celem zabiegów pielęgnacyjnych dotyczących gleby jest przede wszystkim utrzymanie jej powierzchni w stanie spulchnienia, które jest niezbędne dla wystarczającego dostępu powietrza do korzeni. 8

9 W trakcie pielęgnacji naleŝy rośliny systematycznie odchwaszczać i podlewać. W przypadku pojawienia się pędów słabych i wybujałych, moŝna zastosować cięcia poprawiające kondycję i wspomagające rozkrzewianie roślin. Cięcia najlepiej przeprowadzać wiosną, gdyŝ późniejsza pora opóźnia termin kwitnienia. Podczas mroźnych zim powinno się okrywać byliny np. gałęziami jodłowymi. Takie zabezpieczenie zatrzyma warstwę śniegu i ochroni rośliny przed przemarznięciem. 3. Zakładanie trawników W projekcie zastosowano nawierzchnie trawiaste, charakteryzujące się niską, zwartą i elastyczną darnią, wytrzymałą na intensywną eksploatację i istniejące warunki bytowe. Przed załoŝeniem trawnika naleŝy dokładnie oczyścić glebę z martwych korzeni i zanieczyszczeń. WaŜne jest by usunąć równieŝ starą murawę i nawieźć teren 10 cm warstwą urodzajnej ziemi. JeŜeli podłoŝe przeznaczone pod trawnik jest cięŝkie, moŝna poprawić jego właściwości przez dodanie piasku i dokładne przekopanie ziemi. Warstwa powierzchniowa przed siewem powinna być uwałowana. Na kilka dni przed załoŝeniem trawnika powinno się wysiać nawóz wieloskładnikowy. Po upływie 3 4 dni wysiać trawę siewnikami rzutowymi, przykryć ziemią, wyrównując ją lekko broną. Następnie naleŝy ugnieść powierzchnię gładkim walcem. Siew moŝna przeprowadzić od kwietnia do września. Późniejszy okres prac jest nie odpowiedni, poniewaŝ młoda trawa winna się przed mrozami dostatecznie ukorzenić i rozrosnąć. Po skończonych zabiegach obficie podlać trawnik. Gdy darń osiągnie wysokość 3-5 cm, powierzchnię młodego trawnika naleŝy uwałować lekkim walcem w celu wyrównania terenu. Po dwóch, trzech dniach moŝna wykonać pierwsze koszenie do ok. 8 cm wysokości. Pielęgnacja Przy pielęgnacji trawnika istotnym elementem jest podlewanie, tak aby woda przenikała na głębokość 7-10 cm. Lepiej podlewać trawnik rzadziej, ale obficiej. Koszenie powinno być wykonywane regularnie, gdy wysokość trawy przekroczy 5 cm. Podczas upalnego lata dobrze jest kosić w godzinach popołudniowych i wyŝej niŝ zwykle. Kolejnym waŝnym zabiegiem jest nawoŝenie. MoŜna je przeprowadzić w dwóch ratach: wiosną, przed rozpoczęciem wzrostu, a resztę w końcu IX lub na początku X i stosować dawkę nawozu wieloskładnikowego. W przypadku, gdy w ciągu dwóch dni po nawoŝeniu nie spadnie deszcz, trzeba obficie podlać trawnik tak, aby nawóz wraz z wodą przeniknął do gleby. V. Pielęgnacja roślin w następnych latach 1. Pielęgnowanie drzew i krzewów - uzupełnianie palików i wiązań 9

10 - poprawianie mis wokół drzew - wycinanie suchych pędów - usuwanie suchych krzewów i uzupełnianie ubytków - podlewanie i zasilanie 2. Pielęgnowanie bylin - niedopuszczanie do rozwoju chwastów - podlewanie w fazie początkowej i w okresie suszy - usuwanie i przycinanie wszelkich obumarłych i zeschniętych części roślin 3. Pielęgnowanie trawników - odchwaszczanie - miejscowe dosiewanie trawy - koszenie - deszczowanie (zwłaszcza w okresie suszy) - okresowe zasilanie nawozami - wałowanie - napowietrzanie 10

11 V. Spis załączników 1. Kserokopia uprawnień projektantów 11

12 VI. Część graficzna 1. Rys. nr 1, rysunek podstawowy, projekt zieleni, skala 1:500 12

13