PROCEDURA POSTĘPOWANIA Z ODPADAMI MEDYCZNYMI W WOJEWÓDZKIM SZPITALU SPECJALISTYCZNYM w LEGNICY

Transkrypt

1 PROCEDURA POSTĘPOWANIA Z ODPADAMI MEDYCZNYMI W WOJEWÓDZKIM SZPITALU SPECJALISTYCZNYM w LEGNICY Celem procedury jest wprowadzenie racjonalnych zasad postępowania z odpadam medycznymi z uwzględnieniem: 1. wymogów ochrony środowiska, 2. bezpieczeństwa epidemiologicznego, 3. redukcji odpadów, 4. odzysku surowców wtórnych, 5. ograniczenia kosztów związanych z gospodarką odpadami. Klasyfikacja odpadów medycznych. 1 Odpady zakaźne - Są to odpady niebezpieczne, które zawierają żywe mikroorganizmy lub ich toksyny, o których wiadomo lub co do których istnieją wiarygodne podstawy do przyjęcia, że wywołują choroby zakaźne u ludzi lub innych żywych organizmów. Lp. Kod Rodzaj Charakterystyka * Części ciała i organy oraz pojemniki na krew i konserwanty służące do przechowywania (z wyłączeniem *) * Inne odpady, które zawierają żywe drobnoustroje chorobotwórcze lub ich formy zdolne do przeniesienia materiału genetycznego, o Łożyska, wycinki histopatologiczne, pojemniki na krew i konserwanty służące do przechowywania tkanek ludzkich Odpady w postaci stałej. Odpady skażone drobnoustrojami chorobotwórczymi. Materiały i sprzęt jednorazowego użytku ( np. igły, strzykawki, sondy, dreny, rękawiczki Sposób i miejsca magazynowania Odpady medyczne z wyjątkiem odpadów o ostrych końcach i krawędziach zbiera się do worków jednorazowego użycia z folii polietylenowej, koloru czerwonego, nieprzezroczystych, wytrzymałych, odpornych na działanie wilgoci i środków chemicznych z możliwością jednokrotnego zamknięcia. - w zamrażarce w oddziale położniczo-ginekologicznym, - w zakładzie patomorfologii Magazynowanie w temperaturze do 10 0 C, a czas przechowywania nie może przekraczać 72 godziny. Odpady medyczne z wyjątkiem odpadów o ostrych końcach i krawędziach zbiera się do worków jednorazowego użycia z folii polietylenowej, koloru czerwonego, nieprzezroczystych, wytrzymałych, odpornych na działanie wilgoci i środków chemicznych z możliwością jednokrotnego zamknięcia. Sposób gospodarowania odpadem 1

2 których wiadomo lub co do których istnieją wiarygodne podstawy do sądzenia, że wywołują choroby u ludzi i zwierząt * Inne odpady, które zawierają żywe drobnoustroje chorobotwórcze lub ich formy zdolne do przeniesienia materiału genetycznego, o których wiadomo lub co do których istnieją wiarygodne podstawy do sądzenia, że wywołują choroby u ludzi i zwierząt *odpady niebezpieczne jednorazowe, pojemniki po badaniach laboratoryjnych, worki na mocz). Zużyte opatrunki ( np. wata, lignina, bandaże, gaza). Odpady z oddziałów zakaźnych, w tym resztki pokonsumpcyjne z naczyniami jednorazowymi. Odpady z izolatek Odpady w postaci plynnej. Materiał biologiczny po badaniach laboratoryjnych (krew, mocz, kał, płyn mózgowordzeniowy), Odpady o ostrych końcach i krawędziach zbiera się w jednorazowego użycia, sztywnych, odpornych na działanie wilgoci, odpornych na przekłucie bądź przecięcie koloru czerwonego. - w pomieszczeniu gospodarczym tzw. brudownik - w pomieszczeniu przejściowego przechowywania (w budynku 1 H NP i w budynku 3A poziom 1) - w pomieszczeniu chlorowni Magazynowanie w temperaturze od 10 0 C do 18 0 C, a czas przechowywania nie może przekraczać 72 godziny. W temperaturze do 10 0 C nie Zawartość z butli od ssaka, pojemników i worków na mocz, pojemniki na płyny ustrojowe Po dezynfekcji wylać do kanalizacji (1 część wydzieliny +3 cześć preparatu dezynfekcyjnego o szerokim spektrum działania B,F,Tbc,V). Odpady specjalne - Są to odpady niebezpieczne, które zawierają substancje chemiczne, o których wiadomo lub co do których istnieją wiarygodne podstawy do sądzenia, że wywołują choroby niezakaźne u ludzi lub innych żywych organizmów, albo mogą być źródłem skażenia środowiska. 2

3 Lp. Kod Rodzaj Charakterystyka * Chemikalia, w tym odczynniki chemiczne zawierające substancje niebezpieczne * Leki cytotoksyczne i cytostatyczne Odczynniki laboratoryjne Igły, strzykawki, dreny, cewniki, środki ochrony osobistej (maski, fartuchy, rękawiczki), materiał opatrunkowy stosowany przy podawaniu cytostatyków. Sposób i miejsca magazynowania W oryginalnych opakowaniach w pomieszczeniach laboratoryjnych W workach polietylenowych (żółtych) i sztywnych, odpornych na przekłucie jednorazowego użytku: - w pomieszczeniu gospodarczym tzw. brudownik - w pomieszczeniu przejściowego przechowywania (w budynku 1 H NP i w budynku 3A poziom 1) - w pomieszczeniu chlorowni Magazynowanie w temperaturze od 10 0 C do 18 0 C, nie może przekraczać 72 godziny. W temperaturze do 10 0 C nie Sposób gospodarowania odpadem *odpady niebezpieczne 3

4 Odpady pozostałe - Są to odpady medyczne nieposiadające właściwości niebezpiecznych. Lp. Kod Rodzaj Charakterystyka Narzędzia chirurgiczne i zabiegowe oraz ich resztki (z wyłączeniem *) Inne odpady niż wymienione w * Chemikalia, w tym odczynniki chemiczne, inne niż wymienione Narzędzia chirurgiczne Odpady medyczne nie posiadające właściwości odpadów niebezpiecznych (np. rękawiczki jednorazowego użycia, fartuchy fliselinowe itp. nie mające kontaktu z czynnikiem biologicznym), podpaski, pieluchomajtki Odczynniki laboratoryjne Sposób i miejsca magazynowania W workach jednorazowego użycia z folii polietylenowej, nieprzezroczystych, wytrzymałych, odpornych na działanie wilgoci i środków chemicznych albo w wielokrotnego użycia w kolorze innym niż czerwony i żółty (dopuszcza się worki w kolorze niebieskim lub czarnym). Magazynowane w szafkach magazynków oddziałów. Magazynować nie W workach jednorazowego użycia z folii polietylenowej, nieprzezroczystych, wytrzymałych, odpornych na działanie wilgoci i środków chemicznych albo w wielokrotnego użycia w kolorze innym niż czerwony i żółty (dopuszcza się worki w kolorze niebieskim lub czarnym). Magazynować nie W oryginalnych opakowaniach w pomieszczeniach laboratoryjnych Sposób gospodarowania odpadem odzysku lub zewnętrznemu, postępowanie jak dla odpadów komunalnymi 4

5 w * Leki inne niż wymienione w * Lekarstwa umieszczonych w workach jednorazowego użycia z folii polietylenowej, nieprzezroczystych, wytrzymałych, odpornych na działanie wilgoci i środków chemicznych albo w wielokrotnego użycia w kolorze innym niż czerwony i żółty (dopuszcza się worki w kolorze niebieskim lub czarnym). Magazynować nie W oryginalnych opakowaniach - w pomieszczeniach apteki umieszczonych w workach jednorazowego użycia z folii polietylenowej, nieprzezroczystych, wytrzymałych, odpornych na działanie wilgoci i środków chemicznych albo w wielokrotnego użycia w kolorze innym niż czerwony i żółty (dopuszcza się worki w kolorze niebieskim lub czarnym). Magazynować nie Przekazywane na podstawie ustaleń kierownika apteki szpitalnej. 2 Zasady bezpieczeństwa obowiązujące przy pracy z odpadami medycznymi: 1. Przed przystąpieniem do pracy z odpadami należy zastosować środki ochrony osobistej odpowiednie do zagrożenia (rękawice, fartuch, gogle, maskę, ochraniacze na buty). 2. Niedopuszczalne jest otwieranie raz zamkniętych pojemników lub worków jednorazowego użycia oraz wtórne segregowanie ich zawartości. 3. W trakcie pracy z odpadami należy zachować szczególną ostrożność. 4. Po zakończeniu pracy z odpadami medycznymi bezwzględnie 5

6 UMYĆ I ZDEZYNFEKOWAĆ RĘCE! 3 Sposób postępowania z odpadami medycznymi: Odpady medyczne zakaźne z wyjątkiem odpadów o ostrych końcach i krawędziach zbiera się selektywnie w miejscu ich powstawania do worków jednorazowego użycia z folii polietylenowej, koloru czerwonego, nieprzezroczystych, wytrzymałych, odpornych na działanie wilgoci i środków chemicznych z możliwością jednokrotnego zamknięcia. Odpady medyczne zakaźne o ostrych krawędziach zbiera się w jednorazowego użycia, sztywnych, odpornych na działanie wilgoci, odpornych na przekłucie bądź przecięcie koloru czerwonego. Odpady medyczne specjalne zbiera się selektywnie w miejscu ich powstawania do worków jednorazowego użycia z folii polietylenowej, koloru żółtego, nieprzezroczystych, wytrzymałych, odpornych na działanie wilgoci i środkow chemicznych z możliwością jednokrotnego zamknięcia. Odpady medyczne specjalne o ostrych krawędziach zbiera się w jednorazowego użycia, sztywnych, odpornych na działanie wilgoci, odpornych na przekłucie bądź przecięcie koloru żółtego. Odpady medyczne pozostałe zbiera się selektywnie w miejscu ich powstawania do worków jednorazowego użycia z folii polietylenowej, koloru innego niż czerwony i żółty (dopuszcza się worki w kolorze niebieskim lub czarnym), nieprzezroczystych, wytrzymałych, odpornych na działanie wilgoci i środków chemicznych, albo do pojemników wielokrotnego użycia. Nieprzezroczyste, wytrzymałe worki polietylenowe, odporne na działanie wilgoci i środków chemicznych, jednokrotnego użycia umieścić na stelażach lub w kubłach z pokrywami w taki sposób, aby ich górna krawędź była wywinięta na zewnątrz tworząc mankiet ułatwiający bezpieczne zamknięcie worka (w celu zabezpieczenia przed skażeniem i umożliwieniem bezpiecznego zamknięcia worka). Pojemniki i worki należy wypełnić do 2/3 objętości, szczelnie zamknąć plastikowymi objemkami jednokrotnego użycia. Każdy pojemnik lub worek widocznie oznakować: - kodem odpadów w nich przechowywanych, - nazwą oddziału, - napisem: Wojewódzki Szpital Specjalistyczny w Legnicy - datą zamknięcia pojemnika lub worka. Pojemniki i worki powinny być wymieniane tak często, jak pozwalają na to warunki przechowywania oraz właściwości odpadów medycznych w nich gromadzonych, nie rzadziej niż co 72 godziny. Materiał biologiczny po badaniach laboratoryjnych (krew, mocz, kał, płyn mózgowo-rdzeniowy) zdezynfekować preparatem dezynfekcyjnym o szerokim spektrum działania w stosunku 1 część materiału biologicznego +3 części preparatu dezynfekcyjnego w czasie nie krótszym niż 1 godzina. Po wylaniu do kanalizacji pojemnik ponownie zdezynfekować. 6

7 4 Sposób transportowania odpadów medycznych: Odpady medyczne zebrane selektywnie w miejscu ich powstania przenosi się do brudownika oddziału lub innego wydzielonego miejsca. Z oddziału lub innej jednostki organizacyjnej szpitala odpady odbiera pracownik Transportu wewnątrzszpitalnego 2 x dziennie. Do transportu odpadów medycznych używa się wózków przeznaczonych wyłącznie do tego celu. Z oddziału lub innej komórki organizacyjnej szpitala odpady transportowane są do pomieszczenia przejściowego magazynowania odpadów znajdującego się na poziomie 1 budynku 1 H J. Z budynku 1 C odpady są transportowane do chlorowni. W pomieszczeniu przejściowego magazynowania odpady są umieszczane w żółtych kontenerach SULO. Worki zawierające odpady specjalne umieszczane są w wydzielonym kontenerze SULO w chlorowni. Odpady specjalne są przekazywane do unieszkodliwienia odbiorcy zewnętrznemu. Transport wewnętrzny odpadów odbywa się w sposób uniemożliwiający narażenie pracowników obsługi i osób postronnych na bezpośredni kontakt z tymi odpadami. Środki transportu wewnętrznego odpadów medycznych i pojemniki wielokrotnego użycia należy zdezynfekować i umyć po każdym użyciu w wydzielonym do tego miejscu - myjnia wózków znajduje się na terenie pralni. Do dezynfekcji stosować preparaty dezynfekcyjne o pełnym spektrum działania (B,Tbc, F,V), prowadzić rejestr mycia wózków. Pomieszczenie przejściowego składowania odpadów i chlorownię po każdym usunięciu odpadów należy poddać dezynfekcji preparatem dezynfekcyjnym o pełnym spektrum działania (B,Tbc, F,V), a następnie umyć. Sposób postępowanie z odpadami medycznymi powstałymi w wyniku udzielania świadczeń zdrowotnych w miejscu wezwania dotyczy Transportu Sanitarnego. Odpady medyczne powstałe w miejscu wezwania zebrać selektywnie do pojemników lub worków jednorazowego użycia zgodnie z obowiązującym w Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym w Legnicy sposobem postępowania z odpadami medycznymi ( 3). Odpady medyczne powstałe w miejscu wezwania dostarczyć do pomieszczenia przejściowego magazynowania odpadów znajdującego się na poziomie -1 budynku 1 H J. 5 7

8 6 Warunki magazynowania odpadów: Dopuszczalne jest magazynowanie odpadów medycznych na terenie jednostek ochrony zdrowia poza miejscem ich powstawania. Odpady medyczne zakaźne o kodzie * mogą być magazynowane w temperaturze poniżej 10 C nie dłużej niż 72 godziny. Odpady medyczne o kodach *, *, * i * można magazynować w temperaturze od 10 0 C do 18 0 C nie dłużej niż 72 godziny, natomiast w temperaturze do 10 0 C nie Magazyn wyposażyć w dozownik z mydłem i środkiem do dezynfekcji rąk, ręczniki jednorazowego użytku, termometr ścienny, pojemnik na odpady, preparaty i sprzęt do utrzymania czystości. Po opróżnieniu magazynu pomieszczenie zdezynfekować preparatem dezynfekcyjnym o szerokim spektrum działania (B,Tbc, F,V). Następnie umyć. Magazyny odpadów medycznych zabezpieczyć przed dostępem osób nieupoważnionych. Magazyn odpadów medycznych zabezpieczyć przed dostępem owadów, gryzoni oraz innych zwierząt. W pomieszczeniu do magazynowania odpadów medycznych chlorowni poszczególne rodzaje odpadów przechowywać przestrzegając zasad segregacji tych odpadów w wydzielonych miejscach dla poszczególnych rodzajów odpadów. 7 Postępowanie w sytuacjach awaryjnych: W przypadku uszkodzenia worka z odpadami, uszkodzony worek z zawartością włożyć do większego, szczelnego worka. Miejsce, w którym doszło do rozsypania odpadów medycznych zdezynfekować preparatem dezynfekcyjnym o szerokim spektrum działania, a następnie umyć. Jeżeli doszło do ekspozycji zawodowej pracownika należy natychmiast wdrożyć Instrukcję postępowania poekspozycyjnego na materiał potencjalnie infekcyjny. Integralną częścią procedury postępowania z odpadami medycznymi w Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym w Legnicy są załączniki od 1 do 5: załącznik 1 Instrukcja stanowiskowa postępowania z odpadami zakaźnymi o kodzie odpadów * załącznik 2 Instrukcja stanowiskowa postępowania z odpadami specjalnymi o kodzie odpadów * załącznik 3 Instrukcja stanowiskowa postępowania z odpadami zakaźnymi o kodzie odpadów * powstałymi w wyniku udzielania świadczeń zdrowotnych w miejscu wezwania załącznik 4 Instrukcja stanowiskowa postępowania z odpadami o kodzie załącznik 5 Instrukcja stanowiskowa postępowania z odpadami komunalnymi 8

9 Aktualizacja na podstawie: 1. Ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62, poz. 627 z późn.) 2. Ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. O odpadach (Dz. U. Nr 62, poz. 628 z późn. zm) 3. Ustawy z dnia 22 stycznia 2010 r. o zmianie ustawy o odpadach (Dz.U. Nr 28 poz. 145) 4. Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. Nr 112 poz. 1206) 5. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 30 lipca 2010 r. w sprawie szczegółowego sposobu postępowania z odpadami medycznymi (Dz.U. Nr 139, poz 940) Instrukcja uwzględnia zapisy z decyzji Wojewody dolnośląskiego dotyczącej pozwolenia na wytwarzanie odpadów. 9