WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Transkrypt

1 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Dnia 24 sierpnia 2016 r. Sąd Okręgowy Warszawa Praga w Warszawie I Wydział Cywilny w następującym składzie: Przewodniczący: Protokolant: po rozpoznaniu w dniu 1 O sierpnia 2016 r. w Warszawie na rozprawie sprawy z powództwa Open Finance Wierzytelności Detalicznych Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w Warszawie przeciwko Zbigniewowi Korytkowskiemu o zapłatę I. oddala powództwo; IL zasądza od powoda Open Finance Wierzytelności Detalicznych Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w Warszawie na rzecz pozwanego Zbigniewa Korytkowskiego kwotę zł (trzy tysiące sześćset siedemnaście złotych) tytułem kosztów procesu;

2 I C 1012/15 Uzasadnienie Powód Open Finance Wierzytelności Detaliczny Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w Warszawie pozwem z dnia 6 lipca 2015 r. złożonym w elektronicznym postepowaniu upominawczym domagał się orzeczenia nakazem zapłaty, aby pozwany Zbigniew Korytkowski zapłacił na jego rzecz kwotę ,41 zł z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz zasądzenia kosztów procesu wraz z kosztami zastępstwa procesowego. W uzasadnieniu powód powoływał się, iż wobec pozwanego przysługuje mu wierzytelność w w/w wysokości, mająca swoją genezę w umowie kredytowej zawartej pomiędzy pozwanym a bankiem Polbank EFG S.A., a następnie stanowiącą przedmiot kolejnych umów sprzedaży wierzytelności (pozew k. 4-7). Postanowieniem z dnia 24 lipca 2015r. Sąd Rejonowy Lublin - Zachód w Lublinie przekazał sprawę do tutejszego Sądu, stwierdzając jednocześnie, iż brak jest podstaw do wydania nakazu zapłaty w trybie art (33) k.p.c. (postanowienie - k. 7v.). Pozwany Zbigniewa Korytkowski w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości, zasądzenie kosztów procesu, podniósł zarzut niewykazania przez powoda legitymacji czynnej, nieudowodnienia zasadności ani też wysokości dochodzonego roszczenia a także przedawnienia roszczenia (odpowiedź na pozew- k ). Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny: Pozwany Zbigniew Korytkowski w dniu 18 lutego 2008 r. zawarł z EFG Eurobank Ergasias SA Spółka Akcyjna Oddział w Polsce z siedzibą w Warszawie (następnie Polbank EFG S.A., a kolejno Raiffeisen Bank Polska S.A.) umowę obrotowego kredytu firmowego nr BL25887/2008 na podstawie której bank oddał do dyspozycji pozwanego środki pieniężne określone w odrębnym potwierdzeniu uruchomienia kredytu firmowego (kopia umowy kredytu - k ). W dniu 30 grudnia 201O r. strony podpisały oświadczenie, z którego wynika, iż powód Polbank EFG jest wierzycielem pozwanego z tytułu w/w kredytu a zadłużenie pozwanego według stanu na dzień 24 grudnia 2010 r. wynosi ,74 zł (k ). Następnie w dniu 20 maja 2012 r. pierwotny wierzyciel wystawił zaświadczenie, w którym oświadczył, iż rozwiązania umowy obrotowego kredytu firmowego z pozwanym nastąpiło w dniu 29 grudnia 2011 r., wywodząc, w toku procesu, iż z tym dniem roszczenia banku z tytułu udzielonego kredytu stały się wymagalne wobec pozwanego (zaświadczenie EFG Eurobank Ergasias SA Spółka Akcyjna Oddział w Polsce z siedzibą w Warszawie - k. 26). Polbank EFG S.A. w Warszawie w dniu 20 maja 2012 r. wystawił bankowy tytuł egzekucyjny nr 414SBB/2012, w którym wskazał, iż na podstawie ksiąg banku na dzień 20 maja 2012 r. stwierdza się wymagalne zadłużenie pozwanego na łączną kwotę ,24 zł z tytułu zawartej umowy obrotowego kredytu firmowego i w dniu 20 maja

3 r. wystąpił do sądu o nadanie klauzuli wykonalności na rzecz pozwanego oraz jego małżonki. Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi Północ w Warszawie Wydział VII Gospodarczy postanowieniem z dnia 20 września 2012 r. wydanym w sprawie VII GCo 338/12 nadał temu tytułowi klauzulę wykonalności przeciwko pozwanemu oraz jego małżonce (kopie: bankowego tytułu egzekucyjnego - k. 27, wniosku do Sądu k. 28, postanowienia z dnia 20 września 2012 r. -k v). Postanowieniem z dnia 15 maja 2013 r. Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi Północ w Warszawie Wydział VII Gospodarczy w sprawie o sygn. akt VII GCo 413/13 nadał klauzulę wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu nr 414SBB/2012 klauzulę wykonalności z zaznaczeniem przejścia uprawnienia na rzecz Raiffeisen Bank Polska Spółka Akcyjna w Warszawie przeciwko pozwanemu oraz małżonce dłużnika Joannie Korytkowskiej a także zasądził od pozwanego i Joanny Korytkowskiej solidarnie koszty postępowania klauzulowego i koszty zastępstwa procesowego (kopia Postanowieniem z dnia 15 maja 2013 r. k. 31). W dniu 19 września 201lr. został wpisany do Krajowego Rejestru Sądowego Polbank EFG SA, który powstał w skutek wniesienia wszystkich składników majątkowych Oddziału EFG Eurobank Ergasias SA Spółka Akcyjna Oddział w Polsce z siedzibą w Warszawie na mocy art. 42 a ustawy Prawo Bankowe i tym samym w tym dniu na podstawie art. 42 e ust. 1 tej ustawy z chwilą wpisania do rejestru banku utworzonego przez instytucję kredytową następuje wykreślenie z rejestru oddziału instytucji kredytowej (kopia postanowienia Sądu Rejonowego dla M. St. Warszawy z dnia lr. -k. 38). Następcą prawnym Polbank EFG SA jest Raiffaisen Bank Polska S.A. z siedzibą w Warszawie (kopia odpisu pełnego KRS -k ). Dnia 8 października 2014r., Raiffaisen Bank Polska S.A. z siedzibą w Warszawie jako komandytariusz wniósł aportem do spółki Bakura spółka z ograniczoną odpowiedzialnością sp. k. wkład niepieniężny - wymagalne wierzytelności z tytułu udzielonych kredytów i pożyczek. Następnie umową z dnia 24 października 2010r. Bakura spółka z ograniczoną odpowiedzialnością sp. k. zawarła z powodem Open Finance Wierzytelności Detalicznym Niestandaryzowanym Sekurytyzacyjnym Funduszem Inwestycyjnym Zamkniętym z siedzibą w Warszawie umowę o świadczenie w miejsce wykonania, na mocy której Bakura zwolniła się z zobowiązania względem powodowego Funduszu poprzez spełnienie innego świadczenia - tj. przelewu wierzytelności przysługujących Raiffaisen Bank Polska S.A. z siedzibą w Warszawie (uprzednio wniesionych aportem do Bakura Sp. z o.o. sp. k.).(kopie: wyciągu z ksiąg rachunkowych Funduszu Sekurytyzacyjnego - k. 16, umowa świadczenia w miejsce wykonania z dnia r. - k v., wypisu aktu notarialnego z dnia r. - k v.). Pismem z dnia 4 listopada 2014r. pozwany został poinformowany przez Raiffaisen Bank Polska S.A. z siedzibą w Warszawie (następcę Polbank EFG SA) o przeniesieniu na powoda Open Finance Wierzytelności Detaliczny Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w Warszawie wierzytelności wobec niej (kopia pisma z dnia r. -k. 19).

4 3 Sąd Okręgowy zważył, co następuje: Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie, bowiem zarzut braku legitymacji czynnej po stronie powodowej oraz zarzut przedawnienia zgłoszone przez pozwanego okazały się trafne. Strona powodowa nie wykazała swej legitymacji procesowej i już ta okoliczność skutkowała oddaleniem powództwa. Legitymacja procesowa stanowi przesłankę materialnoprawną. Z prawa materialnego płynie bowiem uprawnienie konkretnego podmiotu do występowania z konkretnym roszczeniem (legitymacja czynna) przeciwko innemu konkretnemu podmiotowi (legitymacja bierna). Źródło z którego wynika ta legitymacja (prawo materialne) skutkuje tym, że Sąd z urzędu dokonuje oceny istnienia tej legitymacji w chwili wyrokowania. Brak legitymacji procesowej czynnej, jak i biernej prowadzi do wydania wyroku oddalającego powództwo. W pierwszej kolejności wątpliwości budzi sposób reprezentacji Bakura spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie przy umowie z dnia 8 października 2014 roku zawartej w formie aktu notarialnego, w ramach której Raiffeisen Bank Polska Spółka Akcyjna wniósł aportem wkład niepieniężny obejmujący wymagalne wierzytelności z tytułu umów i pożyczek. Jak wynika z przedłożonego do akt sprawy odpisu KRS Marek Patuła działający w imieniu Bakura spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie nie jest umocowany do reprezentowania spółki. Podobna sytuacja dotyczy umowy z dnia 24 października 2014 roku, w której Bakura spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie zawarła z Open Finance Wierzytelności Detalicznych Niestandaryzowanym Sekurytyzacyjnym Funduszem Inwestycyjnym Zamkniętym z siedzibą w Warszawie reprezentowanym przez getback S.A. we Wrocławiu umowę o świadczenie w miejsce wykonania, na mocy której Bakura sp. z o.o. sp. k. zwolniła się z zobowiązania względem swojego kontrahenta poprzez spełnienie innego świadczenia, to jest poprzez przelew wierzytelności przysługujących Raiffaisen Bank Polska S.A. z siedzibą w Warszawie (uprzednio wniesionych aportem do Bakura Sp. z o.o. sp. k.). Reprezentujący spółkę getback S.A. Piotr Kaliszuk i Mariusz Brysiak nie są uwidocznieni w KRS spółki jako osoby upoważniona do składania oświadczeń w jej imieniu. Należy zatem uznać, iż przedstawiony przez powoda materiał dowodowy nie potwierdził, aby powód nabył wierzytelność z mocy umowy świadczenie w miejsce wykonania" zawartej w dniu 24 października 2014 roku. Powód nie wykazał właściwymi dokumentami faktu nabycia wierzytelności przypadających od pozwanego, ich źródła oraz wysokości, a tym samym nie wykazał, iż posiada legitymację procesową czynną do wystąpienia przeciwko pozwanemu z roszczeniem objętym żądaniem pozwu, stanowiąca merytoryczną przesłankę rozstrzygnięcia, powodującą w razie braku czynnej lub biernej legitymacji procesowej oddaleniem powództwa. Ponadto wskazać należy, iż z pkt A umowy świadczenia w miejsce wykonania k. 44v wynika, że wierzytelności Raiffaisen Bank Polska S.A. z siedzibą w Warszawie nabyła Spółka Get Beck Sp. z o.o. - ta wątpliwość nie została wyjaśniona,

5 4 ani nie wykazano, aby GetBeck zbyło wierzytelności. Następnie dalej z tej samej umowy w pkt 3 jak się wydaje te same wierzytelności zostają przeniesione przez Bakura Sp. z o.o Sp. k. na powoda, ale nie można tego stwierdzić, gdyż brak przedmiotowo istotnych elementów umowy. Powód nie załączył do akt umowy uzupełniającej. Z kolei z aneksu nr 1 do umowy świadczenia w miejsce wykonania wynika, że GetBeck i powód zawarli co najmniej umowę przedwstępną sprzedaży wierzytelności, od której następnie zwolnił się zawierając kolejną umowę z 24 października 2014 roku - co z kolei wynika z pkt D umowy świadczenia w miejsce wykonania. O ile w treści umowy z dnia 24 października 2014 roku znajduje się oświadczenie Bakura sp. z o.o. sp. k., że przedmiotem umowy są wierzytelności przysługujące uprzednio Raiffaisen Bank Polska S.A. z siedzibą w Warszawie, to samo oświadczenie cedenta o treści wskazanej przez powoda nie jest wystarczające do wykazania istnienia i wymagalności wierzytelności przysługującej powodowi wobec pozwanego. Powód nie załączył do umowy załącznika zawierającego wykaz wierzytelności będących przedmiotem przelewu, z którego wynikałoby, że nabył wierzytelność w stosunku do pozwanego i do jakiej kwoty. Przedmiotowy załącznik nie został również załączony do aktu notarialnego Rep. A nr 12378/2014, a zatem nie zostało wykazane, że cedent podpisując umowę w dniu 24 października 2014 roku z powodem był wierzycielem pozwanego z tytułu umowy bankowej, na które powołuje się powód. Również wyciąg z ksiąg rachunkowych funduszu sekurytyzacyjnego nr z dnia nie jest wystarczającym dowodem na istnienie wierzytelności, a zwłaszcza na realne istnienie roszczenia, skutkującego obowiązkiem zapłaty za jego spełnienie. Dokument ten nie ma bowiem waloru dokumentu urzędowego. Jest to dokument prywatny ze wszystkimi tego skutkami procesowymi wskazanymi w normie art. 245 k.p.c. Jednocześnie przedmiotowy dokument nieprecyzyjnie oraz ogólnikowo opisuje dochodzoną pozwem wierzytelność. Nie wskazuje bowiem w sposób szczegółowy skąd wzięły się poszczególne kwoty, na które ten dokument wskazuje, w wyniku jakich konkretnie postanowień łączącego pozwanego z cedentem stosunku prawnego, kiedy wierzytelność powstała, kiedy stała się wymagalna, według jakiej stopy i za jaki okres wierzycielowi należą się odsetki, w następstwie jakich konkretnie postanowień łączącego pozwanego z cedentem stosunku prawnego winny być naliczane odsetki w żądanej wysokości i za okres żądany. Dane ujmowane w księgach rachunkowych funduszu oraz wyciągu z tych ksiąg mogą stanowić dowód jedynie tego, że określonej kwoty wierzytelność jest wpisana w księgach rachunkowych względem określonego dłużnika na podstawie opisanego w tych księgach zdarzenia, np. cesji wierzytelności. Dokumenty te potwierdzają więc sam fakt zdarzenia w postaci cesji wierzytelności. Nie stanowią one jednak dowodu na skuteczność dokonanej cesji wierzytelności oraz istnienia i wysokości nabytej wierzytelności. Sąd Okręgowy w pełni podziela stanowisko Sądu Najwyższego, wyrażone w uzasadnieniu uchwały z dnia 7 października 2009 roku, w sprawie o sygnaturze akt III CZP 65/09, LEX nr , Biul.SN 2009/ 10/6, iż sam wpis w księgach rachunkowych funduszu sekurytyzacyjnego nie przesądza jeszcze o tym, że konkretna wierzytelność faktycznie istnieje. W ramach kontroli rachunkowej nie jest bowiem oceniana strona prawna konkretnej transakcji i jej skuteczność w świetle prawa cywilnego. Celem prowadzenia ksiąg rachunkowych funduszu jest jedynie wykazanie dokonywanych operacji zakupu, lub sprzedaży w celach finansowych. Oznacza to, że sam fakt dokonania zapisu w księgach funduszu o istnieniu wierzytelności me wiąże się z domniemaniem prawnym,

6

7 6 objętej dotychczasowym tytułem wykonawczym, a me uprawmeme do kontynuowania wszczętego wcześniej przez inny podmiot postępowania, powinien po uzyskaniu na swoją rzecz klauzuli wykonalności wszcząć nowe postępowanie egzekucyjne. W niniejszej sprawie pierwotne roszczenie z tytułu udzielonego kredytu bankowego było kolejno zbywane, w pierwszej fazie w wyniku przekształceń instytucji bankowej - w ramach zmiany i przekształceń w ramach banków, a następnie wierzytelność ta została już zbyta instytucji pozabankowej, której nie przysługiwało uprawnienie wynikające z art. 788 kpc. Powołując się bowiem na uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 2 kwietnia 2004 r., podjętą w sprawie III CZP 9/04 (publik. OSNC 2005, nr 6, poz. 98) nabywca wierzytelności niebędący bankiem powinien uzyskać sądowy tytuł egzekucyjny, a następnie klauzulę wykonalności, nadanie bowiem bankowemu tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności na rzecz nabywcy wierzytelności niebędącemu bankiem nie jest dopuszczalne. Tak więc, z racji następstwa prawnego, o którym mowa, wierzytelność stwierdzona w tytule egzekucyjnym (Bankowy tytuł egzekucyjny z dnia 20 maja 2012r.) na rzecz dotychczasowego wierzyciela -EFG Eurobank Ergasias SA Spółka Akcyjna Oddział w Polsce z siedzibą w Warszawie wygasła wskutek przejścia na inny podmiot, a tym samym wygasło także uprawnienie do prowadzenia przez niego postępowania egzekucyjnego. Powód jako nabywca wierzytelności nie mógł już bowiem korzystać z uprawnienia wynikającego ze złożenia wniosku pierwotnego wierzyciela do nadania bankowemu tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności, a następnie powołując się na ten tytuł -do egzekwowania należności w postępowaniu egzekucyjnym przez komornikiem. Artykuł 124 k.c. stanowi, że po każdym przerwaniu przedawnienia biegnie ono na nowo, a w razie przerwania przedawnienia przez czynność w postępowaniu przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym albo przez wszczęcie mediacji, przedawnienie nie biegnie na nowo dopóki postępowanie to nie zostanie zakończone. Oznacza to, że przez czas trwania tego postępowania bieg przedawnienia, z korzyścią dla wierzyciela, pozostaje zwieszony. W postępowaniu egzekucyjnym chodzi o wierzyciela wymienionego w tytule wykonawczym. Mając powyższe na uwadze w ocenie Sądu Okręgowego wobec nabycia wierzytelności objętej tytułem wykonawczym w postaci Bankowego Tytułu Egzekucyjnego z dnia 20 maja 2012 r., powód Open Finance Wierzytelności Detaliczny Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w Warszawie jako cesjonariusz nie mógł skorzystać z przerwy przedawnienia, jaką spowodował wniosek cedenta (tu: Raiffaisen Bank Polska S.A. z siedzibą w Warszawie, następcę Polbank EFG SA) o nadanie klauzuli wykonalności na rzecz następcy prawnego, oraz że trwające po zawarciu umowy przelewu postępowanie egzekucyjne nie było już postępowaniem wszczętym w celu zaspokojenia wierzyciela objętego tytułem wykonawczym. Przyjmując, jak wskazywał powód, iż roszczenia banku o zwrot kwoty kredytu zaciągniętego przez pozwanego Zbigniewa Korytkowskiego stały się wymagalne z dniem 29 grudnia 201lr. (data wskazana w zaświadczeniu jako data rozwiązania umowy) w stosunku do powoda Funduszu Inwestycyjnego była to data początkowa do obliczenia terminu przedawnienia. Nie ulegało również wątpliwości, iż niniejsza wierzytelność przedawniła się z upływem 3 lat z uwagi na treść art. 118 k.c., gdyż pochodziła z czynności wynikającej

8 7 z działalności gospodarczej pierwotnego wierzyciela. Nie można też przyjąć, iż niemożność korzystania z przerwy biegu przedawnienia trwała dopiero od chwili przelewu. Takiej wykładni sprzeciwia się jednoznaczne brzmienie art k.c., określającego wprost termin, do którego trwa zawieszenie biegu przedawnienia, tj. do chwili zakończenia postępowania, a nie do wystąpienia jakiegoś zdarzenia w toku tego postępowania. Jak wynika z pozwu z wniosku pierwotnego wierzyciela prowadzone było postepowanie egzekucyjne, jednakże powód nie wykazał, w jakim zakresie, kiedy i gdzie się toczyło. Tym samy powód nie wykazał kolejnej przerwy biegu przedawnienia. W konsekwencji należało stwierdzić, że roszczenie powoda uległo przedawnieniu po upływie trzech lat od nastania skutków rozwiązania umowy kredytowej i należało początek tego terminu oznaczyć na dzień 29 grudnia 2011 r. Zatem termin ten upłynął w dniu 29 grudnia 2014r. Nawet gdyby, jednak przyjąć iż w dniu 13 czerwca 2012 roku, kiedy został złożony wniosek o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu, doszło do przerwy biegu przedawnienia roszczenia, to upłynęło ponad 3 lata do dnia wniesienia pozwu w niniejszej sprawie, a więc również i na tej podstawie doszło do przedawnienia roszczenia. Z załączonego przez powoda zestawienia wynika, ze toczyło się prawdopodobnie postępowanie egzekucyjne przeciwko pozwanemu, ale powód reprezentant przez profesjonalnego pełnomocnika nie wykazał, aby ponownie doszło do przerwania biegu przedawnienia roszczenia. Z tych względów Sąd, na mocy powołanych przepisów, orzekł jak w sentencji. O kosztach orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. Z uwagi na wynik postępowania obciążając nimi w całości powoda. N'l or;1,,i.,a, Za zuodncśt 1 " },.,. Sekreta z t: W:r-.,zawa. cni/i..... :f 9 Ji l - h...