IV. Roczny plan pracy dydaktycznej w ujęciu operacyjnym

Transkrypt

1 14 IV. oczny plan pracy dydaktycznej w ujęciu operacyjnym Kolejność lekcji Część tematyczna (dział). Tematy lekcji. Główne zagadnienia. Ścieżki edukacyjne Cele lekcji w ujęciu operacyjnym Uczeń: wie/zna, pamięta Uczeń: rozumie Uczeń: potrafi ropozycje treści w korelacji z innymi przedmiotami oraz ćwiczenia do lekcji powtórzeniowych Temat: Zapoznanie z wymaganiami na lekcjach historii i społeczeństwa. 1. rzedmiotowy System Oceniania. 2. Zasady korzystania z podręcznika i zeszytu ćwiczeń. 3. Zasady organizacji pracy na lekcji. EOKA ODODZENIA 2. Temat: Uczeni i artyści odrodzenia. 1. Czym było odrodzenie? 2. iękno włoskich miast. 3. iękno ludzkiego umysłu. 4. Człowiekiem jestem i sądzę, że nic, co ludzkie, nie jest mi obce. 5. Michał Anioł. 6. Leonardo da Vinci. zasady i kryteria oceniania zakres treści kształcenia w bieżącym roku szkolnym materiały podstawowe i uzupełniające, z których będzie korzystać zasady organizacji pracy na lekcjach pojęcia: renesans, mecenas, człowiek renesansu, refektarz nazwy miast: zym, Florencja, Mediolan że renesans narodził się we Włoszech że epoki historyczne składają się na całość dziejów postacie: Michał Anioł, Leonardo da Vinci, Jan Gutenberg, Mikołaj Kopernik dzieła wielkich humanistów przyjęte kryteria osiągnięć uczniów przyjęte zasady organizacji pracy dla ucznia potrzebę korzystania z materiałów podstawowych i uzupełniających pojęcia: człowiek renesansu, humanista znaczenie mecenatu dla rozwoju sztuki renesansowej znaczenie wynalezienia druku znaczenie ochrony zabytków że w odrodzeniu człowiek znalazł się w centrum zainteresowań nauki i sztuki korzystać z podręcznika, zeszytu ćwiczeń i atlasu stosować zasady pracy na lekcji ikonograficznym dzieła Michała Anioła i Leonarda da Vinci wskazać na mapie Włochy oraz zym, Florencję, Wenecję zaznaczyć na mapce konturowej Italię stosować zamiennie pojęcia: renesans odrodzenie Lekcja wychowawcza: Treści dotyczące oceniania umieszczone w WSO. Lekcja plastyki: Uczniowie wykonują albumy pt. Dzieła wielkich mistrzów renesansu.

2 15 7. Skromny drukarz z Moguncji. 8. Humanizm i poszukiwanie wartości. 3. Temat: Krzysztof Kolumb odkrywcą Nowego Świata. 1. Afryka, Azja, Europa i ogromny ocean. 2. Kompas, astrolabium, karawela, żagiel i wszystko, co pomogło żeglarzom. 3. Odważni, ciekawi przygód Henryk Żeglarz i Bartłomiej Diaz. 4. Wyprawa Kolumba. 5. Którędy do Indii droga Vasco da Gamy 6. Victorią dookoła świata. 7. W państwie Montezumy. 8. Co Europejczycy zyskali dzięki wyprawom morskim? 4. Temat: Katolicy i protestanci. 1. Tezy Marcina Lutra. 2. Bulla papieża. 3. rotestanci to też chrześcijanie. wartości humanistyczne: prawda, dobro, piękno, sprawiedliwość nazwy: Nowy Świat, Stary Świat przyczyny odkryć geografi cznych nazwy przyrządów: astrolabium, kompas, karawela, mapa nazwy: Indianie, Aztekowie postacie: K. Kolumb, Vasco da Gama kierunki wypraw odkrywców datę: 1492 skutki odkryć geografi cznych pojęcia: teza, protestantyzm, tolerancja nazwy: kościół protestancki postać: Marcina Lutra że w UE obok katolików mieszkają protestanci że zwolenników Marcina Lutra nazwano protestantami znaczenie wartości humanistycznych przyczyny i skutki odkryć geograficznych znaczenie wynalazków ułatwiających żeglugę znaczenie odkryć geografi cznych pojęcia: tolerancja znaczenie okoliczności wystąpienia Marcina Lutra dlaczego Marcin Luter dokonał krytyki Kościoła opowiedzieć o życiu Leonarda da Vinci wymienić miasta włoskiego renesansu wymienić wartości humanistyczne wskazać na mapie Stary i Nowy Świat zaznaczyć na mapce konturowej trasy podróży odkrywczych; Kolumba i Vasco da Gamy wymienić rośliny i uprawy przywiezione do Europy w wyniku odkryć geografi cznych opowiedzieć o życiu Indian omówić wyprawę Kolumba i Magellana wymienić wynalazki ułatwiające żeglugę wyjaśnić, dlaczego Diaz odkryty przez siebie przylądek nazwał rzylądkiem Dobrej Nadziei opowiedzieć o okolicznościach wystąpienia Lutra interpretować krótkie i proste teksty źródłowe ikonografi cznym: kościół protestancki Lekcja plastyki: Uczniowie przedstawiają w formie plastycznej prawdopodobne wyobrażenia o świecie ówczesnych ludzi.

3 wiek XVI i rok Temat: Królowa Bona i dwór na Wawelu. 1. Na dworze Zygmuntów. 2. W kręgu artystów i uczonych. 3. Ostatni Jagiellonowie. 4. W gospodarstwie szlacheckim. 5. W zagrodzie chłopskiej. 6. Spław zboża Wisłą do Gdańska. 6. Lekcja powtórzeniowa: O epoce odrodzenia. 1. Uczeni i artyści odrodzenia. 2. Krzysztof Kolumb odkrywcą Nowego Świata. 3. Katolicy i protestanci. 4. Królowa Bona i dwór na Wawelu. pojęcia: arkady, arrasy, krużganki, pańszczyzna, spichlerz, flisak, folwark, unia, złoty wiek nazwy: kaplica Zygmuntowska, Akademia Krakowska, zeczpospolita Obojga Narodów, Infl anty, Gdańsk postacie: Zygmunt Stary, Zygmunt August, Bona datę: 1569 kim byli Jan Kochanowski i Mikołaj ej cechy charakterystyczne budowli renesansowych zasługi ostatnich Jagiellonów pojęcia: renesans, mecenas, człowiek renesansu, refektarz, teza, protestantyzm, tolerancja, arkady, arrasy, krużganki, pańszczyzna, spichlerz, flisak, folwark, unia, złoty wiek [A] nazwy: zym, Florencja, Mediolan, Nowy Świat, Stary Świat [A] pojęcia: pańszczyzna, unia znaczenie panowania ostatnich Jagiellonów dla rozwoju zeczypospolitej znaczenie twórczości pisarzy renesansowych dla kultury olski znaczenie ochrony zabytków określenie złoty wiek znaczenie unii lubelskiej dla olski i Litwy znaczenie spławu wiślanego i rolę Gdańska pojęcia: człowiek renesansu, humanista, tolerancja, pańszczyzna, unia [B] znaczenie wartości humanistycznych [B] znaczenie mecenatu dla rozwoju sztuki renesansowej przyporządkować datę wiekowi obliczać upływ czasu pomiędzy wydarzeniami zaznaczyć na mapce konturowej olskę, Litwę, Kraków, Gdańsk ikonografi cznym kaplicę Zygmuntowską, godło zeczypospolitej Obojga Narodów, obraz Hołd pruski ; Zygmunta Starego, Zygmunta Augusta, Bonę wymienić sukcesy odniesione przez ostatnich Jagiellonów opowiedzieć o życiu w dworku szlacheckim i chłopskiej zagrodzie ikonograficznym dzieła Michała Anioła i Leonarda da Vinci [C] wskazać na mapie Włochy, zym, Florencję, Wenecję, Stary i Nowy Świat [C] Sprawdzamy, co już znamy: ćwiczenia i zadania z podręcznika.

4 17 nazwy: kaplica Zygmuntowska, Akademia Krakowska, zeczpospolita Obojga Narodów [A]; Infl anty, Gdańsk, Indianie, Aztekowie [A] że epoki historyczne składają się na całość dziejów postacie: Michał Anioł, Leonardo da Vinci, Jan Gutenberg, Mikołaj Kopernik, K. Kolumb, Vasco da Gama, Marcin Luter, Zygmunt Stary, Zygmunt August, Bona [A] dzieła wielkich humanistów [A] przyczyny odkryć geografi cznych nazwy przyrządów: astrolabium, kompas, karawela, mapa [A] kierunki wypraw odkrywców [A] daty: 1492, 1517, 1569 [A] skutki odkryć geografi cznych nazwy: kościół protestancki że w UE obok katolików mieszkają protestanci [B] że zwolenników Marcina Lutra nazwano protestantami [A] kim byli: Jan Kochanowski i Mikołaj ej [A] znaczenie wynalezienia druku [B] znaczenie wynalazków ułatwiających żeglugę [B] powiedzenie walczyć z wiatrakami znaczenie ochrony zabytków [C] że w odrodzeniu człowiek znalazł się w centrum zainteresowań nauki i sztuki przyczyny i skutki odkryć geografi cznych znaczenie odkryć geografi cznych znaczenie okoliczności wystąpienia Marcina Lutra dlaczego Marcin Luter dokonał krytyki Kościoła znaczenie panowania ostatnich Jagiellonów dla rozwoju zeczypospolitej znaczenie twórczości pisarzy renesansowych dla kultury olski znaczenie ochrony zabytków [C] określenie złoty wiek zaznaczyć na mapce konturowej Italię [C] stosować zamiennie pojęcia: renesans odrodzenie [C] wymienić wartości humanistyczne [B] opowiedzieć o życiu Leonarda da Vinci [A] wymienić miasta włoskiego renesansu [C] zaznaczyć na mapce konturowej trasy podróży odkrywczych: Kolumba i Vasco da Gamy [D] wymienić rośliny i uprawy przywiezione do Europy w wyniku odkryć geografi cznych [C] opowiedzieć o życiu Indian [A] omówić wyprawę Kolumba i Magellana [A] wymienić wynalazki ułatwiające żeglugę [A] wyjaśnić, dlaczego Diaz odkryty przez siebie przylądek nazwał rzylądkiem Dobrej Nadziei opowiedzieć o okolicznościach wystąpienia Lutra

5 cechy charakterystyczne budowli renesansowych [C] zasługi ostatnich Jagiellonów znaczenie unii lubelskiej dla olski i Litwy [B] znaczenie spławu wiślanego i rolę Gdańska interpretować krótkie i proste teksty źródłowe [C] ikonografi cznym: kościół protestancki [C] wieki XV i XVI oraz daty: 1492, 1517, 1569 [C] przyporządkować datę wiekowi [C] obliczać upływ czasu pomiędzy wydarzeniami [C] zaznaczyć na mapce konturowej olskę, Litwę, Kraków, Gdańsk [D] ikonografi cznym kaplicę Zygmuntowską, godło zeczypospolitej Obojga Narodów, obraz Hołd pruski [C]; Zygmunta Starego, Zygmunta Augusta, Bonę [C] wymienić sukcesy odniesione przez ostatnich Jagiellonów

6 7. DEMOKACJA SZLACHECKA Temat: Koniec dynastii Jagiellonów. 1. Ostatni z rodu. 2. Zgoda, wolność i prawo. 3. Szlachta wybiera króla. 8. Temat: Kto razem z królem rządził państwem? 1. Uprzywilejowany stan. 2. Sejm walny. 3. Sejmiki ziemskie. pojęcia: dynastia Jagiellonów, obywatel, wolna elekcja ; demokracja szlachecka, sejm elekcyjny zasady ustroju zeczypospolitej szlacheckiej zasady wolnej elekcji kto razem z królem rządził olską pojęcia: sejm walny, przywileje, senat, izba poselska, sejmiki ziemskie, senator postać: Jakuba Sobieskiego nazwę: zeczpospolita szlachecka że szlachta otrzymała przywileje od królów polskich prawa i obowiązki szlachty zadania sejmu walnego zadania sejmików ziemskich czym senator różnił się od posła pojęcia: demokracja szlachecka, wolna elekcja o czym decydowali obywatele zasady ustrojowe zeczypospolitej szlacheckiej czemu miał służyć sejm elekcyjny zadania prymasa podczas bezkrólewia dlaczego szlachta wybierała króla pojęcie: przywileje zadania sejmu walnego dlaczego szlachta otrzymała od królów przywileje potrzebę wyboru posłów na sejm omówić zasady ustrojowe demokracji szlacheckiej opowiedzieć o wolnej elekcji interpretować proste teksty źródłowe wiek XVI wymienić i omówić znaczenie dwóch dokumentów uchwalonych podczas pierwszego bezkrólewia omówić działalność sejmu walnego uzupełnić schemat sejmu walnego wyjaśnić, czy zajmowali się posłowie i senatorowie opowiedzieć o karierze Jakuba Sobieskiego wymienić obowiązki szlachty ikonografi cznym szlachcica polskiego Lekcja plastyki: Uczniowie dowolną techniką prezentują jedną z zasad ustrojowych zeczypospolitej szlacheckiej. 19

7 Lekcja powtórzeniowa: O demokracji szlacheckiej. 1. Koniec dynastii Jagiellonów. 2. Kto razem z królem rządził państwem. pojęcia: dynastia Jagiellonów, obywatel, wolna elekcja, sejm walny, przywileje, senat, izba poselska, sejmiki ziemskie, senator [A]; demokracja szlachecka, sejm elekcyjny [A] zasady ustroju zeczypospolitej szlacheckiej [B] zasady wolnej elekcji [B] kto razem z królem rządził olską postać Jakuba Sobieskiego [A] nazwę: zeczpospolita szlachecka [A] że szlachta otrzymała przywileje od królów polskich [A] prawa i obowiązki szlachty [A] zadania sejmu walnego [A] zadania sejmików ziemskich [A] czym senator różnił się od posła [A] że w olsce panuje ustrój demokratyczny [A] pojęcia: przywileje [B]; demokracja szlachecka, wolna elekcja o czym decydowali obywatele [B] zasady ustrojowe zeczypospolitej szlacheckiej czemu miał służyć sejm elekcyjny zadania prymasa podczas bezkrólewia dlaczego szlachta wybierała króla zadania sejmu walnego [B] dlaczego szlachta otrzymała od królów przywileje potrzebę wyboru posłów na sejm [B] omówić zasady ustrojowe demokracji szlacheckiej [C] opowiedzieć o wolnej elekcji interpretować proste teksty źródłowe wiek XVI [C] wymienić i omówić znaczenie dwóch dokumentów uchwalonych podczas pierwszego bezkrólewia [A] omówić działalność sejmu walnego [A] uzupełnić schemat sejmu walnego [C] wyjaśnić, czy zajmowali się posłowie i senatorowie [A] opowiedzieć o karierze Jakuba Sobieskiego [A] wymienić obowiązki szlachty [A] ikonografi cznym szlachcica polskiego [C] Sprawdzamy, co już znamy: ćwiczenia i zadania z podręcznika.

8 W ZECZYOSOLITEJ I EUOIE W XVII WIEKU Temat: Jan Zamojski kanclerz i hetman. 1. Doradca i przyjaciel królów. 2. Szlachcice i magnaci. 3. Akademia Zamojska. 11. Temat: Król zza morza Zygmunt III Waza. 1. Wojny Stefana Batorego. 2. Wojny Zygmunta III Wazy. 3. Jan Karol Chodkiewicz zwycięzca spod Kircholmu. 4. Stanisław Żółkiewski wódz i polityk. pojęcia: hetman wielki koronny, kanclerz wielki koronny, mecenas sztuki postacie: Jan Zamojski, Stefan Batory nazwy: Zamość, Akademia Zamojska funkcje pełnione przez kanclerza i hetmana wielkiego koronnego nazwy: państwo moskiewskie, Kircholm postacie: Stefan Batory, Zygmunt III Waza, Stefan Żółkiewski, Jan Karol Chodkiewicz daty: 1605, 1610 że Stefan Batory prowadził zwycięskie wojny z Moskwą że Zygmunt III zapoczątkował dynastię Wazów że w XVII wieku zeczpospolita prowadziła wojny z Moskwą, Szwecją i Turcją zadania hetmana i kanclerza wielkiego koronnego znaczenie działalności Jana Zamojskiego dla polskiego renesansu potrzebę dbania o zabytki okoliczności wojen z Moskwą rolę hetmanów znaczenie zwycięstw spod Kircholmu i Kłuszyna okoliczności wojen ze Szwecją znaczenie reform wojskowych Stefana Batorego opowiadać o zasługach Jana Zamojskiego dla polskiego renesansu odczytać plan miasta omówić różnice pomiędzy szlachtą a magnaterią wskazać na mapie Inflanty, rusy Książęce zaznaczyć na mapce konturowej rusy Książęce w kilku zdaniach dokonać charakterystyki Zygmunta III Wazy rok 1605, 1610 opowiedzieć o życiu i działalności Żółkiewskiego i Chodkiewicza ikonografi cznym postać Stefana Batorego, Zygmunta III Wazy, Stanisława Żółkiewskiego, Jana Karola Chodkiewicza rozpoznać obraz Stefan Batory pod skowem

9 Temat: Kozacy Chmielnickiego. 1. Kozacy z Zaporoża. 2. Czym był rejestr kozacki? 3. Zwycięstwa i klęski wojny z Kozakami. 13. Temat: zeczpospolita w walce ze Szwedami i Turkami. 1. Wojska szwedzkie wkraczają do zeczypospolitej. 2. Obrona kraju. 3. W obronie przed tureckim najazdem. 4. olska husaria w obronie Europy. 5. Co widać na planie bitwy? 6. Skutki wojen. pojęcia: Kozacy, rejestr kozacki, ataman nazwy: Dzikie ola, sicz postać: Bohdan Chmielnicki zadania Kozaków rejestrowych że Kozacy walczyli w taborze datę: 1648 czym zajmowali się Kozacy daty: 1655, 1683 że zeczpospolita w XVII wieku toczyła wojny ze Szwecją, Moskwą, Turcją pojęcia: potop szwedzki, wojna podjazdowa, husaria, rozejm postacie: Stefan Czarniecki, Jan III Sobieski skutki wojen XVII wieku rozumie okoliczności powstania Bohdana Chmielnickiego genezę powstania Kozaczyzny przyczyny utworzenia rejestru kozackiego o które terytorium toczyła się wojna ze Szwecją dlaczego zeczpospolita przegrała ze Szwecją w 1655 roku znaczenie wojny podjazdowej znaczenie obrony Jasnej Góry dla dalszego przebiegu wojny przyczyny i skutki odsieczy wiedeńskiej oraz rolę Jana III Sobieskiego omówić okoliczności powstania Kozaczyzny ikonografi cznym Kozaka zaporoskiego i B. Chmielnickiego wiek XVII odczytać z mapy nazwy miejsc najważniejszych bitew z okresu powstania Chmielnickiego opowiedzieć o zajęciach Kozaków wymienić skutki powstania Chmielnickiego opowiedzieć o przebiegu potopu szwedzkiego ikonografi cznym husarię, Jana III Sobieskiego wymienić postanowienia pokoju w Oliwie odczytać plan bitwy wymienić skutki wojen z XVII wieku uzasadnić twierdzenie, że Jan III Sobieski obronił Europę przed Turkami Lekcja plastyki: Uczniowie dowolną techniką wykonują: husarię lub Kozaków zaporoskich.

10 Temat: Na dworze Ludwika XIV. 1. ządy kardynała ichelieu początki absolutyzmu. 2. aństwo to ja. 3. Najświetniejszy dwór w Europie. 15. Temat: Na dworze Wazów i w kamienicy mieszczańskiej. 1. Warszawa stolicą olski. 2. ozkwit Warszawy. 3. Modna królowa. 4. By było piękniej kultura baroku. 5. W kamienicy mieszczańskiej. pojęcia: kardynał, opozycja, monarchia absolutna, barok, arystokracja, etykieta postacie: kardynał ichelieu, Ludwik XIV nazwy: Wersal, Bastylia że stolicą Francji jest aryż że Francją rządził Ludwik XIV osobiście pojęcie: barok postacie: Zygmunt III Waza, Władysław IV Waza że Zygmunt III przeniósł stolicę z Krakowa do Warszawy powody tej decyzji że pierwsi Wazowie dbali o wygląd Warszawy cechy baroku wygląd kamienicy mieszczańskiej zajęcia mieszczan pojęcia: opozycja, monarchia absolutna działania podjęte przez kardynała ichelieu powiedzenie państwo to ja pojęcie: barok rozumie przyczyny przeniesienia stolicy z Krakowa do Warszawy wskazać na mapie Francję i aryż opowiedzieć o działalności kardynała ichelieu opowiedzieć o wyglądzie Wersalu interpretować proste teksty źródłowe wiek XVII określić wiek i jego połowę wymienić cechy baroku wymienić przyczyny przeniesienia stolicy wskazać na osi czasu wiek XVII i XVIII wskazać na osi czasu datę: 1596 ikonografi cznym zabytki sztuki i architektury baroku odszukać i wskazać w najbliższej okolicy elementy sztuki barokowej opowiedzieć o wyglądzie kamienicy mieszczańskiej wskazać charakterystyczne elementy architektury i sztuki Warszawy w XVII wieku Lekcja plastyki: Uczniowie wykonują albumy pt. Barok.

11 Lekcja powtórzeniowa: O zeczypospolitej i Europie w XVII wieku. 1. Jan Zamojski kanclerz i hetman. 2. Król zza morza Zygmunt III Waza. 3. Kozacy Chmielnickiego. 4. zeczpospolita w walce ze Szwedami i Turkami. 5. Na dworze Ludwika XIV. 6. Na dworze Wazów i w kamienicy mieszczańskiej. Ścieżka edukacyjna: edukacja regionalna dziedzictwo kulturowe w regionie (kultura polska na tle kultury śródziemnomorskiej). pojęcia: hetman wielki koronny, kanclerz wielki koronny, mecenas sztuki, barok, Kozacy, rejestr kozacki, ataman potop szwedzki, wojna podjazdowa, husaria, rozejm [A] nazwy: Zamość, Akademia Zamojska, Wersal [A] funkcje pełnione przez kanclerza i hetmana wielkiego koronnego [A] nazwy: państwo moskiewskie, Kircholm [A] daty: 1605, 1610, 1648, 1655, 1683 [A] że król Stefan Batory prowadził zwycięskie wojny z państwem moskiewskim [A] że Zygmunt III zapoczątkował dynastię Wazów [A] że w XVII wieku zeczpospolita prowadziła wojny z Moskwą, Szwecją i Turcją [A] nazwy: Dzikie ola, sicz [A] zadania Kozaków rejestrowych [A] że Kozacy walczyli w taborze [A] czym zajmowali się Kozacy [A] że zeczpospolita w XVII wieku toczyła wojny ze Szwecją, Moskwą, Turcją [A] zadania hetmana i kanclerza wielkiego koronnego znaczenie działalności Jana Zamojskiego dla polskiego renesansu [B] potrzebę dbania o zabytki [B] okoliczności wojen z Moskwą rolę hetmanów znaczenie zwycięstw spod Kircholmu i Kłuszyna okoliczności wojen ze Szwecją znaczenie reform wojskowych Stefana Batorego okoliczności powstania Bohdana Chmielnickiego genezę powstania Kozaczyzny przyczyny utworzenia rejestru kozackiego o które terytorium toczyła się wojna ze Szwecją [A] dlaczego zeczpospolita przegrała ze Szwecją w 1655 roku opowiadać o zasługach Jana Zamojskiego dla polskiego renesansu [C] odczytać plan miasta [C] omówić różnice pomiędzy szlachtą a magnaterią [C] wskazać na mapie Infl anty, rusy Książęce [C] zaznaczyć na mapce konturowej rusy Książęce [D] w kilku zdaniach dokonać charakterystyki Zygmunta III Wazy [C] rok 1605, 1610, 1648, 1655, 1683 [C] opowiedzieć o życiu i działalności Stanisława Żółkiewskiego i Jana Karola Chodkiewicza [A] ikonografi cznym postać Stefana Batorego, Zygmunta III Wazy, Stanisława Żółkiewskiego, Jana Karola Chodkiewicza [C] Sprawdzamy, co już znamy: ćwiczenia i zadania z podręcznika.

12 25 postacie: Stefan Batory, Jan Karol Chodkiewicz, Stanisław Żółkiewski, Jan Zamojski, Stefan Czarniecki, Jan III Sobieski, Zygmunt III Waza, Władysław IV, Bohdan Chmielnicki, Ludwik XIV, ichelieu [A] skutki wojen XVII wieku [B] że Zygmunt III przeniósł stolicę z Krakowa do Warszawy [A] powody tej decyzji że pierwsi Wazowie dbali o wygląd Warszawy [A] cechy baroku [A] wygląd kamienicy mieszczańskiej [C] zajęcia mieszczan [A] znaczenie wojny podjazdowej znaczenie obrony Jasnej Góry dla dalszego przebiegu wojny [B] przyczyny i skutki odsieczy wiedeńskiej oraz rolę Jana III Sobieskiego pojęcia: opozycja, monarchia absolutna działania podjęte przez kardynała ichelieu [A] powiedzenie państwo to ja pojęcie: barok [B] przyczyny przeniesienia stolicy z Krakowa do Warszawy rozpoznać obraz Stefan Batory pod skowem [C] omówić okoliczności powstania Kozaczyzny wiek XVII [C] ikonografi cznym Kozaka zaporoskiego i Bohdana Chmielnickiego [C] odczytać z mapy nazwy miejsc najważniejszych bitew z okresu powstania Chmielnickiego [C] opowiedzieć o zajęciach Kozaków [C] wymienić skutki powstania Chmielnickiego [A] opowiedzieć o przebiegu potopu szwedzkiego [C] ikonografi cznym husarię, Jana III Sobieskiego [C] wymienić postanowienia pokoju w Oliwie [A] odczytać plan bitwy [C] wymienić skutki wojen z XVII wieku [A]

13 uzasadnić twierdzenie, że Jan III Sobieski obronił Europę przed Turkami wskazać na mapie Francję i aryż [C] opowiedzieć o działalności kardynała ichelieu [C] opowiedzieć o wyglądzie Wersalu [C] interpretować proste teksty źródłowe wiek XVII [C] określić wiek i jego połowę [C] wymienić cechy baroku [A] wymienić przyczyny przeniesienia stolicy wskazać na osi czasu wieki XVII i XVIII [C] wskazać na osi czasu datę 1596 [C] ikonografi cznym zabytki sztuki i architektury baroku [C] odszukać i wskazać w najbliższej okolicy elementy sztuki barokowej [D]

14 17. WIEK OŚWIECENIA Temat: Uczeni i myśliciele. 1. Odkrycia i wynalazki XVIII wieku. 2. Wielcy myśliciele epoki oświeconej. 3. o co ludziom encyklopedia? 4. Muzyka i sztuka. 5. Obyczaje. pojęcia: oświecenie, tolerancja, encyklopedia, postęp techniczny, klasycyzm postacie: Mozart, David, van Beethoven, Wolter, ousseau, Monteskiusz wynalazki i osiągnięcia epoki oświecenia do czego służy encyklopedia kto, według myślicieli oświecenia, powinien rządzić państwem główne cechy klasycyzmu pojęcia: oświecenie, postęp techniczny istotę epoki oświecenia dlaczego za źródło wiedzy uznano w oświeceniu rozum ludzki znaczenie społecznej myśli oświeceniowej dla współczesnego człowieka opowiedzieć o wyglądzie kamienicy mieszczańskiej [C] wskazać charakterystyczne elementy architektury i sztuki Warszawy w XVII wieku [D] wymienić dziedziny nauki i wynalazki oświecenia opowiedzieć o potrzebie korzystania z encyklopedii wskazać na osi czasu wiek XVIII opowiedzieć o osiągnięciach oświecenia: Woltera, Monteskiusza, Davida, Mozarta, van Beethovena określić wiek i jego połowę obliczać upływ czasu pomiędzy datami dostrzegać zalety wynalazków epoki oświecenia opowiadać o obyczajach XVIII wieku 27

15 Temat: owstanie Stanów Zjednoczonych Ameryki. 1. Nowi przybysze w Nowym Świecie. 2. Nie ma podatków bez reprezentacji!. 3. Jak walczono o niepodległość? 4. Nowe i nowoczesne państwo Konstytucja Stanów Zjednoczonych. 5. O wolności. 19. Temat: O wolność i równość. 1. Dlaczego we Francji wybuchła rewolucja? 2. od mury Bastylii! 3. Wolność i równość prawem obywatela. 4. W obronie wiary i monarchii. 5. Uwięzienie i stracenie Ludwika XVI. 6. Napoleon wódz i cesarz. 7. Dlaczego Napoleon spisał Kodeks cywilny. pojęcia: Stary Świat, Nowy Świat, metropolia postacie: T. Kościuszko, K. ułaski, J. Waszyngton że pierwotnymi mieszkańcami Ameryki byli Indianie okoliczności wojny o niepodległość Stanów Zjednoczonych że w wyniku wojny o niepodległość Amerykanie uchwalili dwa ważne dokumenty: Deklarację Niepodległości i pierwszą na świecie konstytucję warunki życia pierwszych osadników amerykańskich nazwę: Waszyngton datę: 1789 pojęcia: stany generalne, republika, abdykacja postacie: Ludwik XVI, Napoleon Bonaparte nazwy: Wersal, aryż, Bastylia sytuację gospodarczo-polityczną Francji przed rewolucją okoliczności wybuchu rewolucji francuskiej hasła rewolucji wolność, równość, braterstwo że Francuzi uchwalili Deklarację raw Człowieka i Obywatela oraz konstytucję pojęcia: Nowy Świat, Stary Świat wkład olaków w walkę o niepodległość Ameryki ółnocnej przyczyny wojny o niepodległość znaczenie uchwalenia Deklaracji Niepodległości i konstytucji dlaczego w Stanach Zjednoczonych Ameryki ółnocnej znajdują się pomniki Kościuszki i ułaskiego pojęcie wolność dlaczego wybuchła rewolucja cele rewolucjonistów czym była Bastylia znaczenie uchwalenia Deklaracji raw Człowieka i Obywatela oraz konstytucji pojęcie: monarchia konstytucyjna znaczenie uchwalenia Kodeksu napoleońskiego znaczenie Napoleona dla dziejów Europy określić, na czym polega wolność i jakie są zasady korzystania z wolności daty: 1776, 1787 opowiedzieć o życiu osadników amerykańskich wyjaśnić przyczyny wojny o niepodległość dostrzegać myśl oświeceniową w uchwalonych dokumentach analizować proste teksty źródłowe rok 1789, określić wiek i jego połowę opowiedzieć o karierze i dokonaniach Napoleona Bonaparte omówić powody wybuchu rewolucji francuskiej wskazać na mapie Francję i aryż analizować tekst źródłowy ikonografi cznym: Napoleona Bonaparte, Bastylię

16 Lekcja powtórzeniowa: O wieku oświecenia. 1. Uczeni i myśliciele. 2. owstanie Stanów Zjednoczonych Ameryki. 3. O wolność i równość. że w jej wyniku powstała republika konstytucyjna że Napoleon Bonaparte był wybitnym wodzem, który prowadził wiele wojen że uchwalono postępowy Kodeks Napoleona pojęcia: oświecenie, tolerancja, encyklopedia, postęp techniczny, klasycyzm, Stary Świat, Nowy Świat, metropolia, stany generalne, republika, abdykacja [A] postacie: T. Kościuszko, K. ułaski, J. Waszyngton, Ludwik XVI, Napoleon Bonaparte [A]; Mozart, David, van Beethoven, Wolter, ousseau, Monteskiusz [A] wynalazki i osiągnięcia epoki oświeceni [A] do czego służy encyklopedia [A] kto, według myślicieli oświecenia, powinien rządzić państwem [A] główne cechy klasycyzmu [A] że pierwotnymi mieszkańcami Ameryki byli Indianie [A] okoliczności wojny o niepodległość Stanów Zjednoczonych [A] pojęcia: oświecenie, postęp techniczny, Nowy Świat, Stary Świat [B] istotę epoki oświecenia dlaczego za źródło wiedzy uznano w oświeceniu rozum ludzki znaczenie społecznej myśli oświeceniowej dla współczesnego człowieka wkład olaków w walkę o niepodległość Ameryki ółnocnej [A] przyczyny wojny o niepodległość znaczenie uchwalenia Deklaracji Niepodległości i konstytucji dlaczego w Stanach Zjednoczonych Ameryki ółnocnej znajdują się pomniki Kościuszki i ułaskiego [B] dlaczego wybuchła rewolucja dostrzec w uchwalonych we Francji dokumentach myśl oświeceniową korzystać z różnych źródeł sporządzić krótką notatkę biografi czną wymienić dziedziny nauki i wynalazki oświecenia [C] opowiedzieć o potrzebie korzystania z encyklopedii [C] wskazać na osi czasu wiek XVIII [C] opowiedzieć o osiągnięciach oświecenia: Woltera, Monteskiusza, Davida, Mozarta, van Beethovena [A] określić wiek i jego połowę [C] obliczać upływ czasu pomiędzy datami [C] dostrzegać zalety wynalazków epoki oświecenia [B] opowiadać o obyczajach XVIII wieku [A] daty: 1776, 1787 [C] opowiedzieć o życiu osadników amerykańskich [A] Sprawdzamy, co już znamy: ćwiczenia i zadania z podręcznika.

17 że w wyniku wojny o niepodległość Amerykanie uchwalili dwa ważne dokumenty: Deklarację Niepodległości i pierwszą na świecie konstytucję [A] warunki życia pierwszych osadników amerykańskich [A] nazwy: Waszyngton, Wersal, aryż, Bastylia [A] datę: 1789 [A] sytuację gospodarczo-polityczną Francji przed rewolucją [A] okoliczności wybuchu rewolucji francuskiej [A] hasła rewolucji: wolność, równość, braterstwo [A] że Francuzi uchwalili Deklarację raw Człowieka i Obywatela oraz konstytucję [A] że w jej wyniku powstała republika konstytucyjna [A] że Napoleon Bonaparte był wybitnym wodzem, który prowadził wiele wojen [A] że uchwalono postępowy Kodeks Napoleona [A] cele rewolucjonistów czym była Bastylia znaczenie uchwalenia Deklaracji raw Człowieka i Obywatela oraz konstytucji pojęcie: monarchia konstytucyjna znaczenie uchwalenia Kodeksu napoleońskiego znaczenie Napoleona dla dziejów Europy wyjaśnić przyczyny wojny o niepodległość dostrzegać myśl oświeceniową w uchwalonych dokumentach [C] rok 1789, określić wiek i jego połowę [C] opowiedzieć o karierze i dokonaniach Napoleona Bonaparte [A] omówić powody wybuchu rewolucji francuskiej wskazać na mapie Francję i aryż analizować tekst źródłowy [C] ikonografi cznym: Napoleona Bonaparte, Bastylię [C] dostrzec w uchwalonych we Francji dokumentach myśl oświeceniową [D] korzystać z różnych źródeł [D] sporządzić krótką notatkę biografi czną [C]

18 CZASY UADKU ZECZY- OSOLITEJ Temat: olska w czasach króla Stanisława Augusta oniatowskiego. 1. Ostatnie lata zeczypospolitej. 2. W kręgu nauki i sztuki. 3. Szkoła dla patriotów. 4. ierwsze ministerstwo oświaty. 5. Co ważnego uchwalił Sejm Wielki? Ścieżka edukacyjna: ścieżka regionalna dziedzictwo kulturowe w regionie (kultura polska na tle kultury śródziemnomorskiej). 22. Temat: Upadek zeczypospolitej. 1. róby naprawy państwa. 2. rzeciwko królowi i w obronie ojczyzny. 3. Konfederacja barska i pierwszy rozbiór olski. 4. Drugi rozbiór olski. 5. Na ratunek ojczyźnie, wierze i wolności. datę: 1773 pojęcia: styl klasycystyczny, obiady czwartkowe postać: Stanisław August oniatowski nazwy: pałac Na Wodzie, Szkoła ycerska, Komisja Edukacji Narodowej cechy stylu klasycystycznego reformy Sejmu Wielkiego dlaczego 3 maja obchodzimy święto narodowe że Konstytucja 3 maja wprowadziła wiele zmian ustrojowych datę: 1795 pojęcie: rozbiory cele państw sąsiadujących z zecząpospolitą cele konfederacji barskiej postać Tadeusza ejtana obraz ejtan. Upadek olski że olacy stoczyli walkę w obronie konstytucji okoliczności powstania kościuszkowskiego pojęcie: obiady czwartkowe na czym polegał mecenat ostatniego króla olski potrzebę ochrony zabytków znaczenie reform Sejmu Wielkiego znaczenie powołania KEN cele konfederacji barskiej czym charakteryzował się ustrój absolutystyczny postawę przyjętą przez ejtana przyczyny wojny w obronie konstytucji powody, dla których wybuchło powstanie kościuszkowskie opowiedzieć o działalności ostatniego króla olski wymienić cechy architektury klasycystycznej ikonografi cznym budowle w stylu klasycystycznym oraz postać Stanisława Augusta oniatowskiego dostrzegać wpływ myśli oświeceniowej na reformy Sejmu Wielkiego wymienić najważniejsze zapisy w ustawie zasadniczej rozpoznać obraz Konstytucja 3 maja opowiedzieć o sytuacji olski w XVIII wieku odróżnić przyczyny od skutków wymienić cechy monarchii absolutnej omówić przyczyny konfederacji barskiej rozpoznać obraz ejtan. Upadek olski

19 Trzeci rozbiór i upadek państwa. 23. Temat: olacy w walce o niepodległość. U boku Napoleona. 1. Utrata państwa i... nadziei. 2. Z ziemi włoskiej do olski... Legiony olskie we Włoszech. 3. Mazurek Dąbrowskiego. 4. Księstwo Warszawskie małe państwo wielkich nadziei. nazwę orderu ustanowionego przez ostatniego króla że rozbiorów olski dokonały rusy, osja i Austria że były trzy rozbiory olski datę: 1807, 1815 nazwy: Legiony olskie, Mazurek Dąbrowskiego, Księstwo Warszawskie, Królestwo olskie postacie: Jan H. Dąbrowski, Józef Wybicki, Napoleon Bonaparte osiągnięcia Księstwa Warszawskiego że olacy przegrali powstanie kościuszkowskie skutki tej przegranej metody, jakich używali zaborcy w stosunku do patriotów polskich że we Włoszech powstały Legiony olskie że tam właśnie powstał obecny hymn olski rolę Napoleona w powołaniu Księstwa Warszawskiego okoliczności powstania Legionów olskich we Włoszech znaczenie pieśni Mazurek Dąbrowskiego dla olaków istotę utworzenia Księstwa Warszawskiego przyczyny zlikwidowania Księstwa Warszawskiego dlaczego to Bonaparte nadał Księstwu Warszawskiemu konstytucję omówić skutki obalenia Konstytucji 3 maja opisać przebieg powstania kościuszkowskiego określić wiek i jego połowę obliczyć czas pomiędzy wydarzeniami rozpoznać mapę przedstawiającą rozbiory olski wskazać na mapie Księstwo Warszawskie wiek XVIII i XIX opowiedzieć o Legionach olskich określić wiek i jego połowę ikonografi cznym księcia Józefa oniatowskiego wyjaśnić powiedzenie małe państwo wielkich nadziei

20 Lekcja powtórzeniowa: O czasach upadku zeczpospolitej. 1. olska w czasach króla Stanisława Augusta oniatowskiego. 2. Upadek zeczypospolitej. 3. olacy w walce o niepodległość. U boku Napoleona. Ścieżka edukacyjna: ścieżka regionalna dziedzictwo kulturowe w regionie (kultura polska na tle kultury śródziemnomorskiej). że po upadku Napoleona przestało istnieć Księstwo Warszawskie że Królestwo olskie było całkowicie zależne od osji daty: 1773, 1795, 1807, 1815 [A] pojęcia: styl klasycystyczny, obiady czwartkowe, rozbiory [A] nazwy: pałac Na Wodzie, Szkoła ycerska, Komisja Edukacji Narodowej [A] cechy stylu klasycystycznego [A] reformy Sejmu Wielkiego [A] dlaczego 3 maja obchodzimy święto narodowe [B] że Konstytucja 3 maja wprowadziła wiele zmian ustrojowych cele państw sąsiadujących z zecząpospolitą [B] cele konfederacji barskiej [A] postacie: Stanisław August oniatowski, Tadeusz ejtan, Jan Henryk Dąbrowski, Józef Wybicki, Napoleon Bonaparte [A] obraz ejtan. Upadek olski [A] że olacy stoczyli walkę w obronie konstytucji [A] okoliczności powstania kościuszkowskiego nazwę orderu ustanowionego przez ostatniego króla [A] pojęcie: obiady czwartkowe na czym polegał mecenat ostatniego króla olski potrzebę ochrony zabytków [B] znaczenie reform Sejmu Wielkiego [B] znaczenie powołania KEN cele konfederacji barskiej czym charakteryzował się ustrój absolutystyczny postawę przyjętą przez ejtana przyczyny wojny w obronie konstytucji powody, dla których wybuchło powstanie kościuszkowskie okoliczności powstania Legionów olskich we Włoszech [A] znaczenie pieśni Mazurek Dąbrowskiego dla olaków [B] opowiedzieć o działalności ostatniego króla olski [C] wymienić cechy architektury klasycystycznej [A] ikonografi cznym budowle w stylu klasycystycznym oraz postać Stanisława Augusta oniatowskiego [C] dostrzegać wpływ myśli oświeceniowej na reformy Sejmu Wielkiego wymienić najważniejsze zapisy w majowej ustawie zasadniczej [A] rozpoznać obraz Konstytucja 3 maja [C] opowiedzieć o sytuacji olski w XVIII wieku [C] odróżnić przyczyny od skutków wymienić cechy monarchii absolutnej [A] omówić przyczyny konfederacji barskiej Sprawdzamy, co już znamy: ćwiczenia i zadania z podręcznika.

21 ZIEMIE OLSKIE I ŚWIAT W XIX WIEKU Temat: owstań olsko, skrusz kajdany Królestwo olskie. że rozbiorów olski dokonały rusy, osja i Austria [A] że były trzy rozbiory olski [A] nazwy: Legiony olskie, Mazurek Dąbrowskiego, Księstwo Warszawskie, Królestwo olskie [A] osiągnięcia Księstwa Warszawskiego [A] że olacy przegrali powstanie kościuszkowskie [A] skutki tej przegranej metody, jakich używali zaborcy w stosunku do patriotów polskich [B] że we Włoszech powstały Legiony olskie [A] że tam właśnie powstał obecny hymn olski [A] rolę Napoleona w powołaniu Księstwa Warszawskiego że po upadku Napoleona przestało istnieć Księstwo Warszawskie że Królestwo olskie było całkowicie zależne od osji [B] daty: 1830, 1863 postacie:. Wysocki, A. Mickiewicz, F. Chopin nazwy: Arsenał, Syberia istotę utworzenia Księstwa Warszawskiego przyczyny zlikwidowania Księstwa Warszawskiego dlaczego to Bonaparte nadał Księstwu Warszawskiemu konstytucję przyczyny wybuchu powstań narodowych znaczenie działalności olaków na emigracji rozpoznać obraz ejtan. Upadek olski [C] omówić skutki obalenia Konstytucji 3 maja opisać przebieg powstania kościuszkowskiego [A] określić wiek i jego połowę [C] obliczyć czas pomiędzy wydarzeniami [C] rozpoznać mapę przedstawiającą rozbiory olski [D] wskazać na mapie Księstwo Warszawskie [C] wiek XVIII i XIX [C] opowiedzieć o Legionach olskich [A] ikonografi cznym księcia Józefa oniatowskiego [D] wyjaśnić powiedzenie małe państwo wielkich nadziei daty: 1830, 1863 określić wiek i jego połowę

22 2. Na Belweder! 29 listopada 1830 roku. 3. Bitwy powstania listopadowego. 4. Upadek powstania. 5. Bić się czy nie bić? 6. owstanie styczniowe. 7. Dlaczego powstanie upadło? pojęcie: Wielka Emigracja sytuację olaków zamieszkujących Królestwo olskie okoliczności wybuchu powstania listopadowego ważniejsze bitwy powstania listopadowego że car surowo ukarał olaków za wystąpienie zbrojne dlaczego wybuchło i upadło powstanie styczniowe że w XIX wieku wybuchły dwa narodowe powstania dlaczego powstania narodowe zakończyły się klęską znaczenie powstań dla odzyskania niepodległości wiek XIX obliczyć upływ czasu pomiędzy datami opowiedzieć o okolicznościach powstań narodowych odróżnić przyczyny od skutków wskazać na materiale ikonografi cznym żołnierza z powstania styczniowego rozpoznawać mapy przedstawiające powstanie listopadowe i styczniowe opowiadać o działalności olaków na emigracji sporządzić krótką notatkę o przyczynach powstania listopadowego analizować prosty tekst źródłowy ikonografi cznym XIX-wieczny krajobraz miejski wymienić nazwiska wynalazców Temat: oczątek wielkich zmian. ewolucja przemysłowa w Anglii. 1. Maszyna parowa. 2. Jak powstały fabryki? 3. Skąd wzięli się robotnicy? pojęcia: strajk, robotnicy, kolonie zamorskie nazwy: maszyna parowa, silnik parowy znaczenie wynalazków dla poprawy życia ludzi skąd wzięli się robotnicy znaczenie wynalazków XIX wieku dla ludzkości znaczenie kolonii zamorskich dla metropolii ciężkie położenie robotników fabrycznych Lekcja plastyki: Uczniowie dowolną techniką wykonują wybrany wynalazek XIX wieku.

23 obotnicy i walka o godne życie. robotników o poprawę przyczyny walki 5. ozwój handlu. warunków pracy 27. Temat: Wielcy uczeni, wynalazcy i ich odkrycia. 1. Od lampy naftowej do żarówki. 2. Szybciej, dalej i... w przestworza! 3. Dokonania na polu nauki. 4. raca i postęp pozytywizm. 28. Temat: odróżnicy i odkrywcy. 1. Wyprawy do Afryki. 2. Odkrywcy, badacze i traperzy. 3. Zdobywcy Dzikiego Zachodu. 4. Którędy do bieguna? 5. olacy na Antarktydzie. 6. W zamorskich koloniach. Ścieżka edukacyjna: edukacja czytelniczo-medialna. warunki życia robotników w XIX wieku nazwy towarów przywożonych z kolonii zamorskich że na plantacjach zamorskich wykorzystywano niewolników wynalazki XIX wieku dokonania na polu nauki co ułatwiło komunikację że wynalazki ułatwiły życie ludzi pojęcie pozytywizm pojęcia: traper, imigranci nazwy: Afryka, Ameryka ółnocna, Dziki Zachód nazwiska wybranych odkrywców Afryki los Indian mieszkających w Ameryce ółnocnej kierunki wypraw odkrywczych że w wyniku podróży odkryto dwa bieguny że w wyniku podróży i odkryć powstały kolonie zamorskie znaczenie wynalazków technicznych znaczenie rozwoju nauk dla poprawy życia ludzi że dzięki rozwojowi nauki i techniki życie ludzi się zmieniło pojęcie pozytywizm przyczyny podróży i odkryć ich znaczenie dla wiedzy geografi cznej i przyrodniczej potępiane obecnie metody stosowane wobec Indian opowiedzieć o warunkach życia robotników opowiedzieć o rozwoju handlu opisać warunki życia niewolników na wielkich plantacjach wymienić w kolejności chronologicznej urządzenia wykorzystywane przez ludzi do oświetlenia nazwać nowe środki lokomocji wynalezione przez ludzi w XIX i początkach XX wieku napisać krótką notatkę o Marii Skłodowskiej-Curie opowiedzieć o podróżach i odkryciach w Afryce wskazać skutki odkryć omówić stosunek osadników amerykańskich do Indian zająć stanowisko w dyskusji na ten temat ikonografi cznym Indianina wskazać wkład olaków w odkrycia geografi czne Lekcja wychowawcza. Temat: Czy łatwo być w dzisiejszych czasach rycerzem? ozmowa nauczająca na ten temat.

24 Lekcja powtórzeniowa: O ziemiach polskich i świecie w XIX wieku. 1. owstań olsko, skrusz kajdany. 2. oczątek wielkich zmian. ewolucja przemysłowa w Anglii. 3. Wielcy uczeni, wynalazcy i ich odkrycia. 4. odróżnicy i odkrywcy. daty: 1830, 1863 [A] postacie:. Wysocki, A. Mickiewicz, F. Chopin [A] nazwy: Arsenał, Syberia [A] pojęcie: Wielka Emigracja [A] sytuację olaków zamieszkujących Królestwo olskie [A] okoliczności wybuchu powstania listopadowego [A] ważniejsze bitwy powstania listopadowego [A] że car surowo ukarał olaków za wystąpienie zbrojne [A] dlaczego wybuchło i upadło powstanie styczniowe [A] że w XIX wieku wybuchły dwa narodowe powstania [A] pojęcia: strajk, robotnicy, kolonie zamorskie, traper, imigranci [A] nazwy: maszyna parowa, silnik parowy [A] znaczenie wynalazków dla poprawy życia ludzi [B] skąd wzięli się robotnicy [B] warunki życia robotników w XIX wieku [A] przyczyny wybuchu powstań narodowych znaczenie działalności olaków na emigracji dlaczego powstania narodowe zakończyły się klęską znaczenie powstań dla odzyskania niepodległości znaczenie wynalazków XIX wieku dla ludzkości znaczenie kolonii zamorskich dla metropolii ciężkie położenie robotników fabrycznych przyczyny walki robotników o poprawę warunków pracy znaczenie wynalazków technicznych [B] znaczenie rozwoju nauk dla poprawy życia ludzi [B] opowiedzieć o korzyściach, państwa europejskie czerpały z kolonii zamorskich daty: 1830, 1863 [C] określić wiek i jego połowę [C] wiek XIX [C] obliczyć upływ czasu pomiędzy datami [C] opowiedzieć o okolicznościach powstań narodowych [C] odróżnić przyczyny od skutków wskazać na materiale ikonografi cznym żołnierza z powstania styczniowego [C] rozpoznawać mapy przedstawiające powstanie listopadowe i styczniowe [D] opowiadać o działalności olaków na emigracji [C] sporządzić krótką notatkę o przyczynach powstania listopadowego [C] Sprawdzamy, co już znamy: ćwiczenia i zadania z podręcznika.

25 nazwy towarów przywożonych z kolonii zamorskich [A] że na plantacjach zamorskich wykorzystywano niewolników [B] wynalazki XIX wieku [A] dokonania na polu nauki [A] co ułatwiło komunikację [A] że wynalazki ułatwiły życie ludzi [B] nazwy: Afryka, Ameryka ółnocna, Dziki Zachód [A] nazwiska wybranych odkrywców Afryki [A] los Indian mieszkających w Ameryce ółnocnej [B] kierunki wypraw odkrywczych [B] że w wyniku podróży odkryto dwa bieguny [A] że w wyniku podróży i odkryć powstały kolonie zamorskie [A] że dzięki rozwojowi nauki i techniki życie ludzi się zmieniło przyczyny podróży i odkryć ich znaczenie dla wiedzy geografi cznej i przyrodniczej potępiane obecnie metody stosowane wobec Indian [A] analizować prosty tekst źródłowy ikonografi cznym XIX-wieczny krajobraz miejski [C] wymienić nazwiska wynalazców [A] opowiedzieć o warunkach życia robotników [A] opowiedzieć o rozwoju handlu opisać warunki życia niewolników na wielkich plantacjach [A] wymienić w kolejności chronologicznej urządzenia wykorzystywane przez ludzi do oświetlenia [C] nazwać nowe środki lokomocji wynalezione przez ludzi w XIX i początkach XX wieku [C] napisać krótką notatkę o Marii Skłodowskiej-Curie [C] opowiedzieć o podróżach i odkryciach w Afryce [A] wskazać skutki odkryć [B]

26 WIELKA WOJNA I ŚWIAT O WOJNIE Temat: Zniszczenia i cierpienie I wojna światowa. 1. Jak rozpoczęła się I wojna światowa? 2. Nowe rodzaje broni. 3. Działania wojenne walki na frontach. 4. Tragiczny bilans walki. 5. Finał wielkiej wojny. daty: 1914, 11 listopada 1918 pojęcia: Trójprzymierze, Trójporozumienie, wojna pozycyjna kto wywołał wojnę okoliczności wybuchu I wojny światowej nowe rodzaje broni które państwa przegrały wojnę że przyłączenie się Stanów Zjednoczonych do wojny pomogło pokonać Niemcy ważniejsze miejsca bitew przyczyny wybuchu I wojny światowej cele obu utworzonych bloków politycznych wykorzystanie nowoczesnej broni na czym polegał front pozycyjny przyczyny przyłączenia się Stanów Zjednoczonych do wojny dlaczego osja zakończyła swój udział w wojnie omówić stosunek osadników amerykańskich do Indian [B] zająć stanowisko w dyskusji na ten temat [D] ikonografi cznym Indianina [C] wskazać wkład olaków w odkrycia geografi czne [A] opowiedzieć o korzyściach, jakie państwa europejskie czerpały z kolonii zamorskich opowiedzieć o przyczynach I wojny światowej ikonografi cznym nowe rodzaje broni opisać tragiczny bilans wojny wymienić państwa walczące na froncie zachodnim i wschodnim rok 1914, 1918 Lekcja wychowawcza: Uczniowie poszukują śladów I wojny światowej w regionie.

27 Temat: Świat po I wojnie światowej. 1. Kto przegrał, a kto wygrał wielką wojnę? 2. Zmiany w życiu ludzi. 32. Temat: Odrodzona II zeczpospolita. 1. Jak odrodziła się olska? 2. Spory i walki o granice. 3. Nowe państwo polskie. 4. Wiele narodów w jednym państwie. 5. Kultura, nauka i gospodarka. pojęcia: dwudziestolecie międzywojenne daty: 1918, 1939 że I wojna światowa zakończyła się konferencją w Wersalu nazwy państw powstały po wojnie nazwę państwa, które przestało istnieć po wojnie że w dwudziestoleciu międzywojennym zaszło wiele zmian w życiu ludzi że upowszechniły się samochody i samoloty wynalazki w dziedzinie medycyny że kobiety uzyskały prawa wyborcze daty: 1914, 11 listopada 1918, 15 sierpnia 1920 postać: Józefa iłsudskiego nazwę: Legiony olskie że olska po wojnie toczyła walki o granice że Wielkopolanie wywołali zwycięskie powstanie okoliczności wojny z osją adziecką nazwę: II zeczpospolita że olskę zamieszkiwało wiele narodowości że olska była państwem demokratycznym znaczenie konferencji w Wersalu że wiele narodów mogło stworzyć własne państwa dlaczego winą za wywołanie wojny obarczono Niemcy i Austro-Węgry znaczenie wynalazku: penicyliny i antybiotyków okoliczności odzyskania przez olskę niepodległości powiedzenie cud nad Wisłą że olska musiała walczyć o granice przyczyny wojny z osją adziecką znaczenie kultury polskiej dla dorobku europejskiego dwudziestolecie międzywojenne wymienić nowe państwa utworzone po I wojnie wymienić postanowienia konferencji w Wersalu w stosunku do Niemiec wymienić nowe wynalazki rozpoznać mapę Europy po konferencji wersalskiej wymienić zdobycze polityczne kobiet ikonograficznym postać Józefa iłsudskiego odpowiedzieć, dlaczego 11 listopada jest świętem narodowym ułożyć notkę biografi czną omówić walki toczone przez olaków o granice rozpoznać mapę olski międzywojennej interpretować proste teksty źródłowe

28 Lekcja powtórzeniowa: O wielkiej wojnie i świecie po wojnie. 1. Zniszczenia i cierpienie I wojna światowa. 2. Świat po I wojnie światowej. 3. Odrodzona II zeczpospolita. że polska kultura szczyciła się dużymi osiągnięciami na arenie międzynarodowej daty: 1914, 11 listopada 1918, 1920 [A] pojęcia: Trójprzymierze, Trójporozumienie, wojna pozycyjna [A] kto wywołał wojnę [A] okoliczności wybuchu I wojny światowej [A] nowe rodzaje broni [A] które państwa przegrały wojnę [A] że przyłączenie się Stanów Zjednoczonych do wojny pomogło pokonać Niemcy [B] ważniejsze miejsca bitew [A] pojęcie: dwudziestolecie międzywojenne [A] daty: 1918, 1939 [A] że I wojna światowa zakończyła się konferencją w Wersalu [A] nazwy państw powstały po wojnie [A] nazwę państwa, które przestało istnieć po wojnie [A] że w dwudziestoleciu międzywojennym zaszło wiele zmian w życiu ludzi [B] że upowszechniły się samochody i samoloty [B] przyczyny wybuchu I wojny światowej cele obu utworzonych bloków politycznych wykorzystanie nowoczesnej broni [B] na czym polegał front pozycyjny [B] przyczyny przyłączenia się Stanów Zjednoczonych do wojny dlaczego osja zakończyła swój udział w wojnie znaczenie konferencji w Wersalu [B] że wiele narodów mogło stworzyć własne państwa [B] dlaczego winą za wywołanie wojny obarczono Niemcy i Austro-Węgry [B] znaczenie wynalazku: penicyliny i antybiotyków [B] okoliczności odzyskania przez olskę niepodległości powiedzenie cud nad Wisłą omówić osiągnięcia kulturalne olaków opowiedzieć o przyczynach I wojny światowej [C] ikonografi cznym nowe rodzaje broni [D] opisać tragiczny bilans wojny [D] wymienić państwa walczące na froncie zachodnim i wschodnim [A] rok 1914, 1918 [C] dwudziestolecie międzywojenne [C] wymienić nowe państwa utworzone po I wojnie [A] wymienić postanowienia konferencji w Wersalu w stosunku do Niemiec [A] wymienić nowe wynalazki [A] rozpoznać mapę Europy po konferencji wersalskiej [C] wymienić zdobycze polityczne kobiet [C] Sprawdzamy, co już znamy: ćwiczenia i zadania z podręcznika.

29 NAJWIĘKSZA WOJNA W DZIEJACH ŚWIATA Temat: oczątek wielkiego konfliktu i wojna obronna olski. 1. Mussolini i Hitler. 2. Dyktatorzy dążą do wojny. 3. Żądania Hitlera. 4. Bohaterska obrona granicy. wynalazki w dziedzinie medycyny [A] że kobiety uzyskały prawa wyborcze [B] daty: 1914, 11 listopada 1918, 15 sierpnia 1920 [A] postać: Józef iłsudski [A] nazwę: Legiony olskie [A] że olska po wojnie toczyła walki o granice [B] że Wielkopolanie wywołali zwycięskie powstanie [A] okoliczności wojny z osją adziecką nazwę: II zeczpospolita [A] że zamieszkiwało ją wiele narodowości [B] że olska była państwem demokratycznym [B] że polska kultura szczyciła się dużymi osiągnięciami na arenie międzynarodowej [B] postacie: Hitler i Mussolini pojęcia: faszyzm i nazizm, aneksja, ewakuacja cele Mussoliniego i poglądy Hitlera żądania Hitlera wobec olski odpowiedź olski na żądania Hitlera że olska musiała walczyć o granice przyczyny wojny z osją adziecką znaczenie kultury polskiej dla dorobku europejskiego przyczyny II wojny światowej dlaczego potępione zostały cele i poglądy Hitlera dlaczego olacy nie zgodzili się na żądania Hitlera ikonografi cznym postać Józefa iłsudskiego [C] odpowiedzieć, dlaczego 11 listopada jest świętem narodowym [C] ułożyć notkę biografi czną [C] omówić walki toczone przez olaków o granice [D] rozpoznać mapę olski międzywojennej [C] interpretować proste teksty źródłowe omówić osiągnięcia kulturalne olaków [D] wskazać cele Hitlera i Mussoliniego wymienić żądanie Hitlera wysuwane wobec olski opowiedzieć o wojnie obronnej olski analizować tekst źródłowy Lekcja wychowawcza: Uczniowie poszukują w najbliższej okolicy śladów walk w wojnie obronnej olski.

30 43 5. Ważniejsze bitwy kampanii wrześniowej. 35. Temat: olacy pod okupacją niemiecką i radziecką. 1. Auschwitz hańba człowieka. 2. Los dzieci Zamojszczyzny. 3. olacy pod okupacją radziecką. 4. olskie państwo podziemne. 5. W warszawskim getcie sierpnia 1944 roku powstanie warszawskie. 7. Wojna i okupacja w mojej miejscowości i moim regionie. Ścieżka edukacyjna: ścieżka regionalna. daty: 1 września i 17 września1939 ważniejsze bitwy września daty: 1939, 1944 pojęcia: nazizm, getto, socjalizm, konspiracja nazwy: Armia Krajowa, ZS, Auschwitz, Zamojszczyzna, Katyń, Szare Szeregi, powstanie warszawskie że nazizm był jednym z najbardziej nieludzkich systemów czym był Holokaust do czego służyły obozy zagłady nazwy obozów zagłady jaki los Niemcy zgotowali dzieciom Zamojszczyzny że od 17 września olska znalazła się też pod okupacją radziecką co stało się w Katyniu okrucieństwa Stalina czym było polskie państwo podziemne że młodzież zorganizowana była w Szarych Szeregach co symbolizuje pomnik Małego owstańca przebieg powstania warszawskiego miejsca pamięci w swojej okolicy i swoim regionie dlaczego olska przegrała kampanię wrześniową straszny los zgotowany ludziom przez Niemców czym był Holokaust działalność AK przyczyny wybuchu powstania warszawskiego opór ludności przeciwko metodom stosowanym przez okupantów potrzebę ochrony i odwiedzania miejsc pamięci ofi ar II wojny światowej ikonografi cznym dwóch dyktatorów: Mussoliniego i Hitlera wymienić bitwy wrześniowe opisać życie olaków pod okupacją niemiecką i radziecką wyjaśnić pojęcie Holokaust opowiedzieć o losach dzieci Zamojszczyzny przytoczyć historię zbrodni katyńskiej opowiedzieć o działalności AK i Szarych Szeregów opisać przebieg powstania warszawskiego Lekcja wychowawcza: Uczniowie poszukują w najbliższej okolicy śladów okupacji.