W trakcie pierwszego roku studiów, Karol, wraz z ojcem przeprowadził się do domu rodzinnego matki Karola. Okres do lutego 1941 roku to czas nauki,

Transkrypt

1 Karol Wojtyła urodził się 18 maja 1920 roku w Wadowicach, jako drugi syn Karola Wojtyły i Emilii z Kaczorowskich. Na chrzcie 20 czerwca 1920 roku nadano mu imiona Karol Józef. Rodzina żyła skromnie, utrzymywana praktycznie w całości jedynie z pensji ojca, który był urzędnikiem w Powiatowej Komendzie Uzupełnień, w stopniu porucznika. Matka zarabiała dorywczo, jako szwaczka. Karol Wojtyła miał jeszcze starszego o 14 lat brata, Edmunda, który po ukończeniu wadowickiego gimnazjum, studiował medycynę w Krakowie. Matka zmarła w wieku lat 45, 13 kwietnia 1929 roku, o czym Karol dowiedział się od sąsiadki po swoim powrocie ze szkoły. Dzień po pogrzebie mężczyźni z rodziny (dwaj bracia i ojciec) udali się na pielgrzymkę do sanktuarium maryjnego w Kalwarii Zebrzydowskiej. Trzy lata po śmierci matki zmarł, w wieku 26 lat, Edmund zarażony w bielskim szpitalu szkarlatyną. Ojciec zmarł po długiej chorobie 18 lutego 1941 roku w Krakowie, dokąd rodzina przeprowadziła się, po podjęciu studiów przez Karola. Po ukończeniu szóstego roku życia, Lolek (bo tak zdrobniale go nazywano) rozpoczął naukę w szkole podstawowej w Wadowicach. Był żywym dzieckiem i w każdej wolnej chwili uprawiał sport. Lubił piłkę nożną, z dyscyplin zimowych próbował jazdy szybkiej na sankach i hokeja. Najbardziej umiłował sobie narciarstwo. Uwielbiał wycieczki krajoznawcze, w których często towarzyszył mu ojciec. Spośród rówieśników wyróżniał się przede wszystkim pobożnością. Wracając ze szkoły wstępował do kościoła na chwilę modlitwy. Modlił się też w ciągu dnia, przed i po jedzeniu, oraz w czasie odrabiania lekcji. Często przyjmował komunię świętą; przewodniczył kółku ministranckiemu, do którego przystąpił w pierwszej klasie gimnazjum. W ośmioletnim gimnazjum, do którego uczęszczał od września 1930 roku, nie miał żadnych problemów z nauką, osiągając celujące oceny z większości przedmiotów. W czasie nauki zainteresował się na poważnie teatrem, często występując w przedstawieniach Kółka Teatralnego stworzonego w męskim i żeńskim gimnazjum w Wadowicach. 14 maja otrzymał świadectwo dojrzałości z oceną celującą, co otwierało mu drogę na praktycznie każdą uczelnię w kraju, bez konieczności zdawania egzaminów wstępnych. Wybrał studia polonistyczne na Wydziale Filozofii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Naukę rozpoczął w roku akademickim 1938/39. W trakcie pierwszego roku studiów, Karol, wraz z ojcem przeprowadził się do domu rodzinnego matki Karola. Okres do lutego 1941 roku to czas nauki, 1

2 spotkań grupy literackiej oraz pracy nad własną poezją. W lutym umiera ojciec Wojtyły. Od jesieni 1940 przyszły papież pracował fizycznie w zakładach chemicznych. najpierw w kamieniołomach, potem w oczyszczalni sody. W tym czasie związał się on z podziemną organizacją Unia, powiązaną ze środowiskiem katolickim, a zajmującą się ochroną prześladowanych Żydów. Pod koniec 1941 roku, wraz z przyjaciółmi, Karol założył Teatr Rapsodyczny, z którym rozstał się rok później, wstępując do tajnego Metropolitarnego Seminarium Duchownego w Krakowie, aby studiować teologię na Uniwersytecie Jagiellońskim. 9 października 1944 otrzymał niższe święcenia kapłańskie i od tego czasu był pilnie strzeżony przed Niemcami poszukującymi kleryków. Po zakończeniu działań wojennych pracował na uczelni jako asystent, prowadząc seminaria z historii dogmatu. W roku akademickim 1945/46 powrócił na uczelnię, zapisując się na IV rok studiów na Wydziale Teologicznym. 1 listopada 1946 roku kardynał Adam Stefan Sapieha wyświęcił Karola Wojtyłę na księdza; Karol przywdział wówczas czarną sutannę. W tym czasie wyjechał do Rzymu i tam kontynuował studia na obecnym Uniwersytecie Papieskim. W 1948 roku ukończył studia. Jego praca doktorska dotyczyła wiary w dziełach Św. Jana od Krzyża. Po powrocie z Rzymu pragnął wstąpić do zakonu oo. Karmelitów Bosych w Czernej. Został od tego odwiedziony przez Kardynała Sapiehę. Od lipca 1948 roku, Karol Wojtyła posługiwał przez 7 miesięcy jako wikary i katecheta w parafii Niegowić. Dużo podróżował po Polsce z młodzieżą, spędzając z młodymi niemal każdą wolną chwilę. W 1949 roku został przeniesiony do Krakowa, do parafii św. Floriana. Założył tam mszalny chorał gregoriański i nadal organizował młodzieżowe wycieczki. W celu zmylenia milicji, często zdejmował sutannę, a dzieciom kazał nazywać się wujkiem. Bliski był mu Ruch Oazowy Światło-Życie. Warto tu podkreślić, że doskonały kontakt ks. Karola Wojtyły z młodzieżą przyniósł owoc w postaci Światowych Dni Młodzieży, ustanowionych przez Jana Pawła II w 1985 r. Również każda Niedziela Palmowa obchodzona jest w nawiązaniu do Światowych Dni Młodzieży. W okresie krakowskim ks. Karol Wojtyła powrócił do pracy naukowej, wykładając w seminariach duchownych diecezji krakowskiej, katowickiej i częstochowskiej oraz na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, głównie teologię moralną i etykę małżeńską. W 1958 roku Karol Wojtyła został mianowany biskupem pomocniczym Krakowa; konsekracji dokonano w katedrze wawelskiej. 2

3 W roku 1962 Wojtyła został wybrany krajowym duszpasterzem środowisk twórczych i inteligencji. Na ten czas przypadły również obrady Soboru Watykańskiego II, w których biskup Wojtyła aktywnie uczestniczył. Później dużo czasu poświęcał na podróże zagraniczne w celach ewangelizacyjnych i religijnych. 30 grudnia 1963 roku został mianowany arcybiskupem metropolitą krakowskim. W roku 1967 otrzymał nominację kardynalską; w Kaplicy Sykstyńskiej papież Paweł VI założył mu purpurowy biret. Tytularnym kościołem nowego kardynała stał się kościół św. Cezarego Męczennika na Palatynie. Na zwołanym po nagłej śmierci (33 dni pontyfikatu) Jana Pawła I (Albino Luciani) drugim konklawe, w październiku 1978 r. kardynał Karol Wojtyła został wybrany papieżem kościoła rzymskokatolickiego, następcą świętego Piotra i przybrał imię Jan Paweł II. Wynik obrad konklawe ogłoszono 16 października 1978 roku o godzinie 18:44. Przebieg konklawe Początek konklawe miał miejsce 14 października, uczestniczyło w nim 111 kardynałów, między którymi znajdował się również Karol Wojtyła. Obrady i głosowanie, do momentu wyboru papieża są ściśle tajne, do wyboru nowego papieża potrzeba większości dwóch trzecich plus jeden głosów, a więc 74. W pierwszych czterech głosowaniach żaden z kandydatów nie zbliżył się nawet do tej liczby. Wpływowy i darzony respektem arcybiskup Wiednia, kardynał Franz König, zaproponował wówczas kandydaturę kardynała kompromisowego, jakim miał być kardynał Karol Wojtyła z Polski. Na taką propozycję przystali kardynałowie i opowiedzieli się za kandydaturą Wojtyły, jako osoby odpowiedniej do zjednoczenia katolików. Ósme, jak się później okazało, ostatnie głosowanie, miało miejsce o godz. 16:30 w poniedziałek 16 października. Karol Wojtyła, uzyskał 99 głosów, co było liczbą dużo większą niż wymagane minimum. Wojtyła, przyjął wybór kolegium kardynalskiego, przybierając imię Jana Pawła II. Karol Wojtyła został pierwszym papieżem nie-włochem, od czasów wybranego w 1522 roku Hadriana VI, który był Holendrem. Między innymi dlatego było to takie zaskoczenie dla obserwatorów, prasy katolickiej i wiernych. Karol Wojtyła, był na konklawe z kardynałem Stefanem Wyszyńskim, który proroczo powiedział do niego Jeśli wybiorą, proszę nie odmawiać. 3

4 Ogłoszenie wyboru O godzinie 18:18 ukazał się tradycyjny biały dym, zwiastujący dokonanie wyboru. Niecałe pół godziny później, o 18:44 nastąpiło oficjalne ogłoszenie wiernym rezultatów konklawe. Zwyczajową formułę wygłosił kardynał Pericle Felici: (Zwiastuję Wam radość wielką). Habemus Papam: - (mamy Papieża!), a następnie przedstawił nowego papieża: Karol, Świętego Rzymskiego Kościoła kardynał Wojtyła, który przyjął imię Jana Pawła Drugiego. Jan Paweł II powiedział wtedy do zgromadzonych na Placu Św. Piotra tłumów: Najwybitniejsi kardynałowie powołali nowego biskupa Rzymu. Powołali go z dalekiego kraju, z dalekiego, ale jednocześnie jakże bliskiego poprzez komunię w chrześcijańskiej wierze i tradycji (...). Nie wiem, czy będę umiał dobrze wysłowić się w waszym... naszym języku włoskim. Gdybym się pomylił, to mnie poprawiajcie. Jan Paweł II w czasie swojego długiego i owocnego życia, aż dwadzieścia siedem lat był papieżem. Jego pontyfikat jest uznawany za najdłuższy po pontyfikacie Św. Piotra i błogosławionego Piusa IX. Trwał on dokładnie 9665 dni. W czasie tych dwudziestu siedmiu lat Jan Paweł II odwiedził wiele państw i narodów. Przez prasę watykańską został nawet nazwany papieżem pielgrzymem, papieżem, który wyniósł na ołtarze więcej świętych niż jakikolwiek papież przed nim. Według danych na październik 2004 było to 1340 osób; m. in. Św. Teresa od Krzyża, Matka Teresa z Kalkuty Misjonarka Miłości, Św. Faustyna, o. Maksymilian Kolbe, Królowa Jadwiga). Był to papież, którego kochali wszyscy od młodzieży, po emerytów. W czasie swojej posługi powołał więcej kardynałów niż którykolwiek z jego poprzedników. Było ich dokładnie 231. W 1989 jako jedyny laureat otrzymał nagrodę Akademii Telewizyjnej - Wiktora. Podczas jego pontyfikatu ponad 300 milionów ludzi przeszło na katolicyzm. Jego najwierniejszym przyjacielem byli: Stanisław Dziwisz i obecny papież Benedykt XVI, do współpracy i pomocy poproszono również Siostry Sercanki. Był 264 papieżem. *Flaga w barwach watykańskich w układzie poziomym jest bardzo często wywieszana błędnie - białym pasem go góry (zapewne na wzór flagi polskiej).oficjalna flaga Watykanu ma pionowy układ barw: złotej (żółtej) i srebrnej (białej) - na białym polu widnieją insygnia papieskie: klucze św. Piotra i tiara (potrójna korona papieska) Podczas dwudziestosiedmioletniego pontyfikatu Jan Paweł II wielokrotnie odwiedzał miejsca zamieszkane przez katolików, na całym świecie. Pielgrzymek było dokładnie 104. Wielokrotnie okrążył kulę ziemską, odwiedził wszystkie zamieszkałe kontynenty, wizytował koronowane głowy państw, ale i najuboższych wiernych. Przemawiał na stadionach, lotniskach, w parlamentach w każdych 4

5 warunkach. Jako pierwszy papież w historii Watykanu przekroczył progi meczetu i synagogi. Był pierwszym papieżem, który odwiedził Wielką Brytanię. Nigdy nie udało mu się odbyć podróży do Rosji, prawdopodobnie ze względu na niechęć ze strony patriarchatu moskiewskiego. Pierwszą pielgrzymkę odbył do Dominikany, Meksyku i na wyspy Bahama. Odwiedził również Ziemię Świętą. Tradycją stało się, że kraje odwiedzane przez papieża przysyłały ogromny świerk, który w czasie Świąt Bożego Narodzenia zdobił plac Św. Piotra. Podczas swojego dwudziestosiedmioletniego pontyfikatu, papież Jan Paweł II odbył również pielgrzymki z Watykanu do swojej Ojczyzny. Było ich aż dziewięć. W czasie każdej z pielgrzymek dźwięcznie brzmiała Barka - ulubiona pieśń Ojca Świętego. Najczęściej rezydował na ul. Franciszkańskiej 3 w Krakowie, w pałacu arcybiskupim; tam też licznie zbierała się młodzież. Pierwsza wizyta papieża w Polsce, ( ) miała duże znaczenie nie tylko dla wolności Kościoła w Polsce. W homilii wygłoszonej w czasie Mszy Św. w Warszawie wzywał rodaków do szczególnej odpowiedzialności za losy kraju i ojczyzny. Wypowiedział wówczas znamienne słowa: Niech zstąpi Duch Twój i odnowi oblicze Ziemi", dodając "tej ziemi". Słowa te były wezwaniem do przemian ustrojowych i wolnościowych w naszym kraju. Drugą podróż do ojczyzny Jan Paweł II odbył w 1983 roku - 1,5 roku po wprowadzeniu stanu wojennego. Była to trudna pielgrzymka ze względu na złą sytuację społeczno-polityczną w Polsce. Podczas spotkań z rodakami Jan Paweł II starał się ukazywać istotę pracy ludzkiej. Trzeci raz papież odwiedził Polskę w 1987 roku. Zawitał wówczas miedzy innymi do Szczecina. Jan Paweł II prosił Matkę Bożą Jasnogórską "o zwycięską nadzieję dla swoich rodaków. Czwarta podróż Jana Pawła II do Polski miała miejsce w 1991 roku. Jan Paweł II apelował o objęcie prawną ochroną dziecka poczętego. Głównym celem piątej pielgrzymki był udział Jana Pawła II w uroczystościach zakończenia VI Światowego Dnia Młodzieży w Polsce, w Częstochowie. Jan Paweł II w homilii skierowanej do młodzieży wezwał młodych, by swoim życiem i przykładem "dawali świadectwo prawdzie, jaką jest Jezus Chrystus". Po raz szósty, z jednodniową wizytą w Polsce Jan Paweł II przebywał w 1995 roku i miała ona charakter mniej oficjalny. Odbyła się przy okazji kanonizacji błogosławionego Jana Sarkandra w Ołomuńcu (Czechy). Papież pragnął odwiedzić Skoczów - miejsce urodzenia świętego. W czasie tej podróży papież odwiedził ukochane Tatry: był na Kasprowym Wierchu i nad Morskim Okiem. 5

6 Siódmy raz papież Jan Paweł II przebywał w Polsce w 1997 roku. Ojciec Święty mówił, że "Do wspólnego świadectwa prowadzi trudna droga pojednania, bez którego nie może być jedności. Ósma pielgrzymka Jana Pawła II miała miejsce w 1999 roku i była najdłuższą ze wszystkich podróży Jana Pawła II do Polski. Pielgrzymka, zbiegła się z ostatnim okresem przygotowań Kościoła katolickiego w Polsce do Wielkiego Jubileuszu Roku Pielgrzymka zamykała też obchody 1000-lecia kanonizacji św. Wojciecha w Gnieźnie. Do historii przejdzie spotkanie papieża z wiernymi na wadowickim rynku, jego barwne wspomnienia z dzieciństwa i młodości, zabawny i wzruszający dialog z tłumem mieszkańców rodzinnego miasta tu w tym mieście Wadowicach wszystko się zaczęło. I życie się zaczęło, i szkoła się zaczęła, i studia się zaczęły, i teatr się zaczął, i kapłaństwo się zaczęło. Jan Paweł II wspominał wówczas kremówki, czyli ciastko przełożone masą budyniową. Dnia 16 sierpnia 2002, rozpoczęła się dziewiąta wizyta papieża w Polsce. Od czasu wstąpienia na Stolicę Apostolską była to 98 podróż zagraniczna. Papież zapewnił, że sprawy polskie leżą mu na sercu, mówiąc "Przynoszę dziś mojej Ojczyźnie i moim rodakom: Przestań się lękać! Zaufaj Bogu, który bogaty jest w Miłosierdzie. 13 maja 1981 roku o godzinie 17:19 miał miejsce zamach na życie Jana Pawła II. Stało się to podczas audiencji generalnej na Placu Świętego Piotra w Rzymie. Zamachowcom okazał się Turek: Mehmet Ali Agca. Papież został postrzelony w brzuch oraz w rękę. Dzięki natychmiastowemu przetransportowaniu do kliniki Gemelli, gdzie przeszedł skomplikowaną i ciężką, sześciogodzinną operację, udało się uratować mu życie. Niestety, mimo dość długiej rehabilitacji, do pełnej sprawności już nigdy nie powrócił i wielokrotnie cierpiał na różne dolegliwośc,i będące wynikiem postrzału. W czasie pobytu papieża w szpitalu zmarł kardynał Stefan Wyszyński serdeczny przyjaciel Jana Pawła II. Przez długi okres po zamachu papież odpoczywał w Castel Gandolfo, 40 km od Rzymu. Ojciec święty zawsze twierdził, że cudowne ocalenie zawdzięcza wstawiennictwu Matki Boskiej, co wyraził słowami: Jedna ręka strzelała a inna kierowała kulę. Zamach miał miejsce 13 maja, podobnie jak pierwsze objawienie Matki Boskiej w Fatimie w roku Ulubioną modlitwą papieża był różaniec. Po zamachu opancerzono papamobile i podjęto inne środki bezpieczeństwa. Wzmożona została warta Gwardii Papieskiej (Szwajcarskiej), która zgodnie z tradycją nosi mundury w odcieniach żółci, niebieskiego i czerwieni,. Symbolicznym aktem zawierzenia Matce Bożej były słowa Ojca świętego Totus Tuus Cały Twój. 6

7 Kula wystrzelona do papieża została umieszczona w koronie Matki Boskiej Fatimskiej. Papież spotkał się z zamachowcem Ali Agcą w więzieniu, kierując do zamachowca słowa przebaczenia. Papież Jan Paweł II od początku lat 90 ubiegłego wieku cierpiał na chorobę Parkinsona, mimo to wypełniał swoje obowiązki do końca. Długoletnie zmagania z chorobą i starością były szczerym i osobistym przykładem, poprzez który papież podkreślał godność ludzkiego cierpienia. Temu wszystkiemu dał również wyraz ustanawiając 13 maja 1992 roku Światowy Dzień Chorego. Dzień ten wyznaczył na 11 lutego wspomnienie Matki Bożej z Lourdes. Choroba nie przeszkadzała Ojcu Świętemu, prowadzić modlitwę Anioł Pański i udzielać błogosławieństwa zebranym podczas audiencji generalnej. Błogosławił z okna swojej biblioteki, wychodzącej na plac Świętego Piotra. W ostatnich latach papież miał trudność z poruszaniem się, dlatego też z bólem pokonywał kolejne stacje Drogi Krzyżowej, której trasa wiodła co roku ruinami Koloseum. W czwartek 31 marca 2005 roku, tuż po godzinie jedenastej, w czasie gdy Jan Paweł II przebywał w swojej prywatnej kaplicy, doznał silnych dreszczy i podwyższyła mu się temperatura do 39,6 stopnia. Był to początek bardzo ciężkiego szoku septycznego, połączonego z zapaścią serca. Mimo tak ciężkiego stanu zdrowia, uszanowano jego wolę i papież został w domu. Podczas Mszy Świętej, którą celebrował przy łóżku papieża kardynał Marian Jaworski, udzielono mu namaszczenia chorych. Ostatnią Mszę Świętą odprawił arcybiskup Stanisław Dziwisz. W dniu śmierci, rano papież zaczął tracić przytomność. Później doszło do gwałtownych skoków temperatury, a o godzinie 15:30 papież poprosił: "Pozwólcie mi iść do domu Ojca". Około godziny 19:00 wszedł w stan śpiączki, a monitory pokazały postępujący zanik funkcji życiowych. O godzinie 21:37, osobisty lekarz papieża stwierdził śmierć Jana Pawła II, największego wśród Polaków. Jan Paweł II zmarł 2 kwietnia 2005 roku, po zakończeniu Apelu Jasnogórskiego, w pierwszą sobotę miesiąca i wigilię Święta Bożego Miłosierdzia, po 9665 dniach pontyfikatu. Przez ostatnie dwa dni życia oraz w ostatniej drodze towarzyszyły mu setki tysięcy wiernych z całego świata, śledzących wiadomości z Watykanu na miejscu - w Rzymie oraz miliony przed telewizorami. Pogrzeb odbył się 8 kwietnia 2005 roku. Trumnę z prostych cyprysowych desek ustawiono na dywanie, rozłożonym wprost na bruku Placu Świętego Piotra w Rzymie. Mszy koncelebrowanej przez kolegium kardynalskie i patriarchów katolickich kościołów wschodnich przewodniczył kardynał Joseph Ratzinger, który jedenaście dni później został wybrany następcą Jana Pawła II. 7

8 W uroczystościach pogrzebowych uczestniczyło około 300 tys. wiernych, 200 głów państw z różnych zakątków świata oraz przedstawiciele wszystkich wyznań i religii, w tym duchowni żydowscy i islamscy. Wierni przynieśli ze sobą transparenty z napisem "Święty natychmiast" (santo subito), przy pomocy których postulowali natychmiastową beatyfikację Jana Pawła II, z woli ludu. W całym Rzymie, przed ekranami rozstawionymi w wielu częściach miasta zgromadziło się ponad 5 mln ludzi, w tym 1,5 mln Polaków. Po nabożeństwie Jan Paweł II został pochowany w podziemiach bazyliki św. Piotra na Watykanie, w krypcie Jana XXIII, beatyfikowanego przez naszego papieża w 2000 roku. Prosty grobowiec, przykryty skromną płytą jest spełnieniem woli zapisanej w testamencie. 13 maja 2005 papież Benedykt XVI ogłosił rozpoczęcie procesu beatyfikacyjnego Jana Pawła II. 1 maja 2011 r. odbyła się na placu św. Rzymie beatyfikacja papieża-polaka. Natomiast 30 września 2013 r. obecny Ojciec święty Franciszek ogłosił dzień kanonizacji bł. Jana Pawła II. Będzie to 27 kwietnia 2014 r. Niedziela Bożego Miłosierdzia. Jan Paweł II zostanie ogłoszony świętym wraz z papieżem Janem XXIII. Od najmłodszych lat Karol Wojtyła, później Jan Paweł II wykazywał talenty literackie. Na jego twórczość zebrało się wiele dzieł: poezje, sztuki teatralne; jako papież był autorem licznych encyklik, adhortacji, listów. Encykliki to orędzia papieża do biskupów i wiernych Kościoła katolickiego. Porusza się w nich istotne problemy wiary, życia Kościoła i kwestie społeczne. Evangelium vitae to encyklika mówiąca o wartości ludzkiego życia od momentu poczęcia, aż do naturalnej śmierci. Papieskie dokumenty to również bulle, listy apostolskie i adhortacje. Jan Paweł II jest również autorem Tryptyku Rzymskiego. Zdecydowaną większość swojej twórczości Karol Wojtyła wydawał pod pseudonimem Andrzej Jawień. Znany krytyk literacki, Wojciech Natanson określał go mianem "gotowego poety", który pojawił się na polskiej scenie literackiej w wieku trzydziestu lat z gotowym, własnym językiem literackim, przedstawiając gotowe poglądy i sprawy do rozstrzygnięcia, wiedząc, czego chce od literatury. Najbardziej znaną i najczęściej wystawianą sztuką papieża jest "Przed sklepem jubilera" (Medytacja o sakramencie małżeństwa przechodząca chwilami w dramat) poświęcona problemom miłości małżeńskiej. Ważną rozprawą jest również Osoba i czyn, dotycząca moralności i godności człowieka. 8

9 W czasie swojego pontyfikatu, Jan Paweł II zaprowadził nowe porządki w Watykanie. Diametralnie zmieniło się postrzeganie papieża przez opinię publiczną oraz społeczeństwo Kościoła katolickiego, pozostałych chrześcijan, a nawet wyznawców innych religii. Tuż po swoim wyborze na głowę Kościoła katolickiego, Jan Paweł II nie pozwolił prymasowi tysiąclecia, Stefanowi Wyszyńskiemu uklęknąć przed sobą. Swoje pierwsze przemówienie do zgromadzonych na placu Świętego Piotra, tuż po wyborze, wygłosił po włosku, a nie, jak się dotąd przyjęło, po łacinie. Takie postępowanie było tylko zwiastunem nadchodzących zmian. Oto niektóre z nich: liczne pielgrzymki w najodleglejsze miejsca świata i ich części składowe: całowanie ziemi kraju, do którego przybywał, Msze dla tłumów wiernych, zgromadzonych na lotniskach, stadionach, placach itp., wygłaszanie homilii lub krótkich sentencji w ojczystym języku słuchaczy (papież władał swobodnie polskim, włoskim, francuskim, angielskim, niemieckim, hiszpańskim, portugalskim, łaciną i klasyczną greką) czy udział zespołów folklorystycznych w czasie odprawianych Mszy; spotkania z duchownymi innych wyznań i odwiedziny świątyń należących do innych religii (także niechrześcijańskich); udział w przedsięwzięciach artystycznych, koncertach, występach itp.; osobiste wykonywanie posług kapłańskich; prywatne spotkania z wiernymi (dał ślub zwykłej włoskiej parze narzeczonych); bezpośredniość i żarty podczas różnego rodzaju spotkań; bezpośrednie spotkania z tłumami wiernych w czasie pielgrzymek. Spowodowało to zniwelowanie barier między Stolicą Apostolską a wiernymi. Papież - Polak przyjął postawę papiestwa bliskiego ludziom, papieża - apostoła, co nie zmieniło się nawet po zamachu na jego życie. 9