Przedmiotowy system oceniania uczniów na lekcjach języka polskiego w gimnazjum

Transkrypt

1 Zespól Szkół Publiczne Gimnazjum im. Kard. Stefana Wyszyńskiego w Siedliskach Przedmiotowy system oceniania uczniów na lekcjach języka polskiego w gimnazjum Lucyna Jamka Ewa Ustjanowska

2 Przedmiotowy system ocenienia uczniów na lekcjach języka polskiego I. Uczniowie na pierwszej lekcji zostają zapoznani z normami wymagań na poszczególne stopnie oraz z zasadami oceniania. II. III. Przed każdym pisemnym sprawdzianem przeprowadzane są lekcje powtórzeniowe utrwalające materiał z danego działu. Jednocześnie informuje się uczniów o tym, jaka będzie forma pracy i kryteria jej oceniania. Pomiar osiągnięć ucznia odbywa się za pomocą następujących narzędzi: 1. Odpowiedź ustna polega na sprawdzeniu wiadomości i umiejętności ucznia w zakresie rozumienia problemu, związków przyczynowo skutkowych, postaw i przekonań dotyczących danego działu programowego; orientacji w świecie literackimi językowym. 2. Prace pisemne: a) sprawdziany gramatyczne, b) sprawdziany wiedzy o literaturze i kulturze, c) testy pisemne z zadaniami otwartymi i zamkniętymi, d) dyktando pisanie ze słuchu, e) krótkie sprawdziany kartkówki, f) zadania klasowe wypracowanie na wybrany temat. 3. Prace terminowe: a) krótkie prace domowe o charakterze celowym, np. notatka, b) wypracowania podsumowujące, c) projekty, d) przeczytanie lektury, e) referaty i opracowania tematyczne, f) konkursy polonistyczne, g) recytacja z pamięci. 4. Prowadzenie zeszytu przedmiotowego i korzystanie z podręcznika. 5. Samodzielnie wykonana pomoc dydaktyczna do nauki języka polskiego. 6. Aktywność ucznia na lekcji. IV. Kryteria oceny poszczególnych form pracy ucznia. Ocenianie będzie dokonywane w oparciu o skalę obowiązującą w polskim systemie oświaty. Dopuszcza się stosowanie dodatkowych znaków: plus(+) 9 minus (-) przy ocenach cząstkowych. Ocenianie będzie jawne, a wystawiane oceny uzasadniane. 1.Sprawdzian pisemny obejmujący określony dział materiału musi być zapowiedziany na tydzień przed jego przeprowadzeniem. Uczniowie są zobowiązani do uczestnictwa w sprawdzianie w określonym dniu. Jeśli z przyczyn losowych uczeń nie może pisać

3 sprawdzianu w wyznaczonym terminie, powinien to uczynić w ciągu dwóch tygodni od pierwszej daty sprawdzianu. W każdym okresie przewiduje się: a) zadania klasowe sprawdzające wiadomości z literatury i umiejętności redakcyjne (co najmniej jedno) b) testy gramatyczne (po każdym nowym zagadnieniu lub tematach powtórzeniowych), c) dyktanda (co najmniej jedno) d) recytacje ( co najmniej jedną), e) testy znajomości lektury i rozumienia tekstu literackiego wg potrzeb, f) testy polonistyczne w ramach przygotowań do egzaminu gimnazjalnego wg potrzeb. Testy uwzględniają wszystkie poziomy wymagań. W zależności od zdobytych punktów, uczniowie otrzymują następujące oceny: Bardzo dobry % Dobry 75 90% Dostateczny 55 74% Dopuszczający 35 54% Niedostateczny 0-34% Ocenę celującą przewiduje ćwiczenia dodatkowego. się w przypadku uzyskania 100% punktów i wykonania 2. Krótkie sprawdziany będą wykonywane w ciągu minut. Nie będą zapowiedziane i nie podlegają poprawie. Zakres treści tych sprawdzianów obejmuje 3 ostatnie lekcje. Uczniowie zapoznawani są ze sposobem oceniania tych sprawdzianów, gdyż w zależności od poziomu trudności może ulegać niewielkim modyfikacjom. 3. Odpowiedzi ustne na każdą odpowiedź składa się zawartość merytoryczna, argumentacja, wyrażanie sądów i ocen, stawianie tez lub hipotez, uzasadnianie wypowiedzi, poprawne użycie języka polskiego, literackiego. Dodatkowe pytania naprowadzające wpływają na obniżenie oceny. 4. Aktywność ucznia na lekcji uczeń może zostać oceniony za pracę na lekcji zgodnie ze skala ocen. 5. Prace terminowe oceniana będzie samodzielna praca ucznia na określony temat. Ich zasięg obejmuje gromadzenie i dokumentowanie wiadomości z różnych źródeł, czytanie i twórcze wykorzystanie literatury, wypracowania pisemne będące podsumowaniem wiadomości z lekcji lub z działu literatury. Ponadto oceniane będą osiągnięcia ucznia w konkursach przedmiotowych. Wszystkie zadane lektury są obowiązkowe. Brak znajomości ich treści i zagadnień z nich wypływających będzie punktowany oceną niedostateczną. 6. Zeszyt przedmiotowy będzie kontrolowany podczas sprawdzanie prac pisemnych. Przy ocenie zeszytu brane będą pod uwagę następujące elementy: a) estetyka pisma, b) ortografia i stylistyka, c)systematyczność notowania i wklejania kart pracy,

4 d) wzbogacanie dodatkowymi informacjami i ilustracjami. 7.Praca w grupach będzie oceniana z uwzględnieniem następujących elementów: zaangażowanie, badanie, przekształcanie, prezentacja. V. Sposób poprawiania ocen przez uczniów: 1. Ocenę z odpowiedzi ustnej uczeń poprawia w tej samej formie sam zgłasza się do poprawy w dowolnym czasie, możliwość poprawy uzgadnia z nauczycielem. 2. Ocenę z pracy pisemnej poprawia w terminie 2 tygodni od otrzymania oceny niezadowalającej ucznia. Poprawa może odbywać się w formie ustnej, jeśli mamy do czynienia z uczniem wymagającym indywidualnego podejścia lub pomocy nauczyciela (zgodnie z zaleceniami PPP). 3.Uczniowie pracują na swoje oceny cały rok. Na miesiąc przed zakończeniem zajęć edukacyjnych w danym okresie, uczeń jest informowany o proponowanej ocenie. Uczeń ma prawo ubiegać się o ocenę wyższą. Może to nastąpić w ostatnim miesiącu przed zakończeniem zajęć edukacyjnych na pierwszy okres lub przed zakończeniem roku szkolnego. Dany materiał uczeń może poprawić tylko raz. VI. Inne ustalenia. Uczeń ma prawo, bez uzasadnionej przyczyny, być nieprzygotowanym 2 razy na okres. Jego nieprzygotowania są odnotowane w dzienniku w formie zapisu np.. Kształcone umiejętności zdobywania wiedzy (zgodnie z podstawą programową) A Planowanie, organizowanie i ocenianie własnego uczenia się, przyjmowanie coraz większej odpowiedzialności za własną naukę. B Skuteczne porozumiewanie się w różnych sytuacjach, prezentacja własnego punktu widzenia i branie pod uwagę poglądów innych ludzi, poprawne posługiwanie się językiem ojczystym, przygotowanie do publicznych wystąpień. C Efektywne współdziałanie w zespole i praca w grupie, budowanie więzi międzyludzkich, podejmowanie indywidualnych i grupowych decyzji, skuteczne działanie na gruncie zachowania obowiązujących norm. D Rozwiązywanie problemów w twórczy sposób. E Poszukiwanie, porządkowanie i wykorzystanie informacji z różnych źródeł oraz efektywne posługiwanie się technologią informacyjną. F- odnoszenie do praktyki wiedzy oraz tworzenie potrzebnych doświadczeń i nawyków. G Rozwój sprawności umysłowych oraz osobistych zainteresowań. H Przyswajanie sobie metod i technik negocjacyjnych.

5 Standardy wymagań z zakresu przedmiotów humanistycznych I. Czytanie i odbiór tekstów kultury Uczeń: 1) czyta teksty kultury (w tym źródła historyczne) rozumiane jako wszelkie wytwory kultury materialnej i duchowej człowieka, podlegające odczytywaniu i interpretacji, zwłaszcza teksty kultury należące do polskiego dziedzictwa kulturowego na poziomie dosłownym, przenośnym i symbolicznym, 2) interpretuje teksty kultury, uwzględniając intencje nadawcy, odróżnia fakty od opinii, prawdę historyczną od fikcji, dostrzega perswazje, manipulację, wartościowanie, 3) wyszukuje informacje zawarte w różnych tekstach kultury, w szczególności w tekstach literackich, publicystycznych, popularnonaukowych, aktach normatywnych, ilustracjach, mapach, tabelach, diagramach, wykresach, schematach, 4) dostrzega w odczytywanych tekstach środki wyrazu i określa ich funkcje dostrzega środki wyrazu typowe dla: tekstów literackich, tekstów publicystycznych, dzieł sztuki plastycznej i muzyki, 5) odnajduje i interpretuje związki przyczynowo skutkowe w rozwoju cywilizacyjnym Polski i świata odnajduje i interpretuje związki przyczynowo skutkowe w polityce, gospodarce, kulturze i życiu społecznym, 6) dostrzega i analizuje konteksty niezbędne do interpretacji tekstów kultury: historyczny, biograficzny, filozoficzny, religijny, literacki, plastyczny, muzyczny, regionalny i wypowiada się na ich temat oraz wyjaśnia zależności między różnymi rodzajami tekstów kultury (plastyką, muzyką, literaturą), 7) dostrzega wartości wpisane w teksty kultury. II. Tworzenie tekstu własnego Uczeń: 1) buduje wypowiedzi poprawne pod względem językowym i stylistycznym, w następujących formach: opis, opowiadanie, charakterystyka, sprawozdanie, recenzja, rozprawka, notatka, plan, reportaż, artykuł, wywiad, ogłoszenie, zaproszenie, dedykacja, podanie, list, pamiętnik, 2) posługuje się kategoriami i pojęciami swoistymi dla przedmiotów humanistycznych i ścieżek edukacyjnych, 3) tworzy teksty o charakterze informacyjnym lub perswazyjnym, dostosowane do sytuacji komunikacyjnej, 4) zna i stosuje zasady organizacji tekstu, tworzy tekst na zadany temat, spójny pod względem logicznym i składniowym, 5) formułuje, porządkuje i wartościuje argumenty uzasadniające stanowisko własne i cudze, 6) analizuje, porównuje, porządkuje i syntetyzuje informacje zawarte w tekstach kultury, 7) dokonuje celowych operacji na tekście: streszcza, rozwija, przekształca stylistycznie, 8) wypowiada się na temat związków między kulturą rodzimą a innymi kręgami kulturowymi, w tym komentuje powiązania, zwłaszcza między kulturą polską a

6 śródziemnomorską oraz określa te powiązania w różnych obszarach: polityce, kulturze, gospodarce, życiu codziennym, w odniesieniu do przeszłości i w czasach obecnych, 9) formułuje problemy, podaj sposoby ich rozwiązywania, wyciąga wnioski, wypowiada się na temat sytuacji problemowej przedstawionej w tekstach kultury. Szczegółowe kryteria oceniania do klasy I Ocenę celującą Otrzymuje uczeń, którego wiedza i umiejętności znacznie wykraczają poza program nauczania. twórczo oraz samodzielnie rozwija własne uzdolnienia i zainteresowania, proponuje rozwiązania oryginalne i wykraczające poza materiał programowy, jego wypowiedzi ustne i pisemne są bezbłędne oraz cechują się dojrzałością myślenia, nie powiela cudzych poglądów, potrafi krytycznie ustosunkować się do językowej, literackiej i kulturalnej rzeczywistości, bierze udział i osiąga sukcesy w licznych konkursach, podejmuje działalność literacką lub kulturalną w różnych formach szkolnych, prezentuje wysoki poziom merytoryczny i artystyczny. Ocenę bardzo dobrą Otrzymuje uczeń, który opanował pełny zakres wiadomości i umiejętności, przewidywany programem nauczania kasy pierwszej. sprawnie posługuje się w wypowiedziach różnymi środkami językowymi (leksykalnymi, składniowymi), słownictwem o zabarwieniu emocjonalnym, biegle dokonuje przekształceń tekstu literackiego (streszczenie, opis, opowiadanie), redaguje charakterystykę postaci, charakterystykę porównawczą, umiejętnie wprowadzając cytaty z utworu literackiego, w sposób samodzielny wszechstronny dokonuje oceny prezentowanego bohatera literackiego, dokonuje opisu zjawiska, krajobrazu, postaci, jest świadomym odbiorcą dzieła literackiego, filmowego czy teatralnego, bezbłędnie dokonuje analizy utworu epickiego, wskazuje elementy świata przedstawionego, typ narracji, określa bohaterów na podstawie języka, jakim się posługują, wyodrębnia akcję, fabułę, epizody, wątki, wskazuje ),

7 Fleksja i składnia: w tekście środki właściwe dla funkcji wypowiedzi (np. zwroty do adresata, pytania retoryczne, grzecznościowe, argumentowanie), wskazuje w opowiadaniu opisy, określa ich funkcję, rozpoznaje środki językowe służące wyrażaniu uczuć i nastoju w opisach, interpretuje i analizuje utwór liryczny, określa typ liryki, rodzaj podmiotu lirycznego, zna typy narracji, omawia poznawcze i moralne walory utworu, sprawnie omawia symbolikę utworu; nawiązuje do obyczajowości i tradycji narodowej wskazuje na ciągłość i zmienność, wartości moralne i estetyczne. omawia klasyfikację imiesłowów i zastosowanie w różnych funkcjach składniowych, poprawnie pisze nie z imiesłowami, określa zasady stosowania strony czynnej i biernej, wyjaśnia na czym polegają osobliwości w odmianie rzeczowników, bezbłędnie przeprowadza klasyfikację zaimków, przeprowadza analizę składniową zdania pojedynczego na trudniejszych przykładach, omawia znaczenie okoliczników, ich funkcje składniowe, sposoby wyrażania, związek z wyrazem określanym, wskazuje różnice między rodzajami zdań współrzędnie złożonych, rozpoznaje zdania okolicznikowe i ich rodzaje, poprawnie stosuje imiesłowowy równoważnik zdania, wskazuje różnice między rodzajami zdań podrzędnych, przedstawia budowę zdania złożonego na wykresie, nazywa zdania składowe. Fonetyka: wyodrębnia w wyrazie podstawę słowotwórczą i rdzeń, wskazuje na różnice między nimi, rysuje wykres rodziny wyrazów o mniej przejrzystej budowie, wskazuje na oboczności, podaje przykłady. przeprowadza i biegle omawia klasyfikację głosek, charakteryzuje upodobnienia fonetyczne. Ocenę dobrą Otrzymuje uczeń, który opanował wiedzę i umiejętności przewidziane podstawa programową poszerzone o wybrane elementy programu nauczania. podejmuje próby wypowiadania się w formach trudniejszych (np. sprawozdanie recenzja, charakterystyka porównawcza), podejmuje próby oceny, a także wartościowania problemów i zjawisk dotyczących języka, literatury, kultury, potrafi samodzielnie poprawić większość własnych błędów,

8 Fleksja i składnia: wykazuje dobrą znajomość treści omawianych lektur, omawia elementy świata przedstawionego, wskazuje akcję, wątki, bohaterów i ich powiązania, określa typ powieści, wymienia rodzaje i gatunki literackie, określa ich cechy, zna terminy literackie, swobodnie wypowiada się o utworze literackim, nazywa własne stany uczuciowe, wskazuje w utworze poznane środki stylistyczne, dokonuje próby określenia ich funkcji w utworze. wskazuje w utworze poznane środki stylistyczne, dokonuje próby określenia ich funkcji w utworze przeprowadza klasyfikację imiesłowów, wskazuje podobieństwa i różnice z czasownikiem, przymiotnikiem i przysłówkiem, określa rolę imiesłowu w zdaniu, wskazuje osobowe i nieosobowe formy czasownika i wskazuje na ich znaczenie, rozpoznaje rzeczowniki o nietypowej odmianie, stosuje w zdaniu rzeczownik o różnych funkcjach składniowych, pisze poprawnie partykuły z innymi częściami mowy, przeprowadza analizę składniową zdania pojedynczego rozwiniętego, wyróżnia z zdaniu okoliczniki i nazywa ich rodzaje, nazywa rodzaje zdań złożonych współrzędnie i podrzędnie, przekształca według schematu zdanie złożone z imiesłowowym równoważnikiem zdania. tworzy wyrazy pochodne stanowiące różne części mowy, tworzy wyrazy pochodne od wyrażeń przyimkowych i czasowników z formantem zerowym, grupuje wyrazy pokrewne w rodzinę, znajduje rdzeń wyrazowy i jego formy oboczne, rysuje wykres rodziny wyrazów, przeprowadza analizę słowotwórczą wyrazu, Fonetyka: przeprowadza klasyfikację głosek, na konkretnych przykładach zaznacza upodobnienia fonetyczne, w miarę dobrze opanował zasady interpunkcyjne i ortograficzne. Ocenę dostateczną Otrzymuje uczeń, który opanował wiedzę i umiejętności zawarte w podstawie programowej, w zakresie umożliwiającym postępy w dalszym uczeniu się. wypowiada się poprawnie pod względem językowymi rzeczowym, rozpoznaje elementy świata przedstawionego w utworze literackim, poprawnie pisze opowiadanie, opis postaci, list, charakterystykę, streszczenie, sprawozdanie z lektury,

9 Fleksja i składnia: Fonetyka: przedstawia treść utworów na podstawie cichego czytania tekstu, określa akcję i jej przebieg, wskazuje monologi i dialogi, rozumie motywy postępowania bohaterów, samodzielnie posługuje się znanymi słownikami, zna i stosuje w stopniu dostatecznym zasady interpunkcji i ortografii. odróżnia imiesłów od innych form czasownika, rozróżnia imiesłowy przymiotnikowe i przysłówkowe, określa funkcje składniowe danych części mowy, rozróżnia okoliczniki, pisze w miarę poprawnie partykuły z czasownikiem, określa formę fleksyjną rzeczownika w zdaniu, wyszukuje w zdaniu przymiotnik, stosuje w poprawnych firmach gramatycznych, wyróżnia przymiotniki podlegające stopniowaniu i stopniuje je, określa funkcję w zdaniu, rozróżnia zaimki, rozpoznaje partykuły, na łatwych przykładach przeprowadza analizę zdania pojedynczego, rozpoznaje części mowy i określa ich funkcje składniowe, sporządza wykres zdania, rozróżnia rodzaje okoliczników, rozpoznaje zdania złożone współrzędnie i podrzędnie, rozróżnia imiesłowowy równoważnik zdania, przy pomocy nauczyciela rysuje schemat zdania złożonego. na typowych przykładach wyróżnia podstawę słowotwórczą i formant, porządkuje wyrazy pokrewne w łańcuchy wyrazów podstawowych i pochodnych, zestawia wyrazy pokrewne w rodziny wyrazów. odróżnia głoski od litery, określa spółgłoski, widzi różnice między mową a pismem, w zakresie ortografii popełnia nieliczne błędy, zna podstawowe zasady pisowni i interpunkcji. Ocenę dopuszczającą Otrzymuje uczeń, którego wiedza i umiejętności pozwalają na samodzielne lub przy pomocy nauczyciela wykonanie zadania o niewielkim stopniu trudności; jego technika czytania i rozumienia tekstu literackiego pozwala na samodzielne opowiadanie twórcze, potrafi wskazać fikcję i autentyzm utworu, w stopniu zadowalającym pracuje z książką, zaznaczając odpowiednie fragmenty, określa cechy powieści, wskazuje akcję, wątki, bohaterów, pisz charakterystykę bohatera literackiego, opowiadanie odtwórcze, streszczenie.

10 samodzielnie pisze plan ramowy i szczegółowy, w wypowiedziach pisemnych popełnia błędy językowe, stylistyczne, logiczne i ortograficzne, ale nie przekreślają one całkowicie wartości pracy i wysiłku, jaki włożył w ich napisanie, potrafi rozpoznać odmienne i nieodmienne części mowy, wskazuje na prostych przykładach imiesłowy, wyodrębnia z zdaniu okoliczniki bez ich nazywania, rozpoznaje typy zdań (pojedyncze i złożone), dokonuje wykresu prostego zdania pojedynczego lub złożonego, na prostych przykładach tworzy rodzinę wyrazów, rozpoznaje samogłoski i spółgłoski, dzieli wyrazy na sylaby, głoski i litery, odróżnia wyrazy podstawowe i pochodne. Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który: nie opanował elementarnych wiadomości dotyczących gatunków literackich, ich budowy, analizy utworu literackiego, ma słaby zakres słownictwa, błędnie redaguje swe wypowiedzi (pod względem językowym i rzeczowym), nie opanował techniki głośnego i cichego czytania w stopniu zadowalającym, ma trudności ze zrozumieniem lektury, w wypowiedziach pisemnych nie przestrzega zasad ortograficznych, interpunkcyjnych, językowo logicznych, stylistycznych, ma kłopoty z rozpoznawaniem odmiennych i nieodmiennych części mowy, nie rozpoznaje wyrazów podstawowych i pochodnych, nie odróżnia samogłosek i spółgłosek, nawet przy pomocy nauczyciela nie jest w stanie rozwiązać zagadnień o elementarnym stopniu trudności, nie spełnia wymagań na ocenę dopuszczającą. Szczegółowe kryteria oceniania do klasy II Ocenę celującą Otrzymuje uczeń, który: twórczo oraz samodzielnie rozwija własne uzdolnienia i zainteresowania, proponuje rozwiązania oryginalne i wykraczające poza materiał programowy,

11 Fleksja i składnia: Fonetyka: jego wypowiedzi ustne i pisemne są bezbłędne oraz cechują się dojrzałością myślenia, nie powiela cudzych poglądów, potrafi krytycznie ustosunkować się do językowej, literackiej i kulturalnej rzeczywistości, bierze udział i osiąga sukcesy w licznych konkursach, podejmuje działalność literacką lub kulturalną w różnych formach szkolnych, prezentuje wysoki poziom merytoryczny i artystyczny. biegle klasyfikuje części mowy, określa ich formę gramatyczną i funkcję składniową, potrafi omówić osobliwości w odmianie rzeczowników i czasowników, rozróżnia typy liczebników, odmienia je, umie przedstawić podział zaimków ze względu na funkcję w zdaniu i zastępowaną część mowy, umiejętnie stosuje zaimki w zdaniu, wykonuje wykresy zdań złożonych, wskazuje błędnie sformułowane zdania, potrafi nazwać rodzaj błędu i poprawić go, rozróżnia mowę zależną i niezależną, zdania wtrącone, stosując je w wypowiedziach pisemnych. Ocenę bardzo dobrą Otrzymuje uczeń, który: bezbłędnie dokonuje analizy słowotwórczej wyrazu, określa jego znaczenie realne i słowotwórcze, umie omówić funkcje formantów. bardzo dobrze zna klasyfikację głosek, charakteryzuje rodzaje upodobnień fonetycznych, poprawnie wyróżnia wyrazy bezakcentowe. potrafi samodzielnie zanalizować i zinterpretować utwory liryczne, epickie i dramatyczne, wypowiedzi ustne i pisemne są całkowicie poprawne pod względem stylistyczno językowym i rzeczowym, rozpoznaje rodzaje i gatunki literackie oraz ich cechy gatunkowe, posiada bardzo dobra znajomość utworów literackich przewidzianych w programie nauczania, prace pisemne świadczą o znajomości problematyki, kompozycji, reguł gramatycznych i interpunkcyjnych, wyraża własne sądy i przemyślania dotyczące różnych tekstów, umiejętnie wypowiada się w opisie przeżyć wewnętrznych o uczuciach i doznaniach bohaterów, używa słownictwa nacechowanego emocjonalnie, w opowiadaniach stosuje słownictwo ożywiające relację, oceniające, wykorzystuje różne konstrukcje składniowe, urozmaica wypowiedź dialogami, monologami, opisami, cytatami.

12 Fleksja i składnia: Fonetyka: biegle klasyfikuje części mowy, określa ich funkcję gramatyczną i funkcję składniową, umie przedstawić podział zaimków ze względu na funkcję w zdaniu i zastosowaną część mowy, umiejętnie stosuje zaimki w zdaniu, wykonuje wykresy zdań złożonych, wskazuje błędnie sformułowane zdania, potrafi nazwać rodzaj błędu i poprawić go. bezbłędnie dokonuje analizy słowotwórczej wyrazu, określa jego znaczenie realne i słowotwórcze, umie omówić funkcje formantów słowotwórczych, biegle nazywa i analizuje kategorie słowotwórcze wyrazów. bardzo dobrze zna klasyfikację głosek, charakteryzuje rodzaje upodobnień fonetycznych. Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który: w zależności od celu komunikacji różnie kształtuje swoją wypowiedź, osiąga spójność tekstu lub wypowiedzi poprzez parafrazę tekstu, a także stosowanie wyrazów spajających, samodzielnie potrafi poprawić większość błędów językowych i stylistycznych, poprawnie redaguje wszystkie formy wypowiedzi, zna treść wymaganych programem lektur, rozpoznaje rodzaje i gatunki literackie, dokonuje interpretacji tekstu poetyckiego, wskazuje i nazywa środki poetyckie. Fleksja i składnia: Fonetyka: posiada usystematyzowane wiadomości o częściach mowy, poprawnie określa formę gramatyczną odmiennych części mowy, wykonuje rozbiór logiczny i gramatyczny zdania łącznie z wykresem związków wyrazowych, wyodrębnia rodzaje zdań, poprawnie przekształca i stosuje imiesłowowy równoważnik zdania. oddziela formant od podstawy słowotwórczej, nazywa formanty, wskazuje oboczności, sporządza wykres rodziny wyrazów, odróżnia zrosty, złożenia, zestawienia, typy skrótowców. przeprowadza klasyfikację głosek, umie rozpoznać upodobnienia fonetyczne, w miarę dobrze opanował zasady ortograficzne i interpunkcyjne.

13 Ocenę dostateczną Otrzymuje uczeń, który: wypowiada się poprawnie pod względem językowym i rzeczowym, pisze poprawnie: opowiadanie, opis postaci, sprawozdanie, charakterystykę, streszczenie, plan rozprawki, elementy recenzji a także zna zasady przemówienia, Fleksja i składnia: Fonetyka: Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który: Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który: na prostym przykładzie omawia cechy dramatu, wyodrębnia elementy budowy wiersza, wskazuje rymy, podstawowe środki stylistyczne, umie się posługiwać słownikami i encyklopediami. rozróżnia części mowy, umie dokonać rozbioru logicznego i gramatycznego na prostych przykładach, rozróżnia zdania podrzędnie i współrzędnie złożone, potrafi wskazać mowę zależną i niezależną. tworzy wyrazy pochodne, oddziela podstawę słowotwórczą od formantu, tworzy rodzinę wyrazów, wskazuje wyrazy złożone, skróty i skrótowce. odróżnia głoski i litery, określa głoski. samodzielnie lub przy pomocy nauczyciela wykonuje proste zadania przewidziane w programie nauczania, rozumie czytany i analizowany tekst, popełnione błędy nie przekreślają wartości pracy i wysiłku, jaki włożył w jej napisanie, poprawnie redaguje proste formy wypowiedzi: opowiadanie, list, sprawozdanie, opis postaci, charakterystykę, przy pomocy nauczyciela odróżnia części mowy i zdania, rozpoznaje zdanie pojedyncze i złożone, odróżnia zdania podrzędnie złożone od współrzędnie złożonego, dzieli wyrazy na głoski, litery i sylaby, określa głoski: nosowe, ustne, twarde, miękkie, dźwięczne i bezdźwięczne. nie opanował wiadomości podstawowych w zakresie fleksji, składni, słowotwórstwa i fonetyki, popełnia podstawowe błędy ortograficzne,

14 nie przeczytał żadnej lektury, pisemne prace nie są poprawne pod względem rzeczowym, logicznym i stylistycznym, nie rozumie tematyki przeczytanego tekstu, nawet z pomocą nauczyciela nie jest w stanie rozwiązać zagadnienia o elementarnym stopniu trudności. Szczegółowe kryteria oceniania do klasy III Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który: twórczo oraz samodzielnie rozwija własne uzdolnienia i Fleksja i składnia: Fonetyka: zainteresowania, proponuje rozwiązania oryginalne i wykraczające poza materiał programowy, jego wypowiedzi ustne i pisemne są bezbłędne oraz cechują się dojrzałością myślenia, nie powiela cudzych poglądów, potrafi krytycznie ustosunkować się do językowej, literackiej i kulturalnej rzeczywistości, bierze udział i osiąga sukcesy w licznych konkursach, podejmuje działalność literacką lub kulturalną w różnych formach szkolnych, prezentuje wysoki poziom merytoryczny i artystyczny, pisemne prace pisze bezbłędnie, potrafi krytycznie ustosunkować się do literatury, językowej i kulturalnej rzeczywistości. biegle klasyfikuje części mowy określa ich formę gramatyczną i funkcję składniową, potrafi omówić osobliwości w odmianie rzeczowników i czasowników, rozróżnia typy liczebników, odmienia je, umie przedstawić podział zaimków ze względu na funkcję w zdaniu i zastępowaną część mowy, umiejętnie stosuje zaimki w zdaniu, wykonuje wykresy zdań złożonych, wskazuje błędnie sformułowane zdania, potrafi nazwać rodzaj błędu i poprawić go, rozróżnia mowę zależną i niezależną, zdania wtrącone, stosując je w wypowiedziach pisemnych. bezbłędnie dokonuje analizy słowotwórczej wyrazu, określa jego znaczenie realne i słowotwórcze, umie omówić funkcje formantów. bardzo dobrze zna klasyfikację głosek,

15 charakteryzuje rodzaje upodobnień fonetycznych, poprawnie wyróżnia wyrazy bezakcentowe. Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który: potrafi samodzielnie zanalizować i zinterpretować utwory liryczne, epickie i dramatyczne, wypowiedzi ustne i pisemne są całkowicie poprawne pod względem stylistyczno językowym i rzeczowym, rozpoznaje rodzaje i gatunki literackie oraz ich cechy gatunkowe, posiada bardzo dobra znajomość utworów literackich przewidzianych w programie nauczania, prace pisemne świadczą o znajomości problematyki, kompozycji, reguł gramatycznych i interpunkcyjnych, wyraża własne sądy i przemyślania dotyczące różnych tekstów, Fleksja i składnia: Fonetyka: Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który: umiejętnie wypowiada się w opisie przeżyć wewnętrznych o uczuciach i doznaniach bohaterów, używa słownictwa nacechowanego emocjonalnie, w opowiadaniach stosuje słownictwo ożywiające relację, oceniające, wykorzystuje różne konstrukcje składniowe, urozmaica wypowiedź dialogami, monologami, opisami, cytatami. biegle klasyfikuje części mowy, określa ich funkcję gramatyczną i funkcję składniową, umie przedstawić podział zaimków ze względu na funkcję w zdaniu i zastosowaną część mowy, umiejętnie stosuje zaimki w zdaniu, wykonuje wykresy zdań złożonych, wskazuje błędnie sformułowane zdania, potrafi nazwać rodzaj błędu i poprawić go. bezbłędnie dokonuje analizy słowotwórczej wyrazu, określa jego znaczenie realne i słowotwórcze, umie omówić funkcje formantów słowotwórczych, biegle nazywa i analizuje kategorie słowotwórcze wyrazów. bardzo dobrze zna klasyfikację głosek, charakteryzuje rodzaje upodobnień fonetycznych. w zależności od celu komunikacji różnie kształtuje swoją wypowiedź, osiąga spójność tekstu lub wypowiedzi poprzez parafrazę tekstu, a także stosowanie wyrazów spajających,

16 Fleksja i składnia: Fonetyka: samodzielnie potrafi poprawić większość błędów językowych i stylistycznych, poprawnie redaguje wszystkie formy wypowiedzi, zna treść wymaganych programem lektur, rozpoznaje rodzaje i gatunki literackie, dokonuje interpretacji tekstu poetyckiego, wskazuje i nazywa środki poetyckie. posiada usystematyzowane wiadomości o częściach mowy, poprawnie określa formę gramatyczną odmiennych części mowy, wykonuje rozbiór logiczny i gramatyczny zdania łącznie z wykresem związków wyrazowych, wyodrębnia rodzaje zdań, poprawnie przekształca i stosuje imiesłowowy równoważnik zdania. oddziela formant od podstawy słowotwórczej, nazywa formanty, wskazuje oboczności, sporządza wykres rodziny wyrazów, odróżnia zrosty, złożenia, zestawienia, typy skrótowców. przeprowadza klasyfikację głosek, umie rozpoznać upodobnienia fonetyczne, w miarę dobrze opanował zasady ortograficzne i interpunkcyjne. Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który: wypowiada się poprawnie pod względem językowym i rzeczowym, pisze poprawnie: opowiadanie, opis postaci, sprawozdanie, charakterystykę, streszczenie, plan rozprawki, elementy recenzji a także zna zasady przemówienia, Fleksja i składnia: na prostym przykładzie omawia cechy dramatu, wyodrębnia elementy budowy wiersza, wskazuje rymy, podstawowe środki stylistyczne, umie się posługiwać słownikami i encyklopediami. rozróżnia części mowy, umie dokonać rozbioru logicznego i gramatycznego na prostych przykładach, rozróżnia zdania podrzędnie i współrzędnie złożone, potrafi wskazać mowę zależną i niezależną. tworzy wyrazy pochodne, oddziela podstawę słowotwórczą od formantu, tworzy rodzinę wyrazów, wskazuje wyrazy złożone, skróty i skrótowce.

17 Fonetyka: odróżnia głoski i litery, określa głoski. Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który: Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który: samodzielnie lub przy pomocy nauczyciela wykonuje proste zadania przewidziane w programie nauczania, rozumie czytany i analizowany tekst, popełnione błędy nie przekreślają wartości pracy i wysiłku, jaki włożył w jej napisanie, poprawnie redaguje proste formy wypowiedzi: opowiadanie, list, sprawozdanie, opis postaci, charakterystykę, przy pomocy nauczyciela odróżnia części mowy i zdania, rozpoznaje zdanie pojedyncze i złożone, odróżnia zdania podrzędnie złożone od współrzędnie złożonego, dzieli wyrazy na głoski, litery i sylaby, określa głoski: nosowe, ustne, twarde, miękkie, dźwięczne i bezdźwięczne. nie opanował wiadomości podstawowych w zakresie fleksji, składni, słowotwórstwa i fonetyki, popełnia podstawowe błędy ortograficzne, nie przeczytał żadnej lektury, pisemne prace nie są poprawne pod względem rzeczowym, logicznym i stylistycznym, nie rozumie tematyki przeczytanego tekstu, nawet z pomocą nauczyciela nie jest w stanie rozwiązać zagadnienia o elementarnym stopniu trudności. Ocena celująca: Poziom merytoryczny: Kryteria oceny prac pisemnych materiał literacki wykraczający poza treści programowe, celna selekcja materiału, jego wnikliwa interpretacja, krytyczna śmiałość argumentacji, samodzielność myślenia świadczą o dużej sprawności intelektualnej, wykazywanie się znajomością kontekstów kulturowych i filozoficznych, erudycja wywodu,

18 Poziom strukturalny: poprawność merytoryczna. oryginalna kompozycja pracy funkcjonalnie podporządkowana założeniom zadania, umiejętne wplatanie cytatów, estetyka układu zewnętrznego uwidoczniona w akapitach, pismo czytelne. Poziom językowy: styl jasny, barwny, swobodny, funkcjonalny, indywidualny o walorach literackich bądź eseistycznych, wysoka sprawność językowa, bogactwo słownictwa, świadome i trafne stosowanie terminów, poprawność gramatyczna, poprawność składniowa, świadome posługiwanie się interpunkcją. Ocena bardzo dobra: Poziom merytoryczny: pogłębiona interpretacja właściwie dobranych utworów, samodzielność sądów, dojrzałość interpretacji i spostrzeżeń, wykazuje się znajomością kontekstów kulturowych i filozoficznych, trafne ujęcie tematu, logiczny wywód, poprawność merytoryczna. Poziom strukturalny: przemyślana kompozycja, spójność logiczna, przejrzystość, umiejętne wplatanie cytatów, estetyka układu zewnętrznego uwidoczniona w akapitach, pismo czytelne. Poziom językowy: styl jasny, barwny, funkcjonalny, swobodny, wysoka sprawność językowa, trafne stosowanie terminów, bogactwo słownictwa, poprawna, urozmaicona składnia, poprawność gramatyczna, interpunkcyjna i ortograficzna. Ocena dobra: Poziom merytoryczny: właściwy dobór materiału literackiego, właściwy komentarz,

19 Poziom strukturalny: odwołanie się do tekstów przy formułowaniu sądów, samodzielność wnioskowania, poprawne ujęcie tematu, logiczny wywód, poprawność merytoryczna. przemyślana kompozycja, spójność logiczna, właściwe proporcje między poszczególnymi częściami pracy, umiejętne wplatanie cytatów, praca czytelna, przejrzysta, estetyka uwidoczniona w akapitach. Poziom językowy: styl poprawny, sprawność językowa, właściwa składnia, poprawność ortograficzna. Ocena dostateczna: Poziom merytoryczny: właściwy dobór materiału literackiego, komentarz, sądy, wnioski, wartościowanie właściwe, dopuszczalne uproszczenia, odwoływanie się do tekstów przy formułowaniu sądów, poprawne ujęcie tematu, dopuszczalne drobne błędy rzeczowe. Poziom strukturalny: dopuszczalne niespójność pewnych fragmentów pracy przy zachowaniu myśli przewodniej, praca czytelna, estetyka widoczna w akapitach. Poziom językowy: styl poprawny, dopuszczalne nieliczne usterki, dopuszczalne błędy składniowe, interpunkcyjne, ortograficzne. Ocena dopuszczająca: Poziom merytoryczny: dobór materiału literackiego właściwy, ale ubogi komentarz, dobór materiału przynajmniej częściowo zgodny z tematem, sądy stereotypowe z odwołaniem do tekstów literackich, poprawne ujecie tematu,

20 Poziom strukturalny: dopuszczalne błędy rzeczowe. dopuszczalne błędy kompozycyjne (np. brak wstępu lub zakończenia, brak proporcji między poszczególnymi elementami pracy, brak logicznej spójności tekstu,) pismo nie utrudnia zrozumienia tekstu. Poziom językowy: komunikatywny język, dopuszczalne błędy składniowe, interpunkcyjne, ortograficzne.